kronik hepatit C de değişen tedaviler

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "kronik hepatit C de değişen tedaviler"

Transkript

1 kronik hepatit C de değişen tedaviler reşit mıstık 25.Mayıs.2016 uludağ üniversitesi tıp fakültesi enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji

2 HCV; Silent Killer = Sinsi Katil Hepatit C büyük oranda kronikleşir ve siroza ilerler içerisinde Chen SL, Morgan TR. The natural history of hepatitis C virus (HCV) infection. Int J Med Sci 2006;3:47 52

3 Türkiye de yaygınlığı yaygınlığı; kan donör, toplum taraması ve risk gruplarında araştırılmış kan donör çalışmalarında Türk Kızılay ının son yıllardaki verileri farklılık gösteriyor

4 Türkiye geneli (lokal kan donörleri) Ant-HCV(+) Toplam Sayı % (Mıstık R. Hepatit C nin epidemiyolojisi Viral Hepatit 2013)

5 toplum taramaları VHSD nin yaptığı taramada %0.7 ve TKAD nin çalışmasında anti-hcv %0,95 oranında pozitif bulunmuş. (Gürbüz Y, Tosun S, Balık İ, ve ark. X.Ulusal Viral Hepatit Kongresi, 1-4 Nisan 2010, Maritim Pine Beach Hotel Antalya, Kongre Kitabı, 2010, s.107; TÜRKHEP ÇALIŞMASI- TKAD verileri Tözün N, Özdoğan O, Çakaloğlu Y ve ark.)

6

7 Bursa da Kan Donörlerinde Anti-HCV ) (1998- (Bal SH ve ark. XIV. Türk KLİMİKı Kongresi Mart 2009, Kervansaray Hotel Lara-Antalya, Kongre Kitabı, 2009, s. 184)

8 Türk Nefroloji Derneği Grup Sayı % hemodiyaliz periton diyalizi böbrek transplantı (Serdengeçti K ve ark. Registry of the Nephrology, dialysis and transplantation in Turkey, Registry 2010)

9 HCV epidemiyolojisi değişiyor mu? TASL 2010 HCV prevalansı 0,9%. Tanı ve tedaviye erişim oranı hala çok düşüktür. GT 1b dominant genotiptir 90% Coğrafyamız dinamiklerindeki değişiklikler nedeniyle Genotip dağılımında son dönemde bölgesel farklılaşmalar ortaya çıkabilmektedir >3% GT1 98% 1-2% GT1 50% 0,9 % 95%GT1 Mülteciler 2-3% GT1 60% GT4 ağırlıklı

10 HCV; Silent Killer = Sinsi Katil Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından silent epidemic / silent killer olarak tanımlanmaktadır. Akut hepatitlerin %10 <, kronik hepatitlerin %30-40 ından, sirozların %30'ından, karaciğer kanserlerinin %30-40'ından sorumludur ve karaciğer transplantasyonunun da en sık nedenleri aarasında 1,2 Türkiye'de HCV pozitifliği ortalama %0.9 civarındadır. 3 Ülkemizde en sık görülen HCV genotipi genotip 1b dir. 3 HCV enfeksiyonu ülkemizde de karaciğer kanserinin en sık nedenleri arasındadır. 2 Karaciğer transplantasyonu nedenleri arasında %20-30 ile 2. sıradadır. Önümüzdeki yıllarda bu oranın artması beklenmektedir. 4 1.WHO General information HCV, Publication No Prof. Dr. Hasan Özkan expert opinion 3. TASL prevalans çalışması 4. Transplantation centers survey

11 Hepatit C: Genotip Dağılımı Messina, Hepatology, 2015

12 ECDC, 2010

13 Karışık Karışık. (Genotipler Türkiye Veri Derlemesi, 2012)

14 Bursa da KHC li olgularımızda %90 genotip1 (250 olguda) (Ağca H, Kazak E ve Mıstık R. KLİMİK Kongresi 13) Bursa da hemodiyaliz ve böbrek tx hastalarında 29/30 (%96.3) genotip 1 (Coşkun Y, Sayan M, Mıstık R, Dilek K. Viral Hepatit Derg 2005;10:28.)

15 ECDC, 2010

16 ECDC, 2010

17

18 SVR (%) PEG+RIBA ile tedavi % 76 82% Genotype 1 Genotype 2,3 SVR rate in genotype 4: 50 77% Manns MP, et al. Lancet 2001;358:958 65; Fried MW, et al. N Engl J Med 2002;347: PEG-IFN: pegylated interferon; RBV: ribavirin; SVR:sustained virological response

19 KVY (%) Tedavideki süreç İFN İFN + RBV Peg-İFN + RBV TLV/ BOC + Peg-İFN + RBV SOF + Peg-İFN + RBV

20

21 Mevcut tedavilerin etkinlik yönünden yetersiz olduğu bilinmektedir. Başarı olasılığı %48 IL 28 B non CC de yanıt olasılığı %75 azalır viral yük yüksek ise üçtebire 1 düşer. Mevcut tedavilerin tamamı Pegile interferon ve Ribavirin içermektedir. Bu iki tedavi ajanının kontrendike olduğu tüm hastalar tedavisiz durumdadır Başarı olasılığı Sirotik hastalarda;%40-50 Deneyimli hastalarda; %14-70 Hiç yanıtsız ve kısmi yanıtsız, ileri evre deneyimlililerde çok düşük yanıt oranları! %14 2,3,4 1.Baran B. UGH 2011;S27 2.Kwo PY. Liver Intern Poordad F, et al. EASL Abstract Jacobson IM, et al. EASL Abstract 1369.

22 Mevcut tedaviler neden kısıtlı etkinliğe sahiptir? Tedavi çok zor ve dikkatle izlenmesi gereken bir tedavidir. Hekim hastayı riske edemez/hasta tedaviyi istemez. Hastanın IL 28 B non CC, yüksek başlangıç viral yükü, yüksek vücut ağırlığı, ya da sirozu gibi olumsuz prediktif faktörleri vardır ve hastada mevcut tedavi yeterince etkili değildir! Hasta tedaviyi tolere edemez, bırakır ya da yanlış alır.

23 HCV; Silent Killer = Sinsi Katil Dekompansasyon ve karaciğer kanseri kırılma noktası Siroz gelişimi kırılma noktası HCV enfeksiyonu nedenli ölüm oranlarının içinde bulunduğumuz dekat ile birlikte dramatik olarak artması beklenmektedir.

24 All-cause mortality (%) Liver-related mortality or liver transplantation (%) HCV; Silent Killer = Sinsi Katil HCV ye bağlı sağkalım oranları, fibrosis evresinin ilerlemesi ile artmaktadır. 30 Tüm nedenlere bağlı mortalite 30 Karaciğer ilişkili mortalite/transplantasyon P<.001 P< Without SVR 10 Without SVR With SVR With SVR Time (y) Time (y) Van der Meer A, et al. JAMA 2012;308:

25 IFN temelli tedavilerin kısıtlılıkları uzun tedavi süresi enjeksiyon gerekliliği kompleks pozoloji IFN suz rejimlere göre daha düşük başarı yüksek yan etki sıklığı IL28B gen polimorfizmine bağımlı etkililik daha önce IFN temelli tedavi alan hastalarda düşük etkililik

26 bölgemizdeki hastalarda IL28B rs ve rs polimorfizmleri ve KVY üzerine etkileri araştırıldı, çalışmaya kronik hepatit C enfeksiyonu olan, yaş arasında 93 hasta alındı. Hastaların %60,2 si kadındı. hastaların %44,1 inde kalıcı viral yanıt elde edildi HCV genotip 1 ile enfekte 65 hastada KVY oranı % 32,3 idi. HCV genotip 3 ile enfekte 5 hastada KVY oranı %80, HCV genotip 4 ile enfekte 6 hastada KVY oranı %33,3 idi (Çekiç Mor G Uzmanlık Tezi-2015).

27 sonuç-1 Türkiye de kan donörlerinde %0.3 toplum taramalarında %0.7 ve 0.95 talesemi, hemodiyaliz, hemofili, organ transplant alıcıları, i.v.u.k. lar rezervuar Türkiye de ve Bursa da genotip 1 ağırlıklı olarak bulunur (yaklaşık %90)

28 sonuç-2 IFN lu rejimle kür sağlanamayanlar IFN lu rejimin kontrendikasyonları (sirotik, transplant, yaşlı, romatolojik hastalar, vaskülitik sendromlar, kardiyak sorunu olanlar, depresyon, kry v.b.) nedeniyle kullanamayanlar IFN u tolere edemeyenler, yan etkiler nedeniyle tedavisi kesilenlerle, alerjisi gelişenler v.b. için yeni rejimlere ihtiyaç duyulduğu açık

29

30 Flavivirideae ailesinde Hepacivirus genusunda Zarflı Genomu tek sarmallı ve pozitif polariteli RNA içeriyor

31 HCV genom organizasyonu Bartenschlager R et al. Nature 2013;11:

32 Hepatit C virusu Tutunma: Virus karaciğer hücresine reseptör aracılığı ile bağlanır. Bu işlem için en az dört farklı protein gerekir Penetrasyon ve giriş: Karaciğer hücresi içe doğru kıvrılıp virusu alır Füzyon sonrası viral RNA salınımı: Virus protein kılıfından soyunur RNA hücre içine salınır Karaciğer hücresi reseptör molekülleri Viral protein sentezi: Viral RNA karaciğer hücresini kullanarak kendi proteinlerini sentezletir Viral protein işlenmesi: Karaciğer enzimleri sentezlenen viral proteinleri uygun biçimde keser hazırlar Hücre nükleusu Karaciğer hücresi Hepatit C nin yaşam döngüsü Replikasyon: Yüzlerce HCV RNA kopyası sentezlenir Viral montaj: Protein kapsid RNA yı çevreleyip yeni viriyonları oluşturur Tomurcuklanma: Hücre içi sıvı içeren bir kesede immatür virus tomurcuklanır Sekresyon: İmmatür HCV hücre yüzeyine doğru göç eder Salınma: Yeni viriyonlar hücre dışına salınır

33 Direkt Etkili Antiviraller (DAA) İlk terminoloji STAT-C Specifically Targeted Antiviral Therapies for Hepatitis C İlk kullanıma girenler; birinci jenerasyon NS3/4 serin proteaz inhibitörü 2011 de FDA onayı aldılar Telaprevir Boceprevir

34 DAA Kombine tedaviye rağmen birinci jenerasyon PI lerine direnç sorunu İkinci ve üçüncü jenerasyon NS3/4A PI NS5A inhibitörleri NS5B polimeraz inhibitörleri Nükleozid inhibitörler; NI Non-nukleozid inhibitörler; NNI Lam BP et al.ther Adv Gastroenterol 2015;8(5):

35 NS3/4A gen bölgesi NS3; serin proteaz ve helikaz etkisi olan bifonksiyonel bir enzim kodlar. Helikaz viral RNA replikasyonuna destek olur. Proteaz; NS3-4A, NS4A-4B, NS4B-5A, NS5A-5B arası bölünmeleri sağlar. NS4A NS3 proteaz enziminin kofaktörüdür. NS3/4A kompleksinin oluşumunu sağlar.

36

37

38

39 Doğrudan etkili antiviral ajanlar C E1 E2 p7 NS2 NS3 NS4A NS4B NS5A NS5B NS3/4A Proteaz inhibitörleri (Pİ) Yüksek potens Sınırlı genotipik kapsam Düşük direnç bariyeri NS5A inhibitörleri Yüksek potens Multigenotipik kapsam Düşük direnç bariyeri Telaprevir Boceprevir Simeprevir Danoprevir Faldaprevir Asunaprevir Paritaprevir Grazoprevir Vaniprevir Sovaprevir Daklatasvir Ledipasvir Ombitasvir Elbasvir Samatasvir GS-5885 GS-5816 (Velpatasvir) PPI-668 (Ravidasvir) GSK ACH-3102 MK-8742 NS5B Nükleoz(t)id ihibitörleri (NI) Orta ve yüksek potens Pangenotipik kapsam Yüksek direnç bariyeri NS5B Non - nükleozid inhibitörler i(nni) Orta potens Sınırlı genotipik kapsam Düşük direnç bariyeri Sofosbuvir Mercitabine IDX-184 ALS-2200 ABT-072 ABT-333 BI BMS GS-9669 Setrobuvir Tegobuvir Dasabuvir Deleobuvir PPI-383 VX222

40

41 Doğrudan etkili antivirallerin etkinlik/yan etki profilleri Özellik Proteaz inhibitörü * Proteaz inhibitörü ** NS5A inhibitörü Nük. polimeraz inhibitörü Non -nük. polimeraz inhibitörü Direnç profili Tüm genotiplere etkinlik Antiviral potens Yan etkiler *Birinci jenerasyon **İkinci jenerasyon İyi profil Orta profil Kötü profil

42 yeni tedaviler

43 2015 Eldeki Sofosbuvir + Sofosbuvi ribavirin ± pegifn r Ombitasvir/ paritaprevir/ ritonavir + Simeprevir + sofosbuvir ajanlar Ledipasvir/ dasabuvir Sofosbuvir + sofosbuvir daclatasvir

44 asunaprevir- daklatasvir Şubat 2016 da grazoprevir + elbasvir. daha sonra velpatasvir, beclabuvir.. X-780.v.b.

