ANALİTİK KİMYA LABORATUVARI FÖYÜ I

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ANALİTİK KİMYA LABORATUVARI FÖYÜ I"

Transkript

1 ANALİTİK KİMYA LABORATUVARI FÖYÜ I KATYON-ANYON ANALİZLERİ Her bir damla sıvının 0.05 ml ye denk geldiği kabul edilmektedir. Dolayısıyla pipet kullanılarak çekilecek 1 ml sıvı yaklaşık 20 damlaya denk gelmektedir. ANYONLARIN KALİTATİF ANALİZİ Cl, SO 4 2, NO 3, CO 3 2 ve PO 4 3 kendilerine özgü reaksiyonları sayesinde birbirleri yanında kolayca belirlenebilirler. Bu nedenle bu anyonların tanıma reaksiyonları yapılırken herhangi bir ayırma işlemine gerek yoktur. Laboratuvarda yapılacak anyon tanıma testlerinde aksi belirtilmedikçe reaktifler tüp çeperine değil direk çözelti içerisine damla damla eklenmelidir. 1. Klorür (Cl ) tanıma deneyi 1.1. Gümüş nitrat (AgNO3) ile Ön bilgi : Nötral ortamda Cl, SO 4 2, CO 3 2 ve PO 4 3 anyonlarının hepsi AgNO3 ilavesiyle gümüş tuzları şeklinde çökerler. Fakat HNO3 ilavesiyle gümüş klorür (AgCl) dışındaki diğer gümüş tuzları çözünürler. Bu yüzden klorür tanıma deneyinde, AgNO3 ilavesinden önce ortama HNO3 eklenerek AgCl dışındaki gümüş tuzlarının çökmesi engellenmiş olur. Deneyin yapılışı: 1 ml numune bir tüp içine alınır, üzerine 7 damla HNO3 ve 1 damla AgNO3 eklenir. Beyaz renkli çökelek AgCl dir ve numunede Cl olduğunu gösterir. Cl + AgNO 3 AgCl (k) + NO 3 Bu çökeleğin AgCl olduğunu doğrulamak için aynı tüpe 20 damla NH4OH eklenir. AgCl tuzu NH3 ile kompleks oluşturarak çözündüğü için tüpteki beyaz çökelek kaybolur. AgCl (k) + 2NH 3 [Ag(NH 3 ) 2 ] + + Cl Çözünen kompleks üzerine 15 damla HNO3 eklendiğinde tekrar beyaz bir çökelek oluşur. Bunun sebebi gümüş diamin kompleksinin ( [Ag(NH 3 ) 2 ] + ) HNO3 lü ortamda parçalanarak tekrar AgCl halinde çökmesidir. 2. Sülfat (SO 4 2 ) tanıma deneyi 2.1. Baryum klorür (BaCl2) ile [Ag(NH 3 ) 2 ] + + Cl + 2HNO 3 2NH NO 3 + AgCl (k) Ön bilgi : Nötral ortamda SO 4 2, CO 3 2 ve PO 4 3 anyonları, BaCl2 ilavesiyle beyaz renkli baryum tuzları şeklinde çökerler. Fakat asit ilavesiyle baryum sülfat (BaSO4) dışındaki diğer baryum tuzları çözünürler. Bu yüzden sülfat tanıma deneyinde, BaCl2 ilavesinden önce ortam asidik hale getirilerek BaSO4 dışındaki baryum tuzlarının çökmesi engellenmiş olur. 1

2 Deneyin yapılışı: 1 ml numune bir tüp içine alınır, üzerine 7 damla HNO3 ve 1 damla BaCl2 eklenir. Beyaz renkli çökelek BaSO4 tır ve bu çökeleğin oluşumu numunede SO 4 2 olduğunu gösterir. 3. Nitrat (NO 3 ) tanıma deneyi Ön bilgi: SO BaCl 2 BaSO 4 (k) + 2 Cl Renksiz bir reaktif olan difenilamin, NO 3 gibi bir oksitleyici varlığında mavi renkli difenilbenzidin viyoleye yükseltgenir ve bu reaksiyon asidik ortamda yürür. Deneyin yapılışı: 0.5 ml numune bir saat camına alınır. Üzerine 1 damla difenilamin çözeltisi eklendiğinde çözeltilerin temas yüzeyinde mavi bir renk oluşur. Bu renklenme belli bir süre sonrasında kaybolabilir. (Laboratuvarda öğrencilere verilen difenilamin çözeltisi H2SO4 içerisinde hazırlandığı için, ortamı asidik hale getirmek için saat camına asit eklemeye gerek yoktur. Bununla birlikte derişik H2SO4 delici ve tahriş edici olabileceğinden daha fazla dikkat edilmesi gerekmektedir.) 4. Karbonat (CO 3 2 ) tanıma deneyi 4.1. Asit ilavesi ile Deneyin yapılışı: 2 ml numune bir tüpe alınır. Üzerine 1 ml CH3COOH hızlıca ilave edilir. Çözeltideki gaz çıkışı numunede CO 3 2 varlığını gösterir. Çıkan gaz ise CO2 dir. Tüp çalkalanarak gaz çıkışı hızlandırılabilir BaCl2 ile Deneyin yapılışı: CO CH 3 COOH 2CH 3 COO + H 2 O + CO 2 (g) 1 ml numune bir tüp içine alınır, üzerine 1 damla BaCl2 eklenir. Beyaz renkli çökelek baryum karbonat (BaCO3) varlığını gösterebilir. BaCO3 olduğunun anlaşılması için tüpe 7 damla HNO3 eklenir, çökelek CO2 çıkararak çözünüyorsa sağlaması yapılmış olur. CO BaCl 2 BaCO 3 (k) + 2 Cl 4.3. AgNO3 ile Deneyin yapılışı: BaCO 3 (k) + 2H+ Ba 2+ + H 2 O + CO 2 (g) 1 ml numune bir tüp içine alınır, üzerine 1 damla AgNO3 eklenir. Beyaz renkli çökelek gümüş karbonat (Ag2CO3) olabilir. Ag2CO3 olduğunun anlaşılması için tüpe 7 damla HNO3 eklenir, çökelek CO2 çıkararak çözünüyorsa sağlaması yapılmış olur. 2

3 CO AgNO 3 Ag 2 CO 3 (k) + 2NO 3 Ag 2 CO 3 (k) + 2H+ 2Ag + + H 2 O + CO 2 (g) 5. Ortofosfat (HPO 4 2 ) tanıma deneyleri 5.1. Amonyum molibdat ((NH4)2MoO4) ile Deneyin yapılışı: 1 ml numune bir tüp içine alınır, üzerine 10 damla HNO3 ve 10 damla amonyum molibdat eklenir. 40 C deki su banyosunda 5 dakika boyunca ısıtılır. Sarı renkli çökelek amonyum fosfomolibdattır ((NH 4 ) 3 (MoO 3 ) 12 PO 4 ) ve bu çökeleğin oluşumu numunede HPO 4 2 olduğunu gösterir AgNO3 ile Deneyin yapılışı: HPO (NH 4 ) 2 MoO HNO 3 (NH 4 ) 3 (MoO 3 ) 12 PO 4(k) + 21NH NO H 2 O 1 ml numune bir tüp içine alınır, üzerine 1 damla AgNO3 eklenir. Sarı renkli çökelek gümüş fosfat (Ag3PO4) tır ve HPO 4 2 varlığını gösterir. Bu tüpe 7 damla HNO3 eklendiğinde çökelek kaybolur. Bunun sebebi Ag3PO4 ün asidik ortamda çözünmesidir. HPO AgNO 3 Ag 3 PO 4 (k) + 2NO 3 + HNO BaCl2 ile Deneyin yapılışı: Ag 3 PO 4 (k) + 3H+ 3Ag + + H 3 PO 4 1 ml numune bir tüp içine alınır, üzerine 1 damla BaCl2 eklenir. Beyaz renkli çökelek baryum hidrojen fosfat (BaHPO4) olabilir ve numunede PO 4 3 olabileceğini gösterir. Bu tüpe 7 damla HNO3 eklendiğinde çökelek kaybolur. Bunun sebebi BaHPO4 ün asidik ortamda çözünmesidir. HPO BaCl 2 BaHPO 4 (k) + 2 Cl BaHPO 4 (k) + 2H+ Ba 2+ + H 3 PO 4 3

4 V. GRUP KATYONLAR (Mg 2+, Na +, K +, NH4 + ) Bu gruptaki katyonların hepsini çöktürebilen ortak bir reaktif yoktur. Sodyum ve potasyum alkali metaller grubunun üyeleridir. NH4 + da bileşikleri alkali metal bileşiklerine benzediği için bu gruba alınmıştır. Magnezyum periyodik sistemlerde toprak alkali metallerinin bulunduğu II. gruptadır. Fakat onlardan farklı olarak amonyum klorür (NH4Cl) varlığında amonyum karbonat ((NH4)2CO3) ile çöktürülemediği için analiz sistematiğinde V. grup adı verilen metaller arasında yer almıştır. V. grup katyonlarının renksiz anyonlarla verdikleri bütün tuzları renksizdir ve iyonik bağlıdır. Bu nedenle birkaçı dışında tuzları suda çözünür. Bu özelliklerinden dolayı V. grup için herhangi bir ortak çöktürücü yoktur. Dikkat edilecek noktalar; Bazik olana kadar yazan kısımda bazik olup olmadığı mutlaka turnusol kağıdı ile kontrol edilmelidir. Turnusol kağıdının tüpün kenarına değdirilmemesi gerekir. Tüpten sıçrayan çözeltinin de turnusol kağıdının rengini değiştirebileceğine dikkat edilmelidir. Platin Telin Temizlenmesi: Platin telin temiz olup olmadığının kontrolü tel aleve tutularak yapılır. Eğer platin tel alevi renklendiriyorsa, tüp içine alınmış 6M HCl çözeltisine batırılır ve ateşe tutulur. Bu işlem en az 3 kez tekrarlanır. Eğer alevde renklenme yoksa platin tel temizlenmiş demektir. K + alevinin mor rengi, Na + iyonları varlığında oluşan sarı alev tarafından maskelenir. Mavi bir perde (kobalt camı) bu sarı rengi perdeler ve K + alevinin mor rengini geçirir. Deneyde yine platin tel kullanılır. Eğer numunede NH4 + varsa, Na + ve K + iyonlarının tayini zorlaşır. Çünkü NH4 + da Na + gibi alev deneyinde sarı renk verir. Bu nedenle ilk önce numunede NH4 + olup olmadığına bakılmalıdır. Eğer numunede NH4 + yoksa Na + ve K + numuneden aranır, varsa önce NH4 + numuneden uzaklaştırılır. NH4 + nın uzaklaştırılması: 50 damla numune porselen krozeye alınır ve numune çözeltisi amyant tel üzerinde kuruluğa kadar buharlaştırılır. Çözeltinin yarısına gelindiğinde üzerine 10 damla derişik HCl ilavesiyle uçurma işlemine devam edilir. Amyant tel bir süre sonra kaldırılıp, kroze porselen üçgene alınır ve çıplak alevde ısıtma işlemi yapılır. Beyaz NH4Cl buharlarının çıkışı bitene kadar bu işleme devam edilir. Kroze soğuduktan sonra kalıntı üzerine 50 damla 4

5 distile su ilave edilip tamamen çözülür. Elde edilen çözelti Mg 2+, Na + ve K + iyonlarının analizi için kullanılır. NH4 + Analizi 20 damla NH4 + numunesi bir tüpe alınır, üzerine 10 damla distile su eklenir. Çözelti 10 damla NaOH ile bazikleştirilir. Bazikleştirilen çözelti su banyosunda ısıtılırken, tüpün ağzına distile su ile ıslatılmış kırmızı turnusol kağıdı tutulur. Aksi takdirde NH3 gazı ortamdan uzaklaştığı için, NH4 + iyonunun varlığı izlenemez. Kırmızı turnusol kağıdının maviye dönmesi NH4 + iyonunun varlığını gösterir. Mg 2+ Analizi Difenil karbazit reaktifiyle 20 damla Mg 2+ numunesine 3 damla NaOH ilave edilir. Oluşan beyaz magnezyum hidroksit (Mg(OH)2) çökeleği üzerine 3 damla difenil karbazit reaktifi konduğunda beyaz çökelti kırmızımor renge boyanır. Kırmızı-mor rengin nedeni Mg(OH)2 çökeleğinin difenil karbazit boyasını adsorbe etmesidir. Mg NaOH Mg(OH)2 + 2 Na + Na + Analizi 10 damla Na + numunesi bir tüpe alınır, üzerine 10 damla distile su ve 10 damla derişik HCI eklenir. Temizlenmiş platin tel, Na + çözeltisine batırılıp alevin yükseltgen kısmına tutulur. Na + iyonunun varlığı alevdeki parlak sarı renk ile gözlenir. K + Analizi 10 damla K + çözeltisi bir tüpe alınır, üzerine 10 damla distile su ve 10 damla derişik HCl eklenir. Temizlenmiş platin tel, K + çözeltisine batırılıp alevin yükseltgen kısmına tutulur. K + iyonunun varlığı alevdeki mor renk ile gözlenir. 5

