Güneş Enerjisine İlişkin Yasal Mevzuat ve Yatırımcılar İçin Yol Haritası. Şaban DEMİR Enerji Uzmanı 25 Ekim 2013

Transkript

1 Güneş Enerjisine İlişkin Yasal Mevzuat ve Yatırımcılar İçin Yol Haritası Şaban DEMİR Enerji Uzmanı 25 Ekim 2013

2 SUNUM PLANI Türkiye nin Enerji Görünümü/Yenilenebilir Enerji Kaynakları Güneş Enerjisine İlişkin Yasal Mevzuat Güneş Yol Haritasında Yapılanlar/Yapılacaklar 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda Güneş Enerjisine İlişkin Hükümler

3 TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ Dünya nın 18. büyük ekonomisi. Avrupa nın 6. büyük ekonomisi/elektrik piyasası. Yıllık ortalama elektrik talebi artışı % 6-7. (2012 : % 5,1) Küresel ekonomik krizden sonra hızlı toparlanma: 2010 : % 8,9 GDP büyümesi : % 8, : % 2,2 İthalata Bağımlılık : 2010: % 71,5-2011: % 72, : % Enerji İthalatı Rakamı: 54 Milyar Dolar 2012 Enerji İthalatı Rakamı: 60,1 Milyar Dolar 1990 yılından bu yana ortalama yıllık elektrik talep artışı : % 4,6 - (Avrupa ortalaması: 1,6%) 2020 yılına kadar öngörülen ortalama yıllık elektrik talep artışı : % 6,7 (düşük talep senaryosu) - % 7,5 (yüksek talep senaryosu) 2023 yılına kadar ihtiyaç duyulan yatırım miktarı: 120 milyar dolardan fazla yılları arasında toplam MW lık kurulu güç, özel sektör tarafından devreye alındı.

4 2012 YILI SONU İTİBARİYLE KURULU GÜÇ: ,4 MW Kaynak Türü Kurulu Güç (MW) Toplam Kurulu Güç İçindeki Payı (%) Termik (Doğalgaz, İthal Kömür, Taş Kömürü, Linyit, Fuel Oil) ,7 61,1 Hidrolik ,4 34,3 Jeotermal 162,2 0,3 Rüzgar 2.260,5 4 Biyokütle 158,5 0,3 TOPLAM ,4 100

5 2013 YILI EYLÜL AYI SONU İTİBARİYLE KURULU GÜÇ: ,1 MW Kaynak Türü Kurulu Güç (MW) Toplam Kurulu Güç İçindeki Payı (%) Termik (Doğalgaz, İthal Kömür, Taş Kömürü, Linyit, Fuel Oil) ,4 60,2 Hidrolik ,4 34,7 Jeotermal 245,8 0,4 Rüzgar 2.676,8 4,4 Biyokütle 212,6 0,3 TOPLAM ,1 100

6 2012 YILI SONU İTİBARİYLE TÜRKİYE TOPLAM ELEKTRİK ÜRETİMİNDE KAYNAKLARIN DAĞILIMI 2012 Yılı Toplam Elektrik Üretimi : 239,5 milyar kwh Elektrik Üretimi Toplam Üretime Kaynak Türü (milyar kwh) Katkısı (%) Termik 174,8 73 Hidrolik 57,9 24,16 Rüzgar 5,9 2,46 Jeotermal 0,9 0,38 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Toplam Elektrik Üretimi İçindeki Payı : % 27

7 YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ KAYNAK TÜRÜ Hidro YERLİ POTANSİYEL MW (135 milyar kwh/yıl elektrik) Rüzgâr Çok Verimli: MW, Orta Verimli: MW (130 milyar kwh/yıl elektrik) MEVCUT KURULU GÜÇ ,4 MW 2.676,8 MW Jeotermal MW (1.500 MW'ı elektrik üretimine elverişli) 245,8 MW Biyokütle 8,6 MTEP (1,3 milyar kwh/yıl elektrik) 212,6 MW Güneş Enerjisi 380 milyar kwh/yıl elektrik -----

8 GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİMİZ Ülkemiz Güneş enerjisi potansiyeli bakımından Avrupa nın önde gelen ülkelerinden biridir. Yıllık 380 milyar kwh enerji potansiyeli mevcuttur. Türkiye'nin yıllık ortalama güneş ışınımı 1311 kwh/m 2 yıl, ortalama yıllık güneşlenme süresi ise 2640 saattir. Bu rakam günlük 3,6 kwh/m 2 güce, günde yaklaşık 7,2 saat, toplamada ise 110 günlük bir güneşlenme süresine denk gelmektedir.

