Tüm canlıların yaşamlarını sürdürebilmek için, iç ve dış ortamdaki değişiklikleri fark edip bunlara karşı tepki göstermesi, aynı zamanda iç ortamını
|
|
- Duygu Okyar
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1
2 Tüm canlıların yaşamlarını sürdürebilmek için, iç ve dış ortamdaki değişiklikleri fark edip bunlara karşı tepki göstermesi, aynı zamanda iç ortamını da değişmeyecek şekilde tutmaları gerekmektedir. Ancak bunu sağlayabilmesi için öncelikle bu değişiklikleri algılaması gerekir. Duyum (algı), dış ortamda meydana gelen çeşitli fiziksel ve kimyasal değişikliklerin (enerji değişikliklerinin) canlının ya bütün yüzeyi ya da herhangi bir kısmı tarafından anlaşılması olayıdır.
3 Algı, iki başlıkta incelenebilir; özel duyular, genel-somatik (visseral) duyular. Canlıda duyuma neden olan etkene uyaran denir. Uyaran, sadece organizmanın dış ortamından gelmez, iç bünyesinden de gelebilir. İç uyaranlar, organların kontrolünü; Dış uyaranlar ise canlının dış çevresi ile olan ilişkilerinin düzenlenmesini sağlar.
4 Sinir sistemi bu görevini duysal reseptörler aracılığı ile yerine getirir. Reseptörler ya bir sinir lifinin sonlanma ucu ya da bu sinir lifi ile ilişkide olan bir hücre grubudur. Yani bu reseptörler ya serbest olarak ya da kapsüllü olarak sonlanır. Akson sonlanma uçlarına Reseptör adı verilir.
5
6 Somatik duyular, vücuttan gelen duysal bilgileri toplayan sinirsel mekanizmalardır. Bu duyular; görme, işitme, koku, tat ve denge ile ifade edilen özel duyulardan farklılık gösterir. Somatik duyular 3 fizyolojik tipe ayrılırlar: 1- Vücudun bazı dokularının mekanik olarak yer değiştirmesi ile uyarılan, dokunma ve pozisyon duyularını içeren mekanoreseptif somatik duyular, 2- Sıcak ve soğuğu algılayan termoreseptif duyular, 3- Dokularda hasar yapan herhangi bir faktör tarafından aktive edilen ağrı duyusu.
7 Duysal uyaranların sinir impulslarına çevrilmesi
8 Reseptör potansiyeli Bütün duyu reseptörleri hangi tip uyaranla uyarılırsa uyarılsın, ilk etki reseptörün membran potansiyelinin değişmesidir. Buna reseptör potansiyeli denir. Reseptör potansiyeli; -Reseptörün mekanik deformasyonunun membranı gererek iyon kanallarını açmasıyla, -Kimyasal bir maddenin membrana uygulanması sonucu iyon kanallarını açmasıyla, -Membranın sıcaklığının değişmesi sonucu membran geçirgenliğinin değişmesiyle,
9 -Reseptöre düşen ışık gibi elektromanyetik radyasyonların etkisiyle, doğrudan ya da dolaylı olarak membran karakteristiklerinin değişmesi suretiyle membran kanallarından iyon akışı sağlanır.
10 Reseptör potansiyeli reseptörün bağlı bulunduğu sinir lifinde aksiyon potansiyeli yaratacak eşik değerin üstüne çıktığı zaman aksiyon potansiyeli gelişir. Potansiyel eşik değerin üstünde daha fazla yükseldikçe aksiyon potansiyelinin frekansı artar. Böylece reseptör potansiyeli duysal sinir lifini uyarır.
11 Reseptör potansiyelinin, sinir aksiyon potansiyeli yaratmasında 10 mv luk değişim yeterlidir ve sinir hücrelerinin aksonlarında Ranvier boğumlarının olması da çok önemlidir. Çocukluğun ilk dönemlerinde Ranvier boğumları oluşmadığı için bazı algılamalar gerçekleştirilemez. Örneğin, ayağının altı gıdıklanan küçük çocuklar gıdıklanmazlar.
12 Paccini cisimciklerinde reseptör potansiyeli (reseptör fonksiyonunu açıklayan bir örnek)
13 Paccini reseptörleri büyük oldukları için kolayca incelenebilen kapsüllü, basınca duyarlı bir reseptördür. Ortasında bir sinir lifi vardır. Etrafında bağ dokusundan yapılı konsantrik dizilmiş lameller dizisi bulunur, lameller arasında ekstraselüler sıvı (ECF) vardır.
14
15 Kapsülün içerisindeki merkezi lifin uç kısmı miyelinsizdir, ancak lif periferik duyu sinirine ulaşmak üzere cisimden ayrılmadan hemen önce miyelinlenir. Viskoelastik yapıda olan cisimciğe uygulanan bir basınç ile iyon kanalları açılır ve Na iyonları lifin içine difüze olur. Bu olay lifin içinde pozitifliğe neden olur ve ranvier boğumu ile deforme olan alan arasında lokal devre meydana gelir. (+) ve (-) kutuplar arasındaki lokal devre reseptör potansiyelidir. Aksiyon potansiyeli değildir.
16 Paccini cisimciğinde reseptör potansiyeli ile duysal sinirin uyarılması
17 Bu reseptör potansiyelinde YA HEP YA HİÇ KURALI YOKTUR. Voltajı uyarının şiddetine bağlı olarak mv arasında değişir. Reseptör potansiyeli, sumasyona uğrayabilir (birikim). Aksiyon potansiyeli gibi iletilmez ve lokal olarak iletilir. Sinir lifinde ilerlemez. Reseptör potansiyeli (jeneratör potansiyeli) doğurgandır. Ancak belirli bir seviyeye ulaşınca aksiyon potansiyelini oluşturabilir.
18 UYARAN ŞİDDETİ İLE RESEPTÖR POTANSİYELİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Tüm reseptörler uyarıldıktan sonra sinyalin şiddetine bağlı olarak oluşan aksiyon potansiyelleri sinir sistemine ulaşır. Yani Eşik değeri aşmış olması şartı ile zayıfta olsa, kuvvetlide olsa uyaran aksiyon potansiyeli şeklinde iletilir. Reseptör potansiyeli yani uyarı şiddeti arttıkça, oluşan aksiyon potansiyelinin frekansı (sayısı) artmaktadır. Kısaca sinyalin şiddeti, gelen impulsun frekansı ile anlaşılır. Eğer impulslar sık aralıklarla geliyorsa bu kuvvetli bir uyarandır.
19
20
21 Yukarıdaki şekilde uyarının şiddetinin artışı reseptör potansiyelini artırmaktadır. Ancak bu artış başlangıçta hızlı olmakta ama yüksek uyaran şiddetinde hız gittikçe azalmaktadır. Bunun nedeni yoğun stimülasyonun aksiyon potansiyellerinin sayısının artmasında gittikçe daha az etkin olmasıdır. Bu hemen hemen bütün duysal reseptörler için kullanılan önemli bir prensiptir.
22 Bu prensip reseptörün zayıf duysal deneyime karşı daha duyarlı olmasını fakat yine de duysal deneyim aşırı olana kadar maksimum ateşleme hızına ulaşmamasını sağlar. Bu da reseptörün çok zayıftan çok şiddetliye kadar geniş bir cevap aralığının olmasını sağlar.
23 RESEPTÖRLERİN ADAPTASYONU
24 Bütün reseptörler, sabit şiddetteki bir uyaranla sürekli olarak uyarılırlarsa, başlangıçta o reseptör uyarana hızlı ve yüksek cevaplar verir. Daha sonra giderek verdiği cevapların şiddeti azalır. Buna RESEPTÖRLERİN ADAPTASYONU diyoruz.
