TÜRKİYE ULUSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ STANDARTLARININ BELİRLENMESİ PROJESİ: TUCBS.AD Adres VERİ TEMASI UYGULAMA ŞEMALASI

Transkript

1 COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ULUSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ STANDARTLARININ BELİRLENMESİ PROJESİ: TUCBS.AD Adres VERİ TEMASI UYGULAMA ŞEMALASI Yüklenici Alt yüklenici Eylül 2012

2 1.1 TUCBS.AD Adres Veri Teması Adres teması; herhangi bir toprak parçası veya binanın coğrafi konumu ve işlevi açısından tanımlanmasıdır. Adres, coğrafi yer isimlerini de içermektedir. Adres, posta kodu, il, ilçe, bucak, köy ve mezra isimleri, mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak isimleri ile sabit tanıtım numarası ve bina numarası gibi bileşenlerden oluşmaktadır. Adres bileşenleri yerel düzeyde yapılan numarataj çalışmaları ile üretilmektedir Kapsam Mevcut durum Adres Veri Teması birçok veriyle ilişki içinde olup, konumsal tanımlamaların temelini oluşturan önemli bir detaydır. Dünyada adres standartları konusunda farklı yaklaşımlar söz konusudur. Avrupa da ise INSPIRE, tüm Avrupa adres tanımlamalarını inceleyip, ortak bir adres veri modeli oluşturmaya çalışmış; adres bileşenlerini ve diğer adres detay tiplerini kullanarak tüm ülkelere uyumlu bir adres tanımlaması geliştirmeye çalışmıştır. INSPIRE adres standartlarını geliştirirken ISO/TC211 standartlarından faydalanarak ve nesneye yönelik veri modellemesini kullanarak, tüm Avrupa için ortak bir standart geliştirmeye çalışmıştır. INSPIRE adres veri temasında kullanılan detay tiplerinden olan konumlandırıcı ile adres verisinin karşılık geldiği coğrafi konumu bir nokta ile ifade edebilmek mümkün hale getirilmiştir. Ülkemizde ise, TÜİK tarafından yapılan çalışmada belediyelerin çoğunun Numarataj Birimi ne sahip olmadığı, Numarataj Birimi ne sahip olan belediyelerin ise numarataj bilgilerini güncel tutumadığı ya da numarataj bilgilerini klasik yöntemlerle arşivlediği tespit edilmiştir tarih ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu ile, gündeme alınan Numaralama ve Ulusal Adres Veritabanı Yönetmeliği (Resmi Gazete, 2006b), adres bilgilerinin oluşturulması, veritabanlarında kaydedilmesi ve MERNİS nüfus kayıtları ile adres bilgilerinin ilişkilendirilmesini amaçlamıştır. Bu yaklaşımla, yerleşim yerlerine göre nüfus bilgilerinin güncel olarak tutulduğu ve nüfus hizmetlerinin izlenebildiği bir kayıt sistemine

3 ihtiyaç vardır. Kavram karmaşası ve bilgi teknolojilerinin kullanımı açısından eksik kaldığı noktalar gözlemlense de Adres Bilgi Sistemi ile ilgili önemli bir fırsat olarak düşünülebilir tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 2011 yılı yatırım programında Mekansal Adres Kayıt Sistemi Oluşturulması ve Çevrimiçi Emlak ve İnşaat İzinleri Projesi (MAKS) olarak yer alan projede; Adres Kayıt Sisteminde metinsel nitelikte tutulan adres bilgilerinin coğrafi koordinatlarla birleştirilmesi ve oluşan altyapının diğer sistemlere entegre edilebilmesi amaçlanmış ve çalışmalar başlatılmıştır. Ülke genelinde uygulanacak adres standardının belirlendiği Adres ve Numaralamaya İlişkin Yönetmelik hazırlanmış ve tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Adres standardı; il, ilçe, bucak, köy, mezra, belediye adı; mahalle adı ve sabit tanıtım numarası, meydan, bulvar, cadde, sokak ve küme evlerin adı ve sabit tanıtım numarası ile site, blok, mevki adı, dış kapı numarası, iç kapı numarası, posta kodu bileşenlerinden oluşturulmuştur. Bütün bu adres bileşenlerinin kullanılması yerine, en az sayıda bileşenle standart adres formatının oluşturulması bağlamında, il, ilçe adı, dış kapı numarası, CSBM ve posta kodu bileşenlerinin her adreste bulunması zorunlu kılınmıştır.diğer bileşenlerin kullanımı, adresin bulunduğu yerin idari ve mahalli durumuna göre üç farklı yapıda düzenlenmiştir. TUCBS kapsamında yapılan incelemelere göre; Adres Veri Temasının, 10 bakanlığın; 15 genel müdürlüğünün 19 farklı daire başkanlığı tarafından; 27 farklı işte kullanıldığı belirlenmiştir. Veri gereksinim analizi sonucunda adres bilgilerinin 7 farklı veri katmanı ile ifade edilebileceği görülmüştür. Ayrıca, verilen beyanlara göre, bu işler yapılırken 11 farklı mevzuatın kullanıldığı tespit edilmiştir. Tanımlanan 27 farklı işten 24 ü mevcut durumda yapılan işler, geriye kalan 3 adet iş ise, önerilen işler olarak beyanlara yansımıştır İçerik Adres bilgisi kamuya yönelik birçok işlevde temel bilgi olarak kullanılan en küçük coğrafi konum belirleyicidir. Acil durum uygulamalarından ulaşım güzergahlarının belirlenmesine, altyapı uygulamalarından eğitim faaliyetlerine kadar bir çok alanda yaygın olarak kullanılmaktadır.

4 Yerel yönetimler tarafından numarataj çalışmaları kapsamında üretilen dış kapı, nokta geometride temsil edilmektedir. Ulusal adres veri tabanında tanımlanan adres bilgisinin; idari birim, cadde, sokak, bulvar, mahalle(csbm), kapı no ve posta kodu gibi birlikte çalışabilirliğini sağlayacak adres bileşenleri ile ifade edilmesi esas alınmaktadır. Ulusal Adres veritabanında tanımlanan adres kodu ve adres bilgi sistemi çalışmalarıyla oluşturulan dış kapı numarası kullanılarak TUCBS.AD ile dış kapı bazında eşleştirme yapılabilmektedir. Adres konumlayıcı kullanılarak, adres bilgisi diğer TUCBS temalarındaki detay sınıflarıyla konumsal olarak referanslandırılabilir Uygulama Alanları TUCBS Projesi kapsamında yapılan Kurumsal Veri Gereksinim Analizleri sonucunda, Adres Veri Temasının aşağıda tanımlanan işlerde kullanıldığı ortaya çıkmıştır. Mobil Atık Takip Sistemi Yapı Denetim Kadastro Plan Hazırlama Mekansal Adres Kayıt Sistemi (MAKS) Çevrimiçi Emlak Ve İnşaat İzinleri Taşınmaz Envanter Sistemleri Adrese Dayalı Kayıt Sistemi Kamulaştırma Araç Takip Sistemleri Acil Durum Yönetimi Okul Kayıt Sistemleri Vergi Tabanlı Uygulamalar MERNİS Yargı Sistemleri Tebligat - İhbarname