9 GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİMİZ

10 YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINA İLİŞKİN HEDEFLER tarihli Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji Belgesine göre 2023 yılına kadar; Ekonomik HES potansiyelin (135 milyar kwh) tamamının kullanılması, RES kurulu gücünün MW a çıkarılması, Güneş enerjisinden elektrik üretiminin özendirilmesi için gerekli çalışmaların yapılması, 600 MW JES Kurulu gücüne ulaşılması, Yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretimi içerisindeki payının en az %30 düzeyine çıkarılması, hedeflenmiştir.

11 SUNUM PLANI Türkiye nin Enerji Görünümü/Yenilenebilir Enerji Kaynakları Güneş Enerjisine İlişkin Yasal Mevzuat Güneş Yol Haritasında Yapılanlar/Yapılacaklar 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda Güneş Enerjisine İlişkin Hükümler

12 GÜNEŞ ENERJİSİNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT Ülkemizde güneş enerjisine ilişkin hükümlerin bulunduğu ilgili hukuki düzenlemeler; 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun (2005/2010 yılı revize), 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu (30 Mart 2013) ((4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu (2001- Mülga)) Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği (2002) (yayımı bekleniyor), Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik (1 Ekim 2013-YENİ),

13 GÜNEŞ ENERJİSİNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Aksamın Yurt İçinde İmalatı Hakkında Yönetmelik (2011/2012 Temmuz Revize/ 4 Eylül 2013 Revize), Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretim Tesisleri Hakkında Yönetmelik (2011), Rüzgar Ve Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularına İlişkin Ölçüm Standardı Tebliği (2012) (mülga olacak lisans yönetmeliğiyle), Rüzgar Ve Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvuruları İçin Yapılacak Rüzgar Ve Güneş Ölçümleri Uygulamalarına Dair Tebliğ (MGM-2012), Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi Kurmak Üzere Yapılan Lisans Başvurularına İlişkin Yarışma Yönetmeliği (2012) (mülga olacak yeni yarışma yönetmeliği ile). Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularının Teknik Değerlendirilmesi Hakkında Yönetmelik (1 Haziran 2013)

14 GÜNEŞ ENERJİSİNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT (5346 sayılı YEK Kanunu) Ülkemizde yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik temel hukuki düzenlemeler, TBMM tarafından Yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik üretiminde kullanımının yaygınlaştırılması, bu kaynakların güvenilir, ekonomik ve kaliteli biçimde ekonomiye kazandırılması, kaynak çeşitliliğine katkıda bulunmak, sera gazı emisyonlarının azaltılması, atıkların değerlendirilmesi, çevrenin korunması ve bu amaçların gerçekleştirilmesinde ihtiyaç duyulan imalat sektörünün geliştirilmesi amaçlarıyla 10/05/2005 tarihinde kabul edilen ve 18/05/2005 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun da yer almaktadır.

15 GÜNEŞ ENERJİSİNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT (5346 sayılı YEK Kanununda Yapılan Değişiklik) 5346 sayılı YEK Kanununda tüm yenilenebilir kaynaklar için üst sınır olarak 5,5 Euro cent/kwh bedel üzerinden alım garantisi getirilmişti. Rüzgâr ve hidrolik kaynakların kullanımında sağlanan artışa rağmen belirlenen teşvik fiyatı başta güneş enerjisi olmak üzere diğer yenilenebilir kaynaklar için yeterli olmadığından bu alanlarda beklenen gelişmeler sağlanamamıştır. Bu nedenle söz konusu Kanunda değişikliğe gidilerek, 08/01/2011 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan 29/12/2010 tarihli ve 6094 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile kaynak bazında teşvik mekanizması ve yerli ürün kullanımında ilave teşvikler başta olmak üzere önemli düzenlemeler getirilmiştir.

