T.C TUNCELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ULAŞTIRMA ANABİLİM DALI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "T.C TUNCELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ULAŞTIRMA ANABİLİM DALI"

Transkript

1 T.C TUNCELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ULAŞTIRMA ANABİLİM DALI TRAFİK MÜHENDİSLİĞİ VE KENTİÇİ ULAŞIMI DERSİ ULAŞTIRMA A.B.D. ÖGR.GÖR.KÜRŞAT KAYMAZ

2 TRAFİK MÜHENDİSLİĞİ VE KENTİÇİ ULAŞIM SİSTEMLERİ ULAŞTIRMA SİSTEMLERİ

3 TRAFİK MÜHENDİSLİĞİ VE KENTİÇİ ULAŞIM SİSTEMLERİ 1.Ulaştırma sistemleri genel bakış ve Trafik mühendisliği ve kent ulaşımı yöntemi 2. Trafik Mühendisliğine Giriş ve uygulamaları 3. Trafik Mühendisliğine ve Kentsel Ulaşım Planlaması 4. Trafik Hacmi ve Özellikleri 5. Hız, Seyir Süresi ve Gecikmeler 6. Kavşakların planlanması 7.Otopark edütleri 8. Trafik Sinyalizasyonu 9. Akıllı ulaştırma sistemleri

4 ULAŞTIRMA SİSTEMLERİ DERS İÇERİĞİ VE KONULARI 1.ULAŞTIRMA KAVRAMI VE ÖNEMİ 2.KARAYOLU TAŞIMACILIĞI 3.DEMİRYOLU VE RAYLI SİSTEM TAŞIMACILIĞI 4.HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI 5.DENİZ VE SU YOLU TAŞIMACILIĞI 6. DİĞER TAŞIMACILIK TÜRLERİ 7.ULAŞTIRMA TÜRLERİNİN ENTEGRASYONU 8.TÜRKİYE DE VE DÜNYADA ULAŞTIRMA SİSTEMLERİ GENEL BAKIŞ 9. TAŞIMACILIK DÜZENLEMELERi

5 ULAŞTIRMA GEREKSİNİMİ VE ULAŞTIRMA KAVRAMI Ulaşım Gereksinimi Günlük hayatımızı düşündüğümüzde, insanın evinden çıkıp, yaşadığı şehrin içinde veya şehirler arası ya da ülkeler arası seyahat etme durumu artık son derece doğaldır. Bazı insanlar için hareketlilik günlük yaşamda sıkça görülürken bazıları için ömür boyu hiç yer değiştirmeden, aynı yerleşim yerinde yaşamı sonlandırmak mümkündür. Ancak günümüzde daha çok yer değiştiren, seyahat eden ve bunu daha hızlı ulaşım araçlarıyla sıkça gerçekleştiren insan profili öne çıkmaktadır. Bunun nedenleri; ticaret, iş, eğitim, sağlık, spor, kültürel etkinlikler, toplumsal gereklilikler, vb. olabilmektedir. Sürekli gelişen ulaştırma, insanların hayatında yüzyıllardır ekonomik ve sosyokültürel gelişim için yaşamsal bir faktör olmuştur. Uygun ulaştırma olanaklarının varlığı ya da yokluğu nedeniyle; uluslar, bölgeler, şehirler, endüstriler, kurumlar, işletmeler gelişmiş yada geri kalmıştır. Ulaştırma, insanların medeni yaşam gereksinimini karşılayan temel araçlardan birisi durumundadır. Ulaştırma olmadan bir alışveriş merkezinin faaliyetlerinin yürütülmesi ya da bir savaşın kazanılması mümkün değildir.

6 Ulaştırma coğrafi noktalar arasında mekân ve zaman ilişkilerinin kurulmasını sağlar. Ulaştırma gerektiren faaliyetler; üretim, tüketim, ticaret, savunma, sosyal yaşam ve hizmetler (turizm, finansal, eğitsel, sportif, dini hizmetler, vb.) gibi yaşamın her noktasında, her anında karşımıza çıkmaktadır. ulaştırma gereksinimi; farklı araçlarla ve farklı yüzeylerde (karada, suda, havada), insanın gerek kendisini, gerekse ihtiyaç duyduğu malları ve hizmetleri bir yerden diğer bir yere çok miktarda ve hızlı şekilde ulaştırma zorunluluğundan kaynaklanır. Dünyada barış ortamı geliştikçe, gelir dağılımı dengeli biçimde yaygınlaştıkça, ticaret ve üretim hacimleri büyüdükçe, eğitim-kültürspor amaçlı talepler, bilgilenmeğe bilgi yayma olanakları, sağlık, güvenlik gibi hizmetlere erişilebilirlik arttıkça, bunun sonucunda ortalama yaşam süreleri uzadıkça; hızlı, emniyetli, ekonomik ulaştırmaya olan talep de artmaktadır. Bunların çoğu günümüzde yaşanan olaylardır. Nüfus artışı, insan haklarının ve doğal çevrenin korunması kaygısı ise bu gelişmeyi ve artan talebi baskı altına alarak kısıtlamaktadır.

7 Ulaştırma Kavramı Ulaştırma Tanımı Ulaştırma (taşımacılık) insanın, canlı ve cansız diğer varlıkların bir noktadan diğer bir noktaya belli bir amaçla yer değiştirmesini sağlayan bir hizmettir. Başka bir deyişle ulaştırma; bir yarar sağlamak üzere, kişilerin ve eşyanın uygun ve ekonomik biçimde yer değiştirmelerini sağlamaktır. Bu yer değişimi yeryüzünde (kara, hava ve su yüzeylerinde), yer altında (tünel, metro, iletim hatları) veya dünya sınırları dışında (uzay yolculuğu) olabilir. Ulaştırma sistemi; modern toplumun günlük yaşamının vazgeçilmez bir parçasını oluşturan, ekonomik ve sosyal yönden insanların var olabilmelerini mümkün kılan, başka bir ifade ile insan ihtiyaçlarının karşılanabilmesinde önemli role sahip çeşitli araçları bir araya getiren sistemi ifade etmektedir.

8 Söz konusu yer değişiminin belli araçlar kullanılarak belli amaçlar doğrultusunda yapılması, ulaştırmanın ekonomik bir kavram olarak ele alınmasını gerektirir. Diğer yandan ulaştırmayı, insanın ve eşyanın basitçe yer değiştirmesi şeklinde görmemiz doğru olmaz. Ulaştırmanın zaman tasarrufu ve yer faydası sağlama özelliklerini dikkate almalıyız. Ulaştırma, zaman faydası yanında, elverişli ve ekonomik yer değişimine olanak verdiği ölçüde değer kazanır.

9 Ulaştırma Hizmetinin Özellikleri Ulaştırmanın belirgin özelliği, onun hareket eden bir hizmet olmasıdır. Bu hareket özelliği hız faktörünü ve kapıdan kapıya ya da terminalden terminale, güvenilir ve belli sıklıkla ulaşımı kapsar. Diğer bir faktör hem yolcu hem de yük için ulaştırma aracı kullanılmasıdır. Yolcu için bu aracın emniyetli ve rahat olması önemlidir. Yük için taşımaya hazırlık, kapasite, yükleme ve boşaltma için uygunluk ve bunun maliyeti, araçlar kapsamında ele alınır. Üçüncü faktör ulaştırma hizmetinin maliyetidir. Maliyet asıl taşıyıcı tarafından belirlenen ya da sınırlandırılmış ücreti ve kullanıcının katlandığı herhangi bir diğer dışsal gideri kapsar. Maliyetlerin; toplama, dağıtma, paketleme, hasar, gecikme ve diğer hizmetlerin (örneğin soğutma, ısıtma gibi) maliyetini kapsadığını söyleyebiliriz. Ulaştırma hizmet paketini pek çok taşıyıcı ve farklı ulaştırma türü arasından farklı fiyat ve hizmet sunum sıklığı gibi seçenekler etkiler. Ulaştırma hizmetinin özelliklerini, ulaşım aracı ve maliyet faktörleri çerçevesinde, aşağıda inceleyelim.

10 Ulaştırma hizmeti stoklanamaz: Ulaştırma bir hizmettir ve tüm hizmetlerde olduğu gibi stoklanamaz. Ulaştırma hizmeti gereksinim duyulduğunda hazır olmalı ve hemen kullanılmalıdır. Önceden hazır tutulan atıl kapasite veya talep edildiğinde hazır olmayan ulaştırma hizmeti, gelir getirmeyeceği, fayda sağlamayacağı gibi gereksiz bir maliyete katlanmayı, kaynak israfını ya da kapasite yetersizliğinin oluşturduğu fırsat maliyetini getirir. Ulaştırma taşınabilir bir hizmettir: Ulaştırma tüm hizmetlerde olduğu gibi soyut özelliklere sahip olan, yer değiştirebilen ve farklı yerlere taşınarak sınırlanabilen bir hizmettir. Taşınanlar ya gereksinim duyulan mal ve hizmetlerdir ya da gereksinim sahipleridir. Ulaştırma hizmetlerinde sabit maliyetler yüksektir: Ulaştırma altyapı yatırımları genellikle; bir defalık, uzun vadeli ve büyük tutarlı yatırımlardır. Dolayısıyla ulaştırma hizmeti içinde sabit maliyetin payı, Ulaştırma türüne göre değişmekle birlikte, genellikle çok yüksektir. Ulaştırma Yatırımları jeopolitik ve coğrafik yapıya göre şekillenir: Ulaştırma yatırımlarının gerçekleştirilmesi ve farklı ulaşım türleri arasında tercihler genellikle doğal çevreye bağlı olarak şekillenir. Denize kıyısı olan, iç su yolları taşımaya uygun ülkelerde su yolu taşımacılığı iyi bir yatırım tercihi olabilir.

11 Engebeli dağlık arazi yapısına sahip bölgelerde hava yolu uygun bir tercih olacaktır. Demiryolları için nispeten yükseltisi az, tünel ve köprülere fazla gereksinim duyulmayan geniş alanlarda yapılacak yatırımlar daha rasyoneldir. Karayolları Yatırımları ise kapıdan-kapıya taşımacılığı kısa mesafe ve uç noktalara ulaşımı sağlamak amacıyla yapılır. Ülkenin jeopolitik ve coğrafik özellikleri bunlardan hangisini öne çıkarıyorsa ona yönelmek gerekir. Tüm Ulaşım türlerinin bir arada, bağlantılı entegre bir şekilde uygulanabilmesi ise kuşkusuz en olumlu etkiyi oluşturacaktır. Ulaştırma sistemlerinde genellikle tek yönlü taşıma yapılır: Boru hatları, yapısı gereği yalnızca tek yönlü akış sağlar. Diğer ulaşım türlerinde de, genellikle aynı zaman diliminde ters yönlü talep yetersizdir. Bu nedenle, her iki yöne doğru, her zaman uygun doluluğu sağlamak çok zordur. Örneğin sabah bir yöne akan trafik akşam saatlerinde ters yöne yoğunlaşır. Ayrıca ulaştırma türlerinin kendi aralarında çapraz talep esnekliği i vardır. Örneğin yüksek hızlı trenlerle yapılan demiryolu taşımacılığı hızlı, emniyetli ve görece ucuz oluşuyla karayolu ve hava yolu taşımacılığına rakip olabilmektedir.

12 Ulaştırma tarifesini etkileyen pek çok faktör vardır: Tarifede; güzergâh, zaman, sıklık ve fiyat gibi unsurlar tanımlanır. Kullanıcıyı doğrudan etkileyen en dikkat çekici unsur olan fiyat genellikle ne tekel ne de kâr amaçlıdır. Fiyat'ın belirlenmesinde, genel yarar dengesi ve kamu yararı önceliği söz konusudur. Ulaştırmanın yönlendirici etkisi önemlidir: Ulaştırma hizmetinin yeterli miktarda ve gerekli standartta sunulması, bulunduğu yeri çekim alanına dönüştürür. Üretim yeri, hedef pazar, kaynaklar ve iş birliği yapılacak ortakların seçimi ulaştırma olanaklarıyla anlamlı hale gelir. Ulaştırma yatırımlarının yönünü teknolojik gelişmeler belirler: Özellikle taşıtların hızı, kapasitesi, emniyeti ve yakıt verimliliği ile ilgili teknolojik gelişmeler ulaştırmanın belirleyicisi durumundadır. Bunun yanında altyapı yatırımlarındaki gelişmeler, dayanıklılık, elverişlilik ve seyir Kolaylığı sağlayan cihazlar, teknolojik gelişmeler kapsamında ulaştırmayı etkilemektedir.