6 IV. VE V. GRUP KATYONLARIN AYRILMASI IV. ve V. grup katyonlarını ayırmaya başlamadan önce NH4 + aranmalıdır. IV. ve V. grup katyonlarından oluştuğu bilinen numuneden 1 ml (~20 damla) santrifüj tüpüne alınır. Üzerine 1 spatül ucu ya da sıvı haldeyse 20 damla 1 M amonyum klorür (NH4Cl) ilave edilir ve karıştırılır. Ortam bazik olana kadar NH4OH ilave edilir. Ortamın bazikliği turnusol kağıdı ile kontrol edildikten sonra çökelme tam olana kadar (NH4)2CO3 ilave edilir ve karıştırılır. Ardından su banyosunda birkaç dakika ısıtılır ve santrifüj edilir. Süzüntüde V. grup katyonları, çökelekte ise IV. grup katyonları bulunmaktadır. Çökelek üzerine 20 damla 5 M asetik asit (CH3COOH) ilave edilir ve IV. grup sistematiğine bu noktadan başlanır. Dikkat edilecek noktalar: IV. ve V. Grup katyonların ayrılmasında reaktiflerin eklenme sırası önemlidir. Ortamın NH4OH - NH4Cl ile tamponlanması sırasında önce NH4Cl daha sonra NH4OH eklenmelidir. Önce NH4OH ilave edilirse, V. gruba ait olan Mg 2+, Mg(OH)2 halinde çöker ve çökelekte IV. grup katyonlarla kalır. NH4Cl, NH4OH ve (NH4)2CO3 sırasıyla ilave edildiğinde, IV. Grup katyonların hepsi karbonatlar halinde çöker ve Mg 2+, V. grup katyonları ile süzüntüde kalır. 6

7 IV. GRUP KATYONLAR (Ba 2+, Ca 2+, Sr 2+ ) Dikkat edilecek noktalar; Çökelti ve süzüntü yazan her yerde santrifüj yapılacaktır, sadece sıcakken süzülür yazan kısımda santrifüj yapılmayacaktır. (SrSO4 sadece sıcak ortamda çöker) Bazik olana kadar yazan kısımda bazik olup olmadığı mutlaka turnusol kağıdı ile kontrol edilmelidir. Santrifüj işlemlerinden sonra çökelti üzerine birkaç ml distile su ilave edilerek tekrar santrifüj yapılarak çökelti yıkanır. Deneyin yapılışı 20 damla numune tüpe alınır üzerine 8 damla 5 M CH3COOH ve 12 damla 0.25 M potasyum kromat (K2CrO4) eklenir, numunede Ba 2+ varsa sarı renkli baryum kromat (BaCrO4) çöker. (Kuvvetli asidik ortamda BaCrO4 çökemeyeceğinden zayıf asit kullanılır). Çökelek ve süzüntü santrifüj yapılarak ayrılır. Çökelek yıkandıktan sonra derişik HCl de çözülür ve Pt tel üzerinde yakılırsa yeşil alev gözlenir. Süzüntü üzerine bazik olana kadar amonyum hidroksit (NH4OH) eklenir. Daha sonra 12 damla 1.5 M amonyum karbonat ((NH4)2CO3) eklenir ve santrifüj edilerek çökelek kısmı alınır. Çökelek kısmı yıkandıktan sonra 25 damla 5 M CH3COOH eklenir. Ortamdaki bütün CO2 uzaklaştırılana kadar ısıtılır. Isıtma işleminden sonra 20 damla 1 M amonyum sülfat ((NH4)2SO4) ve 1-2 kristal sodyum tiyosülfat (Na2S2O3) ilave edilerek kaynatılır ve sıcakken süzülür. Çökelek yıkandıktan sonra derişik HCl de çözülür ve Pt tel üzerinde yakıldığında karmen kırmızısı renk gözlenmesi numunede Sr 2+ varlığını gösterir. Süzüntü üzerine 20 damla 5 M NH4OH ve bir spatül ucu amonyum okzalat ((NH4)2C2O4) eklenir ve santrifüj edilir. Çökelek kısmı ayrılır. Çökelek yıkandıktan sonra derişik HCl de çözülür ve Pt tel üzerinde yakılıdığında kiremit kırmızısı renk gözlenmesi numunede Ca 2+ varlığını gösterir. 7

8 IV. ve V. GRUP KATYONLARI 20 damla numune 1 spatül ucu NH 4 Cl (sıvı ise 10 damla) NH 4 OH (bazik olana dek) 20 damla 1.5 M (NH 4 ) 2 CO 3 Santrifüj (3000 rpm 4 dk) SÜZÜNTÜ (V. GRUP KATYONLARI) ÇÖKELEK (IV. GRUP KATYONLARI) BaCO 3, CaCO 3, SrCO 3 20 damla saf su eklenip santrifüjlenir. Süzüntü atılır. 8 damla 5 M CH 3 COOH (çökelek tamamen çözünene dek) IV. GRUP KATYONLARI (Ba +2, Ca +2, Sr +2 ) 12 damla 0.25 M K 2 CrO 4 Santrifüj (3000 rpm 4 dk) ÇÖKELEK BaCrO 4 (sarı) 20 damla saf su eklenip santrifüjlenir (3000 rpm 4 dk). Süpernatant (süzüntü) atılır. Yıkanmış çökelek derişik HCl de çözülür. Platin tel üzerinde yakılırsa yeşil alev görülür. SÜZÜNTÜ Ca +2, Sr +2 NH 4 OH (bazik olana dek) 12 damla 1.5 M (NH 4 ) 2 CO 3 Santrifüj (3000 rpm 4 dk) ÇÖKELEK CaCO 3, SrCO 3 (Beyaz) Ca +2, Sr damla saf su eklenip santrifüjlenir. (3000 rpm 4 dk). Süpernatant (süzüntü) atılır. Yıkanan çökelek üzerine 25 damla 5 M CH 3 COOH (Tam çözünene kadar) Tüm CO 2 uzaklaştırılana kadar ısıtılır. Sıcakken süzülür. 20 damla (NH 4 ) 2 SO kristal Na 2 S 2 O 3 Kaynatılır. ÇÖKELEK Sr(SO 4 ) (Beyaz) 20 damla saf su eklenip santrifüjlenir (3000 rpm 4 dk). Süpernatant (süzüntü) atılır. Yıkanmış çökelek derişik HCl de çözülür. Platin tel üzerinde yakılırsa karmen kırmızısı alev görülür. SÜZÜNTÜ Na 2 [Ca(SO 4 ) 2 ] Çok az miktarda Sr 2+ içerebilir ÇÖKELEK CaC 2 O 4 (Beyaz) 20 damla 5 M NH 4 OH Bir spatül ucu (NH 4 ) 2 C 2 O 4 Isıtılır (çökelmeyi hızlandırmak için) Santrifüj (3000 rpm 4 dk) Süzüntü (süpernatant) atılır. 20 damla saf su eklenip santrifüjlenir (3000 rpm 4 dk). Süpernatant (süzüntü) atılır. Yıkanmış çökelek derişik HCl de çözülür. Platin tel üzerinde yakılırsa kiremit kırmızısı alev görülür.

9 III. GRUP KATYONLARI (Fe 3+, Al 3+, Cr 3+, Ni 2+, Co 2+, Mn 2+, Zn 2+ ) Genel Özellikleri: Bu grup katyonları NH4OH NH4Cl ile tamponlanmış bazik ortamda hidrojen sülfür (H2S) veya tiyoasetamid çözeltisi ile sülfürleri ve hidroksitleri halinde çökerler. Bu katyonlar I. ve II. grup katyonlarının çöktürücü reaktifleriyle çökelek oluşturmazlar. İki alt gruba ayrılırlar. 1) Demir Grubu (Grup III A) : Fe 3+, Al 3+, Cr 3+ (Hidroksitleri halinde çökerler.) 2) Çinko Grubu (Grup III B) : Ni 2+, Co 2+, Mn 2+, Zn 2+ (Sülfürleri halinde çökerler.) III. GRUP KATYONLARININ SİSTEMATİK ANALİZİ İçerisinde Fe 3+, Al 3+, Cr 3+, Ni 2+, Co 2+, Mn 2+, Zn 2+ bulunan numuneden 20 damla bir tüp içerisine alınır. Üzerine 4 M NH4Cl çözeltisinden 10 damla, 2 M NH4OH (%33) çözeltisinden damla damla eklenir ve bazik olup olmadığı turnusol kağıdı ile kontrol edilir. Ortam bazik olduktan sonra 20 damla NH4OH çözeltisinden eklenir ve Fe 3+, Al 3+ ve Cr 3+ hidroksitleri halinde çöker. Bu çözelti 5 dk su banyosunda ısıtılır ve üzerine 20 damla tiyoasetamid çözeltisi eklenir böylece Ni 2+, Co 2+, Zn 2+ ve Mn 2+ sülfürleri halinde çöker. (ORTAK ÇÖKELEK) Bu çökelekte Al(OH)3, Cr(OH)3, Fe(OH)3, NiS, CoS, MnS, ZnS bulunmaktadır. Bu çökelek 0,1 M NH4Cl ile birkaç kez yıkanır. Yıkanan çökeleğin üzerine 20 damla seyreltik 6 M HCl eklenir. Santrifüjlenir. Süzüntü A ve çökelek A oluşur. Çökelek A (CoS ve NiS): Çökelek A krozeye alınır, ısıtılır, üzerine 20 damla kral suyu (15 damla derişik 6 M HCl + 5 damla derişik 6 M HNO3) eklenerek çözünme sağlanır. Üzerine NH4OH (%33 lük) çözeltisinden bazik olana kadar eklenir. Bu çözelti 2 ye ayrılır, 1. kısma 10 damla 0,1 M potasyum ferrisiyanür (K4[Fe(CN)6]) çözeltisi eklendiğinde koyu yeşil renkli kobalt ferrisiyanür (Co2[Fe(CN)6]) çökeleği oluşur. Bu, numunede Co 2+ bulunduğunu gösterir. 8

10 2. kısma 2 damla 6 M NaOH ve 2 damla dimetil glioksim (%96 lık alkolde %1 lik) eklendiğinde oluşan gül kırmızı çökelek, numunede Ni 2+ bulunduğunu gösterir. Süzüntü A (Fe 3+, Al 3+, Cr 3+, Mn 2+, Zn 2+ ): Süzüntü A üzerine 20 damla 6 M NaOH ve 20 damla %3 lük H2O2 eklenir. Santrifüjlenir. Süzüntü B ve çökelek B oluşur. Çökelek B den bir miktar temiz bir tüpe alınır, üzerine 10 damla HNO3 (%37,5 luk) ve spatül ucu ile az miktarda sodyum bizmutat (NaBiO3) tüpün kenarından eklenir. Gözlenen menekşe renk, numunede Mn 2+ varlığını gösterir. Çökelek B den kalan kısım üzerine 0,1 M potasyum ferrosiyanür (K4[Fe(CN)6]) eklenir Oluşan prusya mavisi çökelek Fe 3+ varlığını gösterir. Süzüntü B (Zn 2+, Al 3+, Cr 3+ ): Üzerine 20 damla HNO3 ve bazik olana kadar NH4OH çözeltisinden eklenir. Santrifüjlenir. Süzüntü C ve çökelek C oluşur. Çökelek C, beyaz alüminyum hidroksit (Al(OH)3) tür. İçerisinde Cr 3+ ve Zn 2+ bulunan süzüntü C nin sarı renkte olması Cr 3+ nın varlığını gösterir. Süzüntü C ye 2 M 20 damla CH3COOH eklenerek ortam asidik yapılır. Üzerine spatül ucu ile sodyum asetat (NaCH3COO) eklenir. Bu çözelti su banyosunda ısıtılır ve sıcakken üzerine 0,5 M BaCl2 çözeltisinden 2 damla eklenir. Meydana gelen çökelek D, baryum kromattır (BaCrO4). Süzüntü D üzerine 2 damla tiyoasetamid çözeltisi eklenip su banyosunda beyaz çökelek gözlenene kadar 5 dakika karıştırarak ısıtılır. Kirli beyaz renkteki çinko sülfür (ZnS) çökeleğinin oluşması Zn 2+ varlığını gösterir. Başlangıçtaki çözeltiye NH3 eklendiğinde oluşan ve aşırı NH3 de çözünmeyen KIRMIZI- KAHVERENGİ ÇÖKELEK Fe 3+ iyonunun, RENKSİZ JELATİNİMSİ ÇÖKELEK ise Al 3+ iyonunun varlığını gösterir. 9