16 YEK DESTEKLEME MEKANİZMASI YEK Kanunu nun YEK Destekleme Mekanizması başlıklı 6 ıncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan düzenleme ile kaynak bazında teşvik mekanizması getirilerek yenilenebilir enerji kaynaklı elektrik üretim tesislerine verilen enerji alım garantisi desteğinin miktarı ve süreleri yeniden belirlenmiştir. Madde 6- (1) 18/5/2005 tarihinden 31/12/2015 tarihine kadar işletmeye girmiş veya girecek YEK Destekleme Mekanizmasına tabi üretim lisansı sahipleri için, bu Kanuna ekli I sayılı Cetvelde yer alan fiyatlar, on yıl süre ile uygulanır. Ayrıca, söz konusu madde ile, arz güvenliği başta olmak üzere diğer gelişmeler doğrultusunda 31/12/2015 tarihinden sonra işletmeye girecek olan YEK Belgeli üretim tesisleri için bu Kanuna göre uygulanacak miktar, fiyat ve süreler ile kaynakların ekli I sayılı Cetveldeki fiyatları geçmemek üzere, Bakanlar Kurulu tarafından belirleneceği düzenlenmiştir. Yenilenebilir Enerji Kaynağına Dayalı Üretim Tesis Tipi I Sayılı Cetvel Uygulanacak Fiyatlar (ABD Doları cent/kwh) a. Hidroelektrik üretim tesisi 7,3 b. Rüzgar enerjisine dayalı üretim tesisi 7,3 c. Jeotermal enerjisine dayalı üretim tesisi 10,5 d. Biyokütleye dayalı üretim tesisi (çöp gazı dahil) 13,3 e. Güneş enerjisine dayalı üretim tesisi 13,3

17 YEK DESTEKLEME MEKANİZMASI YEK Kanununda yapılan değişiklikle 5, 6, 6/A, 6/B ve 11 inci maddelerinde düzenlenen hükümler ile 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 5 inci maddesi hükümlerine dayanılarak hazırlanan ve YEK Kanunu kapsamında uygulanacak YEK Destekleme Mekanizmasının işleyişini Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi (PMUM) uygulamaları dahil düzenlemek amacıyla Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından çıkarılan Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik 21/07/2011 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Yönetmeliğin 6 ıncı maddesinde yer alan hüküm gereği, YEK Kanunu kapsamında YEK Destekleme Mekanizmasına bir sonraki takvim yılında tabi olmak isteyenler YEK Belgesi almak ve 31 Ekim tarihine kadar EPDK ya başvurmak zorundadır. (uygulama yıllık bazda)

18 YERLİ ÜRÜN KULLANIMI Kaynak bazında düzenlenen destekleme mekanizmasından sonra Kanundaki değişiklikle getirilen bir diğer önemli düzenleme, yenilenebilir enerji kaynaklı elektrik üretim tesislerinde kullanılacak yerli makine ve ekipmanlar için ilave teşvik mekanizmasıdır. MADDE 6/B (1) Lisans sahibi tüzel kişilerin 31/12/2015 tarihinden önce işletmeye giren üretim tesislerinde kullanılan mekanik ve/veya elektromekanik aksamın yurt içinde imal edilmiş olması halinde; I sayılı Cetvelde belirtilen fiyatlara, üretim tesisinin işletmeye giriş tarihinden itibaren beş yıl süreyle; bu Kanuna ekli II sayılı Cetvelde belirtilen fiyatlar ilave edilir. Tesis Tipi C- Fotovoltaik güneş enerjisine dayalı üretim tesisi II Sayılı Cetvel Yurt İçinde Gerçekleşen İmalat 1- PV panel entegrasyonu ve güneş yapısal mekaniği imalatı 2- PV modülleri 3- PV modülünü oluşturan hücreler Yerli Katkı İlavesi (ABD Doları cent/kwh) 0,8 1,3 3,5 4- İnvertör 0,6 5- PV modülü üzerine güneş ışınını odaklayan malzeme 0,5