45 Kronik Hepatit C li Genotip 1-4 Olgularda Tedavi Sofosbuvir + Ribavirin + Peg-IFN ve Sofosbuvir + Ledipasvir Kombinasyon Tedavileri

46 KVY12 li hasta oranı (%) ATOMIC Genotip 1 Tedavi Naiv: SOF + PegIFN + RBV - 24 Hafta Açık etiketli, randomize, çok merkezli faz 2 etkinlik ve güvenilirlik çalışması Tedavi naiv HCV genotip-1, 316 hasta HCV Genotip 1 Tedavi naiv n=316 0 SOF 400 mg/gün + PEG-IFN 180 µg/hafta + RBV mg/gün Yanıta bağlı olmayan tedavi KVY %93 101/109 Genel

47 Patients (%) with HCV RNA < 12 IU/ml HCV RNA< 12 IU/ml olan hasta % NIH SPARE:Tedavi-Naiv HCV Genotip 1 Sofosbuvir ve Ribavirin - 24 hafta NIH Part 2: HCV RNA <12 IU/ml SOF + RBV (low dose) mg Kiloya ayarlı SOF + RBV (weight based) /25 24/25 22/25 24/25 12/25 17/25 Hafta 4 24 Hafta tedavi sonu KVY 24 Week 4 Week 24 (End of Tx) SVR24 Osinusi A, et al. JAMA. 2013;310: SOF = Sofosbuvir; RBV = Ribavirin

48 Patients (%) with SVR24 HCV RNA< 12 IU/ml olan hasta % NIH SPARE: Tedavi-Naiv HCV Genotip 1 Sofosbuvir ve Ribavirin 24 hafta NIH SPARE Part 2: Bazal HCV RNA düzeyine göre KVY SOF +RBV (Low 800 mg Dose) SOF +RBV (Wt-Based) Kiloya ayarlı /14 10/16 9/11 7/9 >800,000 IU/ml <800,000 IU/ml Düzeyi HCV RNA Level

49 NEUTRINO (Study 110) Tedavi naiv Genotip 1,4,5 veya 6 Kronik HCV SOF + PegIFN + RBV 12 Hafta HCV Genotip 1, 4, 5, 6 Tedavi naiv N=327 Haftalar SOF 400 mg/gün + PEG-IFN 180 µg/hafta + KVY12 RBV mg/gün 0 12 hafta süre ile Yanıta bağlı olmayan tedavi Primer sonlanma noktası: KVY 12 Lawitz E, et al. N Engl J Med. 2013;368(20):

50 Lawitz et al., N Engl J Med 2013, 368:

51 Olguların > % 90 tedavi sonrası 12. haftada KVY / / / Hafta 4. Hafta Tedavi sırasında 12. Hafta 295/327 Tedavi sonrası 12. Hafta Lawitz et al., N Engl J Med 2013, 368:

52 KVY12 li hasta oranı (%) NEUTRINO (Study 110) Tedavi naiv Genotip1 SOF + PEG-IFN + RBV x 12 Hafta HCV Genotip 1 Tedavi naiv n=292 SOF 400 mg/gün + PEG-IFN 180 µg/hafta + RBV mg/gün KVY12 Çalışma haftası 0 Yanıta bağlı olmayan tedavi %90 %91 % /28 262/292 42/52 Genel Nonsirotik Sirotik Overall Non-cirrhotics Cirrhotics 1/1 Lawitz E, et al. N Engl J Med. 2013;368(20): ;

53 Patients (%) with SVR 12 KVY12 li hasta oranı (%) HCV-HIV koinfeksiyonunda Sofosbuvir +Ribavirin 100 PHOTON-1 PHOTON-1: Sofosbuvir + RBV x hafta tdv ile 12 hafta KVY /114 23/26 28/42 22/24 16/17 Genotype 1 Genotype 2 Genotype 3 Genotype 2 Genotype 3 24-hafta tdv Tedavi naiv 12- hafta tdv 24- hafta tdv Tedavi deneyimli Sulkowski MS, et al. JAMA. 2014;312:

54 SOFOSBUVİR FDA onayı 2013 Tedavi naiv genotip 1 ve 4 olgularda Sofosbuvir + Ribavirin + Peg IFN üçlü tedavide kullanılmak üzere

55 Sofosbuvir + Ledipasvir

56 Ledipasvir/Sofosbuvir (Harvoni) Ledipasvir: NS5A inhibitörü Sofosbuvir : Nükleotit analogu NS5B polimeraz inhibitörü Doz: ledipasvir/sofosbuvir (Sabit doz 90 mg/400mg) Günde bir kez, Tek tablet yemekle veya aç. Endikasyonu: Genotip 1 kronik HCV hastaların tedavisi Yan etki: Halsizlik başağrısı Onay tarihi: 10. Ekim 2014

57 Genotip 1 Tedavi naiv olgular ION-1

58 KVY 12, Hasta % ION-1; Genotip 1 Tedavi naiv olgular Ledipasvir-Sofosbuvir +/- Ribavirin in HCV 211/ / / / haftalık rejim 24-haftalık rejim Afdhal N, et al. N Engl J Med. 2014;370:

59 KVY 12, Hasta % Patients (%) with SVR 12 ION-1 ; HCV Genotip 1 Tedavi naiv olgular Ledipasvir-Sofosbuvir +/- Ribavirin Without Siroz olmayan Cirrhosis With Sirozu Cirrhosis olan /179 32/33 178/178 33/33 181/182 31/32 179/179 36/36 LDV-SOF LDV-SOF + RBV LDV-SOF LDV-SOF + RBV 24-haftalık 12-haftalık rejim rejim Afdhal N, et al. N Engl J Med. 2014;370:

60 Genotip 1 Tedavi Deneyimli Olgular ION-2

61 ION-2 : Tedavi deneyimli HCV Genotip 1 olgular Ledipasvir-Sofosbuvir +/- Ribavirin (Faz 3) Tedavi deneyimli daha önce a) Peg IFN + ribavirin b) HCV proteaz inhibitörü+ Peg IFN 2a + Ribavirin kullanmış tedaviye yanıt alınamamış olgular Afdhal N, et al. N Engl J Med. 2014;370:

62 KVY 12, Hasta % ION-2 Çalışması: Tedavi deneyimli HCV Genotip 1 Ledipasvir-Sofosbuvir +/- Ribavirin 102/ / / / haftalık rejim 24-haftalık rejim Afdhal N, et al. N Engl J Med. 2014;370:

63 KVY 12 Hasta % ION-2 Çalışması: Tedavi deneyimli HCV ION-2 Çalışması: Tedavi deneyimli Genotip HCV Genotip 1 1 olgular Ledipasvir-Sofosbuvir +/- Ribavirin Ledipasvir-Sofosbuvir +/- Ribavirin Siroz olmayan Siroz olan 83/87 19/22 89/89 18/22 86/87 22/22 88/89 22/22 12-haftalık rejim 24-haftalık rejim Afdhal N, et al. N Engl J Med.

64 Genotip 1 Tedavi Naiv Nonsirotik Olgular ION-3

65 ION-3 Çalışması: Tedavi naiv, nonsirotik HCV Genotip 1 Ledipasvir-Sofosbuvir+/-Ribavirin 8 hafta Ledipasvir-Sofosbuvir 12 Hafta karşılaştırması 202/ / / Hafta 8-Hafta tedavi tedavi Tedavi naiv sirozsuz olgularda LDV+ SOF 8 hafta tedavisi etkili bir tedavidir Ribavirin eklemek veya tedaviyi 12 haftaya uzatmanın ek bir faydası yoktur Kowdley, K, et al. N Engl J Med.

66 Ledipasvir/Sofosbuvir FDA onayı 2014 Tedavi yanıtsız, ve siroz dahil genotip 1 olgularda kullanılmak üzere Sofosbuvir + Ledipasvir

67

68 Kronik Hepatit C li Genotip 1 veya 4 ile İnfekte Hastaların tedavisinde Grazoprevir + Elbasvir ± Ribavirin kombinasyonu etkili mi?

69 Tedavi deneyimli (Peginterferon/Ribavirin/Telaprevir-boceprevir-simeprevir) 79 olgu Grazoprevir (100mg/gün) + Elbasvir (50mg/gün) + Ribavirin kiloya ayarlı dozda 12 hafta Tedavi sonu 24.hafta KVY %96.2 (76/79) Buti M, Clin Infect Dis Sep 14. pii: civ722.

70 Genotip-1 olgularda (28/30) KVY %93.3 Virolojik olarak tedavi başarısız (63/66) KVY %95.5 Tedavi başlangıcında NS3 ve/veya NS5 dirençli varyantı olan olgularda (33/36) KVY %91.7 Kompanse sirozlu olgularda (32/34) KVY %94.1 Buti M, Clin Infect Dis Sep 14. pii: civ722.

71 Tedavi deneyimsiz siroz ve tedaviye yanıtsız siroz/non-sirotik 253 olguya; Grazoprevir (100mg/gün) + elbasvir (50mg/gün) ribavirinli veya ribavirinsiz kombinasyonu 12 veya 18 hafta tedavi verilmiş. Lawitz E. Lancet Mar 21;385(9973):

72 Tedavi süresi Ribavirin Tedavi deneyimsiz sirozlu Tedavi deneyimli sirozlu/non-sirotik KVY 12 Virolojik başarısızlık dışı nedenlerle takipten çıkan-kaybolan Virolojik alevlenme Virolojik relaps 12 haftalık takipten sonra KVY oranları Lawitz E. Lancet Mar 21;385(9973):

73 HCV mono enfeksiyonlu genotip-1 ve HCV-HIV koenfeksiyonlu 218 olgu Grazoprevir (100mg/gün) + elbasvir (50mg/gün) ribavirinli veya ribavirinsiz kombinasyonlarla 8 veya 12 hafta tedavi verilmiş. Sulkowski M, Lancet Mar 21;385(9973):

74 Tedavi grupları Sulkowski M, Lancet Mar 21;385(9973):

75 Tedavi süresi (hafta) Ribavirin HCV mono infeksiyonu HIV/HCV co-inf KVY 12 Virolojik başarısızlık dışı nedenlerle takipten çıkan-kaybolan Virolojik alevlenme Virolojik relaps Grazoprevir + elbasvir tedavisi sonrası KVY 12 hafta sonuçları Sulkowski M, Lancet Mar 21;385(9973):

76 HCV genotiplerinde 12 hafta tedavi sonucu KVY 12 oranları Sulkowski M, Lancet Mar 21;385(9973):

77 Tedavi deneyimi olmayan(naif,) siroz veya non-sirotik genotip 1, 4 ve 6 olan 421 olguya; Grazoprevir (100mg/gün) + elbasvir (50mg/gün) kombinasyonu 12 hafta Zeuzem S.Ann Intern Med.2015 Jul 7;163(1):1-13

78 Çalışmanın planlanması Kör periyot Açık etiketli periyot Tedavi grubu Plasebo grubu Zeuzem S.Ann Intern Med.2015 Jul 7;163(1):1-13

79 Tedavi tamamlandıktan 12 hafta sonra KVY12 oranları Virolojik başarısızlık dışı nedenlerle takipten çıkankaybolan Virolojik alevlenme Virolojik relaps Zeuzem S.Ann Intern Med.2015 Jul 7;163(1):1-13

80 Evre 4-5 kronik böbrek hastalığı olan tedavi deneyimli/naif genotip-1 HCV li 224 olguya, Grazoprevir (100mg/gün) + elbasvir (50mg/gün) kombinasyonu (111 olgu) veya plasebo (113 olgu) 12 hafta süreyle verildi. Roth D.Lancet.2015 Oct 17;386(10003):

81 Olguların; %76(179/235) hemodiyalize giriyor %81 (191/235) Evre-4-5 böbrek hastası %34 Diabetes mellitus %41 Kardiovasküler Hastalık %52 Genotip1 HCV olgusu %80 HCV tedavisi açısından naif %6 Sirotik Roth D.Lancet.2015 Oct 17;386(10003):

82 Cinsiyet Yaş Etnik durum Genotip IL B28 Siroz olması HCV-RNA yükü Diyalize girme Evre 4-5 hasar Durumundan bağımsız KVY oranları % Alt gruplarda KVY12 oranlarının irdelenmesi Tedavi deneyimlilerde KVY %95 Naiflerde KVY %100 Roth D.Lancet.2015 Oct 17;386(10003):

83 şubat 2016 da ruhsat aldı

84 Kronik Hepatit C li Genotip 1 ile İnfekte Hastaların tedavisinde Grazoprevir + Elbasvir + Sofosbuvir kombinasyonu etkili mi?

85 AASLD LB-33. C-SWIFT: MK MK Sofosbuvir in Treatment-Naive Patients With Hepatitis C Virus Genotype 1 Infection, With and Without Cirrhosis, for Durations of 4, 6, or 8 Weeks Tedavi deneyimi olmayan sirotik/non-sirotik genotip- 1 olgularında 4, 6 ve 8 hafta süreyle grazoprevir (100mg/gün) + elbasvir (50mg/gün) + sofosbuvir (400mg/gün) kombinasyonunun etkinliği araştırıldı. Lawitz E, AASLD Annual Meeting Abstracts 2014:LB-33

86 Non-Sirotik Sirotik Tedavi deneyimsiz Genotip 1 olgularında 8 haftalık tedavide KVY oranları daha yüksek

87 Grazoprevir + elbasvir özet Naif sirozlu ve tedaviye yanıtsız sirozlu/non-sirotik olgularda 12 hafta, Genotip-1 olgularda 12 hafta ribavirinsiz kullanımı, Kronik böbrek hastalığı olan tedavi deneyimli/naif genotip-1 olgularda 12 hafta kullanımı % KVY oluşturmaktadır.

88 Grazoprevir + elbasvir özet Kullanımının kolay, yan etkilerinin az, tedavi süresinin kısa (8-12 hafta), KVY oranı yüksek olması bu kombinasyonun en önemli avantajıdır. Tedaviye başlarken veya tedavi sırasında tanımlanan dirençli varyantların, kalıcı virolojik yanıt ve relaps üzerindeki etkisi araştırılması gereken bir alandır.

