DERİ'N HAMLESİ. Türkiye'nin İHRACATTA PAZARLAMA SIRLARI. Devlerin AR-GE YATIRIMLARI. Avrupa Krize, Türkiye Yeni Pazarlara Girdi

Transkript

1 Dış Ticaret ve Ekonomi Dergisi Yıl 2 Sayı 14 Mayıs 2013 F yatı: F yatı: 10 TL İHRACATTA PAZARLAMA SIRLARI Giyimde 60 lı Yılların Modası Canlanıyor Türkiye'nin Devlerin AR-GE YATIRIMLARI Avrupa Krize, Türkiye Yeni Pazarlara Girdi Kobiler İhracatı DEİK le Öğreniyor DERİ'N HAMLESİ KAPAK : Lemi Tolunay / İDMİB Yönetim Kurulu Başkanı Deri sektörü, yan sanayi ve perakende sektörüyle birlikte, 400 bini aşan istihdam rakamıyla, Türkiye ekonomisinin en büyük kalemleri arasında yer alıyor. Doğrudan ihracat rakamlarına yansımayan yurt dışı satışlarıyla birlikte, sektörün ihracat gücü 3 buçuk milyar dolar. 1

2 2

3 3

4 I omer.lekesiz@ihracat.info.tr KOBİ ULUSLARARASI TANITIM VE DAĞITIM A.Ş. ADINA; İMTIYAZ SAHİBİ : Al Gazel GENEL YAYIN YÖNETMENİ (SORUMLU) Ömer Faruk Lekes z EDİTÖR : Yel z Y rm beş SANAT YÖNETMENİ : Mustafa Cev z GRAFİK TASARIM: İsmehan Erg n HUKUK MÜŞAVİRİ : Av. Süleyman Boyalı FİNANS MÜDÜRÜ : Süleyman Dem rhan MUHASEBE : N han Özdem r İNTERNET SORUMLUSU : Tuba Koçaş HABER MERKEZİ : Serap Yardımcı Hat ce Karaboyun Ner man Alsan Ünz le Adıgüzel Serap Şah n Duygu Dağhan DIŞ İLİŞKİLER SORUMLUSU : Behlül Boyalı REKLAM SERVİSİ : Makbule Koçaker BÖLGELER KOORDİNATÖR VEKİLİ : Canan Ilgın GÖRSEL DANIŞMAN : H mmet Büyükvad YÖNETİCİ ASİSTANI : Gonca M mar YAYIN TÜRÜ : Ulusal, Sürel, Aylık YÖNETİM MARKA DİREKTÖRÜ : Abdullah Yaprakcı KURUMSAL İLETİŞİM DİREKTÖRÜ : Harun D k c FİNANS DİREKTÖRÜ : Nurett n Yıldıran YÖNETİM YERİ Ataşeh r Üsküdar Yolu Topçu İbrah m Sk. Pak Plaza Kat:7 No:13 İstanbul/Türk ye T: F: MERKEZ TEMSİLCİLER / D lek Dem r : 0 (530) Selma Alımcı : 0 (530) Özge Sönmez : 0 (530) Sema Kolay : 0 (530) S bel Erdal : 0 (530) TEMSİLCİLİKLER BURSA : Hayat Ata 0 (224) İZMİR : Demet Aktürk 0 (232) KAYSERİ : Nuray Ek nc 0 (352) KONYA : Gamze B ge Kılıç 0(332) K.MARAŞ : Al Suyadal 0 (344) BASIMCI : Ömür Matbaacılık A.Ş. BASILDIĞI YER : Beysan Sanay S tes B rl k Cad. No:20 Haram dere / Beyl kdüzü / İstanbul Tel: DAĞITIM : MNG KARGO MERHABA MERHABA omer.lekesiz@ihracat.info.tr Avrupa B rl ğ ülkeler nde soğutulamayan ateş n etk ler Türk hracatçısını da ısıtmaya devam ed yor. Avrupa da yaşanan küçülme Türk ye n n bölgeye olan hracatını yaklaşık yüzde 7 oranında ger lett. Avrupa B rl ğ ülkeler ne olan hracatımız 57 m lyar dolara kadar düştü. Fakat Avrupa pazarında yaşanan bu olumsuz hava, Türk yedek kl m çok c dd anlamda değ şt rmed. AB kr zlerle boğuşurken Türk ye yen pazarlara g rmey başardı. İhracat rotasını Afr ka ve Asya ülkeler ne çev ren Türk ye, AB kr z n n etk ler n sarmayı başardığı g b Pazar sayısını da gen şlett. Derg m z n bu sayısında Avrupa kr z n gen ş b r şek lde ele alıyoruz. Sektör hracatçılar b rl ğ ve sektör tems lc ler yle hem AB kr z n, mevcut ekonom k durumlarını hem de Türk ye n n yen pazarlarını konuştuk. Bu haberde, otomot v sektöründen maden sektörüne kadar gen ş b r yelpazede yen hedef pazarlarla lg l puçlarına ulaşacaksınız. Derg m z n 14. Sayısının b r d ğer değerl haber çalışması se Türk ye ekonom s ne yön veren ve kend sektörler n n büyük oyuncularından olan f rmaların ar-ge çalışmalarına pencere attık. Bu haberde de Vestel n, Alfemo nun, Gran ser n, Starpet n, Lez ta nın ve Yapı K myasalları nın AR-GE yatırımlarını, yönet m stratej ler n, yen l kç ürün gel şt rmek ç n yapmış oldukları çalışmaları nceleme fırsatı bulacaksınız. ÖmerFarukLekesiz 4

5 5

6 [ / İÇİNDEKİLER 18 AVRUPA KRİZE, TÜRKİYE YENİ PAZARLARA GİRDİ Avrupa B rl ğ ülkeler nde çatırdayan ekonom k kr z n çselleşerek küresel b r yayılım göstermes tüm dünyayı olduğu g b ülkem z de der nden etk led. Keza yaşanan kr z net ces nde Avrupa nın küçülme eğ l m ne g rmes ülkem z n bölgeye olan hracatında yüzde 7 oranında b r ger leme yaşattı. AB ye olan hracatı 58 m lyar dolara düşen Türk ye, dış t caret ndek bu olumsuz g d şat karşısında ekonom s n alternat f pazarlara yönelerek korudu. [ 13. SAYI KAPAĞI 26 AR-GE YE KİM NE KADAR YATIRIM YAPIYOR? Sektör oyuncularının, küresel ekonom pazarında akt f b r rol alab lmes ç n yalnızca ekonom k anlamda b r güce sah p olması yeterl değ l. Ş rketler n, alışılagel nm ş ürün ve h zmetler n çok ötes nde b l m n ışığında b r özne olarak kend s n var edeb lmes şart. N tek m ekonom k st krara g den yolun teknoloj den ve yen ürün gel şt rmeden geçt ğ n n b l nc nde olan ş rketler, AR-GE çalışmalarını hızlandırmış durumda. Markalar başarıya, büyümen n atardamarı olan AR-GE ye yaptıkları yatırımlarla odaklanıyor. Beyaz eşya sektörü dev Vestel den, seram k sektörünün l der oyuncularından Gran ser e kadar b rçok oyuncu AR-GE çalışmalarıyla sektöründe yen l ğ n öncüsü olmayı hedefl yor. GİYİMDE 60 LI YILLARIN MODASI CANLANIYOR 14 Türk ye G y m Sanay c ler Derneğ, bu yıl 6.İstanbul Moda Konferansına ev sah pl ğ yapıyor. Başbakan Recep Tayy p Erdoğan ın katılımıyla, 8 Mayıs Çarşamba günü gerçekleşecek konferansa dünyaca ünlü marka tems lc ler ve modacıları katılıyor. Türk ye de hazır g y m sanay n n gel şmes ç n gerekl ortamı hazırlamak, yurt dışında tanıtmak, sektöre öncülük etmek ve şb rl ğ sağlamak amacıyla 1976 yılında kurulan Türk ye G y m Sanay c ler Derneğ (TGSD), altıncı kez kuruluş amacına en uygun etk nl ğ ne hazırlanıyor. 32 TÜRKİYE NİN DERİ N HAMLESİ Der ve der ürünler sektörü, Türk malat sanay s ç nde son derece öneml b r yere sah p. Ülkem zde, geçm şten kaynaklanan güçlü b r der şleme geleneğ bulunuyor. Bu gelenekten yola çıkarak Türk ye, bugün kal tel der üret m nde dünyanın en dd alı ülkeler nden b r. Der sektörü, yan sanay ve perakende sektörüyle b rl kte 400 b n aşan st hdam rakamıyla, Türk ye ekonom s n n en büyük kalemler arasında yer alma hedef ne yaklaşıyor. Doğrudan hracat rakamlarına yansımayan yurt dışı satışlarıyla b rl kte, sektörün hracat gücü se 3,5 m lyar doları aşmış bulunuyor. Türk der s n n yurt dışında markalaşmasını hedefleyen Türk ye Der Tanıtım Grubu (DTG) Başkanı Lem Tolunay le sektörü masaya yatırdık. Röportajımızda sadece der sektörünün oyuncularını değ l, b r ürünün yurt dışında nasıl marka olacab leceğ n de Tolunay le konuştuk. 6

