İÇİNDEKİLER SUNUŞ İÇİNDEKİLER... III ÖN SÖZ... XV KISALTMALAR... XIX Zürih ve Londra Antlaşmaları Öncesinde Kıbrıs Sorununa Kısa Bir Bakış...

Transkript

1 İÇİNDEKİLER SUNUŞ İÇİNDEKİLER... III ÖN SÖZ... XV KISALTMALAR... XIX Zürih ve Londra Antlaşmaları Öncesinde Kıbrıs Sorununa Kısa Bir Bakış... 1 Giriş... 1 BİRİNCİ BÖLÜM Zürih ve Londra Antlaşmalarının İmzalanması ile Kıbrıs Cumhuriyeti nin Kuruluş Sürecindeki Gelişmeler Zürih ve Londra Antlaşmaları Londra Vesikaları ve Tatbikatı a. Kıbrıs Meselesinin Nihai Hâl Tarzı Hakkında Üzerinde Mutabık Kalınan Temeli İzah Eden Muhtıra Ekli Vesikaların Listesi Zürih ve Londra Antlaşmalarına Tepkiler a. Türkiye nin Müdahale Hakkı Bakımından Eksiklikler b. Bağımsızlık Mecburiyeti nin Garantileri Bakımından Mevcut Diğer Eksiklikler c. Ekonomik Konulardaki Eksiklikler ç. Vatandaşlık Konusundaki Eksiklikler d. Türk Azınlığı Fark Gözetici İşlemlere Karşı Koruma Konusundaki Eksiklikler e. Türk Azınlığın Kamu İşlerine Katılması Bakımından Eksiklikler Kıbrıs Cumhuriyeti nin Kuruluş Aşamaları Komisyonlar a. Karma Komisyon b. Geçici Komite c. Londra da Oluşturulan Konsey Seçimler a. Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Cumhurbaşkanı Seçimleri b. Temsilciler ve Cemaat Meclisleri Milletvekili Seçimleri Anayasa nın İmzalanması İngiliz Üsleri ile İlgili Antlaşma Tüm Sorunlarda Antlaşmaya Varılmasına Dair Resmî Açıklama Antlaşmaların İmzalanması İngiliz Parlamentosunun Onayı Kıbrıs Cumhuriyeti nin İlanı (16 Ağustos 1960) Cumhuriyet in İlanı Münasebetiyle Yapılan Törenler Kıbrıs Valisi Sir Hugh Foot un Kıbrıs tan Ayrılışı Türk ve Yunan Birliklerinin Kıbrıs a Çıkmaları III

2 Geliyor Şiiri Türk ve Yunan Kuvvetlerinin Karaya Çıkmaları Kıbrıs Cumhuriyeti nin Yapısı Cumhuriyet in İlanına Tarafların Yaklaşımı Kıbrıs Türk Toplumu ve Cumhuriyet Rum Toplumu ve Cumhuriyet Kıbrıs Cumhuriyeti nin Uluslararası Kurumlara Başvurusu Kıbrıs Cumhuriyeti nin Birleşmiş Milletler Örgütü Üyeliği Cumhuriyet in Commonwealth Üyeliği Cumhuriyet in Avrupa Konseyi Üyeliği İKİNCİ BÖLÜM Cumhuriyet Devri nde Taraflar Arasında Başlıca Anlaşmazlık Konuları ve Cumhurbaşkanı Makarios un Ankara Ziyareti Ayrı Belediyeler Sorunu Belediyelerin Antlaşmalardan Önce ve Geçici Dönem deki Durumu.. 81 Cumhuriyet Dönemi nde Belediyeler Sorunu Rum Manavların Türk Çarşısına Gelme Girişimi Türk Belediyeler Kanunu nun TCM Tarafından Onaylanması Cumhurbaşkanı Makarios un Basın Konferansı ve Belediye Kuruluşlarını Ortadan Kaldırması Cumhurbaşkanı Makarios un Açıklaması Üzerine Kıbrıs Türk Liderlerinin Önemli Toplantısı Temsilciler Meclisinin Belediye Kanunlarının Devamını Sağlayan Kanun Tasarısını Reddetmesi Türk Belediye Başkanlarının Ortak Bildirisi Türk Cemaat Meclisi Belediye Kararlarının Yürürlüğe Girmesi Bakanlar Kurulunun Olağanüstü Toplantısı ve Anayasa Dışı Kararı.. 