89

90 The Liver Meeting 2015: American Association for the Study of Liver Diseases (AASLD) Return to Article Sofosbuvir, Velpatasvir Promising in Several Hep C Genotypes Sofosbuvir ( hepatitis C virus NS5B polymerase inhibitörü) ve velpatasvir (NS5A polymerase inhibitörü) kombinasyon tedavisi Çift kör çalışma 624 hastaya tek tablet/gün sofosbuvir 400 mg ve velpatasvir 100 mg ve 116 hastaya plasebo verilmiş (Dr Feld and his colleagues, 2015, AASLD)

91 Table. Sustained Virologic Response Rate at 12 Weeks Hepatitis C Genotype Sustained Virologic Response (%) 1a 98 1b

92 yine de diğer NS5A-resistant varianta sahip 255 hastada KVY elde edilmiş NS5B-resistant varianta sahip 54 hastanın 4 ünde KVY elde edilememiş; ikisi izleme gelmemiş biri anksiyete atağı nedeniyle ilacı bırakmış diğeri ise uyku sırasında vefat etmiş, araştırıcılar tedavi ile ilgisi olmadığını düşünmüşler

93 Genotip 3 hariç bu çalışmanın diğer genotiplere çok etkin bir tedavi seçeneği sunduğu ifade edilmiş Çünkü genotip 3 ile enfekte hastalar zor tedavi edilebilen ve ikiden fazla ilacın kombinasyonuna gerek duyulduğu ifade edilmiş

94 ASTRAL-2 and ASTRAL-3 (online New England Journal of Medicine, Dec 2015) ASTRAL-3, genotip 3 lü hastalarda açık uçlu bir çalışma, KVY 24 haftalık sofosbuvir+velpatasvir de %95; sofosbuvir+ribavirin tedavisinde ise % 80 ASTRAL-2, genotip 2 li hastalarda açık uçlu bir çalışma, KVY 12 haftalık sofosbuvir+velpatasvir de %99; sofosbuvir+ribavirin tedavisinde ise % 94

95 ASTRAL-4 KVY için en iyi süre ve tedavi kombinasyonu sırasıyla (Genotip 4); 12 hafta sofosbuvir+velpatasvir+ribavirin de %94 24 hafta sofosbuvir+velpatasvir %86 ve 12 hafta sofosbuvir +velpatasvir %83 (N Engl J Med 2015)

96 tedavi grubunda hematolojik anormallik %1; plasebo grubunda %0 iki grup arasında advers olaylar açısından fark bulunmamış

97 The Liver Meeting 2015: American Association for the Study of Liver Diseases (AASLD) Daclatasvir, Sofosbuvir, Ribavirin Effective in Hep C Type 3

98 The hepatitis C RNA count was at least 6 million IU/mL in 52% of the patients. There were no virologic breakthroughs with the 12-week or 16-week treatment. Table. Outcomes 12 Weeks After Treatment Outcome Sustained Virologic Response, n Relapse, n Death, n Treatment regimen 12 weeks (n = 24) weeks (n = 26) Overall (n = 50) Patient characteristic Cirrhosis (n = 36) Advanced fibrosis (n = 14) Previously treated (n = 37)

99 başlangıçta 8 hastada resistance-associated variants (RAVs) bulunmuş biri hariç tümünde KVY, KVY elde edilemeyen hastada NS5A Y93Y/H variantı varmış, rölaps olan 4 hastada NS5A Y93H RAV ı bulunmuş araştırıcılar NS5B te sofosbuvir-ilişkili RAVs ne başlangıçta ne de rölapsta saptamamışlar en sık advers olaylar uykusuzluk%30, yorgunluk %26 ve baş ağrısı %24 olarak bulunmuş ve sadece bir olguda hg düşmüş ve hiçbir olguda tedaviyi kesecek düzeyde advers olay olmamış 12 ve 16 haftalık tedavi rejimleri benzer sonucu vermiş

100

101

102 Kronik hepatit C tedavisinde ombitasvir/paritaprevir/ritonavir + dasabuvir kombinasyonu

103 Üç direkt etkili antiviral kombinasyonu Ombitasvir (OBV): HCV NS5A inhibitörü Paritaprevir (PTV): HCV NS3/4A proteaz inhibitörü Ritonavir (RTV): HCV'ye karşı aktif değil, paritaprevirin sistemik etkinliğini artıran CYP3A inhibitörü -Kombine preparat- 12,5 mg ombitasvir / 75 mg paritaprevir / 50 mg ritonavir (viekirax) Dasabuvir (DSV): HCV RNA-bağımlı RNA polimeraz NS5B non - nükleozid inhibitörü 250 mg dasabuvir (exviera ) +

104 SAPPHIRE-I: Naiv, sirotik olmayan hastalarda tedavi -Çalışma tasarımı- HCV GT1, tedavi naiv, non - sirotik (N=631) n=473 n=158 OBV/PTV/RTV + DSV + RBV Plasebo OBV/PTV/RTV + DSV + RBV Çalışma haftası OBV/PTV/RTV 25 mg/150 mg/100 mg (sabah 2 tablet/gün) DSV 250 mg 2x1 tablet/gün RBV kiloya bağlı olarak günde iki kez Feld JJ, et al. N Engl J Med 2014 Apr 24; 370(17):

105 KVY SVR12 (%) Subtiplere göre KVY 12 oranları ve tedavi sonuçları ,2 95,3 98 OBV/PTV/RTV + Sonuçlar DSV + RBV N/n (%) KVY /473 (96.2) 60 Virolojik başarısızlık n N Genel GT1a GT1b Alevlenme 1 (0.2) Relaps 7 (1.5) Yan etkiye bağlı çalışma 3 (0.6) ilacına devamsızlık Tedavi sonrası takipte kayıp 2 (0.4)

106 SAPPHIRE-II: Tedavi deneyimli, sirotik olmayan hastalarda tedavi- Çalışma tasarımı- HCV GT1, tedavi-deneyimli, non - sirotik (N=394) n=297 n=97 OBV/PTV/RTV + DSV + RBV Plasebo OBV/PTV/RTV + DSV + RBV Çalışma haftası OBV/PTV/RTV 25 mg/150 mg/100 mg (sabah 2 tablet/gün) DSV 250 mg 2x1 tablet/gün RBV kiloya bağlı olarak günde iki kez Zeuzem S, et al. N Engl J Med 2014 Apr 24; 370(17):

107 Demografik özellikler (2) Hasta özellikleri OBV/PTV/RTV + DSV + RBV (n= 297) Plasebo (n= 97) Fibroz düzeyi (F2 veya F3), n (%) 95 (32) 32 (33) İL28B CC genotipi, n (%) 34 (11.4) 7 (7.2) HCV genotipi, n (%) 1a 1b 173 (58.2) 123 (41.4) 57 (58.8) 40 (41.2) HCV RNA log 10 İÜ/ml, ortalama 6.55 ( ) 6.52 ( ) Önceki Peg-İFN/RBV tedavisi, n (%) Tam yanıtsız Kısmi yanıtlı Relaps 146 (49.2) 65 (21.9) 146 (49.2) 47 (48.5) 21 (21.6) 29 (29.9)

108 SVR12 KVY (%) 12 (%) SVR12 KVY (%) Subtiplere göre ve önceki tedavi yanıtlarına göre KVY 12 oranları , , , , n N Genel GT1a GT1b Bir hastada suptipleme yapılamamış (%95 güvenlik aralığı)) 20 0 n N Önceki nüks Önceki Önceki kısmi yanıtlı tam yanıtsız

109 Tedavi sonuçları Tüm hastalar (N= 297) PR relaps (N= 86) PR kısmi yanıtlılar (N= 65) PR tam yanıtsızlar (N= 146) KVY 12, n/n (%) 286/297 (96.3) 82/86 (95.3) 65/65 (100) 139/146 (95.2) Virolojik başarısızlık, n (%) Alevlenme 0 (0) 0 (0) 0 (0) 0 (0) Relaps 7 (2.4) 1 (1.2) 0 (0) 6 (4.1) Çalışma ilacını erken bırakma,* n (%) 4 (1.4) 3 (3.5) 0 (0) 1 (0.6) *Alevlenme olmaksızın

110 SVR12 KVY 12 (%) (%) SVR12 KVY 12 (%) (%) SAPPHIRE-I ve SAPPHIRE-II: Etkinlik SAPPHIRE-I: Tedavi naiv GT1 hastalar SAPPHIRE-II: Tedavi deneyimli GT1 hastalar ,2 95, ,3 96,0 96, n N Genel GT1a GT1b 20 0 n N Genel GT1a GT1b

111 PEARL-II: Tedavi deneyimli, sirotik olmayan hastalarda tedavi- Çalışma tasarımı- HCV GT1b, tedavi-deneyimli, non - sirotik (N=179) n=88 n=91 OBV/PTV/RTV + DSV + RBV OBV/PTV/RTV + DSV Çalışma haftası OBV/PTV/RTV 25 mg/150 mg/100 mg (sabah 2 tablet/gün) DSV 250 mg 2x1 tablet/gün RBV kiloya bağlı olarak günde iki kez Andreone P, et al. Gastroenterology 2014; 147(2):

112 KVY SVR12 (%) 12 (%) Tedavi sonuçları ,6 100 OBV/PTV/RT Sonuçlar V + DSV + RBV N/n (%) KVY 12 85/88 (96.6) Virolojik başarısızlık OBV/PTV/R TV + DSV N/n (%) 91/91 (100) 40 Alevlenme 0 (0) 0 (0) Relaps 0 (0) 0 (0) Çalışma ilacını bırakma 2 (2.3) 0 (0) 20 0 n N Viekirax OBV/PTV/RTV + Exviera + DSV + RBV + RBV Viekirax OBV/PTV/RTV + Exviera + DSV Tedavi bitimi sonrası takipte kayıp 1 (1.1) 0 (0)

113 PEARL-III: Naiv, sirotik olmayan hastalarda tedavi -Çalışma tasarımı- HCV GT1b, tedavi-naiv, non - sirotik (N=419) n=210 n=209 OBV/PTV/RTV + DSV + RBV OBV/PTV/RTV + DSV Çalışma haftası OBV/PTV/RTV 25 mg/150 mg/100 mg (sabah 2 tablet/gün) DSV 250 mg 2x1 tablet/gün RBV kiloya bağlı olarak günde iki kez Ferenci P, et al. N Engl J Med 2014; 22; 370(21):

114 KVY SVR12 (%) (%) Tedavi sonuçları n N 99, Viekirax + Exviera + Viekirax viekirax + Exviera TM + OBV/PTV/RTV + DSV + RBV* OBV/PTV/RTV exviera RBV* TM + DSV OBV/PTV/RT V + DSV Sonuçlar + RBV N/n (%) KVY /210 (99.5) Virolojik başarısızlık OBV/PTV/R TV + DSV N/n (%) 207/209 (99) Alevlenme 1 (0.5)* 0 (0) Relaps 0 (0) 0 (0) Çalışma ilacını bırakma 0 (0) 0 (0) Tedavi bitimi sonrası takipte kayıp * Alevlenme olan bir hastada NS5A Y93H polimorfizmi İki hasta takip eilemiemiş, ancak ikisi de KVY 24 e ulaşmış (%95 güvenlik aralığı) 0 (0) 2 (1)

115 KVY SVR12 (%) (%) PEARL-II ve PEARL-III: Etkinlik 100 %100 %100 %100 %100 %100 %100 %100 %100 %100 %100 % Genel Önceki tedavi Cinsiyet VKİ Başlangıç viral yük İL28B Maieron A, et al. United European Gastroenterology Week P0047.

116 PEARL-IV: Naiv, sirotik olmayan hastalarda tedavi -Çalışma tasarımı- HCV GT1a, naiv, non - sirotik (N=305) n=100 n=205 OBV/PTV/RTV + DSV + RBV OBV/PTV/RTV + DSV Çalışma haftası OBV/PTV/RTV 25 mg/150 mg/100 mg (sabah 2 tablet/gün) DSV 250 mg 2x1 tablet/gün RBV kiloya bağlı olarak günde iki kez Ferenci PJ, et al. N Engl J Med 2014 May 22; 370(21):

117 KVY 12 (%) Tedavi sonuçları ,2 Sonuçlar OBV/PTV/RT V + DSV + RBV N/n (%) OBV/PTV/RT V + DSV N/n (%) KVY 12 97/100 (97) 185/205 (90.2) Virolojik başarısızlık 40 Alevlenme 1 (1) 6 (2.9) Relaps 1 (1) 10 (5.2) Çalışma ilacını bırakma 0 (0) 3 (1.5) 20 n 97 N OBV/PTV/RTV Viekirax + Exviera + DSV + RBV + RBV Viekirax OBV/PTV/RTV + Exviera+ DSV Tedavi bitimi sonrası takipte kayıp 1 (1) 1 (0.5) (% 95 güvenlik aralığı)

118 Genotip 1 ile infekte naiv veya tedavi deneyimli, sirotik hastalarda ombitasvir/paritaprevir/ritonavir + dasabuvir ± ribavirin kombinasyon tedavisi

119 TURQUOISE-II: Tedavi naiv veya deneyimli, sirotik hastalarda tedavi -Çalışma tasarımı- HCV GT1, tedavi-naiv veya -deneyimli, sirotik (N=380) n=208 n=172 OBV/PTV/RTV + DSV + RBV OBV/PTV/RTV + DSV + RBV Çalışma haftası OBV/PTV/RTV 25 mg/150 mg/100 mg (sabah 2 tablet/gün) DSV 250 mg 2x1 tablet/gün RBV kiloya bağlı olarak günde iki kez Poordad F, et al. N Engl J Med 2014 May 22; 370(21):

120 KVY SVR12 12 (%) (%) Önceki tedavi yanıtına göre GT1b ile infekte hastalarda KVY 12 oranları OBV/PTV/RTV + DSV + RBV 12 hafta 24 hafta n N Naiv PR nüks PR kısmi yanıtlı PR tam yanıtsız

121 TURQUOISE-III: Tedavi naiv veya deneyimli, kompanse sirotik hastalarda tedavi -Çalışma tasarımı- HCV GT1b, tedavi-naiv veya -deneyimli, kompanse sirotik (N=60) n=60 OBV/PTV/RTV + DSV + RBV KVY Çalışma haftası OBV/PTV/RTV 25 mg/150 mg/100 mg (sabah 2 tablet/gün) DSV 250 mg 2x1 tablet/gün RBV kiloya bağlı olarak günde iki kez Feld JJ, et al. 15th International Symposium on Viral Hepatitis and Liver Disease Poster 226.