13 Ulaştırma hizmetinin sunumu meteorolojik koşullardan etkilenir: Çok sıcak ve çok soğuk iklim kuşağındaki yerlerde ulaflt rma maliyetlerini arttıran ek çalışmaların yapılması zorunludur. Ortalama iklim kuşağında da ani yağışlar, kar, buz, sis, bulut, vb. meteorolojik olaylar ulaştırmanın akışını ve hızını etkiler. Özellikle hava taşımacılığı gibi uzun mesafelere gökyüzünde Ulaşım olanağı sunan sistemlerde anlık meteorolojik bilgiler, faaliyetin sürdürülebilirliği açısından son derece önemlidir. - Ulaştırma Sisteminin Temel Unsurları Ulaştırma kavramı içinde ele almamız gereken diğer bir konu bu süreçte yer alan unsurlardır. Ulaştırmanın gerçekleşebilmesi için mutlaka bir ulaşım yolu, ulaşım aracı, taşıyan ve taşınan olmalıdır. Taşınan yolcu ya da taşınan yükün sahibi (taşıtan) ile taşıyan (işletmeci) arasındaki hukuki ilişkiyi kuran, taşıma koşullarını ve sorumluluğun sınırlarını belirleyen taşıma sözleşmesine de gereksinim duyulur. Bu unsurları söyle açıklayabiliriz. Ulaşım yolu (taşıma yolu), üzerinde veya içinde uygun ulaşım araçlarıyla yolcu ve yükün birlikte veya ayrı ayrı taşındığı hatlardır. Bunlar yer yüzeyinde, yeraltında, suda veya havada yapılandırılmış yollardır. Karayolu ve demiryolu Ulaşım hatları yeryüzünde veya kısmen yer altında inşa edilir.

14 Denizlerde, iç sularda ve okyanuslarda deniz araçlarının belli geçiş yolları ve kontrol noktaları mevcuttur. Gökyüzünde hava araçlarının ulaşımını kolaylaştıran uçuş yolları (koridorlar) ve seyrüsefer cihazlarıyla donatılmış kontrol noktaları vardır. Ulaşım aracı/taşıt, yolcu ve yükü bir yerden başka bir yere taşımaya yarayan araçlardır. En ilkel taşıma aracı olan arabalı ve arabasız hayvanlardan, motorsuz kara taşıtı bisikletten, ilkel deniz taşıtı saldan, kamyon, gemi, uçak ve hızlı trenlere kadar kara, deniz, hava ve demiryolu taşıtlarının tümü ulaşım aracı kavramı içindedir. Ulaşım aracı, ulaştırmanın şeklini ve boyutlarını belirleyen en önemli unsurdur. Çünkü ulaştırma mutlaka bir tür taşıt üzerinde gerçekleşir. Taşıt araçlarının hızı, şekli, kullanım kolaylığı, kapasitesi, elverişliliği, yakıt tüketimi, verimli kullanım ömrü, vb. özellikleri hem kendi başına bir tasarım, üretim ve kullanım uzmanlığı oluşturma hem de teknolojinin ulaştırma sistemleri üzerindeki etkisini anlama açısından önem taşır. Taşınan, her türlü yük ve yolculardır. Taşınanlar, özelliklerini vurgulamak, önem derecesini belirtmek ve Fiyatını saptamak açısından tür ve değer itibariyle sınıflandırılır. Yolcu için normal, öncelikli, kısıtlı, özellikli gibi birtakım sıfatlarla sınıflama yapılabilirken bazen de yolcuya sunulan hizmetin içeriği, konfor ve uygulanan fiyat tarifesi bu ayrımı belirler.

15 Yük, ulaşım araçlarıyla bir noktadan diğerine taşınan, insan dışındaki her türlü canlı ve cansız varlıklardır. Yük sınıflamasında farklı yaklaşımlar olabilmektedir. Bazen insan dışında kalan eşya, posta, canlı hayvan gibi tüm unsurların yük kavram içine alındığı görülür. Bazen de yalnızca hammadde-malzeme-mamul-mal, araç-gereç-makine, maden ve enerji maddelerinin yük olarak ele alındığı, yolcu ile birlikte taşınan eşyanın (bagaj) ve postanın (mektup ve kıymetli evrak) ayrı değerilendirildiği görülür. Taşıyan (ulaştırmacı, taşıyıcı), yolcu ve/veya yükü belli bir yerden ulaşım aracı ile alıp belli bir yere emniyetli, sağlam, tam ve zamanlı olarak götürecek, taşımayı gerçekleştirecek işletmecidir. Taşıma sözleşmesi, taşıyan ile taşınan ya da taşıtan arasında yolcu ve yükün taşıma kuralarına ve anlaşma koşullarına uygun şekilde taşınmasını sağlamayı amaçlayan yazılı belgedir. Taşıyanın taahhüdünü yerine getirmesine karşılık, taşınan/ taşıtdan hizmetin bedelini ödemekle yükümlüdür.

16 ULAŞTIRMANIN ÖNEMİ VE YARARLARI Ulaştırmanın Önemi Ulaştırmanın önemini bu bölümde tarihsel gelişim, ekonomik, sosyal, çevresel ve politik etkiler çerçevesinde inceleyeceğiz. Ulaştırmanın Tarihsel Önemi Yüzyıllar önce ulaştırma insan, hayvan ve doğal enerji (rüzgâr, akıntı, yer çekimi) Yardımıyla araçsız ya da basit araçlar kullanılarak gerçekleştirilebilmiştir. ilk çağlarda en önemli ulaşım yüzeyi kara parçası (toprak) ve zamanla bunun üzerinde yapılan işaretlemelerle kullanılan karayolu (patika) olmuştur. Bunu hayvan sırtında taşımalar ve motorsuz ulaşım araçları izlemiştir. Zamanla suyun da bir ulaşım yüzeyi olarak kaldırma kuvvetinin keşfedilmesiyle, ulaşımı kolaylaştırıcı özelliğinden yararlanılmıştır. Böylece adalar, yarmadalar, kıtalar arası seyahatler su üzerinde gerçekleştirilir olmuştur. Suyun ulaştırmada sağladığı fayda dikkate alınarak, tarihte büyük şehirler genellikle deniz ve su yolu ulaşımı olan yerlerde yapılandırılmış, modern şehirleşme de ulaştırma olanaklarıyla birlikte gelişmiştir. Bu durum ulaştırmanın ne denli önemli olduğunu gösterir. Roma imparatorluğu döneminde ise hem turistik hem de ticari amaçlı seyahatin gelişmesi, nitelikli karayolu Yapımına önem verilmesine neden olmuştur. Bu dönemde yollar mermer ve benzeri sert ve dayanıklı maddelerle kaplanmştır.

17 Türkler, yollara ihtiyaç duymadan ve arabalı taşıtlara göre çok daha esnek ve kıvrak yapıda ulaşım olanağı sunan at üstünde seyahat etmeyi ve savaşmayı tercih etmişlerdir. Bu sayede Anadolu ya ve çevresindeki çok geniş bir alana yüzyıllarca hükmedebildikleri söylenebilir. Osmanlılar 18. yüzyıla kadar, Romalılardan kalan yolları ve bunlara bağlantılı istanbul merkezli ticaret yollarını deve kervanları ve atlı seferler için kullanmıştır. Buhar gücünün gemilere uygulanmasıyla deniz taşımacılığında yeni bir çığır açılmış, bu sayede hız, emniyet ve kitle taşımacılığı sağlanmıştır. Kısa zamanda dünyanın hammadde bölgeleri su yollarıyla üretim merkezlerine bağlanmış ve böylece mallar ucuzlamıştır. Sanayi Devrimi ne kadar coğrafi uzaklık, insan için önemli bir sorun olmuştur. Demiryolu, buharlı lokomotif ve buharlı gemi ile insanlık en uç noktalara kadar ulaşım olanağını yakalayarak coğrafi uzaklığın üstesinden gelmiştir.

18 Karayolu taşımacılığı kapıdan-kapıya ulaşım sağlamasıyla, en eski ulaşım türü özelliği taşır. Fakat endüstriyel taşımacılıkta demiryolları en önemli etkiyi gösteren ulaşım türü olmuştur. Başlangıçta kervan yollarını izleyerek kurulan demiryolu hatları ticaretin ve pazarların gelişmesine önemli katkı sağlanmıştır. Demiryolu ile birlikte sanayide hızlı bir gelişme elde edilmiştir. Ulaştırmada asıl hızlı gelişim, II. Dünya Savaşından sonraki dönemde yaşanmıştır. Savaştan sonra askeri Uçakların sivil amaçlarla kullanılmaya başlamasıyla, hava taşımacılığı da sahnedeki çok önemli rolünü üstlenmiştir. Bu dönemde, esnek yapısı ve her noktaya ulaşılabilme özeliğiyle karayollarının önemi de dünya genelinde öne çıkmıştır.

19 Ulaştırmanın Ekonomik Önemi Ekonomik faaliyetler; tarım, sanayi ve hizmetler şeklinde sınıflandırılır. Ulaştırma faaliyetleri hizmetler kapsamında ele alınır ve son yıllarda en hızlı gelişim gösteren sektörlerden birisidir. Dünya Ticaret Örgütü nün hizmet sınıflamasından biride ulaştırma hizmetleridir. Bir ekonominin büyümesi özellikle ulaştırma ve haberleşme alt sektörlerinin gelişmesine bağlıdır. Çünkü bunlar, diğer pek çok sektörün faaliyetlerinde neredeyse, olmazsa olmaz sağlayıcı durumundadır. Ulaştırma ekonomisi genel olarak talep, arz ve düzenlemeler üzerinde durur. Ulaştırma, insan hayatı ve ekonomik gelişme üzerinde önemli etkiye sahiptir. Her gün binlerce insanın yiyecek, içecek, giyecek, kitap, gazete, dergi, akaryakıt, araba, araç, gereç, mobilya, vs. sınırsız denebilecek çeşitlilikte gereksinimleri olur. Bu gereksinimler ancak Ulaştırma ile karşılanabilir. şehirlerin sürekli yaşamında Ulaştırma yokluğu düşünülemez. Bir ülkede Ulaştırma altyapısı oluşturulmadan ekonomik sistemin geliştirilmesi olanaksızdır. Çünkü ulaştırma hizmeti ekonomik faaliyetin her aşamasına katkıda bulunur. Yerine zamanında ulaştırılamayacak (satılamayacak) üretimin ekonomik değeri yoktur. Üretim ya da tüketim amaçlı satın alma ve satış (yurt içi - yurt dışlı) faaliyetlerini gerçekleştiren aracı işletmeler malları, hizmetleri ve bilgiyi bir yerden diğerine taşıyarak sağladıkları yer ve zaman faydası sayesinde temel işlevlerini gerçekleştirebilmektedir..

20 Böylece mallar üretildikleri yerlerden, gereksinim duyulan yerlere talep edildiği zamanda ulaştırılmakta, hizmetler gereksinime uygun yer ve zamanda üretilmekte ve talep sahiplerine sunulabilmektedir. işletme, insan gereksinimlerini karşılamak amacıyla, üretim faktörlerini bilinçli ve sistemli şekilde bir araya getirerek mal ve hizmet üretimi ve dağıtımı faaliyetlerini gerçekleştiren ekonomik birimdir. iktisat teorisi bakışı açısıyla ulaştırma, malların üretici ve dağıtıcılardan tüketicilere ulaştırılmasını sağlayarak yer ve zaman faydası yaratan önemli bir katalizördür. Ulaştırmanın etkileri coğrafi özelleşmeyi, geniş çaplı üretimi ve rekabeti büyük ölçüde şekillendirir. Ulaştırma olanakları üretim maliyetlerini düşürerek bölgeler arası farkları ortadan kaldırır. Aynı zamanda sermaye, iş gücü, hammadde ve diğer kaynakların belli bölgelerde en uygun koşullarda kullanılmasına olanak sağlar. Ulaşım yollarının geçtiği yerlerde ticaret, turizm, sanat, üretim ve tarım faaliyetleri canlanır. Yeni iş alanları oluşur, gelir düzeyi ve yaşam kalitesi yükselir. Ulaştırma yollarının olmadığı yerlerde de bunun tersi yaşanır. Ülkelerin önemli gelir kaynaklarından biri olan turizm hareketlerinin gerçekleştirilebilmesi, hedef kitleye uygun ulaştırma sistemlerinin varlığına bağlıdır.

21 Örneğin; Dünyanın en büyük metropollerinden İstanbul da iki kıta arasındaki geçiş, tamamlanan ve devam eden projelerle daha da gelişmektedir. Şu anda Fatih Sultan Mehmet ve Fatih Köprüsü yle sağlanan araç geçişi, Marmararay ile birlikte yolcu kullanımına girmiştir yılı ortasında araç geçişini sağlayacak Marmara Tüneli ve aynı yıl mayıs ayında hizmete girecek 3. Köprü ile birlikte Avrupa-Anadolu geçişi, gerek yolcu gerekse araç sayısı açısından elde edilen verilere göre yeni bir rekor kıracaktır.