7 7

8 / İÇİNDEKİLER 36 Boyteks in İhracattaki Pazarlama Sırları Yurt ç nde ve yurt dışında sah p olduğu toptancı ve acenteler yle satış ağını her geçen gün daha da gen şleten Boyteks, bugün 5 kıtada 80 den fazla ülkeye hracat yapıyor. 40 DOĞRU HEDEF PAZAR NASIL SEÇİLİR? İhracata yen başlayacak olan şletmeler n öncel kle bel rlemeler gereken en öneml husus hedef pazarları. İhracat yapmak sten len ülken n demograf k, kültürel, pol t k ve ekonom k g b b rçok d nam kler n n önces nden anal z ed lmes gerekt ğ n vurgulayan Loyal Dış T caret ve Danışmanlık F rma Yetk l s Mehmet Ak f Altan, başarılı b r dış t carette doğru hedef pazarının bel rlenmes n n önem ne şaret ed yor ARAÇ 224 MİLYON GETİRDİ Kara, hava, den z ve dem ryolu nakl yes alanında faal yet gösteren Mars Log st cs, büyümey sağlayacak yen yatırımları gündem ne aldı Port Akden z Yatırımlarına Hız Verd Pb, 70 F rmaya İhracat Yaptırıyor Özçağında Group un Hedef Pazar Payını Artırmak Dmc, Tehl ke Madde Taşımacılığını Dem ryoluyla Yaptı 38 Kobi ler İhracatı Okulda Öğreniyor Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK), ihracatın daha etkin nasıl yapılabileceği, nasıl doğru pazarlara doğru ürün ve hizmetlerle girilebileceği ve ihracatın nasıl artırılabileceği konusunda KOBİ lere farkındalık kazandırmak amacıyla DEİK İhracat Okulu nu hayata geçirdi. 48 EVRENSEL MUHASEBE SİSTEMİ ŞART Muhasebe Standartları s ml yüksek l sans projes nde küreselleşme olgusuna ekonom penceres nden bakan Türk Hava Yolları Zur h Mal İşler Yönet c s Şule Aydın, günümüzde sınırları aşarak global b r boyuta ulaşan t carette, ülkeler n güven l r b r ekonom k l şk yaşamasında tarafların uyguladığı muhasebe standartlarının evrensel b r boyutta olmasının önem ne değ n yor. 56 VİVET, 2012 NİN CİROSUNU MART AYINDA YAKALAYACAK Türk ye Den zyolu Taşımacılığında Büyüyor Türk Den z Taşımacılığı Yen Pazarlara Dem r Atıyor Bolte Loj st k n Hedef Türk ye y Kontrol Mekan zması Yapmak 44 Mekar Teknolojiyi Gümrükle Buluşturdu Gelişim odaklı yaklaşımıyla müşterilerine hizmet veren Mekar Gümrük Müşavirliği, 30 yıllık deneyimiyle gümrükleme alanında iddiasını sürdürüyor. Hızlı büyüyen ve gel şen sektörlerden b r olan kozmet k sektöründe, her geçen gün artan taleplere paralel olarak sektörde müşter ye sunulan çözümlerde çeş tlen yor. Kozmet k sektöründe faal yet gösteren V vet, geçt ğ m z yıl hracatta yakaladığı artışı bu yıl da sürdürmey hedefl yor. 58 BTS, İŞ HACMİNİ İKİYE KATLAMAYI HEDEFLİYOR Hava, kara ve den z taşımacılığında; tam ve pars yel h zmet vermek üzere bu yıl kurulan BTS Uluslararası Nakl yat ve Dış T caret L m ted Ş rket, lk üç aylık hedef ne ulaştı Güney L manlarımız, Aktarma L manı Olarak Değerlend r lmel Log l ne, Taşımacılıkta Çözüm Ortaklığı Sunuyor Türk ye Dünyaya Bende Varım Ded rtecek Duruma Geld 8

9 9

10 ihracat 01 BALKANLARDA ALTYAPI MAKİNALARINA İHTİYAÇ VAR Kosova, Bosna Hersek, Moldova dan beled ye başkanları le Irak tan yatırımcı devlet kurumlarının tems lc ler ülkeler n n ht yacını paylaştı. Buna göre, Balkan ülkeler nde altyapıda kullanılacak ş mak nalarına, Irak ta se her türlü teknoloj le b rl kte traf k levhaları ve aydınlatma gereçler ne ht yaç var. 04 TEKSTİLDEN SONRA SÜT ÜRÜNLERİ İHRACINDA DA MERKEZ OLDU Den zl, tekst l sanay s nden sonra hayvancılık alanında özell kle süt ve ürünler hracatında Türk ye n n önde gelen llerden b r s hal ne geld. Türk ye den Avrupa B rl ğ ne (AB) süt ve süt ürünler hraç eden 12 onaylı süt ç ftl ğ nden 5 Den zl de faal yet göster yor. 02 TÜRK GIDA ÜRÜNLERİNİN ÇİN PAZARINA GİRİŞ YOLU AÇILDI Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehd Eker, resm b r z yaret ç n geld ğ Ç n de Türk gıda ürünler n n Ç n pazarına g r ş yolunu açacak öneml b r anlaşmaya mza attı. 05 ELEKTRİK VE ELEKTRONİKTE 3 AYDA 3 MİLYAR DOLAR İHRACAT Elektr k ve elektron k sektörünün hracatı, 2013 lk 3 ayında 2 m lyar 962 m lyon doları buldu. Türk ye hracatında 5 nc sırada yer alan sektörün bölge ülkelere satışları da arttı. stanbul Elektr k ve Elektron k, Mak ne ve B l ş m İhracatçıları B rl ğ (TET) Yönet m Kurulu Başkanı Fat h Kemal Eb çl oğlu, Avrupa B rl ğ (AB) nde bunalım ve ekonom k hand kapları yen bölgelere açılarak telaf etme yolunda lerled kler n bel rtt. 03 TÜRKİYE'NİN İLK YER ARAZİ ARACI ALMANYA'DA GÖRÜCÜYE ÇIKIYOR Esk şeh r'de üret len Türk ye'n n lk yerl 4x4 araz aracı Almanya'da görücüye çıkıyor. Türk mühend sler tarafından gel şt r len ve H sarlar Grup tarafından üret len, Türk ye'n n lk yerl 4x4 araz aracı TURKAR, Almanya da görücüye çıktı. 10

11 11

12 ihracat 06 HOUSTON DAN TÜRKİYE YE 08 KUZEY AFRİKA YÖNEDİLER KOLAY TİCARET VAADİ Houston Beled ye Başkanı Ann se Parker, Türk ye le t caret artırma adına her türlü katkıyı sunmayı vaat ett. Ann se Parker, Türk Hava Yolları (THY) nın 1 N san da açtığı Houston hattının bu anlamda öneml b r adım olduğunu vurguladı. Ege Tekst l ve Hammaddeler İhracatçıları B rl ğ, tekst l hracatçılarının pazar çeş tlend rmeler ne katkı sağlamak amacıyla Haz ran 2013 arasında Fas Tekst l Sektörel T caret Heyet Organ zasyonu düzenl yor. Son yıllarda Fas ın öneml b r tedar kç konumuna yükseld ğ ne d kkat çeken B rl k Başkanı Sabr Ünlütürk, İpl k, kumaş ve benzer mensucat ürünler n hammadde ve ara mamul olarak thal ed p hazır g y m mamulü olarak hraç etme yönünde b r üret m model ben mseyen b r ülke olarak öne çıkmaya başladı. 07 TÜRKİYE-KUVEYT TİCARETİNDE YENİ HEDEF 1 MİLYAR DOLAR Mal ye Bakanı Mehmet Ş mşek, Türk ye n n Kuveyt le t caret hacm n n 570 m lyon doları bulduğunu bel rterek, Hedef m z bu rakamın 2016 ya dek 1 m lyar doları geçmes d r. ded. Mehmet Ş mşek, 1 m lyar dolar hedef n n hak kate uygun olduğunu ve yakalanab leceğ n vurguladı. 09 ÖZDEMİR: TÜRKİYE 2023 HEDEFLERİNE BİLİŞİMLE ULAŞABİLİR Müstak l Sanay c ve İşadamları Derneğ (MÜSİ- AD) Bursa Şubes B lg Teknoloj ler Sektör Kurulu Başkanı Aydın Özdem r, Türk ye n n 2023 hedef ne b l ş m le ulaşab leceğ n söyled. 12

