BÝLEÞENLERÝMÝZÝN DÝKKATÝNE

Transkript

1 BÝLEÞENLERÝMÝZÝN DÝKKATÝNE Onaylayan Administrator Friday, 04 June 2010 Son Güncelleme Friday, 04 June 2010 HSGG Herkese Saðlýk Güvenli Gelecek Platformu 9 Haziran Çarþamba günü saat 17.00'de Ýstanbul Tabip Odasý'nda bir araya gelere kendi mücadelesini deðerlendirdiði metni ve Saðlýk ve Sosyal Güvence Hakký Bildirgesi Taslaðýný tartýþacaktýr. Tüm bileþenlerimize duyurulur. {tab=deðerlendýrme} Güvenli Gelecek, Birleþik Mücadeleyle Mümkün Olacak! Yaþadýðýmýz özelleþtirme, taþeronlaþtýrma, kamusal haklara yönelik saldýrýnýn nedeni AKP hükümetinin ekonomide ve toplum yaþamda uyguladýðý kapitalist politikalardýr. Bu politikalarýn en geniþ kitleleri etkilediði alan saðlýk ve sosyal güvenlikle ilgilidir. Ýstanbul Herkese Saðlýk Güvenli Gelecek Platformu (HSGGP) 2005 sonu ile Mayýs 2006 arasýnda birinci döneminin ardýndan Aralýk 2007 de baþlattýðý ikinci dönemde, toplumun büyük çoðunluðunu ilgilendiren saðlýk ve sosyal güvenlik alanýndaki dönüþüme karþý birleþik mücadele çaðrýsý yapmýþ, aradan geçen iki yýldan fazla süre içinde de emek dünyasýnýn hesabýna o bulunmuþtu. Platform Ýstanbul dýþýna da yayýldý. HSGGP sendika, saðlýk meslek örgütü, meslek odasý, siyasi parti ve kurumlardan oluþan bileþenleriyle toplumu saðlýk ve sosya güvenlik alanýnda aydýnlatmaya; bu konuda farkýndalýk yaratarak yasa tasarýsýna ve hükümete karþý emek dünyasýný birleþik mücadeleye katmaya; mücadeleyi örgütlemeye çaðýrmýþ; örgütlemiþ ve dönemi itibariyle de baþarýlý olmuþtur. Platformumuz saðlýkta dönüþüm politikalarýnýn son aþamalarýnýn da uygulamaya geçileceði önümüzdeki günlerde, daha da ge yeni bir yol haritasý oluþturmak üzere geçmiþ sürecini deðerlendirmiþ; çýkardýðý sonuçlar üzerinden ilgili kamuoyuna yen çaðrý yapma kararý almýþtýr. Ýçinde bulunduðumuz dönem ve yakýn gelecek sermayenin emekçi sýnýflara yönelik saldýrý politikalarý ve bu saldýrýya karþý v birleþik mücadeleyle belirlenecektir. Nitekim AKP hükümetinin açýlým adý altýnda yaptýðý bütün hamleler, emekç açýsýndan sosyal ve demokratik hak kayýplarýnýn artmasýna yol açmaktadýr. Emekçi sýnýflarýn durumunu özetleyecek olursak:

2 1. 24 Ocak 1980 tarihli ekonomik önlem paketinin12 Eylül askeri darbesi eliyle uygulanmaya konmasýyla baþlayan ve 30 yýldýr bütün siyasi iktidarlarýn uyguladýðý piyasa ekonomisi en feci sonuçlarýný vermeyi sürdürüyor. Ýþçi sýnýfý bu sal kalmýyor; nitekim 1989 Bahar Eylemlerinden sonra ikinci kez Tekel iþçileri haklarý için kitlesel bir karþý koyuþun yollarýný arýyor Önceki hükümetler gibi AKP hükümetleri de piyasa ekonomisi nin en