Singapur Ticaret Müşavirliği TRANS PASİFİK ORTAKLIK ANLAŞMASININ SİNGAPUR EKONOMİSİ VE DIŞ TİCARETİNE POTANSİYEL ETKİSİ

Transkript

1 Singapur Ticaret Müşavirliği TRANS PASİFİK ORTAKLIK ANLAŞMASININ SİNGAPUR EKONOMİSİ VE DIŞ TİCARETİNE POTANSİYEL ETKİSİ 0

2 SİNGAPUR TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ İÇİNDEKİLER SİNGAPUR UN MEVCUT TİCARET ANLAŞMALARI... 2 SİNGAPUR UN TPP ÜLKELERİ İLE TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLERİ... 2 TPP NİN SİNGAPUR EKONOMİSİNE MUHTEMEL ETKİLERİ... 3 Mal ve Hizmet Ticareti... 3 Bilgi Teknolojileri ve İnovasyon... 4 E-Ticaret... 4 Kamu Sermayeli Şirketlere Karşı Rekabet Avantajı... 4 KOBİ ler... 4 İstihdam ve Çevre... 4 Singapur un TPP Ülkeleri İle Mal Ticareti... 5 Singapur un TPP Ülkeleri İle Hizmet Ticareti... 6 Singapur İle TPP Ülkeleri Arasinda Yabanci Sermaye Hareketleri

3 SİNGAPUR UN MEVCUT TİCARET ANLAŞMALARI SİNGAPUR TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ Singapur 31 ülkeyi kapsayan 20 ikili ve bölgesel serbest ticaret anlaşması ağına sahiptir. Bunlar; ASEAN Serbest Ticaret Bölgesi, ASEAN-Avustralya-Yeni Zelanda, ASEAN-Çin Halk Cumhuriyeti, ASEAN-Hindistan, ASEAN-Japonya, ASEAN-Güney Kore, Avustralya, Çin Halk Cumhuriyeti, Kosta Rika, Körfez İşbirliği Konseyi, Ürdün, Hindistan, Japonya, Güney Kore, Yeni Zelanda, Panama, Peru, EFTA (İsviçre, Lihtenştayn, Norveç ve İzlanda), Trans-Pasifik Ekonomik İşbirliği Anlaşması (Brunei, Yeni Zelanda, Şili, Singapur) ile Amerika Birleşik Devletleri dir. Singapur un serbest ticaret anlaşmaları ile ilgili detaylı bilgilere adresinden ulaşılabilmektedir. SİNGAPUR UN TPP ÜLKELERİ İLE TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLERİ ÜLKE İTHALAT İTHALAT İTHALAT İHRACAT MİLLİ İHR RE-EKSP İHRACAT MİLLİ İHR RE-EKSP İHRACAT MİLLİ İHR RE-EKSP MALEZYA ABD JAPONYA AVUSTRALYA ViETNAM MEKSİKA KANADA Y. ZELANDA BRUNEI ŞİLİ PERU TPP TOPLAM (Milyon ABD doları) yılları itibariyle, Singapur un TPP ülkeleri ile yapmış olduğu ticaret 234 milyar ABD dolarına seviyelerine ulaşmış (1 USD=1.40 SGD) ve ülkenin toplam ticaretinde yüzde 30 pay almıştır. TPP ülkelerinden gelen yatırımlar ise yine toplam yatırım stoğunun yüzde 30 una tekabül eden 172 milyar ABD dolarına ulaşmıştır. Singapur un bu ülkelere olan yatırımları ise 79 milyar ABD doları tutarındadır. 2