91 Ana Vatan Türkiye nin Makarios u İkazı Bakanlar Kurulunun Anayasa ya Aykırı Olarak İmar Encümenleri Kurmaya Karar Vermesi Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. F. Küçük ün Bakanlar Kurulu Kararı nı İadesi Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Fazıl Küçük ün Teklifinin Bakanlar Kurulunca Reddedilmesi Cumhurbaşkanı Makarios un Belediyelerle İlgili Demeci Yüksek Anayasa Mahkemesinde Belediyelerle İlgili Açılan Davalar.. 92 Bakanlar Kurulunun Anayasa yı Ayaklar Altına Alan Kararı Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Fazıl Küçük ün Bakanlar Kurulunun Kararı nı İadesi Hükûmetin Belediye Vergileri ile İlgili Genelgesi Belediyeler Sorunu Yüksek Anayasa Mahkemesinde IV

3 Belediye Davalarının Yüksek Anayasa Mahkemesinde Görüşülmeye Başlanması Yüksek Anayasa Mahkemesinin Belediyelerle İlgili Kararı Cumhurbaşkanı Makarios un Demeci ve Makarios-Küçük Görüşmesi Cumhurbaşkanı Makarios un Teklifleri Birinci Teklifteki Talepleri İkinci Teklifteki Talepleri Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Fazıl Küçük ün, Cumhurbaşkanı Makarios un Tekliflerinin Reddedilme Nedenleri Hakkındaki Beyanatı Rum Siyasi Çevrelerinin Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Küçük e Cevabı TCM Basın İrtibat Bürosunun Bildirisi Türkiye Dışişleri Bakanı Feridun Cemal Erkin in Konuşması TCM Başkanı Rauf R. Denktaş ın Konuşması Yüksek Anayasa Mahkemesi Başkanı Prof. Dr. Ernst Forsthoff ve Yardımcısının İstifaları Kamu Hizmetinde %70-%30 Sorunu Yunanistan Dışişleri Bakanı Evangelos Averof un Konuyla İlgili Demeci Dr. Küçük ile Makarios Arasında Varılan Mutabakat Kamu Hizmeti Komisyonunun Tutumu Kamu Hizmeti Komisyonu Türk Üyelerinin Tutumları Kamu Hizmeti Komisyonu Rum Üyelerinin Anayasa ya Aykırı Hareketlerine Devam Etmeleri ve %70-%30 Oranının Uygulanmaması Türk-Rum Basını ve %70-%30 Oranı Ordu Sorunu Ordu Sorununun Temsilciler Meclisinde Görüşülmesi ve Savunma Bakanı Osman Örek in Demeci Kıbrıs Cumhuriyeti Ordusunun Kurulmasıyla İlgili Kanun Tasarısı nın Resmî Gazete de İlanı de Ordu Sorunu Kıbrıs Ordusu Yasa Tasarısı nın Temsilciler Meclisinden Geçmesi 119 Savunma Bakanlığının Kıbrıs Ordusunun Kurulmasıyla İlgili Açıklaması ve Savunma Bakanı nın Demeci Kıbrıs Cumhuriyeti Ordusu İçin Harcanacak Paranın KL ye İndirilmesi Kıbrıs Ordusunun Kurulmasına Başlanması Kıbrıs Ordusunun Eğitim Merkezinin Törenle Açılması Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Fazıl Küçük ün İlk Vetosu ve Demeci V