13 13

14 Cem Negrin / TGSD Yönetim Kurulu Başkanı GİYİMDE 60 LI YILLARIN MODASI CANLANIYOR Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği, bu yıl 6.İstanbul Moda Konferansına ev sahipliği yapıyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ın katılımıyla, 8 Mayıs Çarşamba günü gerçekleşecek konferansa dünyaca ünlü marka temsilcileri ve modacıları katılıyor. Türkiye de hazır giyim sanayinin gelişmesi için gerekli ortamı hazırlamak, yurt dışında tanıtmak, sektöre öncülük etmek ve işbirliği sağlamak amacıyla 1976 yılında kurulan Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD), altıncı kez kuruluş amacına en uygun etkinliğine hazırlanıyor. / Ayşenur Pome 14

15 6. İstanbul Moda Konferansı, özel fuaye alanında f rmalara ürünler n serg leme mkanı da tanıyan etk nl k, yurt ç nde bürosu bulunan alım of sler le Türk ye de of s olmayan, yurt dışından gelecek yen alım gruplarını, B2B randevularla b r araya get rerek yen ş mkanları yaratmayı hedefl yor. bu yıl farklı olarak "onl ne randevu s stem "n devreye koyuldu. Bu yöntemle,en doğru f rmaların b rb r yle buluşması amaçlanıyor. ca konferansı zled ğ n anlatan Negr n, ''23 oturum yapıldı, 5 b n 600 B2B randevusu gerçekleşt, 147 alım of s ve mümess l f rma le görüşmeler yapıldı, 25 Konferansa yurt ç ve yurt dışından yüksek katılım bekled kler n söyleyen Türk ye G y m Sanay c ler Derneğ Yönet m Kurulu Başkanı Cem Negr n, "Türk ye G y m Sanay c ler Derneğ 'n n yakaladığı başarıyla geleneksel hale gelen yerl ve yabancı onlarca f rma ç n, ş potans yel yaratan etk nl ğ İstanbul Moda Konferansı, ş md ye kadar 5200 k ş y ağırladı. Beş b n B2B randevunun organ ze ed ld ğ etk nl ğe katılımın her yıl katlanarak artması, Dernek çapında hedef m ze ulaştığımızı görmem z açısından b z son derece mutlu ed yor. Bu yıl konferansa Ekonom Bakanlığı alım heyet kapsamında davet ed len ülkeler arasında ABD de dah l Avrupa, Asya ve Afr ka'dan 49 ülke ve bölge yer alıyor. Tüm bu ülkelerle ya da yurt ç nde güçlü ş l şk ler gel şt rmek ve şb rl kler kurmak steyen herkes mutlaka etk nl ğ m ze bekl yoruz" d yor. Konferansta Görüşmeler Nasıl Yapılacak? Dünyadak ünlü markaların, Türk ye dek 36 alım of s n n tems lc ler n n katılacağı 6. İstanbul Moda Konferansı'nın lk gününde sunumlar yapılırken, son gün alım gruplarının k l ş görüşmeler ne (B2B) ayrıldı. Öncek yıllarda yarım gün konferans yarım gün B2B görüşmeler gerçekleş rken, TGSD Yönet m Kurulu Başkanı Cem Negr n, başvuru ç n yapılması gerekenler şöyle fade ett : 'Katılacak olan alım of sler b r form dolduruyor yılı ç n hang ürün grubu ne tedar kç aradığını bel rt yor. K m dokumacı, k m den mc ya da başka b r ürün grubunu sted ğ n fade ed yor. Stant alan f rma onl ne olarak g r yor ve ürün grubunu seç yor. K m hang ürün grubunu st yorsa onu görüyor ve onl ne randevusunu alıyor. Böylece o gün stant alanında nokta atışı yapmak sted ğ n z f rmalar s z z yaret ed yor.'' Negr n, konferansta yurt dışından özell kle İng ltere den Debenhams, Arcad a, Sa nsbury s, Paragon Cloth ng ve Rextrek LTD den alım tems lc ler le, B2B-İk l ş görüşmeler platformunda stant alan üret c f rma tems lc ler n n görüşme mkanı bulab leceğ n vurguluyor. İstanbul Moda Konferansı İş Hacmini Nasıl Etkilyecek? Geçt ğ m z yıllarda toplam k ş n n, 10 gün boyun- Konferanstan Beklentiler Günün ekonomik koşullarının değerlendirilmesi, Mevcut ekonomik koşullarda tekstil ve hazır giyim sektörleri için durumu, Gelecek öngörüleri Ulusal ve uluslararası profesyoneller, gurular ve duayenlerin yorumları, Yeni trendler, Moda ve global pazarlara yön veren akımlar Giyim Sektörünün İhracat Durumu 2013 yılında ihracatta yüzde 5 artış bekleniyor yılında 17 milyar dolar ihracat hedefi var. yerel markalar le görüşmeler yapıldı, 16 ülkeden alım heyet geld '' d yor. Negr n, 2013 Moda Konferansı'na bu yıl da 50 ülken n davet ed ld ğ n ve Konferansın temasının günün ekonom k koşullarının değerlend r lmes olduğunu söylüyor. Negr n, mevcut ekonom k koşullarda tekst l ve hazır g y m sektörler ç n durumun ne olduğunu, gelecek öngörüler ; ulusal ve uluslararası profesyoneller, gurular ve duayenler n yorumları le yen trendler, moda ve global pazarlara yön veren akımlar; sektörün en öneml gücü olan üret m değer z nc r halkalarının tekst l, hazır g y m, moda tasarımı, loj st k" dayanışma çer s nde b r araya get r lmes ve yurt dışında gelen moda, marka, tasarım veya alıcıların anlatımıyla Türk ye oluşturuyor d yerek Konferanstan beklent ler n d le get r yor Doğru Hedef Avrupa da Yüzde 10 Paya Ulaşmak Başkan Cem Negr n, 2013 yılında, genel ekonom k ve sektörel büyümen n 2012 yılına göre, b raz daha canlı olmasını bekl yoruz. Türk ye G y m Sanay c ler Derneğ olarak bu 15

