Oluşturmacı Yaklaşıma Dayalı Yabancı Dil Öğretim Sınıflarında Yazma Becerisi Etkinliklerinin Öğrenci Başarısına Etkisi. Binnur Genç İlter a

Transkript

1 Oluşturmacı Yaklaşıma Dayalı Yabancı Dil Öğretim Sınıflarında Yazma Becerisi Etkinliklerinin Öğrenci Başarısına Etkisi Binnur Genç İlter a Özet Bu çalışmada, oluşturmacılık yaklaşımına dayalı İngilizce yazma becerisinin geliştirmenin öğrenci başarısına etkisi incelenmiştir. Bu yaklaşıma dayalı olarak hedef, içerik, eğitim ve sınama durumları hazırlanmıştır. Çalışmada deneysel yöntem izlenmiş ve bu yöntemin öngördüğü gibi deney ve kontrol grubu olmak üzere iki grup üzerinde uygulamalar yapılmıştır. Uygulama öncesi ve sonrası öğrencilerin duyuşsal özelliklerini ölçmek amacıyla her iki gruba da tutum ölçekleri verilmiştir. Ayrıca oluşturmacılık yaklaşımına dayalı sınıflarda yazma becerisini geliştirebilmek için deney grubuna uygulanan değişik öğrenme yaşantıları ve her iki gruba da uygulanan ön test - son test ile öğrencilerin yazma becerileri ölçülmüştür. Oluşturmacılık yaklaşımı yaratıcı düşünceye yer verdiği, öğrencinin geçmişteki bilgileri ile yeni bilgilerini bütünleştirdiği, hem bireysel hem de grup çalışmalarına olanak tanıdığı için yazma becerisinin geliştirilmesinde etkin olarak kullanılabileceği gözlemlenmiştir. Anahtar Sözcükler: Oluşturmacılık Yaklaşımı, Yazma Becerisi, Yabancı Dil Öğretimi. Abstract In this study, it is examined how writing skill which is based on constructivism affects student s success. Objectives, content, learning and testing situations are organized according to constructivism. Experimental method is used in this study and two groups which are called control and experimental ones have been used for implementation. Before and after the implementation of this approach, the attitude scale has been administered to both groups in order to evaluate their affective entry characteristics. It has been tested the alternative teaching learning process which is based on constructivism in experimental group and both groups writing skills have been evaluated by means of pre and post tests. Since the constructivist approach enables to use the creative mind, is a link between the previous and present knowledge, and it provides both individual and workshop, it has been observed that this approach can be used in the development of writing skill efficiently in English language classrooms. Key Words: Constructivism, Writing Skill, Foreign Language Learning. a Yrd. Doç. Dr., Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Antalya. 1