122 SVR12 (%) KVY 12 oranları KVY 12 % Hastaların tümünde tedavinin dördüncü haftasında HCV RNA değerleri negatifleşmiş Tüm hastalar tedaviyi tamamlamış ve KVY 12 elde edilmiş 20 0 n N EVY KVY4 KVY12 EVY: Erken virolojik yanıt

123 Genotip 4 ile infekte hastalarda ombitasvir/paritaprevir/ritonavir ± ribavirin kombinasyon tedavisi

124 PEARL-I: Çalışma tasarımı 48 hafta takip Tedavi naiv Peg-İFN/RBV tedavi deneyimli OBV/PTV/RTV + RBV (N= 42) OBV/PTV/RTV (N= 44) OBV/PTV/RTV + RBV (N= 49) KVY hafta 24. hafta 60. haftaya kadar OBV/PTV/RTV 25 mg/150 mg/100 mg (sabah 2 tablet/gün) RBV kiloya bağlı olarak günde iki kez Hezode C, et al. Lancet 2015; 385(9986):

125 KVY 12 (%) Tedavi sonuçları 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0,0 n N OBV/PTV/RTV OBV/PTV/RTV + RBV OBV/PTV/RTV + RBV Naiv grupta bir hastada alevlenme ve iki hastada relaps Bu üç hasta da genotip 4d infeksiyonu Virolojik başarısızlık sırasında bulunan direnç ile ilişkili varyantlar (ağırlıklı olarak NS3 te D168V, NS5A da L28S veya L28V) tedavi başlangıcında da var Bu üç hastanın ikisinde İL28B CT, diğerinde ise İL28B TT genotipi Tedavi naiv Tedavi deneyimli

126 OBV/PTV/RTV + DSV ± RBV ile yapılan faz III çalışmaların özeti Çalışma Hasta popülasyonu Tedavi şeması KVY 12 (%) Nüks (%) Vir. başarısızlık* (%) SAPPHIRE-I (n=631) GT1, non sirotik, naiv OBV/PTV/RTV + DSV + RBV, 12 hafta (n=473) Plasebo, 12 hafta (n=158) SAPPHIRE-I (n=394) GT1, non sirotik, PR deneyimli OBV/PTV/RTV + DSV + RBV, 12 hafta (n=297) Plasebo, 12 hafta (n=97) PEARL-II (n=179) GT1b, non sirotik, PR deneyimli OBV/PTV/RTV + DSV + RBV, 12 hafta (n=88) OBV/PTV/RTV +DSV, 12 hafta (n=91) PEARL-III (n=419) GT1b, non sirotik, naiv OBV/PTV/RTV + DSV + RBV, 12 hafta (n=210) OBV/PTV/RTV +DSV, 12 hafta (n=209) PEARL-IV (n=305) GT1a, non sirotik, naiv OBV/PTV/RTV + DSV+ RBV, 12 hafta (n=100) OBV/PTV/RTV + DSV, 12 hafta (n=205) TURQUOISE-II (n=380) GT1, sirotik, naiv ve PR deneyimli OBV/PTV/RTV + DSV + RBV, 12 hafta (n=208) OBV/PTV/RTV + DSV + RBV, 12 hafta (n=172) TURQUOISE-III (n=60) GT1, sirotik, naiv ve PR deneyimli OBV/PTV/RTV + DSV + RBV, 12 hafta (n=60)

127 OBV/PTV/RTV kombinasyonunun genotip 1 HCV infeksiyonunda kullanım şeması OBV/PTV/RTV DSV OBV/PTV/RTV DSV +RBV *Genotip 1a kompanse sirotik hastalarda OBV/PTV/RTV + DSV +RBV 24 hafta! OBV/PTV/RTV DSV DSV

128 OBV/PTV/RTV kombinasyonunun genotip 4 HCV infeksiyonunda kullanım şeması OBV/PTV/RTV + RBV *Genotip 4 kompanse sirotik hastalarda OBV/PTV/RTV + RBV 24 hafta! OBV/PTV/RTV

129 Genotip 1b KHC de Daklatasvir - Asunaprevir İkili Tedavi

130 Kumada 2014 Phase 3 Study (AI ) Day 1 TW8 Futility Rule Week 24 Week 48 Chronic HCV GT 1b N = 222 DCV (60 mg QD) + ASV (100 mg BID) Interferon-ineligible-naive/intolerant (N = 135) DCV (60 mg QD) + ASV (100 mg BID) Nonresponders (N = 87) Follow Up Follow Up SVR 12 SVR 24 Primary efficacy endpoint was SVR 24 : the proportion of patients with HCV RNA < 15 IU/mL (target detected [TD] or target not detected [TND]) at 24 weeks after completion of daclatasvir and asunaprevir treatment, including patients who discontinued treatment early Study population included Japanese patients infected with HCV genotype 1b who were interferon-ineligible/intolerant or nonresponders (null and partial) to peginterferon/rbv, and included patients with cirrhosis ( 10%) No comparator group was included due to inability of patients to tolerate the current standard of care (IFN-ineligible/intolerant patients) and due to the relatively low anticipated efficacy of the current standard of care (prior nonresponder patients)

131 HCV RNA < LLOQ (% of patients) Primary Endpoint (mitt*): SVR 24 (%) 118/135 70/87 188/222 Interferon Ineligible/Intolerant Nonresponders Total *mitt: modified intent-to-treat, all treated subjects High rates of SVR 24 were achieved in both patient populations, those with limited therapeutic options and those typically associated with poor responses to other therapies

132 Randomize 2:1 DCV + ASV : PBO DCV-DUAL (AI ): Global PegIFN/RBV e sıfır veya parsiyel yanıt N = 205 verenler PegIFN/RBV için uygun N = 235 olmayan veya tolere edemeyen a Naif N = 307 DCV + ASV DCV + ASV DCV + ASV DCV-plasebo + ASV-plasebo Stop Takip AI protokolüne giriş (DCV + ASV 24 hafta süreyle) Tedavisi güç olan popülasyon %30 sirotik hastalar 133 Hafta 0 Hafta 12 %16 daha önce tedavi edilmemiş, %31 yanıt vermeyen ve %47 uygun olmayan/tolere edemeyen %79 HCV RNA düzeyleri yüksek ( 800,000 IU/mL) %69 IL28B non-cc genotipi Manns M, et al. Lancet 2014, doi: /S (14)61059-X; Kao J-H, et al. EASL 2014, Poster LB Hafta 24 Hafta 36 Hafta 48 Primer Sonlanım Noktası: KVY 12 a Interferon tedavisine uygun olmayan/tolere edemeyen (daha önce tedavi edilmemiş veya edilmiş) depresyon, anemi/nötropeni veya trombositopeni ile birlikte kompanse ileri fibroz/sirozu (F3/F4) olan hastalar

133 KVY li hastalar 12, a % KVY li hastalar 12, a % IFN Uygun Olmayan/Tolere Edemeyen ve Yanıtsız Hasta Gruplarında Yüksek KVY Yanıt vermeyen Uygun olmayan/tolere edemeyen Daha önce tedavi edilmemiş Yanıt vermeyen Uygun omayan/ tolere edemeyen Cevapsız Kısmi Tedavi sonrası Hafta 12 veya daha sonra belgelenmiş KVY12 oranları Daha önce tedavi edilmemiş olan: %91 Yanıt vermeyen: %82 uygun olmayan/tolere edemeyen: %83 a 1 doz çalışıma ilacı alan bütün hastalar; tedavi sonrası Hafta 12 de verileri eksik olan hastalar tedavi başarısızlığı sayılmıştır. Manns M, et al. Lancet 2014, doi: /S (14)61059-X;

134 All-Oral Dual Therapy with Daclatasvir and Asunaprevir in Patients with Genotype 1B Infection: Phase 3 Study Results Çift kör, plasebo kontrollü, çok merkezli randomize faz 3 HALLMARK DUAL ÇALIŞMASI PEGINF+RBV e cevapsız, kısmi cevaplı, tolere edemeyen, +/- siroz ve naif hastalar; 24 hafta PEGIFN+ İleri fibrozlu Naif 77 hastada Cevapsız SVR12 Kısmı %73 RBV (n=203) (n=119) cevaplı (n=84) SVR12 % Tolere edemeyen (n=235) Viral alevlenme % Ciddi yan etki %

135 DCV-ASV Faz 3 (Tüm ) -Sonuçlar Genotip 1b Hastalar KVY (%) AI AI AI Naïve Relapsers IFN ineligible/ Nonresponders Non-cirrhotics Cirrhotics Age Kumada et al. Hepatology June Manns et al. Lancet published online July 28, Chayma et al. AASLD 2014 Poster 1937

136 High Sustained Virologic Response to Daclatasvir Plus Asunaprevir in Elderly and Cirrhotic Patients with Hepatitis C Virus Genotype 1b Without Baseline NS5A Polymorphisms NS5A-L31F/I/M/V ve/veya NS5A-Y93H polimorfizmi tedavi öncesinde yoksa SVR12 genotip 1b hastalarında çok yükseliyor Yaş, siroz, önceki interferon tedavisinden ve başlangıç HCV RNA sayısından bağımsız olarak % lere ulaşıyor Japon hastalarda %18, Japon olmayanlarda %12-13 oranında dirençle ilgili polimorfizm (RAPs) saptanmış; KVY elde edilemiyenlerde %93 RAPs, KVY elde edilenlerde %39 RAPs RAPs KVY oranını 54,9 oranında azaltıyor (McPhee F. et al. Adv Ther 2015)

137 SVR 12 (%) Japon Hastalarda Tedavi ve Başlangıç RAP de KVY 12 Başlangıç Sekans Verisi Olan GT-1b hastalar L31F/I/M/V ve/veya Y93H Var L31F/I/M/V veya Y93H Yok Japan (N = 370) 95,4 97,8 90,2 96,6 100, ,7 33,3 35,7 45,2 50, Tüm Hastalar Naive Önceki PR Yanıtsız IFN Uygunsuz /İntoleran Önceki PR Nüks

138 Post-Marketing Güvenlik Veri Analizi Daklinza and Sunvepra*: 9000 Hasta Verisi N Toplam Ciddi Ciddi Olmayan Vaka Sayısı AO Sayısı Early Post-marketing Phase Vigilance September 2014 to March 2015

139 Sonuç 988 HCV GT-1b ile infekte hastaya ait başlangıç NS5A polimorfizmi ile 24 haftalık DCV + ASV tedavisinin etkisi araştırılmış Başlangıç NS5A polimorfizmi L31F/I/M/V ve/veya Y93H en sık görülen değişiklikler olup yaklaşık vakaların %15 inde tespit edilmiş Başlangıç NS5A polimorfizmi taşımayan; önceki tedavi deneyimi, yaş, siroz varlığı gibi özelliklere sahip hasta alt gruplarında %100 e varan KVY oranları gözlenmiş

140 Daclatasvir + Asunaprevir + Beclabuvir ± Ribavirin for Chronic HCV Genotype 1-Infected Treatment-Naive Patients Hastaların tedavi cevapları, n(%) DCV+ASV+ BCV- 75mg (n = 80) DCV+ASV+ BCV- 150mg (n = 86) Tedavinin 4.haftası 80 (100) 82 (95.3) 21 (100) Tedavinin 12.haftası 75 (93.8) 78 (90.7) 17 (81.0) SVR 12.hafta 71 (88.8) 77 (89.5) 18 (85.7) Viral Breakthrough 2 (2.5) 3 (3.5) 1 (4.8) Relaps 4 (5.0) 2 (2.3) 0 DCV+ASV+ BCV- 75mg+RBV (n = 21) Toplam 187 naif (%10 sirotik hastaların da dahil olduğu) HCV hastasının dahil olduğu çalışmada günde iki kez beklabuvir dozundan ve ribavirin eklenip eklenmemesinden bağımsız genotip 1 hastalarda 12 hafta kullanılabilir olarak görülmektedir Everson GT, et al. Liver Int. 2015

141 Nisan-2016 da ruhsat aldı

142 rehberler

143

144 Genotip 1 HCV ile infekte hastalar Tedavi seçenekleri SMV + PR Önerilmez SOF + PR Önerilmez SOF + RBV Önerilmez LDV/ SOF Önerilir OBV/PTV/RTV + DSV ± RBV Önerilir SMV+ SOF ± RBV Önerilir

145 Genotip 1 HCV ile infekte naiv hastalar LDV/ SOF* OBV/PTV/RTV + DSV SOF + SMV Genotip 1a, sirotik olamayan 12 hafta 12 hafta+ RBV 12 hafta ± RBV* Genotip 1a, kompanse sirotik 12 hafta 24 hafta + RBV 24 hafta ± RBV* Genotip 1b, sirotik olamayan 12 hafta 12 hafta 12 hafta ± RBV Genotip 1b, kompanse sirotik 12 hafta 12 hafta 24 hafta ± RBV * Q80K mutasyonu yoksa tercih edilmeli!

146 Genotip 1 HCV ile infekte peg-ifn/rbv deneyimli hastalar LDV/ SOF OBV/PTV/RTV + DSV SOF + SMV Genotip 1a, sirotik olamayan 12 hafta 12 hafta + RBV 12 hafta Genotip 1a, kompanse sirotik 24 hafta 12 hafta+ RBV 24 hafta + RBV 24 hafta ± RBV* Genotip 1b, sirotik olamayan 12 hafta 12 hafta 12 hafta Genotip 1b, kompanse sirotik 24 hafta 12 hafta+ RBV 12 hafta 24 hafta ± RBV * Q80K mutasyonu yoksa tercih edilmeli!

