* Gebe Kadınların Sigara Kullanımı Etkileyen Faktörler ve Gebelikteki Zaralarına İlişkin Bilgileri
|
|
- Bilge Sarper
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 * Gebe Kadınların Sigara Kullanımı Etkileyen Faktörler ve Gebelikteki Zaralarına İlişkin Bilgileri Sema DOĞU**, Ayla BERKİTEN ERGİN*** ÖZET Amaç: Bu çalışma Kocaeli ilinde yaşayan gebe kadınlarda sigara kullanma durumunu, anne/yenidoğan sağlığı üzerine etkilerini ve sigara kullanımının anksiyete ile ilişkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Örneklemi Kocaeli ilinde yaşayan, 20. gebelik haftası ve üzerindeki 250 gebe oluşturmuştur. Etik kurul onayı ve kurum izinleri alındıktan sonra çalışmaya başlanmıştır. Herhangi bir sağlık sorunu olmayan (fiziksel, ruhsal ve obstetrik) evli, ve çalışmaya katılmayı kabul eden gebeler çalışma kapsamına alınmıştır. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanmış anket formu ve durumluluk kaygı envanteri (STAI) ile toplanmıştır. İstatisksel analizler ise; SPSS 11.5 yazılım programında Ki-kare, Fisher Exact Ki-Kare (Kesin ki-kare) testi, Kruskal Wallis H testi ve Spearman korelasyon analizleri kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Kadınların gebelikte sigara kullanma oranı %11.6 (n=29) olarak bulunmuştur. Kullanılan sigara sayısı incelendiğinde ise; %88 inin(n=220) gebeliğinde hiç sigara kullanmadığı, %8(n=20) günde 1-5 adet, %3.2 (n=8) günde 6-10 adet, %0.8 inin (n=2) günde 11 adet ve üzeri sigara kullandığı belirlenmiştir. Sigara kullanımının gebe sağlığı üzerindeki zararlı etkilerinin anneler tarafından ne seviyede bilindiği incelendiğinde; gebelerin %5.6 sının (n=14) zararlarını bilmediği ve çoğunlukla %78.2 sinin (n=195) ise bebekte akciğer problemlerine neden olacağını belirtmişlerdir. Anne adaylarının gebelikte sigaranın zararlı etkileri konusunda bilgilerinin az olduğu görülmüştür. Sonuç ve Öneriler: Gebelikte yüksek oranda sigara kullanımı tüm zararları etkilerine rağmen halen devam etmektedir. Anne adaylarının gebelikte sigara tüketilmesinin anne /yeni doğan sağlığı üzerine olumsuz etkileri konusunda bilgi düzeyleri halen yetersizdir. Bu konuda sağlık personeline düşen görev antenatal bakımda sigara üzerine danışmanlık yapmak ve gebelikte sigara kullanımını azaltmak olmalıdır. Anahtar Kelimeler: Sigara kullanımı, gebelik, yenidoğan ve anksiyete. ABSTRACT Information About The Factors Effecting The Habit of Smoking and Its Harm on Pregnant Women Objective: To study the habit of smoking in women in Kocaeli region and to reveal the effect of smoking on the health of mother and newborn. Also, we aimed to reveal the relationship between anxiety and smoking. Materials and Methods: The study group was consisted of 250 women who lived in Kocaeli region and were pregnant for at least 20 weeks. The study was conducted after * Bu çalışma, Haziran 2008 (İstanbul) 7.Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresinde poster bildiri olarak sunulmuştur. ** Özel Acıbadem Hastanesi Doğumhane Ebesi *** Yard. Doç. Dr. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Ebelik Bölüm Başkanı
2 Gebe Kadınların Sigara Kullanımı Etkileyen getting the necessary permissions from ethics committee of the university. Pregnant women who had no health problem (physical, physiological and obstetric), married and were willing to participate to this study formed the study group. Data were collected by using a questionnaire prepared by the researchers and State-Trait Anxiety Inventory- (STAI). For statistical analysis, chi-square, Fisher Exact Square and Kruskal Wallis H tests which were implemented in SPSS 11.5 were used. Results: 11.6% of women smoked during their pregnancies. When the number of cigarettes smoked per day were examined; 88% (n=20) did not smoke during their pregnancies, 8% (n=20) smoked 1 to 5 cigarettes per day, 3.2 % (n=8) smoked 6 to 10 cigarettes per day and 0.8 % (n=2) smoked at least 11 or more cigarettes per day. When the level of awareness of the harm effects of smoking during pregnancies were investigated, it was found that 5.6 % the women (n=14) did not know about the harm effects of smoking and 78.2 % women (n=195) were aware of the fact that smoking may damage fetus s lung. It was realized that candidate mothers did not know much about the harm effects of smoking during their pregnancies. Conclusions and suggestions: Despite its harm effects on mother s or baby s health, smoking is still continuing. It is obvious that candidate mothers do not have enough knowledge about the effects of smoking on babies or themselves health. In this respect, health workers should focus on educating the pregnant women about the effects of smoking during antenatal care with the aim of decreasing the number of smoking pregnant women. Key words: Smoking, pregnancy, newborn and anxiety. GİRİŞ Sigara nikotin nedeni ile bağımlılık yapan, içerdiği 4000 den fazla toksik madde nedeni ile insan sağlığını tehdit eden en önemli sağlık sorunlarından biridir (Aktaş 2007). Ayrıca tütün 55 farklı kansorejen madde içermektedir (Çöl 2007). Sigara, kullanımının artması ve birçok teratojen içermesi nedeniyle öncelikle mücadele edilecek konuların başında gelmektedir. Sigara alışkanlığı kanser, kalp ve akciğer hastalıkları başta olmak üzere çok sayıda hastalığa neden olmaktadır (Semiz ve Sözeri 2006). Son 20 yılda ABD gibi bazı gelişmiş toplumlarda sigara tüketiminde hızlı bir azalma yaşanırken, Türkiye de ise, döneminde sigara tüketimi %89 oranında artmıştır. Bir toplumda kadın popülasyonunda sigara tüketiminin artması, sigaradan kaynaklanan gebelik ile ilgili risklerin de artmasına neden olmaktadır (Çöl 2007) Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması na (TNSA) göre kadınlarda sigara kullanımı %28 olup, lise ve üzeri eğitimli kişilerde ise bu oran %44 e çıkmaktadır (Çöl 2007). Gelişmekte olan ülkelerde, kadınların sigara içme oranı her geçen gün artmaktadır (Gülbayrak ve Açık 2004). Kadın popülasyonun da giderek artan sigara kullanımı; akciğer kanseri, KOAH, kalp hastalıkları, osteoporoz, erken menopoz, menstruel problemler, infertilite ve kanserlere sebep olmaktadır (Baykan ve Özkan 2003; Bilir 2005; Çöl 2007). Önlenebilir mortalite ve morbitite nedenlerinden biri olan sigara kullanımına bağlı sağlık sorunları, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre halen ikinci büyük ölüm nedenidir.