2 Giriş Yabancı dil eğitiminde 4 temel dil becerisi çok büyük önem taşımaktadır. Yabancı dil eğitiminde dördüncü ve en son beceri olan yazma becerisini geliştirebilmek için öğrencinin öncelikle dinleme, konuşma ve okuma beceri-lerini geliştirmiş olması gerekir. Artık eğitimde bilgisayar kullanımı sebebiyle ile günümüzde sözlü iletişimden çok yazılı iletişime yer verilmektedir. Konuş-ma becerisi süresince göz ardı edilebilecek bazı hatalar yazma becerisi süresince göz ardı edilemez. Bu yüzden yabancı dil eğitiminde yazma becerisi gelişimi oldukça büyük bir önem taşımaktadır. Yazma becerisini diğer beceriler gibi mekanik bir süreç olarak değil eleştirel ve yaratıcı bir düşünce süreci olarak algılamak gerekir (Demirel,1999).Yazma becerisi geliştirilirken oluşturulan metinlerde öğrenci şu noktalara dikkat etmelidir: İçerik bilgisi, metni oluşturabilmek için kullanılabi-lecek geçmiş bilgileri, dilbilgisi, yazma sürecine ait bilgiler. Bütün bu bilgiler birlikte akıcı bir yazma metni oluşturmada öğrenciye yardımcı olurlar. Bunların tam bir metin içindeki yüzdelikleri (Tribble, 1997,44 ) e göre içerik bilgisi : %35, kültürel / deneyimsel bilgi : %25, dilbilgisi : %25, yazma sürecine ait bilgiler : %15 olarak düşünülebilir. Oluşturmacı bakış açısına göre, eğitim sürecinde öğrenme ve öğrenilen bilgileri uygulamaya geçirme, birbiriyle bütünlük içindedir. Edinilen bilgiler sosyal çevreden farklı düşünülemez. Sosyal, kültürel bir çevre oluşturan okul, edinilen bilgileri de topluma aktarmayı amaç-lar (Richardson,1997). Bu bilgilerle toplum arasındaki köprü kurulurken güdü-lenmenin de en üst düzeyde olması gerekir. Bu bağlamda, oluşturmacı yaklaşıma göre, uygulama yapılan sınıflarda dört temel dil becerisinden biri olan yazma becerisini geliştirebilmek için, bu temel ilkelerin göz önünde bulundurulması, öğrencilerin daha iyi güdülenip, cesaretlendirilmesi açısından yararlı olabilir. Bu yüzden, özellikle başlangıç ve orta düzey öğrencileri için hazırlanan, oluşturmacı yaklaşıma dayalı yazma etkinlikleri, öğrencilerin hem o dile daha fazla ilgi duymalarını sağlar, hem de öğrenmelerini kolaylaştırarak daha canlı ve etkin hale getirir. (Gruender, 1996, Özden, 1998) e göre geleneksel ve oluşturmacı yaklaşıma dayalı sınıflardaki yazma etkinlikleri arasında fark vardır. Bu farklar aşağıdaki tablodaki gibidir: 2

3 Geleneksel 1- Mekanik bir süreç içerisinde bağımlı. 2- Dilbilgisel kuralların kullanımına dayalı. 3- Öğrencileri bir birey olarak değil, yetişeğin bir parçası olarak düşünür. 4- Geleneksel yazma sınıfları kalıpalgılama yeteneklerini geliştirmeye göre planlanır. 5- Sadece bilgi aktarıcı, becerilerini geliştirmeye yönelik değildir. Oluşturmacı 1- Düşünme becerilerini geliştirici. 2- Çok yönlü, analitik eleştirel, yaratıcı yetiyi geliştirici. 3- Benlik kavramını geliştirici, öğrenci-lere kendi kapasitelerini hissettiricidir. 4- Oluşturmacı yazma sınıfları öğrenci-nin bireysel yeteneklerini geliştirici, iletişim becerilerini kullandırıcı ve grup çalışmasına yönelik planlanır. 5- Proje tabanlı sınıflardan oluşur. (Brooks & Brooks, 1993,17) de geleneksel sınıflar ile oluşturmacı yaklaşıma dayalı sınıfları karşılaştırır ve oluşturmacı yaklaşıma dayalı sınıfların öğrencinin gelişimine daha fazla katkıda bulunduğunu belirtmektedir. Etkin, canlı, üretken oluşturmacı yaklaşıma dayalı bir sınıf ortamında öğretmenin rolü her zaman yönlendirici olmak yönündedir.(vale,1995: 22). Bu tür öğrenme ortamında öğrenci, geleneksel ortamlara göre daha heyecanla öğrenir. Program hazırlamak ve bunu uygulamak ta öğretmenin en önemli rollerinden biridir. Oluşturmacı yaklaşımda öğretmen, öğrencilerin düşünce sınırlarını zorlamalıdır. Öğrencilerin kendi fikirlerini açıklamaları için onlara ayrıca olanaklar sağlamalıdır (Tobin,1993), Martha ve Deborah (2000) e göre oluşturmacı yaklaşıma dayalı sınıflarda yazma becerisi değerlendirilirken öğrenme süreci dikkate alınmalıdır. Öğrenci bilgiyi oluşturabilmeli, dış dünya ile sınıfı bütünleştirebilmeli, tartışma ortamlarına katılıp, sonuç çıkarabilmeli ve bunları da yazma metnine katabilmelidir. Bir yabancı dil öğrenirken; birey her şeyden önce hedeflerinin bilincine varmalı, geçmiş deneyimleri ile bugünkü öğrenme yaşantılarını birleştirmeli, düşünme basamaklarını geliştirmeli, öğrenmenin içsel etkisinin önemini 3

