Bulunduğu Kaynaştırma

Transkript

1 İşitme Engelli Öğrencilerin Bulunduğu Kaynaştırma Ortamlarında Fiziksel Düzenlemeler Araş. Gör. Duygu BÜYÜKKÖSE Araş. Gör. Hüseyin KOÇ Doç. Dr. Hasan GÜRGÜR ÖZEK 2015, Anadolu Üniversitesi

2 Giriş İşitme engelli öğrencilerin eğitim alabilecekleri eğitim ortamları; özel eğitim okulları genel eğitim okulları (kaynaştırma) şeklinde sınıflandırılabilir.

3 Günümüzde işitme engelli öğrencilerin genel eğitim okullarında eğitim almaları anlamına gelen kaynaştırma uygulamaları oldukça yaygınlaşmıştır.

4 Kaynaştırma uygulamalarının işitme engelli öğrencilerin; dil ve iletişim beceri, sosyal yeterlilikleri ve akademik başarılarına katkılar sağladığı belirtilmektedir.

5 Kaynaştırma öğrencilerine yönelik bahsedilen bu katkıların sağlanabilmesi için bir takım uyarlamaların yapılması gerektiği belirtilmektedir (Mastropieri ve Strugg, 2010; Wood, 2006). Uyarlama, işitme engelli öğrencilerin gereksinimleri doğrultusunda sınıfın fiziksel çevresinin, öğretim materyallerinin, dersin içeriğinde ve işleyişinde düzenlemelerin yapılması anlamına gelmektedir.

6 Uyarlama yapmanın amacı işitme engelli öğrenci ile birlikte kaynaştırma sınıfında tüm öğrencilerin (işiten) eğitim öğretim sürecine katılım en üst düzeye çıkarılmasıdır. Kaynaştırma sınıflarında eğitim öğretim sürecinin niteliğinde fiziksel çevrenin dolayısıyla uyarlamaların önemi vurgulanmaktadır.

7 Amaç Kaynaştırma ortamlarında eğitim alan işitme engelli öğrencilere yönelik gerçekleştirilebilecek fiziksel uyarlamaları betimlemek.

8 Kaynaştırma Sınıfında Fiziksel Özellikler ve Uyarlamalar ısı ışıklandırma duvar renkleri panolar dolaplar sınıf mevcudu sıra ve masalar oturma düzeni sınıfın genişliği ses düzeyi (akustik yalıtım) İşitmeye yardımcı teknolojilerin kullanılması

9 Sınıfın ısı, aydınlatma ve duvar renklerine ilişkin özellikler İdeal sınıf ısısının dereceler arasında olması Sınıfın düzenli olarak havalandırılması Aydınlatmanın öğrencilerin dersi rahat bir şekilde takip edebilecekleri şekilde sağlanması (mümkün olduğunca gün ışığı) Sınıfın duvar renklerinin çocukları motive edici, dikkat dağıtmayan türde yapılması (pastel ve açık renkler)

10 Sınıfta yer alan pano ve dolaplara ilişkin özellikler Panoların duvarlarda düzgün bir biçimde yerleştirilmesi, akustik olarak da sesin yankılanmasını azaltacak malzemeyle yapılmış olması Dolaplar ve sıralar arasında hareket edilebilecek boşlukların olması

11 Sınıfın genişliği, sıra ve masalara ilişkin özellikler Sınıf genişliğinin farklı öğretim yaklaşımlarını kullanacak ve etkinlikler gerçekleştirilebilecek nitelikte olması Sınıftaki sıraların, dolapların ve rafların çocukların fiziksel gelişim seviyelerine uygun olması Sınıftaki sıraların aralarındaki boşlukların rahat hareket etmeye elverişli olması Sıra ve masaların altına gürültüyü azaltacak malzemelerin yapıştırılması

12 İşitmeye yardımcı teknolojilerin kullanılmasına ilişkin özellikler İşitme engelli çocukların sınıfta dersi takip edebilmeleri için işitme cihazlarını doğru ayarda, tüm gün takmalarının sağlanması Öğretmenin işitme cihazının ayarları konuşunda bilgi sahibi olması ve kontrol edebilmesi Kaynaştırma sınıflarında FM sisteminin kullanılması

13 Sınıf mevcudu ve öğrencilerin kişisel eşyalara ilişkin özellikler Sınıf mevcudu öğretmenin ilgilenebileceği öğrenci sayısını aşmamalıdır. Ayrıca öğrenci sayısı sınıfın fiziksel olarak elverdiği sayıyı aşmamalıdır. Öğrencilerin kişisel eşyalarının da dikkat dağıtıcı olmayacak ya da rahatsızlık vermeyecek biçimde sınıf içinde olmasına dikkat edilmelidir.