22 Üç köprü ve Avrasya Tüneli nden günde geçen araç sayısı 800 bin adedi, sadece Marmararay ı kullanıp iki kıta arasında seyahat edenlerin sayısı 1.5 milyon kişiyi geçecektir. İki kıta arasında günlük milyon adetleri geçen araç ve yolcu geçişi beraberinde devasa bir ekonomik büyüklüğü de getirecek. Şu anda Fatih Sultan Mehmet ve Boğaziçi Köprüleri nden günlük geçen araç 550 bin adet civarında.

23 Marmaray tam kapasiteye ulaştığında günde 1.5 milyon kişiyi iki kıta arasında taşıyacak. Ortalama bilet ücreti 1.95 TL den hesaplandığında sistem günde yaklaşık 3 milyon TL, yıldaysa 1 milyar TL yi aşan ciroya ulaşacak. Marmararay, ulaşım avantajı dışında kamu için de önemli bir gelir kaynağı... Projenin Türkiye etabında Kars-Tiflis bağlantısı ile Marmaray projelerinin entegre edilmesi, Avrupa-Asya koridorunda Orta Asya ya ulaşımın hızlı ve ekonomik hale gelmesini sağlayabilecektir. Belirtilen koşulların oluşması bölgede dış ticareti arttıracak, genişleyen ticaret hacmi de artan refahı beraberinde getirecektir. Özellikle iki kıtanın bağlantı noktasını oluşturan Türkiye nin, böyle bir durumda elde edeceği stratejik konum, ülkeye Avrupa Birliği üyeliği ya da bunun gibi entegrasyonlarda ve uluslararası ilişkiler boyutunda önemli bir güç kazandıracaktır (Barutca, 2006: 10).

24 Bir ülkenin mevcut ekonomik durumunu daha ileri düzeylere taşıyabilmesi, o ülkenin sahip olduğu kaynak potansiyelini, mevcut ticaret kapasitesini genişletmeye yönelik olarak değerlendirmesi, büyük ölçüde piyasa koşullarının mal ve hizmetlerin hareketliliğine müsaade eden bir yapı arz etmesi ile mümkün olmaktadır. Böylece hem uluslararası hem de bölgesel nitelikte ticari faaliyetler gerçekleştirilebilmektedir. Zira dış ticaret ve ekonomik kalkınma arasındaki ilişki incelendiğinde, dış ticaretin kalkınmayı kalkınmanın da dış ticareti etkilediği görülmektedir. Ulaştırma altyapısının ülkeler için geçerli olan olumlu etkilerinden ekonomik entegrasyonların da faydalandığı görüşü, literatürde genel kabul görmektedir. Uluslararası ticari faaliyetleri geliştirici nitelikteki yatırımların, yatırımın fiilen gerçekleştiği ülkelerin yanı sıra, bu ülkelerin ticari ilişkiler kurduğu ülkeleri de olumlu yönde etkilediği saptanmıştır.

25 Burada ulaştırma yatırımlarının tercihi kadar bu sistemlerin emniyetli ve ekonomik şekilde işleyişi, yani işlevsel olarak çalıştırılması önemlidir. Bir yerde ulaştırma sistemlerinin tesis edilmesi, o yerdeki toprağın aniden değerlenmesine neden olur. Çünkü oralara erişilebilirlik, oralarda çeşitli iş olanakları, üretim gücü ve aynı zamanda tüketim kapasitesi artar. Ulaştırmanın sosyoekonomik gelişime etkisi her zaman olumlu olmamaktadır. Bazen aşırı şehirleşme, çevre kirliliği, gürültü gibi olumsuzluklar toprağın değerini düşürebilir. Ulaştırma planlamacıları (hava alanı, otoyol ve diğer) yapılacak yatırımların uzun vadede getireceği ekonomik, sosyal ve diğer maliyetleri dikkate alarak hareket etmelidir. Ulaşım yolları, geçtiği yerleri (güzergâhları) nasıl etkiler?

26 Ulaştırmanın Sosyal Önemi Ulaştırma, sosyal yaşama ticaret kolaylığı ve hareketlilik getirerek katalizör etkisinde bulunur. Ulaştırma, şehirlerin karakteristiğini belirleyici rol oynar. Dolayısıyla ulaştırma olanaklarının varlığı ya da yokluğu o yerin yerleşim (ikamet) yeri olarak seçilip seçilmemesinde temel belirleyicilerden olur. Otoyollar, köprüler, demiryolu hatları, su yolları, limanlar, terminaller, istasyonlar yerleşim yerlerinin yoğunluğunu belirleyen temel yapılardır. Özellikle demiryolu ve karayolu ağları, içinden geçtikleri doğal çevreyi geri dönüşlü olmayacak şekilde değiştirir. Bu durumun genellikle çok olumlu etkileri görülür. şehir içi ulaşım planlaması, bir bütün olarak şehir yerleşiminin ve şehrin yaşanılabilir kılınmasının en önemli yapı taşlarındandır. Nüfus yoğunluğuna ve ticari hareketliliğe bağlı olarak pek çok şehir için ulaşım sorunu, acil çözüm gerektiren ve çok taraflı etkisi olan bir konudur. şehir içi ulaşım yollarının şehirlerarası yollarla bağlantısının iyi bir şekilde sağlanması da adeta şehrin kan dolaşımını sağlayan damarları gibidir.

27 Aynı şehirde bir tiyatro, konser, sergi vb. sanatsal etkinliğe katılmak için bile genellikle bir veya daha çok ulaştırma sisteminden ve aracından yararlanmak zorunlu iken, uluslararası bir toplantıya, kongreye, seminere, festivale, panayıra, spor organizasyonuna, vb. katılmak için şehirler, ülkeler, kıtalar geçerek uzun mesafelerle seyahat etmek gerekebilmektedir. Dolayısıyla ulaştırma sosyal yaşamın her anında vazgeçilmez öneme sahiptir. Ulaştırmanın insan yaşamı ve sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri de önemlidir. Ulaştırmanın en büyük zararlarından biri kazalardaki ölüm ve yaralanmalardır. Yük taşımacılığında ise, artan hız ve kapasite ile birlikte zarar oranı da artmaktadır. Bu tür etkiler önemli bir sosyal ve ekonomik maliyete neden olmaktadır. Ulaştırmanın Çevresel Önemi Ulaştırmanın (taşımacılığın) sayısız faydaları ve olumlu etkileri yanında karşılanamayan maliyetleri de mevcuttur. Ulaştırma bazen çevreyi ve doğal kaynakları kirletmektedir. Son yıllarda ulaştırmanın çevre üzerindeki olumsuz etkileri dikkat çekmeye başlamıştır.

28 Örneğin; çirkin görünüm, gürültü, hava, su ve toprak kirliliği, doğal (vahşi) yaşam dokusuna zarar verme, fiziksel tesislerin yararını harap etme, vb. Ancak ulaştırma sistemlerinin vazgeçilemez olumlu etkileri ve yararlar bu tür projelerin gerçekleştirilmesinde çevresel zararlarından daha baskın gelmektedir. Toplam taşımacılık içinde çevre etkisinin (hava kirliliği) yaklaşık 3/4 ü kara taşıtlarından kaynaklanır. Bu etki küresel ısınmayı da arttıran önemli bir faktördür. Gürültü, ulaştırmanın diğer bir zararlı etkisi olarak ortaya çıkar. Bunun en belirgin örnekleri otoyollar ve havaalanlarıdır. Ulaştırma sistemleri geniş alanları işgal ettiğinden, aynı zamanda doğal yaşamı tehdit etmekte ve kısıtlamaktadır. Ulaştırma araçları doğal kaynakların en büyük tüketicilerindendir. Toplam enerji kaynaklarının yaklaşık 1/4 ü ve petrolün yarısından fazlası ulaştırma süreçlerinde tüketilmektedir. En çok enerji tüketimi karayollarında gerçeklemektedir. Kıt enerji kaynaklarının hızlı tüketimi ulaflt rma sistemlerinde yakıt maliyetini hızla yükseltmektedir.

29 Ulaştırmanın Politik Önemi Ulaştırmanın önemli rol oynadığı alanlardan birisi de savunma olmuştur. Milli savunma açısından doğru Ulaştırma sistemlerinin seçimi ve desteklenmesi devletin önemli bir görevi olagelmiştir. Örneğin Türk Kurtuluş Savaşında demiryollarının yetersizliğinden ve karayollarının olmamasından dolayı yaşlanan zorluklar tarih sayfalarında önemli yer tutmaktadır. Orta Çağ da denizciliğin geliştiği dönemlerde donanması güçlü olanların savaşlarda üstünlük sağladığı bilinir. Günümüzde ise havacılık ve uzay sanayinde önde olan ülkeler avantajlı konumdadır. bu nedenle Ulaştırma yüzyıllardır Savaşların sonucunu ve siyasi otoritenin sürdürülebilirliğini belirleyen en önemli etkenlerden biri olmuştur Aynı şekilde ülke içindeki toplumsal birliğin ve iç güvenliğin sağlanması, faaliyetlerin ulusal, bölgesel, yerel düzeyde paylaşımı ve bunlara bireysel ve örgütsel katılımın sağlanması, kırsal-kentsel nüfus etkileşimi, eğitim, sağlık, güvenlik, vb. hizmetlerin yaygınlaştırılması ve dengeli dağıtımı ulaştırma sistemleri sayesinde olabilmektedir. Gidemediğin yer senin değildir özlü sözü bu önemi açıkça ifade eder.

30 Ulaştırmanın Yararları Ulaştırmanın önemini değişik yönleriyle ele alırken yararlarını da yer yer vurguladık. Tek bir başlık altında ve özet olarak Ulaştırmanın yararlarını özet olarak tekrar ele alalım. Her düzeyde insan gereksinimlerinin karşılanmasına yardımcı olan ulaştırma, yaşamı kolaylaştırır. Her alanda sektör, şehir, ülke, mevsim, gündüz, gece fark etmeksizin insanın, diğer canlı ve cansız varlıkların bir yerden diğer bir yere taşınmasını gerektiren her türlü ortamda ulaştırma fonksiyonu devreye girer ve gereksinimi karşılar. Böylece her alanda yer ve zaman faydası sağlayarak faaliyetleri tamamlayıcı rol oynar. Konaklama, çalışma, gezi, merak, alışveriş ve benzeri günlük faaliyetlerin başlangıcında, bitiminde veya herhangi bir anında ulaştırma fonksiyonundan yararlanılır. Ulaştırma olanaklarının hazır olması ve onlardan uygun olanın her an kullanılabileceği duygusu insanı huzurlu kılar, moralini yükseltir, çeşitli faaliyetler için taahhüt altına girmeyi, planlama yapmayı kolaylaştırır. Ulaştırma, üretim faktörlerinin, kaynakların, girdilerin, üretim ortamına akışını sağlayarak üretim yapmayı olanaklı kılar. Ulaştırma var olan üretim kapasitesinin arttırılmasını sağlar.

31 Mamullerin, üretim çıktılarının ekonomik koşullarda tüketicilere, araçlara, toptancılara Ulaştırma değerlenmesini sağlar. Bu yönüyle doğrudan üretim faktörü ve üretim sürecinin bir bileşeni olmadığı halde, üretilenlerin değerlenmesine ve ekonomik hedeflerin gerçekleştirilmesine katkı sağlar, katma değer üretir. Ulaştırma, ticareti en yakından en uzak mesafeye kadar olanaklı kılar. Ticari hareketler mal değişimi, hizmetlerin talep edilen yere ulaştırılarak sunumu ancak ulaştırma işleviyle gerçekleşir. Kaynaklar bir araya getirilerek yeterli miktarda üretim yapılmış olsa bile, üretilenlerin uygun koşullarda dengeli biçimde talep sahiplerine ulaştırılarak gereksinimleri karşılaması ancak ulaştırma aracılığıyla gerçekleşir. Ticaretin yapılması; malların, hizmetlerin, insanların, ödeme araçlarının yer değişimine ve bunun gereksinim duyulduğu anda gerçekleşmesine bağlıdır. Ulaştırma olanaklarıyla arz ve talep bir araya gelir, pazara erişim olanağı doğar. Ulaştırmanın değer artırıcı etkisi vardır. Ulaştırma sayesinde mallar ve hizmetler yer değiştirme, gereksinim duyulan yerlere Ulaştırma olanağına kavuşur.

32 Böylece bulunduğu yerde değersiz olan mallar, doğal kaynaklar, çevre güzellikleri, yetenekler, bilgi teknolojisi, vb. ya bunların talep edilen yere taşınmasıyla ya da talep sahiplerinin bu unsurların bulunduğu yere getirilmesiyle değerlenirler. Ulaştırma Yolları'nın ve tesislerin bulundukları çevrenin değerini arttırıcı, yaşam standardını yükseltici etkisi ve yararı olur. Ulaştırma malların, yerlerin, işletmelerin, ülkelerin değerini arttırır. Ulaştırmanın, maliyetleri düşürücü etkisi vardır. Ulaştırma aslında kendisi maliyet doğuran bir faktör olmakla birlikte, mal ve hizmet üretimi ve ticaretine sağladığı toplam katkı sayesinde mal ve hizmetlerin maliyetlerini düşürücü etki yapar. Onlara sağladığı katma değer ile toplam maliyet içinde belli bir paya sahip olmakla birlikte, enerji kaynaklarına, hammadde-malzemeye, iş gücüne, teknolojiye, bilgiye, mamullere, pazarlara, müşterilere, tedarikçilere, vb. üretim ve ticaretle ilgili tüm taraflara erişimi ve ekonomik değişimi olanaklı kılarak, maliyetlerin katlanabilir ve kabul edilebilir, makul düzeylere inmesini sağlar. Ulaştırma istihdam alanı oluşturur. Toplam çalışanların yaklaşık 1/5 inin Ulaştırma sektörünün içinde ya da Ulaştırmayla ilişkili bir alanda çalıştığı belirtilmektedir.