kararlý uygulayýcýsý olarak kamu yararýnýn plana atýlmasý, kamu iþletmelerinin yerli ve yabancý sermaye lehine tasfiyesi; kamu iþletmelerinin özelleþtirilmesi, kamusal haklarýn (eðitim, saðlýk, sosyal güvenlik, ulaþým, konut vb. gibi) kâr-zarar hesabý üzerinden piyasaya açýlmasý y adým atmayý sürdürüyor. Bu politikalarýn bir sonucu kamu hizmetlerinin niteliksizleþmesi ise, önemli bir diðer sonucu çalýþanlarýn hak kayýplarýdýr. Taþeronlaþtýrma, güvencesiz ve sözleþmeli çalýþma; kamu iþçilerinin iþsiz kalmasý, sendikasýzlaþtýrma, esnek çalýþma ve 4 C düzeninin yerleþtirilmesi bu sonuçlardan bazýlarýdýr. Tekel iþçileri eliyle kýsmen ötelenen 4 C uygulamasý, bu yýl içinde þeker ve enerjide kamu kuruluþlarýnýn özelleþtirmesiyle birlik bin iþçinin daha ilave olmasýyla özelleþtirme sonrasýnda iþsiz kalan 150 bin iþçi için yeni istihdam biçimine dönüþ iþçilerin iþ güvencesi, sendika, ücret kayýplarýna yol açacaktýr. Özelleþtirme, taþeronlaþtýrma, sendikasýzlaþtýrma, güvencesiz iþyerlerinde yaygýnlaþýrken, özel sektör iþçileri çok uzun zamandýr söz konusu çalýþma koþullarýnda (esnek, güvencesiz, sendi ücretlerle, zorunlu mesai uygulamasýyla) çalýþmaktadýr. Ýþsizlik, düþük ücret, güvencesiz çalýþma, sendikasýzlaþtýrma, iþ kaza sermayenin saldýrýsýnýn sonucunda ortaya çýkýyor. 2. Kapitalist saldýrýnýn en yaygýn hissedildiði alanlarýn baþýnda saðlýk ve sosyal güvenlik alaný gelmektedir. AKP nin tüm çabalarýna raðmen Saðlýkta Dönüþüm Programý nýn tamamý, toplumsal tepki sebebiyle 7 yýldýr uyg konamamýþ ancak paran kadar saðlýk politikasýnda birçok adým atýlmýþtýr. Saðlýkta Dönüþüm Programýnýn son aþamalarýndan biri olan Kamu Hastane Birlikleri Yasa Tasarýsý ve Aile Hekimliði uygulam hizmetlerinin özelleþtirilmesi ve ticarileþtirilmesini kurumsallaþtýracaktýr. Ekim 2010 itibariyle Ýstanbul da uygulamaya geçilecek olan Aile Hekimliði ile toplumun büyük kesimi saðlýkta özelleþtirmenin sonuçlarýný daha yakýndan hissedecektir. Saðlý Programýnýn bu etabýnda hastaneler ve saðlýk hizmeti çýplak bir kâr-zarar hesabý üzerinden planlanarak, kâr esasýna dayalý h planlarý yapýlacaktýr; 150 bin saðlýk çalýþanýnýn taþeronlarda ve güvencesiz koþullarda çalýþmasý öngörülmektedir. 3. Sosyal politikalar alaný da sermayenin ihtiyaçlarý doðrultusunda düzenlenmektedir. Reform adý altýnda yapýlan bütün düzenlemeler, iþçi sýnýfýnýn hak kayýplarýna yol açmaktadýr: - Emeklilik hakkýnýn elde edilmesi için gerekli prim gün sayýsýnýn ve emeklilik yaþýnýn artýrýlmasý - Kýdem tazminatýnýn kaldýrýlmasý ya da 15 günle sýnýrlanmasý; - Özel Ýstihdam Bürolarý aracýlýðýyla iþçi simsarlýðý na olanak tanýnmasý,

