Avrupa Birliği Ülkelerinde Kullanımı Serbest Olan Gıda Katkı Maddeleri Listesi

Transkript

1 GENİŞ KULLANIM AMAÇLI GIDA KATKI MADDELERİ Avrupa Birliği Ülkelerinde Kullanımı Serbest Olan Gıda Katkı Maddeleri Listesi E Numarası İsim Kullanımına İzin Verilen Maksimum Miktar Kabul edilebilir günlük alım miktarı Elde Edildiği Kaynak (Doğal / Yapay) Kullanıldığı Gıdalar Yan Etkileri E900 Dimetil-polisiloksan 10 mg/kg (çorba, et/tavuk/balık suları, kızartma amaçlı katı ve sıvı yağlar, alkolsüz içecekler, sütlü-yumurtalı hamurlar, aroma vericiler), 100 mg/kg (sakız) 1,5 mg/kg Sentetik bir polimerdir. Çorbalarda ve meyve sularında köpük kırıcı ajan, hayvansal ve bitkisel yağlarda oksijene karşı koruyucu olarak E901 Bal mumu (çikolata dahil şekerlemeler, çerezler, gıda takviyeleri, ön paketlenmiş dondurma içeren gofret) Arılar tarafından üretilen doğal bir polimerdir. Güneş ışığında veya hidrojen peroksitle ağartılmışdır. Birçok farklı gıdada ve farmasötik ürünlerde E902 Kandilla mumu (çikolata dahil şekerlemeler, çerezler, gıda takviyeleri, ön paketlenmiş dondurma içeren gofret) Meksika 'Euphorbia antisyphilitica, E. cerifera ve Sakız ve şekerlemelerde kaplama malzemesi Pedilanthus pavonis 'dan üretilen doğal polimerler. olarak E903 Kanauba mumu 200 mg/kg (çerezler, kahve çekirdeği, gıda takviyeleri), 500 mg/kg (çikolata dahil şekerlemeler), 1200 mg/kg (sakız) Kanauba palmiyesinden (Copernica cerifera ) ve Brazilyadaki akraba türlerinden üretilen doğal bir polimerdir. Sakız ve şekerlemelerde kaplama malzemesi olarak Kanauba mumu, kozmetikte çok kullanılan bir maddedir ve dermal egzamaya neden olabilir. Bu tür egzaması olan kişiler gıdalarda kanauba mumu kullanılmasına karşı duyarlı olabilirler. E904 Lak, Şelak (çikolata dahil şekerlemeler, çerezler, gıda takviyeleri, ön paketlenmiş dondurma içeren gofret) Hindistanda çeşitli türdeki bitlerden elde edilen doğal bir polimerdir. Şekerleme ve meyvelerde kaplama malzemesi olarak E905 Parafin, Vazelin (sakız, çikolata hariç şekerlemeler, sakız) Hidrokarbonların sentetik karışımıdır. Birçok farklı üründe ve farmasötiklerde kaplayıcı, yağlayıcı, çözücü ve köpük kırıcı ajan olarak yoktur ancak yüksek konsantrasyonları laksatif etkiye neden olur. E907 Mikro-kristalin mum 2 g/kg (kuru meyveler, şeker bazlı şekerlemeler) Hidrokarbonların sentetik karışımıdır. Birçok farklı üründe kaplayıcı, yağlayıcı, çözücü ve köpük kırıcı ajan olarak Mum linyitten (kahverengi kömür) çözelti E912 Montan asit esterleri (taze turunçgil meyveleri) ekstraksiyonu ile elde edilir. Gliserid olmayan karbolik asid esterleri, serbest asitler ve reçineler içerir. Turunçgillerin kaplanmasında E914 Oksitlenmiş polietilen mum (kavun, papaya, mango, avokado, ananas ve narenciye yüzey uygulamalarında) Meyvelerde görsel çekiciliği arttırmak için parlatıcı olarak E920 L-Sistein Tüm proteinlerde bulunan zorunlu amino asittir (insan vücudu için gerekli olan). Hayvan proteini ve tüyü dahil olmak üzere proteinden üretilmiştir. Mayalı ekmeklerde stabilizatör olarak ve ekmeklerde zenginleştirici olarak E927a Azodikarbonamit 30 g/kg (şeker ilavesiz sakız) 45 mg/kg Karbonanmitden oluşur. Ekmek zenginleştirici ve un ağartıcı ajandır. Pratikte kullanılmamaktadır. E927b Karbamid mg/kg (şekersiz sakızlarda) Amonyak ve karbondioksitten oluşur. Fermente ürünlerde besin olarak