14 Ses düzeyine ilişkin özellikler (akustik yalıtım) (1) Ders esnasında dış mekanlardan (bahçe, koridor gibi) dersin takibini engelleyecek düzeyde sesin gelmemesi için pencere ve kapıların kapalı tutulması Gürültü yapan klima, bilgisayar fanı gibi aletlerin mümkün olduğunca kullanılmaması Sınıfın akustik yalıtımlı (yerde halı, duvarda yankılanmayı azaltacak malzemeler gibi) olması

15 Ses düzeyine ilişkin özellikler (akustik yalıtım) (2) Çevre ve Orman Bakanlığı nın Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği (2006) ya göre:

16 Ses düzeyine ilişkin özellikler (akustik yalıtım, sınıf yönetimi) (3) Sınıftaki gürültünün azaltılması için sınıfta etkili bir yönetim tarzının benimsenmesi Örneğin: Arkadaşlarımız konuşurken onları dinliyoruz.

17 Fiziksel ortamda bulunan öğretim materyallerine ilişkin özellikler Kullanılan materyallerin ders sonrası sınıfın duvarlarına asılması (ünite köşeleri) Materyallerin öğrencilerin uzaktan görebilecekleri büyüklükte hazırlanması Duvarlara asılan malzemeler sıkıcı hale gelmeden belli zaman aralıklarında değiştirilmesi

18 Oturma düzenine ilişkin özellikler İşitme engelli öğrencinin öğretmenini ve arkadaşlarını rahatça dinleyebileceği ve takip edebileceği yere oturtulması Sınıftaki sıraların düzenlenişi sınıfta farklı öğretim yöntemlerinin uygulanmasını engellemeyecek biçimde olması

19 Okulun genelinde gerçekleştirilebilecek fiziksel uyarlamalar Spor salonu, toplantı salonu gibi alanlarda gürültüyü azaltacak önlemler almak. Bahçe, spor salonu gibi alanlarda oluşabilecek kazalar karşında öğrencileri uyarmak ve önlemler almak. Toplantı salonu gibi alanlarda da akustik açıdan uygun düzenlemeleri yapmak. Acil durumlar için yapılacakları açık ve anlaşılır biçimde işitme engelli çocuğa anlatmak, ışıklandırmalı alarm sistemleri kullanmak.

20 Sonuç Kaynaştırma sınıflarında yapılacak uyarlamalar çocuğun yetersizlik alanlarına, ihtiyaçlarına ve bireysel farklılıklarına göre değişiklikler gösterebilir. Kaynaştırma ortamların yapılacak fiziksel uyarlamalar öğrencinin dersi takip etmesini kolaylaştırarak, başarısını da artıracaktır. Fiziksel uyarlamalarla birlikte okulun ve sınıfın işleyişine ilişkin düzenlemeler ve eğitim sürecine ilişkin uyarlamalar da yapılmalıdır.

21 Yararlanılan bazı kaynaklar Mastropieri, M.A., & Scruggs, T.E. (2010). The inclusive classroom: Strategies for effective instruction. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall Sucuoğlu, B. ve Kargın, T. (2010). İlköğretim de kaynaştırma uygulamaları. Ankara Kök Yayıncılık tarihinde alınmıştır. Turan, Z. (2005). Çocuklarda İşitme Sorunlarının Değerlendirilmesi. İşitme, Konuşma ve Görme Sorunu Olan Çocukların Eğitimi, (Ed.) U.,Tüfekçioğlu (s ), Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları. Wood,J.W. (2006). Teaching students in inclusive setting adapting and accommodating instruction. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall