Aylin ÇELEN 1 Devrim BULUT 2 BEDEN EĞİTİMİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEĞE YÖNELİK KAYGILARININ BELİRLENMESİ (AİBÜ ÖRNEĞİ)

Transkript

1 Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 18, Aralık 2015, s Aylin ÇELEN 1 Devrim BULUT 2 BEDEN EĞİTİMİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEĞE YÖNELİK KAYGILARININ BELİRLENMESİ (AİBÜ ÖRNEĞİ) Özet Bu çalışma, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Beden Eğitimi Öğretmenliği Bölümü nde öğrenim gören öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik kaygı düzeylerini cinsiyet, sınıf ve yaş değişkenleri açısından belirlemek amacı ile yapılmıştır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma grubunu ilgili bölümde öğrenim görmekte olan öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu ve öğretmen adaylarına yönelik Cabı ve Yalçınalp (2013) tarafından geliştirilen mesleki kaygı ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde frekans, yüzde, ortalama, standart sapma, bağımsız gruplar t testi ve tek yönlü varyans analizi işlemlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda beden eğitimi öğretmen adaylarının mesleğe yönelik kaygılarının az düzeyde olduğu belirlenmiş ve mesleğe yönelik kaygı düzeyleri cinsiyet değişkenine göre farklılaşmamış ancak sınıf ve yaş değişkenine göre farklılık göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Kaygı, Beden Eğitimi Öğretmen Adayları. ASSESSMENT of OCCUPATIONAL ANXIETY LEVELS of PHYSICAL EDUCATION PRESERVICE TEACHERS (AIBU EXAMPLE) Abstract This study is conducted to determine the anxiety levels of preservice teachers at Abant İzzet Baysal Universtiy School of Physical Education and Sport Department of Physical Education in terms of sex, class, and age variables. Survey model was used in this study. The sample of the study consists of preservice teachers 1 Yrd. Doç. Dr., Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Beden Eğitimi Öğretmenliği Bölümü, aylin_celen@hotmail.com 2 Arş. Gör. Dr., Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Spor Yöneticiliği Bölümü, ibodevo@hotmail.com

2 Aylin Çelen - Devrim Bulut 2 having education the department. Data collection tools were Personal Information Form and Occupational Anxiety Scale developed by Cabı and Yalçınalp (2003). In analyzing the data frequency, percentage, mean, standard deviation, independent groups t-test, one-way ANOVA were used. According to the results of the study, it was found that the anxiety levels of physical education preservice teachers are not in the high level and there is not a significant difference in their anxiety toward their occupation in terms of gender variable but there is significant difference in terms of class and age variable. Key Words: Anxiety Toward Teaching Profession, Physical Education Preservice Teachers. GİRİŞ Öğretmenler toplumlarının geleceği için büyük önem taşımaktadırlar ve eğitim sisteminin tartışmasız olarak en vazgeçilmez öğesi durumundadırlar. Bu nedenle öğretmenlerin yetiştirilmesi üzerinde özenle durulması gerekmektedir. Öğretmen adaylarının nitelikli olarak yetiştirilebilmesi için, onları olumsuz yönde etkileyen faktörlerin incelenmesi ve bunlara yönelik çözümler bulunması, ileride öğretmen olacak bireyleri hem kendileri hem öğrencileri hem de toplumları için daha verimli hale getirecektir. Bu faktörler içerisinde tüm toplumların en büyük düşmanı olan kaygı, her bireyi etkilediği gibi öğretmen adaylarını da olumsuz yönde etkilemektedir. Temiz (2011) kaygıyı Sorunun ne olduğu bilinmeyen, belli belirsiz korku hali şeklinde tanımlamaktadır. Genel olarak insanlar kaygıyı gelecekle ilgili