3 - Sendikalar Yasasý ile sendikal örgütlülüðün zayýflatýlmasý - Ýþsizlik sigortasýnýn uygulanmasýndaki þartlar sebebiyle sýnýrlý sayýda (bir milyon 500 bin iþsize) iþsize uygulanmasý yüzde 5 i kullanýlmýþtýr) bunlardan bazýlarýdýr. Ýþsizlik Sigortasý Fonu önceki Zorunlu Tasarruf Fonu, Konut Edindirme Yardýmý gibi kullanýlarak, sermayeye aktarýlmaya çalýþ 48 milyar TL yi bulan Ýþsizlik Sigortasý Fonu nun faiz gelirinin bir kýsmý (iþsizlere ödenen miktarýn 3 katý) bütçeye aktýrýlarak fonun etkin kullanýmý önlenmektedir. Bütün çalýþma biçimlerine egemen olan kuralsýzlaþtýrma, piyasalaþtýrma polit hükümeti eliyle Ýþ Yasasýna da konarak yasallaþtýrýlmýþtýr. 4. Emekçilerin, iþsizlerin, kadýnlarýn, emeklilerin, gençlerin kýsaca toplumun büyük çoðunluðu için toplumsal yaþam düzeyinin dü anlamýna gelen sosyal politikalarýn bir diðer sonucu da taþeron çalýþma biçimidir. Süreklilik ve deneyim gerektiren genel hizmetler (özellikle hastanelerdeki temizlik iþleri), eðitim ve saðlýk hizmetleri gibi alanlarda taþeron çalýþma düzeni, geçici iþçilik, sendikasýz ve düþük ücretle iþ güvencesi olmadan uzun saatler boyunca çalýþm yaygýnlaþmaktadýr. Saðlýkta 200 bin taþeron iþçiliðin, eðitimde 100 bin ücretli öðretmenliðin, yine eðitimde 3 aylýk belirli sürelerl hizmetli çalýþanýn varlýðý demektir. PTT hizmetlerinin özel statü kapsamýnda bugüne kadar tanýmý yapýlmamýþ tamamen keyfi ve kuralsýz statüde çalýþmasý gündemdedir. Ýþsizlik ise, yüzde 15 lerde olup 5 milyon kiþiyi geçmiþ bulunurken, üniversite mezunlarýnýn üçte ikisi iþsizdir. Esnek çalý iþsizlik kapitalizmin iki belasý olarak karþýmýzdadýr. Bu nedenle Platformumuz; - Hak kayýplarýnýn tespiti ve açýða çýkartýlmasý, - Ortak bir mücadele programýnýn oluþturulmasý, - Güvenli gelecek mücadelesinin daha etkin ve örgütlü yapýlabilmesi için platformun geniþletilerek yeni bir çaðrýnýn yapýlmasý y adým atma kararý almýþtýr. Platformumuz geçmiþ sürece dair özetle þu deðerlendirmeleri yapmýþtýr: 1. Platformumuz daha önce olduðu gibi, bugün de mücadele ve örgütlenme çaðrýsýný konuya duyarlý tüm kiþilere, örgütlere, se þubelerine, diðer platformlara, saðlýk ve meslek örgütlerine, siyasi partilere tekrarlýyor. Birleþik Mücadelenin örgütlenmesini ama Özelleþtirmeye, taþeronlaþmaya, esnek çalýþmaya karþý kadrolu, iþ güvencesi olan, sendikalý ve yeterli ücretle çalýþma hakký m etkili olabilmesi için sendika, meslek odasý, siyasi kurum ayrýmý yapýlmaksýzýn en geniþ katýlýmla yan yana gelmeyi; hizmet verenler ile hizmet alanlarýn birleþik mücadelesini birleþtirmeyi amaçlýyor.

