YARGITAY 8. HUKUK DA RES

Transkript

1 YARGITAY 8. HUKUK DA RES

2

3 YARGITAY 8. HUKUK DA RES E: 2004/8393 K: 2005/1976 T: KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜ ÜNE VE VAKFA A T TAfiINMAZ KAZANDIRICI ZAMANAfiIMI VAKIFTA TAV Z BEDEL MUTASARRIFINA NT KAL EDEN TAfiINMAZ (TMK m. 713/2) Özet: Dosya muhtevas na göre, Karayollar Genel Müdürlü ü ve Vak f ad na kay tl paylar n, yaz l fl tarihine kadar kazanma koflullar oluflmad na, Karayollar Genel Müdürlü ü ve vakfa ait bir tafl nmaz n ve pay n kazand r c zamanafl m ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün bulunmad na göre ad geçen tüzel kifliler ile davaya kat lan stanbul Büyükflehir Belediye Baflkanl hakk ndaki davan n reddine karar verilmesi do rudur, hükmün bu k sm n n ONANMASINA, Yorgi k z Evre ad na yaz l bulunan 9/10 paya iliflkin temyiz itirazlar na gelince: tarihinde yürürlü e giren 2762 say l Vak flar Kanununun 29. Maddesiyle tasfiyeye tabi tutulan ve taviz bedelinin ödenmesi için tan nan 10 y ll k süre y l nda sona ermifl, bu tarihten önce tarihinde ç kar lan 4775 say l Kanunla ödeme süresi 10 y l daha uzat lm fl, belirtilen sürenin sonunda (tafl nmaz n mülkiyetinin mutasar f na geçece i) öngörülmüfl olmakla; tüm delillerin toplanmas ve sonucuna göre karar verilmesi gerekir. A ile Y, Vak flar Genel Müdürlü ü, Karayollar Genel Müdürlü ü, dahili daval stanbul Büyükflehir Belediye Baflkanl aralar ndaki tapu iptali ve tescil davas n n reddine dair Kad köy 5. Asliye Hukuk Hâkimli inden verilen gün ve 2087/942 say l hükmün duruflma yap lmas suretiyle Yarg tay'ca incelenmesi davac vekili taraf ndan istenilmifltir. Dosya incelenerek iflin duruflmaya tabi oldu u anlafl lm fl ve duruflma için Sal günü tayin edilerek taraflara ça r ka d gönde-

4 776 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 rilmiflti. Duruflma günü temyiz eden davac vekili gelmedi. Karfl taraftan Vak flar Genel Müdürlü ü vekili geldi. Baflka kimse gelmedi. Duruflmaya bafllanarak temyiz iste inin süresi içinde oldu u anlafl ld ktan ve haz r bulunan n sözlü aç klamas dinlendikten sonra duruflmaya son verilerek, dosya incelendi, gere i düflünüldü: KARAR Davac A vekili, tapu kayd nda "Abdullah A a Vakf ndan careli" fl e r- hini tafl yan 252 ada 24 ve 25 parsellerde 9/10 pay maliki E'nin tarihinde öldü ünü, tapu kayd n n intikal görmedi ini, kay t malikinin mirasç b rakmas nedeniyle tafl nmaz n mahlül vak f s a- y lamayaca n, 35 seneyi aflk n bir zamandan bu yana koflullar na uygun olarak vekil edeni taraf ndan tasarruf edildi ini, uyuflmazl k konusu paylar n TMK n n 713/2.maddesi hükmü uyar nca hukuki de erini yitirdi ini ileri sürerek kay t maliki E ve daval Karayollar Genel Müdürlü ü ile Vak f ad na yaz l bulunan paylar n kazanmay sa layan zilyetlik nedeniyle iptali ile vekil edeni ad na tapuya tesciline karar verilmesini istemifltir. Daval Yorgi vekili, kay t maliki E'nin vekil edeninin miras b rakan oldu unu, davac n n ayn yer hakk nda daha önce Kad köy 5.Asliye Hukuk Mahkemesine açt davan n gün, 690/1157 esas ve karar say l hükümle reddedildi ini, kesin hüküm nedeniyle davan n reddine karar verilmesini savunmufltur. Daval Karayollar Genel Müdürlü ü vekili, vekil edeni ad na kay tl paylara iliflkin tafl nmaz n Haydarpafla Köprü Kavfla Projesi kapsam nda kamulaflt r ld n ve yol olarak kullan ld n, Birkökler Vakf ad na Vak flar Genel Müdürlü ü vekili, kazanma koflullar n n gerçekleflmedi ini belirterek davan n reddine karar verilmesini savunmufllard r. Mahkemece, davan n reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davac vekili taraf ndan temyiz edilmifltir. Dava konusu 252 ada 24 ve 25 parsellerin esas ve öncesi ayn ada 14 parseldir. 14 parsel gün ve 11, 49, 876 say l tapu kay tlar na dayan larak tarihinde kadastro yoluyla 1/10 pay Mehmet o lu Hasan Sadi, 9/10 pay Yorgi k z E ad na tescil edilmifl, tarihinde Karayollar Genel Müdürlü ünün kamulaflt rmas sonucu oluflan 24 ve 25 parsellerden 24 parseldeki Hasan Sadi ad na yaz l 2/10 pay kamulaflt rma nedeniyle Karayollar Genel Müdürlü ü, 25 parseldeki 2/10 pay hükmen Birkökler Vakf ad na, geriye kalan 18/20 (9/10) pay ise E üzerine b rak lm fl ve halen ayn kifli ad na tapuda kay tl bulunmaktad r. Dava konusu parsellerin kütü ünün beyanlar hanesinde E ad na olan 9/10 pay n "Abdullah A a Vakf ndan carelidir" flerhi yaz l d r.