5 1.1.3 TUCBS.AD Uygulama Şeması Şekil 1 de Adres veri teması tüm detay tipleri ve ilişkileriyle birlikte gösterilmiştir. Burada ana tablo adres bileşenleridir. Adres bileşenlerinin tüm özellikleri miras (inheritance) yoluyla idaribirimadı, csbm, kapıno ve postakodu detay tiplerine taşınmıştır. Adres bileşenleri detay tipinde tanımlanan tüm özellikler ise, toplama (aggregation) yolu ile adres detay tipine taşınmıştır. Ayrıca adres detay tipi; dışkapı ve bağımsızbölüm detay tipleri birbirinin devamı olduğundan (association) ilişkilendirilmiştir. Adreskonumlayıcı ile adresbileşenleri arasında da bir örnekleme ilişkisi olduğundan (association) ilişkilendirilmişlerdir. Detay tipleri arasında ilişkiler belirlenirken, bunların çeşitlilik (multiplicity) özellikleri de belirlenmiştir. Adres ile bağımsız bölüm arası çeşitlilik tanımından, bağımsız bölümün tanımlandığı zaman bunun mutlaka bir adresi olması gerektiği anlaşılır. Aynı şekilde adres ile adres bileşenleri arasındaki çeşitlilik tanımdaki (3) sayısında, en az 3 adres bileşenin tanımlanması gerektiği sonucu çıkarılmaktadır.

6 class AD +ekadres 0..1 «featuretype» Adres + konum: CografiKonum [1..*] + konumlayici: AdresKonumlayici [1..*] + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] + versiyonno: Integer «datatype» CografiKonum + geometri: GM_Point + kullanilanveri: AdresKonumlandirmaVerisi + varsayilankonum: Boolean [1..*] + yontem: CharacterString +bilesen 3..* +bilesen 0..1 «datatype» AdresKonumlayici + adi: KonumlayiciAdi + tasarimci: KonumlayiciTasarimci «featuretype» +konumlayici AdresBilesenleri + tucbsno: NesneTanimlayici versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] «datatype» KonumlayiciTasarimci + tasarimci: CharacterString + tipi: KonumlayiciTasarimciTipDegeri «datatype» KonumlayiciAdi «featuretype» ID::SoyutIdariBirim «featuretype» Csbm «featuretype» Kapi «featuretype» PostaKodu + adi: CografiIsim [1..*] + tipi: KonumlayiciAdiTipDegeri + duzeykodu: IdariHiyerarsiDuzeyKodu + geometri: GM_MultiSurface + isim: CografiIsim [1..*] + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] + yetki: IdariMerkez + csbmadi: CografiIsim [1..*] + csbmkodu: Integer + sabittanitimnumarasi: CharacterString + turu: CsbmTuru + isim: CografiIsim [0..*] + isim: CografiIsim [0..*] + postakodu: Integer [0..1] «featuretype» DisKapi + eskikapino: Integer + geometri: GM_Point + kapino: CharacterString + kapituru: NumaratajTipi + uavtno: Integer + yerlesimacisi: Decimal «featuretype» BagimsizBolum +kisim + bagimsizbolumno: CharacterString + katno: CharacterString 1..* «codelist» AdresKonumlandirmaVerisi + diskapi + yolhatti «codelist» NumaratajTipi + bagimsizbolumanagiris + bagimsizbolumtaligiris + binaanagiris + binataligiris + diger + tahsisliarsaparsel «codelist» CsbmTuru + bulvar + cadde + meydan + sokak «codelist» KonumlayiciTasarimciTipDegeri + adreskosenoktasibelirleyici + binabelirleyici + giriskapisibelirleyici + katbelirleyici «codelist» KonumlayiciAdiTipDegeri + binaadi + siteadi + tanimlayicibelirleyici «datatype» CografiIsim + isimdurumu: IsimDurumDegeri + IsimKaynagi: CharacterString + metin: YazimKurali [1..*] + yerelisim: CharacterString + yerlilik: YerlilikTipi «datatype» YazimKurali + semboloji: CharacterString + yazi: CharacterString «codelist» YerlilikTipi + genel + yoresel «FeatureType» IsimlendirilmisYerler + azdetayligoruntuleme: MD_Resolution [0..1] + detayligoruntuleme: MD_Resolution [0..1] + geometri: GM_Object + iliskilikonumsalnesne: NesneTanimlayici [0..*] + isim: CografiIsim + tip: IsimlendirilmisYerTipDegeri [1..*] + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] «codelist» IsimlendirilmisYerTipDegeri + araziortusu + bina + diger + hidrografya + idaribirim + korumaalanlari + topografya + ulasim «codelist» IsimDurumDegeri + digerisimler + resmiisim + standartisimler + tarihiisim Şekil 1 TUCBS Adres Veri Teması

7 Adres (AD) detay grubu ile Bina, Parsel, İdari Birim ve Ulaşım arasında güçlü ilişkiler mevcuttur (Şekil 2).Burada kapı no, bina ile ilişkilendirilmiştir. Bu ilişkide anlatılmak istenen bir binanın birden fazla dış kapısı olabileceği ve birden fazla adrese sahip olabileceğidir. Aynı şekilde bir parselde birden fazla dış kapı olabileceği de parsel ile kapıno arasındaki ilişkide belirtilmiştir. Parsel ile bina arasındaki ilişkide ise, bir parsel üstünde hiç bina olmayabilir veya bir ve daha fazla sayıda bina olabilir fakat bir bina varsa mutlaka bir parsel vardır şeklinde özetlenebilecek yapı anlatılmaya çalışılmıştır. TUCBS.BI temasında, binanın mutlaka en az bir tane iç kapı ve dış kapı numarası bulunmalıdır. TUCBS.TK temasında tanımlanan parseller bir veya birden fazla adres dış kapı numarasını ve/veya iç kapı numarasını içerebilir. TUCBS.ID temasında tanımlanan idari birimlerin adı ve özellikleri, adres temasında tanımlanan il, ilçe, mahalle, köy gibi idari birim isimleriyle ilişkilidir. TUCBS.UL temasında tanımlanan yol bilgisi CSBM ile ilişkilendirilebilir. Adres konumlayıcı kullanılarak, farklı düzeylerde TUCBS.BI daki bina, TUCBS.TK daki parsel, TUCBS.ID daki mahalle, köy detay sınıflarıyla ilişkili olarak adres konumlandırılabilir.