3 28 Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:1,Sayı: Gebelikte sigara kullanımı ise, birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de ciddi bir sağlık sorunudur yılında gebelikte sigara içimi ile ilgili ABD de yapılan çalışmada tüm gebe kadınların yaklaşık %11. 4 ünün sigara kullandığı belirlenmiştir. Gebelikte sigara içilmesi gerek sağlıklı nesillerin yetişmesini engellemesi, gerekse anne ve bebek açısından gelişebilecek olumsuzluklara yol açabilmesi nedeniyle bir takım önlemlerin alınmasını gerektirir (Marakoğlu ve Sezer 2003; Özmen 2004; Dawn ve Nan 2005). Gebelikte sigara içilmesi ya da pasif içicilik fertiliteyi, fetüsün gelişmesini, gebeliği, doğumu ve bebek sağlığının gelişmesini olumsuz etkileyerek perinatal mortalite, morbitide oranını arttırmaktadır (Marakoğlu ve Erdem 2003; Semiz ve Sözeri 2006; Özmen 2004; Dawn ve Nan 2005; Vielwerth, Jensen, Larsen, Greisen 2006). Sigara içerdiği nikotin nedeni ile damarlarda vazokonstrüksiyona neden olur. Aynı etki uterin damarlarda ve plesantal dolaşımda da gözlenir. Özelikle plesentada bebeğe giden oksijen ve besin miktarı azalır. Bebeğe giden oksijen miktarının azalması, bebeğin büyüme ve gelişmesini etkileyerek, spontan abortus, plesanta previa, ablasyo plesenta, erken membran rüptürü, hipertansiyon, preeklampsi ve erken doğum riski gibi pek çok komplikasyonun oluşmasına neden olur. Yenidoğanda ise; intrauterin beslenmede yetersizliğe yol açarak düşük doğum ağırlığına (2500 gr ve altı ), akciğer hastalıklarının artışına, nörotoksisiteye ve ani bebek ölümü gibi pek çok komplikasyonlara neden olur. Sigara ayrıca fertiliteyi ve kontrasepsiyonu da olumsuz etkiler (Bernstein ve ark. 2005; Bilir 2003; Marakoğlu ve Sezer 2003; Smoking During Pregnancy United States 2004; Dawn ve Nan 2005; Vielwerth ve ark. 2006; Terzioğlu ve Yücel 2008). Yapılan bir çalışmada gebelik sırasında sigara içmeyen ancak pasif maruz kalan kişilerde erken doğum oranı %23 oranında arttığı bildirilmiştir. Ayrıca gebelikte pasif sigaraya maruz kalanların kalmayanlara oranla bebekleri, gr. daha düşük kilolu doğmaktadırlar (Terzioğlu ve Yücel 2008). Gebelikte sigara kullanımı ve pasif içicilik yukarıdaki sayılan komplikasyonlar nedeni ile de önemli bir halk sağlığı sorunu olarak halen güncelliğini korumaktadır. AMAÇ: Bu çalışma Kocaeli ilinde yaşayan gebe kadınların sigara kullanma durumunu, anne/yenidoğan sağlığı üzerine etkilerini ve sigara kullanımının anksiyete ile ilişkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın Hipotezleri: Hipotez 1. Gebe kadınlarda sigara kullanım sıklığı giderek artmaktadır. Hipotez 2. Gebelikte anksiyete düzeyi arttıkça sigara kullanım sıklığı da artar. Hipotez 3: Anne adayları prenatal dönemde sigara kullanımının olumsuz etkileri konusunda yeterli bilgiye sahip değildirler. Araştırmanın en büyük hedefi ise; prenatal dönemde sigara kullanımı hakkında bireyleri bilinçlendirerek, kullanım oranını azaltmaktır. YÖNTEM: Örneklemi Kocaeli ilinde yaşayan, 20. gebelik haftası ve üzerindeki 250 gebe oluşturmuştur. Etik kurul onayı ve kurum izinleri alındıktan sonra çalışmaya geçilmiştir. Herhangi bir sağlık sorunu olmayan (fiziksel, ruhsal ve obstetrik) evli ve çalışmaya katılmayı kabul eden gebeler çalışmaya kapsamına alınmıştır. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanmış anket formu ve durumluluk kaygı envanteri (STAI) ile toplanmıştır. İstatistiksel analizler ise; SPSS 11.5 yazılım programında Ki-
4 Gebe Kadınların Sigara Kullanımı Etkileyen kare, Fisher Exact Ki-Kare (Kesin ki-kare) testi, Kruskal Wallis H testi ve Spearman korelasyon analizleri kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın Sınırlılıkları Araştırma, Kocaeli ilinde devlet, üniversite hastanesi ve sağlık ocaklarında izlem yapılan gebeler, araştırmacılar tarafından geliştirilen anket soruları ve durumluluk kaygı envanteri (STAI) ölçeğindeki maddeler ile sınırlıdır. BULGULAR Çalışmaya katılan katılımcıların yaş ortalaması ± 5.37 olarak bulunmuştur. Tablo 1.Kadınların Bazı Demografik Özellikleri Demografik Özellikler n % Öğrenim durumu Okur-yazar değil Okur yazar İlköğretim Lise Lisans Lisans üstü Eş Öğrenim durumu Okur-yazar değil İlköğretim Lise Lisans Lisans üstü Meslek Ev Hanımı Memur İşçi Diğer
5 30 Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:1,Sayı: Eş Meslek Serbest Meslek Memur İşçi Diğer Gelir düzeyi YTL YTL YTL YTL ve üzeri Aile Yapısı Çekirdek Aile Geniş Aile Toplam Gebelerin öğrenim durumları incelendiğinde; % 3.2 sinin (n=8) okur yazar olmadığı, çoğunluğunun ise (%59.2, n=148) ilköğretim mezunu olduğu belirlenmiştir. Eşlerinin öğrenim durumları incelendiğinde ise; %1.6 sinin (n=4) okur yazar olmadığı, çoğunluğunun ise (%45.6, n=114) ilköğretim mezunu oldukları bulunmuştur (Tablo 1). Kadınların çoğunluğu ev hanımı (% 84, n=210) dır. Türkiye de kadınların çalışma yaşamına katılımları daha azınlıktadır. Yine eşlerinin meslekleri incelendiğinde; %29.2 unun (n=73) serbest meslek, %5.6 ünün (n=146) memur, %51.2 ünün (n=128) işçi, %14 ü ise diğer meslek gruplarında çalışmaktadır. Çalışmaya katılan kadınları ekonomik durumları incelendiğinde ise; %18.8 inin (n=35) YTL, %2.4 ünün (n=56) YTL, %17.2 sinin (n=43) YTL, %20.8 sinin (n=52) 1001 YTL ve üzerinde ekonomik gelire sahip oldukları görülmüştür. Katılımcıların çoğunluğu (%81.2, n=203) çekirdek aile yapısına sahiptir. Çalışmaya katılan kadınların ortalama 5.71 ± 5.36 yıldır evli olduğu ve ± 5.31 yaşında evlendikleri bulunmuştur. Kadınların ortalama gebelik sayıları 2.04 ± 1.41, gebelik haftaları ortalaması ise ± dir. Evlilikteki mutluluk düzeyleri 0-10 puan arasında değerlendirilmiştir. 0 puan çok mutsuzum ifadesini tanımlarken, 10 puan çok mutluyum ifadesini tanımlamaktadır. Bu değerlendirmeye göre; çalışmaya katılan katımcıların %47.6 sının (n=119) 10 puan, %10.8 inin (n=27) 5 puan, %0.8 inin (n=2) 3 puan aldıkları belirlenmiştir. Gebelerin bazı obstetrik özellikleri ise Tablo 2 de incelenmiştir.
6 Gebe Kadınların Sigara Kullanımı Etkileyen Tablo 2. Gebelerin Bazı Obstetrik Özellikleri Obstetrik Öykü n % Gebeliği isteme durumu Evet Hayır Hiç gitmeyen Gebelikte antenatal kontrole gitme durumu 1- kez kez kez ve ( ) kez Primipar Gebelik sayısı Multipar Toplam Kadınların %81.6 sının (n=204) isteyerek planlı bir şekilde gebe kalmışlardır. Çalışmada kadınların gebeliği süresince kontrole gitme durumları incelendiğinde ise; %18.4 ünün (n=46) 1 kez, %45.2 sinin (n=159) 5 kez ve daha fazla kontrollere gittiği, %1.6 sının(n=4) ise hiç kontrole gitmediği bulunmuştur. Katılımcıların %54.8 i multipar iken, %45.2 si primipardır (Tablo 2). Kadınların gebelikte sigara kullanımına ait veriler Tablo.3 te incelenmiştir. Tablo 3. Gebelikte Sigara Kullanımına Ait Veriler Kadınlarda sigara kullanma durumu n % Evet Hayır Gebelikte sigara kullanma durumu Hayır Evet
7 32 Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:1,Sayı: Gebelikte kullanılan sigara sayısı Hiç içmeyen adet adet ve üzeri Gebelikte sigara kullanma durumu Hiç içmeyen İlk aylardan itibaren < İlk aylardan itibaren > Gebelik boyunca sürekli içen Gebelikte sigara bırakma nedenleri Bulantı- kusma 5 2 Bebeğe zararı olacağı Bulantı-kusma ve bebeğe zararlı olacağı Diğer nedenler Gebelikte sigara kullanımının zararları Hiçbir zararı yok Plesenta ile ilgili bozukluklar Bebekte gelişme geriliği Hipertansiyon Erken doğum Ölü doğum Bebekte zeka geriliği Bebekte davranış bozukluğu