19 Kanunun 6/B maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen ve II sayılı Cetvelde yer alan bu fiyatların belgelendirilmesi, denetlenmesi, yurt içinde imalatın kapsamının tanımı, standartları ve sertifikasyonu ile ilgili usul ve esasları içeren Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Aksamın Yurt İçinde İmalatı Hakkında Yönetmelik Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından hazırlanarak 19 Haziran 2011 de Resmi Gazete de yayımlanmıştır. Söz konusu yönetmelikle yerli ürün kullanımının belgelendirilmesi ve denetlenmesi görevi ETKB ye verilmiştir. (Yönetmelik 26 Temmuz 2012 de ve son olarak 4 Eylül 2013 tarihinde revize edildi. Aksamın bütünleştirici parçalarının %55 i) YERLİ ÜRÜN KULLANIMI Tesis Tipi D- Yoğunlaştırılmış güneş enerjisine dayalı üretim tesisi II Sayılı Cetvel Yurt İçinde Gerçekleşen İmalat Yerli Katkı İlavesi (ABD Doları cent/kwh) 1- Radyasyon toplama tüpü 2,4 2- Yansıtıcı yüzey 0,6 levhası 3- Güneş takip 0,6 sistemi 4- Isı enerjisi depolama 1,3 sisteminin mekanik aksamı 5- Kulede güneş ışınını toplayarak buhar üretim 2,4 sisteminin mekanik aksamı 1,3 6- Stirling motoru 7- Panel entegrasyonu ve 0,6 güneş paneli yapısal mekaniği

20 YERLİ ÜRÜN KULLANIMI MADDE 6/B (3) 31/12/2015 tarihinden sonra işletmeye girecek olan YEK Belgeli üretim tesisleri için yerli katkı ilavesine ilişkin usul ve esaslar, Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenerek ilan edilir. MAKSİMUM TEŞVİK FİYATI Kaynak Türü Maksimum Teşvik Fiyatı (ABD cent/kwh) (Krş/kWh) Fotovoltaik 20 39,6 Yoğunlaştırılmış güneş enerjisi 22,5 44,55

21 Değişiklik Sonrası YEK Kanununda Güneş Enerjisine İlişkin Hükümler YEK Kanunu nun 6 ıncı maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen ve güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesislerindeki aksamın sağlaması gereken standartlar ve denetimlerde uygulanacak test yöntemleri ile birlikte, bu tesislerde ve hibrit üretim tesislerinde üretilen elektrik enerjisi içerisindeki güneş enerjisine dayalı üretim miktarlarının denetimine ilişkin usul ve esasları içeren Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretim Tesisleri Hakkında Yönetmelik Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından hazırlanarak 19 Haziran 2011 tarihinde Resmi Gazete de yayımlanmıştır. Bu yönetmelikle, söz konusu görev mülga Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğüne (Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü) verilmiştir.

22 Değişiklik Sonrası YEK Kanununda Güneş Enerjisine İlişkin Hükümler 31/12/2013 TARİHİNE KADAR GÜNEŞ ENERJİSİNE DAYALI ÜRETİM TESİSLERİNİN BAĞLANABİLECEĞİ TRAFO MERKEZLERİ VE BAĞLANTI KAPASİTELERİ 600 MW LIK SINIR DAHİLİNDE ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI TARAFINDAN İLAN EDİLEREK 11/08/2011 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. Bakanlık söz konusu duyuruda, Resmi Gazete nin 4 Şubat 2012 tarihli sayısında yayınlanan ilan ile değişikliğe giderek, güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurulması için PROJE GELİŞTİRİLMESİ GEREKEN ALANLARA İLİŞKİN SINIRLANDIRMAYI KALDIRMIŞ, güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurmak için yapılacak lisans başvuruları kapsamında sunulacak olan standardına uygun ölçümlerde, 1650 kwh/m 2 -yıl olan yatay yüzeye gelen YILLIK TOPLAM GÜNEŞ RADYASYONU ALT SINIR DEĞERİNİ 1620 KWH/M 2 -YIL OLARAK REVİZE ETMİŞTİR.