8 class Adres Capraz Iliski «featuretype» Adres +ekadres konum: CografiKonum [1..*] + konumlayici: AdresKonumlayici [1..*] + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] + versiyonno: Integer +bilesen 3..* +bilesen 0..1 «featuretype» AdresBilesenleri + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] «featuretype» Csbm + csbmadi: CografiIsim [1..*] + csbmkodu: Integer + sabittanitimnumarasi: CharacterString + turu: CsbmTuru +csbm 1..* «featuretype» Kapi + isim: CografiIsim [0..*] +diskapi 1..* «featuretype» DisKapi + eskikapino: Integer + geometri: GM_Point + kapino: CharacterString + kapituru: NumaratajTipi + uavtno: Integer + yerlesimacisi: Decimal +tanitim 1 «featuretype» Karayolu::YolTanitimi +parsel 1 «featuretype» TK::Parsel +parsel 1 +bina «voidable» 0..* «featuretype» BI::Bina OzetBina +tanitim hat 1..* UlasimHatti «featuretype» Karayolu::YolHatti Şekil 2 TUCBS Adres Çapraz İlişki

9 COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ULUSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ STANDARTLARININ BELİRLENMESİ PROJESİ: TUCBS.AD Adres VERİ ŞEMASI DETAY KATALOĞU Yüklenic Alt yüklenici Eylül 2012

10 1.1.1 Adres Tip: Paket Durum: Önerilen. Versiyon. Faz 1.0. Paket: TUCBS Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/21/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/21/2012 GUID: {13CD5F57-6CD6-4c6a-BD30-71DAD6F8FE7A} AD Tip: Paket (Uygulama Şeması) Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: Adres Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/26/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/26/2012 GUID: {E0F0B9BF-EAF8-4aa AEFE5316} Adres Veri Temasında kullanılan tüm detay tiplerinin özetlenmiş halidir. AD - (Logical diyagram) Oluşturan: GIS@ITU on 11/22/2005 Son Değiştirildi: 6/27/2012 Versiyon: 1.0. GUID: {23FFB822-5D44-4fcb-B8CB-A7DE03FE1985}

11 class AD +ekadres 0..1 «featuretype» Adres + konum: CografiKonum [1..*] + konumlayici: AdresKonumlayici [1..*] + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] + versiyonno: Integer «datatype» CografiKonum + geometri: GM_Point + kullanilanveri: AdresKonumlandirmaVerisi + varsayilankonum: Boolean [1..*] + yontem: CharacterString +bilesen 3..* +bilesen 0..1 «datatype» AdresKonumlayici + adi: KonumlayiciAdi + tasarimci: KonumlayiciTasarimci +konumlayici 0..1 «featuretype» AdresBilesenleri + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] «datatype» KonumlayiciTasarimci + tasarimci: CharacterString + tipi: KonumlayiciTasarimciTipDegeri «datatype» KonumlayiciAdi «featuretype» ID::SoyutIdariBirim «featuretype» Csbm «featuretype» Kapi «featuretype» PostaKodu + adi: CografiIsim [1..*] + tipi: KonumlayiciAdiTipDegeri + duzeykodu: IdariHiyerarsiDuzeyKodu + geometri: GM_MultiSurface + isim: CografiIsim [1..*] + tucbsno: NesneTanimlayici + csbmadi: CografiIsim [1..*] + csbmkodu: Integer + sabittanitimnumarasi: CharacterString + turu: CsbmTuru + isim: CografiIsim [0..*] + isim: CografiIsim [0..*] + postakodu: Integer [0..1] + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] + yetki: IdariMerkez «featuretype» DisKapi + eskikapino: Integer + geometri: GM_Point + kapino: CharacterString + kapituru: NumaratajTipi + uavtno: Integer + yerlesimacisi: Decimal «featuretype» BagimsizBolum +kisim + bagimsizbolumno: CharacterString + katno: CharacterString 1..* «codelist» AdresKonumlandirmaVerisi + diskapi + yolhatti «codelist» NumaratajTipi + bagimsizbolumanagiris + bagimsizbolumtaligiris + binaanagiris + binataligiris + diger + tahsisliarsaparsel «codelist» CsbmTuru + bulvar + cadde + meydan + sokak «codelist» KonumlayiciTasarimciTipDegeri + adreskosenoktasibelirleyici + binabelirleyici + giriskapisibelirleyici + katbelirleyici «codelist» KonumlayiciAdiTipDegeri + binaadi + siteadi + tanimlayicibelirleyici «datatype» CografiIsim + isimdurumu: IsimDurumDegeri + IsimKaynagi: CharacterString + metin: YazimKurali [1..*] + yerelisim: CharacterString + yerlilik: YerlilikTipi «datatype» YazimKurali + semboloji: CharacterString + yazi: CharacterString «codelist» YerlilikTipi + genel + yoresel «FeatureType» IsimlendirilmisYerler + azdetayligoruntuleme: MD_Resolution [0..1] + detayligoruntuleme: MD_Resolution [0..1] + geometri: GM_Object + iliskilikonumsalnesne: NesneTanimlayici [0..*] + isim: CografiIsim + tip: IsimlendirilmisYerTipDegeri [1..*] + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] «codelist» IsimlendirilmisYerTipDegeri + araziortusu + bina + diger + hidrografya + idaribirim + korumaalanlari + topografya + ulasim «codelist» IsimDurumDegeri + digerisimler + resmiisim + standartisimler + tarihiisim Sekil: 1

12 AD Paket - (Paket diyagram) Oluşturan: GIS@ITU on 6/5/2012 Son Değiştirildi: 6/22/2012 Versiyon: 1.0. GUID: {7CA1BB59-D9B1-406e-AF58-E06CED99EB81}

13 Adres Capraz İlişki - (Logical diyagram) Sekil: 2

14 Oluşturan: on 6/4/2012 Son Değiştirildi: 6/27/2012 Versiyon: 1.0. GUID: {2D E67-4e35-9A00-CFB31DEA0FED}

15 class Adres Capraz Iliski «featuretype» Adres +ekadres konum: CografiKonum [1..*] + konumlayici: AdresKonumlayici [1..*] + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] + versiyonno: Integer +bilesen 3..* +bilesen 0..1 «featuretype» AdresBilesenleri + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] «featuretype» Csbm + csbmadi: CografiIsim [1..*] + csbmkodu: Integer + sabittanitimnumarasi: CharacterString + turu: CsbmTuru «featuretype» Kapi + isim: CografiIsim [0..*] «featuretype» DisKapi + eskikapino: Integer + geometri: GM_Point + kapino: CharacterString + kapituru: NumaratajTipi + uavtno: Integer + yerlesimacisi: Decimal OzetBina TK_KonumsalBirim «featuretype» BI::Bina Sekil: 3