8 Gebe Kadınların Sigara Kullanımı Etkileyen Bebekte öğrenme güçlüğü Bebekte akciğer gelişimini etkilemesi Düşük tehditi Diğer Bilmiyor Evde başka sigara içen birey varlığı Evet Hayır Eşinin gebelikte sigara kullanma durumu Evet Hayır Bebek sağlığına karşı endişelenme durumu Endişelenmiyor Fikri yok Biraz endişeleniyor Oldukça endişeleniyor Çok fazla endişeleniyor Toplam Kadınlarda sigara kullanma oranı %27.2 (n=68) iken, gebelikte sigara kullanma oranı ise; %11.6 (n=29) olarak bulunmuştur. Genellikle gebelerin %2.8 sinin (n=7) gebeliğinin ilk aylarında günde beşten az sigara kullandığı, %2 sinin (n=5) gebeliğinin ilk aylarında günde beş adetten fazla sayıda sigara kullandığı, %9.2 sinin (n=23) ise gebelik boyunca sürekli sigara kullandığı görülmüştür. Kadınların gebelikte kullandıkları sigara sayısına bakıldığında %88 inin(n=220) gebeliğinde hiç sigara kullanmadığı, %8(n=20) günde 1-5 adet, %3.2 (n=8) günde 6-10 adet, %0.8 inin (n=2) günde 11 adet ve üzeri sigara kullandığı görülmüştür. Sigara içen gebelere gebelikte sigarayı bırakma nedenleri sorgulandığında; %2 si(n=5) bulantı-kusma, %6.8 (n=17) bebeğe zararı olacağı, %5.6 sının(=14) bulantı kusma
9 34 Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:1,Sayı: yaptığı ve bebeğe zararı olacağı ve %0.8 inin(n=2) diğer nedenlerle sigarayı bıraktıkları belirlenmiştir. Gebelerin sigaranın gebeliğe zararı etkileri incelendiğinde; %5.6 sı (n=14) zararlarını bilmediği, %2.8 i hiçbir zararının olmayacağı, %81.2 si (n=203) bebekte gelişme geriliğine, %78.2 si (n=195) akciğer problemlerine, %51.2 si(n=128) ölü doğuma, %60(n=150) erken doğuma neden olacağı ve %54.4 ünün (n=136) ise sigaranın zeka geriliğine neden olacağını belirtmişlerdir. Gebe kadınlara evde sigara içen bireylerin varlığı incelendiğinde; %53.2 sinin (n=133) evde sigara içen bir bireyin olduğu, %53.6 sının(n=136) gebeliklerinde eşinin sigara içtikleri görülmüştür. Ancak eşlerinin sigara içme ortamları incelendiğinde; %19.2 sinin (n=48) eşinin yanında, 13.6 sının (n=34) farklı bir odada, %15.6(n=39) balkonda, %3.6(n=9) başka bir ortamda sigara içtiğini ifade etmişlerdir (Tablo 3). Gebelerin stresle baş etme yöntemleri incelendiğinde; %49.6 sı (n=124) ağlamayı, %9.6 sı(n=24) yürüyüş yapmayı, %22.8(n=57) ev işleriyle uğraşmayı, %0.4 ü(n=1) egzersiz yapmayı, %2 si (n=5) kitap okumayı, %2 si (n=5) sigara içmeyi, %10.8 inin(n=27) ise diğer stresle baş etme yöntemlerini kullandıkları görülmüştür. Sigaranın da stresle baş etme mekanizması olarak kullanılması dikkat çekicidir. Yaş, eğitim ve ekonomik durum ile sigara kullanımı arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p> 0.005). Gebeliğin planlı olması ve sigara kullanımı arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanılmamıştır (p> 0.005). Gebelik sayısı arttıkça gebelikte sigara kullanma oranı azalmış olup, bu ilişki anlamlı bulunmuştur (fisher x²=0.708 p<0.005). Gebelik sayısı arttıkça gebelikte kullanılan sigara sayısı azalmakta, olup bu sonuç anlamlı bulunmuştur (fisher x²=2.486 p<0.005). Evlilik mutluluk puanı arttıkça gebelikte sigara kullanma oranı azalmakta olup, bu sonuç anlamlı bulunmuştur (fisher x²=1.887 p<0.005). Gebelik trimesterleri ilerledikçe gebelikte sigara kullanma oranı azalmakta olup, bu ilişki ileri derecede anlamlı bulunmuştur (fisher x²=116,279 p<0.005). Gebelerin post-partum dönemde sigara kullanımına yönelik verileri Tablo.4 te verilmiştir. Gebelerin %80.4 ü(n=201) doğumdan sonra sigara içmeyeceğini, %6.8 i(n=17) kararsız olduğunu, %12 si ise doğum sonrası da sigara içmeye devam edeceğini ifade etmiştir. Gebelerin emzirme döneminde sigara içmenin bebek sağlığına zararları incelendiğinde; %10 u (n=25) zararlarını bilmediğini, %0.8 i (n=2) herhangi bir zarar vermeyeceğini, %72.8 i (n=182) süte geçeceğini, %72 si(n=180) akciğer problemlerine neden olacağını, %76 sı (n=192) bebeğin gelişimi üzerine olumsuz etkilerinin olacağını, %56 sının(n=140) ÜSYE ye, %36 sının(n=90) uyku problemlerine, %31.6 sı ise (n=79) bebekte kusmaya neden olacağını ifade etmişlerdir (Tablo 4).
10 Gebe Kadınların Sigara Kullanımı Etkileyen Tablo 4. Gebelerin Post-partum Dönemde Sigara Kullanımına Ait Verileri Postpartum dönemde sigara içme hakkındaki düşünceleri n % İçmeyi düşünmeyen Kararsız İçmeyi düşünen Emzirme döneminde sigara içmenin bebek sağlığına zararları Bilmiyor Zarar vermez Süte geçmesi Akciğer problemleri Gelişmesini olumsuz etkilemesi ÜSYE Uyku problemleri Kusma Toplam Gebelere daha önce sigarayı bırakıp bırakmadıkları incelendiğinde; %75.2 si(n=188) cevap vermemiş, %16 sı (n=40) en az bir kez sigarayı bırakmaya çalıştığını, %8.8 nin (n=22) ise hiç sigarayı bırakmaya çalışmadıklarını bildirmişlerdir. Sigarayı bırakmaya çalışanların yardım aldıkları birey ya da kurumlar incelendiğinde ise; %0.4(n=1) özel bir kuruluştan yardım aldığını, %0.4(n=1) yakınlarından yardım aldığını, %16 sı ise (n=40) kendi çabalarıyla sigarayı bırakmaya çalıştıklarını ifade etmişlerdir. Gebelik süresince sigara içme durumları ile durumluluk kaygı puanı arasında bir ilişki bulunmamıştır (r=0.56 p<0.01).yaş ile durumluluk kaygı puanı arasında bir ilişki saptanmamıştır (r= 0.01 p>0.01) (Tablo 5).
11 36 Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:1,Sayı: Tablo 5. Gebelikte Sigara Kullanımı İle Yaş ve Süreklilik Durum Kaygı Puanları Arasındaki İlişki Değişkenler Durumluluk kaygı puanı Süreklilik kaygı puanı Gebelik süresince sigara durumu r= 0.56 p= 0.37 r= p= 0.81 Yaş r= 0.09 p= 0.14 r= p= 0.42 * Spearmean s rho Correlations p<0.01 TARTIŞMA DSÖ 2002 verilerine göre gelişmiş ülkelerdeki kadınların yaklaşık %20 si sigara içerken, gelişmekte olan ülkelerdeki kadınların yaklaşık %9 u sigara içmektedir. Kadın popülasyonunda sigara tüketimi gittikçe artmakta olup, bu oranlar gebelikte de devam etmektedir (Martin 2003). Gomes ve arkadaşları (2004) gebelikte sigara kullanım oranı %25.1, Andres ve Day (2000), ise %15-20 bulmuşlardır. Almanya da 2005 yılında yapılan alan çalışmasında ise, gebelikte sigara içme oranı %13 bulunmuştur (Schneider, Maul, Freerksen ve Pötschke-Langer 2008). Jabbour ve arkadaşlarının Lebanon (Arap ülkesi) 2008 yılında yaptığı çalışmada ise daha önce sigara içen 192 kadından sadece %41 inin gebelikte sigarayı bıraktığı, %79 unun ise gebeliklerinde sigara içmeye devam ettiği belirtilmiştir (Jabbour, Chaaya, El-Roueiheb ve Khalik 2008). Ülkemizde ise, yapılan çalışmalarda gebelikte sigara kullanım oranları; Keskinoğlu (2004) İzmir de %18, Marakoğlu (2003) Sivas ta %17, Karaoğlu (2003) Malatya da %23, Ayrancı (2005) Eskişehir de %16, Trabzon da %16 olarak bulunmuştur. Bizim çalışmamızda Kocaeli ilinde gebelikte sigara içme oranı %11.6 olarak saptanmış olup, bulgularımız diğer çalışmalarla benzer nitelikte olup, gebe kadınlarda sigara kullanma sıklığı giderek artmaktadır hipotezi doğrulanmıştır. Türkiye deki son TNSA (2003) verilerinde de gebelikte sigara içme oranı %15 olarak bulunmuştur. Bu bulgular ülkemizde gebe kadınlar arasında sigara içiminin yaygın bir davranış ve önemli bir sağlık sorunu olduğunu göstermektedir (Aktaş 2007;Aktaş ve Güler 2007). Gebelikte sigara kullanımı, anne ve fetüste birçok sağlık sorununa neden olabilmektedir. Sanchez Zamorano ve arkadasları (2004) gebelik boyunca sürekli sigara içen annelerin oranını %40, Wan ve arkadaşları (1997) %55.5 olarak belirtmişlerdir. Bizim çalışmamızda ise; annelerin %9.2 sinin (n=23) gebelik boyunca sigara içtiği belirlenmiştir. Bu sonuçlar literatür ile benzerlik göstermektedir. Günlük içilen sigara sayısının artması, sigara içme süresinin uzaması, aynı ortamda başka kişilerin de sigara içmesi perinatal dönemde maternal ve fetal risk oranını daha da artırmaktadır ( Uncu 2002). Alp ve arkadaşları (1994) gebelerin %51.1 inin günde 5 adet ve altında, Nakamura ve arkadaşları (2004) ise, sigara içen gebelerin %68 inin
