Grubunuzla çalışarak aşağıdaki sorulara değişik cevaplar vermeye çalışınız.

Transkript

1

2

3 GİRİŞİŞ ETKİNL NLİĞİ Grubunuzla çalışarak aşağıdaki sorulara değişik cevaplar vermeye çalışınız. Sobaları, kaloriferleri kışın yaktığımız halde yazın niçin yakmıyoruz? Soğuk su içmek istediğinizde suyu soğutmak için ne yapıyorsunuz?

4 NE KADAR ISI, O KADAR SICAKLIK Elimizle kalorifer borularına dokunduğumuzda, elimizi sobaya yaklaştırdığımızda yada elimizde sıcak çay bardağı varken neler hissederiz? Bu uygulamalarda ısınan ve soğuyan nesneler nelerdir? Bu nesneler arasında herhangi bir alışveriş gerçekleşmiş midir?

5 NE KADAR ISI, O KADAR SICAKLIK Sıcaklıkları farklı olan iki madde birbirine temas ettiğinde ısı alışverişi olduğunu, ısı alan maddenin ısındığını, ısı veren maddenin soğuduğunu; Alınıp verilen değerin ISI, yükselip alçalan değerin ise SICAKLIK olduğunu öğrendik. ISI ve SICAKLIK birbirinden farklıdır. ISI sözcüğü bir enerjiyi tanımlamak için kullanılır. SICAKLIK ise bir nesnenin ne kadar sıcak yada soğuk olduğunu belirtir.

6 Maddenin sıcaklığının artması, aldıkları ısı miktarına göre değişir. Yazın ortamın sıcak, kışın ise soğuk olması tamamen Güneş ten alınan ısı miktarı ile ilgilidir. Miktarı aynı olan maddelere, farklı miktarlarda ısı verilmesi ne gibi sonuçlar doğurur?

7 Aynı miktarda maddeye verilen ısı miktarının farklılığı; maddenin az yada çok ısınmasına neden olur. Kaplardaki suyun miktarı aynıdır. Isı verilmeden önceki sıcaklıkları eşittir. Aynı tür ısı verilmektedir. 5 dakika sonra 10 dakika sonra Isı enerjisi verilme süresi 5 dakikadır. Suyun son sıcaklığı 40 C tur. Su az ısınır. Isı enerjisi verilme süresi 10 dakikadır. Suyun son sıcaklığı 70 C tur. Çok ısı alır, çok ısınır.

8 AYNI ORANDA, AYNI ÖZELLİKTEKİ MADDEYE AZ ISI VERİLDİĞİNDE AZ; ÇOK ISI VERİLDİĞİNDE ÇOK ISINIR.

9 İzlenecek yol; Şekilde görüldüğü gibi bir deney düzeneği kurunuz. Beherglasın içine 100 ml su koyup, sıcaklığı belirleyiniz. İspirto ocağınızı yakıp, birer dakika arayla suyun sıcaklığını ölçerek veri tablonuza kaydediniz.

10 Suyun sıcaklığının artmasını ne sağladı? Isınma süresi arttıkça suyun sıcaklığında ne gözlendi? Su daha uzun süre ısıtılsaydı, sıcaklıkta neler gözlerdik? ETKİNLİĞİN SONUCU ; Suyun 1.dakikadaki sıcaklığı ile 5. dakikadaki sıcaklığı arasındaki farkın nedeni nedir? Bir maddeye az ısı verildiğinde ısınır..ısı verildiğinde çok ısınır. Az ısınan maddenin sıcaklığı artar; çok ısınan maddenin sıcaklığı.. artar.

11 Hepimiz banyo yaparken suyun normal sıcaklıkta olmasına dikkat ederiz. Kullandığımız su soğuksa üşür; sıcaksa yanarız. Banyoda kullandığınız suyun sıcaklığını nasıl ayarlarsınız? Bir bardak kaynar su, Bir kova suyu mu; Bir sürahi suyu mu DAHA ÇOK ISITIR?

12 Aynı miktardaki maddelere, farklı miktarda ısı verildiğine ine neler olabileceğini ini öğrendik. FARKLI MİKTARDAKİ MADDELERE AYNI MİKTARDA ISI VERİLDİĞİNDE NELER OLABİLİR?

13 Eşit sıcaklıkta, farklı miktarlardaki su, ayrı kaplarda ısıtılıyor. Her ikisini de verilen ısı miktarı ve ısıtma süresi eşittir. Suların ilk sıcaklıkları eşittir. Verilen ısı enerjisi miktarı ve ısıtma süresi eşittir. Su miktarı 50 ml Su miktarı 100 ml 5 dakika sonra Termometrenin gösterdiği sıcaklık yüksektir. ( 80 C ) Su, çok ısınmıştır. Termometrenin gösterdiği sıcaklık düşüktür. ( 40 C ) Su az ısınmıştır.

14 BİR MADDEYE, AYNI MİKTARDA VE EŞİT SÜREDE ISI VERİLDİĞİNDE; MADDE MİKTARI AZ OLAN ÇOK, ÇOK OLAN AZ ISINIR.

15 Farklı miktarlarda olan maddeye verilen ısı, maddelerde değişik ısınmalara neden olur. Bunu öğrenmek için aşağıdaki etkinliği yapalım. Araç-Gereçler; İki adet ispirto ocağı, iki adet sacayak, iki adet beherglas, iki adet termometre İzlenecek Yol; İki ayrı deney düzeneği kurunuz. Beherglasların birine 100 ml, diğerine 150 ml su koyarak sıcaklıklarını ölçüyoruz. İspirto ocaklarını yakarak 5 dakika süreyle ısıtıyoruz. 5 dakika sonra suların sıcaklıklarını ölçüp kaydediyoruz. Verilen ısılarla ilgili ne söyleyebiliriz? Madde miktarı ile ısınma ve sıcaklık artışı arasında nasıl bir ilişki var? SONUÇ : Aynı oranda ısı alan aynı maddeden, az olan.ısınır, çok olan.. Isınır.

16 GÖZDEN GEÇİRME 1. Özgür, bir cezve suyu ispirto ocağı ğında; Cansu da tüp t p gaz ocağı ğında ısıtıyor. Hangi ocakta ısıtılan su daha çok ısınır? Niçin? in? 2. Aynı miktarda, aynı sürede ısı verilen maddeden madde miktarı az olan çok; çok olan az ısınır. r. Bunu nasıl l bir deneyle kanıtlayabilir siniz?