|
|
- Chagatai Özel
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 0 KLÝNÝK ARAÞTIRMA Romatolojik Sorunu Olan Hastalarda Yaþam Kalitesi ve Bazý Semptomlarla Ýliþkisi Quality Of Life Patients With Rheumatologic Problems And Its Correlates With Some Symptoms Arþ.Gör. Seda PEHLÝVAN Öðr.Gör. Özlem OVAYOLU Doç.Dr. Nimet OVAYOLU 2 Uzm.Dr. Yavuz PEHLÝVAN 2 Doç.Dr. Ahmet Mesut ONAT Gaziantep Üniversitesi Saðlýk Bilimleri Fakültesi, Ýç Hastalýklarý Hemþireliði AD 2 Gaziantep Üniversitesi Týp Fakültesi, Ýç Hastalýklarý AD, Romatoloji BD Gaziantep Týp Dergisi 200;6():0-4. Özet Romatolojik hastalýklarda aktif yaþam ve fonksiyonel kapasite etkilendiðinden saðlýkla ilgili yaþam kalitesi sonuçlarý önemli göstergeler olarak kabul edilmektedir. Çalýþma, romatolojik sorunu olan bireylerin yaþam kalitesini ve görülen bazý semptomlarla iliþkisini belirlemek amacýyla yapýldý. Araþtýrma romatoloji polikliniðine baþvuran, çalýþmaya katýlmaya istekli 0 hasta (38 ankilozan spondilit, 34 romatoid artrit, 0 sistemik lupus eritematozus, 0 behçet ve 9 osteoartrit) ile tanýmlayýcý olarak yapýldý. Veriler, araþtýrmacýlar tarafýndan hazýrlanan sosyodemografik özellikler, semptomlar ve sýklýðý ile ilgili sorularýn yer aldýðý anket formu ve Short Form-36 yaþam kalitesi ölçeði kullanarak toplandý. Verilerin deðerlendirilmesinde, SPSS programý kullanýlarak yüzdelik, ki-kare, Kruskall Wallis analizi yapýldý. Hastalarýn yaþ ortalamasý 40.3±.3 yýl ve hastalýk süresi ortalamasý 3.7±4.0 ay idi. Romatolojik sorunu olan hastalarýn SF-36 yaþam kalitesi puan ortalamalarý, fiziksel boyut; 33.0±.4 ve mental boyut; 38.9±.6 idi. Hastalarýn tanýlarý ile yaþam kalitesi puan ortalamasý arasýnda anlamlý bir iliþki bulunamadý (p>0.05). Ancak çok fazla aðrý, tutukluk, eklemlerde þiþlik, halsizlik, hareketlerde zorlanma, duygusal problemleri olan hastalarýn yaþam kalitesi puan ortalamalarýnýn anlamlý olarak daha düþük olduðu belirlendi (p<0.05). Romatolojik hastalýklar bireylerin günlük aktivitelerini yaparken zorlanmalarýna neden olmakta ve yaþam kalitesini düþürmektedir. Hastalarýn karþýlaþtýðý semptomlarýn sýklýðý arttýkça yaþam kalitesi olumsuz etkilenmektedir. Anahtar Kelimeler: Romatoloji, Kronik hastalýklar, Yaþam kalitesi. Abstract Active life and functional capacity in rheumatologic diseases have been affected, health-related quality of life results are accepted as important indicators. Our study was done with the aim of to determine life quality of patients who with rheumatologic problems, and its correlate with some symptoms. Study was done as descriptive with 0 patients (38 ankylosing spondylitis, 34 rheumatoid arthritis, 0 systemic lupus erythematosus, 0 Behcet's disease and 9 osteoarthritis) who were admitted to the rheumatology clinic and want to join study. Datas were collected with a questionnaire that included sociodemographic characteristics, symptoms and frequency of symptoms related questions prepared by researchers and Short Form-36 quality of life. In evaluation of the data s, frequency, chi-square, Kruskall Wallis analysis were done by using SPSS. The age mean of patients were 40.3±.3 years and mean of duration of illness were 3.7±4.0 months. SF-36 quality of life point mean scores of patients with rheumatologic problems 33.0±.4 for physical dimension; and 38.9±.6 for mental dimension;, respectively. Statistically significant relationship wasn t find between quality of life and diagnose of patients (p>0.05). But, the point mean of quality of life were significantly lower in patients who have too much pain, stiffness, swelling in joints, fatigue, motion strain, emotional problems (p<0.05). Rheumatologic diseases cause to difficulties when doing daily life activities of patients and they reduce life quality of patients. When the frequency of symptoms get raised life quality became more worsen. Key words: Rheumatology, Chronic diseases, Quality of life. Giriþ Romatolojik hastalýklar; fiziksel, emosyonel ve toplumsal düzeyde fonksiyon kaybýna neden olmaktadýr (). Eklemlerin tutulumunun yanýsýra tüm organ ve sistemler de olumsuz etkilendiði için hastalar günlük yaþam aktivitelerini yerine getirmede sýkýntýlarla karþýlaþýrlar (,2). Bu hastalarda fonksiyonel güçsüzlük, hastalýk semptomlarý ve fiziksel iyilik halinin bozulmasý tedaviye uyumu zorlaþtýrýr, özbakým güçlerini zayýflatýr ve çeþitli psikolojik sorunlarýn ortaya çýkmasýna neden olur. Bütün bunlarýn etkisiyle bireylerin yaþam kalitesi olumsuz yönde etkilenir (2). Yaþam kalitesi, saðlýk durumunun ve tedavilerin etkilerinin deðerlendirilmesinde önemli bir sonuç ölçümüdür ancak farklý kiþilere farklý þeyler ifade eden bir kavram olduðundan net bir taným yapmak güçtür (3,4). Bununla birlikte, dinamik, göreceli ve deðiþken soyut bir kavram olup bir bütün olarak yaþamýn subjektif deðerlendirilmesi ya da bireyin o andaki fonksiyon düzeyine göre ne algýladýðýnýn deðerlendirilmesi olarak tanýmlanmaktadýr (2). Saðlýkla iliþkili yaþam kalitesi; saðlýk durumunun tüm yönlerini birleþtiren ve kiþinin içinde bulunduðu saðlýk durumundan memnuniyetini ve saðlýk durumuna verdiði emosyonel cevabý da içeren bir kavramdýr (5). Kiþinin, hastalýðý ve uygulanan tedavilerin fonksiyonel etkilerini nasýl algýladýðý ile iliþkilidir (4). Genel olarak da hastalýðýnýn fiziksel olumsuzluklarý ile ilgili, fiziksel, ekonomik, sosyal ve duygusal faktörlere odaklanýr (2). Yaþam kalitesi ile ilgili ölçümler, bireysel ve hasta gruplarý ile ilgili gerçek gereksinimleri ortaya çýkarmakta ve son yýllarda ülkemizde yaygýn olarak kullanýlmaktadýr (4). Kronik hastalýklarda, yaþam kalitesi ölçütlerinden hangisinin hastalýktan önemli derecede etkilendiðinin tespit edilmesi, týbbi ve rehabilitatif tedavinin önceliklerinin tespitinde yarar saðlamaktadýr (2). Romatolojik hastalýklara iliþkin çalýþmalarda özellikle morbidite ve mortalitenin önceden belirlenmesi, hastalýk belirtilerinin progresyonunun izlenmesi, kullanýlan ilaçlara baðlý yan etkilerin deðerlendirilmesi ve en uygun tedavi yönteminin seçimi gibi konularda yaþam kalitesi ölçütlerinden yararlanýlmaktadýr (,6). Arþ.Gör.Dr. Seda PEHLÝVAN, Gaziantep Üniversitesi Saðlýk Bilimleri Fakültesi, Ýç Hastalýklarý Hemþireliði Adres: Gaziantep Üniversitesi Saðlýk Bilimleri Fakültesi, Þehitkamil / GAZÝANTEP Tel: Faks: pehlivan.seda@hotmail.com Geliþ Tarihi: Kabul Tarihi: Gaziantep Týp Dergisi /Yýl 200 / Cilt 6 / Sayý