33 Ulaştırmanın gelir arttırıcı etkisi vardır. Ulaştırma ekonomik gelişmenin dinamosudur. Pek çok sektöre doğrudan ya da dolaylı iş olanağı sunar. Araç, yedek parça, aksesuar, yakıt, yağ, boya ve altyapı tesis üreticileri, bakım ve onarım hizmeti sağlayanlar, işletmeciler, düzenleyici-denetleyici-planlayıcı kuruluşlar, mimarlar, mühendisler, teknisyenler, muhasebeciler, pazarlamacılar, finans kuruluşları, vs. tüm bunları ve daha pek çok tarafı ulaştırma yatırım ve işletme projeleri bir araya getirir. Bu sayede iş olanağı ve gelir kaynağı oluşturur. Ulaştırma sistemlerinin iyi yapılandırıldığında ve hizmetlerin iyi yürütüldüğü yerlerde gelir arttırıcı seçenekler artar ve bunların değerlendirilmesiyle refah düzeyi iyileşir.

34 Ulaştırma, küresel ekonomiyi ve çağdaş yönetim yaklaşımlarını uygulama olanağı sağlar. Küresel boyutta ekonomik, sosyal ve politik uygulamalar ulaştırma sayesinde yapılabilir. Entegrasyonu en geniş anlamda uygulama olanağı sağlar. Örneğin hava yollarının işbirliğiyle kesintisiz uçuş ağları oluşturularak, dünya üzerinde çok geniş bir alana kısa sürede ulaşım olanağı sunulur. Günümüz işletme yönetiminde müşteri odaklı, stoksuz, dış kaynak kullanımlı, düşük maliyetli, değer odaklı üretim, tedarik ve dağıtım uygulamaları ulaştırma sistemlerinin sağladığı hız, güvenilirlik, yaygınlık ve erişilebilirlik sayesinde gerçekleştirilmektedir. Böylece tam zamanlı üretim, tedarik zinciri yönetimi, lojistik yönetimi gibi işletme yönetimi yaklaşımları hayata geçirilebilmektedir.

35 Ulaştırma sosyal ve siyasal bütünleşmeyi sağlar. Ulaştırma olanakları sayesinde iç güvenlik ve milli savunma hizmetleri geniş bir alanda etkili şekilde uygulanabilir. Toplumda amaç birliği, kaynakların adil paylaşımı, demokratik hakların kullanımı, yönetime ve gönüllü hizmetlere katılma duygusu güçlendirilebilir. Toplumsal birlik, beraberlik, yapılanları koruma ve değerlendirme, eksikleri talep etme arzusu geliştirilir. Kültürel etkileşim, eğitim, ortak değerleri paylaşma, dünya mirasını, çevreyi, doğal kaynakları koruma, sürdürülebilirliği sağlama olanaklı hale gelir. Her ne kadar olumsuz dışsallıkları, dikkat çekici boyutlarda olsa da Ulaştırma toplumsal yaşamın, medeniyetin temel yapı taşlarındandır. Ulaştırma olağanüstü durumlarda kurtarıcı rol oynar. Savaş durumunda, doğal afetlerde, salgın hastalıkta Ulaştırma olanakları seferber edilerek en kısa zamanda en etkili şekilde sorun çözme yoluna gidilir. Bu durum bir ülkenin iç dinamikleri açısından önemli olduğu kadar uluslararası ilişkilerde de büyük bir işleve sahiptir.

36 ULAŞTIRMA TÜRLERİ

37 ULAŞTIRMA TÜRLERİ Daha önce de ele aldığımız gibi, insanların ve yüklerin hızlı, emniyetli, rahat ve ekonomik bir şekilde yer değişimi önemli bir ihtiyaçtır. Günümüzde bu temel Ulaştırma gereksinimini karşılayacak uygun Ulaştırma türleri (ulaşım modları) geliştirilmiş durumdadır. Bu ulaştırma türlerine, bunların entegrasyonuna ve karşılaştırılmasına kitabımızın ileriki ünitelerinde daha ayrıntılı bir şekilde yer vereceğiz. Fakat burada, ulaştırma türlerini kısaca tanıtarak önemlerine vurgu yaptığımızda, bunların genel olarak ulaştırma hizmeti içindeki yerini daha iyi görebiliriz. Ulaştırma türlerini; karayolu, demiryolu, deniz ve iç su yolu, hava yolu ve boru hattı ulaştırması olarak sıralıyor, fakat ulaştırma süreçlerinde son yıllarda önemi giderek artan ilgi ve iletişim hatlarını da bu kapsamda kısaca değerlendiriyoruz.

38 KARAYOLLARININ ÖNEMİ

39 Karayollarnın Önemi Karayolu ulaşım sistemleri; taşıtlar, teknoloji, insan, ağlar, terminaller, düzenlemeler, bilgi-iletişim ve lojistik hizmet uygulamalarından oluşmaktadır. Karayolları arz ve talebin buluşmasında, destek hizmetlerin oluşmasında, devlet hizmetlerinin yürütülmesinde önemli bir etkileşim alanıdır. Karayoluyla taşımacılık en küçük yerleşim biriminde, yerel ya da ulusal düzeyde veya uluslararası olabilmektedir. Yolcu taşımacılığı için son derece esnek kullanım olanakları sunan karayolu, yük taşımacılığında da hem kendi başına bir ulaşım türü olma hem diğer ulaşım türlerini birbirine bağlayan bir ağ yapısı oluşturma hem de kapıdan kapıya en uç noktaya taşıma yapabilme özellikleriyle vazgeçilmezdir. Karayolu bir işletmenin kendi iç mekanında taşıma işlevini sağlayabileceği gibi, ithalat, ihracat ya da transit taşımacılıkta da etkin rol oynayabilmektedir. Karayolu yığın ve uzun mesafe taşımacılığına elverişli değildir. Yakıt tüketimi fazla, olumsuz çevresel etkileri çoktur. Hız ve trafik akışlı genellikle altyapının özelliklerine ve yoğunluk durumuna bağlıdır. Kazalarla olumsuz üne sahip olması yanında, meteorolojik koşullar zaman zaman hızı düşürmekte, hatta ulaşımı durdurmaktadır. Yollar elverişli olsa bile, yakıt tüketimini artırmamak için, hız kısıtlamasına gidilmektedir. Aşırı yüklemeler de yolları ve araçları, beklenen ekonomik ömründen daha kısa sürede tüketmektedir.

40 Karayolu her türlü arazi koşullarında ağ oluşturmaya uygundur. inşaat maliyetleri demiryoluna göre düşük ve oldukça esnektir. Kademeli yol yapımı olanaklıdır. Aktarmasız, kapıdan kapıya taşıma olanağı sunar, yolu kullananlara son derece esnek davranma serbestisi verir. En az ambalajlama gerektirmesi, yolcu ve yükün birlikte veya ayrı ayrı hemen hemen aynı hızda taşınabilmesi, çift yönlü ulaşıma olanak sağlaması gibi özellikleriyle karayolu yaşamın her anında farklı bir ulaşım aracıyla karşımıza çıkabilmektedir.

41 Demiryollarının Önemi

42 Demiryollarının Önemi Demiryolu, büyük hacimli ve uzak mesafeli taşımalarda en uygun sistemlerden biridir. Yolcu taşımacılığında hem uzun hem de kısa mesafede, emniyetli ve dakik toplu taşıma olanağı sunar. Nispeten geniş ve düz arazi koşullarında daha uygun bir seçenektir. Demiryolunda demir tekerlek ile demiryolu arasındaki sürtünme, karayolundaki lastik tekerlek ile beton/asfalt yol arasındaki sürtünmeden daha az olduğundan, birim taşıma başına enerji tüketimi daha azdır. Demiryolunun olumsuz hava koşullarından etkilenmemesi de yol emniyetini artırmaktadır. Demiryollarında yük taşıyan trenlerin hızları genellikle düşüktür.

43 Bu yüzden dayanıksız ve zamana duyarlı malların taşınmasında uygun bir seçenek değildir. Demiryolu yatırımları, arazi eğimine bağlı olarak sınırlı ağ kurma olanağı sunan, genellikle yüksek maliyetli tünellerle desteklenmesi gereken sermaye yoğun yatırımlardır. Demiryollarının deniz ve hava limanlarına, kapıdan kapıya teslim olanağı sağlayan karayolu ağlarına bağlantıları uygun şekilde yapıldığında muazzam ulaşım olanakları sunar. Ayrıca en çevreci ulaşım türüdür.

44 Deniz ve iç Su Yolları

45 Deniz ve iç Su Yollarının Önemi Deniz yolu yolcu taşımacılığı daha çok ada ve yarımada üzerine kurulu yerlerde günlük şehir içi (deniz otobüsü) taşımacılığında ya da okyanus aşırı lüks turistik (kurvaziyer) turları kapsayan iki uç yolcu grubuna hitap eder. Yük taşımacılığında ise uluslararası ticaretin en önemli unsuru deniz taşımacılığında olmaktadır. Deniz taşımacılığı ve hacimli yüklerin uzak mesafelere taşınmasında etkilidir. iç su yolları adı verilen nehirler, göller ve kanallar deniz kadar etkili olmasa da ekonomik taşıma türü olarak yararlanılan bir seçenektir. Örneğin Tuna nehri dünyanın en işlek su yollarından biridir.

46 Hava Yollarının Önemi

47 Hava Yollarının Önemi Hava taşımacılığı hız avantajı yanında sürekli artan kapasite, uzun menzil ve emniyet özellikleriyle çağdaş ulaşım türüdür. Hava yolu endüstrisi özel coğrafi yollar gerektirmeden, yeryüzüyle en az temas yoluyla, insanları ve yükleri çıkış noktasından varış noktasına ulaştırmaktadır. Yüksek maliyetli olmasına rağmen hava yoluna olan talebin hızla artırdığı görülmektedir. Ulaştırma türleri içinde en son keşfedilen ve en hızlı gelişen hava yolu taşımacılığı, uzun mesafede yolcu ve acil-değerli kargo taşımacılığında adeta tek seçenektir. Hava yolu yük taşımacılığı diğer türlere göre tarihsel gelişim bakımından daha yenidir ve sahip olduğu pay çok küçük olmasına rağmen son yıllarda kulanım oranı hızla artmaktadır. Coğrafi alanı büyük, yerleşim yerleri dağınık, doğal koşulları yüzey ulaşım ağı için elverişli olmayan bölgelerde hava yolu bütünleştirici işlev üstlenir. Fakat havaalanlarına inşası, hava aracı satın alma ve işletim maliyetleri oldukça yüksektir.

48 . Hava yolu, dünyadaki en hızlı taşıma türü olarak, hızla artan talebi karşılamak için çok hızlı bir gelişim içindedir. Hava yolu taşımacılığındaki gelişmenin temel tetikleyicisi küresel ekonomik faaliyetler ve turizm hareketliliği olmaktadır. En önemli ekonomik gelişim dinamiklerinden biri olarak görülen turizm hareketliliğini artırmanın ve dünya turizm gelirleri pastasından büyükçe bir dilim kapmanın tek yolu hava yolu taşımacılığı kapasitesini ve hızını geliştirmektir. ileri teknolojisi ile hava yolları hem zaman kazandıran en hızlı ulaşım olanağını sunar hem de demiryollarıyla birlikte en emniyetli ulaşım türüdür. Buna karşın hava yolu hâlâ en pahalı ulaşım türü olma özelliğini sürdürmektedir.

49 Boru Hatlarının Önemi

50 Boru Hatlarının Önemi Boru hatları ile taşımacılık mülkiyet, taşınan yük ve fiziki görünüm itibariyle özel bir ulaştırma türüdür. Yalnızca akışkanlığı olan veya başka bir yardımcı madde kullanılarak uygulanan, basınçla akıtılan yüklerin tek yönlü olarak taşınabildiği bir ulaşım alt sektörüdür. Özellikle 1960 lardan sonra ABD, Rusya gibi sanayi ülkelerinde yaygınlaşan boru hattı taşımacılığı, 1990 lı yıllardan itibaren petrol ve türev ürünleri, doğalgaz, su ve kimyasal maddelerin uzak mesafelere kesintisiz iletiminde önemli rol üstlenmiştir. itici güç pompa istasyonlarındaki basınçla elde edilmektedir. Çevreci bir ulaşım türüdür.