25 Her reseptör aynı hızda adapte olamaz. Bu nedenle, adaptasyon hızına göre reseptörler 2 gruba ayrılırlar. Hızlı adaptasyon gösteren reseptörlere FAZİK RESEPTÖRLER (hız reseptörler=hareket reseptörleri) denir. Bunlar hızlı değişiklik gösteren reseptörlerdir. Mekanoreseptörlerin bir kısmı bu tiptendir. Böyle reseptörler sadece uyaran şiddeti değiştiğinde uyarılırlar bu yüzden sürekli sinyal yayamazlar.
26 Yavaş adapte olan reseptörler ise MSS ne sürekli sinyal ilettikleri için (başlangıçta hızlı, sonraları azalsa bile) TONİK RESEPTÖRLER adı verilir. Fotoreseptörler, kemoreseptörler ve termoreseptörlerin genellikle yavaş adapte olduğu bilinmektedir. Uyaran bulunduğu sürece impulsları beyne göndermeye devam eder. Uyarıyı saatlerce iletebilirler.
27 Tonik reseptörlerin sinyali kesilmez, uyaranın durumunu sürekli olarak bildirirler. Böylece beyin vücudun durumu ve çevresiyle olan ilişkisinden sürekli olarak haberdar olur. Örneğin, kas iğcikleri ve golgi tendon apareyleri MSS ne her an için kasların kontraksiyon durumunu ve tendonlar üzerindeki yükü bildirirler.
28 Fazik yani hız reseptörlerinin önceden sezme yetenekleri vardır. Bu nedenle bir sonraki hareketin ne olacağını tahmin ederek sinir sistemine bildirirler. Koşarken, eklem reseptörleri sayesinde ikinci adımın nereye ulaşacağı tahmin edilebiliyor, böylece koşma rahatlıkla gerçekleşip denge sağlanmış oluyor (cerebellumla birlikte. Denge ve önceden sezme fonksiyonu).
29
30 Adaptasyon, reseptör tipine göre değişir. Bazıları milisaniyeler içinde (paccini), bazıları daha geç, bazılarıda hiç adaptasyon göstermezler. Dokunma reseptörleri özellikle paccini cisimcikleri çok çabuk adapte olurken, ağrı reseptörleri, baroreseptörler ve kemoreseptörler hemen hiç adaptasyon göstermezler.
31
32 Aslında baroreseptörler basınç sabit olursa 1-2 gün içinde adapte olurlar, ancak kan basıncındaki günlük değişimler buna imkan tanımaz (açlık,tokluk,hareket vb..durumlarda basınç değiştiği için) Yani ancak basınç 1-2 gün sabit ise adapte olurlar.
33
34
35
36
37 Kaslardaki sinir liflerinin %40 kadarı duysal fonksiyonla ilgilidir ve reseptör görevi görürler. Kaslarımızın duysal reseptörleri kas iğcikleri ve golgi tendon organlarıdır. 3 tip reseptör organ vardır: 1) Kas İğcikleri: Fibriller veya tendonlara yapışık haldedirler. Görevleri; a) Aktif veya pasif şekilde kasta oluşan gerilim değişimlerini santral sinir sistemine iletmek. b) Özel reflekslerin ortaya çıkmasına yardımcı olmaktır. 2) Golgi Tendon Organı: Kastaki aşırı gerilmeleri önleyicidir. 3) Serbest Sinir Uçları: Kasın derin palpasyonu ve tendonun sıkılması sırasındaki ağrının oluşmasında rol oynayan ve kan damarlarıyla birlikte bulunan sinir uçlarından ibarettir.
38 İskelet Kası Refleks Duyu Reseptörleri: Proprioseptörler Kas İğcikleri Kaslarda intrafuzal lifler (Kasın Boyu) Kas Boyundaki Değişim Hızı Gerilmeyi algılarlar Golgi tendon organı Tendonlara yakın konumdadır (Tendondaki gerim) Kasa uygulanan kuvveti algılar (Gerimdeki değişim hızı) Eklem reseptörleri Basıncı hissederler Pozisyon algısı Bu iki sistem kasın otokontrolüne hizmet eder. Aynı zamanda aldıkları bilgiyi: spinal kord, serebellum ve serebral kortekse iletirler.
39 Kas iğcikleri ve Golgi tendon organları (GTO), kasların ve tendonların primer afferent reseptörleridir. GTO, kas içindeki gerginliği tespit eder ve bir kasın hem kontraksiyonuna hem de gerilmesine yanıt verir. GTO afferentinin uyarılması ile kas gevşemesi sağlanır.
40 Diğer taraftan kas iğciği, kasın gerilmesine yanıt verir. Afferentinin uyarılması kasta kontraksiyona sebep olur. Bu yapıların uyarılması aynı zamanda zıt yöndeki kaslarda ve sinerjistlerde fasilitasyona sebep olarak hedeflenen hareketin başarılmasına yardımcı olurlar.
41
42 KAS İĞCİKLERİ Kas iğcikleri, hemen hemen bütün iskelet kaslarımızın orta kısımlarına yerleşmiş, 3-10 mm uzunluğunda mekik (iğ) şeklindeki yapılardır. Her iğcik, uçlarında sivrileşen ve kendilerini saran extrafüzal liflerinin glikokaliksine tutunan 3-12 tane kadar küçük intrafüzal kas lifinden yapılmıştır. Kas iğciklerinin sayıları, antigravite (vücudu yerçekimine karşı dik tutan kaslar) kaslarında daha fazladır. Kas liflerine extrafüzal lifler, Kas İğciğindeki liflere de intrafüzal lifler denir.
43 İntrafüzal liflerde de Aktin ve Miyozin ler vardır. Ama bunlar sadece kasın sivri olan uç kısımlarında bulundukları için sadece uç yani sivri kısımları kasılabilmektedir. Orta kısım ise hemen hiç kasıcı filamentler (aktin ve miyozin) içermez. Bu yüzden bu bölgelerde kasılma olmaz. Ancak bu orta bölge RESEPTÖR GÖREVİ yapar.
44 Kas iğciğinin yapısı ve motor fonksiyonu
45
46 2 tip intrafüzal lif vardır: 1- Çekirdek Torbası lifler (ÇTL): Daha kalın ve ortası şişman olan liflerdir. Çok sayıda nükleus ortada toplanmıştır. 2- Çekirdek zinciri lifler (ÇZL): Daha ince ve düz olan liflerdir.
47 Kas iğciklerinin duysal innervasyonu
48 Kas İğciğinin İnnervasyonu: Alfa-Koaktivasyonu Alfa (α) motor nöronlar Ekstrafuzal liflere Gama (γ) motor nöronlar İntrafuzal liflere Beta (β) motor nöronlar Her iki tip -?
49
50 Her iğcikte 1-3 tane ÇTL, 3-9 tane de ÇZL bulunur. Bu lifler hem MOTOR, hem de DUYSAL informasyonlar alır. Motor sinyalleri, medulla spinalisin ön boynuzundaki gama motor nöronların aksonları ile gelir. Bunlar intrafüzal liflerin UÇLARINDA sonlanır. Duysal sinyalleri, reseptör görevi yapan orta kısımdan alınır. Bu duysal innervasyonda 2 şekilde olur.
51 a- Primer sonlanma: Grup l a lifleri ile sinyal alınır. Bunlar myelinli oldukları için sinyalleri hızlı iletirler. Grup I a lifleri hem ÇTL hem de ÇZL ni innerve eder. Primer sonlanmaya ANNÜLOSPİRAL SONLANMA da denir. b- Sekonder sonlanma: Grup II lifleri ile sinyal alınır. ÇZL ni innerve eder.
52 Kas lifi gerildiğinde, çekirdek kese ve çekirdek zincir liflerindeki primer duysal sonlanmalar uyarılır. Fakat her life ait impuls yanıt kalıpları birbirinden farklıdır. Çekirdek kese alanında sonlanan primer duysal afferentler dinamik yanıt karakterine sahiptir. Bunlar kas boy değişiminde çok hızlı, sabit gerimdeki boyda ise daha yavaş deşarj oluştururlar.