4 Mal ve Hizmet Ticareti TPP NİN SİNGAPUR EKONOMİSİNE MUHTEMEL ETKİLERİ SİNGAPUR TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ TPP nin Singapur için önemi ele alındığında, Singapur un hali hazırda liberal bir ticaret rejimine sahip olması ve oldukça açık bir ekonomiye sahip olması ve bir çok ülke ile serbest ticaret anlaşmasının bulunması sebebiyle, Vietnam gibi gelişmekte olan Asya Pasifik ülkeleri kadar belirgin bir ekonomik kazanç sağlamayacağı görülmektedir. Yapılan araştırmalara göre, 2020 yılına kadar TPP nin Vietnam gayrisafi yurtiçi hasılasına katkısı yüzde 10, Malezya ya katkısı yüzde 5.5 olarak öngörülürken buna karşın Singapur a katkısı ise yüzde 1.4 olarak hesaplanmaktadır. Singapur mevcut durumda 11 TPP ülkesinden 9 u ile serbest ticaret anlaşmasına sahip olmasına rağmen, bölgesel ticaret anlaşması olması nedeniyle 3 açıdan Singapur a fayda getireceği değerlendirilmektedir. Farklı ülkelerde gerçekleştirilen üretim aşamalarına ilişkin mal ticaretinde gümrük oranlarının düşmesiyle bölgesel üretim ve tedarik zincirleri güçlenecektir. TPP nin getireceği yeni ticari kurallar ve şeffaflık, Singapur lu şirketlerin söz konusu ülkelerdeki iş yapmasını kolaylaştıracaktır. TPP nin fikri mülkiyet hakları, dijital ekonomi ve yönetişim alanında getireceği düzenlemelerle bölgesel entegrasyonun artması Singapur lu şirketlere yardımcı olacaktır. Diğer yandan, TPP ile birlikte Singapur, Kanada ve Meksika ile ilk defa ticaret anlaşmasına girecek ve böylelikle bu pazarlara erişim sağlanacaktır. Anlaşma sayesinde Kanada ve Meksika, Singapur menşeli ürünlere uyguladığı tarifelerini yüzde 99 ve yüzde 66 oranında azaltacaktır. Bu azalma Singapur un Meksika ya yüzde vergi ile yapmış olduğu ilaç sanayisi ürün ihracatını ve yüzde 6.5 vergi ile yapmış olduğu organik kimyasallar ihracatını olumlu etkileyecektir. Bilindiği gibi, TPP, mal ticaretine uygulanan gümrük vergilerini önemli ölçüde azaltmaktadır. Singapurlu üreticiler, böylelikle hali hazırda Singapur un serbest ticaret anlaşması yapmış olduğu çerçeveden çok daha fazla sayı ve çeşitte ürün için gümrük vergisi muafiyeti imkanı kazanmış olacaktır. Özellikle, işlenmiş gıda ve tekstil üreticileri, bölgesel menşe kümülasyonu düzenlenmesinin etkisiyle ABD ve Japonya gibi pazarlarına çok daha kolaylıkla açılabilecektir. Örneğin, Singapurlu bir dondurma üreticisi ABD ye ihracat yaparken, üretiminde kullandığı sütü Yeni Zelanda dan, şekeri Avustralya dan, kakao yu Meksika dan temin etmesi halinde TPP anlaşmasına göre menşe kümülasyonu prensibine göre düşük gümrük vergisi avantajlarından faydalanabilecektir. Hizmet sektöründe yer alan Singapurlu firmalar ise anlaşma ile birlikte farklı ülkelerin farklı sektörlerine girme imkanına sahip olacaktır. Örnek olarak, Avustralya nın lojistik sektörü, Meksika nın enerji ve telekomünikasyon sektörleri, Kanada nın profesyonel hizmetler sektörü sayılabilir. Singapurlu yatırımcılar ise, bazı ülkelerde yabancı girişine kapalı olan sektörlere yatırım yapma imkanına sahip olacaktır. Brunei, Malezya ve Vietnam ın sağlık, telekomunikasyon, enerji ve çevre hizmetleri bunlar arasında yer almaktadır. Yine benzer şekilde, bilgi teknolojileri, inşaat ve danışmanlık alanında güçlü olan Singapur firmaları TPP ye dahil olan ülkelerdeki kamu ihalelerine katılma imkanına sahip olacaktır. Aşağıdaki alanlarda da daha özel faydalar beklendiği Singapur makamlarınca belirtilmektedir. 3

