T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI DOĞA KORUMA ve MİLLİ PARKLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Transkript

1 T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI DOĞA KORUMA ve MİLLİ PARKLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

2

3 Envanter Oluşturmanın Tarihsel Gelişimi İnternet Ağına Bağlı Veritabanları Masaüstü Yazılımlar Müze Koleksiyonları, Herbaryumlar, vb.

4

5 Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi Biyolojik Çeşitliliğin Etkin Korunması Doğa Koruma Politikaları Biyolojik çeşitlilik verilerin sayısal olarak tek bir merkezde toplanması Ekonomik türler Doğal Kaynak Yönetimi Arazi Kullanım Planları Yatırım Projelerinin Yönlendirilmesi Sürdürülebilir Yönetim Sağlanması Güvenilir Verilere Dayalı, Sürdürülebilir Bir Envater ve İzleme Bilgi Sistemi Coğrafi olarak biyolojik çeşitliliği sorgulama Zamansal ve Konumsal Olarak Dinamik İzlemenin Gerçekleştirilmesi TÜBİTAK-BİLGEM-Yazılım Teknolojileri Araştırma Enstitüsü 5

6 Hedef Sahadan Toplanan Envanter Nuh un Gemisi (Mevcut) Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Sistemi Sahadan Toplanan Envanterin Kalitesi? Mevcut Sistem Yeterli mi? Veri Kalitesinin Kontrolü Sistemin İyileştirilmesi, Geliştirilmesi Kaliteli Veri TÜBİTAK-BİLGEM-Yazılım Teknolojileri Araştırma Enstitüsü 6

7 Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi 2013 yılında başlamış olup proje kapsamında bugüne kadar 76 ilde çalışmalar başlatılmış olup, 33 ilde tamamlanmıştır yılı sonunda 81 ilimizde bu çalışmalar tamamlanarak, ülkemizin Biyolojik Çeşitlilik Haritası ortaya çıkarılması planlanmaktadır.

8 UBENİS Süreci Uygun Çalışma Alanının Belirlenmesi Doğru Proje Ekibinin Görevlendirilmesi Saha Çalışmalarının Doğru Bir Şekilde Yapılması Veri Yönetiminin -En Az Hata- İlkesi ile Sağlanması Çalışma Alanı Seçim Kriterleri Saha, Veri Giriş vb Ekiplerinin Nitelik ve Nicelikleri Saha Çalışmalarında Uygulanacak Esaslar Kılavuzu Ulusal Biyolojik Çeşitlilik İzleme Sistemi Kontrol, Denetim ve Yönlendirme Organizasyonu

9 Rapor Tür Listeleri Harita Çıktıları Habitat Listeleri Özellikli Alanlar Hedef Türlerce Zengin Alanlar mdb (Veritabanı Dosyası) Nuh un Gemisi Veritabanı Envanter İzleme Belirtilen canlı gruplarının envanteri yapılacak İzleme planları oluşturulacak Elde edilen tüm veriler Nuh un Gemisi Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Veritabanında depo edilmektedir.

10

11

12 Arazide alınan gözlem noktalarının her paftayı temsil edecek düzeyde olmasına dikkat edilmektedir. Hatay Fauna Noktaları Dağılımı Hatay Flora Noktaları Dağılımı

13

14

15 İz, Belirti ve İşaretlerden Yararlanma

16 Küçük Memeliler (Yediuyurlar için)

17 Fotokapan Kullanma

18

19 İç Su Balıkları

20 Sürüngen ve Amfibiler

21 Sürüngen ve Amfibiler Memeliler ve sürüngenler için kullanılan yer tuzağı.

22 Bugün ülkemizde pek çok tıbbi ve aromatik bitkiden faydalanılmaktadır. Sürdürülebilir bir faydalanma için ekonomik değeri olan türlerin tespiti yapılmaktadır. Ekonomik Değeri Olan Türler

23 Standart Formatların Oluşturulması Ayrıca Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi daha kaliteli ve standart veri toplanması için revize edilmiştir. Amaç, bilimsel verilerin veri tabanı dilinde anlam ifade etmesini sağlamak.