16 Coğrafi İsimler - (Logical diyagram) Oluşturan: GIS@ITU on 1/11/2006 Son Değiştirildi: 5/1/2012 Versiyon: 1.0. GUID: {A9CDEF af FEFA44B2E68D} class Cografi Isimler «FeatureType» IsimlendirilmisYerler + azdetayligoruntuleme: MD_Resolution [0..1] + detayligoruntuleme: MD_Resolution [0..1] + geometri: GM_Object + iliskilikonumsalnesne: NesneTanimlayici [0..*] + isim: CografiIsim + tip: IsimlendirilmisYerTipDegeri [1..*] + tucbsno: NesneTanimlayici + versiyonbaslangictarihi: DateTime + versiyonbitistarihi: DateTime [0..1] «datatype» CografiIsim + isimdurumu: IsimDurumDegeri + IsimKaynagi: CharacterString + metin: YazimKurali [1..*] + yerelisim: CharacterString + yerlilik: YerlilikTipi «datatype» YazimKurali + semboloji: CharacterString + yazi: CharacterString «codelist» IsimDurumDegeri + digerisimler + resmiisim + standartisimler + tarihiisim «codelist» IsimlendirilmisYerTipDegeri + araziortusu + bina + diger + hidrografya + idaribirim + korumaalanlari + topografya + ulasim

17 Sekil: Adres Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:5/31/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/1/2012. GUID: {F57535FD-DCA BC24-0A76EA67E87B} Adres;herhangi bir toprak parçası veya binanın coğrafi konumu ve işlevi açısından tanımlanmasıdır. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler konum CografiKonum Belirli tanımlamalara göre adresin konumunu kesin olarak belirlemeye yarayan detay tipini tanımlar. [RationalRose$UGAS:xsdEnc odingrule = iso19136_2007

18 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler [1..*] ] konumlayıcı AdresKonumlayıcı Bir adresi coğrafi olarak konumlandırmaya yarayan detay tipidir. [RationalRose$UGAS:xsdEnc odingrule = iso19136_2007 ] [1..*] tucbsno NesneTanımlayıcı Nesne tanımlayıcısının öncelikli amacı çeşitli kaynaklar arasında ve bu veri temasında adres bileşenleri arasında bağlantı kurulmasını sağlamaktır.

19 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler versiyonbaslangict arihi DateTime Konumsal veri setinin İlgili versiyonunun sisteme ne zaman eklendiğini veya sistemde ne zaman değiştirildiğini gösterir versiyonbitistarihi DateTime Konumsal veri setinin İlgili versiyonunun sistemden ne zaman çıkarıldığını veya yerine başka bir verinin kullanıma alındığını gösterir. [0..1] versiyonno Integer İlgili konumsal veri setinin versiyon numarasını gösterir

20 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler İlişkiler İlişki Kaynak Hedef Notlar Association adres Kaynak -> Destination BinaBağımsızBolu m Adres Association ekadres Adres için tanımlanan Kaynak -> Destination Adres Adres adres ek bileşenlerini (subadress) belirtir. Bir adres için ayni konumlayıcılar kullanılabilir fakat kat numarası, daire numarası için yeni konumlayıcılar yani ek adresler (subadress) eklemek gerekir ki, ek adres ifade edilebilsin.

21 İlişki Kaynak Hedef Notlar Aggregation bileşen Adres Adres Adres bileşenleri için Destination -> Kaynak bileşenlerinden en az üç tanesi tanımlanmalıdır bileşenlerinde tanımlanan tüm özellikler adres'te tanımlanan tüm özellikler toplama(aggregation) yoluyla adres Detay Tip ki; adres, adres toplanır. özellikleri içine taşınır. bileşenlerinin özelliklerini Adres kendinde toplayabilsin AdresBileşenleri Association adres Kaynak -> Destination OzetYapi Adres AdresBileşenleri Tip: Sınıf

22 Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/1/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/26/2012. GUID: {C3D43E3A-F9FA-43cb-8F99-E8EA B} Özel bir coğrafi alanı belirleyici, coğrafi İsim, konum veya başka konumsal objeler tanımlayan, ayrıca adres kapsamını tanımlayan detay tipidir. Adresin 4 farklı altsınıf bileşeni tanımlanmıştır. Bunlar; - Idari Birim Adi: il, ilçe, mahalle, köy İsimlerini içerir, -CSBM: cadde, sokak, bulvar, meydan İsimlerini içerir, -Kapı No: iç kapı ve dış kapı numaralarını içerir, -Posta Kodu: bölgelere göre posta kodunu içerir. Bir adresi tanımlayabilmek için bahsedilen altsınıfların hiyerarşik olarak yapılandırılması gereklidir. Adres bileşenleri ve adres konumlayıcı kombinasyonundan oluşan yapı, adresi konumsal obje olarak tanımlı ve kesin olarak anlaşılabilir yapar.

23 Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler tucbsno NesneTanımlayıcı Nesne tanımlayıcısının öncelikli amacı çeşitli kaynaklar arasında ve bu veri temasında adres bileşenleri arasında bağlantı kurulmasını sağlamaktır. versiyonbaslangict arihi DateTime Konumsal veri setinin İlgili versiyonunun sisteme ne zaman eklendiğini veya sistemde ne zaman değiştirildiğini gösterir

24 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler versiyonbitistarihi DateTime Konumsal veri setinin İlgili versiyonunun sistemden ne zaman çıkarıldığını veya yerine başka bir verinin kullanıma alındığını gösterir. [0..1] İlişkiler İlişki Kaynak Hedef Notlar Generalization Posta kodu detay tipinin Kaynak -> Destination PostaKodu AdresBileşenleri tüm özelliklerini adres bileşenlerine taşır. Association konumlayıcı Belirlenen kurallara göre Kaynak -> Destination AdresKonumlayıcı AdresBileşenleri adres bileşenlerine atanan adres konumlayıcılar için tanımlanan ilişkidir. İki

25 İlişki Kaynak Hedef Notlar konumlayıcıya sahip bir adresin, iki farklı konumlayıcısı da farklı adres bileşenine sahip olabilir. Association bileşen Bu ilişki adres Kaynak -> Destination AdresBileşenleri AdresBileşenleri bileşenlerinin hiyerarşik olarak gösterilmesine olanak sağlar. Bu hiyerarşi farklı idari birimlerde fakat ayni İsimdeki coğrafi yerlerin İsimlerinin uygun kullanılmasına da olanak tanır. Aggregation bileşen Adres Adres Adres bileşenleri için Destination -> Kaynak bileşenlerinden en az üç tanesi tanımlanmalıdır bileşenlerinde tanımlanan tüm özellikler adres'te tanımlanan tüm özellikler toplama(aggregation) yoluyla adres Detay Tip ki; adres, adres toplanır. özellikleri içine taşınır. bileşenlerinin özelliklerini Adres kendinde toplayabilsin AdresBileşenleri

26 İlişki Kaynak Hedef Notlar Generalization Kapı detay tipinin tüm Kaynak -> Destination Kapı AdresBileşenleri özelliklerini adres bileşenlerine taşır. Generalization Idari birim adi detay tipinin Kaynak -> Destination SoyutIdariBirim AdresBileşenleri tüm özelliklerini adres bileşenlerine taşır. Generalization CSBM detay tipinin tüm Kaynak -> Destination Csbm AdresBileşenleri özelliklerini adres bileşenlerine taşır AdresKonumlandırmaVerisi Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0.