16 yıldan umutluyuz yılında hracatın yüzde 5 artış le 17 m lyar dolara çıkmasını, ç pazarda da yüzde 10 artış le m lyar TL pazar büyüklüğüne ulaşılmasını bekl yoruz. Türk ye,avrupa hızlı modasında yüzde 7 olan payını yüzde 10 a çıkartmayı hedefl yor d yerek g y m dünyasının hedef büyümes ne d kkat çek yor. ''Ufuk ta Hedef, 2015 te Bölgesel Marka Olmak'' TGSD bünyes nde kapsamlı olarak çalışmaları yürütülen UFUK Projeler hakkında da b lg veren Cem Negr n, şunları söylüyor: TGSD Ufuk projeler le b rl kte sektöre orta uzun vadel v zyon ve hedefler göstermey amaçlıyor. Ufuk 2010 çalışması, 2003 yılı başında hazırlanmış ve çalışma le 1 Ocak 2005 tar h nde başlamış olan, dünya t caret ndek serbestleşmen n olası etk ler ortaya konulmuştur. Bu etk lere bağlı olarak, hazır g y m ş rketler ne alternat f rekabet öner ler sunulmuştur yılı başında hazırlanan UFUK 2015 çalışması se, sektöre p yasa yapıcı olma ve n tel kl tedar kç l k olmak üzere k öneml hedef ortaya koyuyor. İlk ; Türk hazır g y m ş rketler n n markalaşma hedef d r. Özell kle bölge ülkeler ne yönel k b r bölgesel moda merkez olunması öner ld. N tel kl tedar kç l k se; yabancı markalar ç n üret m ve hracat yapan Türk ş rketler n n tasarım ve moda çer kl, yüksek katma değerl ve kal tel ürünler n üret m ne yönelmeler hedef d r. Türk hazır g y m sektörü her k hedef doğrultusunda bugün öneml b r lerleme sağlamıştır. Türk hazır g y m markaları, bölgesel çapta gen şleme göster rken İstanbul g derek bölgesel b r moda ve alışver ş merkez hal ne gelmekted r. D ğer yandan kend çler nde dönüşerek n tel kl tedar kç hedef ne ulaşan ş rketler le, Türk ye, 16 m lyar Dolar üzer nde hracat yapab lmey başarmaktadır.'' Giyim Dünyası Türkiye-İngiltere Köprüsünü Kurdu İng l z Konsolosluğu ve İng l z T caret Odası (UKTI) le b rl kte organ ze ed len Türk ye-ing ltere Hazır G y m Köprüsü'nün, Türk hazır g y m hracatçıları ç n önem ne değ nen Negr n, Türk f rmalarının İng ltere le yapacakları t carette nelere d kkat etmeler gerekt ğ n, İng l z hükümet n n sağladığı kolaylıkları ve özell kle İng ltere de mağaza açmak steyen perakende markalarının nasıl b r yol zlemeler gerekt ğ ne da r somut örnekler ortaya konulduğunu söylüyor. 60 lı Yılların Modası Yeniden Geliyor Bu yılın modasına da değ nen Negr n, ''Kadında mono, krom, s yah ve beyazın hak m yet devam ederken, s yah-beyaz ç zg l pantolonlar çok terc h ed l yor. Desenlerde yaz ç çekler ve 60 ların etk s görünüyor. Öte yandan hala b raz daha 40 ların 50 ler n dantel es nt ler ve der detaylı ürünler gündemde. Transparanlık var. Hem opak hem transparan görüntüler b r arada.bu yıl lkbahar-yaz aylarında erkekler rahat, şık ve daha cool olacak. Rahat ve havalı kes mler, doğal renk tonları, den zc, safar ve den m tasarımlar gözde. Ç zg l t şörtler, polo yakalar, nce kazak ve sweatsh rtler, mevs m n vazgeç lmezler. Graf k retro desenler, nce, doğal dokulu rahat ve şık takım elb seler, ch no pantolonlar modayı tak p etmek steyen erkeklere h tap ed yor erkek modasında f tlerden bahsedersek,dar olacağını düşünüyoruz. Özell kle sk nny pantolonlar, dar gömlekler, sl m f tler, gömlek, ceket ve pantolonda devam edecek. Yazın dd alı renkler göreceğ z erkeklerde. Kırmızı, sarı, saks mav s ama satan renkler; her zaman erkeğ n kullandığı gr, s yah, koyu gr tonlarda olacak. Kazaktan z yade gömlek ve ceketler öne çıkacak. Kalın paltolar yer ne nce pardösüler terc h ed lecek. İnsanlar artık çok fazla kapalı alanlarda yaşıyorlar. Dolayısıyla aksesuarlar, fularlar, nce pardösüler çok daha fazla öne çıkacak d ye düşünülüyor. Kumaşlar kal tel, haf f ve daha sıcak tutan, örneğ n yağmur geç rmeyen c nsten olacak. Kal tel ürünler çıktıkça büyük markalar bunları kullanmaya devam edecek. Arman, Boss g b markalar zaten bu yün ve kumaşları çok yakından tak p ed p sunab len f rmalar. Yüzde 2-3'lük bell b r k tley h tap edeb lecekler. Tüket m ağırlığının yüzde 80 n n orta gel r olduğunu düşünürsek kış aylarında da her türlü kumaş görülecek'' d yerek moda tak pç ler ne t yolar ver yor. Giyim Sektöründe İç Pazar 2013 yılında iç pazarda yüzde 10 artış bekleniyor. İç Pazar büyüklüğünün 52 milyar dolar olması hedefleniyor Yılı Kadın Modası Kadında mono, krom, siyah ve beyazın hakimiyeti devam edecek. Siyah, beyaz çizgili pantolonlara ilgi sürecek. Desenlerde yaz çiçekleri ve 60 lı yılların etkisi olacak. 40 ve 50 li yılların dantel esintileri ve deri detaylar gündemde Yılı Erkek Modası Erkekler, rahat, şık ve cool olacak. Doğal renk tonları hakimiyeti sürecek. Denizci, safari ve denim tasarımlar gözde. Çizgili tşörtler, polo yakalar, ince kazak mevsimin vazgeçilmezleri. Grafik retro desenler, ince, doğal dokulu rahat takım elbiseler ilgi görecek. Chino pantolan etkisi sürecek. Kırmızı, sarı, saks mavisi yazın iddailı renkleri olacak. 16

17 17

18 AVRUPA KRİZE, TÜRKİYE Avrupa Birliği ülkelerinde çatırdayan ekonomik krizin içselleşerek küresel bir Keza yaşanan kriz neticesinde Avrupa nın küçülme eğilimine girmesi ülkemiihracatı 58 milyar dolara düşen Türkiye, dış ticaretindeki bu olumsuz gidişat Afrika ve Asya ülkelerine çeviren Türk sektörlerinin ihracat birliği başkanla- Ali Özinönü Arslan Erdinç Ömer Burhanoğlu TİM Sektörler Konseyi Çimento ve Toprak Ürünleri Sektör Kurulu Başkanı Ege Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı TİM Sektörler Konseyi Otomotiv Endüstrisi Sektör Kurulu Başkanı 18

19 YENİ PAZARLARA GİRDİ yayılım göstermesi tüm dünyayı olduğu gibi ülkemizi de derinden etkiledi. zin bölgeye olan ihracatında yüzde 7 oranında bir gerileme yaşattı. AB ye olan karşısında ekonomisini alternatif pazarlara yönelerek korudu. İhracat rotasını rıyla, Avrupa da yaşanan krizin izdüşümünü konuştuk. / Yeliz Yirmibeş Zeki Poyraz Ali Uğur Ateş Ali Nedim Güreli İklimlendirme Sanayi İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Akdeniz Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı TİM Sektörler Konseyi Zeytin ve Zeytinyağı Sektör Kurulu Başkanı 19