12 Gebe Kadınların Sigara Kullanımı Etkileyen günde 5 adet ve altında sigara içtiklerini, Aktaş (2007) Trabzon da sigara içen gebelerin %75 inin günde 1-5 adet sigara içtiklerini belirlemişlerdir (Aktaş 2007). Bizim çalışmamızda ise; %88 inin(n=220) gebeliğinde hiç sigara kullanmadığı, %8(n=20) günde 1-5 adet, %3.2 (n=8) günde 6-10 adet, %0.8 inin (n=2) günde 11 adet ve üzeri sigara kullandıkları belirlenmiştir. Bu sonuçlarımızda yapılan diğer çalışmalarla benzerlik göstermektir. Sigaranın anneye ve bebeğe getirebileceği sorunları bilen kadınların, gebelik öncesinde veya gebelikte sigarayı bıraktıkları ya da günlük içilen sigara sayısını azalttıkları bilinmektedir (Aktaş 2007; Aktaş ve Güler 2007; Özmen 2004). Yaptığımız çalışmada, gebelik haftaları ilerledikçe gebelikte sigara kullanımının bırakıldığı ya da içilen sigara sayısının azaltıldığı bulunmuştur (fisher x²= p<0.005). Annelerin gebelikte sigarayı bırakma nedenleri incelendiğinde; %2 si(n=5) bulantı-kusma, %6.8 (n=17) bebeğe zararlı olacağı, %5.6 sının(=14) bulantı kusma yaptığı ve bebeğe zararı olacağı, %0.8 inin(n=2) diğer nedenlerle sigarayı bırakmışlardır. Bu sonuçlar doğrultusunda, annelerin çoğunluğunun gebelikte sigara içiminin kendisine ve bebeğine vereceği zararlar konusunda bilgilerinin yeterli olmadığını hipotezi doğrulanmıştır. Ayrıca gebelikte evlilik mutluluk puanı arttıkça gebelikte sigara kullanma oranı azalmaktadır (fisher x²=1.887 p<0.005). Bireylerin gebelikte mutlu olmaları onların sağlık davranışlarını olumlu yönde etkilemektedir. Gebelik kadın hayatında pek çok açıdan değişimlerin olduğu bir dönem olarak kabul edilir. Gebelik yaşı, sosyo-ekonomik statü, yetersiz eğitim, gebelikteki anksiyete ve psiko-sosyal stres sigara kullanımını arttırmaktadır (Schneider ve ark. 2008; Jabbour ve ark. 2008). Ancak bizim çalışmamızda gebelikte yaşayan kaygı ve stres ile sigara kullanımı arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (r=0.56, p<0.01). Sonuçta gebelikte anksiyete düzeyi arttıkça sigara kullanma sıklığı da artar hipotezi reddedilmiştir. Bu bulgular, gebelikte sigara içiminin nedenlerinin daha kompleks olduğunu ve kültürler arasında farklılık olduğunu göstermektedir. Bizim sonuçlarımız gebelik öncesi bağımlılığın gebelikte de azalmakla birlikte gebelikte devam ettiğini ve post-partum dönemde de kişilerin sigara içmeye devam edeceklerini göstermektedir. YORUM ve KULLANIM ALANI: Sonuç olarak ülkemizde gebelikte sigara içiminin perinatal dönemde anne ve yeni doğan sağlığı üzerine etkisi ile ilgili çalışmalar yetersizdir. Yapılan çalışmalarda gebeliklerinde sigara içenlerin, sigara bırakma konusunda bir hekim, ebe/ hemşireden bırakma tavsiye ve destek alma oranlarının düşük olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar gebelerin düzenli antenatal bakımda sigara konusunda eğitim almadığını yönündedir. Gebelikte sigara tüketilmesinin anne ve yeni doğan sağlığı üzerine olumsuz etkilerini ortaya koyarak, bu konu hakkında sağlık personeline/ halka verilecek eğitim programların planlanmasına yönelik girişimler arttırılmalıdır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, sağlık personeli tarafından anne adaylarına yönelik, sigara içiminin hem anneye hem de bebeğe vereceği zararları konusunda danışmanlık ve eğitimler planlanmalıdır. Antenatal kontrollerde gebelerin sigara içme durum ve tutumları araştırılmalı, sigara içtiği belirlenen gebeler ve aileleri sigarayı bırakma konusunda teşvik edilmelidir. Sigara içen gebelerin kendisi ve bebeklerinde olabilecek olası sorunların erken tanılanması için kontrol sıklığının arttırılması, gebelikte sigara içip bırakanların, post- partum dönemde tekrar başlamamaları için
13 38 Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:1,Sayı: profesyonel yardım almaları gerektiği izlemleri yapan ebe/hemşireler tarafından hatırlatılmalıdır (Aktaş 2007; Aktaş ve Güler 2007;Özmen 2004; Dawn ve Nan 2005; Vielwerth ve ark. 2006). Ayrıca toplumdaki risk grupları belirlenerek, (adölesan gebeler, düşük sosyo-ekonomik statü, yetersiz bakım alma vs.) bu gruplara yönelik sigarayı bırakma konusunda güncel kampanya ve eğitimler planlanmalıdır. Yine bu çalışma daha büyük bir popülasyonda ve farklı sosyo-ekonomik gruplarda tekrarlanabilir. KAYNAKLAR Aktaş S (2007). Gebelik boyunca sigara içiminin perinatal dönemde anne ve yeni doğan sağlığı üzerine etkisi. Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği AD. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas. Aktaş S, Güler H.(2007). Gebelik boyunca sigara içiminin perinatal dönemde anne ve yeni doğan sağlığı üzerine etkisi. 5. Uluslararası Üreme Sağlığı Kongresi (Kongre Kitabı). Ankara Nisan Aktaş S, Yeşilçiçek K ve Ark.(2007). Trabzon da gebelikte sigara içimi 5. Uluslar arası Üreme Sağlığı Kongresi (Kongre Kitabı), Ankara Nisan Baykan Z, Özkan S ve Ark.(2003). Ankara Gölbaşı ilçe merkezindeki kadınların sigaranın sağlığa ve üreme sağlığına etkileri konusundaki bilgi durumları. Türk Klinikleri Jinekoloji ve Obstetri 13: Bernstein IM., Mongeon J, Badger G, Solomon L. Heil S., Higgins S. (2005). Maternal smoking and ıts association with birth weight. Obstetrics & Gynecology 106: Bilir N (2003). Sigara ve üreme sağlığı. 3. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi (Kongre Kitabı), Ankara Nisan Bilir N (2005). Sigara ve üreme Sağlığı. 5. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi (Kongre Kitabı), Ankara Nisan Çöl M. (2007). Kadın sağlığı, sigara ve madde bağımlılığı.5. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi (Kongre Kitabı) Ankara. Gülbayrak C, Açık Y (2004). Elazığ il merkezinde iki eğitim araştırma sağlık ocağı bölgesinde kadınların sigara içme sıklığı. Erciyes Tıp Dergisi; 26(4): Marakoğlu K, Erdem D (2007). Konya da gebe kadınların sigara içme konusunda ki tutum ve davranışları. Erciyes Tıp Dergisi; 29(1): Marakoğlu K, Sezer R.(2003). Sivas ta gebelikte sigara kullanımı.cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi; 25(4): Semiz O, Sözeri C ve Ark. (2006). Sakarya da bir sağlık kuruluşuna başvuran gebelerin sigara içme durumuyla ilgili bazı özellikler. Sted;15(8): Smoking During Pregnancy United States (2004). JAMA;292: Özmen D. B.(2004). Gebelikte sigara içiminin plesenta ve yenidoğan sağlığı üzerine etkileri. TC Sağlık Bakanlığı Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi 3. Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği Uzmanlık Tezi, İstanbul.