51 Bilgi ve iletişim Ağlarının Önemi

52 Bilgi ve iletişim Ağlarının Önemi Bilgi ve iletişim alanı gelişmeye ve yeniliklere en açık alanlardan biridir. Genellikle ulaştırma ile birlikte ekonomik etkinliğe katılan, çoğu zaman ulaştırma hizmetine de ulaşmayı sağlayan bir yardımcı hizmet sektörüdür. Bilgi çağı işletmeleri, bilgi ekonomisi faaliyetleri ancak ulaştırma, bilgi ve iletişim ağlarıyla çağdaş işlevlerini yerine getirebilmektedir. Aslında bilgi çağı özelliği de bilgi ve iletişim teknolojisinin etki alanından kaynaklanan bir adlandırmadır. Çağımızı en önemli ekonomik unsuru (ve bazı yargılara göre tek üretim faktörü) haline gelen bilginin taşınması da önemli bir sorundur. Bunun için bilgi ve iletişim teknolojileri ve bu amaçla oluşturulan internet vb. ağlar çağımızın en önemli soyut ulaşım kanalları durumundadır.

53 ULAŞTIRMA VE LOJİSTİK

54 ULAŞTIRMA VE LOJİSTİK İLİŞKİSİ Lojistik hem kamu hem de özel sektörde malzeme ve bilgi akışı ile ilgili planlama ve kontrol anlamında kullanılmaktadır. Yaygın ifadesiyle lojistik; doğru malzemenin, doğru yere, doğru zamanda getirilmesi ve bunun en uygun maliyetle, en uygun tatmini sağlayacak şekilde yapılmasıdır. Diğer bir deyişle lojistik sistem, ulaştırma hizmetleri yoluyla bağlantıların oluşturulmasıdır. Lojistik başlığı altında tanımlanabilmesi için sipariş işleme, paketleme, sevkiyat, taşıma, depolama, stok takip, aktarma, yönlendirme, dağıtım gibi bir dizi işlemden en az ikisinin ardışık biçimde bir arada yürütülmesi gerekmektedir. Kuşkusuz pek çok kavramda olduğu gibi lojistik kavramının da farklı bakış açısıyla tanımlanması olanaklıdır. Ancak konumuz itibariyle lojistiğin ulaştırma eksenli bir faaliyetler topluluğu olduğunu ifade edebiliriz. Günümüzde lojistik yönetimi ve tedarik zinciri yönetimi kavramları işletmeciliğin merkezine yerleşmiş durumdadır. Küreselleşmeyle birlikte talebin hızla parçalara ayrılması ve farklılaşması, ulaştırma sektörlerine küçük partiler halinde çok sayıda ve çok hızlı taşımacılık talebi şeklinde yansımıştır. Buna paralel olarak, hava yolu bağlantılı, gelişmiş bilişim sistemleri ile destekli lojistik altyapısı olan ulaştırma işletmeleri ortaya çıkmış ve hızlı bir gelişim göstermiştir.

55

56

57

58 ÖZET OLARAK;

59

60

61 ULAŞTIRMANIN TARİHSEL BAKIMINDAN ÖZETLERSEK;

62

ULAŞTIRMA SİSTEMLERİ LOJ205 KISA ÖZET

ULAŞTIRMA SİSTEMLERİ LOJ205 KISA ÖZET ULAŞTIRMA SİSTEMLERİ LOJ205 KISA ÖZET DİKKAT Burada ilk 4 sahife gösterilmektedir. Özetin tamamı için sipariş veriniz www.kolayaof.com 1 1.ÜNİTE Ulaştırma Kavramı ve Önemi ULAŞIM GEREKSİNİMİ VE ULAŞTIRMA

Detaylı

BÖLÜM 7 ULAŞTIRMA MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI

BÖLÜM 7 ULAŞTIRMA MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI BÖLÜM 7 ULAŞTIRMA MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI Ulaştırma mühendisliği, insan ve yükün güvenli, yeterli, ekonomik ve doğa koşullarına uygun bir biçimde taşınabilmesini sağlayacak ulaşım sistemlerinin ve bileşenlerinin

Detaylı

YÖN339 Taşımacılık Yönetimine Giriş. Ders - IV. Yrd. Doç. Dr. A. Özgür KARAGÜLLE Arş. Grv. Gültekin ALTUNTAŞ

YÖN339 Taşımacılık Yönetimine Giriş. Ders - IV. Yrd. Doç. Dr. A. Özgür KARAGÜLLE Arş. Grv. Gültekin ALTUNTAŞ YÖN339 Taşımacılık Yönetimine Giriş Ders - IV Yrd. Doç. Dr. A. Özgür KARAGÜLLE Arş. Grv. Gültekin ALTUNTAŞ Taşımacılığın İşlevsel Kontrolü Bir işletmede, taşımacılıktan sorumlu Lojistik, Tedarik, Pazarlama

Detaylı

KENTSEL ULAŞIM ve TRAFİK MÜHENDİSLİĞİ SERTİFİKA PROGRAMI İstanbul Bilgi Üniversitesi Santral Kampüs E1 Binası No. 309

KENTSEL ULAŞIM ve TRAFİK MÜHENDİSLİĞİ SERTİFİKA PROGRAMI İstanbul Bilgi Üniversitesi Santral Kampüs E1 Binası No. 309 KENTSEL ULAŞIM ve TRAFİK MÜHENDİSLİĞİ SERTİFİKA PROGRAMI İstanbul Bilgi Üniversitesi Santral Kampüs E1 Binası No. 309 5 Kasım 6 Kasım 7 Kasım 12 Kasım 1. Ders ULAŞTIRMA KAVRAMI ve TARİHÇESİ 2. Ders ARAZİ

Detaylı

Tedarik Zinciri Yönetimi -Temel Kavramlar- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN

Tedarik Zinciri Yönetimi -Temel Kavramlar- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN Tedarik Zinciri Yönetimi -Temel Kavramlar- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN Neden? Bir ișletme sistemi için en kilit etken MÜȘTERİdir. Müșteri açısından ișletmeleri etkileyen güncel etkiler: Müșteri sayısı artmaktadır.

Detaylı

Bir Plansızlık Örneği: Deniz Kenti İstanbul da Denizin Ulaşımdaki Payının İrdelenmesi

Bir Plansızlık Örneği: Deniz Kenti İstanbul da Denizin Ulaşımdaki Payının İrdelenmesi TMMOB Gemi Mühendisleri Odası Gemi Mühendisliği Haftası 2015 10 11 Aralık 2015 Bir Plansızlık Örneği: Deniz Kenti İstanbul da Denizin Ulaşımdaki Payının İrdelenmesi İsmail Şahin Yıldız Teknik Üniversitesi

Detaylı

Dış Ticaret ve Lojistik. Berkay CANPOLAT FedEx Türkiye Pazarlama Md.

Dış Ticaret ve Lojistik. Berkay CANPOLAT FedEx Türkiye Pazarlama Md. Dış Ticaret ve Lojistik Berkay CANPOLAT FedEx Türkiye Pazarlama Md. Lojistik Kavramı Genel kabul gören tanımı ile lojistik; Hammaddenin başlangıç noktasından ürünün tüketildiği son noktaya kadar olan tedarik

Detaylı

YÖNT 101 İŞLETMEYE GİRİŞ I

YÖNT 101 İŞLETMEYE GİRİŞ I YÖNT 101 İŞLETMEYE GİRİŞ I İŞLETME BİRİMİ VE İŞLETMEYİ TANIYALIM YONT 101- İŞLETMEYE GİRİŞ I 1 İŞLETME VE İLİŞKİLİ KAVRAMLAR ÖRGÜT KAVRAMI: Örgüt bir grup insanın faaliyetlerini bilinçli bir şekilde, ortak

Detaylı

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ KISA ÖZET KOLAYAOF DİKKAT Burada ilk 4 sayfa gösterilmektedir. Özetin tamamı için sipariş veriniz www.kolayaof.com 2 Kolayaof.com 0 362 2338723 Sayfa 2 İÇİNDEKİLER 1. ÜNİTE- TEDARİK

Detaylı

Liberalleşmenin Türkiye Enerji. 22 Şubat 2012

Liberalleşmenin Türkiye Enerji. 22 Şubat 2012 Liberalleşmenin Türkiye Enerji Piyasasına Etkileri i 22 Şubat 2012 Liberalleşmenin son kullanıcılara yararları somutları çeşitli sektörlerde kanıtlanmıştır Telekom Havayolu Liberalleşme öncesi > Genellikle

Detaylı

Lojistik ve Depolama Çözümleri

Lojistik ve Depolama Çözümleri Lojistik ve Depolama Çözümleri Hakkımızda MLA Logistics olarak sektörümüzde ki tecrübelerimizin bize kattığı duyarlılığı her alanda korumayı amaç edinmiş yapımız ve siz değerli müşterilerimizle uzun soluklu

Detaylı

BÖLÜM 1 TEDARİK ZİNCİRİ

BÖLÜM 1 TEDARİK ZİNCİRİ İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 TEDARİK ZİNCİRİ 1.1. Niçin Tedarik Zinciri?... 1 1.2. Tedarik Zinciri ve Tedarik Zinciri Yönetimi... 3 1.3. Tedarik Zinciri Yapısı... 5 1.4. İş Modelleri... 6 Kaynaklar... 7 BÖLÜM 2

Detaylı

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... v BİRİNCİ BÖLÜM TURİZMDE TEMEL KAVRAMLAR

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... v BİRİNCİ BÖLÜM TURİZMDE TEMEL KAVRAMLAR İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... v BİRİNCİ BÖLÜM TURİZMDE TEMEL KAVRAMLAR 1.1. Turizm Sistemi...1 1.2. Turizm ve Bilimler...5 1.2.1. Turizm ve Ekonomi...5 1.2.2. Turizm ve Coğrafya...6 1.2.3. Turizm ve İşletme...6

Detaylı

LOJİSTİK SEKTÖRÜ BÜYÜME ORANLARI

LOJİSTİK SEKTÖRÜ BÜYÜME ORANLARI RAPOR: TÜRKİYE NİN LOJİSTİK GÖRÜNÜMÜ Giriş: Malumları olduğu üzere, bir ülkenin kalkınması için üretimin olması ve bu üretimin hedefe ulaşması bir zorunluluktur. Lojistik, ilk olarak coğrafyanın bir ürünüdür,

Detaylı

Lojistik. Lojistik Sektörü

Lojistik. Lojistik Sektörü Lojistik Sektörü Gülay Dincel TSKB Ekonomik Araştırmalar dincelg@tskb.com.tr Kasım 014 1 Ulaştırma ve depolama faaliyetlerinin entegre lojistik hizmeti olarak organize edilmesi ihtiyacı, imalat sanayi

Detaylı

DLH Genel Müdürlüğü Kentiçi Raylı Toplutaşım Kriterleri Ve Mevzuatın Geliştirilmesi Đşi

DLH Genel Müdürlüğü Kentiçi Raylı Toplutaşım Kriterleri Ve Mevzuatın Geliştirilmesi Đşi EK - ETÜDÜ VE TOPLU TAŞIM FĐZĐBĐLĐTE ETÜDÜ TEKNĐK ŞARTNAME Tablo-1: Mevcut Bilgilerin Toplanması Çalışmalarının Kapsamı Kent ile Đlgili Genel Bilgiler (coğrafi, tarihi, ekonomik yapı ve turizme yönelik

Detaylı

ŞEHİR YÖNETİMİ Şubat 2018

ŞEHİR YÖNETİMİ Şubat 2018 ŞEHİR YÖNETİMİ Şubat 2018 nin hizmet ve sorumluluk alanları nelerdir? Küresel ve teknolojik değişimlerle birlikte Şehir Yönetimleri nasıl değişmektedir? İdeal nasıl sağlanmalıdır? Ajanda 1. Mevcut Durum

Detaylı

KARAYOLU SINIFLANDIRMASI

KARAYOLU SINIFLANDIRMASI GEOMETRİK STANDARTLARIN SEÇİMİ PROJE TRAFİĞİ ve TRAFİK TAHMİNİ KARAYOLU SINIFLANDIRMASI 2 3 Karayollarını farklı parametrelere göre sınıflandırabiliriz: Yolun geçtiği bölgenin özelliğine göre: Kırsal yollar

Detaylı

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ POSTA HİZMETLERİ ÖN LİSANS PROGRAMI TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ Öğr. Gör. MURAT BURUCUOĞLU 1 Ünite: 3 TEDARİZ ZİNCİRİNİN TEMEL FONKSİYONLARI Öğr. Gör. Murat BURUCUOĞLU İçindekiler 3.1. TEDARİZ ZİNCİRİNİN