2 Bu çalýþma, romatolojik sorunu olan bireylerin yaþam kalitesini ve görülen bazý semptomlarla iliþkisini belirlemek amacýyla yapýlmýþtýr. Gereç ve Yöntem Araþtýrmaya romatoloji polikliniðine baþvuran, çalýþmaya katýlmayý kabul eden hastalar alýndý. Çalýþma, 38 ankilozan spondilit, 34 romatoid artrit, 0 sistemik lupus eritematozus, 0 behçet ve 9 osteoartrit hastasý olmak üzere toplam 0 hasta ile tanýmlayýcý olarak yapýldý. Araþtýrmaya baþlamadan önce kurumdan ve hastalardan sözlü bilgilendirilmiþ onay alýndý. Veriler araþtýrmacýlar tarafýndan hazýrlanan anket formu ve Ware ve Sherbourne tarafýndan geliþtirilen Short Form-36 (SF- 36) yaþam kalitesi ölçeði ile yüz yüze görüþme tekniði ile toplandý. Anket formu; sosyodemografik özellikler, semptomlar ve sýklýðý ile ilgili toplam 25 sorudan oluþuyordu. Yaþam kalitesini deðerlendirmek için kullanýlan SF-36 yaþam kalitesi ölçeðinin Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirlik çalýþmasý Koçyiðit ve arkadaþlarý tarafýndan yapýlmýþtýr. Ölçekten alýnan puan 0-00 arasýndadýr ve puan arttýkça yaþam kalitesi artmaktadýr (7). Verilerin deðerlendirilmesinde, SPSS yardýmýyla kikare, student t testi, Mann-Whitney U testi, Kruskall Wallis varyans analizi ve pearson korelasyon analizi yapýldý. P<0.05 anlamlý olarak kabul edildi. Bulgular Çalýþma kapsamýna alýnan hastalarýn yaþ ortalamasýnýn 40.3±.3 yýl, %75.2 si kadýn, %47.5 i ilköðretim mezunu, %75.2 si evli ve %68.3 ünün ekonomik durumunun orta düzeyde olduðu saptandý. Hastalarýn sosyodemografik özelliklerine göre yaþam kalitesi puan ortalamalarýnýn daðýlýmý Tablo de görülmektedir. Romatolojik sorunu olan bireylerin SF-36 yaþam kalitesi puan ortalamalarý, fiziksel boyut; 33.0±.4 ve mental boyut; 38.9±.6 idi. Yaþ ile yaþam kalitesi puanlarýndan fiziksel boyut puan ortalamasý arasýnda negatif korelasyon (r:-0.235, p:0.08) bulunurken; mental boyut puan ortalamasý açýsýndan iliþki yoktu (r:-0.02, p:0.309). Cinsiyet, medeni durum, yaþanýlan yer ve ekonomik durum ile yaþam kalitesi puan ortalamalarý arasýnda iliþki bulunamadý (p>0.05). Ancak fiziksel boyut yaþam kalitesi puan ortalamasý açýsýndan eðitim düzeyi gruplarý arasýnda anlamlý fark saptandý ve anlamlýlýðýn üniversite grubundan kaynaklandýðý belirlendi (p<0.05). Eðitim düzeyi ile mental boyut yaþam kalitesi puan ortalamasý arasýnda iliþki bulunamadý (p>0.05). Hastalarýn hastalýk süresi ortalamasý 3.7±4.0 ay idi ve hastalýk süresi ile yaþam kalitesi puanlarý arasýnda anlamlý bir iliþki yoktu (fiziksel boyut; r:0.005, p:0.96, mental boyut; r:0.002, p:0.982). Çalýþmaya alýnan hastalarýn tanýlarý ve ailede romatolojik hastalýk varlýðý ile yaþam kalitesi puan ortalamasý arasýnda iliþki yoktu (p>0.05). Hastalýk hakkýnda bilgi sahibi olanlarýn fiziksel boyut yaþam kalitesi puan ortalamasý bilgi sahibi olmayanlara göre anlamlý olarak daha yüksek bulunurken (p<0.05), mental boyut yaþam kalitesi puan ortalamasý açýsýndan iki grup arasýnda fark yoktu (p>0.05). Romatolojik hastalýk dýþýnda herhangi bir hastalýðý olanlarýn yaþam kalitesi puan ortalamalarý olmayanlara göre anlamlý olarak düþük bulundu (p<0.05). Romatolojik sorunu olan hastalarýn %8.2 si hastalýk sonrasý yaþamýnda deðiþiklik olduðunu belirtirken, bu deðiþikliklerin günlük aktivitelerini yapmada zorluk (%74.4) ve psikolojinin bozulmasý (%25.6) olduðu tespit edildi. Tablo : Hastalarýn sosyodemografik özelliklerine göre yaþam kalitesi puan ortalamalarýnýn daðýlýmý
3 2 Hastalýk sonrasý yaþam tarzý deðiþikliði olanlarýn yaþam kalitesi puan ortalamalarýnýn olmayanlara göre anlamlý olarak daha düþük olduðu saptandý (p<0.05)(tablo 2). Çalýþmaya alýnan hastalarda karþýlaþýlan semptomlar ve semptomlarýn sýklýðý ile yaþam kalitesi puan ortalamasý arasýndaki iliþki Tablo 3 deki gibidir. Hastalarýn %68.3 ü aðrý, %32.7 si tutukluk, %37.6 sý eklemlerde þiþlik, %49.5 i hareketlerde zorlanma, %6.4 ü halsizlik ve %39.6 sý duygusal problemleri çok sýk yaþadýðýný ifade etti. Aðrýsý ve tutukluðu az olan hastalarýn diðer hastalara göre yaþam kalitesi puan ortalamalarýnýn anlamlý olarak yüksek olduðu belirlendi (p<0.05). Eklemlerde þiþlik þikayeti çok olanlarýn yaþam kalitesi puan ortalamalarý diðer gruplara göre anlamlý olarak düþüktü (p<0.05). Hareketlerde zorlanma sýklýðý ile yaþam kalitesi puan ortalamasý arasýnda anlamlý bir iliþki bulundu ve bu iliþkinin üç grup arasýndaki farktan kaynaklandýðý belirlendi (p<0.05). Hiç halsizlik þikayeti olmayan hastalarýn yaþam kalitesi puan ortalamalarýnýn diðer gruplara göre daha yüksek olduðu saptandý (p<0.05). Duygusal problem yaþama sýklýðý ile yaþam kalitesi puan ortalamalarý arasýnda anlamlý fark vardý ve anlamlýlýk az ile orta grubu arasýndaki farktan kaynaklanýyordu (p<0.05). Tartýþma Kronik romatizmal hastalýklarda hastalýðýn gidiþatýnýn geleneksel epidemiyolojik ölçümleri hastalýðýn sadece fiziksel yönünü yansýtýr ve mental ve sosyal yönü ise gözardý edilir. Son yýllarda hastalýðýn fiziksel, mental ve sosyal yönünü hep birlikte deðerlendiren yaþam kalitesi ölçümlerine ilgi gittikçe artmaktadýr (8). Saðlýk yaþam kalitesi bir hastalýðýn ve tedavisinin kiþinin günlük yaþamýný ve üretkenlik yeteneðine etkisini kapsar, bireyin eðitim düzeyi, ailenin desteði, tedavi süresi, hastalýk ve tedaviye uyum gibi faktörlerden etkilenir (9). Yapýlan bazý çalýþmalarda sosyodemografik özellikler ile yaþam kalitesi arasýnda iliþki bulunmamýþtýr (4,0,). Kiþinin eðitim durumunun hastalýk ve bununla iliþkili olarak gelecek ile ilgili düþüncelerini etkilediði bilinmektedir. Özgül ve arkadaþlarý (2) ankilozan spondilit hastalarýnýn eðitim süresi arttýkça yaþam kalitesinin de arttýðýný belirlemiþlerdir. Çalýþmamýzda da benzer olarak yaþ arttýkça fiziksel boyut yaþam kalitesinin düþtüðü ve eðitim düzeyi yükseldikçe fiziksel boyut yaþam kalitesinin de yükseldiði belirlenmiþtir. Yaþýn ilerlemesi ile yaþlýlýða baðlý fonksiyonel kayýplarýn ve baðýmlýlýðýn artmasýna baðlý olarak yaþam kalitesinin düþtüðü düþünülmektedir. Ayrýca eðitim seviyesinin artmasý, kiþinin maddi ve sosyal imkanlarýnýn artmasýna yol açarak yaþam kalitesine yükseltebilir. Çoðu kronik hastalýkta genel yaþam kalitesi normal toplumdan çok farklý deðildir, bunun nedeni kronik hastalýklara uyum sürecinin yaþam kalitesinin ilerleyici biçimde bozulmasýna engel olmasýdýr (4). Ancak kronik hastalýklarýn insan yaþamýný ve yaþam kalitesini olumsuz etkilediði de bilinmektedir. Kronik hastalýðýn türü ne olursa olsun bireylerin günlük yaþam aktivitelerini yapamamasý, güçsüzlük, hastalýk semptomlarý hastalarýn fiziksel iyilik halinde bozulmalara ve yaþam kalitesinin olumsuz etkilenmesine neden olmaktadýr (2). Çalýþmada hastalarýn tanýlarý ile yaþam kalitesi arasýnda iliþki bulunamamýþ olmasý bu durum ile açýklanabilir. Romatizmal hastalýklarda hasta eðitimi uygulanan tedavilerin baþarýsý ve hastalarýn yaþam kalitesinin arttýrýlmasý açýsýndan önem taþýmaktadýr. Özellikle bizimki gibi eðitim düzeyi düþük toplumlarda hasta eðitimi yanlýþ uygulamalarýn önlenmesi açýsýndan da bir zorunluluk olarak düþünülmelidir (3). Çalýþmada hastalýk ile ilgili bilgi sahibi olmayan, baþka bir hastalýðý olan ve hastalýk sonrasý yaþam tarzý deðiþikliði olan hastalarýn yaþam kalitesi puan ortalamalarýnýn daha düþük olduðu belirlenmiþtir (p<0.05). Hastalýk ve tedaviye iliþkin bilgilerini yeterli bulan kiþilerin hastalýkla baþ etme ve sosyal yaþamý düzenleme yeteneklerini arttýrabilmesi yaþam kalitesini olumlu olarak etkileyecektir. Tablo 2: Hastalarýn hastalýk ile ilgili özelliklerine göre yaþam kalitesi puan ortalamalarýnýn daðýlýmý