53 Çekirdek zincir liflerindeki primer duysal sonlanmaların sinirleri statik yanıt verirler. Örneğin, bunlar kasın tüm gerimi süresince artmış bir hızda deşarj yaparlar. Primer duysal sonlanmalar hem kas boyundaki, hem de kas gerimindeki değişimlere yanıt verirler.
54 Kas iğciklerinin fonksiyonunu gerilme reflexi üzerinde açıklarsak; Patella reflexinde olduğu gibi patella tendonuna vurduğumuzda kas liflerinin ve kas iğciğinin boyu uzar. Böylece iğciğin orta kısmı (reseptör bölgesi) gerilir. Reseptör uyarılarak, kalkan sinyaller M. spinalisin arka köklerine gelir.
55 Arka boynuza gelen sinyal ARA nörona taşınmıyor. Doğrudan doğruya ön boynuzdaki MOTOR nöronlara taşınarak iskelet kasının kasılmasını sağlıyor. Bu mümkün olan en kısa gecikme ile gerçekleştiriliyor. Bu şekilde refleks arkında tek bir sinapsın olduğu reflekslere monosinaptik refleks denir. Aynı zamanda miyotatik, fazik reflex olarak ta bilinir.
56
57 Görüldüğü gibi kas iğcikleri kas kontraksiyonunun kontrolünde görev alırlar. Yani kas kontraksiyonlarının düzgün olmasını sağlarlar. Beyinden medulla spinalise istemli bir hareket ile ilgili sinyaller geldiği zaman bu sinyaller sadece α-motor nöronlara aktarılmakla kalmaz, aynı zamanda γ-motor nöronlara da aktarılır. γ- motor nöronlar ise aksonlarını kas iğciklerinin uçlarına gönderirler.
58 Gama lifleri de 2 tiptir: 1- Dinamik γ lifleri: Çekirdek torba liflerini innerve ederler. 2- Statik γ lifleri: çekirdek zincir liflerini innerve ederler. Kas iğcikleri ile ilgili 2 tip reflex vardır: - Statik gerilme reflexi - Dinamik gerilme reflexi
59 Kas iğciklerinin duysal innervasyonu
60 Bir kas iğciğinin boyu ani olarak hızlı bir şekilde uzatılırsa Grup I a lar şiddetli sinyaller verir ve hem ÇTL hemde ÇZL ni innerve ederler. Daha sonra sinyalin şiddeti giderek azalır. Bu sinyal kasın boyu ani olarak değiştiğinde ortaya çıkar. İşte bu DİNAMİK CEVAP tır.
61 Kasın boyu uzatılmış durumda bir süre tutulursa dinamik cevap zayıflar ve ortadan kalkar. Bu defa grup II liflerinden (sadece ÇZL yi innerve ederler) sinyaller çıkmaya başlar. Kas boyu bu şekilde uzatılmış olarak kaldığı sürece bunlar deşarjlarına devam ederler. Bu reflex, kasın boyunun ne kadar değiştiği ile ilgili bilgileri bildirir. Ama dinamik reflex kas boyundaki değişimin hızını bildirir.
62 MSS nin bu 2 bilgiye de ihtiyacı vardır. Yani beyin, istemli hareket için emir göndereceği kasın ne kadar kasıldığını, boyunu ne kadar olduğunu bilmek zorundadır. Aksi takdirde hareketler amaca uygun olmazdı. Kısaca Kas iğciklerinin İSTEMLİ MOTOR faaliyetlerde önemi büyüktür.
63 Kas iğcikleri; Hareketlerin SIÇRAYICI olmasını sağlar, böylece kasların DÜZGÜN kasılmalarını sağlar. Kas iğciklerinin servo-yardımcı fonksiyonu vardır. Bu fonksiyonda çıkış sinyalleri giriş sinyalleri ile değil, bir başka devre ile kontrol edilmektedir.
64 Örneğin; bir araba direksiyonu çevrilirken tekerlek bir dirençle karşılaştığında ve dönmekte zorlandığında servo-yardımcı sistem devreye girer yani ek bir kuvvet uygulayarak sürücüye yardım eder ve direksiyonun kolay dönmesini sağlar.
65 Bir şahıs çok ağır bir yükü kaldırmak istiyorsa, Beyin kortexi motor alanından bu istemli hareketle ilgili kaslara gidecek sinyaller, hem alfa hem de gama motor nöronlara iletilir. Ancak burda intrafüzal kaslar ekstrafüzal kaslardan daha fazla kasılırlar. Bu kas iğciklerinin reseptör fonksiyonunu artırır. Kas iğciklerinin uçları kasıldıkça reseptör kısmın duyarlılığı artar.
66 Burdan duysal sinyaller sadece medulla spinalise ulaştırılmaz, aynı zamanda sinyaller beyne ulaştırılarak beyin korteksinden daha fazla sinyalin alfa motor nöronlara ulaştırılması sağlanır. Böylece kasılmanın şiddeti artırılır.
67 İşte bu SERVO-YARDIMCI sistemdir. Beyinden alfa motor nöronlara sinyal iletilirken aynı sinyaller gama motor nöronlara da iletilir Bu α ve β motor nöronlar eş zamanlı olarak uyarılırlar. Böylece kas iğcikleri de extrafüzal liflerle beraber kasılırlar. Bu Kas iğciklerinin servo-yardımcı fonksiyonlarını yerine getirmelerini sağlar.
68 Eğer kas iğciği ekstrafüzal liflerle beraber kasılmazsa ne olur? Bunun 2 sakıncası vardır: 1- Servo-yardımcı fonksiyonları ortadan kalkar 2- Eğer ekstrafüzal lifler kasılırken intrafüzal lifler kasılmaz ya da az kasılırsa; o zaman intrafüzal lifler ekstrafüzal liflerinde kasılmalarına engel olacak ve aralarında bir direnç oluşacaktır.
69 Medulla spinalisteki Gama motor nöronları kontrol eden beyin alanları; M.sp. Motor kortexten sinyaller alır. Medulla oblangata (bulbus) dan direk olarak kolaylaştırıcı sinyaller alır. Dolaylı olarakta Cerebellum, bazal ganglionlar ve cerebral kortexten sinyallerini alır.
70 Bu sinyaller ; Hem kas tonusunun düzenlenmesini Hem de vücut pozisyonunun stabil hale getirilmesini, dondurulmasını sağlarlar.
71 GOLGİ TENDON ORGANI İskelet kaslarının tendonlarında bulunurlar. Kapsüllü yapılardır. Duysal innervasyonları Grup I b lifleriyle olmaktadır. Kasın gerimi ve gerimindeki değişmenin hızı hakkında sinir sistemine bilgi taşırlar. İletiyi hızlı iletirler. Uyarıldıklarında kasın çalışmasını inhibe ederek aşırı kas kasılmasını önlerler.
72
73 Grup I b lifleri, sinyallerini M.sp. in arka boynuzlarına götürürler. Ancak ilettikleri ara nöron İNHİBİTÖR ara nörondur. Bu inhibitör ara nöronda sinyalini alfa-motor nörona iletir. Bundan anlaşılıyor ki; Golgi tendon organı refleksi İNHİBİTÖR REFLEKS tir.
74 Eğer bir iskelet kası çok aşırı kasılmışsa, bu organdan M.sp. e çok şiddetli uyarılar gider ve inhibitör ara nöronlar vasıtasıyla α-motor nöron inhibe edilir; ve kasın kasılması azaltılır veya durdurulur.
