EPİSTAKSİS DR.NERMİN ERDAŞ KARAKAYA 1. KBB KLİNİĞİ DR.NERMİN ERDAŞ KARAKAYA ACİL TIP KLİNİĞİ ROTASYON SUNUMU

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "EPİSTAKSİS DR.NERMİN ERDAŞ KARAKAYA 1. KBB KLİNİĞİ DR.NERMİN ERDAŞ KARAKAYA 04.10.2011 ACİL TIP KLİNİĞİ ROTASYON SUNUMU"

Canan Baştürk
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 EPİSTAKSİS 1. KBB KLİNİĞİ

2 hekiminin sık karşılaştığı durumlardan Epistaksis kulak-burun-boğaz ve acil biridir. Olguların %10 undan azı bu sorun için hekime gelmekte ve bunlarında sadece onda biri hastaneye yatırılarak tedavi edilmektedir. Epistaksisin ölüme kadar giden, aspirasyon, hipotansiyon, hipoksi ve devamında miyokardiyal enfarktüs gibi sonuçları olabilir.

hastaneye yatırılarak tedavi edilmektedir.

3 EPİDEMİYOLOJİ Burun kanaması infantlarda çok nadir iken yaş artıkça görülme ihtimali artar. Anterior epistaksis çocuk ve genç erişkinlerde Posterior epistaksis daha çok yaşlı erişkinlerde(hipertansiyon ve aterosklerozlu erkeklerde)görülür. Düşük nemli,sıcak ve kuru iklimlerde daha sık görülür.

Anterior epistaksis çocuk ve genç erişkinlerde Posterior epistaksis daha

4 Allerji,nazal enflamasyon ve sinüs hastalıkları olan kişilerde nazal mukoza daha hassas ve hiperemik olduğundan epistaksise eğilim artar.

5 VASKÜLER ANATOMİ Nazal mukoza hem eksternal hem de internal karotisten kanlanır. Mukozada çok fazla sayıda anastomoz bulunur. Damarların çevresinde kas dokusu yoktur.

6 Eksternal karotid arter Nazal mukozayı kanlandıran esas arteryel yapıdır. Burnu kanlandıran 2 dalı: 1. İnternal maksiller arter - sfenopalatin arter - greater palatin arter 2.Fasyal(eksternal maksiller)arter - süperior labial arter

İnternal maksiller arter - sfenopalatin arter - greater

7 İnternal karotid arter Oftalmik arter -Anterior etmoid arter -Posterior etmoid arter

8 Epistaksise eğilimli bölgeler; Anterior kaudal septumda; Sfenopalatin,major palatin,anterior etmoid ve süperior labial arterin anastomoz yaptığı Little alanı veya Kisselbach pleksusu olarak bilinen bölgedir. Posterior bölgede; Orta konkanın arkasındaki bölgedir.

arterin anastomoz yaptığı Little alanı veya Kisselbach pleksusu

11 ETYOLOJİ Vakaların %10 unda etyoloji belli değildir. Geri kalanında ise etyolojik faktörler iki büyük grupta toplanır: Lokal ve Sistemik faktörler

12 Travma Lokal faktörler: Burun karıştırma alışkanlığı Geçirilmiş burun veya sinüs cerrahisinde yapılan mukozal insizyonlar ve nadiren de damar kesileri ve sonradan oluşan septal perforasyonlar Paranazal sinüs kaviteleri içine kanama Burun içindeki anatomik veya yapısal deformiteler

damar kesileri ve sonradan oluşan septal perforasyonlar Paranazal

13 Burun içindeki enflamatuar durum (Üst solunum yolu enfeksiyonları, allerjik rinit, sinüzit, nazal polipozis, çevredeki irritan maddeler toksik kimyasal maddeler) Nazal kavitede, nazofarenkste, sinüslerdeki benign ve malign tümörler Burunda yabancı cisim Septumun kanayan polibi Nazofarinks anjiofibromu

maddeler) Nazal kavitede, nazofarenkste, sinüslerdeki benign ve malign

14 Sistemik faktörler: Hipertansiyon ve ateroskleroz Kanda pıhtılaşma faktörlerini ve/veya trombosit sayısını düşüren hastalıklar Aspirin,NSAID, kumadin gibi ilaç kullanımı Herediter hemorajik telenjiektazi (Osler-Weber-Rendu hastalığı) Alkol kullanımı, koagulasyon faktör yapımı eksikliği, kemik iliği supresyonu, trombosit inhibisyonu ve vitamin eksikliği