karamsarlık, başarısızlık, endişe, umutsuzluk, karışıklık duygularıyla birlikte dile getirirler (Dilmaç, 2010). Davranışçı ekole göre kaygı; koşullanma ve genellemeler sonucu oluşurken, bilişsel ekole göre bilişsel faktörlerin bir sonucudur. Kişi durumu ne kadar kontrolü dışında ve kapasitesi üstünde algılıyorsa, o kadar kaygı yaşamaktadır (Sazak ve Ece, 2004). Öğretmen adayları hem eğitim yaşantıları süresince hem de eğitim yaşantıları sonrasında mesleğe yönelik farklı kaygılar yaşayabilmektedirler. Öğretmenlik mesleğinden elde edilen gelirin normal yaşantının sürdürülmesinde yetersiz ya da eksik kalabilmesi, öğretmen olarak atanabilmek için öğretmen adaylarının girmeleri gereken sınavda (KPSS) başarılı olamama ihtimalleri, ataması yapılan öğretmenlerin istedikleri bölgelere atanamamaları, öğretmen adaylarının öğrenim süreçleri boyunca edindikleri bilgi ve becerileri öğretmen olduklarında öğrencilerine layıkıyla aktaramama endişesi, öğrenci, meslektaş, veli ve idarecilerle iletişim kurmada yetersiz kalabilme vb. durumlar öğretmen adaylarının kaygı durumlarını arttırıcı etmenler arasında sayılabilir. Ayrıca Akgün ve Özgür (2014) e göre eğitim sistemi içerisinde yapılan yenilikler ve değişimler, bunun yanı sıra eğitim sistemi içerisinde yaşanan olumsuz gelişmeler, öğretmen adayları üzerinde mesleki kaygı durumunun ortaya çıkmasına sebep olabilmektedir. Fuller, Bown ve Katz (1969) a göre öğretmenlerin mesleğe ilişkin kaygıları belirli zamanlarda belirli noktalarda yoğunlaşır ve bu kaygıları; ben-merkezli, görev-merkezli ve öğrenci-merkezli kaygılar olmak üzere üç grup altında toplamak mümkündür (Akt. Mergen, Arslan, Mergen ve Arslan, 2014). Ben-merkezli kaygılarda odak noktası, bireyin kendisidir. Bu kaygıyı taşıyan bir öğretmen adayı, mesleğini başarı ile sürdürüp sürdüremeyeceği endişesini taşır ve bu nedenle de sürekli olarak stres altındadır. Görev-merkezli kaygıların odak noktasını,

3 249 Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarinin Mesleğe Yönelik Kaygilarinin Belirlenmesi (Aibü Örneği) bireyin öğreticilik görevi oluşturur. Görev-merkezli kaygıları taşıyan bir öğretmen adayı, iyi bir öğretici olabilme kaygısı içindedir ve bu nedenle de alanında kullanabileceği yeni öğretim yöntemlerini, materyallerini ve araç-gereçlerini araştırmaya başlar. Öğrenci-merkezli kaygıların odak noktasını ise, öğrenciler oluşturur. Öğrenci-merkezli kaygıları taşıyan bir öğretmen adayı, öğretim ile ilgili düşüncelerinde ve tasarımlarında daha çok öğrenci merkezlidir. Böyle bir öğretmen adayı her öğrencinin zihinsel, duygusal ve sosyal ihtiyaçlarını en iyi nasıl karşılayabileceğini merak etmeye ve araştırmaya başlar (Saban, Korkmaz ve Akbaşlı, 2004). Cabı ve Yalçınalp (2009), öğretmen adaylarının mesleğe yönelik kaygılarını belirlemek üzere yaptıkları nitel bir çalışmada, öğretmen adaylarının öğrenci merkezli kaygılarının iletişim ve öğretime ilişkin kaygılar, görev merkezli kaygılarının etkin bir sınıf yönetimi için yeterli olamama ve öğrenilen bilgi ve becerileri meslekte uygulayamama konusundaki kaygılar ve ben merkezli kaygılarının ise atama, okul yaşantısı, ekonomik, mesleki kabul ve etik, çevre ve kişisel-mesleki kaygılar olduğunu belirlemişlerdir. İlgili literatür incelendiğinde, öğretmen adaylarının mesleki kaygılarını belirlemek amacıyla yapılan çeşitli araştırmalar yer aldığı görülmektedir. Farklı bölümlerde öğrenim gören öğretmen adaylarının mesleki kaygılarının incelendiği bu araştırmalarda, öğretmen adaylarının çeşitli derecelerde mesleki kaygı yaşadıkları belirlenmiştir (Saban vd., 2004; Kaya ve Büyükkasap, 2005; Köse, 2006; Taşğın, 2006; Ünaldı ve Alaz, 2008; Saracaloğlu, Kumral ve Kanmaz, 2009; Yaylı ve Hasırcı, 