Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü NİSAN 2013

Transkript

1 NİSAN

2 Atık Elektrikli Elektronik Eşya ( AEEE) Nedir? Kullanıcısı için kullanım değeri kalmayan, Hasar görmüş, Bozuk, Kırık ve tamir edilemez, Ömrünü tamamlamış elektrikli ve elektronik cihazların tümüdür. Günlük hayatta kullandığımız TV, çamaşır ve bulaşık makinesi, buzdolabı gibi büyük ev aletleri ile; bilgisayar, cep telefonu, oyuncak vb. kullandığımız pek çok cihazlar bir süre sonra ELEKTRONİK ATIK halini almaktadır. 2

3 Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Zararları Nelerdir? Atık elektrikli elektronik eşyalar doğru bir şekilde ayrıştırılıp bertaraf edilmedikleri taktirde, içeriklerinde bulunan ağır metaller (kurşun, cıva, kadmiyum, fosfor, baryum, krom6 vb.) su ve toprağa karışarak insan ve çevre sağlığı üzerinde ciddi bir tehdit unsuru oluşturmaktadırlar. 3

4 AEEE Kategorileri ve Kapsamı Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü Buzdolabı/Soğutucular/İklimlendirme Cihazları Büyük Beyaz Eşyalar ( Çamaşır Makinası, Kurutma Makinası, Fırın vb.) Bilişim ve Telekomünikasyon ve Tüketici Ekipmanları (Laptop, Cep tel. Yazıcı, telefon, faks vb.) Televizyon ve Monitörleri Aydınlatma Ekipmanları (Düz floresan lambalar, Düşük basınçlı sodyum lambalar) Elektrikli ve Elektronik Aletler (Matkap, Testere, Dikiş Mak. Çim biçme Mak. (Sanayi Tipleri hariç) Küçük ev Aletleri, Oyuncaklar, Eğlence ve Spor Aletleri (Elektrikli tren, yarış arabaları, el tipi video ve oyun konsolları vb.) Otomatlar (Sıcak ve soğuk içecek otomatları, katı ürün otomatları) 4

5 Özellikle az gelişmiş ülkelere ihracat edilen ürünler (yağlı kablolar) sağlıksız koşullarda eritilmekte, bu da çevre kirliliğine neden olmaktadır. DÜNYADA AEEE ENDÜSTRİSİ!! Avrupa ve Amerika dan AEEE lerin bir kısmı ÇİN, HİNDİSTAN ve MALEZYA gibi ülkelere 2. EL ÜRÜN olarak ihraç ediliyor! 5

6 AEEE Yönetimi ve 3 Temel İlke Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü 1. Azaltabiliriz! (Reduce) 2. Yeniden Kullanabiliriz! (Reuse) 3. Geri Dönüştürebiliriz! (Recycling) Günlük Hayatımızda Bunları Yapıyor muyuz? 6

7 Elektrikli Elektronik Eşya Üretiminde; 18 kg. lık bir cihaz üretiminde, 1800 kg. atık üretiliyor. 1 PC üretiminde / 1500 kg atık üretiliyor! 1 Laptop üretiminde / 400 kg atık üretiliyor! 1 Cep Tel. üretiminde / 75 kg atık üretiliyor! AEE üreticilerinin yeni tasarımlarında geri dönüştürülebilen malzeme kullanılması teşvik edilmektedir. AEEE lerin bir bütün olarak kullanımı önceliklidir. Geri dönüşümü yada geri kazanımı mümkün değilse bertaraf edilir. Çevre Mevzuatına aykırı olarak yakılması ve alıcı ortama verilmesi yasaktır. 7

8 AEEE Geri Dönüşümü Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar ;tekrar kullanım amacıyla toplanmakta, taşınmakta ve depolanmaktadır. Depolanan ürünler kırma, parçalama ve öğütme vb. işlemlerden geçerek ürün ve hammaddeye dönüştürülerek yeni cihaz üretiminde kullanılmaktadır. AEEE Geri Dönüşümü ile; Doğal kaynaklarımız korunur. Enerji ve hammadde tasarrufu sağlanır. Atık miktarı azalır. Ülke ekonomisine katkı sağlanır. 8