Herediter hemorajik telenjiektazi (Osler-Weber-Rendu hastalığı) Alkol kullanımı,

15 Tedavi: Kanamanın derecesi, yeri, klinik durum ve etiyoloji ilk müdahalenin şeklini belirler.

16 Ağır olan kanamalarda ilk müdahalenin amacı hemorajinin kontrolü ve hipovoleminin düzeltilmesidir. Solunumu sağlama, dolaşımı kontrol altına alma ve ilk resussitasyon sonrası kanamanın tahmini miktarına göre replasman yapılır.

Solunumu sağlama, dolaşımı kontrol altına alma ve ilk

17 Hasta stabil hale getirildikten sonra veya orta şiddette bir epistaksiste anamnez ve fizik muayeneye geçilir.

18 Anamnez ; Etyoloji ve kanama yeri hakkında bilgi vermesi yönünden önemlidir. (kanayan taraf, kanamanın süresi, kanamanın şiddeti, yaklaşık kan kaybı miktarı, travma veya geçirilmiş operasyon öyküsü, hipovolemi semptomları, daha önceki epistaksis öyküsü ve müdahaleleri, özgeçmişteki hastalıklar, ilaç kullanımı (özellikle asprin, NSAID, kumadin), kanama yönünden aile öyküsü.)

geçirilmiş operasyon öyküsü, hipovolemi semptomları, daha önceki epistaksis öyküsü ve

19 İlk fizik bakıda ise solunum yolunun yeterliliği, dolaşım sistem stabilitesi, deri veya mukozalardaki vasküler hastalık belirtileri, nazal kavitede kanamanın yeri, nazal kavitelerdeki yapısal ve anatomik özelliklere bakılmalıdır.

hastalık belirtileri, nazal kavitede kanamanın yeri,

20 Kanama yerinin saptanmasında yapılması gereken en önemli hareket öncelikle burun içindeki pıhtıların ortadan kaldırılmasıdır.

21 Laboratuar; Tam kan sayımı Protrombin zamanı,parsiyel tromboplastin zamanı,inr Gerekli ise kc fonksiyon testleri İhtiyaç varsa kan grubu ve cross

23 Cerrahi olmayan tedavi yaklaşımı: Hasta sakin bir şekilde oturtulur. Posteriora kan gitmesini önlemek için öne doğru eğilir. Burun kanatları iki parmak arasında sıkılarak baskı uygulanır.

24 Burun hala kanıyorsa; Kanama yeri tam olarak belirlenir. Kimyasal veya elektriksel koterizasyonla durdurmaya çalışılır.

25 Tüm anterior kanamalarda ilk olarak gümüş nitrat kullanılır, kanayan bölgeye tatbik edilir. Burada kanayan damarın etrafındaki mukozanın çevresel olarak koterizasyonu ve en son kanama odağının koterizasyonu doğru uygulamadır. Direkt kanama odağının gümüş nitrat ile koterizasyonu kanamayı tetikler veya arttırabilir.

26 Nazal septumun her iki tarafında aşırı koterizasyon septumun perforasyonuna neden olabilir. Kimyasal koterizasyon ile aktif kanama durdurulamazsa elektrokoter kullanılabilir, ancak bunun septal perforasyona yol açma riski daha fazladır.