147 Genotip 1 HCV ile infekte proteaz inhibitörü deneyimli hastalar LDV/ SOF OBV/PTV/RTV + DSV SOF + SMV ± RBV Genotip 1a, sirotik olamayan 12 hafta Hayır Hayır Genotip 1a, kompanse sirotik 24 hafta 12 hafta + RBV Hayır Hayır Genotip 1b, sirotik olamayan 12 hafta Hayır Hayır Genotip 1b, kompanse sirotik 24 hafta 12 hafta + RBV Hayır Hayır

148 Genotip 4 HCV ile infekte naiv ve peg-ifn/rbv deneyimli hastalar Tedavi Rejimi Genotip 4 naiv LDV/ SOF 12 hafta Alternatif Rejim OBV/PTV/RTV + RBV 12 hafta* SOF + RBV 24 hafta Genotip 4 naiv SOF + RBV + Peg- İFN 12 hafta SOF + SMV ± RBV 12 hafta Tedavi Rejimi Genotip 4 tedavi deneyimli LDV/ SOF 12 hafta, sirotik ise 24 hafta OBV/PTV/RTV + RBV 12 hafta* SOF + RBV + Peg- İFN 12 hafta SOF + RBV 24 hafta * Sirotik olmayanlarda

149

150 HCV genotip 1 veya 4 ile infekte, sirotik olmayan naiv veya peg-ifn/rbv deneyimli hastalar Tedavi HCV Genotip 1a 1b 4 SOF + PR 12 hafta 12 hafta SMV + PR 12 hafta (naiv veya relaps) 24 hafta (parsiyel/ null ) 12 hafta (naiv veya relaps) 24 hafta (parsiyel/ null ) LDV/SOF 8-12 hafta 12 hafta OBV/PTV/RTV + DSV RBV ile birlikte12 hafta 12 hafta Önerilmiyor OBV/PTV/RTV Önerilmiyor 12 hafta + RBV SOF + SMV 12 hafta 12 hafta SOF + DCV 12 hafta 12 hafta Naiv, sirotik olmayan ve bazal HCV RNA düzeyi < 6 milyon İÜ/ml olan hastalarda 8 hafta verilebilir (özellikle F3 fibroz EASL hastalarında) HCV Guidelines. April 2015.

151

152 Yeşil: Etkileşim yok Sarı: Potansiyel etkileşim var doz ayarı gerekir Kırmızı: Birlikte kullanılmamalı

153 AASLD 2015

154

155

156

157

158

159 sonuç -asvir -buvir -previr ruhsat almış yukarıda bahsedilen antivirallere ek olarak yakın bir gelecekte ruhsatlandırılacak birçok farklı kombinasyonları da görebileceğiz

160 Doğrudan etkili antiviral ajanlar C E1 E2 p7 NS2 NS3 NS4A NS4B NS5A NS5B NS3/4A Proteaz inhibitörleri (Pİ) Yüksek potens Sınırlı genotipik kapsam Düşük direnç bariyeri NS5A inhibitörleri Yüksek potens Multigenotipik kapsam Düşük direnç bariyeri Telaprevir Boceprevir Simeprevir Danoprevir Faldaprevir Asunaprevir Paritaprevir Grazoprevir Vaniprevir Sovaprevir Daklatasvir Ledipasvir Ombitasvir Elbasvir Samatasvir GS-5885 GS-5816 (Velpatasvir) PPI-668 (Ravidasvir) GSK ACH-3102 MK-8742 NS5B Nükleoz(t)id ihibitörleri (NI) Orta ve yüksek potens Pangenotipik kapsam Yüksek direnç bariyeri NS5B Non - nükleozid inhibitörler i(nni) Orta potens Sınırlı genotipik kapsam Düşük direnç bariyeri Sofosbuvir Mercitabine IDX-184 ALS-2200 ABT-072 ABT-333 BI BMS GS-9669 Setrobuvir Tegobuvir Dasabuvir Deleobuvir PPI-383 VX222

161 Tedavi seçenekleri arttı! Seçilmiş hastalarda proteaz inhibitörleri dahil DEA + peg-ifn + RBV halen önemli bir tedavi seçeneği! KRONİK HEPATİT C İkili veya üçlü DEA kombinasyonları ile %90 ve üzerinde başarılı sonuçlar var! Oral kullanılan DEA kombinasyonları gündemde! Tedavi süreleri kısaldı! Daha az yan etkiler söz konusu! Kullanılan ilaçlar ve virolojik özellikler RBV nin önemini farklılaştırdı! Zor hasta gruplarında da peg-ifn/rbv içermeyen DEA kombinasyonlarının başarısı gösterildi!

162 teşekkürler

163 Dünya Sofosbuvir + daclatasvir 2015 Antiviraller Sofosbuvir + ribavirin ± peg- İFN Ledipasvir/ sofosbuvir Ombitasvir/ paritaprevir/ ritonavir + dasabuvir Simeprevir + sofosbuvir

164 Dünya Sofosbuvir + GS Grazoprevir + elbasvir Daclatasvir + asunaprevir + beclabuvir Sofosbuvir + daclatasvir Sofosbuvir + ribavirin Sofosbuvir + ledipasvir Paritaprevir/ ritonavir + dasabuvir + ombitasvir Simeprevir + sofosbuvir

165 Dünya Araştırmaları devam eden DEA kombinasyonları Sofosbuvir + GS Grazoprevir + elbasvir Daclatasvir + asunaprevir + beclabuvir Sofosbuvir + daclatasvir Sofosbuvir + ribavirin Paritaprevir/ ritonavir + Sofosbuvir + dasabuvir + ledipasvir Simeprevir + ombitasvir sofosbuvir

166 Teşekkürler

167 Türkiye Bir Ömür, Bir Son İçin Bekler İnsan!

168 Sirotik veya deneyimli hastalar Naiv-sirotik olmayan hastalar Ülkemizdeki geri ödeme koşulları Peg-İFN + RBV Başarı olasılığı: %48 Tedaviye yanıt olasılığı; IL 28B genotipi CC dışı ise %75 azalır Viral yük yüksek ise üçte bire düşer Mevcut tedaviler HCV infeksiyonunu kontrol etmede yetersiz! Birçok hastada defalarca tedavi alıyor TVR+Peg-İFN+RBV Peg- İFN+R BV Peg-İFN + RBV Hastaların tedavi toleransında azalma BOC+ Peg-İFN + RBV Maliyet artışı Viral direnç artışı Başarı olasılığı: Sirotik hastalarda %40-50 Deneyimli hastalarda %14-70 (yanıtsızlarda, kısmi yanıtlılarda, ileri evre fibrozu olanlarda çok düşük yanıt oranları!) Tedaviye yanıt olasılığı; IL 28B genotipi CC dışı ise dörtte bire Viral yük yüksek ise üçte bire düşer : HCV RNA tetkiki gerekliliği

169 All-oral combinations of direct-acting antivirals may improve efficacy and safety outcomes for patients with hepatitis C virus (HCV) infection, particularly those who are poor candidates for current interferon/ribavirin-based regimens. In this open-label, phase 3 study, 135 interferon-ineligible/intolerant and 87 nonresponder patients with chronic HCV genotype 1b infection were enrolled at 24 centers in Japan. Patients received daclatasvir 60 mg once daily plus asunaprevir 100 mg twice daily for 24 weeks. The primary endpoint was sustained virologic response 24 weeks after treatment (SVR24). This study is registered with Clinical Trials.gov (NCT ). SVR24 was achieved by 87.4% of interferon-ineligible/intolerant patients and 80.5% of nonresponder (null and partial) patients; rates were similar in cirrhosis (90.9%) and noncirrhosis (84.0%) patients, and in patients with IL28B CC (84.5%) or non-cc (84.8%) genotypes

170 . Fourteen patients in each group (12.6%) discontinued dual therapy, mainly due to adverse events or lack of efficacy. Nine nonresponder patients received additional treatment with peginterferon/ribavirin per protocol-defined criteria. The rate of serious adverse events was low (5.9%) and varied among patients. The most common adverse events were nasopharyngitis, increased alanine aminotransferase (ALT) and aspartate aminotransferase (AST), headache, diarrhea, and pyrexia. Conclusion: Interferon-free, ribavirin-free all-oral therapy with daclatasvir and asunaprevir for 24 weeks is well tolerated and can achieve a high rate of SVR in patients with HCV genotype 1b who were ineligible, intolerant, or had not responded to prior interferon-based therapy. (HEPATOLOGY 2014;59: )

171 . Fourteen patients in each group (12.6%) discontinued dual therapy, mainly due to adverse events or lack of efficacy. Nine nonresponder patients received additional treatment with peginterferon/ribavirin per protocol-defined criteria. The rate of serious adverse events was low (5.9%) and varied among patients. The most common adverse events were nasopharyngitis, increased alanine aminotransferase (ALT) and aspartate aminotransferase (AST), headache, diarrhea, and pyrexia. Conclusion: Interferon-free, ribavirin-free all-oral therapy with daclatasvir and asunaprevir for 24 weeks is well tolerated and can achieve a high rate of SVR in patients with HCV genotype 1b who were ineligible, intolerant, or had not responded to prior interferon-based therapy. (HEPATOLOGY 2014;59: )

172 All-oral daclatasvir plus asunaprevir for hepatitis C virus genotype 1b: a multinational, phase 3, multicohort study Michael Manns, S Findings This study included 307 treatment-naive patients (205 received daclatasvir plus asunaprevir and 102 received placebo; all randomly assigned patients received the intended treatment), 205 non-responders, and 235 ineligible, intolerant, or ineligible and intolerant patients. Daclatasvir plus asunaprevir provided sustained virological response in 182 (90%, 95% CI 85 94) patients in the treatment-naive cohort, 168 (82%, 77 87) in the non-responder cohort, and 192 (82%, 77 87) in the ineligible, intolerant, or ineligible and intolerant cohort. Serious adverse events occurred in 12 (6%) patients in the treatment-naive group; 11 (5%) non-responders, and 16 (7%) ineligible, intolerant, or ineligible and intolerant patients; adverse events leading to discontinuation (most commonly reversible increases in alanine or aspartate aminotransferase) occurred in six (3%), two (1%), and two (1%) patients, respectively, with no deaths recorded. Grade 3 or 4 laboratory abnormalities were uncommon, with low incidences of aminotransferase increases during the fi rst 12 weeks with daclatasvir plus asunaprevir and placebo in treatment-naive patients ( 2% each). Interpretation Daclatasvir plus asunaprevir provided high sustained virological response rates in treatment-naive

173 . Fourteen patients in each group (12.6%) discontinued dual therapy, mainly due to adverse events or lack of efficacy. Nine nonresponder patients received additional treatment with peginterferon/ribavirin per protocol-defined criteria. The rate of serious adverse events was low (5.9%) and varied among patients. The most common adverse events were nasopharyngitis, increased alanine aminotransferase (ALT) and aspartate aminotransferase (AST), headache, diarrhea, and pyrexia. Conclusion: Interferon-free, ribavirin-free all-oral therapy with daclatasvir and asunaprevir for 24 weeks is well tolerated and can achieve a high rate of SVR in patients with HCV genotype 1b who were ineligible, intolerant, or had not responded to prior interferon-based therapy. (HEPATOLOGY 2014;59: )

174 Lam BP et al.ther Adv Gastroenterol 2015;8(5):

175

176

Kronik Hepatit C li Genotip 1-4 Olgularda Tedavi

Kronik Hepatit C li Genotip 1-4 Olgularda Tedavi Kronik Hepatit C li Genotip 1-4 Olgularda Tedavi Sofosbuvir + Ribavirin + Peg-IFN ve Sofosbuvir + Ledipasvir Kombinasyon Tedavileri Doç Dr Aysel Kocagül Çelikbaş Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Detaylı

İkili Tedaviye Kısmi Yanıt Alınan Kronik Hepatit C Olgusu. Dr. Yunus Gürbüz

İkili Tedaviye Kısmi Yanıt Alınan Kronik Hepatit C Olgusu. Dr. Yunus Gürbüz İkili Tedaviye Kısmi Yanıt Alınan Kronik Hepatit C Olgusu Dr. Yunus Gürbüz SUNU PLANI Hepatit C hastalarının takip ve tedavisinde kullanılan kavramlar Olgu sunumu Yeniden tedavide seçenekler Hızlı Virolojik

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisinde Kullanılan Diğer ilaçlar. Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Kronik Hepatit C Tedavisinde Kullanılan Diğer ilaçlar. Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Kronik Hepatit C Tedavisinde Kullanılan Diğer ilaçlar Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD (The number of chronically infected persons worldwide is estimated to be about

Detaylı

Kronik Hepatit C İnfeksiyonunda Güncel Tedavi

Kronik Hepatit C İnfeksiyonunda Güncel Tedavi Kronik Hepatit C İnfeksiyonunda Güncel Tedavi Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. e-mail: oyildiz@erciyes.edu.tr Ölüm (%) Ölüm (n) HCV

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisinde Dönüşüm Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D.

Kronik Hepatit C Tedavisinde Dönüşüm Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. Kronik Hepatit C Tedavisinde Dönüşüm Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. e-mail: oyildiz@erciyes.edu.tr Ölüm (%) Ölüm (n) HCV ye Bağlı

Detaylı

HEPATİT C TEDAVİSİNDE YAKIN GELECEKTE TÜRKİYE DE OLMASI BEKLENEN KOMBİNE AJANLAR

HEPATİT C TEDAVİSİNDE YAKIN GELECEKTE TÜRKİYE DE OLMASI BEKLENEN KOMBİNE AJANLAR HEPATİT C TEDAVİSİNDE YAKIN GELECEKTE TÜRKİYE DE OLMASI BEKLENEN KOMBİNE AJANLAR Sibel Gergin Gündeş Acıbadem Üniversitesi TFH Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 2016 İzmir Ana hatlar HepaWt

Detaylı

HCV Genotip 2 ve 3 tedavi yaklaşımı. Dr Gülden ERSÖZ Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları AD

HCV Genotip 2 ve 3 tedavi yaklaşımı. Dr Gülden ERSÖZ Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları AD HCV Genotip 2 ve 3 tedavi yaklaşımı Dr Gülden ERSÖZ Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları AD Değişen genotip? Rusya %55 GT 1- %36 GT 3-2 Azerbaycan %71 GT 1 %17 GT 3 %2 GT 2-4 Yunanistan

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisinde Sofosbuvir

Kronik Hepatit C Tedavisinde Sofosbuvir Kronik Hepatit C Tedavisinde Sofosbuvir Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. e-mail: oyildiz@erciyes.edu.tr Tedavi deneyimli Hastanın

Detaylı

HEPATİT C TEDAVİSİNDE YENİLİKLER. Dr.Yunus Gürbüz

HEPATİT C TEDAVİSİNDE YENİLİKLER. Dr.Yunus Gürbüz HEPATİT C TEDAVİSİNDE YENİLİKLER Dr.Yunus Gürbüz Günümüzde hepatit C nin standart tedavisi pegileinterferon alfa 2A veya 2B ve ribavirin kombinasyonudur. Bu kombine tedaviyle elde edilen kalıcı viral yanıt(kvy)