20 T car l şk ler n en yoğun olduğu Avrupa B rl ğ nde yaşanan ekonom k bunalımının her geçen gün alevlenmes n n ülkem z hracatına yansıması olumsuz oldu. Geçen yıl toplam 151 m lyar 860 m lyon dolarlık hracat gerçekleşt ren Türk ye n n AB n n hracatındak payı yüzde 46'dan yüzde 38,2'ye düştü. AB ye yüzde 7 ger lemeyle 58 m lyar dolarlık hracat gerçekleşt ren Türk ye, alevlenen kr ze karşı ekonom s n yen pazarlara yönelerek korudu. Otomot vden, maden sektörüne kadar hracat pazarını gen ş b r coğrafyaya yayan Türk sektörler, yen pazarlarla b rl kte hedef n de büyüttü. Almanya'da Seramik Sektörünün Kaybı Büyük Yarattığı katma değer ve st hdam açısından ülkem z ekonom s n n en öneml sektörler nden olan ç mento ve toprak ürünler sektörü, Avrupa da esen soğuk kl mden en çok etk lenen sektörler arasında yer alıyor. N tek m en öneml pazarlarını Irak, Rusya, Almanya, İng ltere ve İsra l n oluşturduğu sektör; m ktar bazında yüzde 5, değer bazında se yüzde 1 oranında kan kaybett. Geçen yılı 3,3 m lyar dolarlık hracatla kapatan sektörün yaşanan kr zden en çok etk lenen pazarı se Almanya oldu. Buradak pazarında sektör özell kle seram k alt mal grubu hracatında m ktarda yüzde 4, değerde se yüzde 15 düşüş yaşadı. Sektörün ana alt mal grupları hracatı hakkında b lg veren TİM Sektörler Konsey Ç mento ve Toprak Ürünler Sektör Kurulu Başkanı Al Öz nönü, Avrupa ülkeler nde yaşanan ekonom k kr z n bölgeye olan hracatı durma noktasına get rd ğ n söylüyor. Ç mento sektörü hracatının m ktar bazında yüzde 7, değer bazında se yüzde 12 azalarak 13 m lyon ton ve 804 m lyon dolara olarak gerçekleşt ğ n bel rten Öz nönü, Avrupa ülkeler nde yaşanan ekonom k kr z n bu ülkelerdek ç mento yıllık tüket mler n yaklaşık yüzde 50 azalttığına d kkat çek yor. Bu durumun söz konusu pazarlara yapılan hracatın azalmasına sebep olduğunu d le get ren Öz nönü, yapılan ç mento hracatında Bulgar stan a yüzde 12, İtalya ya yüzde 54, Romanya ya se yüzde 2 oranında azalma yaşandığını açıklıyor. Geçen yılı 805 m lyon dolarlık hracatla kapatan cam sektörünün se m ktar bazında yüzde 12, değer bazında se yüzde 5 düşüş yaşandığını anlatan Öz nönü; İng ltere de yüzde 1, Bulgar stan da yüzde 50 hracat artışı yaşanmasına karşın Almanya yüzde 7, İtalya ya yüzde 7, Fransa ya yüzde 10, İspanya ya yüzde 10, Polonya ya yüzde 9 ve Hollanda ya yüzde 10 oranında hracatta azalma yaşandığını vurguluyor. Sektörün b r d ğer öneml alt mal grubu olan seram k de se rakamlar y yönde. Z ra sektör değerde yüzde 6 artış kaydederek 1 m lyar 23 m lyon dolarlık hracat gerçekleşt rd. Kr ze karşın seram k sektörünün en öneml pazarını Almanya, Irak, İng ltere, İsra l ve Fransa oluşturuyor. Sektördek bu olumlu g d şata değ nen Öz nönü, dünyada l derl ğe koşan ülkem z sağlık seram k gereçler n n başarına şaret ed yor. Öz nönü, Geçen yıl m ktar olarak 102 m lyon metrekarel k b r hracata ulaşan seram k kaplama malzemeler de yılsonu 591 m lyon doları aşmıştır. Seram k sektöründe hracat Almanya ya yüzde 15, İtalya ya yüzde 6, Romanya ya yüzde 4, Belç ka ya yüzde 6 azalırken; İng ltere ye yüzde 7, Fransa ya yüzde 1 ve İsveç e yüzde 2 arttı. Seram k sağlık gereçler nde se 10 m lyon adete yaklaşan satışla hracatta Avrupa b r nc s, dünya üçüncüsü olan sağlık gereçler kategor m z 188 m lyon dolarla yılsonu kapanışı yapmıştır. Kr ze rağmen sektör hracat artışını devam ett rerek dünya sıralamasında İtalya nın ardından, İspanya yı ger de bırakarak k nc l ğ zorluyor d yor. Avrupa nın Üzerine Suriye Krizi Avrupa kr z n n yanı sıra sektörün Sur ye de yaşanan kr zden de olumsuz etk lend ğ n d le get ren Öz nönü, Sur ye de yaşanan s yas ve ekonom k st krarsızlığın t carete yansıması neden yle ç mento sektörünün 2 m lyon tona dayanmış Sur ye ye olan hracatını sıfır noktasına get rd ğ n kayded yor. İran le yaşanan haksız rekabet n se Irak'a yönel k hracatı neredeyse yüzde 50 oranında düşürdüğünün altını ç zen Öz nönü, yaşanan olumsuz kl mden ötürü sektörün yen pazarlara yöneld ğ n söylüyor. Öz nönü, sektörün yen pazar olarak Afr ka'nın kuzey ve batısına yöneld ğ n bel rt yor. Türk ye n n 2023 stratej s çerçeves nde ç mento, cam, seram k ve toprak ürünler sektörünün 7,3 m lyar dolarlık hracat gerçekleşt rmey hedefled ğ n aktaran Öz nönü, Bu yıl ç n sektör toplamı ç n yüzde 5 l k hracat artışı öngörüyoruz. Önümüzdek dönemde Ortadoğu, Türk Cumhur yetler ve Afr ka öne çıkacak pazarlar. Sektör olarak büyüme yaratacağımız coğrafya bu pazarlar. Seram k sektörünün temel hedefler nden b r İspanya yı gerek hracat hacm gerek algı olarak geçmek. Yaşanan global kr z n etk s yle bu hedef gerçekleşmek üzere d ye konuşuyor. Öz nönü, cam sektöründe se hem kr z dönem nde hem de uzun vadel dönemde rekabet güçler n sürdüreb lmek açı- 20

21 sından düşük mal yetl üret m esas aldıklarını d le get r yor. Avrupa ya Maden İhracatı Yüzde 67 Geriledi Dünya maden sektöründe öneml b r role sah p olan Türk maden sektörü, Avrupa da yaşanan kr zle b rl kte hracatında gözle görülür b r ger leme yaşadı yılında Avrupa B rl ğ ülkeler ne m lyar dolarlık hracat gerçekleşt ren sektörün geçen yılk hracatı yüzde 67 düşerek m lyon dolara ger led. Bu olumsuz gel şmeye rağmen doğal taş hracatını yüzde 14 arttırarak 1 m lyar 674 m lyon dolardan 1 m lyar 902 m lyon dolara çıkartan sektörün, başarısının arkasında yatan gerçek se öngörülü b r şek lde davranmış olması. Z ra sektör gel şmeler net ces nde alternat f pazarlara yönelerek başarı graf ğ n yükseltmeye devam ett. Ç n olmak üzere H nd stan ve Asya nın bazı ülkeler ne blok satış, Arap Em rl kler ne ve Rusya, Asya, Afr ka ve Güney Amer ka ve Avustralya ya şlenm ş ürünler hraç eden maden sektörü, böylel kle global kr z n tarattığı s ls leden kend n koruyab ld. Ege Maden İhracatçıları B rl ğ Yönet m Kurulu Başkanı Arslan Erd nç, Avrupa da ve Amer ka da yaşanan kr z net ces nde maden hracatının durma noktasına geld ğ n bel rt yor. Erd nç, 2008 de m lyon dolar olan doğal taş hracat rakamının geçen yıl yüzde 36 lık azalmayla m lyon dolara düştüğünü açıklıyor. Bu olumsuz g d şata karşın yen pazar arayışına g rmek zorunda kaldıklarını fade eden Erd nç; g rd kler Ç n, H nd stan ve Asya pazarında çalışmalarının yoğun b r şek lde devam ett ğ n kayded yor. Uzun b r zaman Avrupa nın ekonom s n n düzeleceğ ne ve buraya maden sektörünün hracatında büyük b r artış olacağına nanmadığını d le get ren Erd nç, Ancak şöyle b r durum var Avrupa b zden aldıkları malı d ğer ülkelere pazarlıyor. Avrupa dak kr z zaten b z m ç n der nleşeceğ kadar der nleşt, daha fazla etk lemeyeceğ n düşünsek de dolaylı yoldan b z etk ler. Amer ka kr ze g rerse Ç n n en büyük pazarı Amer ka, Ç n Amer ka ya mal satamazsa Ç n de kr ze g rer ve b r dünya kr z oluşur bu ortam hep m z etk leyen b r felaket olur. Tab böyle b r durumda oluşmaz d yor. Kr zle b rl kte Türk ye n n Serbest T caret Anlaşmalarına (STA) dâh l olmamasından ötürü d ğer ülkelere oranla Türk ye n n yüksek gümrük verg ler ne tab tutulduğuna d kkat çeken Erd nç, özell kle Afr ka ve Güney Amer ka da çok zorlandıklarının altını ç z yor. Erd nç, Türk ye n n Serbest T caret Anlaşması yapmasının şart olduğunu vurguluyor. Bu yıl sektöre olacak taleplerde artış bekled kler n b ld ren Erd nç, bu sebeple m lyar dolar c varında olan mermer hracatının bu yıl 2,5 m lyar dolar olacağını tahm n ett ğ n söylüyor. Erd nç, bu yıl hracatta yüzde 20 l k b r artış bekled kler n kayded yor. Avrupa da Yaşanan Krizin Türk Sektörlerinin Bölgeye Olan İhracata Etkisi Çimento sektörü miktar bazında yüzde 7, değer bazında yüzde 12 azaldı. Cam sektörü miktar bazında yüzde 12, değer bazında ise yüzde 5 düşüş yaşandı. Maden sektörü yüzde 67 düşerek milyon dolara geriledi. İklimlendirme sektörü ihracat 1,52 milyar dolar seviyesine geriledi Türk Sektörleri Rotasını Hangi Pazarlara Çevirdi? Çimento ve Toprak Ürünleri Sektörü Afrika'nın kuzeyi ve batısı Maden Sektörü Çin, Hindistan ve Asya İklimlendirme Sektörü Afrika, Ortadoğu ve Türki Cumhuriyeti Kimya Sektörü Ürdün, Brezilya, Libya ve Togo Otomotiv Sektörü ABD, Cezayir, Irak, Arjantin, Fas ve Eski Doğu Bloğu, Kuzey Afrika ve Amerika ülkeleri 21