11 III. GRUP KATYONLARI 20 damla numune 10 damla 4 M NH 4 Cl Damla damla 2 M NH 4 OH bazik olup olmadığı turnusol kağıdı ile kontrol edilir. Ortam bazik olduktan sonra 20 damla NH 4 OH eklenir. Bu çözelti 5 dk su banyosunda ısıtılır ve üzerine 20 damla tiyoasetamid çözeltisi eklenir. ORTAK ÇÖKELEK Al(OH) 3, Cr(OH) 3, Fe(OH) 3, NiS, CoS, MnS, ZnS 0,1 M NH 4 Cl ile birkaç kez yıkanır 20 damla seyreltik 6 M HCl eklenir Santrifüjlenir. ÇÖKELEK A: CoS ve NiS krozeye alınır, ısıtılır. 20 damla kral suyu (15damla derişik 6 M HCl + 5 damla derişik 6 M HNO 3 ) eklenir çözünme sağlanır. 2 M NH 4 OH eklenir baziklik kontrol edilir. SÜZÜNTÜ A: (Fe 3+, Al 3+, Cr 3+, Mn 2+, Zn 2+ ) 20 damla 6 M NaOH 20 damla %3 lük H 2 O 2 Santrifüjlenir. 10 damla 0,1 M (K 4 [Fe(CN) 6 ]) koyu yeşil renk Co +2 Numune ikiye ayrılır 2 damla 6 M NaOH 2 damla dimetil glioksim Gül kırmızısı Ni +2 ÇÖKELEK B Fe(OH) 3, MnO 2 Numune ikiye ayrılır SÜZÜNTÜ B: Zn 2+, Al 3+, Cr damla HNO 3 bazik olana kadar NH 4 OH çözeltisinden eklenir. Santrifüjlenir. Bir miktar temiz bir tüpe alınır 10 damla HNO 3 spatül ucu ile az miktarda sodyum bizmutat (NaBiO3) tüpün kenarından eklenir. menekşe renk, Mn 2+ 0,1 M (K 4 [Fe(CN) 6 ]) eklenir prusya mavisi çökelek Fe 3+ ÇÖKELEK C beyaz alüminyum hidroksit (Al(OH) 3 ) tür SÜZÜNTÜ C: Cr 3+, Zn 2+ 2 M 20 damla CH 3 COOH spatül ucu ile sodyum asetat (NaCH 3 COO) su banyosunda ısıtılır ve sıcakken üzerine 0,5 M BaCl 2 çözeltisinden 2 damla eklenir. SÜZÜNTÜ D 2 damla tiyoasetamid çözeltisi eklenip beyaz çökelek gözlenene kadar 5 dakika karıştırarak ısıtılır. ÇÖKELEK D Sarı çökelek BaCrO 4 Kirli beyaz çökelek ZnS

12 II. GRUP KATYONLARI (As +3, Sb +3, Sn +2, Hg +2, Cu +2, Cd +2, Pb +2, Bi +3 ) Katyonların sistematik analizlerinde 13 katyon sülfürleri halinde çökmektedir. Bu katyonların sülfürlerinin çözünürlük çarpımları (Kçç) arasındaki farktan yararlanarak çözünürlükleri daha düşük olan 8 tanesi II. grup katyonları, daha yüksek olan 5 tanesi ise III. grup katyonları olarak sınıflandırılmıştır: II. ve III. grup katyonlarının sülfürlerinin Kçç değerleri II. grup III. grup Sülfür Kçç Sülfür Kçç HgS 3.0x10 53 ZnS 1.2x10 23 CuS 1.0x10 44 CoS 7.0x10 23 Bi2S3 1.6x10 72 NiS 1.4x10 24 Sb2S3 1x10 30 FeS 3.7x10 19 CdS 3.6x10 29 MnS 1.4x10 15 PbS 3.4x10 28 SnS 1.8x10 28 As2S3 4.4x damla numune bir tüp içerisine alınır ve üzerine 4 damla derişik HCl eklenir. Ardından 14 damla %11 lik (a/h) tiyoasetamid çözeltisinden eklenerek su banyosunda 5 dakika ısıtılır ve santrifüj edilerek (3000 rpm hızda 4 dk) çökelek ayrılır. Elde edilen çökelek üzerine, yıkamak için başka bir tüpte hazırlanan ve 2 damla doygun NH4Cl, 2 damla tiyoasetamid ve 16 damla distile su içeren çözelti eklenir. Daha sonra bu yıkama çözeltisi de atılır. Elde edilen çökelek, numunedeki II. grup katyonlarına ait sülfür çökelekleridir. Ardından II. grup çökeleklerini II A (suda çözünmeyen sülfürleri) ve II B grubu (kompleks iyonları halinde çözünenleri) halinde iki gruba ayırmak için 20 damla 3 M KOH çözeltisi ilave edilir ve su banyosunda 3 dakika karıştırılarak ısıtılır. Santrifüjlendikten sonra çökelek (civa, bakır, kadmiyum, kurşun ve bizmut) ile süzüntü (arsenik, antimon ve kalay) ayrılır. Çökelek A: HgS, CuS, CdS, PbS ve Bi2S3 içerebilir. Süzüntü A: As +3, Sb +3, ve Sn +2 katyonlarının çözünebilen kompleks iyonlarını (AsO3 3-, AsS3 3-, SbO2 -, SbS2 -, SnO2 2- ) içerebilir. 10

13 Çökelek A: Çökelek 10 damla 3 M KOH ile yıkanır ve çözelti atılır. Çökelek öncelikle KOH ın uzaklaştırılması için 0.5 ml kadar saf suyla yıkanır. Ardından çökelek üzerine 24 damla, 6 M HNO3 eklenir ve su banyosunda 5 dakika beklettikten sonra santrifüjlenir. Oluşan çökelek (Çökelek B) civa (II) sülfür (HgS) dür ve civa testi için ayrılırken süzüntü B bir porselen krozeye alınarak üzerine 2 damla 6 M H2SO4 eklenir. Civa testi: Ayrı bir tüp içerisinde 12 damla HCl ve 4 damla HNO3 (3:1, h/h) çözeltilerinin karışımından oluşan kral suyu çözeltisi hazırlanır ve bu kral suyu çözeltisi ayrılan çökelek B üzerine eklenerek çözülür. Elde edilen çözelti porselen krozeye alınır ve üçayak üzerine 45 o açıyla yerleştirilerek bek alevi kullanılarak kurutulur. Ardından üzerine 2-3 ml saf su eklenerek çözülür. Bu çözelti bir saat camında bir parça bakır tel üzerine eklenir ve oluşan kaplama Hg 2+ nın varlığını gösterir. Porselen krozedeki, üzerine sülfürik asit eklenmiş süzüntü B, birkaç damla sıvı kalıncaya kadar dikkatlice ısıtılır ve ardından oda sıcaklığına gelene kadar soğutulur. Üzerine 40 damla saf su eklendikten sonra iyice karıştırılır ve bir santrifüj tüpüne alınarak santrifüjlenir. Oluşan çökelek (Çökelek C) kurşun (II) sülfat (PbSO4) dır. Elde edilen çökelek C kurşun testi için ayrılırken, süzüntü C de başka bir tüpe alınır. Kurşun testi için, çökelek C öncelikle 20 damla saf suyla yıkandıktan sonra, üzerine sırasıyla 20 damla 1.7 M amonyum asetat (NH4CH3COO), 6 damla 6 M asetik asit (CH3COOH) ve 4 damla 1 M potasyum kromat (K2CrO4) eklenir. Oluşan sarı çökelek Pb 2+ nın varlığını gösterir. Süzüntü C üzerine, çözelti bazik oluncaya kadar derişik NH4OH eklenir. Çözeltinin bazikliği turnusol kağıdı ile kontrol edilmelidir. Bazik hale getirilen çözelti üzerine 3 damla daha NH4OH eklenir ve santrifüjlenir. Elde edilen çökelek (Çökelek D) bizmut hidroksit (Bi(OH)3) çökeleğidir. Çökelek D bizmut testi için ayrılırken, süzüntü D başka bir tüpe alınır. Çökelek D 20 damla saf su ile yıkandıktan sonra üzerine 10 damla taze hazırlanmış sodyum stannit (Na2SnO2) çözeltisi eklenir. Çökeleğin renginin siyaha dönmesi Bi 3+ varlığını gösterir. Süzüntü D nin mavi renkli olması Cu 2+ ın varlığını gösterir ve eğer süzüntü mavi renkli ise renk kayboluncaya kadar 1 M potasyum siyanür (KCN) den damla damla eklenmelidir. Çözelti renksizleşince birkaç damla daha KCN eklenir. Ardından 6 damla %11 lik (a/h) tiyoasetamid çözeltisinden eklenir ve su banyosunda 5 dakika ısıtılır. Oluşan sarımsı kadmiyum sülfür (CdS) çökeleği Cd 2+ varlığını gösterir. Süzüntü D renksizse Cu 2+ varlığından bahsedilemez ve KCN eklenmeden direkt olarak 6 damla % 11 lik (a/h) tiyoasetamid çözeltisi eklenerek 5 dakika su banyosunda ısıtılır ve sarımsı CdS çökeleği aranır. Süzüntü A: Turnusol kağıdı ile asitliği kontrol edilerek, hafif asidik oluncaya kadar 3 M HCl çözeltisi süzüntüye damla damla eklenir. Santrifüj edilerek süzüntü atılır. Çökelek üzerine 20 damla derişik HCl çözeltisi eklenir ve su banyosunda 5 dakika karıştırılarak ısıtılır. Numune 11

14 santrifüjlenir ve çökelek E ile süzüntü E ayrılır. Çökelek E arsenik (III) sülfür (As2S3) ve arsenik (V) sülfür (As2S5) içerebilir. Bu yüzden, çökelek E 3 kez 10 ar damla saf su ile yıkanır. Üzerine 20 damla derişik HNO3 eklenir ve su banyosunda 5 dakika karıştırılarak ısıtılır. Ardından, bu çözeltinin üzerine 10 damla 0.5 M AgNO3 eklenip karıştırılır (Eğer beyaz renkte AgCl çökeleği oluşursa santrifüjlenerek çökelek atılmalıdır). Üzerine 10 damla 2.5 M sodyum asetat (NaCH3COO) eklendiğinde kırmızı çökelek (gümüş arsenat: Ag3AsO4) oluşumu As 3+ varlığını gösterir. Süzüntü E ise Sn +4 ve Sb +3 katyonlarını içerebilir ve Kalay ve Antimon testleri için ikiye ayrılır. Kalay testi için ayrılan numuneye damla damla NaOH eklenerek bazik hale getirilir. Ardından üzerine birkaç damla bazik ortamda hazırlanmış sodyum bizmutat (NaBiO3) eklenir ve bir süre bekletilir. Siyah çökelek oluşumu bizmutun indirgenmesini dolayısıyla Sn 4+ varlığını gösterir. Antimon için ayrılan numuneye ise 6 damla %11 lık (a/h) tiyoasetamid çözeltisi eklenip su banyosunda ısıtıldığında portakal rengi çökelek (antimon (III) sülfür: Sb2S3) oluşumu Sb +3 varlığını gösterir. 12