4 kavrayıp kendi iç disiplini ile öğrenme basamaklarını aşmalıdır. Oluşturmacı yaklaşıma dayalı dil öğretim sınıflarında öğrenme hedeflerini öğrenci belirler. Martha ve Deborah a (2000) göre oluşturmacı yaklaşıma dayalı sınıflarda yazma becerisi değerlendirilirken öğrenme süreci dikkate alınmalıdır. Öğrenci bilgiyi oluşturabilmeli, dış dünya ile sınıfı bütünleştirebilmeli, tartışma ortamlarına katılıp, sonuç çıkarabilmeli ve bunları da yazma metnine katabilmelidir. Araştırmanın Problemi Yabancı dil öğreniminde, yazma becerisinin, gerek sürenin yetersiz olması ve gerekse yapı bilgisi, kelime bilgisi, dinleme, okuma ve konuşma becerileri gibi diğer dil öğelerinin daha fazla önemsenmesi gibi nedenlerle üzerinde yeterince durulamayan ve öğrencilerin istenen düzeye ulaşmalarında en çok sorun yaşadıkları dil becerisi olduğu bilinmektedir. Bu yüzden oluşturmacı yakla-şıma dayalı yöntemlerin yazma becerisi edindirmede son derece etkili olabile-ceği düşünülmektir. Bu yüzden bu araştırmanın problem cümlesini şu soru oluşturmaktadır: Oluşturmacı yaklaşımla İngilizce yazma becerisini geliştirmenin yabancı dil öğrenimi sürecinde öğrenci başarısına etkisi nedir? Araştırmanın Kapsam ve Sınırlılıkları Bu araştırma; kapsam olarak geleneksel ve oluşturmacı yaklaşımlarla İngilizce yazma becerisinin öğretimi etkinliklerini içermektedir. Ayrıca, öğretim yılı II. yarıyıl Ankara Aydınlıkevler İlköğretim okulu 7-A ve 7-F sınıflarında okuyan öğrencilerle, içerik olarak English Today adlı İngilizce ders kitabının 4. Ünitesinin I, II, III ve IV. Bölümleri ile, süre olarak bir ünite (4 Bölüm ), toplam 6 hafta ile sınırlı tutulmuştur. Araştırmanın Yöntemi Bu araştırmada; yöntem olarak ön test son test kontrol grup desenini içeren deneysel desen modeli ile yansız atama ile oluşturulmuş iki grupla, (deney ve kontrol), ön test - son test uygulanarak ve tümden gelim araştırma modeli kullanılarak, nitel araştırmaya dayalı yöntem uygulanmıştır. Araştırmanın Çalışma Grubu Bu araştırmadaki deney ve kontrol gruplarını, Ankara Aydınlıkevler İlköğretim okulu 7. sınıfta öğrenim gören, 15 kız, 15 erkek olmak üzere toplam öğrenci oluşturmaktadır. 4

5 Tablo 1: Deney ve Kontrol Grubu Öğrenciler Kontrol Grubu Deney Grubu Kız Öğrenci Erkek Öğrenci Toplam Denek gruplarının dilsel altyapı açısından benzerlik gösterebilmeleri için özellikle öğrencilerin dönem sonu Türk Dili ve İngilizce ders notları dikkate alınmıştır. Tablo 2: Deney ve Kontrol Grubu 1. Dönem Sonu Türkçe Karne Notları: N X SS Deney Grubu 1. Dönem Türkçe Notu Kontrol Grubu 1. Dönem Türkçe Notu 4,200,761 4,200,805 Tablo 2 de görüldüğü gibi deney ve kontrol gruplarının I. Dönem sonu Türkçe notlarında t testi sonuçlarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Bu bulguya dayanarak her iki grubun da Türkçe notları açısından denk olduğu söylenebilir. Tablo 3: Deney ve Kontrol Grubu 1. Dönem Sonu İngilizce Karne Notları: N X SS Deney Grubu 1. Dönem İngilizce Notu 3,967,556 Kontrol Grubu 1. Dönem İngilizce Notu 3,967,556 Tablo 3 de görüldüğü gibi her iki grubun 1. Dönem sonu İngilizce notla-rında da t testi sonuçlarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiştir. Böylece deney ve kontrol gruplarının dilsel alt yapı 5