24 Standart Tablo ve Kodlamaların Oluşturulması Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Projesi standart ve kaliteli veri elde edebilmek adına standart tablo, tablo numaraları ve kodlamalar oluşturulmuştur. Tablo No 1.. İli Flora Listesi Tablosu Sıra No FAMİLYA* TÜR* ALT_TUR VARYETE TURKCE_ADI TESPIT_SEKLI* BERN* CITES* IUCN* ENDEMIK* IZLEME_GOSTERGESI* REFERANS_KAYNAK** * Zorunlu Alanlar ** Tespit şekli L ve A+L olanlar için zorunludur. Tablo No 3.. İli Kuş Listesi Tablosu Sıra No FAMİLYA* TÜR* ALT_TUR VARYETE TURKCE_ADI TESPIT_SEKLI* BERN* CITES* IUCN* ENDEMIK* GD* IZLEME_GOSTERGESI* REFERANS_KAYNAK** * Zorunlu Alanlar ** Tespit şekli L ve A+L olanlar için zorunludur. Tablo No 8.. İli Omurgasızlar Listesi Tablosu Sıra No FAMİLYA* TÜR* ALT_TUR VARYETE TURKCE_ADI BERN CITES IUCN ENDEMIK REFERANS_KAYNAK* * Zorunlu Alanlar Tablo No 25.. İli Tohumsuz Bitkiler İçin Veritabanı Tablosu OBJECTID * SHAPE* BOLGE* IL* FAMİLYA* TÜR* ALT_TUR VARYETE TURKCE_ADI BERN CITES IUCN ENDEMIK REFERANS_KAYNAK* UTM_ZONE * UTM_X* UTM_Y* * Zorunlu Alanlar Tablo No 40.ili Fotoğraf Materyal Dizin İndeksi Sıra No FOTOĞRAF NUMARASI/KOD* BİLİMSEL ADI* TÜRKÇE ADI* İL ADI* MEVKİİ* KOORDİNAT BİLGİLERİ TARİH * SAAT FOTOĞRAFLA İLGİLİ NOTLAR * Zorunlu Alanlar

25 Standart Tablo ve Kodlamaların Oluşturulması

26 OBJECTID* SHAPE* BOLGE* IL* TUR* ALT_TUR VARYETE TURKCE_ADI* Tarafınıza verilen mdb dosyasında yer alan, arcgis tarafından otomatik olarak verilen objectid sütununda ki değerle aynı değer olacaktır. (Zorunludur.) Arcgis tarafından otomatik olarak verilir. (Zorunludur.) Çalışmanın yapıldığı bölge müdürlüğü girilecektir. (Zorunludur.) Çalışmanın yapıldığı il şube müdürlüğü girilecektir. (Zorunludur.) Tür listeleri (Zorunludur.) Tür listeleri (Alttür var ise zorunludur.) Tür listeleri (Varyete var ise zorunludur.) Türkiye Bitkiler Listesi kitabından faydalanılacak olup, eğer bu kitapta bulunamazsa yöresel isim var ise kullanılacaktır. (Zorunludur.) Her canlı grubunda tür listeleri oluşturulmuş. Her türün veritabanında kodu mevcuttur. Sinonim olan türler güncellenmekte ve yeni türler sisteme kaydedilmektedir.

27 UTM_ZONE* UTM_X* UTM_Y* YUKSELTI* TARIH* TESPIT_SEKLI* BERN* CITES* ED_1950 ye göre ilin bulunduğu zone girilecektir. Utm-35 Utm-36 Utm-37 Utm-38 (Zorunludur.) 6 haneli rakamdır. İl sınırları içerisinde ki x koordinatı değeridir (Zorunludur.) 7 haneli rakamdır. İl sınırları içerisinde ki y koordinatı değeridir (Zorunludur.) Tablolara girilecek verilerden alınacak olup yükselti aralığı değeridir. (Zorunludur.) Tespit şekli sadece arazi ve arazi+literatür olanlar proje çalışmasından önce ve sonra olmamalıdır. (Zorunludur.) Bir türe ait tespit şekli bilgisi tüm gözlemlerinde aynı olmalıdır. Literatür: L Literatür + Arazi : A+L Arazi : A (Zorunludur.) Bir türe ait tespit BERN bilgisi tüm gözlemlerinde aynı olmalıdır. (Zorunludur.) Bir türe ait CITES bilgisi tüm gözlemlerind e aynı olmalıdır. (Zorunludur.)