15 II. GRUP KATYONLARI 40 damla numune 4 damla derişik HCl 14 damla %11 lik (a/h) tiyoasetamid 5 dk su banyosunda ısıtma sonrasında santrifüj (3000 rpm 4 dk santrifüj) Elde edilen çökelek yıkama çözeltisi (2 damla NH 4 Cl ve 2 damla %11 lik (a/h) tiyoasetamid ve 16 damla distile su) ile yıkanır. HgS, CuS, CdS, PbS, Bi 2 S 3 As 2 S 3, SnS, Sb 2 S 3 20 damla 3 M KOH 3 dk su banyosunda ısıtma ÇÖKELEK B: HgS ÇÖKELEK A: HgS, CuS, CdS, PbS, Bi 2 S 3 10 damla KOH ile yıkanır, ardından 20 damla saf su ile yıkanır. 24 damla 6 M HNO 3 5 dk su banyosunda ısıtma SÜZÜNTÜ B: Pb 2+, Bi +3, Cu +2, Cd +2 SÜZÜNTÜ A: AsO 3-3, AsS 3-3, SbO 2-, SbS 2-, SnO 2-2 Hafif asidik oluncaya kadar 3 M HCl eklenir. Yukarıdaki analitlerin en az birisi var ise çökelek oluşacaktır. Süzüntü atılır. Çökelek üzerine 20 damla derişik HCl eklenir. 5 dk su banyosunda ısıtılır. 16 damla kral suyunda çözülür. Porselen krozede kurutulur 2-3 ml saf suda çözülür ve bakır tel üzerine dökülür. Bakır tel üzerine civa kaplanır. Çökelek 20 damla saf su ile yıkanır. 20 damla NH 4 CH 3 COO, 6 damla 12 M CH 3 COOH ve 4 damla 1M K 2 CrO 4 eklenir. Sarı çökelek kurşunun varlığını gösterir. 2 damla 6 M H 2 SO 4 Porselen krozede kurutulur Oda sıcaklığına gelene kadar soğutulur. 40 damla saf su eklenir, karıştırılır ve santrifüj tüpüne aktarılır. ÇÖKELEK C: PbSO 4 SÜZÜNTÜ C: Bi +3, Cu +2, Cd +2 ÇÖKELEK D: Bi(OH) 3 Çökelek 20 damla saf su ile yıkanır. 10 damla Na 2 SnO 2 eklenir, çökeleğin renginin siyaha dönmesi bizmutun varlığını gösterir. Bazik oluncaya kadar ve ardından 3 damla fazladan NH 4 OH eklenir. SÜZÜNTÜ D: Cu +2, Cd +2 Süzüntünün mavi renkli olması bakırın varlığını gösterir. ÇÖKELEK E: As 2 S 3 ve As 2 S 5 3 kez 10 damla saf su ile yıkanır. 20 damla derişik HNO 3 eklenir. 5 dk su banyosunda karıştırılarak ısıtılır. 10 damla 0.5 M AgNO 3 eklenip karıştırılır. (AgCl çökelekleri oluşursa bu uzaklaştırılır) 10 damla 2.5 M sodyum asetat eklendiğinde kırmızı-kahverengi çökelek (Ag 3 AsO 4 ) oluşumu As 3+ varlığını gösterir SÜZÜNTÜ E: Sn +4 ve Sb +3 Sn +4 testi Bazik olana kadar damla damla NaOH eklenir. Birkaç damla sodyum bizmutat çözeltisi eklenir, bir süre sonra oluşan siyah çökelek kalayın varlığını gösterir. İkiye ayrılır. Sb +3 testi 6 damla %11 lik (a/h) tiyoasetamid eklenip su banyosunda ısıtıldığında oluşan portakal rengi çökelek (Sb 2 S 3 ) oluşumu Sb +3 varlığını gösterir Süzüntü mavi ise Süzüntü mavi değilse Damla damla 1 M KCN mavi renk kaybolana kadar eklenir. Birkaç damla daha KCN eklenir. 6 damla %11 lik (a/h) tiyoasetamid 5 dk su banyosunda ısıtma sonrasında sarı renkli çökelek oluşumu kadmiyumun varlığını gösterir. 6 damla %11 lik (a/h) tiyoasetamid 5 dk su banyosunda ısıtma sarı renkli çökelek oluşumu kadmiyumun varlığını gösterir.

16 I. GRUP KATYONLAR (Ag +, Hg 2 2+ ve Pb 2+ ) Bu grupta, Ag +, Hg 2 2+ ve Pb 2+ iyonları bulunmaktadır ve bu grubun en belirgin özelliği çok derişik olmayan HCl çözeltisi ile, suda çözünmeyen klorür tuzları şeklinde çökmeleridir. Ancak, çizelge 1 deki Çözünürlük çarpımları (Kçç) dikkate alındığında, kurşun (II) klorürün (PbCl2) sudaki (sıcak suda daha çok çözünür) çözünürlüğü yüksek olduğu için kurşun iyonunun tamamı bu grupta çöktürelemeyecektir (Sıcak su içerisindeki çözünürlüğünün daha çok olduğu da unutulmamalıdır). Buna rağmen kurşun iyonu 1. grupta analiz edilir. Çizelge 1. I. Grup klorür tuzlarının çözünürlük çarpımları Madde Kçç AgCl 1 x PbCl x Hg2Cl2 2.0 x Bu gruptaki katyonlar (Ag +, Hg 2 2+ ve Pb 2+ ) 0.3 M HCl ile klorürleri halinde çöktürülerek kolaylıkla analiz edilebilir. Kullanılan asit derişimi artırıldığında, ortamda çöken tuzların tekrar çözünmeleri söz konusu olduğundan asidin derişimi oldukça önemlidir. Ag + iyonu tayini a) Amonyak (NH3) çözeltisi: 20 damla Ag + numunesine 4-5 damla 1 M HCl çözeltisi ilave edilerek Ag + iyonları beyaz renkli klorürleri şeklinde çöker. Ag + + HCl AgCl + H + (Beyaz) Oluşan beyaz renkli çözelti santrifüj edilerek çökelek kısmı alınır, üzerine çözününceye kadar 6 M NH3 çözeltisi ilave edilir. Çözelti ortamındaki gümüş klorür (AgCl) çökeleğinin NH3 ile birlikte diamingümüş kompleks iyonu (Ag(NH3)2 + ) vererek çözünmesi Ag + iyonunun varlığını işaret etmektedir. AgCI + 2NH3 Ag(NH3)2 + + Cl - b) Potasyum iyodür (KI) çözeltisi: 20 damla Ag + numunesine 4 damla 1 M KI çözeltisi eklenir ve krem kıvamında gümüş iyodür (AgI) çöker. Ag + + KI AgI + K + 13

17 (Sarı) Oluşan çözelti santrifüjlendikten sonra süzüntü kısmı atılır, kalan çökeleğe çözününceye kadar 1 M potasyum siyanür (KCN) çözeltisi ilave edilir. Yapılan bu işlemler ortamda Ag + iyonunun varlığını işaret etmektedir. c) Potasyum kromat (K2CrO4) çözeltisi: 20 damla Ag + numunesi üzerine 4 damla K2CrO4 reaktif çözeltisi ilave edilir ve kiremit kırmızısı renginde gümüş kromat (Ag2CrO4) çökmesi ortamda Ag + iyonunun varlığını gösterir. 2Ag + + CrO4 2- Ag2CrO4 (Kiremit Kırmızısı) d) Sodyum hidroksit (NaOH) çözeltisi: 20 damla Ag + numunesi üzerine 4-5 damla 1 M NaOH çözeltisi ilave edilirse siyahkahverengi renkli gümüş hidroksit (AgOH) çökmesi ortamda Ag + iyonunun varlığını gösterir. Ancak oluşan bileşik kararsız olduğundan bozunmaya uğrar ve siyah renkli gümüş oksite (Ag2O) dönüşür. Ag + + OH - 2AgOH AgOH (Siyah-Kahverengi) Ag2O + H2O (Siyah) Pb 2+ iyonu tayini a) NH3 çözeltisi: 20 damla Pb 2+ numunesine 4 damla 1 M HCl çözeltisi ilave edildiğinde Pb 2+ iyonları beyaz renkli klorürleri halinde çökerler. Pb HCl PbCl2 + 2H + (Beyaz) Oluşan beyaz çökelek santrifüjlenerek çözeltiden ayırılır, üzerine 2 ml distile su ilave edilir ve su banyosunda 5 dakika ısıtılır. Eğer çökelek çözünüyorsa ortamda Pb 2+ iyonlarının varlığından bahsedilebilir. b) KI çözeltisi: 20 damla Pb 2+ numunesine 20 damla distile su ve 1-2 damla 1 M KI çözeltisi eklendiğinde sarı renkli kurşun (II) iyodür (PbI2) çöker. Devamında çözelti su banyosunda iyice ısıtılır 14

18 ve çeşme suyunun altında hızlıca soğutulur. Deney sonucunda iğne şeklinde kristaller oluşması ortamdaki Pb 2+ iyonlarının varlığını gösterir. Pb 2+ + KI PbI2 + K + (Sarı) c) Tiyoasetamid (CH3CSNH2) çözeltisi: 20 damla Pb 2+ çözeltisine 20 damla distile su ve 3-4 damla tiyoasetamid çözeltisi eklenerek su banyosunda 5 dakika ısıtılır. Oluşan siyah renkli kurşun (II) sülfür (PbS) çökeleği ortamda Pb 2+ iyonlarının varlığını gösterir. Pb 2+ + H2S PbS (Siyah) Devamında oluşan çökelek 3 M HNO3 çözeltisi içerisinde çözünmelidir. d) K2CrO4 çözeltisi: 20 damla Pb 2+ numunesi üzerine 3-4 damla K2CrO4 reaktif çözeltisi ilave edildiğinde ortamda sarı renkli kurşun (II) kromat (PbCrO4) çökmesi, Pb 2+ iyonunun varlığını gösterir. Pb 2+ + CrO4 2- PbCrO4 (Sarı) Hg2 2+ iyonu tayini a) Hidroklorik asit (HCl) çözeltisi: 20 damla Hg2 2+ numunesine 3-4 damla 3 M HCl çözeltisi ilave edilirse Hg2 2+ iyonları beyaz renkli klorürleri şeklinde çöker. Oluşan çökelek soğuk ve sıcak suda ve seyreltik nitrik asitte (HNO3) çözünmez. NH3, derişik HNO3 ve kral suyunda çözünür. Hg Cl - Hg2Cl2 (Beyaz) b) K2CrO4 çözeltisi: 20 damla Hg2 2+ numunesinin üzerine 3-4 damla K2CrO4 reaktif çözeltisi ilave edildiğinde ortamda kırmızı-kahverengi renkli civa (I) kromat (Hg 2CrO4) çökmesi, Hg2 2+ iyonunun varlığını gösterir. Hg CrO4 2- Hg 2CrO4 (Kırmızı-Kahverengi) c) KI çözeltisi: 20 damla Hg2 2+ numunesine 20 damla distile su ve 4-5 damla 1 M KI çözeltisi eklendiğinde sarı-yeşil renkli civa (I) iyodür (Hg2I2) çöker. Çökelek, fazla miktarda KI eklendiğinde 15

19 çözünür, ancak seyreltik asitlerde çözünme gözlenmez. Bu işlemler ortamdaki Hg2 2+ iyonlarının varlığını gösterir. d) Bakır Şerit (Malgama): Hg KI Hg2I2 + 2K + (Sarı-Yeşil) Öncelikle, bakır tel (şerit) parçası 8-10 damla derişik HNO 3 ile saat camı içerisinde temizlenir, süzgeç kağıdıyla kurutulur ve üzerine Hg2 2+ aranacak numune çözeltisi ilave edilir. Bakır şerit üzerinde Hg nın kaplanması (parlak gri renkli) Hg2 2+ iyonlarının varlığını gösterir. 16

ANALİTİK KİMYA LABORATUVAR FÖYÜ 1

ANALİTİK KİMYA LABORATUVAR FÖYÜ 1 ANALİTİK KİMYA LABORATUVAR FÖYÜ 1 Anyon ve katyonları sistematik analizleri Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Analitik Kimya Anabilim Dalı İçindekiler 1. ANYONLARIN KALİTATİF ANALİZİ... 2 1.1. Klorür

Detaylı

İLK ANYONLAR , PO 4. Cl -, SO 4 , CO 3 , NO 3

İLK ANYONLAR , PO 4. Cl -, SO 4 , CO 3 , NO 3 İLK ANYONLAR Cl -, SO -, CO -, PO -, NO - İLK ANYONLAR Anyonlar negatif yüklü iyonlardır. Kalitatif analitik kimya analizlerine ilk anyonlar olarak adlandırılan Cl -, SO -, CO -, PO -, NO - analizi ile