14 Gebe Kadınların Sigara Kullanımı Etkileyen Dawn P, Nan A(2005) Maternal smoking and birth weight: interaction with parity and mother s own in utero exposure to smoking. Epidemiology 16(3): Vielwerth E, Jensen R, Larsen T, Greisen G (2006). The impact of maternal smoking on fetal and infant growth. Early Human Development 83: Terzioğlu, F.,Yücel,Ç (2008): Sigaranın gebelik ve bebek sağlığına etkileri, Sağlıcakla Aylık Sağlık Dergisi, Sayı:5, Schneider, S., Maul,H., Freerksen, B., Pötschke-Langer, M.(2008). Who smokes during pregnancy? An analysis of the German Perinatal Quality Survey Public Health, doi: /j.puhe Jabbour, S., Chaaya, M, El-Roueiheb, Z., Khalik, Z. (2008): Cigarette smoking, addiction, and quitting among pregnant women in Lebanon. CVD Prevention and Control 3, İletişim adresi: Yard. Doç. Dr. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Ebelik Bölüm Başkanı Umuttepe Kampüsü /41350 Kocaeli İş Tel: GSM: aergin@marmara.edu.tr, ayla.ergin@kocaeli.edu.tr
Sema DOĞU, Kader KOÇ, Zeynep ASLAN, Serpil TÜRKER, Nur İHTİYAR GİRİŞ
ÖZEL BİR SAĞLIK KURULUŞUNA BAŞVURAN GEBE KADINLARDA SİGARA KULLANIMI İLE İLGİLİ VERİLEN EĞİTİMİN ANNE BEBEK SAĞLIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ İLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN ÖLÇÜLMESİ 13-16 Ekim 2011 de 2. Ulusal
DetaylıSİGARANIN GEBELİĞE ETKİLERİ. Mini Ders 2 Modül: Sigara ve Üreme Sistemi
SİGARANIN GEBELİĞE ETKİLERİ Mini Ders 2 Modül: Sigara ve Üreme Sistemi Mini Dersin Hedefleri MİNİ DERSİN AMACI: Kursiyerlerin, gebelik sırasında sigara kullanımı ile ilişkili olası problemler hakkında
DetaylıSigara İçen Gebelerde Sigara Bağımlılık Düzeyinin Belirlenmesi
Araştırmalar / Researches Y. Aydın, E. Aslan Sigara İçen Gebelerde Sigara Bağımlılık Düzeyinin Belirlenmesi Determining the Degree of Cigarette Addiction of Pregnant Smokers Yasemin Aydın 1, Ergül Aslan
DetaylıGebelerin Ağız ve Diş Sağlığına İlişkin Bilgi ve Görüşleri. Araş. Gör. Meltem MECDİ Doç.Dr. Nevin HOTUN ŞAHİN
Gebelerin Ağız ve Diş Sağlığına İlişkin Bilgi ve Görüşleri Araş. Gör. Meltem MECDİ Doç.Dr. Nevin HOTUN ŞAHİN Giriş Gebeliğin periodontal sağlığı olumsuz etkilediği kabul edilmektedir. Diş ve diş etlerinde
Detaylıİnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi
İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D
DetaylıHEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ
HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ Zelha Türk*, Serpil Türker **, Pelin Gökoğlu***,Eda Ulutaş**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi
DetaylıABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV
ÖZET Amaç: Araştırma, Aile Planlaması (AP) polikliniğine başvuran kadınların AP ye ilişkin tutumlarını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma
DetaylıBİR SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDE BEBEKLERİN UYKU POZİSYONLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER*
BİR SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDE BEBEKLERİN UYKU POZİSYONLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER* Emine BARAN 1, M. Esin OCAKTAN 2, Sabahattin KOCADAĞ 1, Ayşe YILDIZ 3, Recep AKDUR 4 1 Araş. Gör. Dr. Ankara Üniversitesi
DetaylıGebelere Antenatal Dönemde Verilen Eğitimin Fetal Bağlanma, Doğum Algısı ve Anksiyete Düzeyine Etkisi. Ebe Huriye Güven
Gebelere Antenatal Dönemde Verilen Eğitimin Fetal Bağlanma, Doğum Algısı ve Anksiyete Düzeyine Etkisi Ebe Huriye Güven Gebelik dönemi fizyolojik, psikolojik ve sosyal değişimlerin yaşandığı ve bu değişimlere
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR
HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR Feray Gökdoğan 1, Duygu Kes 2, Döndü Tuna 3, Gülay Turgay 4 1 British University of Nicosia, Hemşirelik Bölümü 2 Karabük
DetaylıGEBELERİN BİTKİSEL ÜRÜN TÜKETİM VE SIKLIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ
GEBELERİN BİTKİSEL ÜRÜN TÜKETİM VE SIKLIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ Arş. Gör. Muteber Gizem KESER Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Bölümü Sunum Akışı TÜİK Doğum Verileri Çalışmanın Tanım
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Hediye KARAKOÇ 2. Doğum Tarihi : 22.07.1991 3. Unvanı : Öğretim Görevlisi 4. Öğrenim Durumu : Lisansüstü 5. Çalıştığı Kurum : KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu
DetaylıGEBELİK SIRASINDA MATERNAL VE FETAL SAĞLIĞIN YÜKSELTİLMESİ
GEBELİK SIRASINDA MATERNAL VE FETAL SAĞLIĞIN YÜKSELTİLMESİ GEBELİK SIRASINDA MATERNAL VE FETAL SAĞLIĞIN YÜKSELTİLMESİ Doğuma Hazırlık Doğum Öncesi Eğitim Fetal Aktivitenin İzlenmesi Göğüs Bakımı Emzirmeye
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:
ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve
DetaylıBir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri
Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri Didem Yüzügüllü, Necdet Aytaç, Muhsin Akbaba Çukurova Üniversitesi Halk Sağlığı
DetaylıDoğumun Aktif Fazında Uygulanan Hidroterapinin, Doğum Süreci, Anne Memnuniyeti ve Doğum Sonrası Ebeveynlik Davranışı Üzerine Etkisi
Doğumun Aktif Fazında Uygulanan Hidroterapinin, Doğum Süreci, Anne Memnuniyeti ve Doğum Sonrası Ebeveynlik Davranışı Üzerine Etkisi EBE SEMRA TUNCAY* YRD. DOÇ DR. SENA KAPLAN ** DOÇ.DR. ÖZLEM MORALOĞLU
DetaylıTütün Kullanımını ve Zararlarını Nasıl Önleyelim?
Tütün Kullanımını ve Zararlarını Nasıl Önleyelim? Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Bu sunum Arş. Gör. Dr. Nuray Uğur tarafından Prof.
DetaylıİLK 1000 GÜNDE UYGULANAN BESLENME POLİTİKALARI VE GELECEK NESİLLERE ETKİSİ
İLK 1000 GÜNDE UYGULANAN BESLENME POLİTİKALARI VE GELECEK NESİLLERE ETKİSİ Dr. Sema ÖZBAŞ Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanı Sağlık Bakanlığı Teşkilat Şeması Türkiye Halk
DetaylıDOĞUMA HAZIRLIK EĞİTİMİNİN ANNENİN PRENATAL UYUMUNA ETKİSİ
DOĞUMA HAZIRLIK EĞİTİMİNİN ANNENİN PRENATAL UYUMUNA ETKİSİ Arş. Gör. MEHTAP UZUN AKSOY* Doç. Dr. AYTEN ŞENTÜRK ERENEL* Prof. Dr. AYDAN BİRİ** *Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü
DetaylıGEBELİKTE TÜTÜN KULLANIMI
GEBELİKTE TÜTÜN KULLANIMI 1 İÇERİK 1.Tütün 2.Gebelik 3.Tütün kullanımının etkisi Gebeliğin oluşuma etkisi Gebede fizyolojik etkisi İntrauterin dönemde etkisi Plasentaya etkisi Emzirme dönemine etkisi Sonraki
DetaylıTÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARI PASİF ETKİLENİM
TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARI VE PASİF ETKİLENİM TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ Başlıca tütün ürünleri nelerdir? SİGARA ELEKTRONİK SİGARA PİPO PURO NARGİLE ESRAR
DetaylıADOLESAN VE PERİMENOPOZDA İNFERTİLİTE TEDAVİSİ YAPILMALI MIDIR? Prof. Dr. Yusuf ÜSTÜN
ADOLESAN VE PERİMENOPOZDA İNFERTİLİTE TEDAVİSİ YAPILMALI MIDIR? Prof. Dr. Yusuf ÜSTÜN ADOLESAN Çocukluktan erişkinliğe geçiş süreci DSÖ 10-19 yaş arasını kapsar Menarş sonrası ilk 2 yıl anovulatuar siklustan
DetaylıPOSTPARTUM DEPRESYON VE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN MATERNAL BAĞLANMAYA ETKİSİ
POSTPARTUM DEPRESYON VE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN MATERNAL BAĞLANMAYA ETKİSİ Sevil Şahin 1, İlknur Demirhan 1, Sibel Peksoy 1, Sena Kaplan 1, Gülay Dinç 2 1 Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri
DetaylıHEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI ÜZERĠNE BĠR DEĞERLENDĠRME
HEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI ÜZERĠNE BĠR DEĞERLENDĠRME Psi. Özge Kutay Sos.Yelda ġimģir Ġzmir,2014 HEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI
Detaylı(İnt. Dr. Doğukan Danışman)
(İnt. Dr. Doğukan Danışman) *Amaç: Sigara ve pankreas kanseri arasında doz-yanıt ilişkisini değerlendirmek ve geçici değişkenlerin etkilerini incelemektir. *Yöntem: * 6507 pankreas olgusu ve 12 890 kontrol
DetaylıFETAL HAYATTAN ÇOCUKLUĞA ĠLK 1000 GÜNDE BESLENME VE AĠLE HEKĠMLĠĞĠ SĠSTEMĠNDE HEMŞĠRENĠN ROLÜ
FETAL HAYATTAN ÇOCUKLUĞA ĠLK 1000 GÜNDE BESLENME VE AĠLE HEKĠMLĠĞĠ SĠSTEMĠNDE HEMŞĠRENĠN ROLÜ Yrd.Doç.Dr. Gülten KOÇ Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Doğum-Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim
DetaylıDoğal Gebelikler ile İnfertilite Tedavisi Sonucu Oluşan Gebeliklerde Psiko-Sosyal Bakım Gereksinimleri
Doğal Gebelikler ile İnfertilite Tedavisi Sonucu Oluşan Gebeliklerde Psiko-Sosyal Bakım Gereksinimleri Uzm. Hem. Hacer ATAMAN* Prof. Dr. Hediye ARSLAN** Öz Amaç: İnfertilite tedavisi sonucu oluşan gebelikler
Detaylı07.11.2014. Ana Sağlığını Etkileyen Faktörler ve Alınacak Önlemler