27 Gümüş nitrat ve elektrokoter ile koterizasyonda hasta acı duyabileceğinden topikal anestetik uygulaması uygun olacaktır. Koterize edilen bölgenin üzerine iyileşme olana kadar antibiyotikli pomatlı pansuman uygulanması gerekir.

28 Endoskopik muayene ile görülen posterior kanamalarda da öncelikle koterizasyon yolu denenir.

29 Bütün bu yöntemlerle durdurulamayan epistaksislerde burun tamponlamasına başvurulur.

30 Anterior kanamalarda anterior tampon konulur. Burun önce lokal anestezik maddelerle hazırlanır. Bayonet penset ile uzun şeritler halindeki gaz tamponlar buruna dikkatlice yerleştirilir.

31 Öncelikle alt konka ile burun tabanı arasındaki bölge doldurulur. Daha sonra üste doğru tamponlar sıkışacak şekilde yerleştirilir.

33 Anterior tampon kanamanın ciddiyeti ve lokalizasyonuna göre genellikle saat burunda kalır. Sinüs ostiumlarının kapanıp sinusit gelişme riski ve toksik şok sendromu nedeniyle nazal flora bakterileri ve stafilokokus aureusa karşı profilaktik antibiyotik verilir.

34 Nazal gaz tamponlar Merocel süngerler Gel-foam sünger, Surgicel, Oxycel, Spongostan vb Bu hemostatik maddeler antibiyotikli merhemlerle kullanıldığında oldukça etkilidir. 2-3 haftada erirler.

35 Düzgün ve etkili bir şekilde yapılan anterior tampona rağmen veya endoskopik bakı ve sonrasında koterizasyona rağmen olan refrakter posterior kanamalarda posterior tampon yerleştirme endikasyonu doğar.

36 Posterior tampon ortada bir gazlı bez yumağı şeklinde tampon ve ona bağlı iki adet uzun extrafor ve yine ondan çıkan bir uzun ipek iplikten oluşur.

38 Piyasada bu klasik tampon dışında özel şişirilebilen nazofarenks kateterleri de bulunur. Posterior epistaksiste fr foley katater yerleştirilip balonu şişirilebilir,ancak mukozada nekroz oluşturma riski vardır. Piyasada hem anterior hem de posterior tampon yerine geçen çift şişme lümenli kateterlerde vardır.

40 Posterior tampon konulan hasta muhakkak hastaneye yatırılır ve gözleme alınır, monitorize edilir. Nazofarenksin tamponlanması ile kişilerde kan gazı değişiklikleri olur. Hipoventilasyon, hipoksemi, kardiak aritmi ve kardiyak arrest gelişebilir.

41 Tampon konulan her hastaya toksik şok sendromu ve sinüzit komplikasyonları açısından antibiyoterapi başlanmalıdır.

42 Cerrahi tedaviler: Epistaksisli çoğu hastada tamponlama ve koter ile kanama kontrolü saglanır.medikal tedaviye cevapsız şiddetli ve rekürren kanamalarda çeşitli cerrahi seçenekler mevcuttur.

43 Genel anestezi altında muayene ve septoplasti Arter ligasyonu Embolizasyon

44 Tekrarlayan kanamalara engel olmak için; Ortamın nemlendirilmesi, Buruna tuzlu su spreyi uygulanması, Ikınmadan kaçınılması, Hapşırırken ağzın açık tutulması, Burun karıştırma alışkanlığından vazgeçilmesi, Aspirin ve antikoagulan tedavinin kesilmesi önerilir.

45 teşekkürler

Benzer belgeler

EPİSTAKSİS SALİH BAKIR KBB NOTLARI

EPİSTAKSİS SALİH BAKIR KBB NOTLARI EPİSTAKSİS 238 EPİSTAKSİS YAPAN SEBEBLER Epistaksis (burun kanaması) lokal ve sistemik faktörler olmak üzere 2 grupta değerlendirilir: LOKAL FAKTÖRLER Travma: Epistaksisin en sık görülen sebebi travmadır.