28 IUCN* ENDEMIK* RELIKT* OSB* ODBU* YOGUNLUK* REFERANS_KAYNAK Bir türe ait IUCN bilgisi tüm gözlemlerinde aynı olmalıdır. (Zorunludur.) Bir türe ait Endemiklik bilgisi tüm gözlemlerinde aynı olmalıdır. (Zorunludur.) Bir türe ait relikt bilgisi tüm gözlemlerinde aynı olmalıdır. (Zorunludur.) Bir türe ait OSB bilgisi tüm gözlemlerinde aynı olmalıdır. (Zorunludur.) Bir türe ait ODBÜ bilgisi tüm gözlemlerind e aynı olmalıdır. (Zorunludur.) Tablolara girilecek verilerden alınacak olup, aynı tür için farklılık gösterebilir. (Zorunludur.) Literatür çalışması yapılan canlı gruplarında yapılacak kaynak gösterimini ifade eder. (Zorunludur.) Örneğin: (Gündoğdu ve Sarıkaya 2005), (Oğurlu vd, 2004) gibi IZLEME_GOSTERGESI * Bir türe ait izleme durum bilgisi tüm gözlemlerinde aynı olmalıdır. (Zorunludur.)

29 EKONOMIK_DEGE R* MULKIYET_TIPI* Bir türe ait Ekonomik değer bilgisi tüm gözlemlerinde aynı olmalıdır. (Zorunludur.) Tablolara girilecek verilerden alınacak olup, aynı tür için farklılık gösterebilir. (Zorunludur.) MULKIYET_ACI TEHDIT_DERECESI* KLAMA NOTLAR FOTO_NO* TEHDITLER* ONERI_TEDBIR** * Önemli bir husus bulunması durumunda burada belirtilecektir. Türün gözlemine yönelik önemli bir husus var ise burada belirtilece ktir fotoğrafın çekildiği ilin plaka kodu ile başlanacak olup, daha sonra damarlı bitkiler için 1, memeliler için 2, kuşlar için 3, iç su balıkları için 4, sürüngenler için 5 ve çift yaşarlar için 6 rakamı verilerek devam edecektir. Bundan sonra da aynı canlı grubundan elde edilen fotoğraflara 0001 den itibaren, 0002, 0003 şeklinde devam eden şekilde numaralar verilerek kodlama tamamlanacaktır. Örneğin: Ankara'da çekilen damarlı bitki için kodu verilecektir. Tablolara girilecek verilerden alınacak olup, aynı tür için farklılık gösterebilir. Tehdit olması durumunda oneri tedbir ve tehdit derecesi sütunları (Zorunludur.) boş geçilemez. Tehditlere ilişkin öneri tedbirler bu bölümde belirtilecektir. Tehdit olması durumunda (Zorunludur.) Tehditin derecesi girilecektir.tehdi t olması durumunda (Zorunludur.)

30 Tablo 21 den farklı olarak yer alan sütunlar aşağıda yer almaktadır. MAKK* ODHÜ* GÖÇ DURUMU ÜREME GÖZLEM TİPİ GÖZLEM BAŞ GÖZLEM BİT EN AZ EN ÇOK Bir türe ait MAKK bilgisi tüm gözlemlerinde aynı olmalıdır. (Zorunludur.) Bir türe ait ODHÜ bilgisi tüm gözlemlerinde aynı olmalıdır. (Zorunludur.) Bir türe ait göç durumu bilgisi tüm gözlemlerinde aynı olmalıdır. (Zorunludur.) Tablolara girilecek verilerden alınacak olup, aynı tür için farklılık gösterebilir. (Zorunludur.) Türün gözleminin yapıldığı başlangıç saati girilecektir 16:30 Türün gözleminin yapıldığı başlangıç saati girilecektir. 12:30 Uzmanının görüşüne göre tahmine olarak birey sayısı girilecektir. Uzmanı nın görüşü ne göre tahmin e olarak birey sayısı girilece ktir.

