BRC/IFS/ ISO BELGELENDİRME IZMIR GÜLŞAH PEKDEMIR

Transkript

1 BRC/IFS/ ISO BELGELENDİRME IZMIR GÜLŞAH PEKDEMIR

2 1 İçerik Gıda güvenliği genel bilgilendirme, faydaları BRC Nedir, faydaları nelerdir, nasıl alınır? IFS Nedir, faydaları nelerdir, nasıl alınır? Nedir, faydaları nelerdir, nasıl alınır?

3 GIDA GÜVENLİĞİ Gıda güvenliği genel bilgilendirme, faydaları Gıdanın amaçlanan kullanımına uygun olarak hazırlandığında /tüketildiğinde tüketiciye zarar vermeye neden olmayacağı yaklaşımı Bir taraftan bilim ve teknolojideki gelişmeler ile gıdaların saklanma sürelerinin artması, yeni üretim ve taşıma tekniklerinin ortaya çıkması gibi olumlu gelişmeler yaşanırken, diğer taraftan ülkemiz ve tüm dünyada gıda kaynaklı sağlık sorunlarının artması gıda güvenliği kavramının ön plana çıkmasına neden oldu. 3

4 Gıda güvenliği genel bilgilendirme, faydaları Gıda Güvenliği sorunları bir çok kişi ve kuruluşu farklışekillerde etkilemektedir; Öncelikle olayın mağduru olan kişi hem sağlığını hem parasını hem de zamanını kaybetmektedir. Olayın geçtiği iş yeri personelin gıda kaynaklı sağlık sorunu nedeniyle büyük bir iş gücü kaybına uğramaktadır. Üretimi yapanşirket ise böyle bir olay sonucunda maddi zarara, işini kaybetmeye ve hatta yasal soruşturmaya maruz kalabilmektedir. Ülke ekonomisi kayba uğramaktadır. Yani böyle bir olayda tüm paydaşlar ve ülke ekonomisi kayba uğramaktadır.olayın üstesinden gelebilmek için bazı temel ilkeler benimsenmelidir. 4

5 HACCP Gıda güvenliği genel bilgilendirme, faydaları NASA 1963 Dünya Sağlık Teşkilatı (WHO) Codex Alimentarius da HACCP prensiplerinin yayımlanması, 14 Haziran HACCP in 93/43/EEC Gıda Maddelerinin Hijyeni direktifi ile yasal olarak Avrupa Birliği ülkelerinin kanunlarına girişi, Avrupa da tüm gıda endüstrisinin uygulaması gereken yasal bir zorunluluk haline getirilmesi, Türkiye'de ise 16 KASIM 1997 tarihi itibarı ile Türk Gıda Kodeksi ile gıda sanayinde HACCP uygulamalarının zorunlu hale getirildi. 3 Mart 2003 tarihinde TS 13001/Mart 2003 HACCP standardı yayımlanması Eylül 2005, ISO Standardının yayınlanması 5

6 BRC 1 > BRC Nedir, oluşum süreci? 2 > Belgelendirme Süreci 3 > BRC Faydaları, kullanım alanı? 4 > Bureau Veritas Belgelendirme

7 BRC Nedir,Oluşum Süreci? BRC - British Retailer Consortium İngiliz Perakendeciler Konsorsiyumu 1998 de kurulmuştur, İngiltere de perakendecilik sektörünün %90 ını temsil eder, Sayısı i aşan market, mağaza, alışveriş merkezi, yiyecek ve içecek kuruluşuna danışmanlık yapmaktadır. 7

8 BRC Standartları BRC Nedir, Oluşum Süreci? İngiliz perakendecilerinin oluşturmuş olduğu standartlardır. Uluslararası kabul görmüş gıda güvenliği standartlarını kapsayıcı bir çerçeve oluşturmuştur. Büyük perakendecilerin temsilcileri, üreticiler, belgelendirme kuruluşları, ticari kurumların bulunduğu teknik komiteler tarafından oluşturulmuştur. Gıda üretim tesislerinde minimum hijyen standardının sağlanması amacıyla BRC, büyük İngiliz perakendecileriyle BRC- Gıda Standardını yayınlamıştır. 8

9 BRC (British Retailer Consortium) Global Standartları BRC Nedir, Oluşum Süreci? BRC Food Gıda BRC/IoP Ambalaj BRC CPS Tüketici Ürünleri BRC Storage and Distrubition Depolama ve Dağıtım BRC Non GM Non-GMO Ürünler 9