27 Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/1/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {A73FE3CA-D47C-43ca-BD1F-BC05F794C6C4} Adresin nereye konumlandırıldığını belirleyen kod listesidir. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler diskapi Adresin dış kapıdan konumlandırıldığını ifade eder yolhatti Adresin yol hattı boyunca konumlandırıldığını ifade eder.

28 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler AdresKonumlayıcı Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/1/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {30017AA9-8F23-4e98-B597-89CF79A7F7E1} Tasarımcı veya İsim olarak belirlenmiş, bir adresi diğer adreslerden ayırmaya veya bir adresi referanslandirmaya yarayan özelliktir. Adres konumlayıcılar genellikle adres numarası, bina numarası, kat belirleyici, bina adi gibi tasarımcılar arasından seçilir. Bir konumlayıcı birden fazla tasarımcı ile ifade edilebilir. Adres konumlayıcı hiyerarşik olarak Sınıflandirilabilir. İlk adres konumlayıcı binayi, ikincisi ise binanın bir katini belirleyebilir.

29 Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler adi KonumlayıcıAdi Konumlayıcı tarafından nitelenmiş olan bir özelliğin, bir coğrafi İsim veya tanımlayıcı bir yazi ile ifade edilmesidir. tasarımcı KonumlayıcıTasarım cı Konumlayıcının İlgili kapsam dahilinde bir sayı veya yazı ile ifade edilmesine olanak sağlar.

30 İlişkiler İlişki Kaynak Hedef Notlar Association konumlayıcı Belirlenen kurallara göre Kaynak -> Destination AdresKonumlayıcı AdresBileşenleri adres bileşenlerine atanan adres konumlayıcılar için tanımlanan ilişkidir. İki konumlayıcıya sahip bir adresin, iki farklı konumlayıcısı da farklı adres bileşenine sahip olabilir BağımsızBolum Tip: Sınıf Kapı Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/1/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/14/2012. GUID: {1EF7DD1C-1EBE-49ad-B11A-09AD1AD40EDB} Dış kapının bağlı olduğu bağımsız bölümleri ifade eden detay tipidir. Öznitelikler

31 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler bağımsızbolumno CharacterString İlgili bağımsız bölümün ifade edildigi numarayi ifade eder. katno CharacterString Bağımsız bölümün bir kısmi olan kat numaralarını ifade eder. İlişkiler İlişki Kaynak Hedef Notlar Aggregation kisim Bağımsız bölüm detay

32 İlişki Kaynak Hedef Notlar Destination -> Kaynak BağımsızBolum DisKapi tipinin dış kapı ile güçlü ilişkileri olduğunu belirtir. Bağımsız bölümün dış kapıdan ayrı düşünülemeyeceğini ifade eder. Generalization Bağımsız bölüm detay Kaynak -> Destination BağımsızBolum Kapı tipinin tüm özelliklerini adres bileşenlerine taşır Coğrafiİsim Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:4/26/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/22/2012. GUID: {BE E f-A F0686D4C} Gerçek dünya varlıklarını niteleyen İsimlerin özelliklerinin tanımlandığı detay tipidir.

33 Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler İsimDurumu İsimDurumDeğeri İsim standartları, güncelligi, yöresel olma durumu burada belirlenir. İsimKaynagi CharacterString Coğrafi İsim veri kaynaginin nereden alinip hangi veri setine yerlestirildigini ifade eder. Örn; gazetteer, coğrafi İsimler metin YazimKurali Coğrafi yer İsimlerinin yazım kurallarınıbelirler

34 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler [1..*] yerelisim CharacterString Yerel olarak kullanilmis ya da hala kullanılan İsimleri belirtir. yerlilik YerlilikTipi Bir coğrafi ismin farklı dillerdeki karsiligini temsil eder.

35 CoğrafiKonum Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/1/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/26/2012. GUID: {FFA0A41A-C1BB-4a2e-87B6-9630E } Herhangi bir adresin coğrafi konumunu temsil eden noktanın yerini özel tanımlamalara göre belirleyen detay tipidir. Konumun orijin bilgilerini de içerir. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler geometri GM_Point Coğrafi konum belirlemek için kullanılan geometri ISOTC11 standartlarından 19107'den seçilen nokta olarak tanımlanmıştır. kullanılanveri AdresKonumlandırm averisi Coğrafi konumun nasıl belirlendiğini/üretildigini, hangi yontemin kullanildigi ifade edilir.

36 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler varsayılankonum Boolean Coğrafi olarak konumlandırılmış olan adresin, belirlenen konumlarından hangisinin varsayılan olarak seçileceği belirlenir [1..*] yontem CharacterString Coğrafi konumun nasıl ve kim tarafından belirlendiğini ifade eder.

37 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler Csbm Tip: Sınıf AdresBileşenleri Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/1/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/26/2012. GUID: {51F6C2EA-1C68-40aa-B3D9-065EF5FBE58E} Adres Bileşenlerinden olan CSBM kodunun bağlı bulundugu cadde, sokak, bulvar veya meydan adını ifade eder. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler csbmadi Coğrafiİsim Cadde, sokak, bina, meydan İsimlerini ifade eder.

38 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler [1..*] csbmkodu Integer Cadde, sokak, bulvar, meydan İsimlerinin İlgililerce belirlenen ulusal kodunu ifade eder. sabittanitimnumar ası CharacterString İlgili kurumlarca belirlenen STN numarasını ifade eder.

39 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler turu CsbmTuru CSBM olarak adlandirilan veri grubunun türleri ifade edilir. İlişkiler İlişki Kaynak Hedef Notlar Generalization CSBM detay tipinin tüm Kaynak -> Destination Csbm AdresBileşenleri özelliklerini adres bileşenlerine taşır CsbmTuru Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/1/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/6/2012. GUID: {B29E40FB-FFE A6F61D801D}

40 CSBM türleri cadde, sokak, bulvar veya meydan İsimlerinden biri seçilerek ifade edilir. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler bulvar Adresin bulvar adi seçilerek ifade edileceğini belirtir. cadde Adresin cadde adi seçilerek ifade edileceğini belirtir.

41 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler meydan Adresin meydan adi seçilerek ifade edileceğini belirtir. sokak Adresin sokak adi seçilerek ifade edileceğini belirtir DisKapi Tip: Sınıf Kapı Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/1/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/14/2012.

42 GUID: {47B F1D-451a-BCF5-EFCDA321F1B2} Numarataja konu olan dış kapı özelliklerini belirler. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler eskikapino Integer Eski numarataj kodunu ifade eder geometri GM_Point Dış kapının geometrisinin ISOTC 'den nokta özelliği ile ifade edilebileceğini ifade eder.

43 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler kapino CharacterString Yeni numarataj kapı numarasını ifade eder. kapituru NumaratajTipi Numarataj tipinin hangi özellikler ile ifade edilebileceğini ifade eder. uavtno Integer Ulusal Adres Veri teması numarasını ifade eder.