4 Ciddi Karışıklıklar Teşkilatlı ve Disiplinli Ordu Esas Nedenler a. Lisan Zorluğu b. Disiplin c. Anayasa Güçlüğü ç. İaşe ve İbate Güçlüğü Cumhurbaşkanı Makarios un Açıklaması Savunma Bakanı Osman Örek in Kıbrıs Ordusu İle İlgili Olarak Verdiği Demeç Yılı İçin Ayrılan Ordu Ödeneği nin İndirilmesi de Ordu Sorunu Ordu Eğitim Merkezinin Bombalanması Orduda Rumların Disiplinsizlik Hareketleri Yılında Ordu Sorunu Vergi Sorunu Cumhuriyet Devri nde Türk Tarafının Karşılaştığı Güçlükler, Engeller ve Türk Toplumu Üyeleri Aleyhinde Girişilen Ayırt Edici Davranışlar Cumhurbaşkanı Yardımcısı a. Devlet Ziyaretleri b. Fotoğraflar c. Türk Cemaat Meclisi Tarafından Çıkarılan Kanun ve Kararların Yayımlanması ç. Muhtelif Bakanlıklara ve Hükûmet Dairelerine Yapılan Müracaatlar ve/veya İstenen Raporlar Bakanlar Kurulu Türk Bakanlar Cumhuriyet in Amme Hizmeti Komisyonu Türk Üyeleri a. Enformasyon Dairesi b. Dışişleri Bakanlığı c. Kıbrıs ın Birleşmiş Milletlerdeki Daimî Delegesi ç. Kıbrıs Cumhuriyeti nin Washington Elçiliği Muhtelif Daireler a. Kıbrıs Radyo Yayın Korporasyonu b. Kıbrıs Telekomünikasyon İdaresi c. Kıbrıs Elektrik İdaresi Cumhuriyet Kuvvetleri a. Emniyet Kuvvetlerindeki Türkler b. Kıbrıs Ordusu Cumhuriyet in Müstakil Daireleri a. Cumhuriyet in Murakabe Dairesi VI

5 b. Cumhuriyet Savcılığı c. Cumhuriyet Merkez Bankası Cumhurbaşkanı Makarios un Ankara Ziyareti (22-26 Kasım 1962). 147 Makarios Aleyhine Nümayişler Makarios un Türkiye den Ayrılışı Gürsel in Konuşması Makarios un Konuşması ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Kıbrıs Rumlarının Cumhuriyet i Yıkmak Amacıyla Giriştikleri Yıkıcı ve Tahrik Edici Hareketler ve Türklerin Tepkileri Geçici Devre Sırasında Yapılan Tahrikler (19 Şubat Ağustos 1960) Cumhuriyet in Kuruluşundan 1960 Yılı Sonuna Kadar Rum Tahrikleri (16 Ağustos Aralık 1960) Kıbrıs Mücahitler Cemiyeti Millî Aydınlatma Bülteni-No Yılı ve Rum Tahrikleri Rumların Türk Evlerini Kanunsuz Olarak Aramaları ve Türklere Yapılan Saldırılar Yılı ve Rum Tahrikleri Antlaşmalar İş Birliğinin Temelini Teşkil Eder Rumların Bu Tutumunu Çoktan Biliyor ve Teşhir Etmiş Bulunuyorduk Yıldırma Kampanyası Devam Ediyor Evvelce Bize İnanmayanlar Vardı Diktatörlük Temayülleri Yanlış Çıkan Mesajlar Gizli Gayeler Türk Cemaatinin Reaksiyonu İçişleri Bakanı Polikarpos Yorgacis in Anayasa yı Ayaklar Atına Alan Konuşması ve Türklerin Tepkisi Kıbrıs Türk Gazeteciler Cemiyeti Tarafından Yayımlanan Tebliğ OPEK Rum Yeraltı Örgütünün Yeni Broşürleri ve Kıbrıs Rum Mücahitler Derneğinin Bildirgesi Rumların Turunçlu Köyü Türklerine Yaptıkları Toplu Saldırı Mart Münasebetiyle Rum Tahriklerinin Artması, Cumhurbaşkanı Makarios un Konuşması ve Kıbrıs Rum Mücahitler Cemiyetinin Bildirisi Bayraktar ve Ömeriye Camilerinin Rumlar Tarafından Bombalarla Havaya Uçurulması Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Fazıl Küçük ün Cumhurbaşkanı Makarios a Gönderdiği Protesto Telgrafı Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Fazıl Küçük ve TCM Başkanı Rauf R. Denktaş Tarafından Yayımlanan Ortak Bildiri VII