4 Bugüne kadar bütün emek bileþenlerini bir araya getirmek öncelikli görevlerimizden biri oldu; bugün de birleþik mücadeleyi örgütlemeye devam etme kararlýðýndayýz. 2. Birleþik mücadele fikri ne kadar önemli olursa olsun, söylendiði gibi kolay gerçekleþtirilemiyor. Kuþkusuz birleþik mücadelenin gerçekleþememesinin birçok nedeni var: Sermayenin, AKP nin ve kolluk kuvvetlerinin ekonomik güç, yasal düzenlemeler ve fiili engellemeleri yoluyla saldýrýlarý bunun baþýnda geliyor. Ancak sendikalarýn harekete geçmekteki ataletleri, örgütler arasýndaki protokol sýralamalarý, iþçi-kamu emekçi sendikalarý aras yan yana gelme isteðinin azlýðý; talepleri ve mücadeleyi sürece yayma, farklýlýklarý öne çýkartma, siyasi örgütlerle yan yana gel isteði vb. ile kýsaca bürokratik mekanizmalar da birleþik mücadele önündeki engeller arasýnda sayýlmalý. Sendikalara benzer gerekçelerle kimi siyasal eðilimler de platformda yer almama; geçici sürelerle dâhil olma tutumu takýnýrken; bazý bileþenlerimiz yerellerde iþbirliðinden kaçýnma, ya da ortak hukuka uymama eðilimi içinde oldular. Kuþkusuz platformun da Mart iþ býrakýp alana çýktýðýmýz ya da 6 Nisan mitinginde olduðu gibi etkin deðil; etkinliðimizin a olmasý da katýlýmýn sýnýrlanmasýna yol açan bir diðer etken sayýlabilir. Bütün eksiklikler giderilerek birleþik mücadele fikrini küçülten, zayýflatan tutum ve davranýþlarýn çoðalmasýna yol açýlmamalýdý 3. Platformun belki de en önemli özelliði karar alma hukukudur. Bütün bileþenlerini eþitler iliþkisi üzerinden tanýmlayan platform, kararlarýný oy birliðiyle almaya özen göstermiþ; itiraz gelen konularda platformu karar almaya zorlamamýþtýr. Her örgütümüzün, bölgemizin, birimimizin büyüklüðüne bakmaksýzýn kýymetli olduðunu bilerek hareket etmiþ olmamýz da platfo arasýnda güven ve dil birliði kazanýlmasýna yol açmýþtýr. 4. Platformumuz ekonomik kriz sebebiyle iþ kazalarýnýn, iþten çýkartmalarýn artmasý karþýsýnda duyarlý davranmýþ, kendi örgü eylemleri dýþýnda, geliþen iþçi eylemleriyle destek ve dayanýþma içinde olmuþ, mücadelelerin genelleþmesi ve birleþmesi için çaba sarf etmiþtir. Saðlýk ve sosyal güvenlik hakký mücadelemizi Güvenli Gelecek üst baþlýða çýk mücadeleleriyle bað kurulmasýna çalýþýlmýþtýr. Bileþenlerimizin yürüttüðü tekil iþçi mücadelelerinin taleplerini bir üst baþlýkta ortaklaþtýrarak ifade edip genelleþtirmeleri suretiyle platformumuzu sürece dâhil etmeleri birleþik mücadeleyi geliþtirecek bir tutum olacaktýr. Platform olarak hedefimiz mücadeleyi genelleþtirip bütün bileþenlerimizin ortak-birleþik mücadelesi haline getirmektir. 5. Platformumuz önümüze koyduðumuz hedefler için geçmiþte olduðu gibi bugün de çaðrý yapmayý yeterli görmeyen, bizzat süre kendisini örgütlemeyi, toplumsal iliþkilerimizi derinleþtirerek geliþtirmeyi; iþyerlerinde, yerellerde, kent meydanlarýnda görünür kýl