10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı 2. Hafta ( 22 26 / 09 / 2014 ) 1.) KADIN ve ANASAĞLIĞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER ve ALINACAK ÖNLEMLER 2.) KADIN ve ANA SAĞLIĞI İLE İLGİLİ ÖLÇÜTLER Slayt No: 2
DetaylıNormal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması
Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması Meryem METİNOĞLU Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü Giriş Doğum kadın hayatında yaşanılan
DetaylıMelek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN. SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU. Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi
DİYABET HASTALARININ HASTALIK ALGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi Amaç: TURDEP-2
DetaylıGEBELERDE DOĞUM ÖNCESİ VE DOĞUM SONRASI DÖNEMLERDE DURUMLUK KAYGI DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ
GEBELERDE DOĞUM ÖNCESİ VE DOĞUM SONRASI DÖNEMLERDE DURUMLUK KAYGI DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Sena KAPLAN* Aynur BAHAR** Gülümser SERTBAŞ*** Kabul Tarihi: 27.09.2005 ÖZET Bu çalışma gebelerde doğum öncesi
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ 22.10.2016 Gülay Turgay 1, Emre Tutal 2, Siren Sezer 3 1 Başkent Üniversitesi Sağlık
DetaylıHalk Sağlığı-Ders 6 Aşırı Doğurganlığın Kontrolü ve İlaçla Koruma
Halk Sağlığı-Ders 6 Aşırı Doğurganlığın Kontrolü ve İlaçla Koruma Öğr. Gör. Hüseyin ARI 1 Aşırı Doğurganlık Sosyoekonomik koşullar, beslenme ve çevre sağlığı uygun olmayan toplumlarda aşırı doğurganlık
DetaylıTÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik
Detaylı1. HAFTA PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA. Hasta Başı Eğitim / İş Başında Öğrenme Hasta viziti, poliklinik, doğumhane ve ameliyathanede pratik
1. HAFTA Stajın Tanıtımı Hekimlik Uygulaması Obstetrik antenatal vizit ve anamnez Puberte ve bozuklukları Hekimlik Uygulaması Jinekolojik anamnez, muayene Non-invaziv ve invaziv antenatal tetkikler Kadın
DetaylıPostpartum dönemde anne ve babaların yenidoğan ARAŞTIRMA bakımına (Research ilişkin gereksinimlerinin Report) belirlenmesi
Postpartum dönemde anne ve babaların yenidoğan ARAŞTIRMA bakımına (Research ilişkin gereksinimlerinin Report) belirlenmesi POSTPARTUM DÖNEMDE ANNE VE BABALARIN YENİDOĞAN BAKIMINA İLİŞKİN GEREKSİNİMLERİNİN
DetaylıDENİZLİ İLİ ÇALIŞAN NÜFUSUN İÇME SUYU TERCİHLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER. PAÜ Tıp Fak. Halk Sağlığı A.D Araş. Gör. Dr. Ayşen Til
DENİZLİ İLİ ÇALIŞAN NÜFUSUN İÇME SUYU TERCİHLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER PAÜ Tıp Fak. Halk Sağlığı A.D Araş. Gör. Dr. Ayşen Til Su; GİRİŞ ekosisteminin sağlıklı işlemesi, insanların sağlığı ve yaşamının
DetaylıSAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF HEALTH SCIENCES Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır
SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF HEALTH SCIENCES Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır Araştırma Yazısı 2015; 24: 44-48 EBELİK VE HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN DOĞUM ŞEKLİ TERCİHLERİ
DetaylıGebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi
Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi Dr. Sinem Sevil DEĞİRMENCİ Prof.Dr.Gökay AKSARAY Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Giriş
DetaylıAÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ
AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ BARAN E 1, KOCADAĞ S 1, AKDUR R 1, DEMİR N 2, NUMANOĞLU
DetaylıBEBEK ve ÇOCUK ÖLÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: TÜRKİYE NÜFUS ve SAĞLIK ARAŞTIRMASI, 1993 ve 1998
ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MECMUASI Cilt 57, Sayı 1, 2004 1-12 BEBEK ve ÇOCUK ÖLÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: TÜRKİYE NÜFUS ve SAĞLIK ARAŞTIRMASI, 1993 ve 1998 Şepnem Taşkın* Nazlı Atak** ÖZET Bu
Detaylı5A 5R KAVRAMLARI. Dr.Cengiz ÖZGE Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
5A 5R KAVRAMLARI Dr.Cengiz ÖZGE Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Genel İlkeler Tütün bağımlılığı kronik bir hastalıktır. Genellikle birkaç denemeden sonra bırakılır. Her
DetaylıPERİNATOLOJİ ve ÖNLENEBİLİR ANNE ÖLÜMLERİ. Dr. Şevki ÇELEN ZTB Kadın Sağlığı EAH Perinatoloji Kliniği
PERİNATOLOJİ ve ÖNLENEBİLİR ANNE ÖLÜMLERİ Dr. Şevki ÇELEN ZTB Kadın Sağlığı EAH Perinatoloji Kliniği Perinatoloji Yüksek riskli gebelik Maternal ve fetal sağlığı tehdit eden, mortalite ve morbidite olasılığını
DetaylıHemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi
Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge
DetaylıHEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR
HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR GİRİŞ Hasta eğitimi, sağlığı koruyan ve bireylerde davranış değişikliği geliştirmeye yardım eden öğrenim deneyimlerinin
DetaylıSAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI Arş.Gör. Duygu GÜR ERDOĞAN Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi dgur@sakarya.edu.tr Arş.Gör. Demet
DetaylıTAF Preventive Medicine Bulletin, 2008: 7(3)
Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2008; 7(3):23-236 Lisansüstü Eğitime Devam Eden Evli Kadınların Üreme Sağlığı Sorunları ve Etkileyen Faktörler [Reproductive Health Problems of Married Women
DetaylıTNSA-2003 ÖNEMLİ SONUÇLARI HİZMET ALANLARI
TNSA-2003 ÖNEMLİ SONUÇLARI HİZMET ALANLARI Prof. Dr. Sabahat Tezcan Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Müdürü 8 Ekim 2004 - Ankara HANEHALKI ÖZELLİKLERİ Nüfus halen genç yapıda (%29, 15 )
DetaylıBASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ
KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Edim MACİLA BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR PROGRAMI YÜKSEK LİSANS TEZİ LEFKOŞA,
DetaylıHemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sigara bağımlılık düzeyleri ve etkileyen etmenler*
Cilt: 4 Sayı: 2 Yıl: 2007 www.insanbilimleri.com Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sigara bağımlılık düzeyleri ve etkileyen etmenler* Cantürk Çapık** Şeyda Özbıçakcı *** Özet Sigara bağımlılığı üzerine
DetaylıSANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ
SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ Yrd. Doç. Dr. Tahsin Gökhan TELATAR Sinop Üniversitesi SYO İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü 28.03.2017 Uluslararası
DetaylıBİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ
TAF Preventive Medicine Bulletin, 2006: 5 (6) ARAŞTIRMA RESEARCH ARTICLE BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ Atilla Senih MAYDA*, Türker ACEHAN**, Suat ALTIN**, Mehmet ARICAN**,
DetaylıAşırı doğurganlığın anne ve çocuk sağlığına etkileri İstenmeyen gebelikler ve isteyerek düşükler
Aşırı doğurganlığın anne ve çocuk sağlığına etkileri İstenmeyen gebelikler ve isteyerek düşükler Doç. Dr. Günay SAKA DÜTF HSAD 10.05.2010 1 Amaç : Tıp Fakültesi Dönem III öğrencileri, aşırı doğurganlık,
DetaylıFırat Tıp Dergisi 2009;14(2): 115-119
Fırat Tıp Dergisi 200;4(2): - Klinik Araştırma www.firattipdergisi.com Arapgir Devlet Hastanesine Başvuran Gebelerin Doğum Öncesi Bakım Hizmetlerinden Yararlanma Durumları ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi
DetaylıÇOCUKLARDA SİGARAYA MARUZİYETİN ETKİLERİ. Dr.Fazilet Karakoç Marmara Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı
ÇOCUKLARDA SİGARAYA MARUZİYETİN ETKİLERİ Dr.Fazilet Karakoç Marmara Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı PASİF SİGARAYA MARUZİYET Çocuklar zamanlarının %60-80 kadarını iç ortamlarda Türkiye
DetaylıRisk Altında ve Korunması Gereken Çocuklar Uluslararası Sempozyumu Nisan 2011-Ankara
36-72 Aylık Çocukların Sigara Algısı ve Ebeveynlerin Sigara Kullanım Profili Uzm. Dilek Erol Sahillioğlu 02.05.2011 1 Sigara İlk kullanıcıları Aztekler ve Mayalar olduğu tahmin edilen sigaranın geçmişi
DetaylıTHE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT
THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT The purpose of the study is to investigate the impact of autonomous learning on graduate students
DetaylıÖğr.Gör., Balıkesir Üniversitesi, Bandırma Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü, Balıkesir, Türkiye
Smyrna Tıp Dergisi 7 Smyrna Tıp Dergisi Araştırma Makalesi Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesinde Bebeği Yatan Annelerin Yenidoğan Bakımına Yönelik Bilgi Düzeyleri Knowledge Levels of the Mothers of Babies Hospitalized
DetaylıAKADEMİK ÖZGEÇMİŞ. Yüksek Lisans Tez Başlığı ve Tez Danışmanı : Doktora Tez Başlığı ve Tez Danışmanı : Adı Soyadı...
AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı... : Nevzat BİLGİN Doğum Tarihi.. : 01.08.1961 Unvanı... Adres... : Dr. Öğretim Üyesi : Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü E-posta... : nevzat.bilgin@okan.edu.tr
DetaylıENGELLİ KADINLARIN DOĞURGANLIK ÖZELLİKLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER
ENGELLİ KADINLARIN DOĞURGANLIK ÖZELLİKLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER Sidar AYTEKİN* Fatma KORUK** * İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Malatya ** Harran Üniversitesi
DetaylıSİGARANIN KADINA ÖZEL SAĞLIK ETKİLERİ. Prof. Dr. Şule Akçay Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD, Ankara SSUK KONGRESİ 2010
SİGARANIN KADINA ÖZEL SAĞLIK ETKİLERİ Prof. Dr. Şule Akçay Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD, Ankara SSUK KONGRESİ 2010 DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ WORLD NO TOBACCO DAY 2010 Tema; Gender
DetaylıAnne Yaşı ve Gebelik Sayısının Bebeğin Doğum Ağırlığı ile İlişkisi
Yıl: 11 Cilt: 5 Sayı: 19 Ekim-Kasım-Aralık 2009 Anne Yaşı Gebelik Sayısının Bebeğin Doğum Ağırlığı ile İlişkisi Yrd. Doç. Dr. Saadet YAZICI* Yrd. Doç. Dr. Gülümser DOLGUN* Öz Amaç: Çalışmanın amacı, anne
DetaylıSEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi 2012-2013 Eğitim Öğretim Yılı SEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU Dersin adı Üreme Sağlığı Anabilim dalı Sorumlu öğretim üyesi E-posta adresi Halk Sağlığı Prof.Dr.Haldun SÜMER
DetaylıAnne Adaylarının Fetal Sağlığı Değerlendiren Testlere Yaklaşımının Kalitatif İncelenmesi*
Anne Adaylarının Fetal Sağlığı Değerlendiren Testlere Yaklaşımının Kalitatif İncelenmesi* Dilek COŞKUNER POTUR**, Feride YİĞİT***, Nevin ÇITAK BİLGİN** ÖZET GİRİŞ: Yapılan çalışmalar, anne adaylarının
DetaylıDoğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem. Sıklığı?? Klinik seyir??
Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem Sıklığı?? Klinik seyir?? Çocuğun ilk travmatik yaşam olayı emzirme bağlanma olumsuz sağlık koşulları yetersiz bakım Doğum Değişim İyi anne olabilecek
DetaylıLeyla Karaoğlu, Büşra Nur Değirmen, Asuman Okur, Cansu Tırampaoğlu. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Rize
Leyla Karaoğlu, Büşra Nur Değirmen, Asuman Okur, Cansu Tırampaoğlu Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Rize Konunun önemi Su vücudun yapıtaşı, her yaş için ideal
DetaylıGebelikte Sigara Kullanımı ve Etkileyen Faktörler* Smoking During Pregnancy and the Effecting Factors
ARAŞTIRMA DOI 10.17681/hsp.61635 Gebelikte Sigara Kullanımı ve Etkileyen Faktörler* Smoking During Pregnancy and the Effecting Factors Pınar TARHAN a, Tülay YILMAZ b ÖZET Amaç: Araştırma gebelikte sigara
Detaylı: Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Maltepe Eğitim Köyü Başıbüyük Maltepe-İstanbul : behiceekici@hotmail.com
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : BEHİCE EKİCİ İletişim Bilgileri Adres Mail 2. Doğum Tarihi : 20.10.1963 3. Unvanı : Yard. Dr. 4. Öğrenim Durumu : : Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Maltepe Eğitim Köyü
Detaylıİleri Anne Yaşı ve Gebelik Komplikasyonları İlişkisinin Araştırılması
İleri Anne Yaşı ve Gebelik Komplikasyonları İlişkisinin Araştırılması Itır Aktürk, Sena Bahadıroğlu, S. Gayenur Büyükberber, Sümeyye Gürbüz Danışman: Prof. Dr. Filiz F. (Bilgin) Yanık ÖZET Bu çalışmada
DetaylıDoç.Dr. Emine EFE. Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu eefe@akdeniz.edu.tr
Türkiye de Bazı İllerde Çocuk Servislerinde Çalışan Doktor ve Hemşirelerin 0-6 Ay Arası Bebeklerin Yatış Pozisyonları Konusundaki Bilgi ve Uygulamaları Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu eefe@akdeniz.edu.tr
DetaylıTEKİL VE ÇOĞUL GEBELİKLERDEN DOĞAN PREMATÜRE BEBEKLERİN GELİŞİMSEL DURUMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
TEKİL VE ÇOĞUL GEBELİKLERDEN DOĞAN PREMATÜRE BEBEKLERİN GELİŞİMSEL DURUMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI Zeynep Eras, Banu Özyurt, Ömer Erdeve, Evrim Şakrucu, Suna Oğuz, Emre Canpolat, Uğur Dilmen ZTB Kadın Sağlığı
DetaylıDOĞUM TRAVMASI ve EBELİK YAKLAŞIMLARI
DOĞUM TRAVMASI ve EBELİK YAKLAŞIMLARI Yard.Doç.Dr. Gözde GÖKÇE İSBİR Mersin Üniversitesi İçel Sağlık Yüksekokulu Ebelik Bölümü gozdegokce@gmail.com gozdegokceisbir@mersin.edu.tr Kadının Yaşam Döngüsü Her
DetaylıŞanlıurfa il merkezinde Suriyeli mülteci kadınların üreme ve ruh sağlığı ihtiyaçları; Suriyeli mültecilerin sağlığını geliştirme modeli
Şanlıurfa il merkezinde Suriyeli mülteci kadınların üreme ve ruh sağlığı ihtiyaçları; Suriyeli mültecilerin sağlığını geliştirme modeli Prof.Dr. Zeynep ŞİMŞEK Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı
DetaylıGüvenli Annelik. Pof. Dr. Anayit M. Coşkun
Güvenli Annelik Pof. Dr. Anayit M. Coşkun İçerik Tanım ve Kavramsal çerçeve Dünya ve ülkemizden (anne & çocuk) veriler Güvenli Annelik Hizmetlerinin iyileştirmesi çalışmaları Ebelik Bakım Modeli Güvenli
DetaylıÇALIŞMAYAN KADINLARIN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARI, SOSYAL GÖRÜNÜŞ KAYGISI VE FİZİKSEL AKTİVİTEYE KATILIMLARINI ENGELLEYEN FAKTÖRLER Zekai
ÇALIŞMAYAN KADINLARIN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARI, SOSYAL GÖRÜNÜŞ KAYGISI VE FİZİKSEL AKTİVİTEYE KATILIMLARINI ENGELLEYEN FAKTÖRLER Zekai PEHLİVAN*; Elif Nilay ADA*;Gizem ÖZTAŞ* *Mersin Üniversitesi
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK ( )
HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK (2.0.20) Gülay Turgay, Emre Tutal 2, Siren Sezer Başkent Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Diyaliz Programı
Detaylı2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması
213 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması Ulusal Toplantı TNSA-213 Sonuçları Doç. Dr. A. Sinan Türkyılmaz Doç. Dr. Alanur Çavlin 2 Aralık 214, Rixos Grand Ankara Oteli, Ankara Sunuş Planı Hanehalkı nüfusunun
Detaylı14 Aralık 2012, Antalya
Hamilelerde Uyku Bozukluğunun Sorgulanması ve Öyküden Tespit Edilen Huzursuz Bacak Sendromunda Sıklık, Klinik Özellikler ve İlişkili Olabilecek Durumların Araştırılması A Neyal, G Benbir, R Aslan, F Bölükbaşı,
DetaylıDr. Nilgün Çöl Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Sosyal Pediatri BD.