23 Değişiklik Sonrası YEK Kanununda Güneş Enerjisine İlişkin Hükümler Ayrıca, 31/12/2015 tarihinden sonraki yıllara ait bağlantı kapasiteleri ve trafo merkezlerinin, ilki 1/4/2014 tarihinde olmak üzere her yıl Bakanlık tarafından belirleneceği ve yayımlanacağı, 31/12/2013 tarihinden sonra iletim sistemine bağlanacak YEK Belgeli güneş enerjisine dayalı üretim tesislerinin toplam kurulu gücünü belirlemeye Bakanlar Kurulunun yetkili olduğu hükümleri ilgili maddede düzenlenmiştir.

24 Değişiklik Sonrası YEK Kanununda Güneş Enerjisine İlişkin Hükümler YEK Kanununun 6/C maddesinin dördüncü fıkrasında düzenlenen önemli bir husus Güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurulması için yapılan lisans başvurularında, tesis sahasının malikinin lisans başvurusunda bulunması halinde aynı sahaya başka başvuru yapılamayacak olması dır. Aynı bölge ve/veya aynı trafo merkezi için birden fazla başvurunun bulunması halinde ise, başvurular arasından ilan edilen kapasite kadar sisteme bağlanacak olanı belirlemek için TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından YEK Kanununda belirlenen süreler boyunca uygulanmak üzere, I sayılı Cetvelde öngörülen fiyatların eksiltilmesi usulü ile yarışma yapılacağı ve yapılacak yarışmaya ilişkin usul ve esasların TEİAŞ tarafından çıkarılacak yönetmelikte düzenleneceği hüküm altına alınmıştır.

25 Değişiklik Sonrası YEK Kanununda Güneş Enerjisine İlişkin Hükümler 5346 sayılı Kanunda yapılan değişiklikle getirilen diğer bir önemli düzenleme de Kanunun 6/C maddesinin dördüncü fıkrasında ifade edilen Güneş enerjisine dayalı lisans başvurularında standardına uygun ölçüm bulundurulmasının zorunlu olması dır. Bu madde hükmü ile Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği nin 8 inci maddesi hükümlerine dayanılarak EPDK tarafından hazırlanan Rüzgar Ve Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularına İlişkin Ölçüm Standardı Tebliği 22/02/2012 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. EPDK ya lisans başvurusunda bulunacak tüzel kişilere, bu Tebliğ kapsamında düzenlenen şartlara uygun olarak elde edilmiş en az altı ayı yerinde ölçüm yapılmış olmak kaydıyla asgari bir yıl süreli veri sunma zorunluluğu getirilmiştir. Rüzgar Ve Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularına İlişkin Ölçüm Standardı Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ, 31 Mart 2012 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır.

26 SUNUM PLANI Türkiye nin Enerji Görünümü/Yenilenebilir Enerji Kaynakları Güneş Enerjisine İlişkin Yasal Mevzuat Güneş Yol Haritasında Yapılanlar/Yapılacaklar 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda Güneş Enerjisine İlişkin Hükümler

27 GÜNEŞ YOL HARİTASINDA YAPILANLAR 1) 5346 SAYILI YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ AMAÇLI KULLANIMINA İLİŞKİN KANUNDA (YEK KANUNU) 08/01/2011 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan 29/12/2010 tarihli ve 6094 sayılı Kanun ile değişikliğe gidilmiştir. 2) PMUM dâhil uygulamalara ilişkin usul ve esaslar, EPDK tarafından çıkarılacak yönetmelikte düzenlenmesi. ( YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ BELGELENDİRİLMESİ VE DESTEKLENMESİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK 21 Temmuz 2011 Tarihinde Resmi Gazete de yayımlandı.) (1 Ekim 2013 de yeni yönetmelik) 3) Yurt içinde imalatın kapsamının tanımı, standartları, sertifikasyonu ve denetimi ile ilgili usul ve esaslar, Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenmesi ( YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINDAN ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETEN TESİSLERDE KULLANILAN AKSAMIN YURT İÇİNDE İMALATI HAKKINDA YÖNETMELİK 19 Haziran 2011 de yayımlandı./ 26 Temmuz 2012 de revize edildi.) (4 Eylül 2013 son revize)