22 Otomotiv Sektörü Rotasını Yeni Pazarlara Çevirdi Türk ye malat sanay n n lokomot f sektörler nden b r olan otomot v endüstr s, geçen yıl gerçekleşt rd ğ 19.1 m lyar dolarlık hracatla yed nc kez sektörel hracat şamp yonluğuna ulaştı. 185 ülkeye gerçekleşt rd ğ hracatla global b r güç olan Türk otomot v sektörünün hracatında AB ülkeler n n payı yüzde 68. Bölgede yaşanan durgunluğun otomot v sektörüne olumsuz yansıması net ces nde se sektör, çarey yen pazarlarda buldu. Kr zden daha az etk lenmek ve daha az hasar almak ç n hem AB pazarındak güçlü konumlarını sürdürmeye hem de alternat f pazarlara hracatı artırmaya çalıştıklarını bel rten TİM Sektörler Konsey Otomot v Endüstr s Sektör Kurulu Başkanı Ömer Burhanoğlu, yen pazar arayışlarından olumlu sonuçlar aldıklarını söylüyor. Burhanoğlu; ABD ye yüzde 17, Cezay r e yüzde 12, Irak a yüzde 63, Arjant n e yüzde 77 ve Fas a se yüzde 45 artan hracata şaret ederek otomot v sektörünün alternat f pazarlarda yakaladığı vmeye d kkat çek yor. Burhanoğlu, Ülke gruplarında Amer ka ülkeler ne yönel k hracatımız yüzde 15, Afr ka ülkeler ne yönel k hracatımız yüzde 25, Türk Cumhur yetler ne yönel k hracatımız da yüzde 42 artış gösterd. Önümüzdek yıllarda da AB ülkeler ne en öneml pazar alternat fler m z olarak Esk Doğu Bloğu ülkeler, Kuzey Afr ka ülkeler ve Amer ka ülkeler ön plana çıkıyor d yor. Alternat f pazarlara yönel k ülke b lg lend rme sem nerler, t caret ve alım heyetler düzenled kler n vurgulayan Burhanoğlu, bu ülkelerde yapılan sektörel fuarlara m ll katılım organ zasyonları gerçekleşt rd kler n anlatıyor. Daha y sonuçlara ulaşab lmek ç n daha önce başarıyla gerçekleşt rd kler MAN ve VW sektörel t caret heyetler g b f rmaya özel sektörel t caret heyet sayılarının artırılması gerekt ğ n önemle vurgulayan Burhanoğlu, Fransa dışındak m ll katılım organ zasyonlarının alternat f pazarlara yönel k olduğunu şaret ederek t caret ve alım heyetler nde de Rusya Federasyonu başta olmak üzere Kuzey Afr ka nın öncel kler olduğunu aktarıyor. Krizden Kaçtı Yeni Pazarlarda Büyüdü Son yıllarda hracatta yakaladığı vmeyle d kkatler üzer ne çeken kl mlend rme sektörü, en öneml pazarlarını Avrupa ülkeler oluşturması neden yle bölgede yaşanan kr zden etk lenen sektörler arasında başı çek yor. Yaşanan kr ze karşın rotasını başka ülkelere çev ren sektör, g rd ğ pazarlarda öneml b r başarı elde ett. N tek m kl mlend rme sektörü geçen yıla 4 m lyar dolarlık hracatla noktayı koydu. Avrupa da yaşanan dalgalanmanın kl mlend rme sektöründek zdüşümüne d kkat çeken İkl mlend rme Sanay İhracatçıları B rl ğ (İSİB) Yönet m Kurulu Başkanı Zek Poyraz, 2008 yılında Avrupa B rl ğ ülkeler nde yaşanan hracat 1,57 m lyar dolar sev yeler nde ken 2009 yılındak kr zle bu rakamın 1,18 m lyar dolar sev yes ne ger led ğ n bel rt yor. Kr z n etk ler n n azalmasıyla b rl kte bölgeye olan hracatın toparlandığını anlatan Poyraz, geçen yıl Euro bölges nde görülen daralmanın etk s yle hracatın yen den ger led ğ n söylüyor. Poyraz, İlk kr z n toparlanmasıyla 2010 yılında hracat 1,29 m lyar dolar, 2011 yılında se 1,69 m lyar dolar mertebeler nde gerçekleşt. Ancak geçen yıl Euro bölges nde görülen daralmanın etk s yle bölgeye olan hracat 1,52 m lyar dolar sev yes ne ger led şekl nde konuşuyor. İspanya, Portek z, İtalya ve Yunan stan pazarlarında yaşanan daralmanın sektörü yen pazar arayışına tt ğ n d le get ren Poyraz, sektörün AB dışı pazarlarda daha fazla yoğunlaştığını kayded yor. Geçen yıl Euro bölges nde yaşanan hracat kaybını Afr ka, Ortadoğu ve Türk Cumhur yetlere yapılan hracatlardak artışla telaf eden sektör, böylel kle kr ze rağmen geçen yılı büyüyerek kapattı. Öyle k kl mlend rme sektörü Mısır a olan hracatını 16 m lyon dolar, Cezay r e olan artışını 10 m lyon dolar artırırken Fas olan hracatını se 5 m lyon dolara yükseltt. Yen pazarlar hakkında b lg veren Poyraz, hracatı artırmaya yönel k çalışmaları hakkında şunları söylüyor: Önümüzdek dönemlerde se İSİB olarak özell kle f rmalarımızın tek başlarına rahatlıkla g demeyecekler, komşu ülkelere göre daha uzak mesafede yer alan ülkelere olan hracatımızı artırmak amacıyla çalışmalar gerçekleşt receğ z. Örnek verecek olursak bu yıl Brez lya Sao Paulo da gerçekleşt r lecek olan Febrava Fuarı na M ll Katılım organ zasyonu gerçekleşt receğ z. Brez lya şu anda değer artışı bakımında sektörümüzün 13. sırasında yer alıyor. Sektörümüz ç n öneml olab lecek pazarlardan b r de Afr ka pazarı. Alım gücünün her geçen gün arttığı bu ülkelere hracatımızın artırılması ç n önümüzdek dönemlerde öneml çalışmalar yapmayı düşünüyoruz. Mesela Fas a bölgen n en büyük fuarlarından b r olan Bat mat Fuarı le eş zamanlı Sektörel T caret Heyet gerçekleşt r yoruz. Amacımız oradak gerçek alıcılarla sektör f rmalarımızı b r araya get reb lmek. İkl mlend rme sektörünün geçt ğ m z yıl en fazla hracatı 363 m lyon dolarla Almanya ya, 283 m lyon dolarla Irak a, 22