A N N E L E R İ N Ç A L I Ş M A D U R U M U N U N S Ü T Ç O C U K L U Ğ U D Ö N E M İ N D E B E S L E N M E M O D E L İ, H E M O G L O B İ N / H E M A T O K R İ T D E Ğ E R L E R İ V E V İ TA M İ N K U
DetaylıKADINLARIN GEBELİKTEN ÖNCE KULLANDIĞI VE DOĞUM SONRASI DÖNEMDE KULLANMAYI TERCİH ETTİĞİ KONTRASEPTİF YÖNTEMLER
ARAŞTIRMA BALIKESİR SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ / BALIKESIR HEALTH SCIENCES JOURNAL KADINLARIN GEBELİKTEN ÖNCE KULLANDIĞI VE DOĞUM SONRASI DÖNEMDE KULLANMAYI TERCİH ETTİĞİ KONTRASEPTİF YÖNTEMLER THE CONTRACEPTIVE
DetaylıTürkiye de Çeşitli Sağlık Kurumlarında Doktor, Hemşire ve Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Sigara İçme Boyutu
Türkiye de Çeşitli Sağlık Kurumlarında Doktor, Hemşire ve Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Sigara İçme Boyutu Sabahat TEZCAN*, Nazan YARDIM* * Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı,
DetaylıSAĞLIK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SİGARA KULLANMA ALIŞKANLIKLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER* Dilek ÇİLİNGİR 1, Sevilay HİNTİSTAN 1, Havva ÖZTÜRK 2
SAĞLIK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SİGARA KULLANMA ALIŞKANLIKLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER* Dilek ÇİLİNGİR 1, Sevilay HİNTİSTAN 1, Havva ÖZTÜRK 2 ÖZET Çalışma, sağlık yüksekokulu öğrencilerinin sigara kullanma
DetaylıÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT
Muğla Üniversitesi SBE Dergisi Güz 2001 Sayı 5 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET Erdoğan GAVCAR * Meltem ÜLKÜ
DetaylıAkut İshalli Çocuklarda İshal Etkenleri, Çevresel Etkenler ve Diyette Doğal Probiyotik Tüketiminin İshal Şiddeti İle İlişkisi
Akut İshalli Çocuklarda İshal Etkenleri, Çevresel Etkenler ve Diyette Doğal Probiyotik Tüketiminin İshal Şiddeti İle İlişkisi Bahri Elmas, Şeyda Tok, Öner Özdemir TC Sağlık Bakanlığı Sakarya Üniversitesi
DetaylıTÜRKİYE DE SİGARA KULLANIMININ EPİDEMİYOLOJİSİ. Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Tıp Fakültesi nbilir@hacettepe.edu.
TÜRKİYE DE SİGARA KULLANIMININ EPİDEMİYOLOJİSİ Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Tıp Fakültesi nbilir@hacettepe.edu.tr 18-19 Ocak 2008 Dünyada 1.3 milyar sigara içen Türkiye de 17 milyon sigara içen Bazı
DetaylıGEBELİK VE SİGARA (1)
GEBELİK VE SİGARA (1) Hazırlayanlar Prof.Dr. Gülümser Kublay Doç.Dr. Füsun Terzioğlu Arş.Gör.Gülnaz Karatay Hacettepe Üniversitesi - Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü Şubat - 2008 ANKARA (1)
DetaylıÖzel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi
Özel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi Sibel Yıldırım*, İlknur İnanır**, Zerrin Kaya*** * Acıbadem Hastanesi,
DetaylıTedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi
Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Dr. Gülcan Güleç, DR. Hikmet Hassa, Dr. Elif Güneş Yalçın, Dr.Çınar Yenilmez, Dr. Didem
DetaylıGençlik Kamplarında Görev Yapan Liderlerin Sigara İçme Alışkanlıklarının Belirlenmesi
International Journal of Science Culture and Sport December 2016 : 4 (Special Issue 3) ISSN : 2148-1148 Doi : 10.14486/IntJSCS629 Field : Sport Psychology Type : Research Article Recieved: 10.10.2016 -
DetaylıGebelerde Anti HIV Sonuçlarının Değerlendirilmesi
Gebelerde Anti HIV Sonuçlarının Değerlendirilmesi Ayşe İNCİ Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji DOĞUM SAYILARI 2011 : 1 241 412 2012 : 1
DetaylıDoç.Dr. AYTEN TAŞPINAR
Doç.Dr. AYTEN TAŞPINAR Sağlık Bilimleri Fakültesi Ebelik Bölümü Eğitim Bilgileri 1987-1991 Lisans Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Hemşirelik Pr. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Kadın Sağlığı Ve 1993-1998
DetaylıPOSTER BİLDİRİ PROGRAM AKIŞI
BİLDİRİ AKIŞI Bildiri ekibinden bir araştırmacının aşağıda belirtilen bilimsel program gününde posterini belirtilen poster numarası için ayrılmış panoya asması, gün sonunda teslim alması zorunludur. Belirlenen
DetaylıDOĞUM ÖNCESİ BAKIM. Dr. Ferruh N. Ayoğlu. Halk Sağlığı Anabilim Dalı
DOĞUM ÖNCESİ BAKIM Dr. Ferruh N. Ayoğlu Sevmek güzel şey delikanlım, l sev bakalım. Madem ki kafanın içerisinde ışıklı bir karanlık var, benden izin sana sev sevebildiğin kadar. Yaşanan her 1 dakika da:
DetaylıHem. Songül GÜNEŞ Akdeniz Üniversitesi Hastanesi 9.4.2014 1
Hem. Songül GÜNEŞ Akdeniz Üniversitesi Hastanesi 9.4.2014 1 Ameliyathaneler kendine özgü mimari dizaynları, çalışma koşulları ve ameliyathanede görev yapan personelleriyle çok özel merkezlerdir Ameliyathane
DetaylıVERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET. YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği
VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği 21.Yüzyılın sağlık krizi: DİYABET Diyabet yaşadığımız yüzyılın en önemli sağlık sorunlarından
DetaylıYARDIMCI ÜREME TEKNİKLERİ VE ETİK SORUNLAR 12/11/2009
YARDIMCI ÜREME TEKNİKLERİ VE ETİK SORUNLAR 1 12/11/2009 Yardımcı üreme teknikleri bir açıdan kadının infertilite problemine ışık tutarken diğer yandan birçok riski ve problemi beraberinde getirmektedir.
Detaylı190 kadın planlanmamış ya da istenmeyen gebelikle karşılaşmakta, 110 kadında gebeliğe bağlı komplikasyon gelişmekte,
Dünyada her bir dakikada 380 kadın gebe kalmakta, 190 kadın planlanmamış ya da istenmeyen gebelikle karşılaşmakta, 110 kadında gebeliğe bağlı komplikasyon gelişmekte, 40 kadın sağlıksız düşük yapmaktadır.
DetaylıKapalı Mekanlarda Sigara İçme Yasağı ve Üniversite Öğrencilerinin Sigara İçme Alışkanlıkları Üzerine Etkisi
Research Article /Araştırma Makalesi Kapalı Mekanlarda Sigara İçme Yasağı ve Üniversite Öğrencilerinin Sigara İçme Alışkanlıkları Üzerine Etkisi The Effect of Indoor Smoking Restriction Law on Smoking
Detaylı2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması
213 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2. Bölge Toplantısı TNSA-213 Sonuçları Doç. Dr. Alanur Çavlin Dr. Pelin Seçkiner 5 Şubat 215 Swiss Otel Büyük Efes, İzmir Sunuş Planı Hanehalkı nüfusunun ve kadınların
Detaylı