28 GÜNEŞ YOL HARİTASINDA YAPILANLAR 4) GÜNEŞ ENERJİSİNE DAYALI ELEKTRİK ÜRETİM TESİSLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK 19 Haziran 2011 tarihinde Resmi Gazete de yayımlanmıştır. 5) 31/12/2013 TARİHİNE KADAR GÜNEŞ ENERJİSİNE DAYALI ÜRETİM TESİSLERİNİN BAĞLANABİLECEĞİ TRAFO MERKEZLERİ VE BAĞLANTI KAPASİTELERİ 600 MW LIK SINIR DAHİLİNDE ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI TARAFINDAN İLAN EDİLEREK 11/08/2011 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır.

29 GÜNEŞ YOL HARİTASINDA YAPILANLAR 6) RÜZGAR VE GÜNEŞ ENERJİSİNE DAYALI LİSANS BAŞVURULARINA İLİŞKİN ÖLÇÜM STANDARDI TEBLİĞİ 22/02/2012 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmış, 31 Mart 2012 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan değişiklikle revize edilmiştir. (Lisans Yönetmeliğinin yayımı ile beraber mülga olacak) 7) TEİAŞ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN HAZIRLANAN " GÜNEŞ ENERJİSİNE DAYALI ÜRETİM TESİSİ KURMAK ÜZERE YAPILAN LİSANS BAŞVURULARINA İLİŞKİN YARIŞMA YÖNETMELİĞİ " 29/05/2012 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. (Yeni yarışma yönetmeliğinin yayımı ile mülga olacak)

30 GÜNEŞ YOL HARİTASINDA YAPILANLAR 8) 5346 sayılı YEK Kanunu 6/C maddesinin beşinci fıkrası çerçevesinde 2013 yılı sonuna kadar sisteme bağlanacak güneş enerjisine dayalı, toplam kurulu gücü 600 MW olacak üretim tesisleri için üretim lisansı başvurularının Haziran 2013 tarihleri arasında alınacağı ve başvurularda istenecek bilgi ve belgeler listesi, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu nun 24/05/2012 tarihli ve 3842 sayılı Kararıyla belirlenerek Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu nun (EPDK) resmi web sitesinde 14/06/2012 tarihinde ilan edilmiştir.

31 K U R U L K A R A R I Karar No: 3842 Karar Tarihi: 24/05/2012 Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 24/05/2012 tarihli toplantısında; 5346 sayılı YEK Kanununun 6/c maddesinin beşinci fıkrası çerçevesinde YEK belgeli güneş enerjisine dayalı, toplam kurulu gücü 600 (altıyüz) MW olacak üretim tesisleri için; üretim lisansı başvurularının Haziran 2013 tarihleri arasında, 09:00-18:00 saatleri arasında alınmasına, Proje geliştirilen arazinin; Tarım Arazilerinin Korunması, Kullanılması ve Arazi Toplulaştırmasına İlişkin Tüzük uyarınca; - Mutlak tarım arazileri, - Özel ürün arazileri, - Dikili tarım arazileri, - Sulu tarım arazileri, - Çevre arazilerde tarımsal kullanım bütünlüğünü bozan alanlarda, güneş enerjisine dayalı üretim tesisleri için lisans başvurusu alınmamasına,

32 Tebliğ kapsamında standardına uygun olarak yapılan ölçümler sonucunda, yatay yüzeye gelen yıllık toplam güneş radyasyonu alt sınır değerini (1620 kwh/m2-yıl) sağlamayan lisans başvurularının kabul edilmemesine, K U R U L K A R A R I Karar No: 3842 Karar Tarihi: 24/05/2012 Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 24/05/2012 tarihli toplantısında; Güneş enerjisine dayalı lisans başvurusunda bulunacak tüzel kişiler tarafından her bir tesisin bağlantı noktası için ilan edilen bölgelerden yalnızca bir bölgenin tercih edilmesine, Bağlantı noktası ve gerilim seviyesinin TEİAŞ ve/veya dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından belirlenmesine, Her bir ölçüm istasyonu sonuç raporu ile yalnızca bir santral sahası alanı için başvuru yapılabilmesine, Lisans başvurularında her bir MW'lık proje için azami olarak 20 dönüm santral sahasına başvuruda bulunulmasına, bu alan sınırını aşan lisans başvurularının iade edilmesine,