Detaylı

5. GRUP KATYONLAR (Alkali grubu)

5. GRUP KATYONLAR (Alkali grubu) 5. GRUP KATYONLAR (Alkali grubu) Mg +2 Na + K + Li + Bu gruptaki katyonların hepsini çöktürebilen ortak bir reaktif yoktur. Na, K ve Li alkali metaller grubunun üyeleridir. NH 4 da bileşikleri alkali metal

Detaylı

2. GRUP KATYONLARI. As +3, As +5, Sb +3, Sb +5, Sn +2, Cu +2, Hg +2, Pb +2, Cd +2, Bi +3

2. GRUP KATYONLARI. As +3, As +5, Sb +3, Sb +5, Sn +2, Cu +2, Hg +2, Pb +2, Cd +2, Bi +3 2. GRUP KATYONLARI As +3, As +5, Sb +3, Sb +5, Sn +2, Cu +2, Hg +2, Pb +2, Cd +2, Bi +3 Bu grup katyonları 0.3M HCl li ortamda H 2 S ile sülfürleri şeklinde çökerler. Ortamın asit konsantrasyonunun 0.3M

Detaylı

4. GRUP KATYONLARI (TOPRAK ALKALİLERİ GRUBU)

4. GRUP KATYONLARI (TOPRAK ALKALİLERİ GRUBU) 4. GRUP KATYONLARI (TOPRAK ALKALİLERİ GRUBU) Ba +2, Ca +2, Sr +2 Bu grup katyonlarının bir grup altında toplanmalarına neden olan ortak özellikleri, amonyak (NH 4 OH) amonyum klorür (NH 4 Cl) tamponu ile

Detaylı

As +3, As +5, Sb +3, Sb +5, Sn +2, Cu +2, Hg +2, Pb +2, Mehmet Gumustas. Cd +2, Bi +3

As +3, As +5, Sb +3, Sb +5, Sn +2, Cu +2, Hg +2, Pb +2, Mehmet Gumustas. Cd +2, Bi +3 2. GRUP KATYONLARI As +3, As +5, Sb +3, Sb +5, Sn +2, Cu +2, Hg +2, Pb +2, Mehmet Gumustas Cd +2, Bi +3 2. Grup Katyonlar As +3, Sb +3, Sn +2, Cu +2, Hg +2, Pb +2, Cd +2, Bi +3 Bu grupta, asitli ortamda

Detaylı

Fe 3+ için tanıma reaksiyonları

Fe 3+ için tanıma reaksiyonları 3. GRUP KATYONLARI Bu grup katyonları NH 4 OH NH 4 Cl ile tamponlanmış bazik ortamda H 2 S (hidrojen sülfür) veya (NH 4 ) 2 S (amonyum sülfür) ile sülfürleri ve hidroksitleri halinde çökerler. Bu özellikleri

Detaylı

Genel Anyonlar. Analitik Kimya Uygulama I

Genel Anyonlar. Analitik Kimya Uygulama I Genel Anyonlar Karbonat (CO 3 Seyreltik asitlerle (CH 3 COOH, H 2 SO 4, HCl: CO 2 gazı çıkararak parçalanır. Deneyin yapılışı: Katı CO 3 numunesi deney tüpüne alınır, distile suda çözülür, üzerine seyreltik

Detaylı

Çözünürlük kuralları

Çözünürlük kuralları Çözünürlük kuralları Bütün amonyum, bileşikleri suda çok çözünürler. Alkali metal (Grup IA) bileşikleri suda çok çözünürler. Klorür (Cl ), bromür (Br ) ve iyodür (I ) bileşikleri suda çok çözünürler, ancak

Detaylı

KİMYA II DERS NOTLARI

KİMYA II DERS NOTLARI KİMYA II DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Sulu Çözeltilerin Doğası Elektrolitler Metallerde elektronların hareketiyle elektrik yükü taşınır. Saf su Suda çözünmüş Oksijen gazı Çözeltideki moleküllerin

Detaylı

5. ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ

5. ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ 5. ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ Birçok tuz suda çok az çözünür. Tuzların sudaki çözünürlüğünden faydalanarak çökelek oluşumu kontrol edilebilir ve çökme olayı karışımları ayırmak için kullanılabilir. Çözünürlük

Detaylı

Bu tepkimelerde, iki ya da daha fazla element birleşmesi ile yeni bir bileşik oluşur. A + B AB CO2 + H2O H2CO3

Bu tepkimelerde, iki ya da daha fazla element birleşmesi ile yeni bir bileşik oluşur. A + B AB CO2 + H2O H2CO3 DENEY 2 BİLEŞİKLERİN TEPKİMELERİ İLE TANINMASI 2.1. AMAÇ Bileşiklerin verdiği tepkimelerin incelenmesi ve bileşiklerin tanınmasında kullanılması 2.2. TEORİ Kimyasal tepkime bir ya da daha fazla saf maddenin

Detaylı

00213 ANALİTİK KİMYA-I SINAV VE ÇALIŞMA SORULARI

00213 ANALİTİK KİMYA-I SINAV VE ÇALIŞMA SORULARI 00213 ANALİTİK KİMYA-I SINAV VE ÇALIŞMA SORULARI A) TANIMLAR, KAVRAMLAR ve TEMEL HESAPLAMALAR: 1. Aşağıdaki kavramları birer cümle ile tanımlayınız. Analitik kimya, Sistematik analiz, ph, Tesir değerliği,

Detaylı

ANALĠTĠK KĠMYA LABORATUVARI KĠM 230

ANALĠTĠK KĠMYA LABORATUVARI KĠM 230 ANADOLU ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK MĠMARLIK FAKÜLTESĠ KĠMYA MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ ANALĠTĠK KĠMYA LABORATUVARI DENEY FÖYÜ KĠM 230 Sorumlu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayşe Eren PÜTÜN Laboratuvar Koordinatörü Araş.

Detaylı

Sulu Çözeltiler ve Kimyasal Denge

Sulu Çözeltiler ve Kimyasal Denge Sulu Çözeltiler ve Kimyasal Denge Sulu Çözeltiler Çözelti: iki veya daha fazla maddenin meydana getirdiği homojen karışımdır. çözücü, Kütlece fazla olan (veya çözme işlemini yapan) bileşene çözücü denir.

Detaylı

Kompleks İyon Dengeleri

Kompleks İyon Dengeleri ÜNİTE 10 Çözünürlük ve Kompleks İyon Dengeleri Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Çözünürlük çarpımı sabiti kavramını öğrenecek, Çözünürlük ve Kçç arasındaki ilişkiyi kullanarak çözünürlük problemlerini

Detaylı

Doğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87

Doğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87 Doğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87 Rb izotoplarından oluşmuştur. İzotopların doğada bulunma yüzdelerini hesaplayınız. Bir bileşik

Detaylı

7-2. Aşağıdakileri kısaca tanımlayınız veya açıklayınız. a) Amfiprotik çözücü b) Farklandırıcı çözücü c) Seviyeleme çözücüsü d) Kütle etkisi

7-2. Aşağıdakileri kısaca tanımlayınız veya açıklayınız. a) Amfiprotik çözücü b) Farklandırıcı çözücü c) Seviyeleme çözücüsü d) Kütle etkisi SKOOG 7-1. Aşağıdakileri kısaca tanımlayınız veya açıklayınız. a) Zayıf elektrolit b) Bronsted-Lowry asidi c) Bronsted-Lowry asidinin konjuge bazı d) Bronsted-Lowry tanımına dayanarak nötralleşme e) Amfiprotik

Detaylı

Gıdalarda Tuz Analizi

Gıdalarda Tuz Analizi Gıdalarda Tuz Analizi 01. Peynir ve Tereyaında Tuz Analizi 01.01. Yöntemin Prensibi 01.02. Kullanılan Kimyasallar 01.03. Deneyin Yapılıı 01.04. Hesaplamalar 01.05. Kullanılan Malzemeler 02. Et ve Et Ürünlerinde

Detaylı

M-DEMİR K213 Soru bankası ANALİTİK KİMYA I DERSİ SORULARI

M-DEMİR K213 Soru bankası ANALİTİK KİMYA I DERSİ SORULARI ANALİTİK KİMYA I DERSİ SORULARI 1. Örnek 1 : ph =4 tampon ortamında CaC2O4 çözünürlüğü nedir? Kcc= 1,7x10-9, Ka1= 5,6x10-2, Ka2= 5,42x10-5 2. Örnek 03: BaCO3 ın sudaki çözünürlüğü nedir?, Kçç=5.0x10-9,

Detaylı

ÇÖZÜNMÜŞ OKSİJEN TAYİNİ

ÇÖZÜNMÜŞ OKSİJEN TAYİNİ ÇEVRE KİMYASI LABORATUVARI ÇÖZÜNMÜŞ OKSİJEN TAYİNİ 1. GENEL BİLGİLER Doğal sular ve atıksulardaki çözünmüş oksijen (ÇO) seviyeleri su ortamındaki fiziksel, kimyasal ve biyokimyasal aktivitelere bağımlıdır.

Detaylı

ÇÖZÜNÜRLÜK (ORTAK İYON ETKİSİ ) (Çöktürme ile Ayırma)

ÇÖZÜNÜRLÜK (ORTAK İYON ETKİSİ ) (Çöktürme ile Ayırma) ÇÖZÜNÜRLÜ (ORTA İYON ETİSİ ) (Çöktürme ile Ayırma) Prof. Dr. ustafa DEİR 08ORTA İYON ETİSİ07B ÇÖZÜNÜRLÜ ÇÖTÜRE İLE AYIRA 1 ORTA İYON ETİSİ 08ORTA İYON ETİSİ07B ÇÖZÜNÜRLÜ ÇÖTÜRE İLE AYIRA ORTA İYON ETİSİ

Detaylı

METAL OKSALAT HİDRATLARI

METAL OKSALAT HİDRATLARI 5 DENEY METAL OKSALAT HİDRATLARI 1. Giriş Grup IIA elementleri nötral veya zayıf asidik çözeltide çözünmeyen oksalat tuzlarını oluştururlar. Bu oksalatlar beyaz kristal yapıda hidratlaşmış bileşikler şeklinde

Detaylı

BĐLEŞĐK FORMÜLLERĐNĐN ADLANDIRILMASI

BĐLEŞĐK FORMÜLLERĐNĐN ADLANDIRILMASI BĐLEŞĐK FORMÜLLERĐNĐN KONU ANLATIMI FĐGEN HASRET BĐLEŞĐK FORMÜLLERĐNĐN 1) METAL ĐLE AMETALDEN OLUŞAN BĐLEŞĐKLERĐN METALĐN ADI + AMETALĐN ADI + ÜR EKĐ ***Ametal oksijen ise oksit; azot ise nitrür; kükürt

Detaylı

ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER

ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER 1- SICAKLIK 2- ORTAK İYON ETKİSİ 3- ÇÖZÜCÜ ÇÖZÜNEN CİNSİ 4- BASINCIN ETKİSİ 1- SICAKLIK ETKİSİ Sıcaklık etkisi Le Chatelier prensibine bağlı olarak yorumlanır. ENDOTERMİK

Detaylı

KİM-118 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü

KİM-118 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü KİM-118 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler ve örnek çözümleri derste verilecektir. BÖLÜM 13 Asitler ve

Detaylı

KATI ATIK ÖRNEKLERİNDE TOPLAM FOSFOR ANALİZ YÖNTEMİ

KATI ATIK ÖRNEKLERİNDE TOPLAM FOSFOR ANALİZ YÖNTEMİ S a y f a 1 KATI ATIK ÖRNEKLERİNDE TOPLAM FOSFOR ANALİZ YÖNTEMİ YÖNTEM YÖNTEMİN ESASI VE PRENSİPLERİ Metot uygulanırken, örnekte bulunan tüm fosforlar, perklorik asitle parçalama işleminden geçirilerek

Detaylı

Gravimetrik Analiz-II

Gravimetrik Analiz-II Gravimetrik Analiz-II Prof Dr. Mustafa DEMİR M.DEMİR 18-GRAVİMETRİK ANALİZ-II 1 GRAVİMETRİK ANALİZLERDE İŞLEM BASAMAKLARI 1. Çözme, 2. çöktürme, 3. özümleme, 4. süzme, 5. yıkama, 6. kurutma, 7. yakma 8.

Detaylı

ASİTLER- BAZLAR. Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur.

