Personel Seçme ve Yerleştirme İK Tedariki 1

Transkript

1 Personel Seçme ve Yerleştirme İK Tedariki 1 Hedefler Bu ünite ile; İK tedarik sürecini anlamak, İç ve dış personel talep formlarının anlaşılması, İş ilanının nasıl oluşturulduğunu anlamak hedeflenmektedir.

2 İşletme Fakültesi Personel Seçme ve Yerleştirme İçindekiler Personel Seçme ve Yerleştirme İK Tedariki 2 İK tedarik süreci aşamaları İç ve dış personel talep formu hazırlama İş ilanın oluşturulması ve ilana çıkılması

3 Personel Seçme ve Yerleştirme İK Tedariki 1 Personel tedariki, şimdiki ve gelecekteki işgücü ihtiyacını karşılamak için yeterli sayıda adayları araştırıp bulma, başvuruda bulunmalarını sağlama ve bir adaylar havuzu oluşturma sürecidir. Başvuruları toplama ya da insan kaynağını bulma, insan kaynakları planlaması sonucunda ortaya çıkan personel açığını karşılamak üzere gerekli bilgi, yetenek, beceri ve motivasyona sahip adayları araştırma ve iletmeye çekebilme faaliyetidir. İşletmeler için en önemli varlık olarak kabul edilen insan kaynakları ihtiyacı çeşitli şekillerde ortaya çıkar (Ardıç, 2012); İşletme henüz kuruluş aşamasında olabilir. İşten ayrılma, transfer, yükselme, emeklilik, ölüm gibi nedenlerle boşalan pozisyonlar, İşletmedeki faaliyetler itibariyle, iş yapma usul, yöntem ve tekniği değişimi, İşletmenin büyüme ve genişlemesi, İş yükünün artması, Yeni pozisyonların oluşması (Bayraktaroğlu, 2011). İK Tedarik Süreci İK tedarik süreci, esas itibari ile işletmenin adayları dahil etmeden gerçekleştirdikleri faaliyetleri kapsamaktadır. Tedarik süreci öncesinde bazı bilgilere ihtiyaç duyulmaktadır (Ardıç, 2012): iş analizi sonucunda doldurulacak görevlerin nitelikleri ile ilgili bilgiler, iş başarısının değerlendirilmesinde kullanılabilecek ölçütler, işin gerektirdiği nitelikler konusunda ortak görüş zorunluluğu ve bunların ortaya çıkarılması için kullanılacak araçların neler olacağı ile İK planlaması gibi. Tedarik süreci firmanın büyüklüğü, faaliyette bulunduğu sektör ve bağımsız bir şirket ya da grup (holding) şirketi olup olmaması gibi birçok faktörün etkisiyle farklılaşmak birlikte sürecin genel olarak şu aşamalardan oluştuğunu söylemek mümkündür (Bayraktaroğlu, 2011); a. Personel İstek Formunun Doldurulması: Firmaya bir personel alınması için, öncelikle böyle bir ihtiyacın ortaya çıkması gerekir. Personel istek formu, ilgili bölüm yöneticisinin hangi pozisyona, hangi niteliklerde, ne zaman ve ne gerekçeyle bir personel istediğini İK bölümüne ilettiği bir formdur. İK planlaması doğrultusunda ilgili birimleri ihtiyaç duydukları sayı ve nitelikteki çalışanların temin edilmesi talebiyle İK departmana bir formla talepte bulunurlar. Bu form farklı şekillerde düzenlenebilir ancak genel olarak şu bilgileri içerdiğini söylemek mümkündür: talepte bulunan birim, boş pozisyonun ünvanı, eleman istek nedeni, çalışma süresi, görev yeri, talepte bulunulan pozisyona ilişkin çalışanda

4 İşletme Fakültesi Personel Seçme ve Yerleştirme bulunan kişisel özellikler, görevin özellikleri; isteği yapan kişiye ve ilgili birim yöneticisine ilişkin unvan, adsoyad, tarih gibi bilgiler. Bu formda yeni işgörenin ücreti ve işe başlama tarihi gibi bilgiler ile İKY departmanın da pozisyona ilişkin doldurması üzere ayrı bir bölüm de eklemek mümkündür (Bingöl, 2013). Personel talep formunun genel yapısını aşağıdaki örnekte görmek mümkündür (Ardıç, 2012): PERSONEL İSTEK FORMU Bölüm Görev Unvanı Eğitimi İş Deneyimi Yaş Cinsiyet Medeni Durum İşe Başlama Tarihi Yabancı Bilgisi Dil Bilgisayar Bilgisi Görevin Tanımı Öneren Bölüm Yetkilisi İnsan Kaynakları Yöneticisi Onaylayan Genel Müdür Tarih: İmza: Tarih: İmza: Tarih: İmza: b. İş Profilinin Çıkarılması: Firmaların çalışanlarına iş güvencesi sağlamak ve işgücüne güvenebilmek için işe uygun insan alımına büyük özen göstermesi gerekir. Bunun sağlanması ise diğer ön hazırlıklarla birlikte büyük ölçüde iş profilinin çıkarılmasına bağlıdır. c. Personel Alımının Onaylanması: İK bölümünün işe alım işlemlerini başlatabilmesi için, personel istek formunun onaylanması gerekir. Bu formu onaylama yetkisi firmanın yapısına göre farklılık gösterebilir. Ancak en azından bütçe bölümü ile firma yönetiminin onay vermesi gerektiğini söyleyebiliriz. d. Seçim Yönteminin Belirlenmesi: İşletmeler işe alımlar için farklı seçim yöntemleri kullanmaktadırlar. Bu faktörlerden hangilerinin kullanılacağı aşağıdaki faktörlere bağlı olarak belirlenir; Personel ihtiyacının miktar, nitelik ve aciliyeti, Yöntemin uygunluğu, maliyeti,

5 Personel Seçme ve Yerleştirme İK Tedariki 1 Seçim için kullanılacak elemanların varlığı, niteliği, Yöntemin geçerlik ve güvenilirliği, Adayların seçim yöntemi ile ilgili tutumları. Firmanın İK bölümü, personel istek formu ve iş profilindeki bilgileri dikkate alarak, firmanın personel seçimi ile ilgili kurallarına uygun en etkin seçim yöntemini belirler. Bu seçim yönteminde, hangi personel kaynaklarına başvurulacağı ve aday sağlamak için hangi yolların kullanılacağı da belirlenir. e. İş Duyurusunun Yapılması: Firmanın İK bölümünün belirlediği seçim yöntemi, bir iş duyurusunun yapılmasını gerektiriyorsa, yapılacak alım uygun araçlarla potansiyel adaylara duyurulur. Gelecek hafta daha detaylı bir şekilde ele alacağımız aday sağlama yollarında biri olan iş duyuruları kullanılacak tedarik kaynağına bağlı olarak internet, gazete, dergi, panolar, vb. araçlar kullanılarak farklı şekillerde yapılabilmektedir. İş duyurularında hepimizin de gördüğü üzere adaya boş pozisyona ilişkin iş tanımlarından hareketle kısa bir bilgi verilirken diğer yanda iş gereklerinden hareketle bu pozisyonda beklenen düzeyde bir performans sergilemek üzere bulunması gereken asgari nitelikler belirtilmektedir. Aşağıda farklı şekillerde iş ilanları görmek mümkündür (Hürriyet İK, 2013);

6 İşletme Fakültesi Personel Seçme ve Yerleştirme

7 Personel Seçme ve Yerleştirme İK Tedariki 1 Kaynakça Ardıç, K. (2012) İnsan Kaynakları Yönetimi, Basılmamış Ders Notları. Bayraktaroğlu, S. (2011) İnsan Kaynakları Yönetimi, Genişletilmiş Baskı, Sakarya Kitabevi, Sakarya. Bingöl, D. (2013) İnsan Kaynakları Yönetimi, Beta Yayınları, 8. Baskı, İstanbul. Hürriyet İK (2013) 3 Şubat Sayısı.