75 Golgi tendon organının 2 önemi vardır; -- Kas lifini yırtılmaktan korur. -- İskelet kasında bulunan kas liflerinin derecelerini eşitler. Yani zayıf ve kuvvetli kasılan lifler arasında eşitlik sağlar. Kuvvetli kasılanları inhibe ederek diğerlerinin seviyesine getirir ve kasa binen yükü eşit olarak dağıtarak homojeniteyi sağlar.
76 Golgi tendon refleksi golgi tendon organı kas gerimine yardım eder
77
78 Golgi tendon organı ve Golgi tendon refleksi (Ib inhibisyonu).
79
80 KASTAKİ DUYU CİSİMLERİ Eksite edici post sinaptik potansiyellerin (EPSP) sumasyonu ile aksiyon potansiyeli elde edilir. Sumasyon 2 türlü olur: 1-Zamansal (temporal-successivefrekans):sarsı süresinin üzerindeki frekansta uyarıyla tetani olması 2-Uzaysal (simultan-spatial-multiple):sarsı süresinin altında olan uyarılarla birçok lifin aynı anda depolarizasyonudur.(güce ait özelliktir) Şiddet artarsa (frekans değil) büyük kas lifleri kasılır.
81
82
83 Bu alana lifin reseptif alanı adı verilir. Alanın merkezinde uçların sayısı büyük olduğu halde, çevreye doğru azalır deki şekilde aynı zamanda, sinir lifleri dallarının öteki ağrı liflerinin dallarıyla üst üste gelişi de görülmektedir. Böylece iğne batışı genellikle birçok ağrı liflerini eşzamanlı olarak uyarır. İğne belirli bir ağrı lifinin reseptif alanının ortasına battığı zaman bu lifin uyarılma derecesi, iğne reseptif alanının periferine battığında olduğundan daha büyüktür.
84 Şekil 46-7 nin alt bölümde deri alanından gelen sinir demetinde enine kesitin üç farklı görüntüsünde solda zayıf bir uyaranla yalnız ortadaki tek sinir lifinin kuvvetle uyarıldığı (içi dolu yuvarlak), komşu liflerin ise zayıf olarak uyarıldığı (yarı dolu yuvarlaklar) belirtilmiştir. Öteki iki enine kesitte, sırasıyla orta şiddette ve şiddetli uyaranlarla gittikçe daha çok sayıda lifin uyarıldığı görülmektedir. Böylece sinyaller güçlendikçe daha çok life yayılırlar. Bu spasyal sumasyon olayıdır.
85 TEMPORAL SUMASYON. Sinyalin gittikçe artan şiddetini iletmek için ikinci yol da, her bir lifteki sinir impulsları frekansını yükseltmektir, buna temporal sumasyon denir. Şekil 48-8 bunu göstermektedir. Şeklin üst bölümünde şiddeti değişen bir sinyal, alt bölümünde de sinir lifiyle iletilen impulslar görülmektedir.
86
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı REFLEKSLER. Dr. Sinan CANAN
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı REFLEKSLER Dr. Sinan CANAN scanan@baskent.edu.tr Bu Bölümde: Sinirsel refleksler: Tipleri ve yolları Otonom refleks yolları ve işlevleri İskelet
DetaylıDuysal Sistemlerin Genel Özellikleri, Duysal Reseptörler. Dr. Ersin O. Koylu E. Ü. Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı
Duysal Sistemlerin Genel Özellikleri, Duysal Reseptörler Dr. Ersin O. Koylu E. Ü. Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Bir Hint Hikayesi: Altı Kör Adam ve Fil DUYSAL UYARAN DUYSAL UYARANIN SİNİR SİNYALLERİNE
DetaylıDuyu Fizyolojisi ve Deri Duyuları
Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Duyu Fizyolojisi ve Deri Duyuları Doç. Dr. Sinan Canan sinancanan@gmail.com Somatik Duyular Mekanik değişim ile uyarılan Dokunma Dokunma
DetaylıKAS VE HAREKET FİZYOLOJİSİ
KAS VE HAREKET FİZYOLOJİSİ KAS DOKUSU TİPLERİ İSKELET KASI İskelet Kasının Yapısı Kas Proteinleri Kas Kontraksiyonu KASILMA TİPLERİ KASIN ENERJİ METABOLİZMASI İskelet Kası Çizgili kastır. İstemli çalışır.
DetaylıSİNİR SİSTEMİ VE EGZERSİZ
SİNİR SİSTEMİ VE EGZERSİZ 1 TEMEL FONKSIYONLAR Vücut içi koşulların kontrol edilmesi İstemli hareketlerin kontrolü Omurilik reflekslerinin programlanması Hafıza ve öğrenme için gerekli olan deneyimlerin
DetaylıDuysal Sistemler. Genel Prensipler ve Özellikler!!!! Dr. Vedat Evren
Duysal Sistemler Genel Prensipler ve Özellikler!!!! Dr. Vedat Evren Genel Prensipler Duyma (duyu)! Reseptörler!! İletim! Nöral yolaklar!! Kodlanma! Korteksin duysal alanları ALGI Santral Sinir Sistemi
DetaylıFizyoloji PSİ 123 Hafta Haft 9 a
Fizyoloji PSİ 123 Hafta 9 Serebrum Bazal Çekirdekler Orta Beyin (Mezensefalon) Beyin sapının üzerinde, beyincik ve ara beyin arasında kalan bölüm Farklı duyu bilgilerini alarak bütünleştirir ve kortekse
DetaylıDUYUSAL ve MOTOR MEKANİZMALAR
DUYUSAL ve MOTOR MEKANİZMALAR Duyu Algılama, Tepki Verme ve Beyin Algılama beyinsel analiz tepki Sıcaklık, ışık, ses, koku duyu reseptörleri: elektriksel uyarılara dönüşür Uyarı beyin korteksindeki talamus
DetaylıPROPRİOSEPTİF NÖROMÜSKÜLER FASİLİTASYON (PNF)
PROPRİOSEPTİF NÖROMÜSKÜLER FASİLİTASYON (PNF) TEMEL PRENSİPLER Proprioseptörlerin uyarılması ile nöromüsküler mekanizmanın cevaplarını kolaylaştırmak Amaç: el temasları, görsel ve sözel uyarılar yoluyla
DetaylıSİNİR R S İSTEMİ EGZE Z RS R İZ
SİNİR SİSTEMİ VE EGZERSİZ Sinir sistemi; hareket etme, konuşma ve vücudumuzdaki milyonlarca hücrenin koordineli bir şekilde çalışmasını sağlayan iç haberleşme yoludur. Bu nedenle, sinir sistemi hemostasizin
DetaylıSİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder
SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder. Çeşitli duyu organlarından milyonlarca
DetaylıMOTOR ÖĞRENMENİN FİZYOLOJİK BOYUTLARI
MOTOR ÖĞRENMENİN FİZYOLOJİK BOYUTLARI - Canlıların performans bütünlüğü motorik kavramı altında incelenir. -Bilindiği gibi biyolojik ve mekanik faktörlerin etkisiyle iç süreçlerle gelişen eylemler motorik
DetaylıDolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü. Prof.Dr.Mitat KOZ
Dolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü Prof.Dr.Mitat KOZ DOLAŞIMIN SİNİRSEL KONTROLÜ Doku kan akımının her dokuda ayrı ayrı ayarlanmasında lokal doku kan akımı kontrol mekanizmaları
DetaylıPropriyosepsiyon ve Reflekslere giriş
Propriyosepsiyon ve Reflekslere giriş Propriyosepsiyon Görsel bilgi olmaksızın gövde ve ekstremitelerin durumu ve hareketleri hakkında bilgi sahibi olma Ekstremitelerin durumsal (statik) pozisyon duyusu
DetaylıSantral (merkezi) sinir sistemi
Santral (merkezi) sinir sistemi 1 2 Beyin birçok dokunun kontrollerini üstlenmiştir. Çalışması hakkında hala yeterli veri edinemediğimiz beyin, hafıza ve karar verme organı olarak kabul edilir. Sadece
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
KAS FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Uyarılabilen dokular herhangi bir uyarıya karşı hücre zarlarının elektriksel özelliğini değiştirerek aksiyon potansiyeli oluşturup, iletebilme özelliği göstermektedir.