6 Türkiye Hükûmetinin Camilerin Bombalanması Olayıyla İlgili Olarak Yayımladığı Bildiri Camilerin Bombalanması Olayının TBMM de Görüşülmesi Cumhurbaşkanı Makarios un Beyanatı İçişleri Bakanı Polikarpos Yorgacis in Beyanatı Türk Cemaat Meclisi Başkanı Rauf R. Denktaş ın İçişleri Bakanı Polikarpos Yorgacis e Cevabı T.C. Devlet Bakanı ve Dışişleri Bakan Vekili T. Feyzioğlu nun Bomba Olayıyla İlgili Olarak Senatoda Yaptığı Konuşma T.C. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hasan İstinyeli nin Kıbrıs İçişleri Bakanı Polikarpos Yorgacis in Demeciyle İlgili Beyanatı Bombalama Olayıyla İlgili Diğer Tepkiler Lefkoşa Aykasiyanos Rum İlkokulunda Rumlarca Çıkarılan Kasıtlı Yangın ve Tahrikler EOKA Tedhiş Örgütünün Faaliyete Geçişinin Yıl Dönümü Münasebetiyle Yapılan Yeni Rum Tahrikleri Rum Tahrikleri Karşısında Kıbrıs Türk Liderliğinin Tutumu Kıbrıs Haberler Ajansının Hazırlayıp Dış Ülkelere Gönderdiği Yazı ve Türklerin Tepkisi TCM Basın Bülteni ne Göre Türk-Rum Anlaşmazlığının Nedenleri Yabancı Basın Mensuplarının Kıbrıs taki Durum ile İlgili Soruları ve Verilen Cevaplar Sordular-Cevap Verdik Rumca Eleftheria Gazetesinin İddiası ve TCM Basın Bülteni nin Bu İddiaya Cevabı The Week Dergisinin Kıbrıs Türklerinin Durumu ile İlgili İlginç Yazısı Cumhurbaşkanı Makarios un Tahrik Edici Konuşmaları ve Türklerin Tepkisi ABD Başkan Yardımcısı Lyndon Johnson un Kıbrıs ı Ziyareti ve Rum Tahrikleri Cumhurbaşkanı Makarios un Tahrik Edici Konuşmalarına Devam Etmesi Türk Cemaat Meclisinin III. Çalışma Yılına Girmesi Münasebetiyle TCM Başkanı Rauf R. Denktaş ın Yaptığı Konuşma TCM Başkanı Rauf R. Denktaş ın Yazıhanesinin Rumlar Tarafından Bombalanması (17 Eylül 1962) TCM Üyesinin Rum Polislerce Dövülmesi ve İçişleri Bakanı Yorgacis in Beyanatı Cumhurbaşkanı Makarios un Beyanatı ve TCM Başkanı Rauf R. Denktaş ın Cevabı Rumların 28 Ekim 1940 ın Yıl Dönümü Münasebetiyle Tahrik Hareketleri ve TCM Başkanı Rauf R. Denktaş ın Makarios u Yeniden İkazı VIII

7 TCM Başkanı Rauf R. Denktaş ın T.C. Lefkoşa Büyükelçisi Mazhar Özkol a Sunduğu Muhtıra (19 Kasım 1962) Türk Halkının Karşılaştığı Güçlükler Hakkında Kısa Bir Muhtıra (19 Kasım 1962) Cumhurbaşkanlığı Cumhurbaşkanı Yardımcılığı Dâhiliye Vekâleti (İçişleri Bakanlığı) Hariciye Vekâleti (Dışişleri Bakanlığı) Maliye Vekâleti Adalet Vekâleti Çalışma ve Sosyal Sigorta Vekâleti Ticaret ve Endüstri Vekâleti Münakalet ve Nafia Vekâleti (Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanlığı) Ziraat