4 3 Tablo 3: Hastalarda bazý semptomlarýn görülme sýklýðýna göre yaþam kalitesi puan ortalamalarýnýn daðýlýmý Buradan yola çýkýlarak, hastaya sadece ilaç verip ve kullanmasýný istemenin ötesinde, saðlýk ekibinin kiþiyi bir bütün olarak deðerlendirip fiziksel yönden iyileþtirmeye çalýþýrken sosyal ve psikolojik olarak da desteklemesi gerektiði görülebilir. Bu amaçla kiþiyi ve ailesini hastalýk hakkýnda bilgilendirmek ve eðitmek gereklidir (2). Ayrýca baþka bir hastalýk varlýðý, hastanýn mevcut fiziksel ve mental iþlevlerini zorlaþtýracaðýndan ve hastanýn hastalýk öncesinde yaptýðý aktiviteleri hastalýk nedeniyle devam ettiremiyor olmasýndan dolayý yaþam kalitesinin daha da olumsuz etkilendiði düþünülmektedir. Kronik hastalýklarda genel yaþam kalitesi çok bozulmamýþ olsa bile her hastalýk kendi özellikleri gereði yaþam kalitesi alt alanlarýný belirgin biçimde bozabilmektedir. Fakat hastalýk çok þiddetliyse hem genel yaþam kalitesi hem de alt alanlar ayný düzeyde ve belirgin bir biçimde bozulabilmektedir (4). Romatizmal hastalýðý olan hastalarýn ana yakýnmalarý olan aðrý, tutukluk ve vücut fonksiyonlarýndaki kýsýtlýlýklar nedeniyle kiþinin hem yaþam kalitesinde ve emosyonel durumunda hem de yaþam alanlarýnda etkilenim olur (9). Romatizmal hastalýðý olan hastalarla yapýlan çalýþmalarda hastalarýn yaþam kalitesinin düþtüðü ve bazý faktörlerden etkilendiði belirlenmiþtir (,3,6,7). Kýlýnç (4) Behçet hastalarý ile yaptýðý çalýþmada, hastalýðý aktif olanlarýn yaþam kalitesinin aktif olmayanlara göre daha düþük olduðunu bulmuþtur. Uðuz ve arkadaþlarý (0) romatoid artrit hastalarýnýn hareket, ev iþleri yapabilme, kendine bakým ve yürüme puanlarý ile yaþam kalitesi arasýnda iliþki olduðunu belirlemiþlerdir. Çalýþmamýzda da hastalarýn tutukluk, eklemde þiþlik, harekette zorlanma ve halsizlik þikayetlerinin sýklýðý ile yaþam kalitesi arasýnda iliþki olduðu bulunmuþtur. Bu durum bu semptomlarýn hastalarýn fonksiyonel kapasitesini azaltarak günlük iþlerini bile yapmasýna engel olmasý ile açýklanabilir. Kronik aðrýya neden olan hastalýklar, yaþam kalitesini olumsuz etkilemekte, kiþinin yaþamla baþa çýkma yeteneðini azaltmaktadýr. (4) Nourbala ve arkadaþlarý (5) kronik aðrýyý görsel analog skala (GAS) ile deðerlendirdikleri çalýþmalarýnda; GAS skoru ile SF-36 nýn tüm alt parametrelerini arasýnda negatif korelasyon tespit etmiþlerdir. Çalýþmamýzda da aðrýnýn sýklýðý arttýkça yaþam kalitesinin düþtüðü belirlenmiþtir. Bu durumun aðrýnýn, hastanýn fiziksel saðlýðýný bozarak günlük aktivitelerini yerine getirmeyi zorlaþtýrmasýna baðlý olduðu düþünülmektedir. Romatolojik hastalýklarda kullanýlan fonksiyonel durum deðerlendirilmesinde hastanýn sadece fiziksel durumu deðerlendirilmekte ve hastanýn duygusal durumu göz ardý edilmektedir. Yaþam kalitesi teriminin kapsamýna bireyin saðlýðý ile ilgili kiþisel arzularý, beklentileri ve duygusal yanýtlarý gibi farklý boyutlarý da girmektedir ve bu yüzden saðlýðýn deðerlendirilmesinde daha güvenilir bir sonuçtur (). Uðuz ve arkadaþlarý (0) ruhsal bozukluðu olan romatoid artrit hastalarýnýn yaþam kalitesinin ruhsal bozukluðu olmayanlara göre daha düþük olduðunu belirlemiþtir. Bu çalýþmada da benzer olarak duygusal problem yaþama sýklýðý ile yaþam kalitesi arasýnda iliþki olduðu saptanmýþtýr. Bu durum, saðlýkla ilgili yaþam kalitesini deðerlendirmede hastanýn duygusal durumunun fiziksel durumu kadar önemli olduðunu göstermektedir. Sonuç olarak; romatolojik hastalýðý olan bireylerin yaþam kalitesi düþüktür ve yaþlýlar, eðitim düzeyi düþük olanlar, hastalýk hakkýnda bilgi sahibi olmayanlar, ek hastalýðý olanlar, hastalýk sonrasý yaþam tarzý deðiþenler ve semptomlarý çok sýk yaþayanlarýn yaþam kalitesi daha da düþüktür. Týbbýn giderek ilerlediði günümüzde, sadece hastalýklarýn ortadan kaldýrýlmasý deðil, kiþilerin yaþam kalitelerinin arttýrýlmasý da hedeflenmektedir.
5 4 Bu yüzden romatolojik sorunu olan bireylerin yaþam kalitelerinin deðerlendirilerek hastalarýn daha çok desteklenmesi iyilik halinin sürdürülebilmesi açýsýndan önemlidir. Ayrýca tedavi seçeneklerinin hastalarýn yaþam kalitesi üzerine etkilerinin bilinmesi hastalarý çok daha fazla tatmin edecektir. Bu çerçevede hasta elde edeceði iyilik durumunu, ulaþacaðý sonucu bilecek ve tedavi onun bireysel gereksinimlerine de cevap verecektir. Kaynaklar 3.Tüzün Ç. Romatizmal Hastalýklarda Hasta Eðitimi. Türkiye Klinikleri J Int Med Sci. 2006;2(45):-3. 4.Çetin N, Akçay-Yalbuzdað Þ, Cabýoðlu MT, Turhan N. Fibromiyalji sendromunda yaþam kalitesi üzerine etkili faktörler. Turk J Rheumatol. 2009;24: Nourbala MH, Hollisaaz MT, Nasiri M, Bahaeloo-Horeh S, Najafi M, Araghizadeh H et al. Pain affects healthrelated quality of life in kidney transplant recipients. Transplant Proc. 2007;39: Ünalan H. Romatizmal hastalýklarda fonksiyonel durum ve yaþam kalitesi. Türkiye Fiziksel Týp ve Rehabilitasyon Dergisi. 999;2(): Özgül A, Peker F, Taþkaynatan MA, Tan AK, Dinçer K, Kalyon A. Ankilozan spondilit te hastalýðýn yaþam kalitesi ve yaþam alanlarýna etkisi. Romatizma. 2003;8(2): Baþaran S, Güzel R, Sarpel T. Yaþam kalitesi ve saðlýk sonuçlarýný deðerlendirme ölçütleri. Romatizma. 2005;20(): Kýlýnç D. Behçet hastalarýnda yaþam kalitesi, anksiyete ve depresyon. Uzmanlýk Tezi, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Týp Fakültesi, Dermatoloji AD, Tander B, Durmuþ D, Akyol Y, Cantürk F. Hemodiyaliz hastalarýnda yaþam kalitesi, aðrý ve depresyon. Romatizma. 2008;23: Wolfe W, Cathey M. The assessment and prediction of functional disability in rheumatoid arthritis. J Rheumatol. 99;8: Koçyiðit H, Aydemir Ö, Fisek G, Ölmez N, Memiþ A. Kýsa Form-36 (KF-36)'nýn Türkçe versiyonunun güvenilirliði ve geçerliliði. Ýlaç ve Tedavi Dergisi. 999;2: Gür A, Nas K, Çevik R, Erdoðan F, Denli A. Romatoid artritli ve osteoartritli hastalarýn yaþam kalitesi durumlarý. Dicle Týp Dergisi. 2000;27(): Ward MM. Health-related quality of life in ankylosing spondylitis: A survey of 75 patients. Arthritis Care Res. 999;2(43): Uðuz F, Küçüksaraç S, Akman C, Tüfekçi O. Romatoid artritli hastalarda ruhsal bozukluklarýn yaþam kalitesi üzerine etkisi. Anatol J Psychiatry. 2009;0: Kaya T, Karatepe AG, Günaydýn R, Türkmen G, Özbek G. Romatoid artritli hastalarda yaþam kalitesi: hastalýk aktivitesi, fonksiyonel durum ve saðlýk durumu ile iliþkisi. Romatizma. 2007;22: Eþit-Üstün M, Karadeniz G. Hemodiyaliz tedavisi gören hastalarýn yaþam kalitesi ve bilgilendirici hemþirelik yaklaþýmýnýn önemi. FSHD. 2006;:33-43.