23 262 m lyon dolarla İng ltere ye 250 m lyon dolarla Rusya ya ve 200 m lyon dolarla Azerbaycan a yapıldığını fade eden Poyraz, sektörün 12 yılda hracatını 7 kat artırdığını aktarıyor. H tap ett kler pazar yelpazes n n sürekl gel şmes sektörü r sklere karşı daha d rençl kıldığını aktaran Poyraz, bu yıl hedefled kler hracat rakamının 5 m lyar dolar olduğunu şaret ed yor. Kimya Sektörü Krizden Büyüyerek Çıktı Geçt ğ m z yıl gerçekleşt rd ğ 17,5 m lyar dolarlık hracatla Türk ye genel hracatında k nc sıraya yerleşen k myev maddeler sektörü, başarısını yalnızca sektör genel yle değ l aynı zamanda d ğer sektörler n aks ne Avrupa ülkeler ne olan hracatını artırarak taçlandırdı. Küresel pazarda markalaşma yolunda hızlı adımlarla lerleyen sektör, Avrupa ülkeler nde yaşanan dalgalanmalara karşın buraya olan hracatında öneml b r vme yakaladı. Z ra sektör Avrupa ülkeler ne olan hracatını geçen yıl 5 m lyar 561 m lyon 235 b n 756,25 olarak gerçekleşt rd. Akden z K myev Maddeler ve Mamuller İhracatçıları B rl ğ Yönet m Kurulu Başkanı Al Uğur Ateş, hracatını bu yıl yüzde 11 artıran sektörün AB ülkeler ne olan hracatını 2009 yılındak yüzde 36 oranındak düşüşün ardından tekrar yüksel şe geçt ğ n fade ed yor. Bu yıl AB dek kr zden en az etk lenen sektörlerden b r olarak Türk ye genel ndek düşüşe rağmen yüzde 9,4 oranında artış yakaladıklarına şaret eden Ateş, 2011 yılında Avrupa B rl ğ hracatında Türk k mya sektörünün payı yüzde 32,2 ken, geçen yıl yüzde 31,7 ye düşmüş ancak rakam bazında y ne yüzde 9,4 olarak artış gösterd d yor. Avrupa pazarındak üret c ler n kr ze dayalı aldığı üret mdek tedb rler n Türk f rmalarının satın alma talepler n karşılaması ç n ışık yaktığının altını ç zen Ateş, geçen yılk hracat performansı hakkında şu fadelere yer ver yor: Sektör geçen yılın lk çeyreğ nde 2011 yılının b r öncek yılın aynı dönem ne kıyasla artan b r vmeyle yüzde 27 artış oranına ulaşmış, daha sonra yaşanan küçük çaptak duraklama ve düşüşten sonra tekrar toparlanmış ve Aralık ayına kadar yüksek vmes n muhafaza etm şt r. Sektörün yen pazar arayışlarını başarıyla gerçekleşt rd ğ n d le get ren Ateş; Ürdün, Brez lya, L bya ve Togo g b ülkelere olan hracatta artış yaşandığının altını ç z yor. Geçt ğ m z yıl yüzde 27 artan Afr ka hracatında en çok artışı yakalayan sektörün k mya olduğunu önemle vurgulayan Ateş, sektörün önümüzdek dönemde Afr ka da Sahra altı ve Uzak Doğu ülkeler n hedef olarak bel rled ğ n açıklıyor. Ateş, k mya sektörü ç n en öneml pazar n tel ğ taşıyan Avrupa da kr z süres nce üret len alternat f pazar stratej s n n kr z der nleş rse de devam ett r lmes ve gel şt r lmes gerek ld ğ n bel rt yor. Ateş, bu sene 20 m lyar dolar hracat gerçekleşt rmey hedefleyen k mya sektörünün Avrupa ülkeler nde kr z devam etse dah bölgeye yapılan hracatın mevcut sev yen n altına düşmemekle b rl kte rakamların yıl bazında artış kaydedeceğ öngörüyor. Kriz, Zeytin Sektörünü Vurdu Lezzet ve kal te açısından dünyanın sayılı zeyt n üret c ler nden b r olan Türk ye, dünya pazarındak rolünü artırmaya yönel k hamleler ne hız verd. İhracatını artırmaya yönel k gel şt rd ğ stratej sonucunda bugün 94 ülken n sofrasında yer alan Türk zeyt n ve zeyt nyağı, dünya pazarında dd alı b r noktaya koşuyor. Geçen yıl 65 m lyon dolarlık zeyt nyağı hracatı gerçekleşt ren sektörün bu yılın lk üç ayında geçt ğ m z sezonun aynı dönem ne göre m ktarda yüzde 446, değerde se yüzde 406 oranında artış yaşanırken hracat gel r 143 m lyon dolara tırmandı. Sofralık zeyt nde se 66 m lyon dolarlık hracata ulaşan sektörün artan başarı graf ğ nde genel t bar yle Avrupa ülkeler n n payı, AB n n zeyt nyağında ülkem ze uyguladığı korumacı tedb rler kapsamında yüksek oranlı gümrük verg ler ve 100 ton ç n uyguladığı kota tav z n n azlığı neden yle özell kle zeyt nyağında oldukça sınırlı. İspanya, İtalya, Makedonya, Fransa, Avusturya, Hollanda, Romanya, Bulgar stan, Dan marka ve Belç ka nın yer aldığı hracat pazarında sektörün en büyük partner Almanya. Ancak Avrupa da kend n gösteren kr z zeyt n ve zeyt nyağı sektörünün hracatını da olumsuz etk lem ş durumda. Avrupa da yaşanan kr z dönem nde zeyt n tüket m n n azaldığını vurgulayan TİM Sektörler Konsey Zeyt n ve Zeyt nyağı Sektör Kurulu Başkanı Al Ned m Gürel, bu durumun AB ye olan sofralık zeyt n hracatımızı düşürdüğünü söylüyor. Türk ye n n AB ye ağırlıklı olarak dökme ve var ll zeyt nyağı hraç ett ğ n d le get ren Gürel, Sofralık zeyt nde Almanya, Hollanda g b Avrupa ülkeler öneml pazarlarımız arasında yer alıyor. Sadece AB üyes ülkeler n Türk ye den hraç kaydıyla dökme olarak zeyt nyağı thal etmes hal nde gümrük verg s nden muaf yet söz konusu. Bu durumda İspanya ve İtalya başta olmak üzere AB üyes zeyt nyağı üret c s ülkeler, AB Dah lde İşleme Rej m kapsamında Türk ye den zeyt nyağı thalatı yapmakta ve bu malları ambalajlayarak AB dışı ülkelere hracını gerçekleşt rmekte d ye konuşuyor. Son k hraç sezonunda en fazla hracat yapılan lk 25 ülke arasında Ç n Halk Cumhur yet, Amer ka B rleş k Devletler, Kanada, İspanya ve İtalya nın öne çıktığının altını ç zen Gürel, zeyt n ve zeyt nyağı sektörünün 2023 yılında hedeflenen 500 m lyar dolarlık hracat hedef ne 3,8 m lyar dolarla katkı sağlamayı öngördükler n sözler ne ekl yor. 23

24 24

25 25

26 AR-GE YE KİM NE KAD Sektör oyuncularının, küresel ekonomi pazarında aktif bir rol alabilmesi ketlerin, alışılagelinmiş ürün ve hizmetlerin çok ötesinde bilimin ışığında giden yolun teknolojiden ve yeni ürün geliştirmeden geçtiğinin bilincin- başarıya, büyümenin atardamarı olan AR-GE ye yaptıkları yatırımlarla oyuncularından Graniser e kadar birçok oyuncu AR-GE çalışmalarıyla Turan Erdoğan Süleyman Zoral Erol Hacıoğlu Vestel Şirketler Grubu İcra Kurulu Başkanı Alfemo Mobilya Pazarlama Müdür Graniser Genel Müdürü Ş rketler n, sektörler ndek d ğer oyunculardan farklılaşab lmeler ç n teknoloj gel şt rmeye, yen l kç ürünler üretmeye ht yacı var. AR-GE yönet m stratej ler n bel rleyen f rmalar, böylel kle sağla- 26

27 AR YATIRIM YAPIYOR? için yalnızca ekonomik anlamda bir güce sahip olması yeterli değil. Şirbir özne olarak kendisini var edebilmesi şart. Nitekim ekonomik istikrara de olan şirketler, AR-GE çalışmalarını hızlandırmış durumda. Markalar odaklanıyor. Beyaz eşya sektörü devi Vestel den, seramik sektörünün lider sektöründe yeniliğin öncüsü olmayı hedefliyor. / Yeliz Yirmibeş Murat Okalin Gülşah Pakdemir Onur Sürmeli Starpet Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Lezita AR-GE ve Kalite Müdürü Yapı Kimyasalları Yönetim Kurulu Başkanı dıkları b l msel altyapılarıyla büyümey de garant l yor. C rolarının öneml b r m ktarını AR-GE çalışmalarını ayıran ş rketler, özell kle çevre odaklı AR-GE çalışmalarıyla ön plana çıkıyor. 27