5 Yarg tay Kararlar 777 Dosya muhtevas na, dava evrak ile yarg lama tutanaklar münderecat na, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildi ine, daval Karayollar Genel Müdürlü ü ve Vak f ad na kay tl paylar n yukar - da aç klanan nedenle yaz l fl tarihine kadar kazanma koflullar oluflmad - na, Karayollar Genel Müdürlü ü ve vakfa ait bir tafl nmaz n veya pay n kazand r c zamanafl m ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün bulunmad na göre ad geçen tüzel kifliler ile davaya kat lan stanbul Büyükflehir Belediye Baflkanl hakk ndaki davan n reddine karar verilmesinde herhangi bir isabetsizlik görülmemifltir. Davac vekilinin bu yöne iliflen temyiz itirazlar n n reddi ile hükmün bu bölümlerinin ONANMASINA, Yorgi k z E ad na yaz l bulunan 9/10 paya iliflkin temyiz itirazlar na gelince: Daval Yorgi kesin hüküm itiraz nda bulunarak davan n reddine karar verilmesini istemifltir. Dava konusu paylar yönünden davac n n TMK n n 713/2. maddesinde yaz l "... Maliki tapu kütü ünden anlafl lamayan..." sebebine dayanarak Kad köy 5. Asliye Hukuk Mahkemesine açm fl oldu u davan n yap lan yarg lamas sonunda gün 690/1157 esas ve karar say l hükümle davan n reddine karar verilmifltir. Görülmekte olan davada da, davac vekili ölüm sebebine dayanarak iptal ve tescil iste inde bulunmufltur. Aç kland üzere, dayan lan sebepler farkl oldu u için yukar da tarih ve say s yaz l hüküm görülmekte olan bu dava yönünden kesin hüküm oluflturmaz. HUMK un 237. maddesi hükmü uyar nca; bir hükmün kesin hüküm say labilmesi için, her iki davan n taraflar, konusu ve dayan lan sebebin ayn olmas gerekir. Taraf ve konu birli i mevcut ise de, dayan lan sebepler farkl oldu u için önceki dava sonunda verilen kesinleflen hüküm bu dava yönünden kesin hüküm oluflturmaz. Dosya aras ndaki belgeler, nüfus kay t örne i, mirasç l k belgesi ve vekaletnamedeki aç klamalara göre daval Yorgi'nin kay t maliki E 'nin mirasç s oldu u hususunda duraksamamak gerekir. Kay t maliki E üzerindeki paylar n kazan lmas meselesine gelince; Dava, TMK n n 713/2 maddesine dayal tapu iptali ve tescil iste ine iliflkindir. Kural olarak, tapulu bir tafl nmaz n veya tapuda kay tl bir pay n kazand r c zamanafl m ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün de ildir. Ancak, kanunun aç kça izin verdi i ve düzenledi i ayr k durumlarda tapulu bir yerin veya tapuda kay tl bir pay n koflullar olufltu u takdirde kazand r c zamanafl m ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün olabilir. Kanunun aç kça izin verdi i hallerden biri de TMK n n 713/2. maddesindeki düzenlemelerdir. An lan maddede, "ayn koflullar alt nda, maliki tapu kütü ünden anlafl lmayan veya 20 y l önce ölmüfl, ya da hakk nda gaiplik karar verilmifl bir kimse ad na kay tl bulunan tafl nmaz n tamam n n veya bölünmesinde sak nca olmayan bir parças n n zilyedi de o tafl nmaz n

