Akor Şifreleri Doğrultusunda Yaratıcı İcra Teknikleri

Transkript

1 Prof. Server Acim Bas Gitar Öğrencileri İçin Akor Şifreleri Doğrultusunda Yaratıcı İcra Teknikleri Çeşitli Örnekler ve Açıklamaları İçeren Ders Notları 03 yılında, Server AİM tarafından LaTeX ve GNU/LilyPond kullanılarak hazırlanmıştır.

2 Giriş Yazılan akorlara çalınacak olan bas partisini oluştururken nasıl bir yol izlenmesi gerektiği konusunda belirli yol gösterici örnekler ve açıklamalar oluşturmak gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu ders notları da bu düşünceden yola çıkılarak hazırlanmıştır. Bas gitar çalacak olan kişinin nota sehpasındaki notada yazılı olan şifreleri neye göre ve nasıl çalacağını bilmediğini/bilemediğini ve bu yüzden de nasıl olsa kimse anlamayacaktır diye düşünerek yalan-yanlış bir şeyler yaptığını çok gözlemledim. Varolan yabancı dildeki kaynaklar ise genel olarak bas gitarda belirli bir çalma becerisine sahip olan kişilere yönelik olarak hazırlanmış olduğu için öğrenciler, bu kaynakları kullanamamaktadırlar. Bu ders notları ise, çeşitli kalıplar içinde akorların çalımında, çalan kişinin izlemesi gereken yolları basitden zora doğru ilerleyen bir öğretim yöntemi içinde anlatan bir çizgi izlemektedir.. Çalışma İlk çalışmamızda iki adet akorun birbirine bağlanışı sırasında bas gitar ile çalınacaklara altı adet seçenek sunuyorum. İlk akorumuzda bas gitar hareket halinde olup ikinci akorumuzun kök sesinde durulmaktadır. Birinci akorumuz DO-Mİ-SOL-Sİ seslerini içeren DO Majör Yedili akorudur. İkinci akorumuz ise A-LA-DO-Mİ seslerini içeren A Majör Yedili akorudur. Birinci seçeneğimizde tamamen arpej seslerini kullanıyoruz. Seçenek - İkinci seçeneğimizde ise kök sesimizi oktav tekrarı ile duyurduktan sonra akorumuzun beşlisine geliyoruz ve kromatik bir geçiş ile ikinci akorumuzun kök sesine ulaşıyoruz. Seçenek -

3 Akor Şifreleri Doğrultusunda Yaratıcı İcra Teknikleri Prof. Server AİM Üçüncü seçeneğimizde, ilk akorumuzun kök sesinden hareketle yukarı doğru yanaşık ve kromatik seslerle ilerleyerek ikinci akorumuzun kök sesine ulaşıyoruz. Seçenek Dördüncü seçeneğimizde ilk akorumuzun arpej sesleri ile başladıktan sonra, ilk akorumuzun beşlisi olan SOL notasına gidiyoruz ve oradan kromatik bir geçiş ile ikinci ölçüdeki akorumuzun kök sesine varıyoruz. Seçenek - Beşinci seçeneğimizde ilk akorumuzun kök sesinden başlayarak yanaşık sesleri inici yapıda kullanarak ikinci akorumuzun kök sesine geliyoruz. Seçenek Altıncı seçeneğimizde kök sesinde oktav atlamasını kullandıktan sonra, yanaşık ve çıkıcı yapıyı kullanarak ikinci akorumuzun kök sesine ulaşıyoruz. Seçenek Ses Dosyası Linki İlk çalışmamıza davul ve elektro piyanodan oluşan bir eşlik oluşturdum. Bu eşliği WAV dosyası formatında indirmek için BURAYA tıklayınız. Yukarıdaki çalışmaları bu eşlik ile birlikte çalabilirsiniz.

4 İkinci Çalışma Hakkında Açıklamalar İkinci çalışmamızda, ilk bölümde verdiğimiz iki ölçülük yapıya iki ölçü daha ekleyerek toplamda ölçülük çalışmalar oluşturacağız. İlk bölümdeki yöntem uygulanmaya devam edecektir. Bu örneğimizde yine her ölçüde tek akor yer alacaktır. Akorların seslerinin adları, aşağıdaki maddelerde açıklanmıştır. Birinci Akoru Oluşturan Sesler - DO-Mİ-SOL-Sİ İkinci Akoru Oluşturan Sesler - A-LA-DO-Mİ Üçüncü Akoru Oluşturan Sesler - SOL-SİBemol-RE-A Dördüncü Akoru Oluşturan Sesler - LABemol-DO-MİBemol-SOLBemol. Çalışma İlk seçeneğimizde tamamen arpej seslerini kullanmaktayız. Seçenek - Gm 7 A 7 İkinci seçeneğimizde, oktav atlamalarını ve kromatik geçişleri kullanmaktayız. Seçenek - Gm 7 A 7 Üçüncü seçeneğimizde, genel anlamda kromatik ve yanaşık yapıda ilerleyen bir yapıyı görmekteyiz. Bir yerde oktav atlamaya rastlıyoruz. Bunun nedeni de tekrardan kurtulma çabasıdır. Seçenek Gm 7 3 A 7 3

