SAĞLIK YÖNÜYLE ÇALIŞMA HAYATINDA ERGONOMİ

Transkript

1 SAĞLIK YÖNÜYLE ÇALIŞMA HAYATINDA ERGONOMİ Dr. Hülya TOPCU ÇAĞLAR Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Daire Başkanlığı Meslek Hastalıkları ve İş Kazalarının Kontrolü Birimi 1

2 What is Ergonomics? Fit the task to the person Use the rules of work Work smarter, not harder Make things user-friendly

3 Ergonomi.Ergonomi hekim bakış açısıyla yaşamın insana uygun hale getirilmesi, bir başka deyişle yaşamın hümanizasyonudur..çalışma ortamının insan özelliklerine olarak tasarlanmasıdır. uygun

4 İnsan faktörleri Sadece fiziksel uygunluk değil aynı zamanda psikolojik ve diğer bakımlardan da uygunluk söz konusudur. Bu nedenle ergonomiye insan faktörleri denmesi de doğrudur.

5 Ergonomi bir çok disiplinin katkısını gerektirir Fiziksel boyut ve biçim (antropometri ve biyomekanik) Fiziksel gereksinimler (fizyoloji ve biyoloji) Vücut ritimleri (kronobiyoloji) İnsan girdi karakteristikleri (fizyoloji, duyusal psikoloji, fizik) Bilgi ve karar (grafik tasarım, psikoloji, bilişim bilimleri) Çevresel tolerans (biyoloji, psikoloji, adli) Veri toplama, sağlama ve analizi (istatistik, iş yöntemleri, grafik tasarımı) Çalışma ve iş süreçleri (tasarım, mühendislik, yönetim, psikoloji) Kültür ve güdülenme (psikoloji, sosyoloji) Sistem tasarımı (sistem tasarım ilkeleri, afet çalışmaları).

6 Ergonominin Çalışma alanı Katkıda bulunan bilimler Fiziksel boyut ve biçim Antropometri.biyomekanik Fiziksel gereksinimler Fizyoloji, biyoloji Vücut ritimleri Kronobiyoloji İnsan girdi karakteristikleri Fizyoloji, Duyusal psikoloji,fizik Enformasyon ve karar Psikoloji,Enformasyon birimleri İnsan çıktı karakteristikleri Biyomekanik,Fizyoloji,Psikoloji,İletişim çalışmaları Çevresel toleranslar Fizyoloji,Biyoloji,Psikoloji,Adli tıp Veri sağlanması, toplanması ve İstatistik,İşletme yöntemleri analizi Çalışma alanları ve iş hayatı Tasarım,Yönetim,İş psikolojisi Örgütsel yeniden yapılanma Örgütsel teori Kültür ve güdülenme Psikoloji, sosyoloji Sistem tasarımı Sistemler,Mühendislik ilkeleri, Afet çalışmaları, Kaza değerlendirmeleri Fiziksel gereksinimler Fizyoloji, biyoloji

7 Ergonomiciler Hayatın insan üzerindeki zorlayıcı ve olumsuz etkilerinin ortadan kaldırılması ya da sınırlandırılmasına yönelik bütün çabalar ergonomi alanına girer.

8 Temel ergonomi özelleşmelerinin hedefleri Fiziksel yönetim Beceri yönetimi Risk yönetimi Zaman yönetimi

9 Ergonomi Var olan sistem hatalarının ortadan kaldırılması Güvenilirliği ve performansı yüksek yeni sistemlerin geliştirilmesi İnsan performansı yükseldikçe sistem performansının artmasının sağlanması Sistem tasarımının insan performansını ya da potansiyelini azaltmamasının sağlanması için çalışır.

10 Kullanıcıya uygun olmalı Kullanımı kolay olmalı Rahatlığı arttırmalı ERGONOMİK TASARIM Performansı arttırır Sağlığı korur Hız Güvenlik Doğruluk, kesinlik, hassasiyet

11 Ergonomik bir klavye. Kullanımını öğrendiğinizde yazma hızınız %6 artmış olacak

12 Kullanıcı farklılıkları: Yaş Görme durumu Vücut boyutları ve biçimi Özel gereksinimler

13

14 ABD nde ergonomistle rin değişik mesleklere göre dağılımı Akademik uzmanlık alanı % Psikoloji 45 Mühendislik 19, 1 İnsan faktörleri/ergonomi 7, 7 Tıp, fizyoloji, yaşam bilimleri 3, 0 Eğitim 2, 6 Endüstriyel tasarım 2, 4 İş yönetimi 1, 9 Bilgisayar bilimi 1, 3 Diğer 8, 3 Öğrenci 8, 2 Belirlenemeyen 0, 4 Toplam 100

15 Risk alma Bazı kişiler aşırı derecede risk alma eğilimindedir, bazıları ise aşırı derecede riskten kaçınırlar. Birinci grup riskli davranışları en azından mesire etkinliği olarak göze alırken, diğer gruptakiler en düşük düzeydeki riskleri bile sorun edinirler. Söz konusu eğilimlerin belirlenmesi ruhsal yapı, kültür, formal eğitim, yaşam deneyimleri vb ile biçimlenir.