Detaylı

Yol Kademelenmesi ve Kent İçi Yolların Sınıflandırılması

Yol Kademelenmesi ve Kent İçi Yolların Sınıflandırılması Ulaşım Erişilebilirlik: Belli bir yere/varış noktasına ulaşabilme/erişebilme kolaylığı ve rahatlığıdır. Erişilebilirlikte uzaklık bir etkendir ve 4 kıstasa göre ölçülür. Bunlar; Fiziksel ölçüm (gerçek

Detaylı

DEMİRYOLU TAŞIMACILIK İSTASYONLARI TERMİNOLOJİSİ. Hande Baki Hasan Akkılıç Mustafa Akkulak Sertaç Altunbaş

DEMİRYOLU TAŞIMACILIK İSTASYONLARI TERMİNOLOJİSİ. Hande Baki Hasan Akkılıç Mustafa Akkulak Sertaç Altunbaş DEMİRYOLU TAŞIMACILIK İSTASYONLARI TERMİNOLOJİSİ Hande Baki Hasan Akkılıç Mustafa Akkulak Sertaç Altunbaş Demiryolu Taşımacılığı İÇERİK Demiryolu Taşımacılığının Avantajları Demiryolu Taşımacılığının Dezavantajları

Detaylı

TESİS TASARIMI ve PLANLAMASI -Giriş-

TESİS TASARIMI ve PLANLAMASI -Giriş- TESİS TASARIMI ve PLANLAMASI -Giriş- Hazırlayan Yrd. Doç. Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi - Endüstri Mühendisliği Bölümü İşletme: İnsanların ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla mal ve

Detaylı

INSA467 Bölüm İki Kentsel Yolcu Taşıma Modlarını Karşılaştırılması

INSA467 Bölüm İki Kentsel Yolcu Taşıma Modlarını Karşılaştırılması INSA467 Bölüm İki Kentsel Yolcu Taşıma Modlarını Karşılaştırılması İçerik Nüfusa göre kent tanımı ABD Avrupa Toplu Taşıma Araç Türlerinin Karşılaştırılmaları Kentsel Yolcu Taşıma Modlarının Teorisi ABD'de

Detaylı

ULUSLARARASI PAZARLAMADA DAĞITIM VE LOJİSTİK

ULUSLARARASI PAZARLAMADA DAĞITIM VE LOJİSTİK ULUSLARARASI PAZARLAMADA DAĞITIM VE LOJİSTİK Uluslararası Pazarlamada dağıtım alt karması birbiriyle ilişkili iki kısımda ele alınır 1- Dağıtım kanalları seçimi 2- Fiziksel dağıtım (lojistik) ULUSLARARASI

Detaylı

Kaynak: KGM, Tesisler ve Bakım Dairesi, 2023 Yılı Bölünmüş Yol Hedefi. Harita 16 - Türkiye 2023 Yılı Bölünmüş Yol Hedefi

Kaynak: KGM, Tesisler ve Bakım Dairesi, 2023 Yılı Bölünmüş Yol Hedefi. Harita 16 - Türkiye 2023 Yılı Bölünmüş Yol Hedefi ULAŞIM Kara taşımacılığı 2023 hedeflerinde büyük merkezler otoyollarla bağlanırken, nüfusu nispeten küçük merkezlerin bu otoyollara bölünmüş yollarla entegre edilmesi hedeflenmektedir. Harita 16 ve Harita

Detaylı

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ Tedarik Zinciri Temel Kavramlar

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ Tedarik Zinciri Temel Kavramlar TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ Tedarik Zinciri Temel Kavramlar Arş.Gör. Duran GÜLER Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Tedarik İşletmelerin ihtiyacı olan girdilerin (hammadde, malzeme,

Detaylı

Hakkımızda. www.kita.com.tr. KITA, 1995 te kurulmuş entegre bir lojistik hizmet üreticisidir.

Hakkımızda. www.kita.com.tr. KITA, 1995 te kurulmuş entegre bir lojistik hizmet üreticisidir. İstanbul, 2013 Hakkımızda KITA, 1995 te kurulmuş entegre bir lojistik hizmet üreticisidir. KITA, taşıma ve lojistik hizmetlerinde mükemmelliği hedef alarak ve kalifiye insan kaynağını en etkin şekilde

Detaylı

YGS-LYS ALAN SIRA DERS İÇERİK SINIF

YGS-LYS ALAN SIRA DERS İÇERİK SINIF MART 1. Nüfus LYS-1 Nüfus politikaları *Nüfus politikası nedir, niçin uygulanır *Nüfus politikaları LYS-2 Nüfus ve ekonomi *Nüfusun dağılışını etkileyen faktörler *Yerleşme doku ve tipleri *Yapı tipleri

Detaylı

KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Dün,bugün,yarın

KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Dün,bugün,yarın KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Dün,bugün,yarın Mayıs, 2014 diye çıktık yola Yollar İnsanoğlunun ortak mekanı... Yollar, insanın ileriye yolculuğudur, zamanla yarışıdır toplumların. Yol, ülke kalkınmasına,

Detaylı

Tedarik Zinciri Yönetimi

Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarik Zinciri Yönetimi -Dağıtım Planlaması- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN Dağıtım Tedarik zinciri içerisindeki ürün akıșları incelendiğinde üç temel akıș görülmektedir: Tedarik edilen girdilerin akıșı İmalat

Detaylı

Yeniden Yapılanma Süreci Dönüşüm Süreci

Yeniden Yapılanma Süreci Dönüşüm Süreci Yeniden Yapılanma Süreci 2010-2025 Dönüşüm Süreci 2025-2050 2025'te olmazsa olmazlar Geçiş dönemi kilit meseleleri Dönüşüm zamanının Başarı Dönüşüm ölçütleri zamanının Vizyon Herkese fırsat eşitliği sağlanarak

Detaylı

T.C. ULAŞTIRMA BAKANLIĞI ULAŞIMDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ

T.C. ULAŞTIRMA BAKANLIĞI ULAŞIMDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ T.C. ULAŞTIRMA BAKANLIĞI ULAŞIMDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ Strateji Geliştirme Başkanlığı Mart 2011 İÇERİK 1. Ulaşımda Enerji Verimliliği Nedir? 2. Enerji Verimliliğinde Ulaştırma Sektörünün Mevcut Durumu 3.

Detaylı

3. TÜRKİYE ULAŞTIRMA SİSTEMİNE GENEL BAKIŞ

3. TÜRKİYE ULAŞTIRMA SİSTEMİNE GENEL BAKIŞ 3. TÜRKİYE ULAŞTIRMA SİSTEMİNE GENEL BAKIŞ Cumhuriyetin 1950 yılına kadar olan döneminde, doğru bir ulusal politika ile demiryolu ve denizyoluna ağırlık verilmiştir. leştirilen atılım sonunda, ülkenin

Detaylı

Ünite 5. Ulusal Ve Uluslararası Pazarlar Ve Özellikleri. Medya Ve İletişim Önlisans Programı PAZARLAMA. Yrd. Doç. Dr.

Ünite 5. Ulusal Ve Uluslararası Pazarlar Ve Özellikleri. Medya Ve İletişim Önlisans Programı PAZARLAMA. Yrd. Doç. Dr. Ulusal Ve Uluslararası Pazarlar Ve Özellikleri Ünite 5 Medya Ve İletişim Önlisans Programı PAZARLAMA Yrd. Doç. Dr. Nurhayat YOLOĞLU 1 Ünite 5 ULUSAL VE ULUSLARARASI PAZARLAR VE ÖZELLİKLERİ Yrd. Doç. Dr.

Detaylı

KENTSEL ULAŞIM ve TRAFİK MÜHENDİSLİĞİ SERTİFİKA PROGRAMI

KENTSEL ULAŞIM ve TRAFİK MÜHENDİSLİĞİ SERTİFİKA PROGRAMI KENTSEL ULAŞIM ve TRAFİK MÜHENDİSLİĞİ SERTİFİKA PROGRAMI 5 Kasım 6 Kasım 7 Kasım 12 Kasım 1. Ders ULAŞTIRMA KAVRAMI ve TARİHÇESİ 2. Ders ARAZİ KULLANIMI ve ULAŞIM 3. Ders KENTSEL ULAŞIM POLİTİKALARI 4.

Detaylı

ULAŞIM. AFYONKARAHİSAR 2015 www.zafer.org.tr

ULAŞIM. AFYONKARAHİSAR 2015 www.zafer.org.tr ULAŞIM 2023 kara taşımacılığı hedeflerinde, büyük merkezlerin otoyollarla bağlanırken, nüfusu nispeten küçük merkezlerin bu otoyollara bölünmüş yollarla entegre edilmesi hedeflenmektedir ve Afyonkarahisar

Detaylı

MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ (PZL208U)

MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ (PZL208U) DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ (PZL208U)

Detaylı

Bölüm 10 Pazarlama Fonksiyonu. I) Pazarlama Stratejilerine Giriş

Bölüm 10 Pazarlama Fonksiyonu. I) Pazarlama Stratejilerine Giriş Bölüm 10 Pazarlama Fonksiyonu I) Pazarlama Stratejilerine Giriş Pazarlama Nedir? Pazarlama: Müşteriler için değer yaratmayı, bunu tanıtma ve sunmayı; örgütün ve paydaşlarının yararına olacak şekilde müşteri

Detaylı

www.maviperde.com Elektronik ticaret e-ticaret

www.maviperde.com Elektronik ticaret e-ticaret www.maviperde.com 1995 li yıllardan sonra Dünyada ve Türkiye'de elektronik ticaretin ön plana çıkmasıyla ve gelecek yıllarda mekanik perde sistemi pazarının çoğunu elektronik ticaretle olacağı varsayımı

Detaylı

Modern Pazarlama Anlayışındaki Önemli Kavramlar

Modern Pazarlama Anlayışındaki Önemli Kavramlar Modern Pazarlama Anlayışındaki Önemli Kavramlar Müşteri Değeri: Bir değişim işleminde müşterinin elde ettiği yararların katlandığı veya ödediği bedele oranı Müşteri Tatmini: Mal veya hizmetin, müşteri

Detaylı

YÖN339 Taşımacılık Yönetimine Giriş. Ders - III. Yrd. Doç. Dr. A. Özgür KARAGÜLLE Arş. Grv. Gültekin ALTUNTAŞ

YÖN339 Taşımacılık Yönetimine Giriş. Ders - III. Yrd. Doç. Dr. A. Özgür KARAGÜLLE Arş. Grv. Gültekin ALTUNTAŞ YÖN339 Taşımacılık Yönetimine Giriş Ders - III Yrd. Doç. Dr. A. Özgür KARAGÜLLE Arş. Grv. Gültekin ALTUNTAŞ Giriş Taşıma, taşınacak eşyanın bir başlangıç noktası ile bitiş noktası arasındaki fiziksel hareketi

Detaylı

Devlet Politikaları ve Hizmet Kavramı İlişkisi Getting Technical Support for Enhancement of Institutional Structure in DGRR

Devlet Politikaları ve Hizmet Kavramı İlişkisi Getting Technical Support for Enhancement of Institutional Structure in DGRR Devlet Politikaları ve Hizmet Kavramı İlişkisi 25.11.2014 Devlet Politikası olarak Hızlı Tren Devlet Hızlı Tren yatırımları yapar: Orta ve uzun mesafede hızlı ve güvenilir taşımacılık yapmak için Hava

Detaylı

1 )Aşağıdakilerden hangisi intermodal yüklere hizmet veren terminallerden biridir?

1 )Aşağıdakilerden hangisi intermodal yüklere hizmet veren terminallerden biridir? LOJİSTİK 2016 VIZE SORULARI 1 )Aşağıdakilerden hangisi intermodal yüklere hizmet veren terminallerden biridir? Genel Parça Yük Terminalleri Kuru Dökme Yük Terminalleri Özel Yük Terminalleri Sıvı Dökme

Detaylı

ELEKTRONİK TİCARET (E-TİCARET) NEDIR? Ticaret Nedir?

ELEKTRONİK TİCARET (E-TİCARET) NEDIR? Ticaret Nedir? DERS NOTU - 1 ELEKTRONİK TİCARET (E-TİCARET) NEDIR? Ticaret Nedir? Ticaret ifadesi kavramsal olarak mal veya hizmetin satın alınması ve satılması işlemlerini kapsamaktadır. Bu sürecin elektronik ortamda

Detaylı

Tanımı Rolü Temel Fonksiyonları Afet Yönetiminde Lojistik. Afete Hazırlık Süreci Afet Müdahale Süreci Afet Müdahale Sonrası

Tanımı Rolü Temel Fonksiyonları Afet Yönetiminde Lojistik. Afete Hazırlık Süreci Afet Müdahale Süreci Afet Müdahale Sonrası AFET LOJİSTİĞİ LOJİSTİK Tanımı Rolü Temel Fonksiyonları Afet Yönetiminde Lojistik Afete Hazırlık Süreci Afet Müdahale Süreci Afet Müdahale Sonrası Kızılay Lojistik Yönetim Sistemi LOJİSTİK NEDİR? İhtiyaçları

Detaylı

2018 / 2019 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSLARI 12. SINIF COĞRAFYA DERSİ YILLIK PLAN ÖRNEĞİ

2018 / 2019 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSLARI 12. SINIF COĞRAFYA DERSİ YILLIK PLAN ÖRNEĞİ 2018 / 2019 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSLARI 12. SINIF COĞRAFYA DERSİ YILLIK PLAN ÖRNEĞİ Ay Hafta Ders Saati Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı Ekstrem Doğa Olayları 12.1.1. Doğa

Detaylı

Türkiye ile İlgili Sorular

Türkiye ile İlgili Sorular Bilgi Toplumu İzmir Delfi Anketi 2. Tur Bilgi Toplumu İzmir çalışması ikinci tur Delfi anketine hoş geldiniz. İkinci tur 31 Ağustos 5 Eylül 2012 tarihlerini kapsayacaktır. Bu turda 1. Tur sonuçlarının

Detaylı

E-Ticaretin özelliklerini ve araçlarını tanımlayabileceksiniz. E-Ticaretin yararlarını karşılaştırabileceksiniz.