29 Fizik Tedavi Alan Hastalarýn Yaþam Kalitesinin Deðerlendirilmesi Assessment For Quality Of Life Of Patients Receiving Physical Therapy 1 Yrd.Doç. Dr.Birsen ALTAY 2 Yrd.Doç. Dr. H.Demet GÖNENER 1 Hemþ.
DetaylıDiyabetik Hastalarda Týbbi ve Sosyal Faktörlerin Yaþam Kalitesine Etkisi
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Diyabetik Hastalarda Týbbi ve Sosyal Faktörlerin Yaþam Kalitesine Etkisi The Effects of Medical and Social Factors on the Quality of Life of Diabetic Patients Rýza Çýtýl
DetaylıBel ve Boyun Aðrýsý Hastalarýnda Anksiyete, Depresyon ve Yaþam Kalitesi #
Bel ve Boyun Aðrýsý Hastalarýnda Anksiyete, Depresyon ve Yaþam Kalitesi # Kemal YAZICI*, Þenel TOT*, Ali BÝÇER**, Aylin YAZICI*, Visal BUTURAK*** ÖZET Bu çalýþmada bel ve boyun aðrýsý olan hastalarda anksiyete
DetaylıManyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon
ARAÞTIRMA Manyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon Gülten Karadeniz 1, Serdar Tarhan 2, Emre Yanýkkerem 3, Özden Dedeli 3, Erkan Kahraman 4 1 Yrd.Doç.Dr., 3
DetaylıYatan hastalarýn anksiyete ve depresyon düzeyleri ve iliþkili faktörlerin incelenmesi
ARAÞTIRMA 1 Yatan hastalarýn anksiyete ve depresyon düzeyleri ve iliþkili faktörlerin incelenmesi Fahriye Oflaz, Huriye Varol GATA Hemþirelik Yüksek Okulu 06010 Etlik-Ankara Özet Amaç: Bu çalýþmanýn amacý
DetaylıDr. Sevim Buzlu*, Nihal Bostancý**, Derya Özbaþ***, Sevil Yýlmaz****
Ýstanbul'da Bir Saðlýk Ocaðýna Baþvuran Kadýnlarýn Genel Saðlýk Anketine Göre Ruhsal Durumlarýnýn Deðerlendirilmesi Assessment of the Psychological Status of Women Who Applied to a Primary Care Unit in
DetaylıHemodiyaliz ve Periton Diyalizi Uygulanan Hastalarda Psikiyatrik Bozukluklar, Algýlanan Sosyal Destek ve Yaþam Kalitesi Düzeylerinin Karþýlaþtýrýlmasý
ARAÞTIRMA Hemodiyaliz ve Periton Diyalizi Uygulanan Hastalarda Psikiyatrik Bozukluklar, Algýlanan Sosyal Destek ve Yaþam Kalitesi Düzeylerinin Karþýlaþtýrýlmasý The Comparison of Psychiatric Disorders,
DetaylıDr. Sarp Üner*, Dr. Þevkat Bahar Özvarýþ**, Sevgi Turan***, Umut Arýöz***, Dr. Orhan Odabaþý****, Dr. Melih Elçin****, Dr. Ýskender Sayek***** Giriþ
Ankara'da Birinci Basamak Saðlýk Kurumlarýnda Çalýþan Hekimlerin Sunulan Hizmetlere Ýliþkin Öz Deðerlendirmeleri The Self -Evaluation of Health Services by Physicians Working in Primary Health Care Units
DetaylıDÝYABETLÝ HASTALARIN ÖZ-BAKIM GÜCÜ VE ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEÐÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ. Papatya KARAKURT, Rabia HACIHASANOÐLU AÞILAR, Arzu YILDIRIM
ADÜ Týp Fakültesi Dergisi 2013; 14(1) : 1-9 Araþtýrma DÝYABETLÝ HASTALARIN ÖZ-BAKIM GÜCÜ VE ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEÐÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ 1 1 1 Papatya KARAKURT, Rabia HACIHASANOÐLU AÞILAR, Arzu YILDIRIM
DetaylıDepresyon, Pratisyen Hekimler ve Depresyon Eðitimi
Depresyon, Pratisyen Hekimler ve Depresyon Eðitimi Dr. Sema Ýlhan Akalýn* Dr. Can Cimili**, Dr. Esma Kuzhan*** Giriþ: Depresyon birinci basamakta en yaygýn görülen ruh saðlýðý sorunudur, çok azýnýn ikinci
Detaylı2006 cilt 15 sayý 10 179
Ankara'da Bir Lisenin 9 ve 10. Sýnýf Öðrencilerinin Kiþisel Hijyen Konusunda Davranýþlarýnýn Belirlenmesi Determination of the Behaviours of Ninth and Tenth Grade High School Students About Personal Hygiene
DetaylıHemþirelerin Genel Ruhsal Durumlarýnýn Ýncelenmesi
Hemþirelerin Genel Ruhsal Durumlarýnýn Ýncelenmesi The Analysis of the General Psychological Conditions of Nurses Dr. Serpil Yýlmaz*, Rabia Hacýhasanoðlu**, Zeynep Çiçek** Öz Hemþirelik, insanlarla iliþkiye
DetaylıYaygýn Anksiyete Bozukluðu Tanýlý Bireylere Verilen Psikoeðitimin Tedavideki Etkinliðinin Ýncelenmesi
ARAÞTIRMA Yaygýn Anksiyete Bozukluðu Tanýlý Bireylere Verilen Psikoeðitimin Tedavideki Etkinliðinin Ýncelenmesi The Efficacy of Psychoeducation as an Adjuvant Therapy in Generalized Anxiety Disorder Havva
DetaylıHEMAR-G. Yaþlýlarýn Evde Günlük Yaþam Aktivitelerini Sürdürme Durumu ve Yaþam Kaliteleri HEMÞÝRELÝKTE ARAÞTIRMA GELÝÞTÝRME DERGÝSÝ.