ASİTLER- BAZLAR. Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur. ASİTLER- BAZLAR SUYUN OTONİZASYONU: Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur. H 2 O (S) H + (suda) + OH - (Suda) H 2 O (S) + H +

Detaylı

10-ÇÖKME VE ÇÖZÜNÜRLÜK ÇARPIMI

10-ÇÖKME VE ÇÖZÜNÜRLÜK ÇARPIMI ÇÖME VE ÇÖZÜNÜRLÜ Prof. Dr. Mustafa DEMİR M.DEMİR 10ÇÖME VE ÇÖZÜNÜRLÜ 1 M.DEMİR 10ÇÖME VE ÇÖZÜNÜRLÜ ÇÖZÜNÜRLÜ Çözeltilerle ilgili olarak verilen bilgiler genellikle tek fazlı homojen sistemleri kapsamaktadır.

Detaylı

MESS Entegre Geri Kazanım ve Enerji San. ve Tic. A.Ş.

MESS Entegre Geri Kazanım ve Enerji San. ve Tic. A.Ş. Sayfa : 1 / 12 1 ATIKLAR İÇİN NUMUNE SAKLAMA KOŞULLARI Parametre Numune Özelliği Numune Türü ICP ile Metal Tayinleri suları vb.), diğer her türlü sıvılar) Mikrodalgada (sıvı) yakılmış Minimum Numune Miktarı

Detaylı

T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI KĠMYA TEKNOLOJĠSĠ GRUP 4 KATYONLARI 524KI0037

T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI KĠMYA TEKNOLOJĠSĠ GRUP 4 KATYONLARI 524KI0037 T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI KĠMYA TEKNOLOJĠSĠ GRUP 4 KATYONLARI 524KI0037 Ankara, 2011 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri

Detaylı

Bileşikteki atomların cinsini ve oranını belirten formüldür. Kaba formül ile bileşiğin molekül ağırlığı hesaplanamaz.

Bileşikteki atomların cinsini ve oranını belirten formüldür. Kaba formül ile bileşiğin molekül ağırlığı hesaplanamaz. BİLEŞİKLER Birden fazla elementin belirli oranlarda kimyasal yollarla bir araya gelerek, kendi özelligini kaybedip oluşturdukları yeni saf maddeye bileşik denir. Bileşikteki atomların cins ve sayısını

Detaylı

SULU DENGELERE KATILMA (İLAVE) DURUMLARI *BİR TAMPON ÇÖZELTİNİN NASIL FONKSİYON GÖSTERDİĞİNİ AÇIKLAMAK

SULU DENGELERE KATILMA (İLAVE) DURUMLARI *BİR TAMPON ÇÖZELTİNİN NASIL FONKSİYON GÖSTERDİĞİNİ AÇIKLAMAK KONUNUN AMACI VE ANAHTAR KAVRAMLAR *ORTAK İYON ETKİSİNİ TANIMLAMAK SULU DENGELERE KATILMA (İLAVE) DURUMLARI *BİR TAMPON ÇÖZELTİNİN NASIL FONKSİYON GÖSTERDİĞİNİ AÇIKLAMAK *TAMPON ÇÖZELTİNİN PH INI HESAPLAMAK

Detaylı

TOPRAK ALKALİ METALLER ve BİLEŞİKLERİ

TOPRAK ALKALİ METALLER ve BİLEŞİKLERİ Bölüm 4 TOPRAK ALKALİ METALLER ve BİLEŞİKLERİ Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir. Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra Magnezyum, kalsiyum, stronsiyum, baryum ve radyumdan

Detaylı

Çözünürlük ve Çözünürlüğe Etki Eden Faktörler

Çözünürlük ve Çözünürlüğe Etki Eden Faktörler Çözünürlük ve Çözünürlüğe Etki Eden Faktörler Yazar Yrd. Doç. Dr. Nevin KANIŞKAN ÜNİTE 12 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; çözünürlük çarpımı kavramını öğrenecek, molar çözünürlük ve çözünürlük kavramlarını

Detaylı

7. Deney Organik Bileşiklerin Elementlerinin Kalitatif Testleri

7. Deney Organik Bileşiklerin Elementlerinin Kalitatif Testleri 7. Deney Organik Bileşiklerin Elementlerinin Kalitatif Testleri Genel Prensipler Herhangi bir bilinmeyen organik bileşiğin karakterizasyonunda bazı elementsel bileşenler hakkında bilgi sahibi olmak gereklidir.

Detaylı

TANEN ELDE EDİLİŞİ TANNIC ACİD ( BP 1968 ) BAZI ETKEN BİLEŞİKLERİ TANIMA REAKSİYONLARI

TANEN ELDE EDİLİŞİ TANNIC ACİD ( BP 1968 ) BAZI ETKEN BİLEŞİKLERİ TANIMA REAKSİYONLARI TANEN ELDE EDİLİŞİ TANNIC ACİD ( BP 1968 ) BAZI ETKEN BİLEŞİKLERİ TANIMA REAKSİYONLARI TANENLER, BİTKİLERDE BULUNAN POLİFENOLİK YAPIDAKİ SU, ETANOL VE ASETONDA ERİYEN; ETER, KLOROFORM GİBİ LİPOFİLİK ÇÖZÜCÜLERDE

Detaylı

ÇÖZELTİLERDE DENGE (Asit-Baz)

ÇÖZELTİLERDE DENGE (Asit-Baz) ÇÖZELTİLERDE DENGE (AsitBaz) SUYUN OTOİYONİZASYONU Saf suyun elektrik akımını iletmediği bilinir, ancak çok hassas ölçü aletleriyle yapılan deneyler sonucunda suyun çok zayıf da olsa iletken olduğu tespit

Detaylı

SU NUMUNELERİNİN LABORATUVARA KABUL MİKTARLARI, SAKLAMA KOŞULLARI VE SÜRELERİ

SU NUMUNELERİNİN LABORATUVARA KABUL MİKTARLARI, SAKLAMA KOŞULLARI VE SÜRELERİ Alkalinite Alüminyum (Al) Amonyum (NH 4 + ) Anyonlar (Br, F, Cl, NO 2, NO 3, SO 4, PO 4 ) PE veya BC 200 100 Tercihen arazide yapılmalıdır. sırasındaki indirgenme ve oksitlenme reaksiyonları numunede değişikliğe

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Kocatepe Üiversitesi 2007 KLERİ DERS NOTLARI. Sıvı fazdan katı taneciklerin çökelmesi için çoğu reaksiyonlar

Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Kocatepe Üiversitesi 2007 KLERİ DERS NOTLARI. Sıvı fazdan katı taneciklerin çökelmesi için çoğu reaksiyonlar TOZ ÜRETİM TEKNİKLER KLERİ DERS NOTLARI YRD. DOÇ.. DR. ATİLLA EVCİN Kimyasal Çökeltme Sıvı fazdan katı taneciklerin çökelmesi için çoğu reaksiyonlar A + B AB tipi çökelme reaksiyonlarıdır. Kuvvetli atomlararası

Detaylı

ASİT VE BAZ TEPKİMELERİ

ASİT VE BAZ TEPKİMELERİ ASİT VE BAZ TEPKİMELERİ METAL AKTİF METAL YARISOY METAL SOY METAL AMFOTER METAL 1A (Li, Na, K) Cu (Bakır) Au (Altın) Zn Cr 2A (Mg, Ca) Hg (Civa) Pt (Platin) Al Pb Ag (Gümüş) Sn 1- ASİT + AKTİF METAL TUZ

Detaylı

Örnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri :

Örnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri : Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani

Detaylı

TURUNCU RENGĐN DANSI NASIL OLUR?

TURUNCU RENGĐN DANSI NASIL OLUR? KĐMYA EĞĐE ĞĐTĐM M SEMĐNER NERĐ PROF. DR. ĐNCĐ MORGĐL TURUNCU RENGĐN DANSI NASIL OLUR? HAZIRLAYAN: GÜLÇĐN YALLI KONU: ÇÖZELTĐLER KONU BAŞLIĞI: TURUNCU RENGĐN DANSI NASIL OLUR? ÇÖZELTĐLER Fiziksel özellikleri

Detaylı

ATIKSULARDA FENOLLERİN ANALİZ YÖNTEMİ

ATIKSULARDA FENOLLERİN ANALİZ YÖNTEMİ ATIKSULARDA FENOLLERİN ANALİZ YÖNTEMİ YÖNTEM YÖNTEMİN ESASI VE PRENSİBİ Fenolik maddeler uçucu özellik göstermeyen safsızlıklardan distilasyon işlemiyle ayrılır ve ph 7.9 ± 0.1 de potasyum ferriksiyanür

Detaylı

İÇERİK. Suyun Doğası Sulu Çözeltilerin Doğası

İÇERİK. Suyun Doğası Sulu Çözeltilerin Doğası İÇERİK Suyun Doğası Sulu Çözeltilerin Doğası Su içinde İyonik Bileşikler Su içinde Kovalent Bileşikler Çökelme Tepkimesi Asit-Baz Tepkimeleri (Nötürleşme) Yükseltgenme-İndirgenme Tepkimeleri Önemli Tip

Detaylı

ANALĠTĠK KĠMYA LABORATUAR FÖYÜ

ANALĠTĠK KĠMYA LABORATUAR FÖYÜ ANALĠTĠK KĠMYA LABORATUAR FÖYÜ ANALĠTĠK KĠMYA LABORATUARI DENEY ÇĠZELGESĠ Hafta Deneyin Adı Tarih 1 Çözelti Hazırlama ve Ayarlama 27.02.2015 2 Asit-Baz Titrasyonu 06.03.2014 3 EDTA Çözeltisi Ġle Titrimetrik

Detaylı

ASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR

ASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR ASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR 1. ASİTLER Sulu çözeltilerine Hidrojen İyonu veren maddelere asit denir. Ör 1 HCl : Hidroklorik asit HCl H + + Cl - Ör 2 H 2 SO 4 : Sülfürik asit H 2 SO 4 2H + + SO 4-2 Ör 3 Nitrik

Detaylı

BÖLÜM 6 GRAVİMETRİK ANALİZ YÖNTEMLERİ

BÖLÜM 6 GRAVİMETRİK ANALİZ YÖNTEMLERİ BÖLÜM 6 GRAVİMETRİK ANALİZ YÖNTEMLERİ Kütle ölçülerek yapılan analizler gravimetrik analizler olarak bilinir. Çöktürme gravimetrisi Çözeltide analizi yapılacak madde bir reaktif ile çöktürülüp elde edilen

Detaylı

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ - KİMYA BÖLÜMÜ

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ - KİMYA BÖLÜMÜ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ - KİMYA BÖLÜMÜ TEMEL KİMYA LABORATUARI 2014 KİMYA LABORATUARLARINDA KULLANILAN MALZEMELER 2 BEHER ERLEN BALON JOJE CAM BALON MEZÜR BÜRET PİPET BAGET SOĞUTUCU

Detaylı

Hidroklorik asit ve sodyum hidroksitin reaksiyonundan yemek tuzu ve su meydana gelir. Bu kimyasal olayın denklemi

Hidroklorik asit ve sodyum hidroksitin reaksiyonundan yemek tuzu ve su meydana gelir. Bu kimyasal olayın denklemi KİMYASAL DENKLEMLER İki ya da daha fazla maddenin birbirleri ile etkileşerek kendi özelliklerini kaybedip yeni özelliklerde bir takım ürünler meydana getirmesine kimyasal olay, bunların formüllerle gösterilmesine

Detaylı

Normal derişimler için: PE- HD, PTFE Nitrik asit (ρ 1,42 g/ml) ile ph 1-2 olacak şekilde asitlendirilmelidir. Düşük derişimler için: PFA, FEP

Normal derişimler için: PE- HD, PTFE Nitrik asit (ρ 1,42 g/ml) ile ph 1-2 olacak şekilde asitlendirilmelidir. Düşük derişimler için: PFA, FEP Ek-1 Nnumunelerin Muhafazası İçin Uygun Olan Teknikler Yapılacak Tayin Kabın Tipi Muhafaza Tekniği En uzun Muhafaza Süresi Yüksek derişimde çözünmüş gaz içeren numuneler için, alındıkları yerde analiz

Detaylı

Fiziksel özellikleri her yerde aynı olan (homojen) karışımlara çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan her bir maddeye çözeltinin bileşenleri denir.