2009; Kafkas, Açak, Çoban ve Karademir, 2010; Dilmaç, 2010; Kurtuldu ve Ayaydın, 2010; Bozdam ve Taşğın, 2011; Çubukçu ve Dönmez, 2011; Kutucu ve Ekiz, 2011; Singh, 2011; Temiz, 2011; Dursun ve Karagün, 20; Kaya ve Çetin, 20; Atmaca, 2013; Özen, Yıldız ve Yıldız, 2013; Akgün ve Özgür, 2014; Mergen ve vd., 2014; Varol, Erbaş ve Ünlü, 2014; Yalçın, 2014; Doğan ve Üstün, 2015; Taşdemir, 2015). Ancak literatürde beden eğitimi öğretmeni adaylarının mesleki kaygılarını belirlemeye yönelik çalışmalar son derece azdır (Taşğın, 2006; Kafkas vd., 2010; Bozdam ve Taşğın, 2011; Dursun ve Karagün, 20). Beden eğitimi öğretmenliği alanında yapılan bu araştırmalar, sadece son sınıf öğrencileri üzerinde gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, literatür incelendiğinde beden eğitimi alanında tüm sınıfları kapsayan ve öğrencilerin mesleki kaygılarını belirlemeye yönelik bir araştırmaya rastlanmamıştır. Öğretmen olmak, genç neslin eğitimi için topluma karşı olan sorumluluğu kabul etmek demektir. İyi öğretmen olma; eğitim-öğretimde başarıdan zevk alabilme, stres dolu okul ortamına karşı dayanıklı olabilme, hem okul içinde hem de okul dışında başkalarıyla iletişim kurabilme, eğitim sorunlarını çözebilme, eğitim koşullarının yerine getirilmesinde öğrencilere ve velilere rehberlik edebilme, sorumlu ve tutarlı olabilme, meslek hakkında düşünebilme, sürekli olarak kendini geliştirebilme ve iyi bir öğretmen olma arzusunu taşıyabilme anlamındadır (Sünbül, 2003). Görüldüğü üzere öğretmenlik, yüksek performans gerektiren bir meslektir. Etkili ve iyi bir öğretmen olabilmek için öğretmen adaylarının ve öğretmenlerin bir takım mesleki kaygılardan uzak olmaları gerekmektedir. Bu nedenle özellikle öğretmen adaylarının gelecekteki performanslarını olumsuz şekilde etkileyebileceği düşünülen mesleğe yönelik kaygılarının, üniversiteye giriş yaptıkları birinci sınıftan, meslek ile ilgili bilgi ve becerilerle donatılmış şekilde öğrenimlerini tamamladıkları dördüncü sınıf sonuna kadar incelenmesi önemlidir. Eğer varsa mesleğe yönelik bu kaygıların belirlenmesi ve bunlara yönelik çözüm üretilmesi ve önlemler alınması, öğretmen adaylarının mesleklerinde daha verimli olabilmeleri açısından fayda sağlayacaktır. Bu çalışma, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Beden Eğitimi Öğretmenliği Bölümü nde öğrenim gören

4 Aylin Çelen - Devrim Bulut 250 öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik kaygı düzeylerini belirlemek amacı ile yapılmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek için aşağıda verilen alt problemlere yanıt aranmıştır. 1. Beden eğitimi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik kaygı düzeyleri nedir? 2. Beden eğitimi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik kaygıları cinsiyet değişkenine göre farklılaşmakta mıdır? 3. Beden eğitimi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik kaygıları öğrenim gördükleri sınıf değişkenine göre farklılaşmakta mıdır? 4. Beden eğitimi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik kaygıları yaş değişkenine göre farklılaşmakta mıdır? Yöntem Araştırma Modeli: Bu çalışmada, beden eğitimi öğretmen adaylarının mesleğe yönelik kaygılarının belirlenmesinde genel tarama modeli kullanılmıştır (Karasar, 2005). Çalışma Grubu: Çalışma grubunu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Beden Eğitimi Öğretmenliği Bölümü nde eğitim-öğretim yılı bahar döneminde öğrenim görmekte olan öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışmaya katılan öğretmen adaylarının yaş aralığı 18 ile 28 arasında değişmekte olup, grubun yaş ortalaması 21.