ve Tabii Kaynaklar Vekâleti Sağlık Vekâleti Müdafaa Vekâleti (Savunma Bakanlığı) Bakanlar Kurulu Özel Konular Rumlar Tarafından Bombalanarak Tahrip Edilen Bayraktar Türbesi nin Yeniden Açılışı (25 Aralık 1962) Yılı ve Kıbrıs Cumhuriyeti nin Sonu Kıbrıs Türk Liderliğinin T.C. Lefkoşa Büyükelçisi ne Sunduğu Gizli Rapor (3 Ocak 1963) Siyasi Durum Gittikçe Kritikleşmektedir Kıbrıs Sorununun TBMM de Görüşülmesi Kıbrıs Rum Mücahitler Cemiyetinin Bildirisi Kıbrıs Konusunun Ana Vatan Cumhuriyet Senatosunda Görüşülmesi Türk Semtlerinin Rum Polislerince Kordon Altına Alınması ve Bayraktar Camisi ve Türbesi nin Yeniden Bombalanarak Tahrip Edilmesi Bayraktar Camisi nin Yeniden Bombalanması Münasebetiyle Türk Öğrencilerin Nümayiş Girişimleri ve TCM Başkanı Rauf R. Denktaş ın Konuşması T.C. Dışişleri Bakanı nın Bayraktar Olayıyla İlgili Demeci Türk Şehitleri Abidesi nin Açılış Töreni Nedeniyle Yapılan Konuşmalar Cumhurbaşkanı Makarios un Anayasa ya Aykırı Konuşması TCM Başkanı R. R. Denktaş ın Makarios a Gönderdiği Mektup, Cumhurbaşkanı Makarios ve İçişleri Bakanı P. Yorgacis in Beyanatları İçişleri Bakanı Yorgacis in Konuşması ve TCM Sözcüsü nün Cevabı IX

8 Pertev Paşa Türbesi nin Rumlar Tarafından Tahrip Edilmesi Mart ve Artan Rum Tahrikleri Cumhurbaşkanı Makarios un Anayasa yı Ayaklar Altına Alan Demeci ve Türk Liderliğinin Cevabı Nisan Nedeniyle Rum Liderlerinin Beyanatları ve Örgütlerin Bildirileri Rum Liderlerin Beyanatlarına Verilen Cevaplar T.C. Dışişleri Bakanı Feridun Cemal Erkin in Makarios a Sert İhtarı Rum Basını ve Dışişleri Bakanı Spiros Kiprianu nun T.C. Dışişleri Bakanı F. C. Erkin in Konuşmasına Saldırıları Üç Kıbrıslı Türk Bakan ın Rum Dışişleri Bakanı na Tavsiyesi Dr. Fazıl Küçük ve Rauf R. Denktaş ın Rum Liderlerine Karşılık Veren Sert Beyanatları Kıbrıs Türklerinin Dışişleri Konusunda Anayasa Mahkemesine Başvurmaları Cumhurbaşkanı Makarios un Anayasa nın Tadil Edilmesiyle İlgili Demeci T.C. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü nün Rum Dışişleri Bakanı Spiros Kiprianu ya Cevabı ve Kiprianu nun Demeci TCM Başkanı R. R. Denktaş ın Rum Liderliğini Yeniden İkazı ABD ve İngiltere Dışişleri Bakanlarının Ankara Ziyareti ve Kıbrıs Konusunun Ele Alınması Rumların Türk Mabetlerine Yeni Saldırıları Cumhurbaşkanı Makarios un Tahrik Edici Konuşmalarını Sürdürmesi 318 TM Başkanı Glafkos Klerides in Anayasa yı Değiştirme Teklifi ve TCM Başkanı Rauf R. Denktaş ın Bu Teklife Yanıtı Rum Semtinde Bir Türk Seyyar Satıcının Saldırıya Uğraması Rum ve Türk Liderlerin Karşılıklı Beyanatları Kıbrıs taki Olaylarla İlgili Ankara Radyosunun Yorumu Türkiye nin Kıbrıs a Nota Vermesi ve Rumlar Tarafından Reddedilmesi Cumhurbaşkanı Makarios un Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası nın Değiştirileceği Yönündeki Açıklaması Mahi-Fileleftheros ve Solcu Haravgi Rum Gazetelerine Göre Rumların Gerçek Niyetleri Türk Tutumu Cumhurbaşkanı Makarios un Kışkırtıcı Beyanatları ve TCM Başkanı Rauf R. Denktaş ile T.C. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü nün Demeçleri Cumhurbaşkanı Makarios un Kıbrıs İç Sorunlarına Müdahale Edilmemesine İlişkin Beyanatı ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Fazıl Küçük ün Demeci İçişleri Bakanı nın Mücadeleye Devam Edecekleri Yönündeki Beyanatı ve Türk Liderliği Tarafından İstifaya Çağrılması X

9 T.C. Dışişleri Bakanı nın Kıbrıs Konusundaki Yeni Beyanatı Rumların Türklere Yeni Saldırıları Kıbrıs ta Düzenlenen Asya-Afrika Dayanışma Hareketi Konferansı ve Rum Tahrikleri (10-11 Eylül 1963) Cumhurbaşkanı Makarios un Huzur Bozucu Konuşmalarına Devam Etmesi ve TCM Başkanı Rauf R. Denktaş ın Demeci Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Fazıl Küçük ün Kanada Radyosuna Verdiği Demeç Cumhurbaşkanı Makarios un Niki Gazetesine Verdiği Demeç TBMM de Kıbrıs la İlgili Konuşmalar TCM Başkanı R. R. Denktaş ın Ajans Türk e Verdiği Özel Demeci Eski EOKA cıların Enosisi Gerçekleştirmek Amacıyla Birleşmesi Türkiye Basını, Cumhurbaşkanı Başpiskopos Makarios u Uyarıyor Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı İsmet İnönü nün Beyanatı Ekim 1940 Tarihinin Yıl Dönümü Münasebetiyle Yapılan Yeni Rum Tahrikleri Lefkoşa da ATATÜRK Heykeli nin Dikilmesi Rumların Tepkisi (29 Ekim 1963) TM Başkanı Glafkos Klerides in Anayasa Değişikliği Konusunda Kanada Radyosuna Verdiği Demeç 349 Kıbrıs Türk Toplumu Liderliğinin T.C. Lefkoşa Büyükelçiliğine Sunduğu Kıbrıs taki Son Durum Hakkındaki Gizli Rapor Son Durum Makarios un Anayasası nın Revizyona Tabi Tutulmasıyla İlgili Eleftheria Gazetesine Verdiği Demeç Rum Yetkililerin Anayasa nın Tadili Konusundaki Demeçleri Üzerine Türk Liderlerinin Açıklamaları Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Fazıl Küçük ün İngiliz Yüksek Komiseri Sir Arthur Clark ile Görüşmesi Cumhurbaşkanı Makarios un Anayasa yı Değiştirmek İçin Resmen Başvuruda Bulunması Makarios un Ültimatomu Devletin Muntazam Çalışmasını ve Toplumlar Arası Bazı Sürtüşme Nedenlerini Ortadan Kaldırmak İçin Alınmasını Önerdiğim Önlemler Cumhurbaşkanı ve Cumhurbaşkanı Muavini nin Veto Hakkından Vazgeçmesi Başkan ın Yokluğunda ve Geçici Olarak Görevini İfa Edemediğinde Kendisine Cumhurbaşkanı Muavini nin Vekâlet Etmesi Temsilciler Meclisinin Rum Başkanı ve Türk Başkan Yardımcısı nın Bütün Meclis Tarafından Seçilmesi ve Şimdi Olduğu Gibi Başkan ın Rum Üyeler, Başkan Yardımcısı nın da Türk Üyeler Tarafından Seçilmemesi XI