9 Elektrikli ve Elektronik Ekipman Atıklarının Yönetimi Projesi İlçemizde henüz hiçbir yasal zorunluluk bulunmadığı halde, Avrupa Birliği Şehir ve Belediyeler Hibe Programı kapsamında İsveç-Torsby Belediyesi ortaklığıyla tarihinde Elektrikli Elektronik Atıkların Kontrolü Yönetimi Projesi başlatılmıştır. Bu proje ile; -AEEE (Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar) ile ilgili konularda; kamu bilincini artırmak, -Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların miktarını azaltmak, -Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların (AEEE) yaşam süresini uzatmak, -Sürdürülebilir bir çevre ve kent ekonomisi yaratmak, amaçlanmıştır. Hibe projesi kapsamında, atık toplama aracı alınmış, toplama ve ayrıştırma istasyonu kurulmuştur. Projenin İstanbul İli Anadolu Yakası nda duyuruları yapılmış, evlerden ve işyerlerinden ücretsiz olarak toplanan ikinci el bilgisayar ekipmanları ayrıştırılarak yeniden kullanılabilir duruma getirilmiş ve Anadolu'ya Yardım Kampanyası kapsamında ihtiyaç sahibi okullara gönderilmiştir. 9

10 Elektrikli ve Elektronik Ekipman Atıklarının Yönetimi Projesi Kadıköy Belediyesi, 2008 yılında başladığı AEEE çalışmaları kapsamında, günümüze kadar projenin sürdürülebilirliğini sağlayarak; parça AEEE sınıfında malzeme toplanmış, 673 adet bilgisayar yeniden kullanıma sunmuştur. 10

11 Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Yönetimi tarih ve sayılı Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü (AEEE) Yönetmeliği yayımlanmış olup ilçe belediyelerinin yükümlülükleri 8.Maddede belirtilmiştir. Belediyeler; AEEE yönetim planını hazırlamakla ve AEEE toplama başlangıç yılından en az altı ay önce Bakanlığa göndermekle, Yönetim planı çerçevesinde toplama programı hakkında konutları bilgilendirmek, bu program çerçevesinde toplama işlemini yapmak veya yaptırmakla, Aşağıdaki tabloya uygun olarak getirme merkezlerini kurarak AEEE lerin toplanmasını sağlamakla ve kurulan getirme merkezlerine ilişkin olarak halkı bilgilendirmekle, Getirme merkezlerinde belirtilen gruplamaya göre AEEE lerin uygun konteynerlerde biriktirilmesini sağlamakla, Toplama esnasında kullanılan araçlar üzerinde Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya Toplama Aracı ibaresinin bulunmasını sağlamakla, Gerektiğinde evsel AEEE lerin toplanması için il özel idareleri ile ortak çalışmalar yapmakla, Toplanan evsel AEEE leri Koordinasyon Merkezince belirlenen lisanslı işleme tesislerine göndermekle ve Koordinasyon Merkezine belgelemekle,yükümlüdür. 11

12 Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar (AEEE) Getirme Merkezi Nüfusu den fazla olan ilçe belediyeleri Atık Getirme Merkezlerini 1/5/2013 tarihine kadar kurmakla yükümlüdür. Getirme Merkezi Oluşturma ve AEEE Belediye Nüfusu Toplama Başlangıç Yılları den fazla 1/5/ arası 1/1/ arası 1/1/ arası 1/1/ arası 1/1/ den az 1/1/

13 Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar (AEEE) Getirme Merkezi 13

14 Getirme Merkezinde Oluşturulan AEEE Kategorileri Buzdolabı / Soğuyucular/ İklimlendirme Cihazları Büyük Beyaz Eşyalar ve Otomatlar (Çamaşır, Bulaşık Mak. Fırın, Kurutma Mak. vb.) Televizyon ve Monitörler Bilişim Telekominikasyon (Kişisel bilg. Cep tel. Yazıcı, telefon, faks vb )ve Tüketici Ekipmanları (Radyo ve TV alıcıları. Video ve kamera kaydedicileri, Hoparlör) Aydınlatma Ekipmanları (Düz floresan lambalar, Düşük basınçlı sodyum lambalar) Küçük ev Aletleri, Oyuncaklar, Elektrikli ve Elektronik Aletler, Spor ve Eğlence Ekipmanları, İzleme ve Kontrol Aletleri (Matkap, Testere, Dikiş Mak. Çim biçme Mak. (Sanayi tipleri hariç) Evsel AEEE Kişi Başı Toplama Hedefleri: 2013 yılı için; 0.3 kg 2014 yılı için; 0.5 kg yılı için; 1 kg yılı için; 2 kg yılı için; 4 kg. 14