10 BRC Gıda Standardının Gelişim Süreci BRC Nedir, Oluşum Süreci? 1998 BRC Standardı denetim standardı olarak yayınlandı EN (ISO Guide 65) akrediteli denetim kuruluşları onayladı versiyon Haziranda biraz değiştirilerek yayınlandı versiyon yayınlandı ve BRC Global Standart adı ile belgelendirme için yürürlüğe girdi BRC, GFSI (Global Food Safety Initiative ) tarafından onaylı bir standard olarak kabul edildi versiyon Ocak 2005 te yayınlandı versiyonu Global Standard for Food Safety olarak Ocak 2008 de yayınlandı 10

11 Standart Yapısı: 7 ana bölüm (v4: 6 bölüm) BRC Standart Gereklilikleri 1 Üst Yönetimin Taahhüdü 2 HACCP Sistemi 3 Kalite Yönetim Sistemi 4 Fabrika Çevre Standartları 5 Ürün Kontrol 6 Proses Kontrol 7 Personel 11

12 BRC Standardı edinilmelidir. ( Kuruluşun kendi mevcut durumunu değerlendirmesi. Belgelendirme kuruluşu ürün belgelendirmesinde akredite olmalıdır ve BRC web sitesindeki listede bulunmalıdır. Ön değerlendirme (İsteğe bağlı) Denetim BELGELENDİRME SÜRECİ Denetim süresi firmanın büyüklüğüne ve prosesine bağlı olarak değişir. Denetim haberli ya da habersiz yapılabilir. Belgelendirme yenilemesinde tüm gereklilikler incelenir. Detaylı ingilizce rapor BRC ye iletilir. Denetim sıklığı, denetim sonucuna bağlı 6 ay ya da 12 aydır. 12

13 Derecelendirme Derece Fund. Critical Major Minor Aksiyon Belgelendirme Prosesi Denetim sıklığı 4. Baskı A 0 <= Gün içinde kanıtlar 12 ay Değişiklik yok B 1 <= Gün içinde kanıtlar 12 ay <=2 mojör Minör B C <= Gün içinde kanıtlar 28 Gün içinde yeniden ziyaret 12 ay 6 ay >= 1 kritik, >= 3 major, >=21 minor C D D >= 1 >= 1 < 2 <= Gün içinde yeniden ziyaret Belgelendirme gerçekleşmez Tekrar denetim 6 ay Değişiklik yok D D >= 3 2 >=21 Belgelendirme gerçekleşmez Tekrar denetim D < 2 >=31 13

14 BRC Faydaları, kullanım alanı Tüketici güveninin artması Genişİngiliz pazarlarına giriş Perakende dağıtımı ile güçlü bağlar Şeffaflığın artması Üretimin verimliliğinin arttırılması Önemli gıda risklerinin minimize edilmesi Kalite, Hijyen ve Ürün Güvenliği gibi geniş bir kapsamı vardır. İç süreçlerin etkili kontrol edilmesi ve hata yapma riskinin minimize edilmesini sağlar. Gıda güvenliğine proaktif bir yaklaşım getirir. 14

15 BUREAU VERITAS BELGELENDİRME Bureau Veritas Belgelendirme Gıda& IOP Ambalaj Standardında yıllardır UKAS tarafından akreditedir Denetçiler; Gıda ve ambalajlama standardı için 100 den fazla deneyimli denetçi Denetçi ve inspektörlerimiz belirli sektörlere emek vermiş olduklarından süreçlerinizi çok iyi anlar, değerlendirirler ve sizin işiniz için anlamlı bir servis verirler. Geniş bir alanda faaliyet: Güney Amerika, Çin, Avrupa, İsrail, Tayland, Vietnam, Kenya Yerel dilde denetimler, kültürü tanıma Çoğu denetçi diğer kalite ve gıda güvenliği standardına hakim ISO 9001, IFS Food, ISO BRC Standartlarında Onaylı Eğitim Kuruluşu 15

16 IFS 1 > IFS Nedir, oluşum süreci? 2 > Belgelendirme Prosesi 3 > IFS Faydaları, kullanım alanı? 4 > Bureau Veritas Belgelendirme

17 IFS Nedir, oluşum süreci? IFS International Food Standard Uluslararası Gıda Standardı Perakende zincirleri, kendi markaları adına ürettirdikleri ürünlerin gıda güvenliğini sağladığını garanti altına almak istemektedir. Her perakende grubu kendi denetleme servisini oluşturmuş ve belirli dönemlerde denetimlerle tedarikçilerinin kalite ve gıda güvenliği gerekliliklerini izlemeye çalışmıştır. Denetimlerin farklı bakış açıları nedeniyle farklı yaklaşımlar oluşturması, üreticileri zor durumda bırakmış, ortak yaklaşım ve standart oluşturma gereğini ortaya koymuştur. 17