33 K U R U L K A R A R I Karar No: 3842 Karar Tarihi: 24/05/2012 Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 24/05/2012 tarihli toplantısında; Haziran 2013 tarihleri arasında yapılacak güneş enerjisine dayalı lisans başvurularında istenecek bilgi ve belgeler listesinin ekte yer aldığı şekilde onaylanmasına, Haziran 2013 tarihleri arasında yapılacak lisans başvurularını Kurul Kararında belirtilen usul ve esaslara uygun olarak yapmayan ve/veya Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularında İstenecek Bilgi Ve Belgeler Listesi kapsamındaki evrakları eksik sunan lisans başvuru sahiplerinin başvuru dosyalarının alınmamasına, karar verilmiştir.

34 GÜNEŞ YOL HARİTASINDA YAPILANLAR 9) Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi Kurmak Üzere Yapılan Lisans Başvurularına İlişkin Yarışma Yönetmeliği (29 Mayıs 2012 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlandı) (mülga olacak yeni yarışma yönetmeliği ile). 10) Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan "Rüzgar Ve Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvuruları İçin Yapılacak Rüzgar Ve Güneş Ölçümleri Uygulamalarına Dair Tebliğ" 10/07/2012 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 11) Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu nun 02/05/2013 tarihli ve 4383 sayılı Kararıyla, 24/05/2012 tarihli ve 3842 sayılı Kurul Kararıyla onaylanan Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularında İstenecek Bilgi Ve Belgeler Listesi revize edildi ve Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularının Alınmasına İlişkin Duyuru yayınlandı. 12) Bakanlık tarafından hazırlanan Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularının Teknik Değerlendirilmesi Hakkında Yönetmelik (1 Haziran 2013 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlandı.)

35 10-14 Haziran 2013 tarihleri arasında EPDK tarafından 7.873,241 MW lık 496 adet lisans başvurusu alınmıştır. GÜNEŞ YOL HARİTASINDA YAPILACAKLAR Lisans başvurularının değerlendirilmesi ve usulüne uygun olmayanların alınmaması ya da iade edilmesi, Usulüne uygun olarak yapılan başvuruların teknik değerlendirmelerinin yapılması için YEGM ye gönderilmesi, Teknik değerlendirmesi olumlu olan başvuruların bağlantı görüşlerinin oluşturulması için TEİAŞ ve/veya ilgili dağıtım şirketine gönderilmesi, Bağlantı görüşü oluşan başvurulardan tekli olanların lisanslandırma işlemlerinin gerçekleştirilmesi, Aynı bölge ve/veya aynı saha için yapılan başvuruların yarışma sürecinin TEİAŞ tarafından gerçekleştirilmesi ve akabinde lisanslandırma işlemlerinin tamamlanması.

36 SUNUM PLANI Türkiye nin Enerji Görünümü/Yenilenebilir Enerji Kaynakları Güneş Enerjisine İlişkin Yasal Mevzuat Güneş Yol Haritasında Yapılanlar/Yapılacaklar 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda Güneş Enerjisine İlişkin Hükümler

37 6446 SAYILI ELEKTRİK PİYASASI KANUNUNDA GÜNEŞ ENERJİSİNE İLİŞKİN HÜKÜMLER Kanunu nun 7 inci maddesinin dördüncü fıkrası: Rüzgâr veya güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurulması için yapılan önlisans başvurularının değerlendirilmesi aşağıda belirtilen esaslara göre yapılır: a) Üretim tesisinin kurulacağı sahanın maliki tarafından başvuru yapılması durumunda, aynı saha için yapılan diğer başvurular dikkate alınmaz. b) Başvurularda, tesisin kurulacağı saha üzerinde son üç yıl içinde elde edilmiş en az bir yıl süreli standardına uygun rüzgâr veya güneş ölçümü bulunması zorunludur. Bu konuya ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir. (lisans yönetmeliğinde yer alacak)