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU
11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU DUYU ORGANLARI Canlının kendi iç bünyesinde meydana gelen değişiklikleri ve yaşadığı ortamda mevcut fiziksel, kimyasal ve mekanik uyarıları alan
DetaylıGÖRSEL OLMAYAN DUYU SİSTEMLERİ
GÖRSEL OLMAYAN DUYU SİSTEMLERİ MEKANİK DUYULAR İnsanlarda dokunma, basınç, sıcaklık ve ağrı gibi bir çok duyu bulunmaktadır. Bu duyulara mekanik duyular denir. Mekanik duyuların alınmasını sağlayan farklı
DetaylıDİNLENİM MEMBRAN POTANSİYELİ. Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D.
DİNLENİM MEMBRAN POTANSİYELİ Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D. Hücre içi kompartıman ve hücre dışı kompartımanın büyük bölümü elektriksel açıdan nötrdür. Hücre içinde
Detaylı2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar)
Düz kaslar 2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar) UYARILMALARI: Düz kaslar tiplerine göre farklı uyarılır
Detaylıİnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas
Kas Fizyolojisi İnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas Vücudun yaklaşık,%40 ı çizgili kas, %10 u düz kas kastan oluşmaktadır. Kas hücreleri kasılma (kontraksiyon) yeteneğine
DetaylıEMG nin Kullanım Alanları ve Uyarılmış Potansiyeller. Uzm Dr Pınar Gelener
EMG nin Kullanım Alanları ve Uyarılmış Potansiyeller Uzm Dr Pınar Gelener Genel Bilgiler Sinir ve kas hücreleri elektrik üretebilen, dışarıdan elektrik ile uyarılabilen ve elektriği iletebilen dokulardır
DetaylıKASLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER. Kasların regenerasyon yeteneği yok denecek kadar azdır. Hasar gören kas dokusunun yerini bağ dokusu doldurur.
KASLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER Canlılığın belirtisi olarak kabul edilen hareket canlıların sabit yer veya cisimlere göre yer ve durumunu değiştirmesidir. İnsanlarda hareket bir sistemin işlevidir. Bu işlevi
DetaylıAğrı. Ağrı hissinin oluşması Ağrı hissinin iletilmesi Ağrı hissinin yorumlanması
Ağrı Ağrı hissinin oluşması Ağrı hissinin iletilmesi Ağrı hissinin yorumlanması Periferik Sinirde İletim Nöron yapısı Sinir lifi tipleri Sinir membranı nın yapısı Sinirde elektriksel iletim Saltatorik
Detaylıskelet sistemi tek ba ına vücudu hareket ettiremez. Herhangi bir hareket için gerekli kuvvet kaslar tarafından sa lanır. Kas dokusu vücutta oldukça
skelet sistemi tek ba ına vücudu hareket ettiremez. Herhangi bir hareket için gerekli kuvvet kaslar tarafından sa lanır. Kas dokusu vücutta oldukça fazla bulunur. Sadece iskelet kasları toplam a ırlı ın
DetaylıKAS Klinik Önem. Doç.Dr.Vatan KAVAK
KAS Klinik Önem Doç.Dr.Vatan KAVAK Hareket sisteminin temelini kaslar oluşturur. İnsan vücudunda 650 civarında kas bulunur. Kasların toplam ağırlığı bireyden bireye değişmekle birlikte, tüm vücut ağırlığının
DetaylıSİNİR SİSTEMİ ve EGZERSİZ
SİNİR SİSTEMİ ve EGZERSİZ Sinir sistemi organizmanın kontrol ve işbirliği mekanizmasıdır. Canlılar, iç ve diş ortamda meydana gelen fiziksel ve kimyasal değişmelere karşı tepki gösterirler. Tepkiye neden
DetaylıSİNİR DOKUSU ve SİNİR SİSTEMİ. Prof Dr. Faruk ALKAN
SİNİR DOKUSU ve SİNİR SİSTEMİ Prof Dr. Faruk ALKAN SİNİR DOKUSU SİNİR DOKUSU Fonksiyonu Özellikleri irritabilite konduktivite korelasyon reaksiyon S.S. SINIFLANDIRMA Somatik (Sistema Nervosum Cerebrospinale)
DetaylıBİYOSİNYAL İLETİMİ 1
BİYOSİNYAL İLETİMİ 1 Uyarılabilen Doku???? Uyarılabilen dokular, bir uyarıyı karşı hücre zarının elektriksel özelliğini değiştirip, aksiyon potansiyeli oluşturarak iletebilme özelliği gösteren dokulardır.
DetaylıSİNİR SİSTEMİ. Duyusal olarak elde edilen bilgiler beyne (yada tam tersi) nasıl gider?
SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ Descartes- İnsan vücudu bilimsel olarak (doğal yasalarla) açıklanabilecek bir hayvan makinesidir Bu makineyi araştıran, beyin ve davranış arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim
DetaylıBaşkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı KAS FİZYOLOJİSİ. Düz Kas. Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com www.sinancanan.
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı KAS FİZYOLOJİSİ İ İ İ Düz Kas Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com www.sinancanan.net net Düz Kas Kalp kası İskelet kl kası Düz kas Düz Kas Düz
Detaylı17 İNSAN FİZYOLOJİSİ SİNİR SİSTEMİ-1 Nöron- Glia- Nöron Çeşitleri
17 İNSAN FİZYOLOJİSİ SİNİR SİSTEMİ-1 Nöron- Glia- Nöron Çeşitleri SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemini SİNİR DOKU oluşturur. Bu dokuda NÖRON (SİNİR HÜCRESİ) ve GLİA (NÖROGLİA) hücreleri bulunur. Sinir doku, uyarıların
DetaylıRefleks, organizmanın ani bir uyarana karşı oluşturduğu istemsiz, bilinç dışı en hızlı otomatik yanıtlardır. Spinal refleksler; beyinin işe
Refleks, organizmanın ani bir uyarana karşı oluşturduğu istemsiz, bilinç dışı en hızlı otomatik yanıtlardır. Spinal refleksler; beyinin işe karışmadığı omuriliğin doğrudan kendisinin cevap oluşturduğu
DetaylıFizyoloji PSİ 123 Hafta Haft 6 a
Fizyoloji PSİ 123 Hafta 6 Sinir Sisteminin Hücreleri Astrosit Oligodendrosit (MSS) Sinir Sistemi Hücreleri Glia Nöron Schwan (PSS) Mikroglia Ependimal Glia Tutkal Bölünebilir Nöronlara fiziksel ve metabolik
DetaylıSantral Sinir Sistemi Farmakolojisinin Temelleri. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
Santral Sinir Sistemi Farmakolojisinin Temelleri Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Her nöron, dentritleri aracılığı ile diğer nöronlardan gelen uyarıları alır ve nöron gövdesine iletir. Bu uyarılar ya inhibitör
DetaylıTFD Nörolojik Fizyoterapi Grubu Bülteni
TFD Nörolojik Fizyoterapi Grubu Bülteni Cilt/Vol:3 Sayı/Issue:2 Şubat/February 2016 www.norofzt.org VİBRASYON UYGULAMALARININ FİZYOTERAPİDE KULLANIMI Vibrasyon, salınım şeklindeki hareketlerle karakterize
Detaylı2- Bütün Kasın Kasılması
2- Bütün Kasın Kasılması Madde 1. Giriş Bir kas içinde gelişebilen kas gerilme düzeyinde geniş bir değişme vardır. Madde 2. Amaçlar Tek bir kas kasılmasının bileşen parçalarını incelemek. Kas gerilmesi
DetaylıCANLILIK NEDİR? Fizyolojide Temel Kavramlar
Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı CANLILIK NEDİR? Fizyolojide Temel Kavramlar Doç. Dr. Turgut GÜLMEZ CALILIK (hayat) NEDİR? FİZYOLOJİ Yaşamın başlangıcı- gelişimi ve ilerlemesini
Detaylıİskelet kasının fonksiyonel özellikleri, kas lif tipleri. Kas duyu organları ve hareketin kontrolü. Doç.Dr. Mitat KOZ
İskelet kasının fonksiyonel özellikleri, kas lif tipleri. Kas duyu organları ve hareketin kontrolü. Doç.Dr. Mitat KOZ Kas Tipleri Düz kas Kalp kası İskelet kası-istemli kas-çizgili kas İskelet Kası İskelete
DetaylıFTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi. Otonom Sinir Sistemi. emin ulaş erdem
FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi Otonom Sinir Sistemi emin ulaş erdem Sinir Sistemi Merkezi Sinir Sistemi -Beyin -Omurilik Periferik Sinir Sistemi Somatik somatik duyu, özel duyular iskelet kaslarının istemli
DetaylıYÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI. Dönem II. TIP 2010 KAS, SİNİR ve DUYU SİSTEMLERİ DERS KURULU
YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI Dönem II TIP 2010 KAS, SİNİR DUYU SİSTEMLERİ DERS KURULU 19 EYLÜL 2016-11 KASIM 2016 DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM 72 10X2 82 HİSTOLOJİ
DetaylıNöron uyarı gönderdiğinde nörotransmitterleri barındıran keseciklerin sinaptik terminale göçü başlar.