5 Akor Şifreleri Doğrultusunda Yaratıcı İcra Teknikleri Prof. Server AİM Dördüncü seçeneğimizde ağırlıklı olarak arpej seslerinin kullanıldığını ve sadece ilk ölçüde kromatik bir geçişin kullanıldığını görebiliriz. Seçenek A 7 Gm 7 Beşinci seçeneğimizde ise, daha çok yanaşık seslerle ilerleyen bir yapının kullanıldığına dikkatinizi çekmek isterim. Seçenek A 7 Gm Altıncı seçeneğimizde oktav atlamalarının ağırlık kazandığını ve bununla birlikte yanaşık hareket eden bir doku kullanıldığını, sadece üçüncü ölçüde arpej seslerinin kullanıldığını görebiliriz. Seçenek - 6 Gm A 7. Ses Dosyası Linki İkinci çalışmamıza davul ve elektro piyanodan oluşan bir eşlik oluşturdum. Bu eşliği WAV dosyası formatında indirmek için BURAYA tıklayınız. Yukarıdaki çalışmaları bu eşlik ile birlikte çalabilirsiniz.

6 3 Üçüncü Çalışma Hakkında Açıklamalar Üçüncü çalışmamız için, Bossa Nova kalıbına uygun yeni bir akorlar dizgesi oluşturdum. Bu örneğimizde yine her ölçüde tek akor yer alacaktır. Aşağıda önce akorların şifreler halinde yazıldığı notayı görüyoruz ve ardından da akorların seslerinin maddeler halinde verilmesini sunuyoruz. Birinci Akoru Oluşturan Sesler - RE-A-LA İkinci Akoru Oluşturan Sesler - SOL-Sİ-RE-A Üçüncü Akoru Oluşturan Sesler - DO-Mİ-SOL-Sİ Dördüncü Akoru Oluşturan Sesler - A-LA-DO-Mİ 3. Çalışma 3 Üçüncü çalışmamızdaki eşlik yapısı Bossa Nova tarzındadır. Bu çalışmada, tek seçenek yer almakta olup, akorların kök sesleri ve sonra beşlilerini duyururak ilerliyoruz. = 0 G 7 3. Ses Dosyası Linki Üçüncü çalışmamızdaki davul ve elektro piyanodan oluşan eşliği, irealb uygulamasındaki hazır eşlik şablonlarından birini kullanarak oluşturduk. Bu eşliği, WAV dosyası formatında indirmek için BURAYA tıklayınız. Yukarıdaki çalışmayı bu eşlik ile birlikte çalabilirsiniz. 5

7 Dördüncü Çalışma Bu çalışmamızda, gitar ve davul partilerini ipad üzerindeki Garageband yazılımını kullanarak oluşturdum. Buradaki altyapı için herhangi bir popüler müzik stili adı veremeyeceğim. Ve bu parçada sadece üç akor kullanılmıştır. Bu çalışmamızın ölçü uzunluğu daha önceki çalışmalarımıza oranla daha fazladır. Notadaki bir detaydan hemen bahsetmek isterim. Bazı notaların üzerinde iki adet rakkam göreceksiniz. Bu kullanım daha çok gitar notalarında yer almakla birlikte, bas gitar için de kullanılabilir. Yuvarlak içindeki rakkam tel sıra numarasını, onun üstündeki rakkam ise parmak numarasını göstermektedir. Bu kullanım her nota için değil, bazı önemli yerlerde ara sıra kullanılmıştır. Bas gitardaki tel sıra numarasını, inceden kalına göre sıraladım. (SOL-, RE-, LA-3, Mİ-) 6 0 = 0 0 G G G G Ses Dosyası Linki Dördüncü çalışmamızdaki davul ve elektro gitardan oluşan eşliği, WAV dosyası formatında indirmek için BURAYA tıklayınız. Yukarıdaki çalışmayı bu eşlik ile birlikte çalabilirsiniz. 6