5 bizzat mücadelenin birleþtirici öznesi olmayý amaçlamaktadýr. Ortak talepleri öne çýkartan bir tarzla hareket edildiðinde, bileþenlerimizin daha da geniþleyerek sürece dahil olmasýnýn olanaklarýný yaratmamýz mümkün olabilir; bütün bileþenlerimizin kaygýsý daha çok aktif bileþene ulaþabilmektir. 6. Belirli dönemlerde sendika ve oda genel merkezleriyle platformumuz arasýnda gerilimler yaþanmýþtýr. Merkez-yerel farkýnýn altýný bir kez daha çizmekte yarar var. Platformumuz Ýstanbul temelinde (yerel) oluþmuþ bir platformdur; bu nedenle kendisini herhangi bir sendika merkezinin yerine koymak gibi bir iddiasý bulunmamaktadýr. Platformumuz sendikalarýn iç sorunlarýný platformumuza yansýtmalarýna izin vermemiþtir; bugüne kadar özen gösterdiðimiz gib bundan sonra da alanda mücadele eden bütün bileþenlerimizi desteklemeye devam edeceðiz. Buna raðmen sendika merkezlerinin platformumuzla farklý düzeylerde iliþkisi olan kimi iþçi ve kamu emekçileri sendikalarýnýn þubelerine yönelik hizaya sokma, þube kapatma, olaðanüstü kongreye sürükleme, görevden alma gibi olumsuz tutumlarýna tanýk olduk. Merkezlerin yerel örgütlere baský yapmasýný kabul etmemiz mümkün olmad gibi, bu gibi müdahalelerin olmamasýna özen gösterilmesi konusunda daha kararlý olacaðýz. 7. Platformumuz saðlýk ve sosyal güvenlik alanýnda yürüttüðümüz mücadelemiz sýrasýnda olduðu gibi, çalýþanlarý ve toplumu d ilgilendiren demokratikleþme tartýþmalarýnda da emeðin taleplerini ifade etmekte kararlý olacaktýr. 1 Mayýs ta birleþik, kitlesel bir mücadeleyi desteklemek, konfederasyonlarýn aldýðý 26 Mayýs üretimden gelen gücü kullanma eylemini gerçekten uygulamak konusunda kararlý tutum alacaktýr. Ýlgili kamuoyunu, Güvenli Gelecek mücadelesini birlikte örgütlemek üzere yan yana gelmeye çaðýrýyoruz. Herkese Saðlýk Güvenli Gelecek Platformu / Ýstanbul {tab=býldýrge} TASLAK A. SAÐLIK HAKKI MADDE 1 Tüm insanlar için "saðlýk ve sosyal güvence" doðuþtan kazanýlmýþ temel bir insan hakkýdýr. MADDE 2 Saðlýk, sadece hasta veya sakat olmama hali deðil, fiziksel, ruhsal ve sosyal

6 açýdan tam bir iyilik durumudur. Saðlýðýn toplumsal belirleyicileri olarak siyasi, ekonomik, sosyal ve fiziksel faktörler (iþ, yeterli ücret, eþitlik ve adalet, eðitim, konut, ulaþým hakký vb) saðlýk ve sosyal güvenceyi doðrudan belirler. MADDE 3 Etnik köken, dil, inanç, cinsiyet, cinsel yönelim, sýnýf farký gözetilmeksizin tüm insanlarýn saðlýklý olup, saðlýklý kalabilmesi, saðlýðýný koruyup geliþtirebilmesi, saðlýðýný kaybettiðinde ihtiyacý olan saðlýk hizmetlerine ulaþma hakký vardýr. Bu hakkýn kamusal güvence altýnda, zamanýnda, eksiksiz, öncelikli, nitelikli, yeterli ve onurlu biçimde ulaþabilir olmasýnda sorumluluk devlete aittir. Bunun için devlet, saðlýða ulaþabilmenin önündeki tüm engelleri ortadan kaldýrmak için kamusal güçleri seferber etmek zorundadýr. MADDE 4 Saðlýkta verilecek kararlarýn sadece ekonomik ölçütlerle ele alýnýp planlanmasý kabul edilemez. Saðlýk hizmetlerinin insani yönü göz ardý edilememelidir. MADDE 5 Saðlýða ayrýlan kaynaklar etkin ve verimli kullanýlmalýdýr. Hizmetler en iyi týbbi kanýta dayalý, týp ilkelerine göre planlanmalýdýr. MADDE 6 Saðlýk alanýnda yapýlacak planlamalarda çevre ve bireye yönelik koruyucu kamusal saðlýk hizmetlerine öncelik verilmelidir. MADDE 7 Saðlýk hizmetlerinin planlanmasý ve yönetilmesinde bireylerin ve toplumun etkin katýlýmý saðlanmalýdýr. Böylece saðlýkta alýnacak tüm kararlar, birey ve toplum saðlýðýný önceleyen bir hedefle demokratik zeminde tüm taraflarýn katýlýmý ile belirlenebilir. MADDE 8 Saðlýk politikalarý toplumsal yarar ekseninde þekillendirilmelidir. Bu amaçla a) Saðlýk örgütlenmesi, bölge tabanlý güçlü birinci basamak ve basamaklandýrýlmýþ saðlýk hizmet sunumuna dayanmalýdýr.