6 açısından denk olduğu gözlemlenmiştir. Veri Toplama Araçlarının Geliştirilmesi Araştırmanın amaçları doğrultusunda hazırlanan deney ve kontrol gruplarına ön test ve son test olarak verilecek oluşturmacı yaklaşımın ilkelerine dayalı yazma becerisi başarı testinin geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Yazma becerisi başarı testi, daha çok yorum gerektiren, bilgiyi oluşturarak üretmeye dayalı olduğu için uzmanların doğrultusunda kapsam geçerliliği tespit edilmiştir. Kapsam geçerliliğinin saptanması için dört farklı uzman görüşü alınmış ve hazırlanan sınavın anahtarlarını oluşturmaları istenmiş, bu doğrul-tuda da ortak bir anahtar hazırlanmıştır. Daha sonra ön deneme amacıyla deney dışında tutulan bir 7. sınıfa uygulanmış ve sorulardaki aksaklıklar giderilerek son hali oluşturulmuştur. Ölçme amacı ile yapılan sınav tasarımı hazırlanırken araştırmada yer alan deneklerin deney öncesi ve sonrası tutum düzeylerini belirtmek amacıyla daha önce Demirel ve ark. nın 2000 yılı 10. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresinde sundukları Yapılandırmacı Yaklaşımın Öğrenme Sürecine Etkileri konulu araştırmada kullanılan Likert tipi tutum ölçeği örnek alınmış 15 i olumlu 15 i olumsuz olmak üzere ifadeden oluşan tutum ölçeği hazırlanmıştır. Bu tutum ölçeğinin alfa güvenirlik katsayısı, 0,9537 olarak belirlenmiştir. Araştırmanın Yöntemi Bu çalışmada öncelikle yazma becerisi etkinlikleri ön testini oluşturabil-mek için yazma becerisi basamakları incelenmiş, öğrencilerin seviyelerine u-gun ve kapsam geçerliliği onaylanan bir sınav hazırlanmıştır. Ünite izleme tes-tinin güvenirliğinin sağlanması için test tekrar güvenirliği yaklaşımı uygulan-mıştır. (Judd ve Ark, 1991) Bu yaklaşıma uygun olarak ünite izleme testi uygulama dışında tutulan bir diğer 7. sınıfa aralıklarla iki kez uygulanmış, puanlar arasındaki eşitlik göz önünde bulundurulmuş ve testin güvenirliği tespit edilmiştir. Oluşturmacı yaklaşım kuramına göre sınıf içi yazma etkinliklerine uygun öğrenme ürünleri hazırlanmıştır. Deney ve kontrol grupları denkleştirilmiş, kontrol grubunun da tüm özellikler açısından (öğrenci sayısı, 6

7 kız- erkek öğrenci sayısı, yaşları) deney grubu ile eş olmasına dikkat edilmiştir. Ön test hazırlan-dıktan sonra sınavın ölçmeyi hedeflediği davranışların başka davranışlarla karıştırılmadan yansıtılabilmesi için geçerlilik çalışması yapılmıştır. (p >0.01). Tablo 4: Deney ve Kontrol Grubu Ön Test t testi Sonuçları: GRUP N X+ s t p Öntest Deney 20,83 4,37 0,146 0,885 Öntest Kontrol 20,67 4,50 0,146 0,885 Kontrol grubu ve deney grubuna aynı anda verilen sınavlara bağımsız t- testi uygulanmış ve her iki grubun ön testleri arasında fark yoktur hipotezi desteklenmiştir. Her iki gruptaki öğrencilerinde İngilizce yazma becerisi geliştirme derslerine yönelik aynı oranda olumsuz tutum geliştirdikleri gözlemlenmiştir. Tablo 5: Deney ve kontrol grubu etkinlik öncesi tutum ölçeği değerlendirilmesi: Deney Grubu Öntest N X SS Tutum Ölçeği Kontrol Grubu Öntest Tutum Ölçeği Bulgular ve Yorum Bu araştırmanın problemini oluşturan oluşturmacı yaklaşım yöntemiyle İngilizce yazma becerisini geliştirmenin yabancı dil öğrenimi süresince öğrenci başarısına ne gibi etkileri olacağı sorununa yanıt aranmış; bu amaçla oluşturulan deney ve kontrol gruplarına ön test- son test-uygulaması yapılmış, her iki gruba da etkinlik öncesi ve sonrası tutum ölçeği verilerek öğrencilerin etkinlik öncesi ve sonrası başarıları ölçülmüştür. Oluşturmacı yaklaşıma dayalı bir dizi etkinlik deney grubunda yapılmış ve öğrencilere oluşturmacı yaklaşım yöntemine uygun İngilizce ders ortamı sağlanmıştır.kontrol grubunun ise geleneksel yöntemle 7