16 Risk algılama Risk algılama oldukça karmaşık bir konudur. Kişiler genellikle ihmal edilebilir bazı riskleri derecede algılarken bazı yüksek riskleri olduğundan daha az derecede algılayabilirler. aşırı Bu durum risk algılama analizleri nin gelişmesine yol açmıştır

17 Risk değerlendirme süreci

18

19 Ergonominin prensipleri-i Nötral pozisyonu koru Aşırı zorlanmayı engelle En sık kullanılan en rahat olmalı Uygun yükseklikte çalış Aşırı hareketi önle Yorgunluğu ve statik yükü azalt Baskı noktalarını en aza indir erişebileceğin yerde

20 Ergonominin prensipleri-ii Uygun sıyırma mesafesini sağla Hareket et, egzersiz yap, gerin Rahat bir ortam sağla Vibrasyonu önle

21 En değerli üç hazineniz nedir?

22

23 Fizyoloji L 1 l 1 M 1 M 1 m 1 M 2 L 2 l 2 M 2 m 2 Alacağınız her kilo, omuriliğinize ortalama on kilo yük bindirecektir. 0466

24 Duruş Duruş, başta bel ağrısı olmak üzere, kasiskelet sistemi hastalıklarının oluşmasında önemli bir rol oynar

25 Omurganın S eğrisini koru

26

27 Dan MacLeod T.C. Sağlık Bakanlığı

28

29

30 Dan MacLeod

31 Dan MacLeod

32 Dan MacLeod T.C. Sağlık Bakanlığı

33 Ergonomics

34

35

36

37

38

39

40

41

42 Make Ergonomics Part of Daily Worklife

43 Çevresel tehlikeler Kaygan ve ıslak zeminler Düzgün olmayan döşeme seviye frakları Kapalı ortamda kaldırma Tıkanık ve dar geçitler Yürüme yolunda atıklar İş gereksinimine uygun sayıda sayısı Yetersiz aydınlatma yüzeyi, döşemede olmayan personel

44 Laboratuar ergonomisi El, ön kol başparmak ve parmakların yineleme hareketleri Pipetle çekme yada kapak açma işinde parmak uçlarıyla kavrama hareketlerinin sık yapılması(pipetle çekme işinde her yirmi dakikada bir ara verilmelidir) Kolların açılmış kanat biçiminde tutulmasına yol açan uygulamalar

45 Laboratuar ergonmisi Boynun öne, arkaya, yana bükük durumda tutulmasına yol açan uygulamalar Aşırı uzanma gereksinimleri Başparmağın aşırı zorlanmasına yol açan uygulamalar Kötü ve statik duruş biçimleri Uzun süre ayakta çalışma Yetersiz yükseklik ayarı Bileklerin nötral durumda olmaması

46 Boyun

47 Ofis ergonomisi

48 4 adımda ofisi gözden geçirmek 1. Sandalye

49 Ayakta dururken oturma yeri diz kapağı seviyesinde Ağırlık eşit dağılmalı Diz arkasına baskı olmamalı Sırt desteğine izin verecek derinlik

50

51 2. Klavye

52

53 Keep Wrists in Neutral

54 Most work at elbow height (sitting or standing)

55 3. Çalışma masası(monitör, telefon) doküman,

56

57 Monitör gözlerden en az 65 cm uzakta Göz yorgunluğu açısından açı ve mesafe önemli Uzak ve büyük punto vb ile kullanım

58

59

60 Summary Neutral Postures

61 Lighting and Glare

62

63

64

65

66

67 4. Molalar ve ara Her dakikada bir 1-2 dakikalık kısa ara Saat başı 5-10 dakika ara ya da iş değişimi Öğlen arası bilgisayar başından uzaklaşma Aralıklı olarak uzaklara bakma(monitör kullanımı) Ara sıra göz kapaklarını saniye kapama

68 video

69

70 Bilgisayar kullanımı risk faktörleri Tekrarlamalı hareketler Yanlış klavye pozisyonu Ön kolun desteklenmesi Yetersiz molalar Uzun süre klavye kullanımı Mouse kullanımı Postür bozukluğu İş memnuniyeti Bilgisayarla çalışma süresi

71 Resmi Gazete Tarihi: Resmi Gazete Sayısı: EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

72

73 Kaslarımızı güçlendirelim

74 SAĞLIK İÇİN EGZERSİZ YAPALIM

75 Top sıkma

76 Parmak açma kapama

77 Bilek çevirme

78 Elleri bastırma

79 Omuz kaydırma

80 Bel kasını güçlendirme

81 Kedi-deve egzersizi

82 Ayakta yapılabilen egzersizler

83 Bacak gerdirme

84