44 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler yerleşimacisi Decimal Dış kapı yerleşim açısını ifade eder. İlişkiler İlişki Kaynak Hedef Notlar Generalization Dış kapı detay tipinin tüm Kaynak -> Destination DisKapi Kapı özelliklerini adres bileşenlerine taşır. Aggregation kisim Bağımsız bölüm detay Destination -> BağımsızBolum DisKapi tipinin dış kapı ile güçlü ilişkileri olduğunu belirtir.

45 İlişki Kaynak Hedef Notlar Kaynak Bağımsız bölümün dış kapıdan ayri düşünülemeyeceğini ifade eder İsimDurumDeğeri Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:5/1/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/22/2012. GUID: {4B691F2E-100D-4444-B FA064FBCC} İsim durum değerlerini ifade eden kod-listesidir. Öznitelikler

46 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler diğerisimler Su anda kullanımda fakat resmi olarak onaylanmamış isimlerdir resmiisim Su anda kullanımda olan İsimdir ve yasal olarak yayınlanmış, onaylanmıştır. standartisimler Standartlaşmış, kullanımına alışılmış, kullanımda olan İsimleri ifade eder.

47 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler tarihiisim Tarihi değeri olan İsimleri ifade eder İsimlendirilmişYerTipDeğeri Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:5/1/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/22/2012. GUID: {22645DDA-282B-4e7f-9C44-D54C9B16438C} İsimlendirilmiş yerlerin kod-listelerini tanımlar

48 Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler araziortusu Arazi örtüsünde tanımlanmış tüm coğrafi İsimleri temsil eder. bina Bina veri temasında tanımlanmış tüm coğrafi İsimleri temsil eder. diğer Diğer veri temalarında kullanılan tüm coğrafi İsimleri ifade eder.

49 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler hidrografya Hidrografya veri temasında tanımlanmış tüm coğrafi İsimleri temsil eder. idaribirim Idari birim veri temasında tanımlanmış tüm coğrafi İsimleri temsil eder.

50 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler korumaalanlari koruma alanlari veri temasında tanımlanmış tüm coğrafi İsimleri temsil eder. topografya Topografya veri temasında tanımlanmış tüm coğrafi İsimleri temsil eder. ulaşım Ulaşım veri temasında tanımlanmış tüm coğrafi İsimleri temsil eder.

51 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler İsimlendirilmişYerler Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:4/26/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/22/2012. GUID: {33418F73-37CC-4cd8-95D7-1C559C62323D} Bir veya daha fazla İsimle adlandırılmış coğrafi nesnelerdir. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler

52 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler azdetayligoruntule me MD_Resolution Küçük ölçekte görüntüleme [0..1] detayligoruntulem e MD_Resolution ISO Büyük ölçekte görüntüleme [0..1] geometri GM_Object Geometri ile ilişkilendirilmiş, İsimlendirilmiş konumları ifade eder. İsimlendirilmiş konumlar için en genel geometri tipi referans noktasi olarak nokta (GM_Point), daha dogruluklu bir gösterim için

53 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler GM_Curve ve GM_Surface ile konumları ifade etmek uygun görülmektedir. ilişkilikonumsalnes ne NesneTanımlayıcı Bir konumsal nesnenin tanımlayıcısı ayni varligi ifade ediyor fakat farklı veri temalarında tanımlanmışsa bu tanımlayıcıya ihtiyaç vardir. [0..*] İsim Coğrafiİsim İsimlendirilmiş varlıklari ifade eder.

54 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler tip İsimlendirilmişYerTi pdeğeri Coğrafi İsimlere göre tanımlanmış varlık tiplerini tanımlar. İlişkili konumsal nesne ile etkileşim halinde olmalıdır. [1..*] tucbsno NesneTanımlayıcı Nesne tanımlayıcısının öncelikli amacı çeşitli kaynaklar arasında ilişki kurulmasını sağlamaktır. versiyonbaslangict arihi DateTime Konumsal veri setinin İlgili versiyonunun sisteme ne zaman eklendiğini veya sistemde ne zaman değiştirildiğini gösterir

55 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler versiyonbitistarihi DateTime Konumsal veri setinin İlgili versiyonunun sistemden ne zaman çıkarıldığını veya yerine başka bir verinin kullanıma alındığını gösterir. [0..1] Kapı Tip: Sınıf AdresBileşenleri Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/1/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/26/2012. GUID: {B99E1265-0F49-445b-961B-8254E57BE9CE}

56 Adres bileşenlerinde kapı, dış kapı ve bağımsız bölüm detay tiplerinin tüm özelliklerini içerir. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler İsim Coğrafiİsim Bina İsimlerini ifade eder. [0..*] İlişkiler İlişki Kaynak Hedef Notlar Generalization Dış kapı detay tipinin tüm Kaynak -> Destination DisKapi Kapı özelliklerini adres bileşenlerine taşır.

57 İlişki Kaynak Hedef Notlar Generalization Kapı detay tipinin tüm Kaynak -> Destination Kapı AdresBileşenleri özelliklerini adres bileşenlerine taşır. Generalization Bağımsız bölüm detay Kaynak -> Destination BağımsızBolum Kapı tipinin tüm özelliklerini adres bileşenlerine taşır KonumlayıcıAdi Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/4/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {E81C073A cfd-B1FB-27BE6572B21A} Gerçek dünya varlıklarını niteleyen İsimlerin konumlayıcılar tarafından belirlenmesidir.

58 Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler adi Coğrafiİsim Konumlayıcı adını olusturan parçalardan biridir. [1..*] tipi KonumlayıcıAdiTipD eğeri Konumlayıcı İsimlerinin hangi değerlerden yararlanarak olusturuldugunun belirlenmesine olanak sağlar.

59 KonumlayıcıAdiTipDeğeri Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/4/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {80F9D9A6-B4E1-4d75-9D58-7DEA43D4F75D} Konumlayıcı adını semantik olarak tanımlar. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler binaadi Binanın veya bir bina blogunun adidir.

60 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler siteadi Bir bina kompleksinin, bir sitenin vs. adidir. tanımlayıcıbelirleyi ci Metinsel olarak açıklanmış bir konum veya adreslendirilebilir bir objeyi belirtir KonumlayıcıTasarımcı Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD

61 Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/4/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {9105D368-E6C5-44dc-88B5-555EF } Belirlenen kapsama göre tanımlanan sayilardan veya karakterlerden oluşan essiz konumlayıcılar belirlenir. Bir konumlayıcı bir veya birden fazla konumlayıcı tasarımcısindan olusabilir. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler tasarımcı CharacterString Konumlayıcı tasarımcınin bir sayı veya yazı ile nasıl ifade edildigini tanımlar. Belirli kurallara göre atanan Konumlayıcının denetlenmesine olanak sağlanir. Örn, kat numaralarının 1, 2, 3 olarak tanımlanmasi; binalarin tek ve çift sayilarla ifade edilmesi gibi... tipi KonumlayıcıTasarım cıtipdeğeri Konumlayıcı tasarımcınin hangi özelliği orijin olarak, özelliklere deger atadiginin ifade edilmesine olanak sağlar. Örn; bina girisine konumlayıcı atanmasini ve bu Konumlayıcının adres numarasının

62 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler uzantisi olarak mi tasarlanacagi, karakterlerden mi, sayilardan mi olusacagi bu özellikte belirlenir KonumlayıcıTasarımcıTipDeğeri Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/4/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: {1BC54A94-FB16-444a-A68F-B5B8CE8F3CA1} Konumlayıcı tasarımcısini semantik olarak tanımlar. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler

63 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler adreskosenoktasib elirleyici Adres kose noktasi için tanımlanan belirleyicidir. binabelirleyici Bina belirleyicisi numaralar ve/veya diğer karakterlerden olusturulur. giriskapisibelirleyi ci Giris kapisi, kapi vs. için belirlenen tanımlayıcıdir.