2 E938 Argon Doğal inert gaz. Konserve ürünlerde itici gaz olarak E939 Helyum Doğal inert gaz. Konserve ürünlerde itici gaz olarak E941 Azot Doğal inert gaz. Sprey kutularda itici gaz olarak E942 Azot oksit Doğal inert gaz. Sprey kutularda itici gaz olarak E943 Bütan, izobütan (su bazlı emülsiyon spreyleri) Doğal inert gaz. Sprey kutularda itici gaz olarak E944 Propan (su bazlı emülsiyon spreyleri) Doğal inert gaz. Sprey kutularda itici gaz olarak E948 Oksijen Doğal gaz E949 Hidrojen Doğal gaz 350 mg/l (Enerjisi azaltılmış alkolsüz Sebzelerde koruyucu olarak modifiye atmosferle paketlemede Sebzelerde koruyucu olarak modifiye atmosferle paketlemede E950 Asesülfam K içeceklerde), 450 mg/kg (Kilo verme amaçlı enejisi kısıtlanmış gıdalarda), mg/kg (şeker ilavesiz sakızda), mg/kg (Şeker 15 mg/kg Bazı araştırmalarda kanserojen etki yaptığı söylensede henüz otoriteler tarafıdan kullanımına sınırlandırma getirilmemiştir. Fenil Ketonüri (PKU) hastalarını bu maddeyi tüketmemelidir. 5 mg/kg (sütlü ve sütsüz tatlılar), 600 mg/l E951 Aspartam (Enerjisi azaltılmış alkolsüz içeceklerde), 800 mg/kg (Kilo verme amaçlı enejisi kısıtlanmış gıdalarda), mg/kg (şeker ilavesiz sakızda), mg/kg (Şeker ilavesiz 40 mg/kg Bazı araştırmalarda kanserojen etki yaptığı söylensede henüz otoriteler tarafıdan kullanımına sınırlandırma getirilmemiştir. Kanda hemoglabin ve Hct (Hematokrit) sayısında azalmaya neden olabilir. şekerlemelerde) 250 mg/l (Enerjisi azaltılmış alkolsüz E952 Siklamatlar içeceklerde), 400 mg/kg (Kilo verme amaçlı enejisi kısıtlanmış gıdalarda), mg/kg (şeker ilavesiz sakızda), mg/kg (Şeker 9 mg/kg 1970 yılında FDA tarafından yasaklanmasına karşın daha sonra yapılan araştırmalar kanserojen olmadığını göstermiştir. Su bazlı aromaları alkolsüz içeceklerde güvenle kullanılabilir. E953 Izomalt 80 mg/l (Enerjisi azaltılmış alkolsüz E954 Sakkarin içeceklerde), 240 mg/kg (Kilo verme amaçlı enejisi kısıtlanmış gıdalarda), mg/kg (şeker ilavesiz sakızda), mg/kg (Şeker 2,5 mg/kg

3 300 mg/l (Enerjisi azaltılmış alkolsüz E955 Sukraloz içeceklerde), 320 mg/kg (Kilo verme amaçlı enejisi kısıtlanmış gıdalarda), mg/kg (şeker ilavesiz sakızda), mg/kg (Şeker 15 mg/kg 5 mg/kg (sütlü ve sütsüz tatlılar), 50 E957 Taumatin mg/kg (şeker ilavesiz sakız, şeker ilavesiz şekerlemeler), 400 mg/kg (vitamin ve/veya mineral bazlı şurup şeklinde veya çiğnenebilir formdaki gıda takviyeleri) 30 mg/l (Enerjisi azaltılmış alkolsüz E959 Neohesperidin içeceklerde), 100 mg/kg (Kilo verme amaçlı enejisi kısıtlanmış gıdalarda), 400 mg/kg (şeker ilavesiz sakızda), 400 mg/kg (Şeker 5 mg/kg 80 mg/l (Enerjisi azaltılmış alkolsüz içeceklerde), 270 mg/kg (Kilo verme amaçlı E 960 Steviol enejisi kısıtlanmış gıdalarda), mg/kg (şeker ilavesiz sakızda), mg/kg (Şeker 20 mg/l (Enerjisi azaltılmış alkolsüz içecekler), E 961 Neotam 26 mg/kg (Kilo verme amaçlı enejisi kısıtlanmış gıdalar), 250 mg/kg (şeker ilavesiz sakız), mg/kg (Şeker ilavesiz şekerlemeler) 350 mg/l (Enerjisi azaltılmış alkolsüz E962 Aspartam-Asesülfam tuzu içeceklerde), 450 mg/kg (Kilo verme amaçlı enejisi kısıtlanmış gıdalarda), mg/kg (şeker ilavesiz sakızda), mg/kg (Şeker E965 Maltitol Birçok gıda ürününde tatlandırıcı ve stabilizatör olarak Vücuta kısmi olarak emilir ve glikoza parçalanır, kalan kısmı kalın bağırsakta fermente edilir. Laktitolün vücutta E966 Laktitol Peyniraltı suyundan (süt) elde edilen süt şekerinden (laktoz) üretilen sentetik şeker alkolü Birçok Fırıncılık ürününde ve şekerlemelerde düşük kalorili tatlandırıcı olarak fermentasyonu sırasında gaz açığa çıkar. Bu gaz bağırsaklarda ve midede şişkiliğe neden olur. İntoleransı olan kişilerde laksatif etkiye neden olur. Normalde yan etkisi, tek başına gr alındıktan sonra oluşur ki bu da normal gıdalarda kullanıldığı miktarın çok üzerindedir.