Fiziksel özellikleri her yerde aynı olan (homojen) karışımlara çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan her bir maddeye çözeltinin bileşenleri denir. GENEL KİMYA 1 LABORATUARI ÇALIŞMA NOTLARI DENEY: 8 ÇÖZELTİLER Dr. Bahadır KESKİN, 2011 @ YTÜ Fiziksel özellikleri her yerde aynı olan (homojen) karışımlara çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan her bir

Detaylı

ASİTLER-BAZLAR VE TUZLAR SU ARITIMI. Hazırlayan: Arif Özgür ÜLGER

ASİTLER-BAZLAR VE TUZLAR SU ARITIMI. Hazırlayan: Arif Özgür ÜLGER ASİTLER-BAZLAR VE TUZLAR SU ARITIMI Hazırlayan: Arif Özgür ÜLGER ASİTLER Sulu çözeltilerinde Hidrojen İyonu maddelere asit denir. veren HCI H + + CI CH 3 COOH CH 3 COO + H + ASİTLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ

Detaylı

DENEY RAPORU. Amonyum Bakır (II) Sülfat ve Amonyum Nikel (II) Sülfat Sentezi

DENEY RAPORU. Amonyum Bakır (II) Sülfat ve Amonyum Nikel (II) Sülfat Sentezi M.Hilmi EREN 04-98 - 3636 Anorganik Kimya II Lab. 2.Deney Grubu DENEY RAPORU DENEY ADI Amonyum Bakır (II) Sülfat ve Amonyum Nikel (II) Sülfat Sentezi DENEY TAR H 27 MART 2003 Per embe AMAÇ Amonyum Sülfat

Detaylı

BÖLÜM. Asitler Bazlar ve Tuzlar. Asitler ve Bazları Tanıyalım Test Asitler ve Bazları Tanıyalım Test

BÖLÜM. Asitler Bazlar ve Tuzlar. Asitler ve Bazları Tanıyalım Test Asitler ve Bazları Tanıyalım Test BÖLÜM 5 Asitler Bazlar ve Tuzlar Asitler ve Bazları Tanıyalım Test - 1... 2 Asitler ve Bazları Tanıyalım Test - 2... 2 Asitler ve Bazları Tanıyalım Test - 3... 2 Asitlerin / Bazların Tepkimeleri Test -

Detaylı

VOLUMETRİK ANALİZ (Titrimetri)

VOLUMETRİK ANALİZ (Titrimetri) VOLUMETRİK ANALİZ (Titrimetri) Bir çözeltideki madde miktarının konsantrasyonu, ağırlığı veya hacmi bilinen ve ölçümü yapılacak madde ile belirli bir kantitatif reaksiyon verebilen bir başka çözelti (standart

Detaylı

Çizelge 1 Numunelerin muhafazası için genellikle uygun olan teknikler. 100 Nitrik asit ile ph 1-2 olacak şekilde asitlendirilmelidir

Çizelge 1 Numunelerin muhafazası için genellikle uygun olan teknikler. 100 Nitrik asit ile ph 1-2 olacak şekilde asitlendirilmelidir Çizelge 1 Numunelerin sı için genellikle uygun olan teknikler Yapılacak tayin Kabın tipi Genellikle kullanılan hacim (ml) ve doldurma tekniği Alüminyum P C Muhafaza tekniği 100 Nitrik asit ile ph 1-2 ndirilmelidir

Detaylı

REDOKS TİTRASYONLARI (çözümlü problemler)

REDOKS TİTRASYONLARI (çözümlü problemler) REDKS TİTRASYNLARI (çözümlü problemler) Prof. Dr. Mustafa DEMİR http://web.adu.edu.tr/akademik/mdemir/ 009-19-REDKS Örnek 1 İyodu ayarlamak için 0.10 g As tartılmış ve gerekli işlemlerden sonra 18.67 ml

Detaylı

GAZİ ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ ANALİTİK KİMYA ANABİLİM DALI ANALİTİK KİMYA PRATİKLERİ M.Tevfik ORBEY Nilgün GÜNDEN GÖĞER Nusret ERTAŞ Şebnem YILMAZ Aysel BERKKAN Hasan BASAN Eda ŞATANA Orkun ALP

Detaylı

ASİT-BAZ VE ph. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN. Yrd. Doç. Dr. Atilla Evcin Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi 2006

ASİT-BAZ VE ph. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN. Yrd. Doç. Dr. Atilla Evcin Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi 2006 ASİT-BAZ VE ph MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Asitler ve bazlar günlük yaşantımızda sıkça karşılaştığımız kavramlardan biridir.insanlar, her nekadar asetil salisilik asit ve

Detaylı

ÇÖZELTILERDE DENGE. Asitler ve Bazlar

ÇÖZELTILERDE DENGE. Asitler ve Bazlar ÇÖZELTILERDE DENGE Asitler ve Bazlar Zayıf Asit ve Bazlar Değişik asitler için verilen ph değerlerinin farklılık gösterdiğini görürüz. Bir önceki konuda ph değerinin [H₃O + ] ile ilgili olduğunu gördük.

Detaylı

kimyasal değişimin sembol ve formüllerle ifade edilmesidir.

kimyasal değişimin sembol ve formüllerle ifade edilmesidir. myasal reaksiyon Bir (veya birden fazla ) madde nin etkileşim sonucu yeni madde(lere) dönüşmesi işlemidir. ziksel değişim - renk değişimi - çökelek oluşumu - gaz çıkışı - ısı değişimi imyasal denklem aktif

Detaylı

ÇALIŞMA SORULARI: Br - b) ZnHg(SCN) 4 ===== Zn 2+ + Hg(SCN) c) KB(C 6 H 5 ) 4 ====== K+ + B(C 6 H 5 ) 4 d) NaUO 2 AsO 4 ====== Na + + UO 2

ÇALIŞMA SORULARI: Br - b) ZnHg(SCN) 4 ===== Zn 2+ + Hg(SCN) c) KB(C 6 H 5 ) 4 ====== K+ + B(C 6 H 5 ) 4 d) NaUO 2 AsO 4 ====== Na + + UO 2 ÇALIŞMA SORULARI: 1 Aşağıdakiler için çözünürlük çarpımı ifadelerini yazınız. a) AgSCN e) BiI 3 b) Ag 2 CrO 4 f) PbClF c) PbCrO 4 g) Fe 2 S 3 d) PbI 2 h) CaC 2 O 4 2 Aşağıdakiler için çözünürlük çarpımı

Detaylı

5.111 Ders Özeti #22 22.1. (suda) + OH. (suda)

5.111 Ders Özeti #22 22.1. (suda) + OH. (suda) 5.111 Ders Özeti #22 22.1 Asit/Baz Dengeleri Devamı (Bölümler 10 ve 11) Konular: Zayıf baz içeren dengeler, tuz çözeltilerinin ph sı ve tamponlar Çarşamba nın ders notlarından 2. Suda Baz NH 3 H 2 OH Bazın

Detaylı

Su Numunelerinin Alınması, Muhafazası, Taşınması ve Saklanması ile İlgili Kontrol Listesi

Su Numunelerinin Alınması, Muhafazası, Taşınması ve Saklanması ile İlgili Kontrol Listesi Sayfa 1 / 6 Tekniği SU-ATIKSU-DENİZSUYU NUMUNELERİ AKM 500 1 C ile 5 C 4 C 2 gün ten fazla saklanmamalı. Gravimetrik Metot SM 2540:D - Numuneler analizden önce oda sıcaklığına getirilmelidir. Alkalinite

Detaylı

KALAY İYODÜRLER. 1. Deneyin Amacı

KALAY İYODÜRLER. 1. Deneyin Amacı 3 DENEY KALAY İYODÜRLER 1. Deneyin Amacı p bloğu elementlerinde yükseltgenme sayıları ikişer ikişer değişir ve grup boyunca düşük yükseltgenme basamağının kararlılığı artar. Örneğin IV A grubunda, karbon

Detaylı

HEDEF VE DAVRANIŞLAR:

HEDEF VE DAVRANIŞLAR: HEDEF VE DAVRANIŞLAR: 1) Çözünürlük konusuna giriş yapılır ve günlük hayattan örnekler vererek anlaşılmasının sağlanır. 2) Çözünürlüğe etki eden faktörlerin anlatılır ve örneklerle pekiştirilir. 3) Çözünürlüğe

Detaylı

ASİT-BAZ DENGESİ ÖSS DE ÇIKMIŞ SORULAR

ASİT-BAZ DENGESİ ÖSS DE ÇIKMIŞ SORULAR 1. Amonyağın, NH 3, baz özelliği gösterdiğini açıklayan denklem aşağıdakilerden hangisidir? A) NH 3(gaz) NH 3(sıvı) B) N 2(gaz) + 3H 2(gaz) 2NH 3(gaz) C) 2NH 3(gaz) +5/2O 2(gaz) 2NO (gaz) + 3H 2 O (gaz)

Detaylı

4. ÇÖZÜNÜRLÜK. Çözünürlük Çarpımı Kçç. NaCl Na+ + Cl- (%100 iyonlaşma) AgCl(k) Ag + (ç) + Cl - (ç) (Kimyasal dengeye göre iyonlaşma) K = [AgCl(k)]

4. ÇÖZÜNÜRLÜK. Çözünürlük Çarpımı Kçç. NaCl Na+ + Cl- (%100 iyonlaşma) AgCl(k) Ag + (ç) + Cl - (ç) (Kimyasal dengeye göre iyonlaşma) K = [AgCl(k)] 4. ÇÖZÜNÜRLÜK Çözünürlük Çarpımı NaCl Na+ + Cl- (%100 iyonlaşma) AgCl(k) Ag + (ç) + Cl - (ç) (Kimyasal dengeye göre iyonlaşma) + - [Ag ][Cl ] K = [AgCl(k)] K [AgCl(k)] = [Ag + ] [Cl - ] = [Ag + ] [Cl -

Detaylı

GRAVİMETRİK ANALİZ-III

GRAVİMETRİK ANALİZ-III GRAVİMETRİK ANALİZ-III Prof. Dr. Mustafa DEMİR M.DEMİR 19- GRAVİMETRİ-03 1 GRAVİMETRİK HESAPLAMALAR M.DEMİR 19- GRAVİMETRİ-03 2 M.DEMİR 19- GRAVİMETRİ-03 3 M.DEMİR 19- GRAVİMETRİ-03 4 M.DEMİR 19- GRAVİMETRİ-03

Detaylı

Biz konsantrasyonun üç çeşit birimini inceleyeceğiz: a) Agırlıkça Yüzde Konsantrasyon: 100 gram çözeltide bulunan madde miktarıdır.

Biz konsantrasyonun üç çeşit birimini inceleyeceğiz: a) Agırlıkça Yüzde Konsantrasyon: 100 gram çözeltide bulunan madde miktarıdır. DENEY 1 ÇÖZELTİ HAZIRLAMA Bir madde ikinci bir medde içersinde molekülleri veya iyonları halinde dağıtıldığında meydana gelen karışıma çözelti adı verilir. İyonları veya molekülleri halinde dağılan maddeye

Detaylı

Asitler, Bazlar ve Tuzlar

Asitler, Bazlar ve Tuzlar 1.Ünite Asitler, Bazlar ve Tuzlar Maddelerin Asitlik ve Bazik Özellikleri Test-1 1. I. Tatlarının ekşi olması II. Tahriş edici olması III. Ele kayganlık hissi vermesi Yukarıdaki özelliklerden hangileri

Detaylı

ÇÖKTÜRME TİTRASYONLARI (Çöktürmeye Dayanan Volumetrik Analizler)

ÇÖKTÜRME TİTRASYONLARI (Çöktürmeye Dayanan Volumetrik Analizler) ÇÖKTÜRME TİTRASYONLARI (Çöktürmeye Dayanan Volumetrik Analizler) Prof. Dr. Mustafa DEMİR http://web.adu.edu.tr/akademik/mdemir/ M.DEMİR(ADU) 2009-15-ÇÖKTÜRME TİTRASYONLARI 1 Çöktürme ile, gravimetrik analizlerin

Detaylı

HAZIRLAYAN Mutlu ġahġn. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 3 DENEYĠN ADI: ASĠT, BAZ VE TUZLARIN ĠLETKENLĠĞĠ

HAZIRLAYAN Mutlu ġahġn. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 3 DENEYĠN ADI: ASĠT, BAZ VE TUZLARIN ĠLETKENLĠĞĠ HAZIRLAYAN Mutlu ġahġn Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 3 DENEYĠN ADI: ASĠT, BAZ VE TUZLARIN ĠLETKENLĠĞĠ DENEYĠN AMACI: ASĠT, BAZ VE TUZLARIN SULU ÇÖZELTĠLERĠNDE ĠYONLARINA AYRIġARAK ELEKTRĠK

Detaylı

REDOKS TİTRASYONLARI (PERMANGANOMETRİ)