64 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler katbelirleyici Binanın zeminini veya herhangi bir katini belirleyen belirleyicidir NumaratajTipi Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/1/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/26/2012. GUID: {4127FAF9-02CA-46e3-BF51-6DD2F277C5F3}

65 Numarataj tipi kod listesi numaratajin hangi özellik veya özellikler kullanilarak yapildigini ifade eder. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler bağımsızbolumana Giris İlgili bağımsız bölüm ana girisini ifade eder. bağımsızbolumtali Giris İlgili bağımsız bölüm tali girisini ifade eder.

66 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler binaanagiris İlgili bina ana girisini ifade eder. binataligiris İlgili bina tali girisini ifade eder. diğer Diğer özelliklerin numarataja konu olduğunu ifade eder

67 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler tahsisliarsaparsel Tahsisli arsa parselin numarataja konu olduğunu ifade eder PostaKodu Tip: Sınıf AdresBileşenleri Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0.

68 Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/1/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/5/2012. GUID: { E-7FD0-42f CBDEF0BEFEE} Adres bileşenlerinden olan posta kodu bir bölgenin İlgili kodlara göre tanımlanmış sayisal değerlerini içerir. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler İsim Coğrafiİsim Posta kodunun atandigi bölgenin adını temsil eder. [0..*] postakodu Integer Bölgelere göre belirlenen kodlari ifade eder.

69 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler [0..1] İlişkiler İlişki Kaynak Hedef Notlar Generalization Posta kodu detay tipinin Kaynak -> Destination PostaKodu AdresBileşenleri tüm özelliklerini adres bileşenlerine taşır YazimKurali Tip: Sınıf Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:4/26/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/22/2012. GUID: {129CEA5D-E440-48f4-95E8-9F585E38B0F8} Yazım kurallarınıbelirlendigi detay tipidir.

70 Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler semboloji CharacterString Yazim sekillerini belirleyen bir grup grafik sembolojidir. Kullanılan alfabe tanımlanir. yazi CharacterString Coğrafi İsimin yazimi belirlenir YerlilikTipi Tip: Sınıf

71 Durum: Önerilen. Versiyon 1.0. Faz 1.0. Paket: AD Detaylar: Oluşturulma Tarihi:6/27/2012. Son Değiştirilme Tarihi 6/27/2012. GUID: { B B51E-50C502F92421} Yerlilik tiplerinin gösterildigi kod-listesidir. Öznitelikler Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler genel Resmi olarak kabul edilmis, genel olarak kullanımda olan İsimdir. yoresel Yoresel olarak kullanılan İsimleri temsil eder.

72 Öznitelik Notlar Kısıtlamalar ve Etiketler

73 COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ULUSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ STANDARTLARININ BELİRLENMESİ PROJESİ: TUCBS.AD Adres VERİ TEMALASI GML DOKÜMANI Yüklenici Alt yüklenici Eylül 2012

74 1 TUCBS.AD Adres Veri Teması GML <?xml version="1.0" encoding="windows-1252"?><schema xmlns=" xmlns:gml=" elementformdefault="qualified" targetnamespace=" version="1.0"> <annotation> <documentation>adres Veri Temasinda kullanilan tüm detay tiplerinin özetlenmis halidir.</documentation> </annotation> <import namespace=" schemalocation=" <!--XML Schema document created by ShapeChange--> <element name="diskapi" substitutiongroup="gml:kapi" type="gml:diskapitype"> <annotation> <documentation>numarataja konu olan dis kapi özelliklerini belirler.</documentation> </annotation> </element> <complextype name="diskapitype"> <complexcontent> <extension base="gml:kapitype"> <sequence> <element maxoccurs="unbounded" name="kisim" type="gml:bagimsizbolumpropertytype"/> <element name="eskikapino" type="integer"/> <element name="geometri" type="gml:pointpropertytype"/> <element name="kapino" type="string"/> <element name="kapituru" type="gml:numaratajtipipropertytype"/>

75 <element name="uavtno" type="integer"/> <element name="yerlesimacisi" type="double"/> </sequence> </extension> </complexcontent> </complextype> <complextype name="diskapipropertytype"> <sequence minoccurs="0"> <element ref="gml:diskapi"/> </sequence> <attributegroup ref="gml:associationattributegroup"/> <attributegroup ref="gml:ownershipattributegroup"/> </complextype> <simpletype name="konumlayiciaditipdegeritype"> <annotation> <documentation>konumlayici adini semantik olarak tanimlar.</documentation> </annotation> <union membertypes="gml:konumlayiciaditipdegerienumerationtype gml:konumlayiciaditipdegeriothertype"/> </simpletype> <simpletype name="konumlayiciaditipdegerienumerationtype"> <annotation> <documentation>konumlayici adini semantik olarak tanimlar.</documentation> </annotation>

76 <restriction base="string"> <enumeration value="binaadi"/> <enumeration value="siteadi"/> <enumeration value="tanimlayicibelirleyici"/> </restriction> </simpletype> <simpletype name="konumlayiciaditipdegeriothertype"> <restriction base="string"> <pattern value="other: \w{2,}"/> </restriction> </simpletype> <simpletype name="adreskonumlandirmaverisitype"> <annotation> <documentation>adresin nereye konumlandirildigini belirleyen kod listesidir.</documentation> </annotation> <union membertypes="gml:adreskonumlandirmaverisienumerationtype gml:adreskonumlandirmaverisiothertype"/> </simpletype> <simpletype name="adreskonumlandirmaverisienumerationtype"> <annotation> <documentation>adresin nereye konumlandirildigini belirleyen kod listesidir.</documentation> </annotation> <restriction base="string"> <enumeration value="diskapi"/>