6 778 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 tamam, bir parças veya bir pay üzerindeki mülkiyet hakk n n tapu kütü- üne tesciline karar verilmesini isteyebilir" denilmifltir. Az öncede aç kland üzere; davac, kay t malikinin ölüm sebebine dayanarak iptal ve tescil iste inde bulunmufltur. Bu durumda, tafl nmaz n beyanlar hanesindeki flerhin gözönünde tutularak uyuflmazl n 2762 say l Vak flar Kanunu, yürürlükten kald r lan Medeni Kanunun 82/B, TMK nun 117 ve gün 2/19 say l Yarg tay çtihat Birlefltirme Karar karfl s nda çözüme kavuflturulmas gerekmektedir say l Vak flar Kanununun 41. maddesinde "Kanunu Medenideki müruru zaman hükümleri vak f mallan hakk nda da tatbik olur" denilmifl, 8. maddede ise vak flar n do rudan do ruya hayrattan olan tafl nmazlar n n zamanafl m yoluyla edinilemeyece i hükme ba lanm flt r tarih ve 903 say l Kanunla eklenen MK nun 81/B maddesine göre; vak flar n mallar üzerinde zilyetlik yoluyla kazanma hükümleri tatbik olunmaz denilmifltir. Tüm bunlardan ayr, gün, 2/19 esas ve karar say l Yarg tay çtihat Birlefltirme Karar nda da Tapuda, mutasarr f ad na kay tl ve belli bir vakf n icareteynli (çifte icarl ) mal oldu u tapu sicilinden anlafl lan tafl nmaz n mutassarr f 20 y l önce vefat etmifl olsa bile, o tafl nmaz hakkk nda MK nun 639/2. maddesinin zilyedi yarar na uygulanamayaca benimsenmifltir. Tüm bu aç klamalar karfl - s nda sorun Abdullah A a Vakf ndan carelidir flerhini tafl yan E nin pay n n/paylar n n zilyetlik hukuki sebebine dayan larak kazan lmayaca noktas nda toplanmaktad r tarihinde yürürlü e giren 2762 say l Vak flar Kanununun 29. maddesiyle tasfiyeye tabi tutulan ve taviz bedelinin ödenmesi için tan nan on y ll k süre y l nda sona ermifl, bu tarihten önce tarihinde ç kar lan 4775 say l Kanunla ödeme süresi on y l daha uzat lm flt r. An lan hüküm uyar nca tasfiyeye tabi tutulan vak f tafl nmazlar n belirtilen sürenin sonunda mülkiyetinin mutasarr f na geçece i, ad na tescil edilmekle beraber tafl nmaz n tamam geri kalan taksitler için birinci derecede ve birinci s rada ipotek say larak tapuya kaydedilece i belirtilmifltir. Tafl nmaz bu flekilde tasfiyeye u rad ktan sonra koflullar n oluflmas halinde tapulu bir tafl nmaz n veya pay n n TMK n n 713/2. maddesi hükmü uyar nca kazan lmas mümkün olabilir. Yukar da tarih ve say s yaz l Yarg tay çtihat Birlefltirme karar nda, mutasarr f bulunmad ndan mahluliyet durumu nedeniyle tafl nmaz n vakf na dönece i ve bu nedenle kazan lamayaca öngörülmüfltür. Somut olayda; 2762 say l Vak flar Kanununun 26 ve devam maddeleri hükümleri uyar nca tasarruf sahibi E'nin hakk mülkiyet hakk na dönüflmüfl olup, tafl nmaz n vak fla ilgisi kesilmifl olmaktad r. Vak fla ba lant s kesilen bir tafl nmaz n yukar da da belirtildi i üzere TMK n n 713/2. maddesindeki yollama nedeniyle ayn maddenin 1. f kras nda belirtilen koflul-

7 Yarg tay Kararlar 779 lar alt nda tasarruf edilmesi halinde tapu kayd TMK n n 713/2. maddesi hükmü uyar nca hukuki de erini yitirebilir. Bu aç klamalar karfl s nda somut olayda mahkemece yap lan araflt rma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktad r. Taraflar n liste halinde sunduklar delillerin eksiksiz olarak toplanmas, taraf tan klar n n HUMK un 259. maddesi hükmü uyar nca dava konusu paylar kapsayan tafl nmaz bafl nda dinlenilmeleri, davac n n zilyetli inin süreci ve niteli inin kendilerinden sorulmas, tüm deliller eksiksiz olarak toplan p birlikte de erlendirildikten sonra yukar da yap lan aç klamalar karfl s nda uyuflmazl k konusu paylar n hukuki de erini yitirip yitirmedi inin tart fl l p de erlendirilmesi, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yaz l gerekçeyle E ad na kay tl paylara iliflkin davan n reddine karar verilmesinde herhangi bir isabet görülmemifltir. Davac vekilinin bu yöne iliflen temyiz itirazlar n n kabulü ile kay t maliki E ad na yaz l bulunan 9/10 paya iliflkin hüküm bölümünün HUMK un 428. maddesi uyar nca BOZULMASINA ve afla da dökümü yaz l 10,10 YTL peflin harc n onama harc na mahsubu ile kalan 1,10 YTL'nin temyiz edenden al nmas na tarihinde oybirli iyle karar verildi.