5 Bilgi Teknolojileri ve İnovasyon SİNGAPUR TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ Singapur kısıtlı arazi ve işgücü kapasitesi nedeniyle ekonomik kalkınmasını inovasyon ve bilgi teknolojileri üstünde yoğunlaştıran bir politika takip etmektedir. Uluslararası piyasalarda gelişen yeni iş modelleri çerçevesinde inovasyon üstünde yoğunlaşarak mal ve hizmetler sunan Singapur şirketlerinin fikri mülkiyet haklarının ihlaline neden olabilecek şartlar taşımaktadır. TPP nin fikri mülkiyet haklarının korunmasına ilişkin getirdiği şart ve kurallar Singapur şirketlerinin haklarının daha iyi korunmasına imkân sağlayacaktır. E-Ticaret Singapur dijital ekonomi alanında önemli ilerlemeler kaydetmiş olup halihazırda bu sektörde 150 binden fazla nitelikli işgücü istihdam edilmektedir. E-ticarete dönük ürün ve hizmetlerde yoğunlaşan Singapur un bölge ülkelerinde bu alanda getirilebilecek kısıtlayıcı ve korumacı tedbirlerden olumsuz etkilenme ihtimali bulunmaktadır. TPP anlaşmasının sınır ötesi e-ticarette getirdiği kurallarla bu riski bertaraf etmektedir. Dijital ekonomi için en önemli gerek şartlardan biri de datanın ulusal sınırlar arasında serbestçe dolaşımıdır. TPP taraf ülkelerin data sunucularının milli sınırlar içinde konuşlandırılması zorunluluğu gibi uygulamalarını yasaklayarak e-ticaret alanında faaliyet gösteren firmalara ek maliyetler getirilmesini engellemektedir. TPP aynı zamanda taraf ülkeleri sanal ticarette sahteciliğin ve dolandırıcılığın engellenmesini teminen tüketicinin korunmasını sağlayacak mevzuatı geçirmekle yükümlü kılmaktadır. Kamu Sermayeli Şirketlere Karşı Rekabet Avantajı TPP nin kamu sermayeli şirketlere ilişkin getirdiği kurallarında özellikle TPP ye taraf gelişmekte olan ekonomilerde Singapurlu şirketlerin kamu sermayeli şirketlerin haksız rekabetinden etkilenmesini önleyici etkileri olacaktır. KOBİ ler TPP nin KOBİ lere de olumlu etkisi olması beklenmektedir. KOBİ ler sayı olarak Singapur şirketlerinin % 99 unu oluşturmakta ve işgücünün % 70 ini istihdam etmektedir. Ticareti kolaylaştırıcı hükümlerin yansıra gümrük vergilerinin kaldırılması KOBİ lerin bölgesel üretim ve tedarik zincirlerine dahil olmasına imkan sağlayacaktır. Uluslararası ticaret anlaşmalarının KOBİ ler tarafından anlaşılmasının zor olabileceğinden hareketle, TPP ye taraf ülkeler, fikri mülkiyet hakları, doğrudan yabancı sermaye yatırımları, şirket kurma prosedürleri, istihdam mevzuatı ve vergi konularında KOBİ lere dönük kural ve prosedürleri açıklayıcı web siteleri ile KOBİ lerin bilgiye erişimini kolaylaştıracaktır. İstihdam ve Çevre TPP nin istihdama ve çevreye ilişkin getirdiği kurallar da ortak standartları zorunlu kılmaktadır. Hâlihazırda mevzuat açısından gelişmiş ülkelerle aynı standartlara yerel şartlarda uymak durumunda olan Singapur şirketleri TPP nin getirdiği kurallara diğer ülke firmalarına nazaran daha kolay uyum sağlayacaklardır. TPP nin yürürlüğe girmesi için tarafların iç onay süreçlerini ne zaman tamamlayacaklarını kestirmek zor olmakla birlikte Singapur makamları anlaşmanın önümüzdeki üç yıl içinde yürürlüğe gireceğini beklemektedir. 4

6 SİNGAPUR TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ SİNGAPUR UN TPP ÜLKELERİ İLE MAL TİCARETİ 5

7 SİNGAPUR UN TPP ÜLKELERİ İLE HİZMET TİCARETİ 6

8 SİNGAPUR TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ SİNGAPUR İLE TPP ÜLKELERİ ARASINDA YABANCI SERMAYE HAREKETLERİ 7