8 yabancı dil öğrenmesine devam edilmiştir. Araştırmada kullanılan 7-A ve 7-F deki ar öğrenci gruplarına bir ön- test verilmiş ve bu ön testte her iki grup arasında anlamlı bir fark olmadığı ölçülmüştür. Tablo 6: Deney ve Kontrol Grubu Ön Test t- testi Sonuçları: Öntest Öntest GRUP N X+ s T p Deney 20,83 4,37 0,146 0,885 Kontrol 20,67 4,50 0,146 0,885 Tablo 6 da sunulduğu gibi deney ve kontrol gruplarından elde edilen sonuçlara t- testi uygulanmış, deney grubunda olarak elde edilen bulgu kontrol grubunda olarak elde edilmiştir. Uygulanan istatistiksel işlemlerden sonra her iki grubun ön testleri arasında anlamlı bir fark olmadığı gözlemlenmiştir. Böylece her grubun başlangıç düzeyinde denk olduğu gözlemlenmiştir. Etkinlik bitiminde deney ve kontrol gruplarına ön test olarak verilen test tekrar verilmiştir. Verilen son- testlerde öğrenciler sınanmış, deney grubu ve kontrol grubu arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark ortaya çıkmıştır. Tablo 7: Deney ve Kontrol Gruplarının Ön-Son Test Karşılaştırması ÖZELLİK Kontrol öncesi Kontrol Sonrası Deney öncesi Deney sonrası N X + S x Min Max (P>0.01) Tablo 7 de görüldüğü gibi deney öncesi grup ile kontrol öncesi grup etkinlik bitiminde deney ve kontrol gruplarına ön test olarak verilen test tekrar verilmiştir. Verilen son testlerde öğrenciler sınanmış, deney grubu ve kontrol grubu arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark ortaya çıkmıştır. 8

9 Tablo 8: Deney ve Kontrol Gruplarının Ön-Son Test Karşılaştırması ÖZELLİK N X + S x Min Max Kontrol öncesi Kontrol Sonrası Deney öncesi Deney sonrası Tablo 8 de görüldüğü gibi deney öncesi kontrol grubun t testi sonucu 20,66 dan kontrol sonrası 49,17 ye yükselmiştir. Oysa deney grubu öncesi t testi sonucu 20,83 den 74,00 a yükselmiştir. Bu bulgulardan elde edilen sonuçlara göre geleneksel dil eğitimi uygulanan sınıflarda normal bir başarı gözlenirken, Oluşturmacı yaklaşıma dayalı yazma etkinliklerin yapıldığı deney grubunda öğrenci başarısında istatistiksel olarak çok büyük değişiklikler gözlenmiştir. Oluşturmacı yaklaşıma dayalı sınıflarda öğrencinin algılama, kavrama düzeyinin daha yüksek olması bu farkı oluşturmuştur. Yaratıcılıkların daha fazla kabul gördüğü, proje tabanlı çalışmaların desteklendiği oluşturmacılık yaklaşımı öğrenci başarısını olumlu anlamda etkilemiştir. Bu sonuçlara göre p<0,01 anlamlılık düzeyine göre bilimsel olarak çok büyük bir fark görülmektedir. D e n e y v e k o n t r o l g r u p l a r ın d a ö n t e s t l e r v e s o n t e s t l e r i n k a rş ılaşt ır ılm a s ı ö n t e s t s o n t e s t d e n e y g r u b u k o n tr o l g r u b u Sonuç ve Öneriler: Bu bölümde, oluşturmacı yaklaşıma dayalı İngilizce yazma becerisini 9