E-Ticaretin özelliklerini ve araçlarını tanımlayabileceksiniz. E-Ticaretin yararlarını karşılaştırabileceksiniz. Mehmet Can HANAYLI Sanal ortamda hukuksal kurallara uyarak e-ticaret yapabileceksiniz. E-Ticaretin özelliklerini ve araçlarını tanımlayabileceksiniz. E-Ticaretin yararlarını karşılaştırabileceksiniz. E-Ticarette

Detaylı

VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - MALEZYA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme

VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - MALEZYA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - MALEZYA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme ( 2017-2021 Türkiye - Malezya ) Türkiye; 80 milyonluk nüfusu, gelişerek

Detaylı

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNDE LOJİSTİK KAVRAMI Lojistik, malzemelerin tedarikçilerden işletmeye ulaştırılmasına, işletme içi süreçlerden geçişinden ve müşteriye ulaştırılmasından

Detaylı

Türkiye nin Tarım Vizyonu ve Geleceği

Türkiye nin Tarım Vizyonu ve Geleceği Türkiye nin Tarım Vizyonu ve Geleceği Gökhan Özertan Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü 6 Mart 2017 Gökhan Özertan Tarımın Geleceği 6 Mart 2017 1 / 13 Dünya Tarımında Gelişmeler Tarımın fiziksel, sosyal

Detaylı

Değişiklik Paketi : 6

Değişiklik Paketi : 6 Değişiklik Paketi : 6 10 Kasım 2014 Tarihinde Bakanlar Kuruluna Sunulan, 12 Kasım 2014 tarihindeki Bakanlar Kurulu Toplantısında İlk Görüşmesi Yapılan ve 11 Aralık 2014 Tarihinde Planlama Makamına Geri

Detaylı

KONYA HAVA KARGO TERMİNALİ Ahmet ÇELİK

KONYA HAVA KARGO TERMİNALİ Ahmet ÇELİK 1. GİRİŞ Konya Havalimanı, 2 yılında hizmete girmiş, 21 de dış hatlar yolcu trafiğine açılmış olup, yıllık uçak kapasitesi 17.52 dir. Havaalanı 196. m² alan üzerine kurulmuştur. Konya Havalimanı 213 yılı

Detaylı

UTY nin esas amacı, yol ağını kullanan araç sayısını azaltırken, seyahat etmek isteyenlere de geniş hareketlilik imkanları sağlamaktır.

UTY nin esas amacı, yol ağını kullanan araç sayısını azaltırken, seyahat etmek isteyenlere de geniş hareketlilik imkanları sağlamaktır. ULAŞTIRMADA TALEP YÖNETİMİ (UTY) NEDİR? Basit olarak, UTY programları bir araçtaki kişi sayısını arttırarak ya da seyahat zamanını ya da ihtiyacını etkileyerek taşımacılık sistemlerinin hareket kazandırdığı

Detaylı

KIRŞEHİR ULAŞTIRMA RAPORU

KIRŞEHİR ULAŞTIRMA RAPORU 2013 KIRŞEHİR ULAŞTIRMA RAPORU Gökhan GÖMCÜ Kırşehir Yatırım Destek Ofisi 15.04.2013 KIRŞEHİR ULAŞTIRMA RAPORU 1. Karayolu Taşımacılığı Karayolu taşımacılığı, başlangıç ve varış noktaları arasında aktarmasız

Detaylı

Kurumsal Uygulamalar ve Bilgi Teknolojileri Entegrasyonu

Kurumsal Uygulamalar ve Bilgi Teknolojileri Entegrasyonu Kurumsal Uygulamalar ve Bilgi Teknolojileri Entegrasyonu 20.12.2013 Kurumsal Bilgi Sistemleri Satış ve Pazarlama Bilgi Sistemleri Muhasebe ve Finans Bilgi Sistemleri İnsan Kaynakları Bilgi Sistemi Üretim

Detaylı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇEVRECİ ŞEHİRLERE DOĞRU Kadir DEMİRBOLAT İklim Değişikliği Dairesi Başkanı 7 Temmuz 2012, Gaziantep Çevreci Şehircilik; Yaşam kalitesi yüksek, Çevreye duyarlı, Tarihi ve kültürel

Detaylı

ÜRETİM VE KAYNAK PLANLAMASI

ÜRETİM VE KAYNAK PLANLAMASI ÜRETİM VE KAYNAK PLANLAMASI ÜRETİM KAYNAKLARI PLANLAMASI KAVRAMI Üretim kaynakları planlaması (MRP II) sisteminin hedefleri stokların azaltılması, üretimi aksatmayacak ve dolayısı ile kapasite kayıplarına

Detaylı

Trafik Mühendisliğine Giriş. Prof.Dr.MustafaKARAŞAHİN

Trafik Mühendisliğine Giriş. Prof.Dr.MustafaKARAŞAHİN Trafik Mühendisliğine Giriş Prof.Dr.MustafaKARAŞAHİN Trafik Nedir? İnsanların ve/veya eşyaların bir yol boyunca hareketidir.? Trafik Problemi: Trafik miktarı ile yol kapasitesi arasındaki dengesizlik sonucu

Detaylı

İŞLETMELERİN EKONOMİDEKİ ÖNEMİ IMPORTANCE OF ENTERPRISES IN THE ECONOMY

İŞLETMELERİN EKONOMİDEKİ ÖNEMİ IMPORTANCE OF ENTERPRISES IN THE ECONOMY IMPORTANCE OF ENTERPRISES IN THE ECONOMY İşletmelerin bir ülke ekonomisi içindeki yeri ve önemini, "ekonomik" ve "sosyal" olmak üzere iki açıdan incelemek gerekir. İşletmelerin Ekonomik Açıdan Yeri ve

Detaylı

Tedarik Zinciri Yönetimi

Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarik Zinciri Yönetimi -Tedarikçi Seçme Kararları- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN Satın Alma Bir ișletme, dıșarıdan alacağı malzeme ya da hizmetlerle ilgili olarak satın alma (tedarik) fonksiyonunda beș

Detaylı

01.01.2013. İşlevsel veya Bölümsel Stratejiler. İş Yönetim Stratejileri : İşlevsel Stratejiler. Pazarlama: İşlevsel/Bölümsel Stratejiler

01.01.2013. İşlevsel veya Bölümsel Stratejiler. İş Yönetim Stratejileri : İşlevsel Stratejiler. Pazarlama: İşlevsel/Bölümsel Stratejiler İşlevsel Stratejiler İşletmedeki yönetim düzeylerine göre yapılan strateji sınıflamasında orta veya alt yönetim düzeylerinde hazırlanmakta ve uygulanmakta olan stratejilerdir. KURUMSAL STRATEJİLER İş Yönetim

Detaylı

Tedarik Zinciri Yönetimi -Bileşenler, Katılımcılar, Kararlar- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN

Tedarik Zinciri Yönetimi -Bileşenler, Katılımcılar, Kararlar- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN Tedarik Zinciri Yönetimi -Bileşenler, Katılımcılar, Kararlar- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN Tedarik Zinciri Bileşenleri Tedarik zincirlerinde üç temel bileșenden söz edilebilir: Aktörler: Tedarik zinciri

Detaylı

T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü. Kümelenme Destek Programı

T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü. Kümelenme Destek Programı T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kümelenme Destek Programı Fadime YILMAZ San. ve Tek. Uzmanı 1 Küme Kümeler, özellikle de aynı faaliyet alanında hem rekabet içinde olan hem de birbirleriyle işbirliği

Detaylı

DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3

DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 İnsan yaşamı ve refahı tarihsel süreç içinde hep doğa ve doğal kaynaklarla kurduğu ilişki ile gelişmiştir. Özellikle sanayi devrimine kadar

Detaylı

LOJİSTİK İŞLETMELERİNDE YÖNETİM-ORGANİZASYON VE FİLO YÖNETİMİ İÇİNDEKİLER BÖLÜM I LOJİSTİK İŞLETMELERİNDE YÖNETİM VE ORGANİZASYON

LOJİSTİK İŞLETMELERİNDE YÖNETİM-ORGANİZASYON VE FİLO YÖNETİMİ İÇİNDEKİLER BÖLÜM I LOJİSTİK İŞLETMELERİNDE YÖNETİM VE ORGANİZASYON LOJİSTİK İŞLETMELERİNDE YÖNETİM-ORGANİZASYON VE FİLO YÖNETİMİ İÇİNDEKİLER BÖLÜM I LOJİSTİK İŞLETMELERİNDE YÖNETİM VE ORGANİZASYON 1.1. Lojistik Kavramı 1.2. İş Hayatında Lojistiğin Artan Önemi 1.3. Lojistik

Detaylı

Yalçın AKIN AREL DENİZCİLİK

Yalçın AKIN AREL DENİZCİLİK Yalçın AKIN AREL DENİZCİLİK YÜKLERİMİZİ YAKLAŞIK %90 ORANINDA KARAYOLU İLE NEKLEDİYORUZ. YÜK NAKLİYESİNDE DENİZLERİMİZDEN SADECE %5 ORANINDA FAYDALANABİLİYORUZ. KARAYOLUNUN YAKIT SARFİYATI ÇOK YÜKSEK DOLAYISIYLA

Detaylı

T.C. ULAġTIRMA BAKANLIĞI Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü

T.C. ULAġTIRMA BAKANLIĞI Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü GENELGE (2009/KUGM- 23 /YOLCU) ĠLGĠ: 29/12/2006 tarihli ve 2007/KUGM-21/YOLCU Numaralı Genelge, Bilindiği gibi, ülkemizde Bölgesel Hava Taşımacılığı nın gösterdiği hızlı gelişmeye paralel olarak, havayolu

Detaylı

Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek in Konuşma Metni

Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek in Konuşma Metni GSO-TOBB-TEPAV Girişimcilik Merkezinin Açılışı Kredi Garanti Fonu Gaziantep Şubesi nin Açılışı Proje Değerlendirme ve Eğitim Merkezi nin Açılışı Dünya Bankası Gaziantep Bilgi Merkezi Açılışı 23 Temmuz

Detaylı

ÖMER FARUK BACANLI. DTD Genel Sekreteri 10 Eylül 2015

ÖMER FARUK BACANLI. DTD Genel Sekreteri 10 Eylül 2015 ÖMER FARUK BACANLI DTD Genel Sekreteri 10 Eylül 2015 * DTD hakkında Genel Bilgi, * Ulaştırma Sektör üne Genel Bakış, * Türkiye nin Ulaştırma Sektör ündeki Yeri, * Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi,

Detaylı

ULAŞTIRMA. Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN

ULAŞTIRMA. Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN ULAŞTIRMA Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN 2 1-GİRİŞ Ulaştırma 3 Yol Nedir? Türk Dil Kurumu Sözlüğüne göre Yol: 1. Karada, havada, suda bir yerden bir yere gitmek için aşılan uzaklık 2. Karada insanların ve

Detaylı

Yeşil Lojistiğin Tersine Lojistik ile İlişkisi ve Sürdürülebilir Kalkınma İçin Önemi. Araş.Gör. Güneş KÜÇÜKYAZICI Yrd.Doç.Dr. Murat BASKAK YAEM, 2010

Yeşil Lojistiğin Tersine Lojistik ile İlişkisi ve Sürdürülebilir Kalkınma İçin Önemi. Araş.Gör. Güneş KÜÇÜKYAZICI Yrd.Doç.Dr. Murat BASKAK YAEM, 2010 Yeşil Lojistiğin Tersine Lojistik ile İlişkisi ve Sürdürülebilir Kalkınma İçin Önemi Araş.Gör. Güneş KÜÇÜKYAZICI Yrd.Doç.Dr. Murat BASKAK Sunum Plânı Tedârik Zinciri ve Tedârik Zinciri Yönetimi Lojistik