8 5 Beşinci Çalışma Bu çalışmamızda, yine uzunca bir parça çalışacağız. Parçamızın metronom numarası dörtlük başına 0 olarak hazırlanmıştır. Notalar üzerinde gördüğünüz stacatto işaretlerinde notaları daha kısa çalacağız. m 7 m 7 G 9 G 9 m 6 m m 8 0 m B 7 B 7 E E E 5. Ses Dosyası Linki Beşinci çalışmamızdaki davul ve elektro piyanodan oluşan eşliği, WAV dosyası formatında indirmek için BURAYA tıklayınız. Yukarıdaki çalışmayı bu eşlik ile birlikte çalabilirsiniz. 7

9 6 Altıncı Çalışma Bu çalışmamızda müzikte çok popüler kullanımı olan Armoni Yürüyüsü kullanımına örnek teşkil eden bir çalışma örneğini kullanacağız. Birbiri üzerine tam dörtlü aralık uzaklıktaki ton merkezlerine giderek bir zincirleme yürüyüşü takip eder armoni yürüyüşleri. Sizlere parçamızın akor şifrelerinin altında bu şifreye karşılık gelen akorların bir tuşlu çalgıda seslendirilmesi örneğini vereceğiz önce. Klasik armonideki seslerin yakın yerlere gitmesi ve akorlar arasındaki ortak seslerin tutulması kuralını müzik türü farkı gözetmeden uyguladığınız taktirde leziz sonuçlar alabilirsiniz. 6 m 7 E = 0 m B 7 A D ø G 7 m m Şimdi de yukarıda akor şifreleri ve bu akorların tuşlu çalgıdaki tınlatılmalarını verdiğimiz örneğin Bas Gitar ile çalacağımız partisini sizlere sunuyoruz. Bu parçada parmak numarası verilmemiştir. Bu çalışmaya yapacak olan kişi, kendine en uygun parmak numaralarını seçecektir. = 0 m m 7 A B 7 E 7 D ø G m m 6. Ses Dosyası Linki Altıncı çalışmamızın davul, elektro piyano ve soprano sax tan oluşan eşliğini, WAV dosyası formatında indirmek için BURAYA tıklayınız. Yukarıdaki çalışmayı bu eşlik ile birlikte çalabilirsiniz. Bu altyapı ipad deki ubasis uygulaması ile hazırlanmıştır. 8

10 7 Yedinci Çalışma Bu çalışmada, yine özgün bir çalışmayı, yani benim hazırladığım bir çalışma için yazdığım bas partisini sunuyorum. = Ses dosyaları linkleri gelen sayfada yer almaktadır. 9

11 Akor Şifreleri Doğrultusunda Yaratıcı İcra Teknikleri Prof. Server AİM 7. Ses Dosyaları Linkleri Yukarıdaki notanın alt yapısının linkine ulaşarak, MP3 dosyasını indirmek için BURAYA tıklayınız. Ayrıca bu çalışmamıza özel olarak parçanın alt yapısı ile bas gitar partisinin birlikte duyulduğu MP3 formatındaki ses örneğini indirmek için BURAYA tıklayınız. Yine bu çalışmamıza özel olarak, sadece Bas Gitar partisinin duyulduğu ses örneğini Mp3 formatında indirmek için BURAYA tıklayınız. 7. Altyapının Hazırlanma Aşaması Hakkındaki Bilgiler Bu parçanın davul partisi, ipad deki Amplitube uygulaması içinde yer alan Loop Drummer adındaki davul modülündeki loop lardan biri kullanılarak hazırlanmıştır. Davul partisinin sekvans işlemi için yine Amplitube yazılımı içindeki Amplitube Studio uygulaması kullanılmış ve parça wav dosyası olarak dışarıya aktarılmıştır. Parçadaki diğer partiler için Logic Pro X yazılımı kullanılmıştır. Davul partisi wav dosyası olarak yazılıma Audio kanalı olarak içe aktarılmıştır. Parçadaki elektro piyano ve yaylı çalgılar partisinin kullanıldığı sesler Logic Pro X yazılımının kendi sesleridir. 0

12 8 Sekizinci Çalışma Bu çalışmamız Do minör tonundadır. Parçanın alt yapısında 3 adet akor kullanılmıştır. Bu akorlar birinci derece akoru (dokuzlu), dördüncü derece akoru (minör yedili), üçüncü derece akoru (altılı ve dokuzlu) dur. Bas gitar partisi, 5 telli veya 6 telli çalgılar gözetilerek yazılmıştır. 6 =

13 Akor Şifreleri Doğrultusunda Yaratıcı İcra Teknikleri Prof. Server AİM 8. Ses Dosyaları Linkleri Bu parçanın notalarını çözdükten sonra, altyapı ile birlikte çalışmanız için Mp3 ses dosyası nı BURAYA tıklayarak indirebilirsiniz.