10 geliştirmenin öğrenci başarısına etkisine yönelik ulaşılan sonuçlara ve bunların doğrultusunda geliştirilen önerilere yer verilmektedir. Oluşturmacı yaklaşımda yazma becerisinin gelişiminin öğrenci başarısına katkısına ilişkin sonuçlar aşağıdaki gibidir: Deney ve kontrol gruplarına ön test ve son test olarak verilen testlerde, deney grubundaki başarı oranında çok büyük bir artış gözlemlenmiştir. Oluşturmacı yaklaşıma dayalı etkinlik yapılan deney grubu notlarında çok büyük bir artış olurken, geleneksel yönteme dayalı kontrol grubunda anlamlı bir artış gözlemlenmemiştir. Deney grubunda sınıf içinde yapılan etkinlikler öğrenci başarısını büyük oranda artırmıştır. Tutum ölçeklerinden elde edilen sonuçlara göre, kontrol grubundaki öğrenciler de etkinlik öncesi ve sonrası tutumlarda bir fark olmazken, deney grubunda etkinlik öncesi ve sonrası tutumlarda istatistiksel olarak anlamlı bir fark belirlenmiştir. Etkinlik öncesi yazma becerisine yönelik olumlu tutum göstermeyen kontrol grubu öğrencisinin tutumlarında etkinlik sonrası da bir gelişme gözlemlenmemiştir. Geleneksel yöntemlerle yapılan yazma becerisinin öğrenciyi güdülemediği ölçülmüştür. Oysa oluşturmacı yaklaşım kullanılan deney grubunda etkinlik öncesi yazma becerisinden hoşlanmayan öğrenciler, etkinlik boyunca bu beceriyi geliştirirken olumlu tutumlar edinmişlerdir. Oluşturmacı yaklaşıma dayalı İngilizce yazma becerisinin öğrenci başarısına etkisi incelenirken, elde edilen sonuçlara dayanarak geliştirilen öneriler şunlardır: Geleneksel dil öğretiminin aksine, oluşturmacı yaklaşımda, içerik, etkinlikler ve yöntem konusunda öğretmen ve öğrencilerin birlikte karar vermeleri önerilmektedir. Öğretmenler, genellikle geleneksel dil öğretimi çerçevesinde eğitildikleri için; yaratıcı, yol gösterici ve düzenleyici bir yaklaşıma dayalı oluşurmacı sınıflarda yetersiz kalmaktadır. Bu yüzden hizmet içi eğitime alınarak, yabancı dil öğretimindeki yaklaşımlardan haberdar edilmelidirler. Oluşturmacı yaklaşım grup çalışmalarını desteklediği için, daha çok proje tabanlı ve deneysel etkinliklere yer vermektedir. Bu bağlamda öğrencilere daha çok grupla birlikte proje çalışmaları verilmesi önerilmektedir. Öğrencinin, sadece okul sınırları içerisinde değil; edindiği bilgiyi okul dışında da anlamlandırabilmesi için uygun ortamlar sağlanmalıdır. 10

11 Kaynakça: Brooks, J.G &Brooks MG.(1993), In Search of Understanding: The Case for constructivist Classrooms, Alexandria VA:ASCD. Demirel, Ö. (1999).İlköğretim Okullarında Yabancı Dil Öğretimi. M.E. B. İstanbul. Gruender, D C.(1996).Constructivism and learning: A Philosophical Appraisal. Educational Technology. Vol. XXXVI. N.3 May-June. Judd,C, Smith,E, & L Kidder, L.(1991).Research Methods in Social Relations, International Edition. Sixth Edition.Forth Worth et al. Hourcourt Brace Jonavovich College Publishers. Martha,D.T. & H.Deborah.(2000) The Learning Spiral-Toward Authentic Instructıon Kappa Delta Pi Record,36n,3 spring Özden, Y. (1998). Öğrenme ve Öğretme. Pegem: Ankara Richardson, V. (1997).Constructivist Teacher Education. The Palmer Press. London. Tobin, K.(1993).The Practice of Constructivist in Science Education. Lawrance Erlbaum Associates: Broadway. Tribble, C.(1997). Writing.Oxford University Press. London Vale, D,Feunten, A. (1995). Teaching Children English C.U.P: G. Britain. 11