HEMAR-G HEMÞÝRELÝKTE ARAÞTIRMA GELÝÞTÝRME DERGÝSÝ Yaþlýlarýn Evde Günlük Yaþam Aktivitelerini Sürdürme Durumu ve Yaþam Kaliteleri Hatice TEL* Nuran GÜLER** Havva TEL*** * Doç. Dr. Cumhuriyet Üniversitesi
DetaylıÝstanbul ilindeki hemþirelik yüksekokulu öðrencilerinin saðlýklý yaþam biçimi davranýþlarý
ARAÞTIRMA 19 Ýstanbul ilindeki hemþirelik yüksekokulu öðrencilerinin saðlýklý yaþam biçimi davranýþlarý Merve Kocaakman*, Güler Aksoy**, Hasan Hüseyin Eker* *Ýstanbul Ýl Özel Ýdaresi, Ýstanbul **Florence
DetaylıAile Hekimliðinde Genogram
Aile Hekimliðinde Genogram Prof. Dr. Ýsmail Hamdi KARA, Düzce Üniversitesi Týp Fakültesi Aile Hekimliði AD, Düzce Aile Hekimliði Dersleri - 02.06.2010 15:30 1 I. Tanýmlar Hastalarý yalnýz bir birey olarak
DetaylıBir Anadolu Þehrinde Psikiyatri Kliniðine Baþvuran Hastalarýn Hastalýk Açýklama ve Çare Arama Davranýþlarý
ARAÞTIRMA Bir Anadolu Þehrinde Psikiyatri Kliniðine Baþvuran Hastalarýn Hastalýk Açýklama ve Çare Arama Davranýþlarý Patients' Who Admitted to Psychiatry Clinic in a Anatolian City Explanation Models for
DetaylıTýp Fakültesi öðrencilerinin Anatomi dersi sýnavlarýndaki sistemlere göre baþarý düzeylerinin deðerlendirilmesi
1 Özet Týp Fakültesi öðrencilerinin Anatomi dersi sýnavlarýndaki sistemlere göre baþarý düzeylerinin deðerlendirilmesi Mehmet Ali MALAS, Osman SULAK, Bahadýr ÜNGÖR, Esra ÇETÝN, Soner ALBAY Süleyman Demirel
DetaylıKronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi
Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kaliteli yaşam; kişinin temel ihtiyaçlarını karşıladığı,
Detaylımakale (7). Kiþinin saðlýðý ile yaptýðý iþ arasýnda birbirini etkileyen dinamik
BÝR TEKSTÝL FABRÝKASI ÇALIÞANLARINDA RUHSAL BELÝRTÝLERÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ Ayþe Berrin YÜCEL*, Zeynel SÜTOLUK **, Ferdi TANIR ***, Muhsin AKBABA **** Çalýþma hayatýnda stres ve sebep olduðu saðlýk problemleri
DetaylıBipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi
ARAÞTIRMA Bipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi Recep Tütüncü 1, Sibel Örsel 2, M.Haluk Özbay 2 1 Uz.Dr., 2 Doç.Dr., Dýþkapý Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Psikiyatri
DetaylıSubklinik Hipotiroidili Hastalarda Tiroid Replasman Tedavisinin Anksiyete ve Depresyon Düzeylerine Etkisi
ARAÞTIRMA Subklinik Hipotiroidili Hastalarda Tiroid Replasman Tedavisinin Anksiyete ve Depresyon Düzeylerine Etkisi Yalçýn M. Yarpuz 1, Ümit Aydoðan 2, Oktay Sarý 1, Aydoðan Aydoðdu 3, Gökhan Üçkaya 4,
DetaylıAKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018
AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 Lösemiye bağlı Psikososyal Geç Etkiler Fiziksel Görünüm (Saç
DetaylıHuzurevinde Yaþayan Bireylerde Depresyon Düzeyi, Ölüm Kaygýsý ve Günlük Yaþam Ýþlevlerinin Belirlenmesi
ARAÞTIRMA Huzurevinde Yaþayan Bireylerde Depresyon Düzeyi, Ölüm Kaygýsý ve Günlük Yaþam Ýþlevlerinin Belirlenmesi Depression, Death Anxiety and Daily Life Functioning in the Elderly Living in Nursing Home
DetaylıKayseri il merkezinde çalýþan hekimlerin hasta haklarý konusundaki bilgi düzeyleri
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Kayseri il merkezinde çalýþan hekimlerin hasta haklarý konusundaki bilgi düzeyleri Knowledge levels of physicians working in Kayseri on patient rights Ali Özer, Dr., MD.
DetaylıEğitim 2005-2010 OMÜ Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp Ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı
Özgeçmiş: Kişisel Bilgiler Adı-soyadı: İlker İlhanlı Doğum tarihi: 14 Aralık 1979 Doğum yeri: Adana Telefon: İş:454-2140369 E-posta: ilker.ilhanli@giresun.edu.tr Eğitim 2005-2010 OMÜ Tıp Fakültesi Fiziksel
DetaylıPrediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi
Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun
DetaylıGenelevde Çalýþan Kadýnlarýn ve Ev Kadýnlarýnýn Cinsel Yolla Bulaþan Hastalýklar Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Anksiyete ile Ýliþkisi
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Reports) Genelevde Çalýþan Kadýnlarýn ve Ev Kadýnlarýnýn Cinsel Yolla Bulaþan Hastalýklar Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Anksiyete ile Ýliþkisi The Relation Between Anxiety
DetaylıErciyes Üniversitesi Öðrencilerinde Sigara Ýçme Durumunun 1985 2005 Yýllarý Arasýndaki Deðiþimi
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Erciyes Üniversitesi Öðrencilerinde Sigara Ýçme Durumunun 1985 2005 Yýllarý Arasýndaki Deðiþimi Change of Smoking Prevalence among Erciyes University Students between 1985
DetaylıTOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor
TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor Türkiye'nin insanlarý, mevcut saðlýk düzeyini hak etmiyor. Saðlýk hizmetleri için ayrýlan kaynaklarýn yetersizliði, kamunun önemli oranda saðlýk
DetaylıHemþirelerin atýlganlýk düzeyleri
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Hemþirelerin atýlganlýk düzeyleri Assertiveness levels of nurses Birgül Özkan, Msc, Department of Nursing, Kayseri Atatürk Health Vocational School, Erciyes University,
DetaylıErciyes Üniversitesi Hastanesi nde Yatan Hastalarýn Hasta Haklarý Konusundaki Bilgi Düzeyi
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Erciyes Üniversitesi Hastanesi nde Yatan Hastalarýn Hasta Haklarý Konusundaki Bilgi Düzeyi The level of knowledge of inpatiens at Erciyes University hospital on the patient
DetaylıYaþlanma ile birlikte deri ve saçlarda görülen
9 Prof. Dr. Selçuk BÖLÜKBAÞI Yaþlanma ile birlikte deri ve saçlarda görülen deðiþiklikler gibi vücut duruþunda ve yürüyüþünde de deðiþiklikler meydana gelir. Kas-iskelet sistemi vücudun destek ve temelidir.
DetaylıDr. Ünal Ayrancý*, Dr. Nedime Köþgeroðlu**, Dr. Çýnar Yenilmez***, Fatma Aksoy****
Eskiþehir'de Yaþlýlarýn Sosyoekonomik Özellikleri ve Saðlýk Durumlarý Socio-economical Characteristics and Health Status of Elderly People in Eski ehir Dr. Ünal Ayrancý*, Dr. Nedime Köþgeroðlu**, Dr. Çýnar
DetaylıKadýnlarýn Pap smear yaptýrma durumlarý ile bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Gülhane Týp Dergisi 2006; 48: 25-29 Gülhane Askeri Týp Akademisi 2006 ARAÞTIRMA Kadýnlarýn Pap smear yaptýrma durumlarý ile bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi Aygül Akyüz (*), Gülten Güvenç (*), Tülay
DetaylıHemodiyaliz Tedavisi Alan Kronik Böbrek Yetmezliði Olgularýnýn Hastalýklarý ve Hemodiyaliz Hakkýndaki Bilgi, Tutum ve Davranýþlarýnýn Ýncelenmesi
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Hemodiyaliz Tedavisi Alan Kronik Böbrek Yetmezliði Olgularýnýn Hastalýklarý ve Hemodiyaliz Hakkýndaki Bilgi, Tutum ve Davranýþlarýnýn Ýncelenmesi Investigation of the Knowledge,
DetaylıAurasýz migren ile epizodik gerilim tipi baþaðrýsý: Psikiyatrik morbidite ve ayýrt edici diðer özelliklerin araþtýrýlmasý
Týp Araþtýrmalarý Dergisi 2005: 3 (1): 22-26 ARAÞTIRMA Aurasýz migren ile epizodik gerilim tipi baþaðrýsý: Psikiyatrik morbidite ve ayýrt edici diðer özelliklerin araþtýrýlmasý Melek Zeynep Saygýn 1, Esat
DetaylıPsikiyatrik Bozukluklara Baðlý Engellilik Hali; Üniversite Hastanesi Deneyimi. Disabilites Due to Psychiatric Disorders: Sample Of University Hospital
ARAÞTIRMA Psikiyatrik Bozukluklara Baðlý Engellilik Hali; Üniversite Hastanesi Deneyimi Disabilites Due to Psychiatric Disorders: Sample Of University Hospital Eda Aslan 1, Nadya Þimþek 2 1 Yard. Doç.
DetaylıKayseri Ýl Merkezinde Bir Saðlýk Ocaðýna Baþvuran Diyabetik Hastalarda Metabolik Kontrol Durumu ve Eþlik Eden Faktörler
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Kayseri Ýl Merkezinde Bir Saðlýk Ocaðýna Baþvuran Diyabetik Hastalarda Metabolik Kontrol Durumu ve Eþlik Eden Faktörler Metabolic Regulation and Related Factors in Diabetic
DetaylıBaðýmlýlýðý Olan Hastalarda Servis Ortamý ve Tedavi Motivasyonu Ýliþkisinin Ýncelenmesi
ARAÞTIRMA Baðýmlýlýðý Olan Hastalarda Servis Ortamý ve Tedavi Motivasyonu Ýliþkisinin Ýncelenmesi Investigation of Relationship Between Ward Atmosphere and Treatment Motivation in Patients with Dependence
DetaylıDepresyon Tanýsý Almýþ Hastalarda Ölüm Kaygýsýnýn Araþtýrýlmasý
ARAÞTIRMA Depresyon Tanýsý Almýþ Hastalarda Ölüm Kaygýsýnýn Araþtýrýlmasý Investigation of Death Anxiety Among Depressive Patients Nilgün Öngider 1, Suna Özýþýk Eyüpoðlu 2 1 Psk.Dr., P.S. Yaþam Özel Aile
DetaylıBirinci Basamakta Çalýþan Saðlýk Personelinin Aile Hekimliði Mevzuatýnda Yer Alan Bazý Konularý Benimseme Durumu
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Birinci Basamakta Çalýþan Saðlýk Personelinin Aile Hekimliði Mevzuatýnda Yer Alan Bazý Konularý Benimseme Durumu Opinions of Primary Care Health Workers on Family Medicine
DetaylıMadde Kullanma Eðilimi Ölçeðinin Geçerlik ve Güvenilirliði
Madde Kullanma Eðilimi Ölçeðinin Geçerlik ve Güvenilirliði Birsen CEYHUN*, Ömer OÐUZTÜRK**, Ayþe Gülsen CEYHUN*** ÖZET Alkol ve diðer maddelerin kötü kullanýmý ülkemizde yaygýn bir sosyal sorun haline
DetaylıDr. Emel Ege**, Msc. Sermin Timur***, Msc. Handan Zincir**** yeterince hizmet götürülemeyen kesimdir
Ebelik Son Sýnýf Öðrencilerinin Aile Planlamasý Eðitimi Etkinliðinin Deðerlendirilmesi* The Evaluation of the Educational Activitres of Pregraduate Midwifery Students on Family Planning Methods Dr. Emel
DetaylıLarson'un 1960'larda veciz olarak belirttiði gibi,
5 Prof. Dr. Semih KESKÝL Larson'un 1960'larda veciz olarak belirttiði gibi, yaþlýlarýn acil hastalýklarý diye bir durum yoktur. Bizimde burada söz konusu edeceðimiz yaþlýlar arasýndaki acil týbbi durumlardýr.
DetaylıKANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
DetaylıYENÝ YAYINLARDAN ÖZETLER
YENÝ YAYINLARDAN ÖZETLER Kistik Fibrozisli Çocuk ve Ergenlerde Psikopatoloji ve Tedavi Uyumu White T, Miller J, Smith GL ve ark. (2008) Adherence and psychopathology in children and adolescents with cystic
DetaylıAnnelerin Bebek Beslenmesi ve Emzirmeye Ýliþkin Bilgi ve Uygulamalarý The Knowledge and Practices Mothers to Related of Baby Feeding and Breastfeeding
Annelerin Bebek Beslenmesi ve Emzirmeye Ýliþkin Bilgi ve Uygulamalarý The Knowledge and Practices Mothers to Related of Baby Feeding and Breastfeeding Aslý Eker*, Mine Yurdakul* Öz Bu çalýþma hastanede
DetaylıHuzurevindeki Yaþlýlarda Depresyon Sýklýðý ve Ýliþkili Risk Etmenleri
ARAÞTIRMA Huzurevindeki Yaþlýlarda Depresyon Sýklýðý ve Ýliþkili Risk Etmenleri Gülfizar Sözeri Varma 1, Nalan Kalkan Oðuzhanoðlu 2, Tarkan Amuk 3, Figen Ateþçi 2 1 Uz.Dr., 2 Prof.Dr., 4 Doç.Dr., Pamukkale
DetaylıÞizofrenik Hastalara Uygulanan Sorun Çözme Becerilerini Geliþtirme Programýnýn Yaþam Kalitesine Etkisi
ARAÞTIRMA Þizofrenik Hastalara Uygulanan Sorun Çözme Becerilerini Geliþtirme Programýnýn Yaþam Kalitesine Etkisi Þenay Akpýnar 1, Meral Kelleci 2 1 Dr., Erzincan Ýl Saðlýk Müdürlüðü Erzincan, 2 Doç.Dr.,
Detaylı1 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji 2 FMC Türkiye 3 İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
Gülay Aşçı 1, Cenk Demirci 2, Zeki Soypaçacı 3, Özen Önen Sertöz 1, Serkan Kubilay Koç 2, Sinan Erten 2, Sıddig Momin Adam 2, Handan Öğünç 2, Gökçe Kaya 2, İrfan Hastürk 2, Emine Ünal 2, Ali Başçı 1, Ercan
DetaylıKahta Devlet Hastanesi Psikiyatri Kliniðinde Yatan Hastalarýn Sosyodemografik ve Klinik Özellikleri
ARAÞTIRMA Kahta Devlet Hastanesi Psikiyatri Kliniðinde Yatan Hastalarýn Sosyodemografik ve Klinik Özellikleri Sociodemographic and Clinical Characteristics of Patients in The Kahta State Hospital Psychiatry
DetaylıTEMÝZLÝK ÝÞÝNDE ÇALIÞAN KÝÞÝLERÝN TEMÝZLÝK VE SAÐLIK DAVRANIÞLARININ DEÐERLENDÝRÝLMESÝ
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) TEMÝZLÝK ÝÞÝNDE ÇALIÞAN KÝÞÝLERÝN TEMÝZLÝK VE SAÐLIK DAVRANIÞLARININ DEÐERLENDÝRÝLMESÝ The evaluation of hygiene and health attitudes of cleaning workers Elçin Balcý 1,
DetaylıÜniversite Öðrencileri Güvenli Cinselliði Nasýl Algýlýyor? How Do The University Students Perceive Safer Sex?
Üniversite Öðrencileri Güvenli Cinselliði Nasýl Algýlýyor? How Do The University Students Perceive Safer Sex? Dr. Didem Ateþ*, Dr. Aktan Karahan**, Dr. Tuðrul Erbaydar*** Özet Bu çalýþma gençlerin güvenli
DetaylıGiriþ Yaþlanma kaçýnýlmaz sosyal, biyolojik, bir yaþam sürecidir. Altmýþ beþ yaþ üzeri kiþiler geriatrik yaþ grubu olarak tanýmlanmaktadýr
Karamürsel Ýlçesi nde Yaþayan Yaþlýlarýn Sosyal Yaþama Ýliþkin Özellikleri Characteristics of the Elderly People Residing in Karamursel District, Regarding Social Life Dr. M. Eþber Özkömür*, Dr. Nüket
DetaylıDuchenne Muskuler Distrofili Çocuklarýn Aile Ýþlevlerinin ve Annelerinde Depresyon ve Kaygý Düzeylerinin Araþtýrýlmasý
ARAÞTIRMA Duchenne Muskuler Distrofili Çocuklarýn Aile Ýþlevlerinin ve Annelerinde Depresyon ve Kaygý Düzeylerinin Araþtýrýlmasý Burcu Çakaloz 1, Semra Kurul 2 1 Uz. Dr., Pamukkale Üniversitesi Týp Fakültesi
DetaylıHemþirelik Hizmetlerinden Memnuniyetin Deðerlendirilmesi; Jinekoloji Servisi Örneði
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Hemþirelik Hizmetlerinden Memnuniyetin Deðerlendirilmesi; Jinekoloji Servisi Örneði The Evaluation of Satisfaction With Nursing Care; an Example of Gynaecology Service Tuðba
DetaylıPsikiyatri Polikliniðine Baþvuran Bir Grup Yaþlýda Huzurevi ya da Aile ile Kalmanýn Depresyon ve Anksiyete Düzeyine Etkisi
ARAÞTIRMA Psikiyatri Polikliniðine Baþvuran Bir Grup Yaþlýda Huzurevi ya da Aile ile Kalmanýn Depresyon ve Anksiyete Düzeyine Etkisi The Effect of Living with Family or Staying at Nursing Home on Depression
DetaylıAkne ve Yaþam Kalitesi
Akne ve Yaþam Kalitesi Doç. Dr. Aylin Türel Ermertcan* * Celal Bayar Üniversitesi Týp Fakültesi, Dermatoloji Anabilim Dalý Özet Toplumun yaklaþýk % 85 ini hayatýnýn bir döneminde etkileyen akne en sýk
DetaylıKayseri Ýl Merkezinde Görev Yapan Öðretmenlerde Þiþmanlýk Prevalansý
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Kayseri Ýl Merkezinde Görev Yapan Öðretmenlerde Þiþmanlýk Prevalansý Prevalence of Obesity Among Teachers Employed Within City Town of Kayseri Provinence Mualla Aykut Professor
DetaylıDr. Hakan Altýntaþ*, Dr. Funda Sevencan**, Dr. Tuðba Aslan***, Dr. Murat Cinel***, Dr. Engin Çelik***, Dr. Fatih Onurdað***
HÜTF Dönem Dört Öðrencilerinin Uyku Bozukluklarýnýn ve Uykululuk Hallerinin Epworth Uykululuk Ölçeði ile Deðerlendirilmesi The Evaluation of Sleep Disorders and Sleepiness State with Epworth Sleepiness
DetaylıAkne Vulgaris ve Psikopatoloji Ýliþkisini Aydýnlatmaya Yönelik Bir Çalýþma
ARAÞTIRMA Akne Vulgaris ve Psikopatoloji Ýliþkisini Aydýnlatmaya Yönelik Bir Çalýþma Orhan Murat Koçak 1, Gökçe Silsüpür 2, Canan Görpelioðlu 3, Emel Erdal 4 1 Uz.Dr., Kýrýkkale Üniversitesi Týp Fakültesi
DetaylıKalp Hastalarýnda Psikososyal Uyum, Depresyon, Anksiyete ve Stres Düzeylerine Bir Bakýþ
ARAÞTIRMA Kalp Hastalarýnda Psikososyal Uyum, Depresyon, Anksiyete ve Stres Düzeylerine Bir Bakýþ An Overview on Psychosocial Adaptation, Depression, Anxiety and Stress Levels in Patients with Heart Disease
DetaylıÞizofrenide Cinsel Ýþlev Bozukluklarý: Kesitsel Bir Deðerlendirme