7 b) Saðlýk finansmaný saðlýk hizmetlerine eriþimi kolaylaþtýrmalý, toplumsal eþitsizliklerden etkilenmemeli ve hak temeline dayanmalýdýr. c) Saðlýk hizmet ortamlarýnda nitelikli ve uygun teknoloji, akýlcý ilaç kullanýmýyla bilimsel özerkliðe saygý gösterilerek saðlýk alanýnda yapýlacak araþtýrmalara kaynak saðlamalýdýr. d) Saðlýk kurumlarý, hizmet alanlarýn da içinde bulunduðu baðýmsýz kurul ve kuruluþlarca denetlenmelidir. e) Toplum, saðlýðýn anlamý, hizmetlerin yapýsý ve saðlýðýn korunmasý ile geliþtirilmesi konusunda eðitilmelidir. Bu eðitimin bilimsel çerçevesini üniversiteler, meslek örgütleri, uzmanlýk dernekleri, sendikalar ve toplumun etkin iþbirliðiyle belirlemelidir. MADDE 9 Nitelikli bir saðlýk hizmeti için saðlýk çalýþanlarýnýn niteliðinden baðýmsýz düþünülemez. Mesleki niteliðin korunmasý iyi bir eðitimin yaný sýra, saðlýk çalýþanlarýnýn mesleki bilgi, beceri ve tutum düzeylerinin geliþtirilmesiyle mümkündür. Nitelikli ve çaðdaþ bir saðlýk hizmeti için, ekip çalýþmasý ve ortak baþarýnýn ödüllendirilmesi öncelenmelidir. MADDE 10 Tüm alanlarda olduðu gibi, saðlýk alanýnda da tam istihdam, iþ güvencesi temel alýnmalýdýr; çalýþanlarýn tek bir iþte, iþ güvenceli ve grevli toplu sözleþmeli sendika hakký ilkelerine göre çalýþmasý saðlanmalýdýr. Saðlýk çalýþanlarýyla saðlýk hizmeti alanlar arasýnda güveni artýrmaya dönük idari ve sosyal tedbirler almalýdýr. B. SOSYAL GÜVENCE HAKKI MADDE 11 Sosyal Güvence ayrýmsýz bütün insanlarý kapsar. Çalýþma, saðlýk, emeklilik ve güvenli gelecek hakkýnýn sürekliliðinin saðlanmasý demektir. "Çalýþma Hakký" temel bir insan hakkýdýr; devlet herkese iþ ve iþ güvencesi saðlamakla; herkese saðlýk, emeklilik hakký, insanca yaþayacak ücret ve emekli aylýðý; genel saðlýk hakkýna ulaþabilme güvencesi bir

8 bütündür; sosyal güvencenin temel bileþenleridir. MADDE 12 Sosyal Güvence kiþilerin insanca bir yaþam seviyesinde hayatlarýný sürdürebilmelerinin güvence altýna alýnmasýný içerir. Sosyal Güvence, siyasal (kapsam), ekonomik (finansman) ve fiziki koþullarýn (kurumsal yapý, norm ve standart birliði) düzeyiyle belirlenir. Sosyal Güvenceye sahip olmanýn yasal ve anayasal açýdan zorunlu tutulmasý yetmez, yeterli kamu kaynaðý ve bütçe ayrýlmasý da gerekir. Sosyal güvenlik için kamudan aktarýlacak kaynak "açýk" ya da "kara delik" olarak ele alýnamaz; sosyal güvence yalnýzca ekonomik ölçütlerle (kâr-zarar açýsýndan) deðerlendirilemez. MADDE 13 Sosyal Güvence hakkýna sahip olmak en azýna razý olmaya, "sigortalý olmak" durumuna indirgenemez. Ýþsizlik karþýsýnda iþ sahibi olmaya; iþ sahibi olmayý insanca yaþayacak asgari ücrete ya da sigortalý olmaya, sigortalý çalýþanlarý iþ güvencesine, yeterli ücret alanlarý sendika hakkýna göre ölçemezsiniz. Tüm çalýþanlara insanca emeklilik hakký; emeklilere yeterli emekli aylýðý; herkes için saðlýk hakkýnda yeterli seviyeye ulaþmak gereklidir. MADDE 14 Sosyal Güvence toplumun önemli bir kýsmýný kapsarken, diðer önemli bir kýsmýný da kapsam dýþý tutmaktadýr. 