±2.14 tür. Çalışmaya katılan öğretmen adaylarının cinsiyet ve sınıf değişkeni ile ilgili bilgiler tablo 1 de sunulmuştur. Tablo 1: Çalışmaya Katılan Öğretmen Adaylarının Cinsiyet ve Sınıf Değişkenine Göre Dağılımı Sınıf I.Sınıf II.Sınıf III.Sınıf IV.Sınıf Toplam Cinsiyet N % N % N % N % N % Bayan Erkek Toplam Tablo 1 incelendiğinde, çalışma grubunu oluşturan öğretmen adaylarının %37,5 inin bayan ve %62,5 inin ise erkek olduğu görülmektedir. Ayrıca öğretmen adaylarının %23,2 si birinci, %24,1 i ikinci, %25,9 u üçüncü ve %26,8 i ise dördüncü sınıfta öğrenim görmektedir. Veri Toplama Aracı: Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu ve öğretmen adaylarına yönelik mesleki kaygı ölçeği kullanılmıştır. Kişisel Bilgi Formu Çalışmaya katılan öğretmen adaylarının cinsiyet, yaş ve öğrenim görmekte oldukları sınıf bilgilerinin belirlenebilmesi için araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Mesleki Kaygı Ölçeği Beden eğitimi öğretmeni adaylarının mesleğe yönelik kaygılarını belirlemek amacı ile Cabı ve Yalçınalp (2013) tarafından geliştirilen öğretmen adaylarına yönelik Mesleki Kaygı Ölçeği kullanılmıştır. Ölçek 5 li likert formatında (1=Çok Kaygılanıyorum, 2=Oldukça

5 251 Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarinin Mesleğe Yönelik Kaygilarinin Belirlenmesi (Aibü Örneği) Kaygılanıyorum, 3=Kısmen Kaygılanıyorum, 4=Çok Az Kaygılanıyorum, 5=Kaygılanmıyorum) derecelendirilmiş ve toplam 45 maddeden oluşmaktadır. Ölçekte; görev merkezli kaygı, ekonomik-sosyal merkezli kaygı, öğrenci-iletişim merkezli kaygı, meslektaş ve veli merkezli kaygı, kişisel gelişim merkezli kaygı, atanma merkezli kaygı, uyum merkezli kaygı ve okul yönetimi merkezli kaygı olmak üzere 8 alt boyut yer almaktadır. Sekiz alt boyutun Cronbach Alfa güvenirlik katsayıları 0.94 ile 0.67 arasında değişmektedir. Ölçeğin bütününün toplam güvenirlik katsayısı ise 0.95 olarak belirlenmiştir. Ölçekten alınabilecek en düşük puan 45, en yüksek puan 225 olup, alınan yüksek puanlar öğrencilerin mesleğe yönelik kaygıları daha az yaşamakta olduğunu göstermektedir (Cabı ve Yalçınalp, 2013). Verilerin Çözümlenmesi: Elde edilen verilerin çözümlenmesinde frekans, yüzde, ortalama, standart sapma, bağımsız gruplar t testi ve tek yönlü varyans analizi işlemlerinden yararlanılmıştır. Elde edilen veriler için kullanılan istatistiki işlemlerde SPSS 17.0 paket programı kullanılmıştır. İstatistiksel işlemlerde anlamlılık düzeyi.05 olarak alınmıştır. Bulgular Çalışmaya katılan beden eğitimi öğretmen adaylarının, ölçeğin alt boyutlarından ve ölçeğin tamamından aldıkları puanların ortalama ve standart sapmaları cinsiyet, yaş ve sınıf farkı gözetilmeden tablo 2 de sunulmuştur. Her alt boyuttan alınan toplam puanlar, değerlendirme ve karşılaştırmaların daha sağlıklı görülebilmesi için, o alt boyutta yer alan madde sayısına bölünmüş ve ortalamalar 5 üzerinden değerlendirilmiştir. Tablo 2. Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Ölçeğinden Aldıkları Puanlara Ait Betimsel İstatistik Tablosu Alt Boyutlar N X ± ss Görev Ekonomik-Sosyal Öğrenci-İletişim Meslektaş Ve Veli Kişisel Gelişim Atanma Uyum Okul Yönetimi Toplam Mesleki Kaygı 4, ± 0, 3,82 ± 0,85 4,05 ± 0,87 4,16 ± 0,77 4, ± 0,79 3,33 ± 1,06 4,02 ± 0,81 3,77 ± 1,00 3,98 ± 0,62 Tablo 2 incelendiğinde, çalışmaya katılan öğretmen adaylarının kısmen atanma merkezli kaygı ( X =3,33±1,06) yaşadıkları ve diğer alt boyut ve ölçeğin tamamından alınan puanlar göz önünde bulundurulduğunda ise öğretmen adaylarının çok az kaygılı oldukları görülmektedir. Çalışmaya katılan öğretmen adaylarının cinsiyet değişkenine göre mesleki kaygı düzeyleri arasında fark olup olmadığı bağımsız gruplar t testi ile karşılaştırılmış ve bulgular tablo 3 te sunulmuştur.