ARAÞTIRMA Þizofrenide Cinsel Ýþlev Bozukluklarý: Kesitsel Bir Deðerlendirme Sexual Dysfunction in Schizophrenia: A Cross-Sectional Evaluation Soner Çakmak 1, Gonca Karakuþ 2, Yunus Emre Evlice 3 1 Uz.Dr.,
DetaylıSivas Numune Hastanesi Acil Servisine Baþvuran Ýntihar Giriþimlerinin Deðerlendirilmesi
ARAÞTIRMA Sivas Numune Hastanesi Acil Servisine Baþvuran Ýntihar Giriþimlerinin Deðerlendirilmesi Evaluation of Suicide Attempts Referring to Sivas Numune Hospital Emergency Department Etem Erdal Erþan
DetaylıARAÞTIRMA RESEARCH ARTICLE Ýki Ýlköðretim Okulunda Öðrencilerin Kendi Saðlýklarýný Algýlama Düzeyi ve Bildikleri Doç. Dr. A. Emel Önal 1, Dr. Suna Erbil 1, Dr. Baþak Gürtekin, Dr. Özkan Ayvaz 1, Dr. Sevda
DetaylıAlzheimer Hastalarý. P r o f. D r. Ý s m a i l T u f a n
Alzheimer Hastalarý D u r u m - Ö n g ö r ü - Ö n e r i P r o f. D r. Ý s m a i l T u f a n Alzheimer hastalarý örneðinde bakýma muhtaçlýk sorunu ele alýnacak, gelecek üzerine öngörüler ortaya konulacak
DetaylıENDÜSTRÝDE ÇALIÞAN ÝÞÇÝLERDE BOYUN VE ÜST EKSTREMÝTE AÐRILARI ÝLE RÝSK FAKTÖRLERÝ ÝLÝÞKÝSÝ *
Dr. Berrin DURMAZ Prof., Ege Üniv. Týp Fak. Fiziksel Týp ve Rehabilitasyon AD. Dr. Jülide ÖNCÜ Ege Üniv. Týp Fak. Fiziksel Týp ve Rehabilitasyon AD. ENDÜSTRÝDE ÇALIÞAN ÝÞÇÝLERDE BOYUN VE ÜST EKSTREMÝTE
DetaylıAgorofobisi Olmayan Panik Bozukluk Hastalarýnda Eþlik Eden Sosyal Fobik Semptomlarýn ve Sosyodemografik Deðiþkenlerin Ýncelenmesi
ARAÞTIRMA Agorofobisi Olmayan Panik Bozukluk Hastalarýnda Eþlik Eden Sosyal Fobik Semptomlarýn ve Sosyodemografik Deðiþkenlerin Ýncelenmesi The Examination of the Social Anxiety Symptoms and Sociodemographic
DetaylıSemptom Yorumlama Anketi Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirliði*
ARAÞTIRMA Semptom Yorumlama Anketi Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirliði* Hüseyin Güleç 1, Kemal Sayar 2 1 Saðlýk Bakanlýðý Erenköy Ruh Saðlýðý ve Hastalýklarý Hastanesi, 2 Bakýrköy Ruh ve Sinir Hastalýklarý
DetaylıÇEVRE VE TOPLUM. Sel Erozyon Kuraklýk Kütle Hareketleri Çýð Olaðanüstü Hava Olaylarý: Fýrtýna, Kasýrga, Hortum
ÇEVRE VE TOPLUM 11. Bölüm DOÐAL AFETLER VE TOPLUM Konular DOÐAL AFETLER Dünya mýzda Neler Oluyor? Sel Erozyon Kuraklýk Kütle Hareketleri Çýð Olaðanüstü Hava Olaylarý: Fýrtýna, Kasýrga, Hortum Volkanlar
DetaylıKayseri Ýl Merkezinde Görev Yapan Öðretmenlerin Aldýklarý Saðlýk Hizmetlerinden Memnuniyetlerinin Deðerlendirilmesi
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Kayseri Ýl Merkezinde Görev Yapan Öðretmenlerin Aldýklarý Saðlýk Hizmetlerinden Memnuniyetlerinin Deðerlendirilmesi Evaluation of Teacher Satisfaction on Delivery of Health
DetaylıYaþa Baðlý Makula Dejenerasyonunda Risk Faktörleri
Ret - Vit 2003; 11 : 159-163 159 Yaþa Baðlý Makula Dejenerasyonunda Risk Faktörleri Soner Sezgin 1, Hakký Birinci 2, Asuman Birinci 3, Ýhsan Öge 4, Dilek Erkan 2, ÖZET Amaç: Bu çalýþmada yaþa baðlý makula
DetaylıObsesif kompulsif bozuklukta sosyodemografik verilerin tedaviye direnç açýsýndan karþýlaþtýrýlmasý
Týp Araþtýrmalarý Dergisi 23: 1 (3): 15-2 ARAÞTIRMA Obsesif kompulsif bozuklukta sosyodemografik verilerin tedaviye direnç açýsýndan karþýlaþtýrýlmasý Remzi Kutaniþ, Ömer A. Özer, Buket T. Eryonucu Yüzüncü
DetaylıTüberkülozlu Hastalarda Depresyonun Yaþam Kalitesi Üzerine Etkisinin Aktif, Ýnaktif ve Kontrol Gruplarýnda Belirlenmesi
ARAÞTIRMA Tüberkülozlu Hastalarda Depresyonun Yaþam Kalitesi Üzerine Etkisinin Aktif, Ýnaktif ve Kontrol Gruplarýnda Belirlenmesi Demet Ünalan 1, Mustafa Baþtürk 2, Ferhan Soyuer 1, Osman Ceyhan 3, Ahmet
DetaylıKamu Hastanelerinde Çalýþan Saðlýk PersonelindeÝþ Doyumu ve Stres Ýliþkisi
ARAÞTIRMA Kamu Hastanelerinde Çalýþan Saðlýk PersonelindeÝþ Doyumu ve Stres Ýliþkisi Relationship Between Job Satisfaction and Stress The Employee of Health Personnel in Public Hospitals Derya Nur 1 1
DetaylıÝleri evre küçük hücreli dýþý akciðer kanserinde sað kalýmý etkileyen faktörlerin analizi
Týp Araþtýrmalarý Dergisi 2006: 4 (3): 19-23 ARAÞTIRMA Ýleri evre küçük hücreli dýþý akciðer kanserinde sað kalýmý etkileyen faktörlerin analizi Taha Tahir Bekci, Nuray Bayrak Erdal Saðlýk Bakanlýðý Süreyyapaþa
DetaylıTÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu
TÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu Neden Grip Aşısı Yaptırmalıyız? Grip her yýl görülür ve günlük yaþamý etkiler Her yýl trafik kazalarýndan daha fazla insan grip nedeniyle ölmektedir. Özellikle çocuklar,
DetaylıBALIKESÝR DEVLET HASTANESÝ DAHÝLÝYE KLÝNÝÐÝNDE YATAN YAÞLILARDA DÜÞME KORKUSU ve ETKÝLEYEN FAKTÖRLERÝN ÝNCELENMESÝ. Selda YÖRÜK
ADÜ Týp Fakültesi Dergisi 2012; 13(2) : 25-29 Araþtýrma BALIKESÝR DEVLET HASTANESÝ DAHÝLÝYE KLÝNÝÐÝNDE YATAN YAÞLILARDA DÜÞME KORKUSU ve ETKÝLEYEN FAKTÖRLERÝN ÝNCELENMESÝ 1 Selda YÖRÜK ÖZET GÝRÝÞ: Bu çalýþmanýn
DetaylıRuh Saðlýðý Çalýþanlarýnda Tükenmiþlik
ARAÞTIRMA Ruh Saðlýðý Çalýþanlarýnda Tükenmiþlik Müge Oðuzberk 1, Arzu Aydýn 2 1 Psk., Lodos Özel Eðitim Okulu, 2 Yrd.Doç.Dr., Mersin Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü, Mersin ÖZET Amaç:
DetaylıDr. Erkan Kapaklý*, Dr. Zehra Soy Kök*, Dr. Kürþat Salgar*, Dr. Necla Ýcralar Emin*, Dr. Eylül Sevim Baþaran*, Dr. Ferdi Yaylý*
Moda Saðlýk Ocaðý na Baþvuranlarýn Verilen Hizmetlerle Ýlgili Deðerlendirmeleri The Opinions of Patients Applying to Moda Health Center About the Health Services Provided Dr. Erkan Kapaklý*, Dr. Zehra
DetaylıOmurilik Felçli Hastalarda Travma Sonrasý Stres Bozukluðu ve Ýliþkili Faktörler