15 Kadıköy İlçesinde AEEE Çalışmaları GELEN TALEP VE BİLDİRİMLER (2012 yılı) TOPLANAN ATIK MİKTARI TOPLANAN AEEE MALZEME 280 adet 54 ton/kg 474 adet tarih ve sayılı Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü (AEEE) Yönetmeliği yayımlanmış olup, Nüfusu den fazla olan Belediyeler AEEE Getirme Merkezi kurmakla yükümlüdür. Mart 2013 de tamamlandı Toplama sisteminin kurulması ve getirme merkezinin kurulması belediyeler için zorunlu hale gelmiştir. Mart 2013 te tamamlandı. AEEE Yönetim Planı hazırlanarak, Bakanlığa gönderilmiştir. Aralık 2012 de tamamlandı. 15

16 Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar (AEEE) İşleme Tesisi AEEE İşleme Tesisine gelen atık elektrikli ve elektronik eşyaların çeşitli parçaları kontrol edilmekte; tekrar kullanılabilir, geri dönüştürülebilir ya da imha edilmelidir şeklinde sınıflara ayrılarak, çevreye duyarlı bir şekilde geri dönüşüme kazandırılmaktadır. AEEE İşleme Tesisinde AEEE leri geri dönüşüme kazandırmak üzere Florasan Kırıcı, Bakır Kırıcı, CRT (Monitör Kırıcı), Plastik Kırıcı cihazları bulunmaktadır. Böylece AEEE yasal prosedürler çerçevesinde ayrıştırılmış olup çevre sağlığı korunarak bertaraf edilmesi sağlanmaktadır. CRT (Monitör Kırıcı) Florasan Kırıcı PVC Kırıcı 16

17 AEEE İşleme Tesisi Kapalı Alan: 430 m 2 Açık Alan: 1000 m 2 17

18 Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar (AEEE) İşleme Tesisi İşleme tesisinde; Arındırma, Söküm, Parçalama ve Parçalanma sonrası oluşan atıkların geri kazanımı faaliyetlerinden en az 3 ünün gerçekleştirilmesi gerekir. 18

19 Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar (AEEE) Toplama Sistemi Çevre ve insan sağlığını tehdit eden kullanım ömrünü tamamlamış her türlü elektrikli ve elektronik atıklar talep edildiğinde evlerden ya da işyerlerinden ücretsiz olarak alınarak AEEE (Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar) ayrıştırma istasyonuna getirilmektedir. 19

20 E-atık Getirme Merkezi Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların (AEEE) Yönetimi EEE Üreticisi İthalatçı E- Atık İşleme Piyasaya süren Son kullanıcı Hammadde AEE Eşyalar Yeni Ürün 20

21 Vatandaşların Atık Getirme Merkezi ne ya da toplama noktalarına bırakamadıkları ve alınmasını talep ettikleri (özel kuruluşlar, kamu kurumları ve konutlar) her türlü atık elektrikli ve elektronik eşyalar randevu verilerek, belirlenen rotaya göre lisanslı e-atık aracımızla ücretsiz alınıp, Merkezi ne getirilmektedir. Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların (AEEE) Toplama Noktalarından Alınması Atık Getirme Toplama Noktaları: Belediye Binası-Koşuyolu Mahalle Evi- Merdivenköy AEEE Getirme Merkezi- Sahrayıcedid Muhtarlığı- Erenköy Gönüllü evi- Feneryolu Gönüllü Evi- Zühtüpaşa Gönüllü Evi- Marmara Üniversitesi- Doğuş Üniversitesi-Lions Kuyubaşı Merkez Binası (TOPLAM 10 adet) 21

22 AEEE Toplama Aracı Lisansı ve Şoför Yetkinlik Belgesi Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar yönetmeliği gereği atık elektrikli ve elektronik eşya taşımak için tasarlanmış lisanslı araçlar tarafından yapılmaktadır. Kadıköy İlçesi nde AEEE lar iki araç ile toplanmaktadır. Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların toplanması ve taşınması, ADR teknik eğitimi almış ve AEEE aracını kullanmada yetkinlik kazanmış kişiler tarafından yapılmaktadır. 22