28 Vestel Çevre Odaklı AR-GE ile Büyüyor Beyaz eşya sektörünün dev s mler nden b r olan Vestel, AR-GE çalışmalarını çevreye duyarlı b r perspekt fle yürütüyor. Çalışmalarında çevre sorunlarının yarattığı yıkımları göz önünde bulunduran Vestel; dost teknoloj, tasarım, tasarruf ve çevreye saygı g b değerler sah plenerek çalışmalarına yansıtıyor. AR-GE ve ürün gel şt rme b r m nde 900 ün üzer nde mühend s çalıştıran Vestel, pek çok kategor de ödül sah b. Z ra Vestel Beyaz Eşya AR-GE Merkez, ülkem zdek 130 AR-GE merkez n n patent, yayın kal tes, ün vers te le sanay şb rl ğ ve n tel kl AR-GE personel olarak dört ayrı kategor de değerlend r ld ğ ödüllerde b r nc l ğe layık görüldü. Patent alanında kazandığı b r nc l kle çalışmalarını taçlandıran Vestel n b r d ğer öneml başarısı se dost teknoloj kapsamında gel şt rd ğ Tw njet Çamaşır Mak nes. Enerj ver ml l ğ en yüksek ürün seç len bu çalışmasıyla Vestel, İSO Çevre Ödülü nü de almayı hak kazandı. Vestel Ş rketler Grubu İcra Kurulu Başkanı Turan Erdoğan; müşter ler n n ht yaçlarını karşılayacak, sektöre yön verecek ve yen l kç ürünler ortaya çıkaracak AR-GE projeler üzer nde çalıştıklarını söylüyor. Türk ye de beyaz eşya, elektron k ve d j tal c hazlar ç n 6 ayrı AR-GE merkez n n bulunduğunu açıklayan Erdoğan, Vestel olarak İng ltere Br stol kent ndek AR-GE merkezler nde de çalışmalarını yürüttükler n d le get r yor. Tüket c ler ne şık tasarımlar sunmanın, ürünler n ver m n her geçen sene daha da artırmanın ve müşter ler n n ht yaçlarını karşılayacak yen ürünler gel şt rmen n kend ler ç n çok öneml olduğunu vurgulayan Erdoğan, AR-GE çalışmalarına fazla bütçe ayırarak hem ç hem de dış pazarlara yen l kç ürünler sunup sektörün standartlarını bel rleyen öneml oyuncular arasında yer aldıklarına şaret ed yor. Bu durumun rekabet güçler n artırırken tüket c ler n gözündek algılarını da olumlu yönde etk led ğ n fade eden Erdoğan, böylel kle hem yurt ç hem de yurt dışı pazar paylarını her geçen sene AR-GE ÇALIŞMALARINA AYRILAN BÜTÇE NE KADAR? 1.5 Milyon Euro Toplam Bütçesinin %3'ü Cirosunun % 2'si 500 Bin % 20'den Fazla daha da artırdıklarını aktarıyor. Sektörüne daha ver ml, kal tel, şık ve yen l kç ürünler kazandırmaya odaklanan Vestel, AR-GE merkezler n n sayısını artırmayı planlıyor. N tek m f rma, Ç n de AR-GE merkez kurmak üzere çalışmalarına start verd. En büyük hedefler n n her geçen sene b r öncek yıldan her açıdan daha y ürünler gel şt rmek olduğunun altını ç zen Erdoğan; katma değer sağlayan yen projeler n, yen l kç f k rler n, patent ve faydalı model, tasarım ve marka başvurularının sayısını artırmanın b r d ğer öneml amaçları arasında yer aldığını kayded yor. Erdoğan, günümüzün teknoloj olanaklarıyla gel şt reb lecek ürünler n sadece hayal gücüyle sınırlı olmasına d kkat çekerek, gel şt r lecek ürünlerde doğal kaynaklara bağlı kalınmasının zorunluluğuna şaret ed yor. Erdoğan, Vestel n bu k konseptten de tav z vermeyecek çevrec ürünler gel şt r p su ve enerj kaynaklarını en ver ml şek lde kullanmaya olanak sağlayacak ürünler ürett ğ n n altını ç z yor. Alfemo dan AR-GE Atağı Özgün tasarımlarıyla mob lya sektöründe öne çıkan Alfemo, kurulduğu 1997 yılından bu yana AR-GE çalışmalarına zaman ayırıyor. Alfemo 17 k ş n n çalıştığı AR-GE departmanına, bu yıl geçen yıla oranla yüzde 20 daha fazla bütçe ayırarak gücünü artırdı. Tasarımlarında yakaladığı başarıyla b rçok dalda ödüle layık görülen f rma, AR-GE çalışmalarını özell kle renk, desen, tarz, d zayn ve b rçok komb nasyonun mob lya üzer nde etk ler n fonks yonell k, kullanışlılık g b etkenlerle harmanlayarak modern, batılı, çağdaş mob lyalar üretmek üzere yapılandırıyor. Ürünler n n tasarımları, fonks yonell ğ ve d zaynı sayes nde tüket c ler n beğen s n toplamalarının satışlarına olumlu yansıdığını fade eden Alfemo Mob lya Pazarlama Müdürü Süleyman Zoral, Avrupa Kal te Ödülü 2012 ve IMOB fuarlarında her yıl alınan tasarım ödüller ve 2013 IMOB da alınan 3 ödül ve daha b rçok yarışmadan alınan tasarım ve d zayn ödüller ne layık görüldük d yor. Alfemo olarak AR-GE ve nnovasyonun öne- 28

29 m n b ld kler ç n çalışmalarına c dd bütçeler ayırdıklarını aktaran Zoral, AR-GE ye ayırdığımız bütçem z her geçen yıl arttırıyor. Bu yıl geçen yıla oranla yüzde 20 daha fazla bütçe ayırdık. AR-GE ve tasarım çalışmalarının b rb r n n ç ne g rm ş gr ft çalışmalar. Pazarlama departmanına bağlı olarak çalışan, b r yandan tüket c merkezl p yasa araştırmaları ve trendler tak p ederken b r yandan da yen l kç hammadde araştırmaları yapan b r bölüm d ye konuşuyor. Tüket c eğ l mler n n tasarım üzer ne daha fazla yoğunlaştığına şaret eden Zoral; nsan kaynağı, soft ware, mak ne ve eğ t m olarak AR-GE yatırımlarının her geçen yıl artacağını açıklıyor. Graniser in AR-GE Payı Yüzde 3 Seram k ve gran t üret m nde Türk ye n n l derler arasında yer alan Gran ser, ürün kal tes n ve çeş tl l ğ n artırmak ç n AR-GE çalışmalarına hız verd. Sektörünün hracat şamp yonu olan Gran ser, bu yıl bütçes n n yüzde 3 ünü AR-GE çalışmasına ayırdı. Fabr kalarının kurulduğu 1998 yılından t baren AR-GE departmanlarının bulunduğunu d le get ren Gran ser Genel Müdürü Erol Hacıoğlu, AR-GE b r mler nde toplam 11 k ş n n çalıştığını aktarıyor. AR-GE departmanlarında müşter talepler doğrultusunda farklı ebat ve yüzeyler de kullanılab lecek malzemeler n uygunluğu ç n çalışmalar yaptıklarını fade eden Hacıoğlu, bu çalışmalar sonucunda farklı trendlerde ürünler gel şt r lerek yen pazarlar oluşturduklarını anlatıyor. Geçen yıl AR-GE çalışmalarına c rolarının yüzde 2 s n ayırdıklarını bel rten Hacıoğlu, AR-GE çalışmaları sonucu oluşturulan yen çalışmalar sonrası müşter talepler ne uygun büyük ebatlara geç ş yapılarak ürün çeş tl l ğ arttırılıyor d yor. Hacıoğlu, hedefler n n kal tey arttırıcı ve mal yet düşürücü çalışmalar yaparak gelecekte p yasada daha fazla sözü geçen ş rketlerden b r olmak olduğuna şaret ed yor. Vestel Twinjet Çamaşır Makinesi ile İSO Çevre Ödülü nü aldı. Alfemo, çalışmalarıyla 2012 Avrupa Kalite Ödülü ne layık görüldü. Graniser AR-GE çalışmalarını kaliteyi arttırıcı ve maliyeti düşürücü ürünlere yöneltti. Starpet kuracağı ikinci derece akaryakıt laboratuarıyla AR-GE çalışmalarına hız verecek. Lezita AR-GE çalışmalarını, piliç eti ve ileri işlenmiş ürün grupları ağırlıklı olmak üzere yeni ürün geliştirme ve mevcut ürünlerde iyileştirme amaçlı yapıyor. KYK Yapı AR-GE çalışmaları kapsamında gerçekleştirdiği fotolüminisant esaslı derz dolgu malzemesiyle patent almaya hak kazandı. Starpet, Yeni Yatırımlar İçin Kolları Sıvadı Akaryakıt sektöründe uzun yıllar boyunca h zmet veren Starpet Garzan Akaryakıt Dağıtım Pazarlama Ş rket, çevre b l nc yle harekete eden ş rketlerden. N tek m f rma, AR-GE çalışmalarını çevrec endüstr yel yağlar üzer ne odaklamış durumda. Starpet Yönet m Kurulu Başkan Yardımcısı Murat Okal n, doğada parçalanab l r ve çevrec endüstr yel yağlarla lg l KOSGEB destekl çalışmalar yürüttükler n söylüyor. Yaklaşık k yıl sürecek olan projen n tamamlanmasıyla f rma, çevrec ürünler ürün gamına eklem ş olacak. Starpet n AR-GE çalışmaları çer s nde yürüttüğü b r d ğer proje se maden yağların performansını arttırmaya yönel k çalışmalar yılında kurdukları AR-GE b r mler nde başarılı çalışmalara mza atan Starpet, bütçes n n yaklaşık yüzde 2 s n AR-GE ye ayırıyor. Bu yıl AR-GE çalışmalarına 1 m lyon 500 b n Euro ayırdıklarını vurgulayan Okal n, Hem maden yağların performansını arttırmaya hem de oto bakım ürünler nde çeş tl l ğ sağlamak adına sürekl kend m z gel şt r yoruz. Ürett ğ m z tüm ürünler n TSE Belges var. Maden yağlarda, özell kle tüket c ler n öncel kl olarak stem ş olduğu Or g nal Equ pment Manufacturer (OEM) onaylarını alıyoruz. Mesela MB 228.5, MB 228.3, MAN 3275, VOLVO VDS-2, VOLVO VDS-3, CINCINATI P-70, MTU TYPE II bunlardan bazıları d yor. F rmanın, gündem nde se AR-GE çalışmalarını artırmaya yönel k yen yatırımlar var. İk nc derece akaryakıt laboratuarı kurmak ç n kolları sıvayan Starpet, yılsonunda faal yete geçmey planlıyor. Projeler hakkında b lg veren Okal n, şunları söylüyor: Maden yağ laboratuarımızı da gel şt rmey planlıyoruz. Bu da yaklaşık 1 m lyon Euro g b b r bütçe gerekt r yor. Türk ye de maden yağ 29