ARAÞTIRMA Omurilik Felçli Hastalarda Travma Sonrasý Stres Bozukluðu ve Ýliþkili Faktörler Posttraumatic Stress Disorder and Related Factors in Patients with Spinal Cord Injury Murat Ýlhan Atagün 1, Ünal
DetaylıBAZI ÖZELLÝKLERÝ ÝLE ÇALIÞMA KOÞULLARI VE BU KOÞULLARA ÝLÝÞKÝN GÖRÜÞLERÝ ANKARA'DA ÇALIÞAN TRAFÝK POLÝSLERÝNÝN. Özet. Abstract
ANKARA'DA ÇALIÞAN TRAFÝK POLÝSLERÝNÝN BAZI ÖZELLÝKLERÝ ÝLE ÇALIÞMA Ahmet ÇEVÝK Kazalarýn Epidemiyolojisi ve Demografisi Bilim Uzm., Emniyet Genel Müdürlüðü Dr. Mustafa N. ÝLHAN Öðr. Gör., Gazi Üniv. Týp
DetaylıAcil servise baþvuran yaþlýlarýn baþvuru nedenlerinin ve sonuçlarýnýn deðerlendirilmesi
139 ARAÞTIRMA Acil servise baþvuran yaþlýlarýn baþvuru nedenlerinin ve sonuçlarýnýn deðerlendirilmesi Ahmet Selçuk Kýlýnç*, Binali Çatak**, Okan Badýllýoðlu***, Sevinç Sütlü*, Özgür Dikme****, Osman Aydýn****,
DetaylıAraþtýrma Hazýrlayan: Ebru Kocamanlar Araþtýrma Uzman Yardýmcýsý Gýda Ürünlerinde Ambalajýn Satýn Alma Davranýþýna Etkisi Dünya Ambalaj Örgütü nün açýklamalarýna göre dünyada ambalaj kullanýmýnýn %30 unu
DetaylıRomatizma ve Tedavisi Hakkında Yanlışlar ve Doğrular
Romatizma ve Tedavisi Hakkında Yanlışlar ve Doğrular BR.HLİ.067 Romatizma hastalıkları toplumda oldukça sık görülen hastalıklardır. Bunların sıklıkla günlük yaşamı etkilemesi, kişinin yaşam kalitesini
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:
ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve
DetaylıHemodiyaliz hastalarýnda tedaviye uyum: çok yönlü bir yaklaþým
Gülhane Týp Dergisi 2007; 49: 132-136 Gülhane Askeri Týp Akademisi 2007 DERLEME Hemodiyaliz hastalarýnda tedaviye uyum: çok yönlü bir yaklaþým Belgüzar Kara (*) Özet Hemodiyaliz, son dönem böbrek yetmezliðini
DetaylıAnkara'da Bir Týp Fakültesi'nde Okuyan Son Sýnýf Öðrencilerde Tükenmiþlik Sendromu
Ankara'da Bir Týp Fakültesi'nde Okuyan Son Sýnýf Öðrencilerde Tükenmiþlik Sendromu Burnout Syndrome Among Last Year Medical Students of a Medical Faculty in Ankara Dr. Mehmet Güdük*, Dr. Þerafettin Erol*,
DetaylıDepresyon Tanýsý Almýþ Hastalarda Ölüm Kaygýsýnýn Araþtýrýlmasý
ARAÞTIRMA Depresyon Tanýsý Almýþ Hastalarda Ölüm Kaygýsýnýn Araþtýrýlmasý Investigation of Death Anxiety Among Depressive Patients Nilgün Öngider 1, Suna Özýþýk Eyüboðlu 2 1 Psk.Dr., P.S. Yaþam Özel Aile
Detaylı1960'lardan Günümüze Depresyonun Epidemiyolojisi, Tarihsel Bir Bakýþ
1960'lardan Günümüze Depresyonun Epidemiyolojisi, Tarihsel Bir Bakýþ Burhanettin Kaya 1, Mine Kaya 2 1 Doç.Dr., Gazi Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalý, 2 Uz.Dr., Ankara Halk Saðlýðý Müdürlüðü,
DetaylıPOSTMENAPOZAL OSTEOPOROZDA YAÞAM KALÝTESÝNÝN BELÝRTEÇLERÝ DETERMINANTS OF QUALITY OF LIFE IN POSTMENAPOUSAL OSTEOPOROSIS
Orjinal Makale / Original Article POSTMENAPOZAL OSTEOPOROZDA YAÞAM KALÝTESÝNÝN BELÝRTEÇLERÝ DETERMINANTS OF QUALITY OF LIFE IN POSTMENAPOUSAL OSTEOPOROSIS Sezer N, Tomruk-Sütbeyaz S, Kibar S, Köseoðlu
DetaylıKafkas Üniversitesi öðrencilerinde tüberküloz bilinç ve bilgi düzeyi
Týp Araþtýrmalarý Dergisi 2007: 5 (1): 21-26 ARAÞTIRMA Kafkas Üniversitesi öðrencilerinde tüberküloz bilinç ve bilgi düzeyi A. Çetin Tanrýkulu 1, Yýlmaz Palanci 2 1 Kafkas Üniversitesi Týp Fakültesi Göðüs
DetaylıSAMSUN ÇIRAKLIK EÐÝTÝM MERKEZÝ NE DEVAM EDEN ÇIRAKLARIN DURUMLUK-SÜREKLÝ KAYGI DÜZEYLERÝNÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ*
Dr. Sevgi CANBAZ Yrd. Doç., Ondokuz Mayýs Üniv. Týp Fak. Halk Saðlýðý AD. Dr. Tevfik SÜNTER Yrd. Doç., Ondokuz Mayýs Üniv. Týp Fak. Halk Saðlýðý AD. Dr. Yýldýz PEKÞEN Prof., Ondokuz Mayýs Üniv. Týp Fak.
DetaylıDoðal ve Cerrahi Menopozda Depresyon ve Anksiyete Düzeyleri ile Cinsel Doyum Arasýndaki Ýliþki
ARAÞTIRMA Doðal ve Cerrahi Menopozda Depresyon ve Anksiyete Düzeyleri ile Cinsel Doyum Arasýndaki Ýliþki Gülfizar Sözeri Varma 1, Nalan Kalkan Oðuzhanoðlu 2, Filiz Karadað 3, Osman Özdel 3, Tarkan Amuk
DetaylıMeme Kanserinin Ruhsal ve Sosyal Etkileri Üzerine Bir Çalýþma
Meme Kanserinin Ruhsal ve Sosyal Etkileri Üzerine Bir Çalýþma Þahnur ÞENER*, Nazan GÜNEL**, Zafer AKÇALI***, Selahattin ÞENOL* #, Aylin Ýlden KOÇKAR** # ÖZET Psikolojik, sosyal ve çevresel etkenlerin hastalýklarýn
DetaylıPsikiyatri Hastalarýnda Týp Dýþý Çare Arama Davranýþý: Türkiye'de ve Almanya'da Yaþayan Türkler Arasýnda Karþýlaþtýrmalý Bir Ön Çalýþma
ARAÞTIRMA Psikiyatri Hastalarýnda Týp Dýþý Çare Arama Davranýþý: Türkiye'de ve Almanya'da Yaþayan Türkler Arasýnda Karþýlaþtýrmalý Bir Ön Çalýþma Hüseyin Güleç 1, Ayhan Yavuz 2, Murat Topbaþ 3, Ýsmail
DetaylıKlinik ve Subklinik Hipotiroidide Psikiyatrik Belirti Düzeyi ve Psikiyatrik Belirtilerin Tiroid Hormon Düzeyleri Ýle Ýliþkisi
ARAÞTIRMA Klinik ve Subklinik Hipotiroidide Psikiyatrik Belirti Düzeyi ve Psikiyatrik Belirtilerin Tiroid Hormon Düzeyleri Ýle Ýliþkisi Ýbrahim Eren 1, Erkan Cüre 2, Ýkbal Çivi Ýnanlý 3, Ali Kutlucan 2,
DetaylıKnee Injury and Osteoarthritis Outcome Score: Reliability and Validation of the Turkish Version
Knee injury and Osteoarthritis Outcome Score (KOOS), Turkish version LK.1.0 Knee Injury and Osteoarthritis Outcome Score: Reliability and Validation of the Turkish Version DİZ İNCİNME VE OSTEOARTRİT SONUÇ
DetaylıYataklý Tedavi Hizmeti Sunan Psikiyatri Kliniklerinde Ektanýlar
ARAÞTIRMA Yataklý Tedavi Hizmeti Sunan Psikiyatri Kliniklerinde Ektanýlar Common Medical Problems in Inpatient Psychiatric Care Clinics Çaðatay Karþýdað 1, Umut Mert Aksoy 1, Gökþen Yüksel 1, Nihat Alpay
Detaylı