10 4- Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı, Başkan ın Geçici Yokluğunda Ona Vekâlet Edebilmeli Meclisin Yasa Yapmasında Ayrı Çoğunluk Gerektiren Anayasa Hükümlerinin Kaldırılması Birleşik Belediyeler Kurulması Mahkemelerin Birleştirilmesi Güvenlik Kuvvetlerinin Polis ve Jandarma Olarak İkiye Ayrılmasından Vazgeçilmesi Güvenlik ve Savunma Güçlerinin Sayısının Bir Yasa ile Belirlenmesi Kamu Hizmetlerinde ve Ordudaki Rum ve Türk Sayı Oranı, Rum ve Türk Nüfus Oranlarına Göre Değiştirilmeli Amme Hizmeti Komisyonu Üyelerinin Sayısının 10 dan 5 e İndirilmesi Amme Hizmeti Komisyonunun Bütün Karalarının Basit Çoğunlukla Alınması Rum Cemaat Meclisinin Dağıtılması Makarios un Sunduğu Değişiklik Önerisine Karşı Kıbrıs Türk Toplumu ve Türkiye nin Tutumları Cumhurbaşkanı Makarios ile İngiltere Dışişleri Bakanı Sözcüsü nün Konuyla İlgili Açıklamaları Makarios un Anayasa yı Revizyon Teklifine Türk Basınından Tepkiler EOKA Tedhişçisi Markos Dragos un Heykelinin Bombalanması ve Rum Tahrikleri Kıbrıs Millî Türk Birliğinin Heykele Yapılan Saldırıyı Kınaması ve Rum Tahrikleri EOKA Mücahitler Cemiyetinin Bildirgesi Rum Öğrencilerin Taşkınlıkları ve Türk Basını Türklere Karşı Yapılan Baskınlar, Dövmeler ve Tahrikler Çoğalıyor Kıbrıs Televizyonunda Rum Tahrikleri ve Türklerin Tepkileri Rum Milletvekili ve Eski EOKA cı Nikos Koşşis in Konuşması Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığının Kıbrıs la İlgili Açıklaması 393 Rum Tahrikleri Son Safhada Rumların Türk Semtlerini Kordon Altına Alarak Tatbikat Yapmaları DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Rum Saldırıları Sonucu Cumhuriyet in Yıkılışı ve Cumhuriyet Devri nde Tarafların Tutum ve Davranışları Rum Saldırıları ve Cumhuriyet in Yıkılışı Tahtakale Türkleri Taciz Ediliyor Tahtakale nin Geçmişi Rumlar Semte Sızıyor EOKA nın Saldırıları XII

11 Sindirme Planları İlk Olay Nasıl Cereyan Etti? Sinirler İyice Gergin Cemal Zannederek Rum u Vurdular Küfürler Yağdırıyorlar Önlemler Alıyorduk Tahtakale de Türklerle Rumlar Arasında Büyük Kavga Çıkmıştır. Acele Oraya Gidiniz Halk Birikiyor Telsiz Mesajı Silahı Alıp Kaçtı Aralık Faciası ve Sonrası İki Şehit ve Dört de Yaralı Var Ateşe Devam Ediliyor Olayın Bana İntikali Yorgacis i Aradım Baf Kapısı Polisindeyiz Şiddetli Tartışma, Gergin Hava İyice Şaşırdılar Makarios u Arayınız Zaman Kazanmak Tahrikler Son Haddinde İki Yaralı Daha Makarios la Toplantı Cumhuriyet in Üç Yıllık Süresinde Kıbrıs Türklerinin ve Rumlarının Tutum ve Davranışları Cumhuriyet Devri nde Garantör Devletlerden Yunanistan ve İngiltere nin Kıbrıs Siyaseti Yunanistan ın Tutumu ( ) İngiltere nin Tutumu ( ) Sonuç EKLER RESİMLER BİBLİYOGRAFYA XIII