21 milyonu geçen "çalýþabilir nüfus"un yarýya yakýný (yüzde 43-9 milyon kiþi) Sosyal Güvenlik Kurumu'na kayýtlý deðildir. Sosyal Güvencenin birinci basamaðý sayýlacak olan "sigorta" hakkýnýn denetimi önemlidir. Sigortalý çalýþmanýn denetimi yalnýzca bakanlýða, yargýya ya da iþ müfettiþlerine býrakýlamaz; sendikalarýn ve toplumun denetimine olanak verecek düzenlemeler gereklidir. MADDE 15 Sosyal güvencenin finansmanýnda hükümet, iþveren ve iþçi paylarý arasýndaki eþitsizliðin iþçi-çalýþanlar lehine giderilmesi gereklidir. Vergi ödemenin yaný sýra sigorta primi, iþsizlik fonu ödeyen; düþük ücret alan ve/veya emekli aylýðý alan çalýþanlarýn büyük çoðunluðunun saðlýk hakkýna ulaþabilmesi için katýlým payý, ilave ücret ödemesi; eðitim, ulaþým, konut hakkýndan ticaret kurallarýyla ulaþabilmesi, emek dünyasýnýn insanca yaþam seviyesini düþürmekte, sosyal hayatýn dýþýna sürüklemektedir. Bu kabul edilemez duruma son vermek için mevcut dengelerin deðiþtirilmesi gerekir. MADDE 16 Sosyal Güvence sigorta hakkýna indirgenmiþ olmasý sebebiyle iþsizlik durumu sosyal güvence hakkýna ulaþmayý engellemektedir. Ýþ Güvencesinin koþulsuz uygulanmasý saðlanmalý, Ýþsizlik Fonu tüm iþsizler için kullanýlmalýdýr. Kayýt dýþý çalýþma da sosyal güvencesizliðin nedenidir. Herkese iþ, sigorta hakký; iþyerlerinin denetimi güvence için zorunludur. MADDE 17

9 Sosyal Güvence yalnýzca çalýþan kiþi üzerinden ele alýnamaz. Kiþinin bakmakla yükümlü olduðu yakýn çevresiyle, ailesiyle birlikte ele alýnmasý gerekir. Asgari ücret, emekli aylýðý gibi genel olarak ücretler, sosyal haklar bir bütündür. Her hangi birinde yaþanan gerileme diðerlerini de etkilemektedir. Güvencenin ekonomik boyutu çalýþan kiþiyle sýnýrlanamaz. Ýnsanca yaþam düzeyinde bir ekonomik düzeye sahip olmak sosyal yaþamýn temel koþuludur. MADDE 18 Sosyal Güvenceye dair politikalarýn belirlenmesinde tek yanlý karar verilmesi sebebiyle tek taraflý belirlenme yapýlarak toplumsal eþitsizlikler daha da derinleþmekte, sosyal güvence piyasa kanunlarýnca belirlenir olmaktadýr. Karar süreçlerinin adil olabilmesi için toplumun, sendikalarýn karar süreçlerine katýlýmýnýn saðlanmasý gereklidir. MADDE 19 Sosyal Güvence kamusal bir hak olarak, hizmetin saðlanmasý, düzenlenmesi ve denetimi belirleyici önemdedir. Özelleþtirilemez, piyasaya açýlamaz. Toplumsal eþitsizlikler sebebiyle toplumun bütünü için sosyal güvencesizlik saðlanmasýna yol açan özel sigorta, emeklilik, saðlýk sisteminden vazgeçilmeli, "paran kadar güvence" politikasý toplum yararý için terk edilmelidir. MADDE 20 Toplumsal eþitsizliklerin varlýðý koþullarýnda insanca yaþam için gerekli olan saðlýk sistemi ve sosyal güvence için toplumun, sendikalarýn, meslek odalarýnýn karar süreçlerini katýlýmý saðlanmalý; yeterli kaynak ve bütçe devlet ve sermaye kesimlerinden saðlanmalý, özelleþtirme politikalarýna son verilerek, herkese iþ, iþ güvencesi, sigorta, sendika olanaklarý artýrýlmalýdýr. {/tabs}