18 IFS Nedir, oluşum süreci? 2002 yılında Alman perakendeciler grubu, çalışma grubu oluşturarak IFS (Uluslararası Gıda Standardı) standardını geliştirdiler yılında Fransız perakendeciler grubu, bu çalışma grubuna dahil olarak IFS standardı 4. versiyonu geliştirme çalışmalarında yer aldılar. Bu çalışmaları yürütmek üzere ve iletişim için Paris ve Berlin de iki IFS Ofisi oluşturulmuştur yılında IFS çalışma grubu, IFS standardının 5. versiyonunu oluşturmuş ve standart tarihinde yürürlüğe girmiştir. 5. versiyon çalışmalarında İtalya da yer almış olup 3. IFS ofisi burada oluşturulmuştur. 18

19 IFS Nedir, oluşum süreci? Germany France IFS 3 & 4 & 5 IFS 4 & 5 IFS 5 Italy 19

20 IFS Standart Gereklilikleri Bölüm 1 Denetim Protokolü Ek 1 Kapsam Kararı (IFS lojistik, IFS food) Ek 1 Terimler Ek 2 Belgelendirme süreci Ek 3 Ürün kategorileri Bölüm 2 Gereklilikler Bölüm 3 AB, CB ve denetçiler için gereklilikler Ek 1 Ürün kapsamı Bölüm 4 IFS raporu Ek 1 Kapak sayfası Ek 2 Denetim Raporu Ek 3 Faaliyet planı Ek 4 Jenerik IFS sertifikası 20

21 IFS Standart Gereklilikleri IFS v 5 5 bölüm Ölçme Analiz ve İyileştirme ❺ Üst Yönetimin Sorumluluğu ❶ Kalite Yönetim Sistemi (HACCP) ❷ Üretim Prosesi ❹ Kaynak Yönetimi ❸ 21

22 BELGELENDİRME SÜRECİ IFS Standardı edinilmelidir. Kuruluşun kendi mevcut durumunu değerlendirmesi. Belgelendirme kuruluşu ürün belgelendirmesinde akredite olmalıdır ve BRC web sitesindeki listede bulunmalıdır. Ön değerlendirme. (İsteğe Bağlı) Denetim Denetim süresi min 1,5 gün, firmanın büyüklüğüne ve prosesine bağlı olarak değişir. Denetim sıklığı 12 aydır. Belgelendirme yenilemesinde tüm gereklilikler incelenir. Detaylı ingilizce rapor IFS e iletilir. 22

23 Raporlama- Belgelendirme Belgelendirme Prosesi Denetleme 2 hafta Ön-rapor 2 hafta Önerilen aksiyon planı Hedef 6 hafta Maksimum 8 hafta 2 hafta Aksiyon planı onaylama Onay için karar 23

24 Değerlendirme erlendirme ve Belgelendirme Belgelendirme Prosesi Uygunsuzluk Durum Denetlenenin Aksiyonu Sertifika K.O. > 1 Major ve/veya < 75% uygunluk. Max 1 Major ve 75% uygunluk 75% < 95% uygunluk 95% uygunluk Onaylanma z Onaylanma z faaliyetler tamamlanana kadar Onaylanma z IFS food temel Onaylanır IFS food yüksek derece onaylanır Aksiyon planı uygulama yeni belgelendirme denetimi planlama Aksiyon planı uygulama yeni belgelendirme denetimi planlama Ön rapor sonrası 2 hafta içinde aksiyon planı gönderme Denetim tarihinden itibaren maksimum 6 ay içinde Takip Denetimi Ön rapor sonrası 2 hafta içinde aksiyon planı gönderme Ön rapor sonrası 2 hafta içinde aksiyon planı gönderme 24

25 IFS Faydaları, kullanım alanı Tüketici güveninin artması Geniş Avrupa pazarlarına giriş Perakende dağıtımı ile güçlü bağlar Şeffaflığın artması Üretimin verimliliğinin arttırılması Önemli gıda risklerinin minimize edilmesi İç süreçlerin etkili kontrol edilmesi ve hata yapma riskinin minimize edilmesi Gıda güvenliğine proaktif bir yaklaşım getirmek 25