SİNAPS Bir nöronu diğerinden ayıran bir boşluk olduğu, Nöronların fiziksel olarak birleşmediği gözlenmiştir. Sinir uçlarında bulunan bu boşluklarda haberleşme vardır. Nöronlar arası bu iletişim noktasına
Detaylıİskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ
İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar Prof.Dr.Mitat KOZ 1 İskelet Kasının Egzersize Yanıtı Kas kan akımındaki değişim Kas kuvveti ve dayanıklılığındaki
DetaylıElektrokimyasal İleti II
Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektrokimyasal İleti II Prof. Dr. Cem Şeref Bediz DEUTF Fizyoloji Anabilim Dalı Bu saate neler öğreneceğiz? İmpuls, uyartı, sinyal nedir Hücre zarının elektrokimyasal
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 39 İNSANDA DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ 3 KAS SİSTEMİ
11. SINIF KONU ANLATIMI 39 İNSANDA DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ 3 KAS SİSTEMİ KAS SİSTEMİ Hayvanların çoğunda hareket, özelleşmiş kas hücrelerinin kasılmasıyla meydana gelir. Kaslar, vücudun şeklinin korunmasında
DetaylıFizyoloji PSİ 123 Hafta Haft 8 a
Fizyoloji PSİ 123 Hafta 8 Sinir Sisteminin Organizasyonu Sinir Sistemi Merkezi Sinir Sistemi Beyin Omurilik Periferik Sinir Sistemi Merkezi Sinir Sistemi (MSS) Oluşturan Hücreler Ara nöronlar ve motor
DetaylıSİNİR SİSTEMİ. Dicle Aras. Sinir, sinir sistemi, yapısı ve fizyolojik sınıflaması
SİNİR SİSTEMİ Dicle Aras Sinir, sinir sistemi, yapısı ve fizyolojik sınıflaması Sinir Sinir sistemi fonksiyonları Sinir sistemi vücudun tüm aktivitelerini koordine eder. Organizmanın içinde bulunduğu duruma
DetaylıÇiğneme Kasları ve Çiğneme Fizyolojisi. Prof.Dr.Nurselen TOYGAR
Çiğneme Kasları ve Çiğneme Fizyolojisi Prof.Dr.Nurselen TOYGAR Çiğneme Kasları Masseter İç pterigoid Dış pterigoid Temporal Suprahyoid kaslar digastrik, geniohyoid ve stylohyoid Çeneyi Kapatan Kaslar Masseter
DetaylıRefleksler refleks ark
Refleksler Bir reflekse aracılık eden yollara refleks ark adı verilir. Bileşenleri: Uyaran, reseptör, afferent yol, entegrasyon merkezi, efferent yol, ve effektör. Uyaran: İç veya dış ortamda reseptör
DetaylıOtonom Sinir Sistemi. Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D.
Otonom Sinir Sistemi Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D. Homeostazis Dış etkenlerin ve uyaranların değişmesine karşılık, vücudun iç ortamının daima sabit koşullarda tutulması
DetaylıOTONOM SİNİR SİSTEMİ. Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com
OTONOM SİNİR SİSTEMİ Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com Otonom Sinir Sistemi: Homeostatik Dengeleme Kontrol ettiği bileşenler: Düz kas ve kalp kası Bezler ve yağ doku Zıt çalışan dallar Parasempatik
DetaylıT.C. EGE ÜNVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
T.C. EGE ÜNVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FARKLI ESNEKLİK DÜZEYLERİNE SAHİP SPORCULARDA STATİK GERME SONRASI KASSAL GÜÇ DEĞİŞİM SÜRECİNİN ANALİZİ Hareket ve Antrenman Bilimleri Anabilim Dalı Programı
DetaylıKAS SİNİR KAVŞAĞI. Oğuz Gözen
KAS SİNİR KAVŞAĞI Oğuz Gözen Kas sinir kavşağı İskelet kası hücresinde aksiyon potansiyeli oluşumunun fizyolojik tek mekanizması, kası innerve eden sinir hücresinde aksiyon potansiyeli oluşmasıdır. İskelet
DetaylıMEMBRAN POTANSİYELLERİ HÜCRELERİN ELEKTRİKSEL AKTİVİTESİ
MEMBRAN POTANSİYELLERİ HÜCRELERİN ELEKTRİKSEL AKTİVİTESİ MEMBRAN POTANSİYELİ Vücuttaki tüm hücrelerin membranları, üzerlerinde elektrik yükü depolayacak özelliktedir Hücrelerin normal işlevlerini yerine
DetaylıOTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi)
OTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi) Otonom sinir sitemi iki alt kısma ayrılır: 1. Sempatik sinir sistemi 2. Parasempatik sinir sistemi Sempatik ve parasempatik sistemin terminal nöronları gangliyonlarda
Detaylı7. Yarıyıl Farmasötik Kimya Prof. Dr. İlkay YILDIZ
7. Yarıyıl Farmasötik Kimya Prof. Dr. İlkay YILDIZ 2017-2018 Güz Dönemi PERİFER SİNİR SİSTEMİNE ETKİLİ İLAÇLAR Periferdeki organlara yönelik sinirsel iletişimin sağlandığı sisteme, PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ,
Detaylı*Periferik sinirlerde kayıt yöntemleri ve ileti hızı ölçümleri. *periferik sinir-kas patolojileri
PERİFERİK SİNİRLER *Periferik sinirlerde kayıt yöntemleri ve ileti hızı ölçümleri. *Kronaksi, reobaz *periferik sinir-kas patolojileri KAFA SİNİRLERİ I. N.olfactarius II. N.opticus III. N.oculomotorius
DetaylıBu dersi tamamlayan öğrenci,fizyolojinin temel prensipleri, işleyiş mekanizmaları ve vücudun kontrol sistemini açıklayabilir.