Detaylı

Hepatit C Bilgilendirme Toplantısı. Doç.Dr. Özgür Günal

Hepatit C Bilgilendirme Toplantısı. Doç.Dr. Özgür Günal Hepatit C Bilgilendirme Toplantısı Doç.Dr. Özgür Günal Hepatit C Epidemiyoloji: Dünya genelinde yaklaşık 150-200 milyon kronik hepatit C hastası Her yıl yaklaşık 3-4 milyon yeni olgu Her yıl 350 bin den

Detaylı

Hepatit C Tedavisinde Güncel Durum

Hepatit C Tedavisinde Güncel Durum Hepatit C Tedavisinde Güncel Durum Dr.Bircan Kayaaslan Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Mart 2016, Ankara HCV: Global

Detaylı

HCV Epidemiyolojisi ve Kronik Hepatit C Tedavisinde PROD Rejimi. Dr Dilara İnan Viral Hepatit Akademisi, Bursa

HCV Epidemiyolojisi ve Kronik Hepatit C Tedavisinde PROD Rejimi. Dr Dilara İnan Viral Hepatit Akademisi, Bursa HCV Epidemiyolojisi ve Kronik Hepatit C Tedavisinde PROD Rejimi Dr Dilara İnan 21.01.2017 Viral Hepatit Akademisi, Bursa HCV Epidemiyolojisi Hepatit C: Doğal seyir Thomas DL. Nat Med 2013;19(7):850 858

Detaylı

İnterferonsuz Hepatit C Tedavisi. Dr. Sabahattin Kaymakoğlu

İnterferonsuz Hepatit C Tedavisi. Dr. Sabahattin Kaymakoğlu İnterferonsuz Hepatit C Tedavisi Dr. Sabahattin Kaymakoğlu Dünyada HCV Prevalansı Total global prevalans: %1.6 Total infekte nüfus: 130-150.000.000 Gower, E., Estes C., Hindman, S., Razavi-Shearer, K.,

Detaylı

Hepa%t C Tedavisinde Güncel Durum

Hepa%t C Tedavisinde Güncel Durum Hepa%t C Tedavisinde Güncel Durum Dr.Bircan Kayaaslan Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Atatürk Eğirma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Mart 2016, Ankara HCV: Global bir

Detaylı

HCV de yeni tedaviler

HCV de yeni tedaviler HCV de yeni tedaviler Prof.Dr.Ümit Akyüz Sağlık Bilimleri Üniversitesi Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dünyada HCV Sıklığı Dünya da Prevalans: % 3 (1) Dünya ölçeğinde 130-210 milyon kişi

Detaylı

Türkiye de Tedavi Pratiği Nasıl Yönlendirilmeli? Naif Hasta Yönetimi Gelecek Tedavi Seçeneklerini Beklerim. Uz. Dr. Saadet YAZICI

Türkiye de Tedavi Pratiği Nasıl Yönlendirilmeli? Naif Hasta Yönetimi Gelecek Tedavi Seçeneklerini Beklerim. Uz. Dr. Saadet YAZICI Türkiye de Tedavi Pratiği Nasıl Yönlendirilmeli? Naif Hasta Yönetimi Gelecek Tedavi Seçeneklerini Beklerim Uz. Dr. Saadet YAZICI Hepatit C Kronik hepatit C (KHC) dünya çapında önemli bir sağlık sorunu

Detaylı

Hepa%t C Kompanze siro-k. hastanın tedavisi. Dr. Kenan Hızel. (naiv yada tedavi deneyimli) Gazi ÜTF

Hepa%t C Kompanze siro-k. hastanın tedavisi. Dr. Kenan Hızel. (naiv yada tedavi deneyimli) Gazi ÜTF Hepa%t C Kompanze siro-k (naiv yada tedavi deneyimli) hastanın tedavisi Dr. Kenan Hızel Gazi ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD., Ankara Tedavi üzerine etkili faktörler Genotip Viral

Detaylı

GERÇEK SORUNLAR VE KLİNİSYEN GÖZÜYLE BİLİMSEL VERİLER

GERÇEK SORUNLAR VE KLİNİSYEN GÖZÜYLE BİLİMSEL VERİLER GERÇEK SORUNLAR VE KLİNİSYEN GÖZÜYLE BİLİMSEL VERİLER Dr. Bilgehan Aygen Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Kayseri Hepatit C virus infeksiyonunun

Detaylı

KRONİK HEPATİT C DE ANTİVİRAL DİRENCİN TEDAVİYE YANSIMASI. Doç. Dr. GÜNAY ERTEM S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi

KRONİK HEPATİT C DE ANTİVİRAL DİRENCİN TEDAVİYE YANSIMASI. Doç. Dr. GÜNAY ERTEM S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi KRONİK HEPATİT C DE ANTİVİRAL DİRENCİN TEDAVİYE YANSIMASI Doç. Dr. GÜNAY ERTEM S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi HCV Doğal polimorfizm Direk etkili antivirallere (DEA) dirençle ilişkili varyant

Detaylı

KRONİK HEPATİT C ve KLAVUZLAR

KRONİK HEPATİT C ve KLAVUZLAR KRONİK HEPATİT C ve KLAVUZLAR Prof. Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Dünyada HCV seroprevalansı Bölgelere göre prevalans (%) Tahmini

Detaylı

İnterferon Geleneginden DAA Geleceğine. Prof. Dr. Mustafa Kemal Çelen Çeşme Sheraton İzmir 4 Nisan 2015

İnterferon Geleneginden DAA Geleceğine. Prof. Dr. Mustafa Kemal Çelen Çeşme Sheraton İzmir 4 Nisan 2015 İnterferon Geleneginden DAA Geleceğine Prof. Dr. Mustafa Kemal Çelen Çeşme Sheraton İzmir 4 Nisan 2015 Akış DAA Seçenekleri Daclatasvir Asunaprevir Dual Tedavi Faz Çalışmaları Başlangıç NS5A RAP ve KVY

Detaylı

KRONİK HEPATİT C TEDAVİSİNDE ANTİVİRAL DİRENÇ VE KLİNİK YÖNETİMİ

KRONİK HEPATİT C TEDAVİSİNDE ANTİVİRAL DİRENÇ VE KLİNİK YÖNETİMİ KRONİK HEPATİT C TEDAVİSİNDE ANTİVİRAL DİRENÇ VE KLİNİK YÖNETİMİ Dr. Neşe DEMİRTÜRK Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, Afyonkarahisar,2016. HEPATİT

Detaylı

Hepatit C de İnterferonsuz Tedaviler. Dr. Ulus Salih Akarca

Hepatit C de İnterferonsuz Tedaviler. Dr. Ulus Salih Akarca Hepatit C de İnterferonsuz Tedaviler Dr. Ulus Salih Akarca İnterferonsuz rejimler niçin gerekli? Bugüne kadar hepatit C tedavisinin omurgasını interferonlar oluşturmaktadır. IFN %6 IFN+Ribavirin %25 Pegile

Detaylı

Hepatit C de Antiviral Direncin Klinik Pratiğe Yansımaları

Hepatit C de Antiviral Direncin Klinik Pratiğe Yansımaları Hepatit C de Antiviral Direncin Klinik Pratiğe Yansımaları Doç.Dr. Murat Sayan Kocaeli Üniv., Rutin PCR Lab. Sorumlu Öğrt.Üyesi Yakın Doğu Üniv., DESAM Kurucu Öğrt.Üyesi sayanmurat@hotmail.com 0533 6479020

Detaylı

HCV İNFEKSİYONU OLAN BÖBREK TRANSPLANTLI HASTALARDA DİREKT ETKİLİ ANTİVİRALLERİN ETKİNLİĞİ

HCV İNFEKSİYONU OLAN BÖBREK TRANSPLANTLI HASTALARDA DİREKT ETKİLİ ANTİVİRALLERİN ETKİNLİĞİ HCV İNFEKSİYONU OLAN BÖBREK TRANSPLANTLI HASTALARDA DİREKT ETKİLİ ANTİVİRALLERİN ETKİNLİĞİ Şafak Mirioğlu¹, Zülal İstemihan¹, Ezgi Şahin¹, Elif Aksoy¹, Erol Demir², Sebahat Usta-Akgül³, Sabahattin Kaymakoğlu⁴,

Detaylı

Nosokomiyal HCV Olgu. Dr. Süda TEKİN. KUH İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Nosokomiyal HCV Olgu. Dr. Süda TEKİN. KUH İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Nosokomiyal HCV Olgu Dr. Süda TEKİN KUH İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Olgu HÖ, 51 yaşında erkek İzmit KBY hastası, 26 yıldır diyaliz 2009 => Anti HCV (-) negatif 2011 => HCV+ HCV RNA:

Detaylı

Kronik Hepatit Tedavisinde Güncel Durum: Yeni Antiviraller Olgu Sunumu

Kronik Hepatit Tedavisinde Güncel Durum: Yeni Antiviraller Olgu Sunumu Kronik Hepatit Tedavisinde Güncel Durum: Yeni Antiviraller Olgu Sunumu 16.Ocak.2014 Dr. Deniz Özkaya Karşıyaka Devlet Hastanesi 1.Olgu 61 yaşında kadın hasta Yurt dışına (Hac ziyareti) çıkış sırasında

Detaylı

Kronik hepatit C tedavisinde güncel kılavuzlar. Füsun Zeynep Akçam SDÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Kronik hepatit C tedavisinde güncel kılavuzlar. Füsun Zeynep Akçam SDÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Kronik hepatit C tedavisinde güncel kılavuzlar Füsun Zeynep Akçam SDÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Algoritmik yaklaşım Bir problem çözülürken algoritmik ve sezgisel

Detaylı

Faz Çalışmalarında V/E rejimi ve Uludağ Tıp Deneyimi. Prof. Dr. Selim Gürel Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji B.D.

Faz Çalışmalarında V/E rejimi ve Uludağ Tıp Deneyimi. Prof. Dr. Selim Gürel Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji B.D. Faz Çalışmalarında V/E rejimi ve Uludağ Tıp Deneyimi Prof. Dr. Selim Gürel Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji B.D. GT1b Global Prevalans Tüm HCV hastalarda (GT1-6) GT1b hastalarının oranı.

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar

Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar Asıl Dr. Alpay alt başlık ARIstilini düzenlemek için tıklatın İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Detaylı

Özel Konakta Kronik Hepatit C Tedavisi

Özel Konakta Kronik Hepatit C Tedavisi Özel Konakta Kronik Hepatit C Tedavisi Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD KLİMİK 2016: 30. Yıl Kurultayı 9-12.03.2016, Cornelia Otel, Antalya Sunum Planı Özel konak

Detaylı

Current Breakthroughs in the Management of HEPATITIS C

Current Breakthroughs in the Management of HEPATITIS C Current Breakthroughs in the Management of HEPATITIS C Special thanks for their educational support goes out to Hepatit C nin Yönetiminde Yenilikler: Öğrenme Hedefleri Genotip 1 kronik hepatit C tedavisinde

Detaylı

OLGU SUNUMU. Dr. Ziya Kuruüzüm. DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

OLGU SUNUMU. Dr. Ziya Kuruüzüm. DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD OLGU SUNUMU Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD VHÇG, Hepatit Kampı, Bolu, 01.03.2014 Olgu MŞ, 58 yaş, erkek, emekli Rutin yapılan tetkikler sırasında anti-hcv pozitif

Detaylı

Hepatit C Tedavisinin Gelişimi ve Güncel Terminoloji. Genotip 1 Hepatit C Tedavisi Çalıştayı 26 Ekim 2013, Istanbul

Hepatit C Tedavisinin Gelişimi ve Güncel Terminoloji. Genotip 1 Hepatit C Tedavisi Çalıştayı 26 Ekim 2013, Istanbul Hepatit C Tedavisinin Gelişimi ve Güncel Terminoloji Prof. Dr. Cihan Yurdaydin Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı Genotip 1 Hepatit C Tedavisi Çalıştayı 26 Ekim 2013, Istanbul

Detaylı

Genotip 1b Hastalar İçin Viekriax/Exviera ile Yüksek Kür Şansı. Ulus Salih Akarca

Genotip 1b Hastalar İçin Viekriax/Exviera ile Yüksek Kür Şansı. Ulus Salih Akarca Genotip 1b Hastalar İçin Viekriax/Exviera ile Yüksek Kür Şansı Ulus Salih Akarca Neden Genotip 1b Ülkemizde erişkin toplumda hepatit C prevalansı %0.5 civarındadır. Hastaların %80 i genotip 1b subtipi

Detaylı

Kronik HCV Tedavisinde Güncel Durum

Kronik HCV Tedavisinde Güncel Durum Kronik HCV Tedavisinde Güncel Durum Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Hilton, İzmir, 16.01.2014 Sunum Planı Halk sağlığı sorunu olarak HCV Kronik hepatit C tedavisi:

Detaylı

KRONİK VİRAL HEPATİT YÖNETİMİ HCV. Prof. Dr. Selma GÖKAHMETOĞLU Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ABD, Kayseri

KRONİK VİRAL HEPATİT YÖNETİMİ HCV. Prof. Dr. Selma GÖKAHMETOĞLU Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ABD, Kayseri KRONİK VİRAL HEPATİT YÖNETİMİ HCV Prof. Dr. Selma GÖKAHMETOĞLU Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ABD, Kayseri Erciyes Üniversitesi Hastaneleri Nefroloji kliniğinde takip edilmekte olan 33

Detaylı

Kronik Böbrek Yetmezlikli Hastalarda Kronik Hepatit C Tedavisi TÜRKİYE DENEYİMİ Dr. Yunus GÜRBÜZ

Kronik Böbrek Yetmezlikli Hastalarda Kronik Hepatit C Tedavisi TÜRKİYE DENEYİMİ Dr. Yunus GÜRBÜZ Kronik Böbrek Yetmezlikli Hastalarda Kronik Hepatit C Tedavisi TÜRKİYE DENEYİMİ Dr. Yunus GÜRBÜZ SUNU PLANI Hepatit C ve renal yetmezlik ilişkisi Kronik renal yetmezlikli hastalarda HCV tedavisi Temel

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisinde Viekirax/Exviera

Kronik Hepatit C Tedavisinde Viekirax/Exviera Kronik Hepatit C Tedavisinde Viekirax/Exviera Paritaprevir - ABT-450/r (Proteaz İnhibitörü) Etkililik/Antiviral Aktivite: 50/100-200/100 mg QD arasında potent doza bağlı olmayan etkililik 3 günlük monoterapi

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisi

Kronik Hepatit C Tedavisi Kronik Hepatit C Tedavisi Prof. Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HCV replikasyonu Virus replikasyon sırasında hücre nükleusuna uğramaz

Detaylı

Simeprevir (Olysio) Doç. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Dicle Üniversitesi Cappadocia

Simeprevir (Olysio) Doç. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Dicle Üniversitesi Cappadocia Simeprevir (Olysio) Doç. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Dicle Üniversitesi Cappadocia-25.05.2014 Son 20 yıldır HCV tedavisinde etkin rol oynadı Mekanizması tam olarak anlaşılmadı Pegile formu ile tanıştık Lamda

Detaylı

Prof Dr Fulya Günşar

Prof Dr Fulya Günşar Prof Dr Fulya Günşar 2 Milyar kişi HBV ile infekte, 350 milyon HBV taşıyıcı Kronik Hepatit B enfeksiyonu Akut hepatit B enfeksiyonu geçiren hastaların yaklaşık %5 inde hastalık kronikleşir. ƒtaşıyıcı

Detaylı

IL28B genotip tayini kronik hepatit B hastalarında oral antiviral tedavi cevabını öngörmede kullanılabilir mi?