26 BUREAU VERITAS BELGELENDİRME Markanın uluslararası tanınırlığı: BV Belgelendirme markası, organizasyonunuzun mükemmelliğe gidiş yolundaki gücünün ve güvenilirliğinin global sembolüdür. Denetçiler; Gıda ve ambalajlama standardı için 100 den fazla deneyimli denetçi Yerel dilde denetimler, kültürü tanıma Çoğu denetçi diğer kalite ve gıda güvenliği standardına hakim ISO 9001, BRC Food, ISO DAR akreditasyonu (Alman Akreditasyon kurumu) 700 den fazla sertifikalı firma 26

27 ISO > ISO Nedir, oluşum süreci? 2 > Belgelendirme Prosesi 3 > ISO Faydaları, kullanım alanı? 4 > Bureau Veritas Belgelendirme

28 ISO Nedir, oluşum süreci? Gıda güvenliği ile ilgili bir çok standart geliştirilmiştir; Özel firma standartları, yasal düzenlemeler ve perakendeciler tarafından geliştirilen standartlar. Standartların hızla çoğalması uygulamaları da zorlaştırdı. Gıda güvenliği prensiplerini içeren ve tüm dünyaya hitap eden bir standart gerekliliği oluştu. Gıda güvenliği standartlarını düzenlemek amacıyla dizayn edilmiştir. (DS 3027, Dutch HACCP,IFS, BRC ) ISO Standardı gıda güvenliği yönetim sistemi uygulamalarını sertifikalandıran ilk uluslararası standarttır. 28

29 ISO Nedir, oluşum süreci? ISO Gıda Güvenliği Yönetim Standardı, Eylül 2005 de yayınlanmıştır. ISO 9K, 14K gibi yönetim sistemi standartları ile tamamen uyumludur HACCP uygulamalarını sürekli iyileşme yaklaşımı içinde gerçekleştirme temeline dayanır. Standart interaktif iletişim, sistem yönetimi ve Tehlike kontrollerini kapsamaktadır. Herhangi bir Gıda Güvenliği Yönetim Sisteminin temeli olarak kullanılabilir. Gerekliliklerin belirlenmesi ve uygulanması gıda güvenliği otoritelerine dayandırılmıştır; Müşteri gereksinimleri ve yasal gereklilikler ön planda. 29

30 ISO Temel Öğeleri ISO GIDA GÜVENLİĞİ Yönetim Sistemi ÖN GEREKSİNİM İyi Üretim Uygulamaları(GMP) Tesisler + Binalar Yasal Gereklilikler Operasyonel Öngereklilik Programları - Yürürlüğe Koyma - Gözden Geçirme İzleme HACCP PLANI KKN İLETİŞİM - Dahili - Harici SÜREKLİ İYİLEŞTİRME - Gıda Tedarik Zinciri 30

31 ISO kapsamı tüm gıda zincirini içerir Yasal ve Düzenleyici Otoriteler Ürün Üreticileri Yem üreticileri Birincil Gıda Üreticileri Gıda Üreticileri İkincil Gıda Üreticileri Pestisit, Gübre ve Veteriner İlaçları, İngredientler ve katkı maddeleri üreticileri için gıda zinciri Taşıma ve Depolama Operatörleri Ekipman Üreticileri Temizlik ve Sanitasyon ajanları Üreticileri Ambalaj Malzemeleri Üreticileri Toptancılar Hizmet Sağlayıcılar Perakendeciler Gıda Servis operatörleri Tüketiciler 31

32 ISO 9001 e ihtiyaç kalıyor mu? - ISO 9001 ve ISO uyumlu mu? Bu İKİ STANDART, Yönetim Sistemi kurmak ve çalıştırmak için ARAÇLARDIR. Her ikisi de PUKÖ (Planla, Uygula, Kontrol et, Önlem al) DÖNGÜSÜ üzerine kurulmuştur. U P AMAÇLARI farklı: K Ö ISO 9001 ISO Müşteri (iç ve dış) memnuniyeti için firmanın PERFORMANSINI sağlamak Üretilen ÜRÜNLERİN GÜVENİRLİĞİNİ sağlamak 32

33 ISO ile ilişkili diğer dokümanlar ISO Genel Gereklilikler ISO Uygulama Rehberi ISO Belgelendirme için gereklilikler ( ISO ile bağlantılı) ISO İzlenebilirlik Q (Sertifikalandırılabilir) 33