4 Vücuta kısmi olarak emilir ve glikoza parçalanır, kalan kısmı kalın bağırsakta fermente edilir. Ksilitolün vücutta E967 Ksilitol Birçok bitkide bulunan doğal şeker alkolü. Ticari olarak kağıt hamurunun parçası olan polisakkarit ksilandan üretilir. Birçok Fırıncılık ürününde ve şekerlemelerde düşük kalorili tatlandırıcı olarak fermentasyonu sırasında gaz açığa çıkar. Bu gaz bağırsaklarda ve midede şişkiliğe neden olur. İntoleransı olan kişilerde laksatif etkiye neden olur. Normalde yan etkisi, tek başına gr alındıktan sonra oluşur ki bu da normal gıdalarda kullanıldığı miktarın çok üzerindedir. E968 Eritritol E999 Kuillaya ekstrakt 200 mg/l (su bazlı alkolsüz içecekler) E1103 İnvertaz Sukrozu parçalayan doğal enzimdir. Ticari olarak mayaların fermantasyonundan üretilir. Şekerlemelerde ve bisküvilerde koruyucu olarak E1105 Lisozim 500 mg/l Gözyaşı, tükürük, kan ve sütün (insan sütü) normal bileşeni olan doğal bir enzimdir. Ticari olarak tavuk yumurtasından veya bakterilerden elde edilir. Bebek mamalarında, şaraplarda, olgunlaştırılmış peynirlerde koruyucu olarak Lisozim bir proteindir ve bütün proteinler alerjik reaksiyonlara neden olabilir. E1200 Polidekstroz Bazı sorbitollerle beraber, glikozun polimeridir. Sorbitol ve sitrik asitin varlığında dekstrozun ısıtılmasıyla üretilir. Birçok farklı üründe kıvam arttırıcı ve dolgu Normal kullanım şekliyle bilinen herhangi bir yan etkisi yoktur malzemesi olarak Suyu bağlar ve donma fakat yüksek dozlarda (90 gr üstünde) laksatif etkisi yaratır. tehlikesine karşı korur. E1201 Polivinil pirolidon (gıda takviyeleri) 50 mg/kg Sentetik bir polimerdir. Kıvam arttırıcı, lezzet verici, dolgu malzemesi ve stabilizatör olarak birçok gıdada ve ilaç tabletlerinde E1202 Çözünmeyen polivinil pirolidon (gıda takviyeleri) Sentetik bir polimerdir. Şarap, bira, ilaç tabletlerinde stabilizatör olarak E1203 Polivinil Alkol 18 g/kg (gıda takviyeleri) E1204 Pullulan (gıda takviyeleri, minik şekerlemeler) E1205 Metakrilat kopolimeri mg/kg (kapsül halinde gıda takviyelerinde) E1404 Okside nişasta Nişastanın hipokloritle birlikte kimyasal işleme tabi tutulmasıyla elde edilir. Nişasta kısmen bozunur ve oksitlenir. Yüksek konsantrasyonları ishale ve hayvanlarda böbrek yetmezliğine neden olur. E1410 mono-nişasta fosfat Nişastanın fosforik asitle birlikte kimyasal işleme tabi tutulmasıyla elde edilir. Nişasta kısmen bozunur. E1412 Di-nişasta fosfatlar Nişastanın bir fosforlama ajanı ile birlikte kimyasal işleme tabii tutulmasıyla elde edilir. Nişastanın, bir fosforlama ajanı ve fosforik asitle E1413 Fosfatlandırılmış dinişasta fosfat birlikte kimyasal işleme tabi tutulmasıyla elde edilir. Meydana gelen nişasta, yüksek ve düşük sıcaklıklarda daha kararlı bir hal alır ve asite karşı daha çok dayanıklılık gösterir.