77 <enumeration value="yolhatti"/> </restriction> </simpletype> <simpletype name="adreskonumlandirmaverisiothertype"> <restriction base="string"> <pattern value="other: \w{2,}"/> </restriction> </simpletype> <element name="adreskonumlayici" substitutiongroup="gml:abstractobject" type="gml:adreskonumlayicitype"> <annotation> <documentation>tasarimci veya isim olarak belirlenmis, bir adresi diger adreslerden ayirmaya veya bir adresi referanslandirmaya yarayan özelliktir. Adres konumlayicilar genelikle adres numarasi, bina numarasi, kat belirleyici, bina adi gibi tasarimcilar arasidan seçilir. Bir konumlayici birden fazla tasarimci ile ifade edilebilir. Adres konumlayici hiyerarsik olarak siniflandirilabilir. Ilk adres konumlayici binayi, ikincisi ise binanin bir katini belirleyebilir.</documentation> </annotation> </element> <complextype name="adreskonumlayicitype"> <sequence> <element minoccurs="0" name="konumlayici" type="gml:adresbilesenleripropertytype"/> <element name="adi" type="gml:konumlayiciadipropertytype"/>

78 <element name="tasarimci" type="gml:konumlayicitasarimcipropertytype"/> </sequence> </complextype> <complextype name="adreskonumlayicipropertytype"> <sequence> <element ref="gml:adreskonumlayici"/> </sequence> </complextype> <element name="yazimkurali" substitutiongroup="gml:abstractobject" type="gml:yazimkuralitype"> <annotation> <documentation>yazim kurallarini belirlendigi detay tipidir.</documentation> </annotation> </element> <complextype name="yazimkuralitype"> <sequence> <element name="semboloji" type="string"/> <element name="yazi" type="string"/> </sequence> </complextype> <complextype name="yazimkuralipropertytype"> <sequence> <element ref="gml:yazimkurali"/> </sequence> </complextype>

79 <element name="konumlayicitasarimci" substitutiongroup="gml:abstractobject" type="gml:konumlayicitasarimcitype"> <annotation> <documentation>belirlenen kapsama göre tanimlanan sayilardan veya karakterlerden olusan essiz konumlayicilar belirlenir. Bir konumlayici bir veya birden fazla konumlayici tasarimcisindan olusabilir.</documentation> </annotation> </element> <complextype name="konumlayicitasarimcitype"> <sequence> <element name="tasarimci" type="string"/> <element name="tipi" type="gml:konumlayicitasarimcitipdegeripropertytype"/> </sequence> </complextype> <complextype name="konumlayicitasarimcipropertytype"> <sequence> <element ref="gml:konumlayicitasarimci"/> </sequence> </complextype> <element name="konumlayiciadi" substitutiongroup="gml:abstractobject" type="gml:konumlayiciaditype"> <annotation> <documentation>gerçek dünya varliklarini niteleyen isimlerin konumlayicilar tarafindan belirlenmesidir.</documentation> </annotation>

80 </element> <complextype name="konumlayiciaditype"> <sequence> <element maxoccurs="unbounded" name="adi" type="gml:cografiisimpropertytype"/> <element name="tipi" type="gml:konumlayiciaditipdegeripropertytype"/> </sequence> </complextype> <complextype name="konumlayiciadipropertytype"> <sequence> <element ref="gml:konumlayiciadi"/> </sequence> </complextype> <element name="idaribirimadi" substitutiongroup="gml:adresbilesenleri" type="gml:idaribirimaditype"> <annotation> <documentation>soyut idari birim detay tiplerinin ortak özniteliklerinin gösterildigi detay tipidir. </documentation> </annotation> </element> <complextype name="idaribirimaditype"> <complexcontent> <extension base="gml:adresbilesenleritype"> <sequence> <element name="hiyerarsi" type="gml:idarihiyerarsiduzeykodupropertytype"/>

81 <element maxoccurs="unbounded" minoccurs="0" name="isim" type="gml:cografiisimpropertytype"/> </sequence> </extension> </complexcontent> </complextype> <complextype name="idaribirimadipropertytype"> <sequence minoccurs="0"> <element ref="gml:idaribirimadi"/> </sequence> <attributegroup ref="gml:associationattributegroup"/> <attributegroup ref="gml:ownershipattributegroup"/> </complextype> <simpletype name="isimdurumdegeritype"> <annotation> <documentation>isim durum degerlerini ifade eden kod-listesidir.</documentation> </annotation> <union membertypes="gml:isimdurumdegerienumerationtype gml:isimdurumdegeriothertype"/> </simpletype> <simpletype name="isimdurumdegerienumerationtype"> <annotation> <documentation>isim durum degerlerini ifade eden kod-listesidir.</documentation> </annotation> <restriction base="string">

82 <enumeration value="digerisimler"/> <enumeration value="resmiisim"/> <enumeration value="standartisimler"/> <enumeration value="tarihiisim"/> </restriction> </simpletype> <simpletype name="isimdurumdegeriothertype"> <restriction base="string"> <pattern value="other: \w{2,}"/> </restriction> </simpletype> <simpletype name="konumlayicitasarimcitipdegeritype"> <annotation> <documentation>konumlayici tasarimcisini semantik olarak tanimlar.</documentation> </annotation> <union membertypes="gml:konumlayicitasarimcitipdegerienumerationtype gml:konumlayicitasarimcitipdegeriothertype"/> </simpletype> <simpletype name="konumlayicitasarimcitipdegerienumerationtype"> <annotation> <documentation>konumlayici tasarimcisini semantik olarak tanimlar.</documentation> </annotation> <restriction base="string"> <enumeration value="adresno"/>

83 <enumeration value="adresnouzanti"/> <enumeration value="binabelirleyici"/> <enumeration value="giriskapisibelirleyici"/> <enumeration value="katbelirleyici"/> <enumeration value="merdivenbelirleyici"/> </restriction> </simpletype> <simpletype name="konumlayicitasarimcitipdegeriothertype"> <restriction base="string"> <pattern value="other: \w{2,}"/> </restriction> </simpletype> <simpletype name="csbmturutype"> <annotation> <documentation>csbm türleri cadde, sokak, bulvar veya meydan isimlerinden biri seçilerek ifade edilir.</documentation> </annotation> <union membertypes="gml:csbmturuenumerationtype gml:csbmturuothertype"/> </simpletype> <simpletype name="csbmturuenumerationtype"> <annotation> <documentation>csbm türleri cadde, sokak, bulvar veya meydan isimlerinden biri seçilerek ifade edilir.</documentation> </annotation>

84 <restriction base="string"> <enumeration value="bulvar"/> <enumeration value="cadde"/> <enumeration value="meydan"/> <enumeration value="sokak"/> </restriction> </simpletype> <simpletype name="csbmturuothertype"> <restriction base="string"> <pattern value="other: \w{2,}"/> </restriction> </simpletype> <element name="cografikonum" substitutiongroup="gml:abstractobject" type="gml:cografikonumtype"> <annotation> <documentation>herhangi bir adresin konumunu temsil eden noktanin konumunu özel tanimlamalara göre belirleyen detay tipidir. Konumun orijin bilgilerini de içerir.</documentation> </annotation> </element> <complextype name="cografikonumtype"> <sequence> <element name="geometri" type="gml:pointpropertytype"/> <element name="kullanilanveri" type="gml:adreskonumlandirmaverisipropertytype"/> <element maxoccurs="unbounded" name="varsayilankonum" type="boolean"/> <element name="yontem" type="string"/>