Detaylı

Gürcan Banger 21 Mayıs 17 Haziran 2012

Gürcan Banger 21 Mayıs 17 Haziran 2012 Gürcan Banger 21 Mayıs 17 Haziran 2012 Üretim Yatırımı Girişim kapsamında hedeflenen ürün veya hizmetlerin üretilmesi için gerekli işletme faaliyetleri planlanmalıdır. Girişimcinin uzmanlığına da bağlı

Detaylı

PPP KONFERANS 8 KASIM КİEV KAMU ÖZEL ORTAKLIĞI

PPP KONFERANS 8 KASIM КİEV KAMU ÖZEL ORTAKLIĞI 2 0 1 8 PPP KONFERANS 8 KASIM КİEV KAMU ÖZEL ORTAKLIĞI UKRAYNA ALTYAPISI: YATIRIMCILAR için AÇIK Forumumuz: - Ukrayna'nın altyapı projelerinde yatırımların oluşumu ve artışını; - altyapı projelerinin çekiciliğini

Detaylı

1. Ulaştırma. www.kuzka.gov.tr. TR82 Bölgesi Kastamonu Çankırı Sinop

1. Ulaştırma. www.kuzka.gov.tr. TR82 Bölgesi Kastamonu Çankırı Sinop 1. Ulaştırma Ulaştırma; sermaye, işgücü, hizmetler ve malların ülke düzeyinde ve uluslararası düzeyde en hızlı biçimde hareket etmesi için büyük önem arz etmektedir. Bu altyapının güçlü olmasının yanı

Detaylı

BÖLÜM I KÜRESEL LOJİSTİK KAVRAMI ve LOJİSTİK ÜSLER

BÖLÜM I KÜRESEL LOJİSTİK KAVRAMI ve LOJİSTİK ÜSLER İÇİNDEKİLER BÖLÜM I KÜRESEL LOJİSTİK KAVRAMI ve LOJİSTİK ÜSLER 1.1. Küresel Ulaştırma Pazarı ve Yatırım Harcamalarındaki Eğilimler 1.2. Küresel Lojistik Anlayışının Gelişimi ve Temel Entegrasyon Türleri

Detaylı

SOCAR TÜRKİYE Türkiye de Entegre Enerji

SOCAR TÜRKİYE Türkiye de Entegre Enerji SOCAR TÜRKİYE Türkiye de Entegre Enerji Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi: SOCAR Rakamlarla SOCAR: 51.000 Çalışan 11 ülkeden 21 uluslararası enerji şirketi ile anlaşmalar Dünyada 17 noktada faaliyet: 15

Detaylı

HAVAALANI TERMİNAL BİNALARI

HAVAALANI TERMİNAL BİNALARI HAVAALANI TERMİNAL BİNALARI Yolcu bagaj süreçleri Bekleme Alanları Doğrusal model (Linear) Park Şekilleri Trafik yoğunluğu az Ana bina iki veya üç katlı olarak inşa edilir.???? Gidiş dönüş yolcu akışı

Detaylı

Bölüm 10. İşlevsel Stratejiler (Fonksiyonel/Bölümsel Stratejiler) İşlevsel veya Bölümsel Stratejiler. İşlevsel Stratejiler KURUMSAL STRATEJİLER

Bölüm 10. İşlevsel Stratejiler (Fonksiyonel/Bölümsel Stratejiler) İşlevsel veya Bölümsel Stratejiler. İşlevsel Stratejiler KURUMSAL STRATEJİLER Bölüm 10 İşlevsel Stratejiler (Fonksiyonel/Bölümsel Stratejiler) İşlevsel Stratejiler İşletmedeki yönetim düzeylerine göre yapılan strateji sınıflamasında orta veya alt yönetim düzeylerinde hazırlanmakta

Detaylı

DAĞITIM KAVRAMLARI ve STRATEJİLERİ

DAĞITIM KAVRAMLARI ve STRATEJİLERİ DAĞITIM KAVRAMLARI ve STRATEJİLERİ Dağıtım Kanalı: Fikir, ürün ve hizmetler gibi, değeri olan şeylerin üretim noktalarından kullanım noktalarına kadar götürülmesiyle uğraşan, birbiriyle bağımlı bir dizi

Detaylı

Türkiye de Ulusal Politikalar ve Endüstriyel Simbiyoz

Türkiye de Ulusal Politikalar ve Endüstriyel Simbiyoz Türkiye de Ulusal Politikalar ve Endüstriyel Simbiyoz Ferda Ulutaş Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı KALKINMA AJANSLARI VE BÖLGE PLANLARI İÇİN ENDÜSTRİYEL SİMBİYOZ ÇALIŞTAYI 31 Ocak 1 Şubat 2013 CK Farabi

Detaylı

Nereden nereye? Hava Taşımacılığında Durum

Nereden nereye? Hava Taşımacılığında Durum Nereden nereye? Hava Taşımacılığında Durum Can EREL Uçak Mühendisi can.erel@canerel.com.tr St. Petersburg Airboat Line şirketinin, Benoist Type XIV uçan botu ile, ödeme karşılığı uçan İLK yolcuyu taşıdığı

Detaylı

3. ORMAN YOLLARININ ÖNEMİ

3. ORMAN YOLLARININ ÖNEMİ 3. ORMAN YOLLARININ ÖNEMİ Ormancılık faaliyetlerinin gerçekleşebilmesi için alt yapı tesisi olan orman yolları olmalıdır. Orman Yollarının Özelliği Orman yolu bir bilgisayar programı gibidir. Nasıl ki

Detaylı

İşletmenin temel özellikleri

İşletmenin temel özellikleri 5. Hafta İşletmenin Tanımı İşletme, üretim faktörlerini planlı ve sistematik bir biçimde bir araya getirerek mal ya da hizmet üretmek amacı güden üretim birimine denir. İşletmelerin temel özellikleri ve

Detaylı

TÜBİSAD Bilişim Çözümleri Platformu

TÜBİSAD Bilişim Çözümleri Platformu TÜBİSAD Bilişim Çözümleri Platformu Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan hızlı gelişmeler sektörde üretilen mal ve hizmetlerin hedef kitleye yeterli düzeyde ulaşmasını da zorlaştırıyor. Artık sadece

Detaylı

Rekabet Kongresi Özel Sektörde Büyüme Dinamikleri Üzerine Bir Tartışma. Cüneyt Türktan 8.11.2007

Rekabet Kongresi Özel Sektörde Büyüme Dinamikleri Üzerine Bir Tartışma. Cüneyt Türktan 8.11.2007 Rekabet Kongresi Özel Sektörde Büyüme Dinamikleri Üzerine Bir Tartışma Cüneyt Türktan 8.11.2007 BÜYÜMEDE REKABETİN ÖNEMİ Modern serbest piyasa ekonomisi sistemini benimseyen ülkelerde rekabet kavramı,

Detaylı

2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Bursa Turizm İhtisas Komisyonu Toplantısı 29.05.2013

2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Bursa Turizm İhtisas Komisyonu Toplantısı 29.05.2013 2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Bursa Turizm İhtisas Komisyonu Toplantısı 29.05.2013 Küresel Turizm Sektörü Dünya daki turist sayısı 2011 yılında bir önceki yıla göre % 4,6 ve 2012 de %4 artışla 1,035 milyar

Detaylı

Yrd.Doç.dr. Orhan CERİT

Yrd.Doç.dr. Orhan CERİT Yrd.Doç.dr. Orhan CERİT JEOLOJİK OLAYLAR SONUCU OLUŞAN DOĞAL AFETLER DEPREMLER VOLKANLAR HEYELANLAR (KÜTLE HAREKETLERĠ) METEOROLOJİK OLAYLAR SONUCU OLUŞAN DOĞAL AFETLER SEL BASKINLARI KASIRGA VE TAYFUNLAR

Detaylı

Türk Bankacılık ve Banka Dışı Finans Sektörlerinde Yeni Yönelimler ve Yaklaşımlar İslami Bankacılık

Türk Bankacılık ve Banka Dışı Finans Sektörlerinde Yeni Yönelimler ve Yaklaşımlar İslami Bankacılık İÇİNDEKİLER FİNANS, BANKACILIK VE KALKINMA 2023 ANA TEMA SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA: FİNANS VE BANKACILIK ALT TEMALAR Türkiye Ekonomisinde Kalkınma ve Finans Sektörü İlişkisi AB Uyum Sürecinde Finans ve Bankacılık

Detaylı

TÜRKİYE DEMİRYOLU ULAŞTIRMASININ SERBESTLEŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN

TÜRKİYE DEMİRYOLU ULAŞTIRMASININ SERBESTLEŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN TÜRKİYE DEMİRYOLU ULAŞTIRMASININ SERBESTLEŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN Halkla İlişkiler Başkanlığı TA K D İ M Değerli; Ana Kademe, Kadın Kolları, Gençlik Kolları MKYK üyemiz, Bakan Yardımcımız, Milletvekilimiz,

Detaylı

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ Sulama? Çevre? SULAMA VE ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ SULAMA: Bitkinin gereksinimi olan ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun toprağa yapay yollarla verilmesidir ÇEVRE: En kısa tanımıyla

Detaylı

5.5. BORU HATLARI 5.5-1

5.5. BORU HATLARI 5.5-1 5.5. BORU HATLARI Türkiye coğrafi ve jeopolitik açıdan çok önemli bir konumda yer almaktadır. Ülkemiz, dünyanın en büyük ham petrol ve doğal gaz rezervlerinin bulunduğu Ortadoğu ve Orta Asya ülkeleri ile

Detaylı

ULAŞIM. MANİSA www.zafer.org.tr

ULAŞIM. MANİSA www.zafer.org.tr ULAŞIM Kara taşımacılığı 2023 hedeflerinde büyük merkezler otoyollarla bağlanırken, nüfusu nispeten küçük merkezlerin bu otoyollara bölünmüş yollarla entegre edilmesi hedeflenmektedir. Harita 15 ve Harita

Detaylı

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti. Ülkesel Fizik Planı. Bölüm III. Vizyon, Amaç ve Hedefler (Tasarı)

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti. Ülkesel Fizik Planı. Bölüm III. Vizyon, Amaç ve Hedefler (Tasarı) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Ülkesel Fizik Planı Bölüm III. Vizyon, Amaç ve Hedefler (Tasarı) Şehir Planlama Dairesi İçişleri Bakanlığı Lefkoşa - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 2014 İçindekiler 1. Giriş...

Detaylı

Bölüm 3. Dış Çevre Analizi

Bölüm 3. Dış Çevre Analizi Bölüm 3 Dış Çevre Analizi 1 2 Çevre Analizi Ç E V R E A N A L İ Z İ D I Ş Ç E V R E İ Ç Ç E V R E Genel / Uzak Dış Çevre Analizi Sektör / Yakın Dış Çevre Analizi İşletme İçi Çevre Analizi Politik Uluslararası

Detaylı

AKILLI ŞEHİRLER NEDİR?

AKILLI ŞEHİRLER NEDİR? AKILLI ŞEHİRLER NEDİR? Hızlı kentleşme ve buna bağlı nüfus yoğunluğu ve tüketim ihtiyacındaki artışın ve bu ihtiyaçların çağın gereksinimlerine uygun olarak giderilmesi için etkin bir şehir yönetimine

Detaylı

İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi-NACE Kodları-H

İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi-NACE Kodları-H www.isvesosyalguvenlik.com Mevzuat Bilgi Kültür - Haber Platformu İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi-NACE Kodları-H İŞYERİ TEHLİKE SINIFLARI LİSTESİ 18 Nisan 2014 Tarihli

Detaylı

Türkiye de Yazılım Sektörü Tanıtım Sunumu. Murad Tiryakioğlu Afyon Kocatepe Üniversitesi

Türkiye de Yazılım Sektörü Tanıtım Sunumu. Murad Tiryakioğlu Afyon Kocatepe Üniversitesi Türkiye de Yazılım Sektörü Tanıtım Sunumu Murad Tiryakioğlu Afyon Kocatepe Üniversitesi Neden Yazılım Sektörü? Yazılım Sektörü, bilgi ve iletişim teknolojilerinin bir bileşeni olarak rekabet avantajı sağlama

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Önsöz... BİRİNCİ BÖLÜM TURİZM ENDÜSTRİSİ

İÇİNDEKİLER. Önsöz... BİRİNCİ BÖLÜM TURİZM ENDÜSTRİSİ İÇİNDEKİLER Önsöz... v BİRİNCİ BÖLÜM TURİZM ENDÜSTRİSİ 1. Turizm Endüstrisi... 1 1.1. Turizm Olayı ve Kavramı... 1 1.2. Turizm Endüstrisi Tanımı ve Temel Özellikleri... 5 1.3. Turizm Endüstrisinin Dünya

Detaylı

Girişimciliğin Fonksiyonları

Girişimciliğin Fonksiyonları Girişimciliğin Fonksiyonları 1-Yeni üretim yöntemleri geliştirmek ve uygulamak, üretimi organize etme fonksiyonu: Girişimciler mevcut ürün ve hizmetler ile yetinmeyip, sürekli olarak farklı ve tüketici

Detaylı