IL28B genotip tayini kronik hepatit B hastalarında oral antiviral tedavi cevabını öngörmede kullanılabilir mi? IL28B genotip tayini kronik hepatit B hastalarında oral antiviral tedavi cevabını öngörmede kullanılabilir mi? Sıla Akhan, Aynur Aynıoğlu, Elif Sargın Altunok, Murat Sayan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi,

Detaylı

Direnç Gelişmesinin Nedenleri ve Mekanizmaları

Direnç Gelişmesinin Nedenleri ve Mekanizmaları Direnç Gelişmesinin Nedenleri ve Mekanizmaları Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD KLİMİK, 22-26 Mart 2017 Sunum Planı HCV epidemiyolojisi HCV nin genomik yapısı

Detaylı

KARACİĞER NAKLİ SONRASI NÜKS HEPATİT C TEDAVİSİ: Memorial Şişli

KARACİĞER NAKLİ SONRASI NÜKS HEPATİT C TEDAVİSİ: Memorial Şişli KARACİĞER NAKLİ SONRASI NÜKS HEPATİT C TEDAVİSİ: Memorial Şişli Hastanesi Deneyimi Koray Tuncer, Yılmaz Çakaloğlu, Oya Yönal, Yıldıran Songür ve Sadakat Özdil. Memorial Şişli Hastanesi Gastroenteroloji-Hepatoloji

Detaylı

Hepatitlerde güncel literatür: Hepatit C

Hepatitlerde güncel literatür: Hepatit C Hepatitlerde güncel literatür: Hepatit C Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. e-mail: oyildiz@erciyes.edu.tr Epidemiyolojik Çalışmalar

Detaylı

Dünyadaki Güncel Deneyimlerin Aktarımı

Dünyadaki Güncel Deneyimlerin Aktarımı Dünyadaki Güncel Deneyimlerin Aktarımı Prof. Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HCV, virus replikasyonu için en az dört enzim kodlamaktadır.

Detaylı

Hepatit C de Yeni Tedavilerle Türkiye Deneyimi. Prof. Dr. Necla TÜLEK

Hepatit C de Yeni Tedavilerle Türkiye Deneyimi. Prof. Dr. Necla TÜLEK Hepatit C de Yeni Tedavilerle Türkiye Deneyimi Prof. Dr. Necla TÜLEK Hepatit C Tedavisi Dünya 1991 IFN alfa-2b 2001/2 PEG-IFN/RB Simepravir Sofosbuvir (+IFN/RB) 2013 Daklatasvir/Sofosbuvir 2015 2011 Telapravir,

Detaylı

Transplantasyon Sonrası Viral Hepatit C Yönetimi. Dr. Dilara İnan UVHS, Malatya

Transplantasyon Sonrası Viral Hepatit C Yönetimi. Dr. Dilara İnan UVHS, Malatya Transplantasyon Sonrası Viral Hepatit C Yönetimi Dr. Dilara İnan 14.05.2017 UVHS, Malatya Hepatit C: Doğal seyir Thomas DL. Nat Med 2013;19(7):850 858 Nakil sonrası nüks Nakil sırasında saptanabilir HCV

Detaylı

KRONİK VİRAL HEPATİT C Lİ HASTALARDA IL28B NİN İNTERFERON TEDAVİSİNE YANITLA İLİŞKİSİ. Dr. Gülay ÇEKİÇ MOR

KRONİK VİRAL HEPATİT C Lİ HASTALARDA IL28B NİN İNTERFERON TEDAVİSİNE YANITLA İLİŞKİSİ. Dr. Gülay ÇEKİÇ MOR KRONİK VİRAL HEPATİT C Lİ HASTALARDA IL28B NİN İNTERFERON TEDAVİSİNE YANITLA İLİŞKİSİ Dr. Gülay ÇEKİÇ MOR Giriş-Amaç IL28B geni ve yakınındaki single nucleotide polymorphism lerinin(snp, özellikle rs12979860

Detaylı

Hepatit C tedavisinde 2016 sağlık uygulama tebliğinin getirdiği yenilikler

Hepatit C tedavisinde 2016 sağlık uygulama tebliğinin getirdiği yenilikler Cilt 1, Sayı 2, 23-29, (2016) Derleme Hepatit C tedavisinde 2016 sağlık uygulama tebliğinin getirdiği yenilikler Oğuz Karabay 1, Aziz Öğütlü 1, Ertuğrul Güçlü 1 Öz Hepatit C tedavisindeki başarı direkt

Detaylı

OLGULAR EŞLİĞİNDE YENİ İLAÇLARLA HCV TEDAVİSİ DENEYİMİ

OLGULAR EŞLİĞİNDE YENİ İLAÇLARLA HCV TEDAVİSİ DENEYİMİ OLGULAR EŞLİĞİNDE YENİ İLAÇLARLA HCV TEDAVİSİ DENEYİMİ - SOFOSBUVİR KOMBİNASYONLARI İLE DENEYİM - Dr. Bilgehan AYGEN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim

Detaylı

HEPATİT C de LİTERATÜR

HEPATİT C de LİTERATÜR HEPATİT C de LİTERATÜR Doç. Dr. Zeliha KOCAK TUFAN Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği drztufan@yahoo.com

Detaylı

Kronik Hepatit C Genotip 5-6 Tedavi. Dr. Saadet Yazıcı

Kronik Hepatit C Genotip 5-6 Tedavi. Dr. Saadet Yazıcı Kronik Hepatit C Genotip 5-6 Tedavi Dr. Saadet Yazıcı HCV Hepatit C virüsü (HCV) yüksek genetik çeşitlilik Bölgesel genotip prevalans farklılıkları Aşılar Genotip değişiklikler Genotipe göre tedavi HCV

Detaylı

OLGU SUNUMU. Dr Banu Karaca İzmir Bozyaka Eğitim Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü

OLGU SUNUMU. Dr Banu Karaca İzmir Bozyaka Eğitim Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü OLGU SUNUMU Dr Banu Karaca İzmir Bozyaka Eğitim Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü Ş.Ö, 66 yaşında, kadın hasta,78 kg, 1.65 cm, Nazilli Yakınma: İdrar renginde koyulaşma,

Detaylı

KRONİK BÖBREK YETMEZLİKLİ BİR OLGUDA KRONİK HEPATİT C TEDAVİSİ. Dr. Mustafa Özgür Akça Bursa Yüksek İhtisas Hastanesi

KRONİK BÖBREK YETMEZLİKLİ BİR OLGUDA KRONİK HEPATİT C TEDAVİSİ. Dr. Mustafa Özgür Akça Bursa Yüksek İhtisas Hastanesi KRONİK BÖBREK YETMEZLİKLİ BİR OLGUDA KRONİK HEPATİT C TEDAVİSİ Dr. Mustafa Özgür Akça Bursa Yüksek İhtisas Hastanesi OLGU SUNUMU 58 y, kadın, ev hanımı ilk kez 2011 de başvurdu öz ve soy geçmişinde bir

Detaylı

HEPATİT C ELİMİNASYONU İÇİN ÖZEL HASTA GRUPLARININ ÖNEMİ

HEPATİT C ELİMİNASYONU İÇİN ÖZEL HASTA GRUPLARININ ÖNEMİ HEPATİT C ELİMİNASYONU İÇİN ÖZEL HASTA GRUPLARININ ÖNEMİ Tansu YAMAZHAN Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Dünya Sağlık Örgütü HCV Eliminasyon

Detaylı

KRONİK C HEPATİTİ TEDAVİSİ 2012 DİREK ETKİLİ ANTİVİRAL AJANLARLA SAĞLANANLAR

KRONİK C HEPATİTİ TEDAVİSİ 2012 DİREK ETKİLİ ANTİVİRAL AJANLARLA SAĞLANANLAR ANKEM Derg 2012;26(Ek 2):135-143 KRONİK C HEPATİTİ TEDAVİSİ 2012 DİREK ETKİLİ ANTİVİRAL AJANLARLA SAĞLANANLAR Yılmaz ÇAKALOĞLU Memorial Hastanesi, Gastroenteroloji-Hepatoloji Bölümü, İSTANBUL ycoglu@gmail.com

Detaylı

Doğrudan etkili antivirallere direnç ve tedaviye yanıt vermeyen hastaların yönetimi

Doğrudan etkili antivirallere direnç ve tedaviye yanıt vermeyen hastaların yönetimi Doğrudan etkili antivirallere direnç ve tedaviye yanıt vermeyen hastaların yönetimi Prof Dr Özlem Kandemir MeÜ Tıp Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları AD 11.02.2017 ü HCV genomu ve

Detaylı

Kronik Hepatit C ve Hemodiyaliz

Kronik Hepatit C ve Hemodiyaliz Kronik Hepatit C ve Hemodiyaliz Prof.Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı HCV Virus replikasyon sırasında hücre nükleusuna uğramaz

Detaylı

HEPATİT C Tedavisinde Güncel Gelişmeler

HEPATİT C Tedavisinde Güncel Gelişmeler HEPATİT C Tedavisinde Güncel Gelişmeler DAA/Peg-IFN/RBV Kombinasyon Tedavisinin Kontrendikasyonları Boseprevir ve Telaprevir Kombinasyonlarının Kontrendikasyonları Peg-IFN+RBV tedaivinin kontrendikasyonları,

Detaylı

Proteaz İnhibitörü İçeren Üçlü Tedaviye YANITSIZ Kronik Hepatit C Olguları. Dr. Zerrin AŞCI

Proteaz İnhibitörü İçeren Üçlü Tedaviye YANITSIZ Kronik Hepatit C Olguları. Dr. Zerrin AŞCI Proteaz İnhibitörü İçeren Üçlü Tedaviye YANITSIZ Kronik Hepatit C Olguları Dr. Zerrin AŞCI KHCV Tedavi Klavuzları Dünya Avrupa Karaciğer Araştırmaları Derneği EASL Amerikan Karaciğer Hastalıkları Derneği

Detaylı

Kronik HCV Enfeksiyonlarında Güncel Tedavi. Doç. Dr. Ebubekir Şenateş İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji BD

Kronik HCV Enfeksiyonlarında Güncel Tedavi. Doç. Dr. Ebubekir Şenateş İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji BD Kronik HCV Enfeksiyonlarında Güncel Tedavi Doç. Dr. Ebubekir Şenateş İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji BD Bir Halk Sağlığı Sorunu Olarak Hepatit C Dünyada enfeksiyona bağlı

Detaylı

Current Breakthroughs in the Management of HEPATITIS C

Current Breakthroughs in the Management of HEPATITIS C Current Breakthroughs in the Management of HEPATITIS C Special thanks for their educational support goes out to 2. Konuşmacı 3. Boseprevir: Genel bakış 4. Proteaz İnhibitörleri: Kontrendikasyonlar, Yan

Detaylı

Kronik Hepatit C: Olgu Sunumu Prof.Dr. Orhan YILDIZ

Kronik Hepatit C: Olgu Sunumu Prof.Dr. Orhan YILDIZ Kronik Hepatit C: Olgu Sunumu Prof.Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. e-mail: oyildiz@erciyes.edu.tr OLGU Başvuru tarihi: Aralık 2014

Detaylı

Hepatit C de güncel tedavi. Yrd.Doç.Dr.Hava Yılmaz Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, Samsun

Hepatit C de güncel tedavi. Yrd.Doç.Dr.Hava Yılmaz Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, Samsun Hepatit C de güncel tedavi Yrd.Doç.Dr.Hava Yılmaz Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, Samsun Dünyada HCV Sıklığı WHO. Wkly Epidemiol Rec 2000; 75: 18-9. Dünya da prevalans % 3 (1) Dünya

Detaylı

Uzm. Dr. Altan GÖKGÖZ Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Şanlıurfa

Uzm. Dr. Altan GÖKGÖZ Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Şanlıurfa Uzm. Dr. Altan GÖKGÖZ Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Şanlıurfa Olgunun asıl sahibi olan kişi Dr. Derya KETEN Necip Fazıl Şehir Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Detaylı

DAA/Peg-IFN/RBV Kombinasyon Tedavisinin Kontrendikasyonları

DAA/Peg-IFN/RBV Kombinasyon Tedavisinin Kontrendikasyonları DAA/Peg-IFN/RBV Kombinasyon Tedavisinin Kontrendikasyonları Boseprevir/Peg-IFN/RBV ve Telaprevir/Peg- IFN/RBV Kombinasyon Tedavilerinin Benzer Kontrendikasyonları Vardır Hem boseprevir hem de telaprevir

Detaylı

HCV enfeksiyonlarında NS3 inhibitörleri direnci ve IL28B polimorfizminin önemi. Doç.Dr.Murat SAYAN

HCV enfeksiyonlarında NS3 inhibitörleri direnci ve IL28B polimorfizminin önemi. Doç.Dr.Murat SAYAN HCV enfeksiyonlarında NS3 inhibitörleri direnci ve IL28B polimorfizminin önemi Doç.Dr.Murat SAYAN Taksonomi Familya: Flaviviridae Genus: Hepacivirus Tür: Hepatit C virusu genotip 1 HCV, (+) iplikli bir

Detaylı

Hangi Hastalar Nasıl Takip ve Tedavi Edilmeli?