FİZYOLOJİ I Dersin Adı Kodu Yarıyıl Teori Laboratuar AKTS (saat/hafta) (saat/hafta) (saat/hafta) Fizyoloji I FTR 1.YIL/ 4 - - 5 1.yarıyıl 113 Güz Önkoşullar Yok Dersin dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin
DetaylıSİNİR SİSTEMİNİN GENEL VE YAPISAL ÖZELLİKLERİ
Sinir Sistemi SİNİR SİSTEMİNİN GENEL VE YAPISAL ÖZELLİKLERİ Sinir sisteminde başlıca iki tür hücre bulunur:" Nöronlar" Glia hücreleri" Nöronlar Sinir sisteminin temel işlevsel hücreleridir" Vücudun diğer
DetaylıKalp Fonksiyonları KALP FİZYOLOJİSİ. Kalp Fonksiyonları. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Dolaşım Sistemleri
KALP FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Seçgin SÖYÜNCÜ Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD 2009 Kalp Fonksiyonları Kan damarları yoluyla oksijeni ve barsaklarda emilen besin maddelerini dokulara iletir
DetaylıİŞEME FİZYOLOJİSİ. Doç.Dr. Ömer Bayrak Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı
İŞEME FİZYOLOJİSİ Doç.Dr. Ömer Bayrak Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Türk Üroloji Yeterlilik Kurulu, Sertifikasyon Sınavlarına Hazırlık Kursu 15-17 Kasım 2016, Kızılcahamam
DetaylıSİNİR HÜCRELERİ. taşınması çevresel sinir sistemi tarafından meydana getirilen sinir hücreleri tarafından gerçekleştirilir.
SİNİR HÜCRELERİ Sinir hücreleri nöron adını alır.hayvanlarda değişik görevler üstlenen nöronlar örneğin deniz anemonunda bir sinirsel ağ oluşturmuştur.tentaküllerin hareketi bu sinir ağı tarafından kontrol
DetaylıSinir Sistemi. Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D.
Sinir Sistemi Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D. İnsan Vücudu Üro-genital sistem Sindirim sistemi Solunum sistemi Kardiyovasküler sistemi Endokrin sistem Sinir sistemi
DetaylıSİNİRLERİN UYARILMASI VE İMPULS İLETİMİ
SİNİRLERİN UYARILMASI VE İMPULS İLETİMİ Bütün hücrelerde membran boyunca potansiyel farkı (iç tarafta negatif,dışta pozitif) bulunmaktadır. Sinir ve kas gibi uyarılabilen dokuların istirahatten, uyarılmış
DetaylıPSİ153 Psikolojiye Giriş I - Prof. Dr. Hacer HARLAK
Alıcı organların çevredeki enerjinin etkisi altında uyarılmasıyla ortaya çıkan nörofizyolojik süreçlerdir. Beyin Uyarıcı (Dış çevre ya da iç çevre) duyu organı (alıcılar) Birincil Duyular Görme İşitme
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI
11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI DOLAŞIM SİSTEMİ İki kulakçık ve iki karıncık olmak üzere kalpler dört odacıktır. Temiz kan ve kirli kan birbirine karışmaz. Vücuda temiz
DetaylıÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA
ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA Çevresel Sinir Sistemi (ÇSS), Merkezi Sinir Sistemine (MSS) bilgi ileten ve bilgi alan sinir sistemi bölümüdür. Merkezi Sinir Sistemi nden çıkarak tüm vücuda dağılan sinirleri
DetaylıFizyoloji ve Davranış
Fizyoloji ve Davranış sorular sorular - sorular Farketmeden sıcak sobaya dokunduğunuzda hemen elinizi çekersiniz. Bu kısa sürede vücudunuzda neler olur? Kafein, esrar, alkol v.b.nin vücudunuzda ne tür
DetaylıÇiğneme Modeli ve Bu Modelin Proprioseptörler ve Proprioseptif Refleksle Değişimi. Prof. Dr. Nurselen Toygar
Çiğneme Modeli ve Bu Modelin Proprioseptörler ve Proprioseptif Refleksle Değişimi Prof. Dr. Nurselen Toygar Proprioseptörlerin mekanik uyarılmasıyla reseptörlerden doğan impuslar mandibulayı açıcı kasları
DetaylıDr. M.Emin KAFKAS İnönü Üniversitesi Antrenörlük Eğitimi Bölümü Malatya/2015
Dr. M.Emin KAFKAS İnönü Üniversitesi Antrenörlük Eğitimi Bölümü Malatya/2015 Outline (İzlence) 1. Hafta Kas, Kas Çeşitleri, Kasların Yapısı 2. Hafta Kas Kasılma Çeşitleri 3. Hafta Kas Lif Tipleri 4. Hafta
DetaylıFİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Fizyolojide Temel Kavramlar FİZYOLOJİ Fizyolojinin amacı; Yaşamın başlangıcı- gelişimi ve ilerlemesini sağlayan fiziksel ve kimyasal etkenleri açıklamaktır (tanımlamak)
DetaylıKAS FĐZYOLOJĐSĐ. Doç.Dr.Nesrin Zeynep Ertan
KAS FĐZYOLOJĐSĐ Doç.Dr.Nesrin Zeynep Ertan < Temel özellikleri Đskelet kası: Đstemli kontrol edilir Çizgili görünümdedir. Çok çekirdekli hücrelerdir. Kalp kası: Đstemsiz kontrol edilir. Çizgili görünümdedir.
DetaylıSİNİR SİSTEMİ. Doç.Dr.Mitat KOZ
SİNİR SİSTEMİ Doç.Dr.Mitat KOZ SİNİR SİSTEMİ Amip gibi tek hücreli bir organizmanın yapılanması esas olarak kimyasaldır. Beyni nükleusudur ve nükleus hücrenin diğer organelleriyle birlikte hareket eder.
DetaylıKonu 3. Duyu sistemleri. Yrd. Doç. Dr. Aslı Sade Memişoğlu. Copyright The McGraw-Hill Companies, Inc. Permission required for reproduction or display.
Konu 3 Duyu sistemleri Yrd. Doç. Dr. Aslı Sade Memişoğlu Copyright The McGraw-Hill Companies, Inc. Permission required for reproduction or display. 1 1 Duysal Almaçlar (Reseptörler) Duysal almaçlar bir
DetaylıYGS ANAHTAR SORULAR #4
YGS ANAHTAR SORULAR #4 1) Düz ve çizgili kasları ayırt etmek için, I. Kasılıp gevşeme hızı II. Oksijensiz solunum yapma III. Çekirdeğin sayısı ve konumu IV. İstemli çalışma verilen özelliklerden hangileri
DetaylıDielektrik malzeme DİELEKTRİK ÖZELLİKLER. Elektriksel Kutuplaşma. Dielektrik malzemeler. Kutuplaşma Türleri 15.4.2015. Elektronik kutuplaşma
Dielektrik malzeme DİELEKTRİK ÖZELLİKLER Dielektrik malzemeler; serbest elektron yoktur, yalıtkan malzemelerdir, uygulanan elektriksel alandan etkilenebilirler. 1 2 Dielektrik malzemeler Elektriksel alan
DetaylıTalamokortikal İlişkiler, RAS, EEG DOÇ. DR. VEDAT EVREN
Talamokortikal İlişkiler, RAS, EEG DOÇ. DR. VEDAT EVREN Bilinç İnsanın kendisinin ve çevresinin farkında olma durumu. İç ve dış çevremizde oluşan uyaranların farkında olma durumu. Farklı bilinç düzeyleri
DetaylıEGZERSİZE KAS SİSTEMİNİN YANITI
EGZERSİZE KAS SİSTEMİNİN YANITI Prof. Dr. F ÖZYENER EGZERSİZ SIRASINDAKİ DAYANIKLILIĞIMIZ VE SÜRATİMİZ BÜYÜK ORANDA KASLARIMIZIN ENERJİ VE GÜÇ ÜRETEBİLME YETENEĞİNE BAĞLIDIR. Kas Hücresi Sarkotübüler
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ-1. Doç.Dr. Mitat KOZ
KAS FİZYOLOJİSİ-1 Doç.Dr. Mitat KOZ Kas dokusunun genel özellikleri Hareket Postürün sağlanması Isı üretimi Kasların ortak özellikleri... Kontraktilite-kasılabilme Eksitabilite-uyarılabilme Estensibilite-uzayabilme-gerilebilme
DetaylıSinir sistemi organizmayı çevresinden haberdar eder ve uygun tepkileri vermesini sağlar.