34 BELGELENDİRME SÜRECİ Belgelendirme alanının tanımı. Akredite belgelendirme kuruluşu bulunması. Ön Denetim (İsteğe Bağlı) gap analizleri ve standarda göre sizin durumunuzun teşhis edilmesi BELGELENDİRME SÜRECİ 1. AŞAMA DENETİM Yönetim sisteminin ana yapısının uygulandığını doğrulamak amacıyla gerçekleştirilir. Yönetmeliklerin ve yasaların uygulanması, Doküman yeterliliği (Özellikle Tehlike Analizi ve CCP lerin kontrol altında tutulmasına yönelik) ve kısa bir işletme turu ile altyapı ve kabaca işletmenin altyapısı ve uygulamalar gözlenmektedir. 2. AŞAMA DENETİM İlk aşamadaki uygunluk sonucunda ikinci aşamada asıl denetim gerçekletirilir. Bulunan uygunsuzlukların 3 ay içinde giderilmesi beklenir. 34

35 BELGELENDİRME SÜRECİ Sürekli iyileşmenin izlenmesi için ara denetimler 3 yıl sonra tüm sistemi kapsayan tekrar belgelendirme denetimi Tüm bu adımlardan sonra gıda güvenliği yönetim performansınızda sürekli iyileşme sağlayacak tam ve açık bir rapor firmanıza hızlı bir şekilde gönderilir. 35

36 ANA FAYDALARI Faydaları, kullanım alanı Dokümantasyon yapısını geliştirir. Kaynak optimizasyonu (gıda zinciri boyunca veya içerisinde) sağlar. Daha iyi planlama, daha az proses sonrası doğrulama gerektirir. Daha etkin ve dinamik gıda güvenliği tehlikesi kontrolü sağlar. Tehlike analizine tabii kontrol önlemleri gerektirir. Ön gereklilik programlarının sistematik yönetimini sağlar. Sonuç odaklı çalışmayı sağlar. Karar almak için geçerli kaynakların kullanılmasını sağlar. 36

37 ANA FAYDALARI Faydaları, kullanım alanı Sistem denetimlerini azaltarak kaynakları korur. Uluslararası standarttır. Ulusal standartlarla uyumu için potansiyel sağlar. Üçüncü taraf belgelendirme için çerçeve sağlar. Anlaşılabilir gereklilikler ile denetlenebilir bir standarttır. Ticari partnerler arasında organize olmuş ve hedeflenen iletişim sağlanır Ürün yaklaşımı yerine sistem yaklaşımını geliştirir. 37

38 22000 Faydaları, kullanım alanı ISO nin en önemli avantajları; Gıda zinciri boyunca uygulanabilir olmasıdır. BRC ve IFS ten en önemli farkı, ISO de iyi uygulamalar (good practices) için gereklilikler listelenmemiştir. Bütün kuruluşlar ve tüm pozisyonlar için bu tür gerekliliklerin tamamını listelemek mümkün değildir. ISO 22000, iyi uygulamaların yerine getirilmesini ve kuruluşların bu uygulamaları tanımlamalarını bekler. Standart, Kodeks ile ilişkili uluslararası bilinen yasal uygulamalardan bahseder. 38

39 BUREAU VERITAS BELGELENDİRME BV Belgelendirme ISO in geliştirildiği teknik komitede en başından beri bulunmuştur. BV, ISO akreditasyonunu DANAK dan alan ilk Belgelendirme kuruluşudur. Şu an tüm dünyada uluslararası akreditasyon kurumu olan UKAS tarafından akredite olmuş durumdayız. Türkiye de TURKAK akreditasyonu nu 2008 yılında almıştır, kendi segmentinde TURKAK akreditasyonu olan tek kuruluştur. Markanın uluslararası tanınırlığı: BV Belgelendirme markası, organizasyonunuzun mükemmelliğe gidiş yolundaki gücünün ve güvenilirliğinin global sembolüdür. 39

40 BUREAU VERITAS BELGELENDİRME Bureau Veritas Belgelendirme Gıda Uzmanlığı ve Profesyonel İş Anlayışı: BV Belgelendirme gıda güvenliği zincirindeki her oyuncuya kalite, sağlık, güvenlik ve çevre uyumunda yüksek standartlar ile tanışmasına yardım eder. Gıda ve ambalajlama standardı için 100 den fazla deneyimli denetçi Çoğu denetçi diğer kalite ve gıda güvenliği standardına hakim ISO 9001, BRC Food, ISO den fazla sertifikalı firma 40

41 Teşekk ekkür ederiz. 41