Hangi Hastalar Nasıl Takip ve Tedavi Edilmeli? Hangi Hastalar Nasıl Takip ve Tedavi Edilmeli? Prof. Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HCV replikasyonu Virus replikasyon sırasında hücre

Detaylı

Hepatit C de Tek Hedefe Geri Sayım. Prof Dr Mustafa Kemal Çelen

Hepatit C de Tek Hedefe Geri Sayım. Prof Dr Mustafa Kemal Çelen Hepatit C de Tek Hedefe Geri Sayım Prof Dr Mustafa Kemal Çelen DOĞRUDAN ETKİLİ ANTİVİRALLER İÇİN HEDEFLER Reseptöre bağlanma ve endositoz Fusion and uncoating Transport ve salınım (+) RNA Virion üretimi

Detaylı

Karaciğer Transplantasyon Sonrası Hepatit C Tedavisi. Dr Fulya Günşar

Karaciğer Transplantasyon Sonrası Hepatit C Tedavisi. Dr Fulya Günşar Karaciğer Transplantasyon Sonrası Hepatit C Tedavisi Dr Fulya Günşar Transplantasyondan sonra HCV nüksü kaçınılmazdır Virolojik nüks %100 Histolojik nüks %70-90 TX den sonra siroz 5 yılda %20-30 10 yılda

Detaylı

Kronik HCV İnfeksiyonlarında Güncel Tedavi Yaklaşımları Dr. Kaya Süer

Kronik HCV İnfeksiyonlarında Güncel Tedavi Yaklaşımları Dr. Kaya Süer Kronik HCV İnfeksiyonlarında Güncel Tedavi Yaklaşımları Dr. Kaya Süer Near East University Faculty of Medicine Infectious Diseases and Clinical Microbiology HCV tarihçesi 1989 Hepatitis C (HCV) genomu

Detaylı

Nesrin Türker İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Atatürk Eğitim ve Araş Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, İzmir

Nesrin Türker İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Atatürk Eğitim ve Araş Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, İzmir Nesrin Türker İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Atatürk Eğitim ve Araş Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, İzmir Dünyada en sık görülen kronik viral enfeksiyonlardan biridir

Detaylı

Dr. Funda Şimşek SB Okmeydanı EAH Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Dr. Funda Şimşek SB Okmeydanı EAH Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dr. Funda Şimşek SB Okmeydanı EAH Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Sunum Kapsamı HCV tanımı HCV enfeksiyonunun seyri Epidemiyoloji HCV genotiplerinin önemi, dağılımı Laboratuvarımızdaki

Detaylı

Hangi tedavi hangi hastaya verilmeli?

Hangi tedavi hangi hastaya verilmeli? 24 Ocak 2015 Hangi tedavi hangi hastaya verilmeli? Dr Onur Ural Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Konya SUNUM PLANI Akut Hepatit C yönetimi Kronik HCV

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Yrd.Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Yrd.Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HÇ, 28 yş, E, Memur 2010 yılı ocak ayında kan bağışı sırasında sarılık olduğu söyleniyor. Başvuru sırasında bazen halsizlik ve

Detaylı

Tedaviler. Değişimin Yansıması, Gerçek Yaşam ve Gelecek. Prof. Dr. Sıla Akhan

Tedaviler. Değişimin Yansıması, Gerçek Yaşam ve Gelecek. Prof. Dr. Sıla Akhan Değişimin Yansıması, Gerçek Yaşam ve Gelecek Tedaviler Prof. Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 1978-1979 Yıllarında Doğu Almanya da Gebelikten

Detaylı

Kronik Hepa,t C Tedavisinde Viekirax/Exviera ile Hastaya Özel Yaklaşım

Kronik Hepa,t C Tedavisinde Viekirax/Exviera ile Hastaya Özel Yaklaşım Kronik Hepa,t C Tedavisinde Viekirax/Exviera ile Hastaya Özel Yaklaşım Epidemiyoloji Türkiye Hasta Profili Exviera Etki Mekanizması ve Pozoloji Viekirax/ ve Türkiye Gerçek Yaşam Verileri Prof. Dr. Yılmaz

Detaylı

HCV/HIV Ko-enfeksiyonunda Tedavi Gu ncellemesi. Doç. Dr. Aslıhan Candevir Ulu Adana, 2017

HCV/HIV Ko-enfeksiyonunda Tedavi Gu ncellemesi. Doç. Dr. Aslıhan Candevir Ulu Adana, 2017 HCV/HIV Ko-enfeksiyonunda Tedavi Gu ncellemesi Doç. Dr. Aslıhan Candevir Ulu Adana, 2017 HIV/HCV Ko-enfeksiyonu HBV 350-400 HCV milyonhiv 180 milyon 35 milyon Dünya genelinde HIV ile enfekte bireylerin

Detaylı

YILIN SES GETİREN MAKALELERİ DR.ESRA TANYEL OMÜ TIP FAKÜLTESİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI ANABİLİM DALI

YILIN SES GETİREN MAKALELERİ DR.ESRA TANYEL OMÜ TIP FAKÜLTESİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI ANABİLİM DALI YILIN SES GETİREN MAKALELERİ DR.ESRA TANYEL OMÜ TIP FAKÜLTESİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI ANABİLİM DALI Amaç: Antibiyotik ilişkili diarede etken olan C.difficile infeksiyonunun tedavisinde kullanılan vankomisin

Detaylı

Dekompanse Siroz ve Pre/Post Tx HCV de Tedavi

Dekompanse Siroz ve Pre/Post Tx HCV de Tedavi Hepatit C: Viroloji Dekompanse Siroz ve Pre/Post Tx HCV de Tedavi Prof. Dr. Ömer Sentürk Zarfla çevrilmiş tek zincirli RNA molekülü ve zarfa bağlı glikoproteinlerden oluşan infeksiyöz bir virüs Enfeksiyon,

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Durum ve SUT

Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Durum ve SUT Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Durum ve SUT Uz. Dr. Ali ASAN T. C. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Detaylı

Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu. Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa

Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu. Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa Olgu 24 yaşında erkek hasta 6. sınıf tıp öğrencisi Ortopedi polikliniğine başvurmuş Rutin

Detaylı

Kronik Hepatit C: Olgu Sunumu Prof.Dr. Orhan YILDIZ

Kronik Hepatit C: Olgu Sunumu Prof.Dr. Orhan YILDIZ Kronik Hepatit C: Olgu Sunumu Prof.Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. e-mail: oyildiz@erciyes.edu.tr OLGU İlk başvuru tarihi: Şubat.

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisi BAHAR ÖRMEN. İKÇÜ ATATÜRK EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ İNFEKSİYON HASTALIKLARI ve KLİNİK MİKROBİYOLOJİ

Kronik Hepatit C Tedavisi BAHAR ÖRMEN. İKÇÜ ATATÜRK EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ İNFEKSİYON HASTALIKLARI ve KLİNİK MİKROBİYOLOJİ Kronik Hepatit C Tedavisi BAHAR ÖRMEN İKÇÜ ATATÜRK EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ İNFEKSİYON HASTALIKLARI ve KLİNİK MİKROBİYOLOJİ Carter W. The Journal of Clinical Pharmacology 2016 Kronik Hepatit C (KHC)

Detaylı

Doç. Dr. Uluhan Sili Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 13 Mayıs 2016

Doç. Dr. Uluhan Sili Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 13 Mayıs 2016 Doç. Dr. Uluhan Sili Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 13 Mayıs 2016 HIV li hastada kronik HBV ve HCV enfeksiyonlarının prevelansını

Detaylı

Dünyada ve Türkiyede Hepatit B ve Hepatit C Epidemiyolojisi. Dr Meral Sönmezoğlu Yeditepe Üniversitesi Hastanesi

Dünyada ve Türkiyede Hepatit B ve Hepatit C Epidemiyolojisi. Dr Meral Sönmezoğlu Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Dünyada ve Türkiyede Hepatit B ve Hepatit C Epidemiyolojisi Dr Meral Sönmezoğlu Yeditepe Üniversitesi Hastanesi EKMUD İstanbul Günleri 1 Mart 2016 Kronik hepatit B ve C Kronik hepatit B ve C dünyada önemli

Detaylı

KRONİK HEPATİT C. Olgu Sunumu

KRONİK HEPATİT C. Olgu Sunumu KRONİK HEPATİT C Olgu Sunumu Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 17. USG Eşliğinde Uygulamalı Kc Biyopsisi Kursu, 13.13.2017, Katip Çelebi Ün. Hst., İzmir Olgu -1

Detaylı

Kronik Viral Enfeksiyonlarda Tanı ve Tedavi İzlemi

Kronik Viral Enfeksiyonlarda Tanı ve Tedavi İzlemi Kronik Viral Enfeksiyonlarda Tanı ve Tedavi İzlemi Viral hepatitler: Klinisyen gözüyle Ulus Akarca 2nci Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi 12 Kasım 2013 Belek-ANTALYA Viral Hepatitler ve Laboratuvar

Detaylı

HCV Enfeksiyonunda Prognozu Etkileyen Faktörler: Konak- Virüs. İmre Altuğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD

HCV Enfeksiyonunda Prognozu Etkileyen Faktörler: Konak- Virüs. İmre Altuğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD HCV Enfeksiyonunda Prognozu Etkileyen Faktörler: Konak- Virüs İmre Altuğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD HCV Enfeksiyonu Minimal değişiklikler yaygın fibrozis, siroz, karaciğer

Detaylı

Akut Hepatit C Tedavisi. Dr. Dilara İnan Akdeniz ÜTF, İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mikr AD, Antalya

Akut Hepatit C Tedavisi. Dr. Dilara İnan Akdeniz ÜTF, İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mikr AD, Antalya Akut Hepatit C Tedavisi Dr. Dilara İnan Akdeniz ÜTF, İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mikr AD, Antalya HCV DSÖ verilerine göre tüm dünya nüfusunun %3 ü (yaklaşık 170 milyon kişi) HCV ile infekte. İnsidans;

Detaylı

Hepatit C ile enfekte diyaliz hastalarında kür mümkün mü? Ulus Salih Akarca

Hepatit C ile enfekte diyaliz hastalarında kür mümkün mü? Ulus Salih Akarca Hepatit C ile enfekte diyaliz hastalarında kür mümkün mü? Ulus Salih Akarca Genel Bilgiler Hepatit C nin önemi Dünyada 170 milyon hepatit C hastası vardır. Her yıl 1 milyon kişi hepatit C ye bağlı karaciğer

Detaylı

Hangi hastalar nasıl tedavi edilmeli?

Hangi hastalar nasıl tedavi edilmeli? 9 Mart 2016 Hangi hastalar nasıl tedavi edilmeli? Dr Onur Ural Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Konya SUNUM PLANI Akut Hepatit C yönetimi Kronik HCV

Detaylı

G1b Kronik C Hepatiti Tedavisi «Viekirax/Exviera» Gerçek Hayat Verileri

G1b Kronik C Hepatiti Tedavisi «Viekirax/Exviera» Gerçek Hayat Verileri G1b Kronik C Hepatiti Tedavisi «Viekirax/Exviera» Gerçek Hayat Verileri Prof.Dr.Yılmaz Çakaloğlu Memorial Şişli Hastanesi Gastroenteroloji-Hepatoloji Bölümü Başkanı KLİMİK HEPATÖLYE III: HEPATİT C VİRUSU

Detaylı

HCV-HIV KOİNFEKSİYONU OLGUSU

HCV-HIV KOİNFEKSİYONU OLGUSU HCV-HIV KOİNFEKSİYONU OLGUSU DR. BAHAR ÖRMEN Dr. Bahar ÖRMEN OLGU 44 YAŞINDA, BEKAR, ERKEK, HALSİZLİK YORGUNLUK İŞTAHSIZLIK YURT DIŞINDA YAŞAM 10 YIL ÖNCE HIV TANISI 5 YIL SÜRE İLE ANTİRETROVİRAL TEDAVİ

Detaylı

Hangi Hastalar, Nasıl Takip ve Tedavi Edilmeli?

Hangi Hastalar, Nasıl Takip ve Tedavi Edilmeli? Hangi Hastalar, Nasıl Takip ve Tedavi Edilmeli? Prof. Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HCV replikasyonu Virus replikasyon sırasında hücre

Detaylı

HCV ENFEKSİYONU SEROLOJİ VE NÜKLEİK ASİT TESTLERİNİN KLİNİK KULLANIMI

HCV ENFEKSİYONU SEROLOJİ VE NÜKLEİK ASİT TESTLERİNİN KLİNİK KULLANIMI HCV ENFEKSİYONU SEROLOJİ VE NÜKLEİK ASİT TESTLERİNİN KLİNİK KULLANIMI Dr. Ali KAYA Mersin Ü. Tıp Fak. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HCV enfeksiyonu - tanı Klinik tanı Klinik bulgular

Detaylı

HCV OLGU. Nesrin Türker İKÇÜ Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi

HCV OLGU. Nesrin Türker İKÇÜ Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi HCV OLGU Nesrin Türker İKÇÜ Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi 48 yaşında, erkek olgu 2011 yılından itibaren KHC tanısı ile dış merkezde takipte 2012 yılı Eylül ayından itibaren polikliniğimizde takipte

Detaylı

RENAL TRANSPLANTASYON VE VİRAL HEPATİTLER. Doç. Dr. Yaşar Çolak İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji B.D.

RENAL TRANSPLANTASYON VE VİRAL HEPATİTLER. Doç. Dr. Yaşar Çolak İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji B.D. RENAL TRANSPLANTASYON VE VİRAL HEPATİTLER Doç. Dr. Yaşar Çolak İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji B.D. 12 Nisan 2014 Ülkemizde Viral Hepatit Türk Karacig er Aras tırmaları

Detaylı