31 Standart Tablo ve Kodlamaların Oluşturulması

32 Standart Tablo Kodlamalarının Oluşturulması kodu YukseklikSinifi TESPIT_SEKLI 1 Arazi+Literatür 2 Literatür 3 Arazi YukseklikKodu < Kodu 1 IUCN CR-Critically Endengered (Çok Tehlikede) 2 EN-Endengered (Tehlikede) VU-Vulnerable (Zarar görebilir) LR-Lower Risk (Az Tehdit Altında) CD- Conservation Dependient (Koruma Önlemi Gerektiren) Kodu Yoğunluk Açıklaması 1 Nadir Alanda nadiren gözleniyor 2 Orta Alanda her zaman değil ama sıklıkla gözleniyor 3 Yaygın 4 Bilinmiyo r Alanda yüksek sayıda gözleniyor Yoğunluk bilgisi verilemiyor Göçmenlik Durumu Kodu (Kuşlar İçin) 1 Yerli 2 Transit göçmen 3 Yaz ziyaretçisi 4 Kış ziyaretçisi 5 Raslantısal göçmen -9 Bilinmiyor Kodu 1 2 BERN EK-I / Kesin Koruma Altındaki Bitki Türleri EK-II / Kesin Koruma Altındaki Hayvan Türleri EK-III / Koruma Altındaki 3 Hayvan Türleri 99 Liste Dışı KODU Kodu Kullanılan Kısmı 1 Post 2 Boynuz 3 Diş 4 Deri 5 Tırnak 6 Et 7 Zehir 8 Tüm canlı 9 Yumurta 10 Kabuk GOZLEM_TIPI 1 Birey (Doğrudan Gözlem) 2 Çift (Doğrudan Gözlem) 3 Dışkı (Dolaylı Gözlem) Ayak izi, Yeme, Isırma, Taş Çevirme, Kırıp Dökme (Dolaylı 4 Gözlem) 5 Ses, Kanat Sesi (Dolaylı Gözlem) 6 Yuva (Dolaylı Gözlem) Vucut parçası, Kıl, Tüy, Boynuz 7 (Dolaylı Gözlem) 8 Doğruluğu denetlenen anket bilgisi 9 Liste dışı Kodu Kullanılan Kısmı 1 Tüm Bitki 2 Yaprak 3 Çiçek 4 Polen 5 Meyve 6 Kozalak 7 Sürgün 8 Kök 9 Yumru 10 Rizom 11 Tohum 12 Kabuk 13 Odun Kodu Kullanım amacı 1 Herbal çay 2 Baharat 3 Gıda 4 Doğal Boyamacılık 5 Nazar 6 Kozmetik ve Parfüm 7 Uçucu yağ 8 Aromaterapi 9 Tıp ve bitkisel ilaç 10 Keyf Bitkisi

33 Geodatabase Dosyası (mdb) Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Projesi arazi çalışmalarında elde edilen tüm verilerin bütün halde toplanması için mdb dosyası oluşturulmuştur.

34 Katmanlar FLORA_POINT OMURGASIZLAR FAUNA_POINT TOHUMSUZLAR FAUNA_POINT FLORA_LINE FAUNA_LINE FLORA_PLG HabitatSiniflari OzellikliAlanlar FAUNA_PLG Tipi Nokta Nokta Nokta Nokta Nokta Çizgi Çizgi Alan Alan Alan Alan

35 Nuh un Gemisi Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Veritabanı Nuh un Gemisi Veritabanı 18 Ekim 2007 yılında hizmete girmiştir.

36 Nuh un Gemisi Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Veritabanı

57

58 Nuh un Gemisi Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Veritabanı 2007 yılında hizmete giren Nuh un Gemisi Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Veri Tabanı na yılları arasındaki 7 yıllık sürede adet veri girilmişken, Projenin başlaması ile birlikte yılları arasındaki 2 yıllık süre içerisinde adet veri girişi sağlanmış ve toplam veri sayısı a ulaşmıştır. Ayrıca 2017 yılı ilk 6 aylık dönemde veri daha girilerek toplam veri girişi sayısı ye ulaşmıştır yılında tamamlanacak illerin veri girişlerinin sağlanması ile veritabanında yer alan veri sayısı da artacaktır ( 7 yılda ) ( 2 yılda ) 2017 yılı (ilk 6 aylık dönem) TOPLAM adet veri girişi adet veri girişi adet veri girişi adet veri girişi

59

60

61

62

63

64 Üretilen Haritalar

67 TEŞEKKÜRLER