38 6446 SAYILI ELEKTRİK PİYASASI KANUNUNDA GÜNEŞ ENERJİSİNE İLİŞKİN HÜKÜMLER c) TEİAŞ veya ilgili dağıtım şirketi tarafından, kullanılacak teknolojilerin şebeke bakımından etkileri de dikkate alınarak uygun bağlantı görüşü verilen başvurular değerlendirmeye alınır. ç) Değerlendirmede aynı bağlantı noktasına ve/veya aynı bağlantı bölgesine bağlanmak için birden fazla başvurunun bulunması hâlinde başvurular arasından ilan edilen kapasite kadar sisteme bağlanacak olanları belirlemek için TEİAŞ tarafından, işletmeye girdikten sonra en fazla üç yıl içerisinde ödenmek üzere birim megavat başına en yüksek toplam katkı payını ödemeyi teklif ve taahhüt edenlerin seçilmesi esasına dayanan yarışma yapılır. Yarışmaya ve yarışma sonunda belirlenen katkı payının ödenmesine ilişkin usul ve esaslar TEİAŞ tarafından teklif edilen ve Kurum tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir (Resmi Gazete ye gönderildi). Güneş enerjisi lisans başvurularının teknik değerlendirmesine ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir (1 HAZİRAN 2013 tarihinde Resmi Gazete de yayımlandı).

39 6446 SAYILI ELEKTRİK PİYASASI KANUNUNDA GÜNEŞ ENERJİSİNE İLİŞKİN HÜKÜMLER Kanunu nun 7 inci maddesinin altıncı fıkrası: Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak elektrik enerjisi üretimi yapan tüzel kişiler, ürettikleri elektrik enerjisinin kaynağının yenilenebilir kaynak olduğuna dair Bakanlıktan Yenilenebilir Kaynaktan Elektrik Üretim Belgesi alabilir. Söz konusu belgenin verilmesine ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir. Kanunu nun Geçici 4 üncü maddesinde: (1) Kısa dönemde gerekli arz kapasitesinin yeterli bir yedekle oluşturulması amacıyla, 31/12/2015 tarihine kadar ilk defa işletmeye girecek üretim lisansı sahibi tüzel kişilere, aşağıdaki teşvikler sağlanır. Bu sürenin beş yıla kadar uzatılmasına Bakanlar Kurulu yetkilidir. a) Üretim tesislerinin, işletmeye giriş tarihlerinden itibaren beş yıl süreyle iletim sistemi sistem kullanım bedellerinden yüzde elli indirim yapılır. b) Üretim tesislerinin yatırım döneminde, üretim tesisleriyle ilgili yapılan işlemler harçtan ve düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden müstesnadır.

40 6446 SAYILI ELEKTRİK PİYASASI KANUNUNDA GÜNEŞ ENERJİSİNE İLİŞKİN HÜKÜMLER Kanunu nun Geçici 4 üncü maddesinde: (2) Orman vasıflı olan veya Hazinenin özel mülkiyetinde ya da Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlardan; 5346 sayılı Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesisleri ile elektrik üretim tesislerinde; tesis, ulaşım yolları ve şebeke bağlantı noktasına kadar ki enerji nakil hattı için kullanılacak olanlar hakkında Orman ve Su İşleri Bakanlığı veya Maliye Bakanlığı tarafından bedeli karşılığında izin verilir, kiralama yapılır, irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir. (3) İkinci fıkrada belirtilen amaçlarda kullanılacak olan taşınmazların 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında bulunan mera, yaylak, kışlak ile kamuya ait otlak ve çayır olması hâlinde, 4342 sayılı Kanun hükümleri uyarınca bu taşınmazlar, tahsis amacı değiştirilerek Hazine adına tescil edilir. Bu taşınmazlara ilişkin olarak, Maliye Bakanlığı tarafından bedeli karşılığında kiralama yapılır veya irtifak hakkı tesis edilir.

41 Tel : TEŞEKKÜRLER sdemir@epdk.org.tr Adres: Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C Yüzüncüyıl-ANKARA