REDOKS TİTRASYONLARI (PERMANGANOMETRİ) REDKS TİTRASYNLARI (PERMANGANMETRİ) Prof. Dr. Mustafa DEMİR http://web.adu.edu.tr/akademik/mdemir/ 00918PERMANGANATIYT TİTRASYNLARI 1 Permanganat iyonunun kuvvetli bir yükseltgen olması (zayıf indirgenleri

Detaylı

CaCO3 + CO2 + H2O. ISI MgCO3 + CO2 + H2O

CaCO3 + CO2 + H2O. ISI MgCO3 + CO2 + H2O 9. SULARDA SERTLİK TAYİNİ 9.1. Sularda Sertlik Çeşitleri Geçici Sertlik (Karbonat Sertliği): Geçici sertlik, kalsiyum ve magnezyum iyonlarının suda çözünmüş olan bikarbonatlarından ileri gelir. Suyun belirli

Detaylı

ASİTLER-BAZLAR VE TUZLAR. Hazırlayan: Arif Özgür ÜLGER Muğla-2016

ASİTLER-BAZLAR VE TUZLAR. Hazırlayan: Arif Özgür ÜLGER Muğla-2016 ASİTLER-BAZLAR VE TUZLAR Hazırlayan: Arif Özgür ÜLGER Muğla-2016 ASİTLER Sulu çözeltilerinde Hidrojen İyonu maddelere asit denir. veren HCI H + + CI CH 3 COOH CH 3 COO + H + ASİTLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Deney Laboratuvarı Adresi : Yavuz Sultan Selim Cad. 118. Sokak No: 29 Dilovası 41455 KOCAELİ/TÜRKİYE Tel : 0 262 754 17 81 Faks : 0 262 754 19 84 E-Posta : EHSTurkey@sgs.com

Detaylı

ÇOKLU DENGELER-2. Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR 13-ÇOKLU DENGELER - 2 1

ÇOKLU DENGELER-2. Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR 13-ÇOKLU DENGELER - 2 1 ÇOLU DENGELER- Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR 1-ÇOLU DENGELER - 1 Örnek 1 : ph 4 tampon ortamında CaC O 4 çözünürlüğü nedir? Esitlikler CaC C HC H O O 4 O O 4-4 H H H Ca OH HC - H C O C O - 4 4 O 4. ütle

Detaylı

ATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla

ATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla ATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla kendinden farklı atomlara dönüşemezler. Atomda (+) yüklü

Detaylı

HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ EĞĐTĐM FAKÜLTESĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME

HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ EĞĐTĐM FAKÜLTESĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ EĞĐTĐM FAKÜLTESĐ KĐMYA ÖĞRETMENLĐĞĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME 8. SINIF FEN VE TEKNOLOJĐ DERSĐ 3. ÜNĐTE: MADDENĐN YAPISI VE ÖZELLĐKLERĐ KONU: BAZLAR ÇALIŞMA YAPRAĞI

Detaylı

HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ KĐMYA EĞĐTĐMĐ ANABĐLĐM DALI ÖĞRETĐM TEKNĐKLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME ASĐTLER VE BAZLAR KONU ANLATIMI ÇALIŞMA YAPRAĞI

HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ KĐMYA EĞĐTĐMĐ ANABĐLĐM DALI ÖĞRETĐM TEKNĐKLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME ASĐTLER VE BAZLAR KONU ANLATIMI ÇALIŞMA YAPRAĞI Asit ve Bazların Tanımı HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ KĐMYA EĞĐTĐMĐ ANABĐLĐM DALI ÖĞRETĐM TEKNĐKLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME ASĐTLER VE BAZLAR KONU ANLATIMI ÇALIŞMA YAPRAĞI Hazırlayan: Beyza Ceren ÜNCÜ Asitler

Detaylı

KİMYA LABORATUVARLARINDA KULLANILAN MALZEMELER

KİMYA LABORATUVARLARINDA KULLANILAN MALZEMELER T.C. KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ - KİMYA BÖLÜMÜ TEMEL KİMYA LABORATUVARI TRABZON - 2017 KİMYA LABORATUVARLARINDA KULLANILAN MALZEMELER 2 Erlen Mezür Balon joje Ayırma hunisi Huni Beher

Detaylı

ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ

ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ 2. BÖLÜM ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ Asitler ve bazlar kimyasal özellikleri ve tepkimeleri bakımından çok önemli maddeler olup oldukça sık kullanılırlar. Bu bölümde asitler ve bazlar arasındaki tepkimeleri;

Detaylı

VOLUMETRİK ANALİZ (KLORÜR TAYİNİ)

VOLUMETRİK ANALİZ (KLORÜR TAYİNİ) VOLUMETRİK ANALİZ (KLORÜR TAYİNİ) 1. DENEYİN AMACI Deney, sulardaki klor miktarını volumetrik metot ile tayinini amaçlamaktadır. 2. DENEYİN ANLAM VE ÖNEMİ Bir çözeltideki madde miktarının konsantrasyonu,

Detaylı

Bölüm 5 Çalışma Soruları

Bölüm 5 Çalışma Soruları Bölüm 5 Çalışma Soruları 5.1) Metanol, CH 3 OH, ve hidrojen siyanür, HCN, bileşiklerinin her ikisi de moleküler bileşik olmasına rağmen metanol elektrik akımını iletmezken, hidrojen siyanür iletir. Neden?

Detaylı

ALKALİNİTE. 1 ) Hidroksitler 2 ) Karbonatlar 3 ) Bikarbonatlar

ALKALİNİTE. 1 ) Hidroksitler 2 ) Karbonatlar 3 ) Bikarbonatlar ALKALİNİTE Bir suyun alkalinitesi, o suyun asitleri nötralize edebilme kapasitesi olarak tanımlanır. Doğal suların alkalinitesi, zayıf asitlerin tuzlarından ileri gelir. Bunların başında yer alan bikarbonatlar,

Detaylı

ÜNİTE 11. Asitler ve Bazlar. Amaçlar. İçindekiler. Öneriler

ÜNİTE 11. Asitler ve Bazlar. Amaçlar. İçindekiler. Öneriler ÜNİTE 11 Asitler ve Bazlar Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Asit ve baz kavramlarını bilecek, Zayıf asit, zayıf baz, kuvvetli asit, kuvvetli baz kavramlarını tanıyacak, Titrasyon ve ph kavramlarını

Detaylı

ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ (Kçç)

ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ (Kçç) ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ (Kçç) ÇÖZELTİLERDE ÇÖZÜNME VE ÇÖKELME OLAYLARI Çözeltiler doymuşluklarına göre üçe ayrılırlar: 1- Doymamış çözeltiler: Belirli bir sıcaklıkta ve basınçta çözebileceğinden daha az miktarda

Detaylı

İYON TEPKİMELERİ. Prof. Dr. Mustafa DEMİR. (Kimyasal tepkimelerin eşitlenmesi) 03-İYON TEPKİMELERİ-KİMYASAL TEPKİMELERİN EŞİTLENMESİ 1 M.

İYON TEPKİMELERİ. Prof. Dr. Mustafa DEMİR. (Kimyasal tepkimelerin eşitlenmesi) 03-İYON TEPKİMELERİ-KİMYASAL TEPKİMELERİN EŞİTLENMESİ 1 M. İYN TEPKİMELERİ (Kimyasal tepkimelerin eşitlenmesi) Prof. Dr. Mustafa DEMİR 0İYN TEPKİMELERİKİMYASAL TEPKİMELERİN EŞİTLENMESİ 1 Bir kimyasal madde ısı, elektrik veya çözücü gibi çeşitli fiziksel veya kimyasal

Detaylı

BİLEŞİKLERİN ADLANDIRILMASI. Bileşikleri isimlendirmek için elementlerin ve bazı köklerin değerliklerinin ve isimlerinin bilinmesi gerekir.

BİLEŞİKLERİN ADLANDIRILMASI. Bileşikleri isimlendirmek için elementlerin ve bazı köklerin değerliklerinin ve isimlerinin bilinmesi gerekir. BİLEŞİKLERİN ADLANDIRILMASI Bileşikleri isimlendirmek için elementlerin ve bazı köklerin değerliklerinin ve isimlerinin bilinmesi gerekir. Bileşiklerin İsimlendirilmesi: 1.METAL-AMETAL(İYONİK ) BİL. İSİMLENDİRİLMESİ

Detaylı

BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ

BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur). Bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere

Detaylı

Suda çözündüğünde hidrojen iyonu verebilen maddeler asit, hidroksil iyonu verebilenler baz olarak tanımlanmıştır.

Suda çözündüğünde hidrojen iyonu verebilen maddeler asit, hidroksil iyonu verebilenler baz olarak tanımlanmıştır. 7. ASİTLER VE BAZLAR Arrhenius AsitBaz Tanımı (1884) (Svante Arrhenius) Suda çözündüğünde hidrojen iyonu verebilen maddeler asit, hidroksil iyonu verebilenler baz olarak tanımlanmıştır. HCl H + + Cl NaOH

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ 2013 S A M S U N ASİT-BAZ EKSTRAKSİYONLARI TEORİ Ekstraksiyon, organik bileşikleri ayırmak için oldukça yaygın kullanılan bir metotdur. Ekstraksiyon, sıvı-sıvı

Detaylı

SERT KROM BANYOSU ES / M 300

SERT KROM BANYOSU ES / M 300 SERT KROM BANYOSU ES / M 300 GENEL BİLGİLER : ES / M 300, sert krom kaplama uygulamaları için ESER KIMYA tarafından geliştirilmiş, demir / çelik gibi sert ve bakır / alüminyum gibi yumuşak malzemeler üzerine

Detaylı

GRAVİMETRİK ANALİZ. Prof. Dr. Mustafa DEMİR M-DEMİR(ADU) 17-GRAVİMETRİ-01 1

GRAVİMETRİK ANALİZ. Prof. Dr. Mustafa DEMİR M-DEMİR(ADU) 17-GRAVİMETRİ-01 1 GRAVİMETRİK ANALİZ Prof. Dr. Mustafa DEMİR M-DEMİR(ADU) 17-GRAVİMETRİ-01 1 Gravimetrik analiz yöntemleri 1. Çöktürme yöntemleri Ag + Cl - AgCl Ba 2+ + SO 4 2- BaSO 4 Fe 3+ 3OH - Fe(OH) 3 2Fe(OH) 3 Fe 2

Detaylı

EVDE KİMYA SABUN. Yağ asitlerinin Na ve ya K tuzuna sabun denir. Çok eski çağlardan beri kullanılan en önemli temizlik maddeleridir.

EVDE KİMYA SABUN. Yağ asitlerinin Na ve ya K tuzuna sabun denir. Çok eski çağlardan beri kullanılan en önemli temizlik maddeleridir. EVDE KİMYA SABUN Yağ asitlerinin Na ve ya K tuzuna sabun denir. Çok eski çağlardan beri kullanılan en önemli temizlik maddeleridir. CH 3(CH 2) 16 COONa: Sodyum stearat (Beyaz Sabun) CH 3(CH 2) 16 COOK:

Detaylı

FARMAKOGNOZİ II UYGULAMA İYOT İNDEKSİ TAYİNİ PEROKSİT SAYISI TAYİNİ ASİTLİK İNDEKSİ TAYİNİ SABUNLAŞMA İNDEKSİTAYİNİ

FARMAKOGNOZİ II UYGULAMA İYOT İNDEKSİ TAYİNİ PEROKSİT SAYISI TAYİNİ ASİTLİK İNDEKSİ TAYİNİ SABUNLAŞMA İNDEKSİTAYİNİ FARMAKOGNOZİ II UYGULAMA İYOT İNDEKSİ TAYİNİ PEROKSİT SAYISI TAYİNİ ASİTLİK İNDEKSİ TAYİNİ SABUNLAŞMA İNDEKSİTAYİNİ GİRİŞ Lipitleri içeren droglardan, farmakognozi yönünden en önemli olanları sabit yağlardır.

Detaylı

AKREDİTE ANALİZ LİSTESİ SU VE ATIK SU

AKREDİTE ANALİZ LİSTESİ SU VE ATIK SU AKREDİTE ANALİZ LİSTESİ SU VE ATIK SU Fiziksel ve Kimyasal Analizler - ph Değeri Elektrometrik AWWA 4500-H + B 21 st ed. 2005-103-105 o C de Toplam Katı Madde AWWA 2540-B 21 st ed. 2005 - İletkenlik AWWA

Detaylı