23 AEEE Taleplerinin Alınması Sizde evinizde ya da işyerinizde ömrünü tamamlamış atık elektrikli ve elektronik eşyalarınızı; Kadıköy İlçemizde belirli noktalarda bulunan AEEE kumbaralarına atabilir, Kadıköy AEEEE Getirme Merkezi ne bırakabilir, Kadıköy Belediyesi Atık Koordinasyon Merkezimizi arayarak evinizden ya da işyerinizden ücretsiz olarak alınmasını talep edebilirsiniz. Atık Koordinasyon Merkezimize AEEE ile ilgili gelen her türlü talep ve bildirimler, AEEE Getirme Merkezine yönlendirilmektedir. 23

24 AEEE Bilgilendirme Çalışmaları Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü Kadıköy Belediyesi yönetmelik kapsamında e-atıklarla ilgili bir yönetim planı hazırlayarak konutları bilgilendirmektedir. İlçede bulunan üniversiteler ile (Marmara Üniv., Medeniyet Üniv. ve Okan Üniv. Doğuş Üniv.) işbirliği yapılarak bilgilendirme çalışmaları devam etmektedir. Kadıköy İlçesi nde faaliyet gösteren ve atık elektrik ve elektronik eşyalar konusunda çevre sosyal sorumluluk projelerine destek olan kurumlar ve STK lar ile ortak çalışmalar yürütülmektedir. 24

25 AEEE Bilgilendirme Çalışmaları Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü 25

26 Çevrecilikle Kurulan Köprüler Kapsamında; Almanya dan Gelen Bir Grup Öğrenciye Yerel Yönetimlerin Çalışmalarının Anlatılması ve AEEE Sunumu Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Programı (UN-HABITAT) Kapsamında KOSOVA Heyetinin Belediye Mekansal Planlama Destek Programının ( MuSPP) Çalışma Toplantıları ve AEEE ziyareti. 26

27 AEEE ların Adreslerden yada Toplama Noktalarından Alınması Vatandaşların Atık Getirme Merkezi ne ya da toplama noktalarına bırakamadıkları ve alınmasını talep ettikleri (özel kuruluşlar, kamu kurumları ve konutlar) her türlü atık elektrikli ve elektronik eşyalar, randevu verilerek, belirlenen rotaya göre lisanslı e-atık aracımızla ücretsiz olarak alınıp, Atık Getirme Merkezi ne getirilmektedir. İlçe sınırları içerisinde belirlenen yerlerde oluşturulan toplama noktalarından alınan e-atıklar da gene aynı şekilde Atık Getirme Merkezi ne götürülmektedir. 27

28 Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların(AEEE) Yönetimi AEEE ile İlgili gelen Tüm Talep ve Bildirimler (adet) YILLARA GÖRE TOPLANAN AEEE MİKTARI Yıllar Kg , , , , Yıllara Göre Toplanan AEEE Miktarı (kg)

29 İLÇEMİZ UYGULAMALARINDAN ÖRNEKLER; Gelen talepler doğrultusunda adreslerinden atık elektrikli ve elektronik eşyalar toplama aracıyla alınmaktadır. Atık Koordinasyon Merkezi (6 Hat) 29

30 Unutmayalım Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü Kullanıcılar kullanılamaz hale gelmiş elektronik atıklarını kesinlikle evsel çöplere karıştırmamalı, mümkün olduğunca yağmur suyu ve rutubetten korumalıdırlar. Atık Koordinasyon Merkezi (6 Hat) 30

31 Bireysel Sorumluluklarımız Hiçbir elektronik cihazı çöpe atmayın, Bir cihazınızı yenisiyle değiştirmeden önce yapabileceğiniz seçeneklerinizi düşünün; oyeni özellikler yükseltilebilir mi? oyada buna gerçekten ihtiyacınız var mı? Yeşil prensiplere sahip olan üreticileri takip edin. Uzun ömürlü / yükseltilebilir cihazları satın alın. Geri alım programına sahip ürünleri satın alın. Eski ancak çalışan ürünlerinizi mutlaka yerel bir organizasyona bağışlayın. 31

32 BİZE ULAŞMAK İÇİN: AEEE Getirme Merkezi: (0216) Atık Koordinasyon Merkezi : (0216) hat eatik@kadikoy.bel.tr AEEE ları Bizlere ulaşarak veya kendi araçlarınızla AEEE Getirme Merkezine getirerek, çözüme ortak olun, sistemde bütünlüğü hep beraber sağlayalım 32

33 TEŞEKKÜRLER 33