5 E1414 Asetillendirilmiş dinişasta fosfat E1420 Nişasta Asetat Nişastanın, bir fosforlama ajanı ve asetik asitle birlikte kimyasal işleme tabi tutulmasıyla elde edilir. Meydana gelen nişasta kararlı bir hal alır ve düşük sıcaklıklarda daha iyi çözünür. Nişastanın asetik asit anhidritle birlikte kimyasal işleme tabi tutulmasıyla elde edilir. Meydana gelen nişasta, yüksek sıcaklıklarda ve düşük ph da daha kararlıdır. İshale neden olabilir İshale neden olabilir E1422 Asetillendirilmiş dinişasta adipat Nişastanın asetik asit anhidrit ve adipinik asit anhidritle birlikte kimyasal işleme tabi tutulmasıyla elde edilir. Meydana gelen nişasta karıştırmaya ve yüksek sıcaklıklara karşı daha dayanıklıdır. E1440 Hidroksipropil Nişasta Nişastanın propilenoksitle birlikte kimyasal işleme tabi tutulmasıyla elde edilir. Meydana gelen nişasta asite, alkaliye ve nişastayı parçalayan enzimlere karşı daha kararlı bir yapı gösterir. Ürünlere daha iyi renk ve parlaklık sağlar. Gıdaların bağırsaklarda parçalanmasını yavaşlatabilir. Nişastanın propilenoksitle birlikte kimyasal işleme E1442 Hidroksipropil-dinişastafosfat tabi tutulmasıyla elde edilir. Meydana gelen nişasta asite, alkaliye ve nişastayı parçalayan enzimlere karşı daha kararlı bir yapı gösterir. Ürünlere daha iyi renk ve parlaklık sağlar. Çok iyi donma-çözünme özelliklerine sahiptir. Gıdaların bağırsaklarda parçalanmasını yavaşlatabilir. E1450 Nişasta sodyum oktenil suksinat Nişastanın oktenilsuksinatla birlikte kimyasal işleme tabi tutulmasıyla elde edilir. E1451 Asetil ve Oksitlemiş Nişasta E1452 Nişasta Alüminyum Oktenil Suksinat 35 g/kg (gıda takviyelerinde kapsül içindeki vitamin preparatları) E1505 Trietil sitrat (kurutulmuş yumurta akı), 3 g/l (aroma vericiler) 20 mg/kg Ticari olarak sitrik asitten üretilir. Birçok üründe lezzet verici olarak E1517 Gliserol diasetat 3 g/l (aroma vericiler) Ticari olarak asetik asit ve gliserolden üretilir. Birçok üründe lezzet çözücü olarak E1518 Gliserol triasetat (sakız, tahin helvası), 3 g/l (aroma vericiler) Ticari olarak asetik asit ve gliserolden üretilir. Birçok üründe lezzet çözücü olarak Aynı zamanda anti-fungal aktiviteye sahiptir. E1519 Benzil Alkol 250 mg/kg (çikolata ve hafif Fırıncılık ürünleride dahil şekerlemelerde kullanılan aroma vericiler) E1520 Propilen glikol 1 g/l (aroma vericiler) 25 mg/kg Ticari olarak propilen ve karbonattan üretilir. Birçok üründe antioksidanlar için bir çözücü olarak E1521 Polietilen Glikol 10 g/kg (gıda takviyeleri) (1) Jelleştirilmiş gıdalarda kullanılamaz.

6 (2) (3) mg/kg Tekrar sulandırılmak üzere hazırlanan, suyu alınmış gıdalarda kullanılamaz. Dolgulu şekelermelerde kullanılamaz. Herhangi bir gıda maddesinin 1 kg ağırlığı için kullanılabilicek maksimum ağırlıktaki gıda katkı maddesinin mg cinsinden değeri. (Örnek: 50 mg/kg izin verilen Gıda Katkı Maddesi, 0,5 kg ağırlığındaki bir gıdada bulunması gerekn katkı maddesi miktarı en fazla 25 mg (0,5x50=25 mg)'dır. Quantum Satis; Katkı maddesinin besine katılacağı maksimum düzey belirtilmemiştir. Kullanımı miktara bağlı olmadan güvenli kabul edilen gıda katkı maddeleri için verilir..com Tablo 3-15 Avrupa Birliği Ülkelerinde Kullanımı Serbest Olan Gıda Katkı Maddeleri Listesi - Geniş Kullaınım Amaçlı Gıda Katkı Maddeleri Kaynak 1 : EU Commision Regulation, No: 1129/2011, Official Journal of the Eurpoen Union, L295, Volume 54, 2011,November 12th. Kaynak 2 : Codex Alimantarius Commision, Class Names and the International Numbering System for Food Additives, CAC/GL Kaynak 3 : Türk Gıda Kodeksi, Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği, Kaynak 4 :