SİNİR SİSTEMİ VE BEYİN ANATOMİSİ SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi organizmayı çevresinden haberdar eder ve uygun tepkileri vermesini sağlar. Çevresel ve Merkezi olmak üzere, sinir sistemi ikiye ayrılr, ÇEVRESEL
DetaylıSİNİR SİSTEMİ DERS PROGRAMI
T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2017 2018 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNİR SİSTEMİ V. DERS KURULU (19 MART 2017-25 MAYIS 2018) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ
DetaylıSİNİR SİSTEMİ DERS PROGRAMI
T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2016 2017 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNİR SİSTEMİ V. DERS KURULU (20 MART 2017-26 MAYIS 2017) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ
DetaylıSİNİR SİSTEMİ DERS PROGRAMI
T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2017 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNİR SİSTEMİ V. DERS KURULU (19 MART 2017-25 MAYIS ) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ DÖNEM
DetaylıProf. Dr. Taner Dağcı
Prof. Dr. Taner Dağcı Kas Tipleri Kalp kası Düz kas İskelet kası Kemiklere tutunurlar. İstemli hareketi sağlarlar. Vücuda destek sağlarlar. Zıt çalışan gruplar (antagonist). Birlikte çalışan gruplar (agonist).
DetaylıKas Doku UYARILABİLİR DOKULAR. İskelet Kası. Kalp Kası. Düz Kas. Sinir Dokusu 19/11/2015. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire
Kas Doku UYARILABİLİR DOKULAR Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Kasılmak için özelleşmiş bir dokudur. Üç farklı kas dokusu bulunmaktadır. İskelet kası, kalp kası ve düz kas Kasılma durumunun bilinçli olarak
Detaylıİnsan beyni, birbiri ile karmaşık ilişkiler içinde bulunan nöron hücreleri kitlesidir. Tüm aktivitelerimizi kontrol eder, yaradılışın en görkemli ve
YAPAY SİNİRAĞLARI İnsan beyni, birbiri ile karmaşık ilişkiler içinde bulunan nöron hücreleri kitlesidir. Tüm aktivitelerimizi kontrol eder, yaradılışın en görkemli ve gizemli harikalarından biridir. İnsan
DetaylıDERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Dönem T+U Saat Kredi AKTS. Sinir Sistemi TIP 204 2 103+40 9 10. Kurul Dersleri Teorik Pratik Toplam
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Dönem T+U Saat Kredi AKTS Sinir Sistemi TIP 204 2 103+40 9 10 Kurul Dersleri Teorik Pratik Toplam Anatomi 42 16 58 Fizyoloji 39 18 57 Histoloji ve Embriyoloji 12 4 16 Biyofizik
DetaylıKİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK
KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK 1 2 Lokomotor sistemi oluşturan yapılar içinde en fazla stres altında kalan kıkırdaktır. Eklem kıkırdağı; 1) Kan damarlarından, 2) Lenf kanallarından, 3) Sinirlerden yoksundur.
DetaylıHÜCRE VE SİNİRSEL İLETİ. Prof Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU
HÜCRE VE SİNİRSEL İLETİ Prof Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU Hücre ve Organelleri Hücre ve Organelleri Hücrede ekzositoz ve endositoz Hücre Organelleri Çekirdek ve Endoplazmik Retikulum MİTOKONDRİ Dış Membran İç
DetaylıProf. Dr. Mehmet ALİ MALAS TEORİK DERS SAATİ
T. C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2013 2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DÖNEM II I. DERS (SİNİR SİSTEMİ) KURULU (09 EYLÜL 2013-08 KASIM 2013) DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ DÖNEM
DetaylıSİNİR SİSTEMİ (GİRİŞ) Prof.Dr.E.Savaş HATİPOĞLU
SİNİR SİSTEMİ (GİRİŞ) Prof.Dr.E.Savaş HATİPOĞLU UYARILAR (Kimyasal,Fiziksel, görsel veya işitsel) ALMA (Reseptörler) İLETME DEĞERLENDİRME YANIT VERME (Effektör organlar) SİNİR SİSTEMİ ETKİLEDİĞİ ORGAN
DetaylıProf. Dr. Fadıl ÖZYENER Fizyoloji Anabilim Dalı
Solunum İşlevlerinin Düzenlenmesi Prof. Dr. Fadıl ÖZYENER Fizyoloji Anabilim Dalı Solunum düzenlenmesinde temel amaç; Organizmaya O 2 sağlamak, Metabolizma sonucu oluşan CO 2 i akciğerler aracılığı ile
DetaylıKas Dokusu Çeşitleri. 3 tip kas dokusu. Düz kaslar Kalp kası Çizgili iskelet kası
1 Kas Dokusu Çeşitleri 3 tip kas dokusu Düz kaslar Kalp kası Çizgili iskelet kası 2 Düz Kaslar İç organların ve damarların duvarlarında bulunur Otonom sinir sistemi tarafından innerve edilir, istem dışı
DetaylıSİNİR SİSTEMİ DERS NOTU TÜM DERS NOTLARI: UNIVERSITEHAZIRLIK. ORG DA
SİNİR SİSTEMİ DERS NOTU TÜM DERS NOTLARI: UNIVERSITEHAZIRLIK. ORG DA ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
DetaylıKİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK
KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK 1 Hareketi sağlayan effektör organ kastır. Kaslar 3 ana grupta incelenir: 1)Çizgili kaslar (iskelet kası): Vücut ağırlığının yaklaşık %40-45 ini oluşturur. 2)Düz kaslar:
Detaylıİnsanda Özel Refleksler. S2 E2B Pratik: LD05 Prof.Dr. Gönül Ö. Peker ve Ark. EÜTF, Fizyoloji AbD
İnsanda Özel Refleksler S2 E2B3 2009 Pratik: LD05 Prof.Dr. Gönül Ö. Peker ve Ark. EÜTF, Fizyoloji AbD Öğrenme ve Beceri Hedefleri 1 İnsanda Kemik Veter / Derin Tendon / Germe Reflekslerinin en temel olanlarını,
DetaylıSİNİR SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
SİNİR SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Sinir sistemi ve endokrin sistem (hormonal sistem), organların karşılıklı işbirliği içinde ve gereksinim duyulan değişkenlikte çalışmasını sağlayan ve
DetaylıİSTİRAHAT MEMBRAN POTANSİYELİ & AKSİYON POTANSİYELİ. Prof.Dr. Mitat KOZ
İSTİRAHAT MEMBRAN POTANSİYELİ & AKSİYON POTANSİYELİ Prof.Dr. Mitat KOZ İstirahat Membran Potansiyeli Bütün hücreler istirahat halindeyken hücre zarıyla ayrılmış bir potansiyel farkına sahiptirler. Hücre
Detaylı1.FİZYOTERAPİ ZİRVESİ SEMİNER GÜNLERİ
1.FİZYOTERAPİ ZİRVESİ SEMİNER GÜNLERİ DİRENÇLİ EGZERSİZ İLE VİBRASYON EGZERSİZİNİN ALT EKSTREMİTE KAS KUVVETİ ÜZERİNE ETKİSİNİN KARŞILAŞTIRILMASI DANIŞMAN: PROF.ALİ CIMBIZ FZT.ESRA BAYRAMOĞLU 1.GİRİŞ VE
DetaylıT. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNİR SİSTEMİ V. DERS KURULU (24 MART
T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2013 2014 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNİR SİSTEMİ V. DERS KURULU (24 MART 2014 -.. MAYIS 2014) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ
Detaylı