6 Aylin Çelen - Devrim Bulut 2 Tablo 3. Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin Cinsiyete Değişkenine Göre Karşılaştırılması Cinsiyet Bayan Erkek Alt Boyutlar N X ± ss N X ± ss T p Görev Ekonomik-Sosyal Öğrenci-İletişim Meslektaş ve Veli Kişisel Gelişim Atanma Uyum Okul Yönetimi 4,15 ± ,94 ± ,07 ± ,25 ± ,10 ± ,39 ± , ± ,88 ± ,10 ± ,74 ± ,04 ± 0.76,301 1,183,145,764,239,885 4,10 ± ,031,305 4,14 ± ,222,825 3,30 ± 1.09,407,685 3,96 ± ,019,310 3, ± 1.06,902,369 Toplam Mesleki Kaygı 4,04 ± ,95 ± 0,61,737,463 Tablo 3 incelendiğinde, beden eğitimi öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının mesleğe yönelik kaygı ölçeğinin tüm alt boyutlarında ve ölçeğin tümünden elde ettikleri puanlar karşılaştırıldığında, bayan ve erkekler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farka rastlanmamıştır (p>0.05). Bir başka deyişle, bayan ve erkek öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeyleri birbirine benzerdir. Farklı sınıf seviyelerinde öğrenim gören öğretmen adaylarının mesleğe yönelik kaygı düzeyleri incelenmiş, her alt boyut ve ölçeğin toplamından elde ettikleri puanların ortalamaları ve standart sapmaları tablo 4 te sunulmuştur. Tablo 4: Öğretmen Adaylarının Sınıf Seviyesine Göre Mesleki Kaygı Ölçeğinden Aldıkları Puanlara Ait Betimsel İstatistik Tablosu Alt Boyutlar Sınıf I. Sınıf II. Sınıf III. Sınıf IV. Sınıf N X ± ss N X ± ss N X ± ss N X ± ss Görev Merkezli 26 4,35±0, ,32±0, ,81±0, ,04±0,75 Ekonomik-Sosyal Merkezli 26 3,92±0, ,88±0, ,±1, ,95±0,75 Öğrenci-İletişim Merkezli 26 4,±0, ,33±0, ,87±0, ,92±1,09 Meslektaş ve Veli Merkezli 26 4,55±0, ,39±0, 29 3,66±0, ,08±0,69 Kişisel Gelişim Merkezli 26 4,33±0, ,26±0, ,84±0, ,09±0,86 Atanma Merkezli 26 3,38±0, ,47±1, ,17±1, ,33±1,13 Uyum Merkezli 26 4,18±0, ,94±0, ,71±0, ,24±0,75 Okul Yönetimi Merkezli 26 4,04±0, ,64±1, ,46±1, ,96±0,86

7 253 Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarinin Mesleğe Yönelik Kaygilarinin Belirlenmesi (Aibü Örneği) Toplam Mesleki Kaygı 26 4,18±0, 27 4,13±0, 29 3,69±0, ,98±0,66 Tablo 4 incelendiğinde çalışmada yer alan birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıfta öğrenim gören öğretmen adaylarının en fazla kaygı duydukları durumun atanma merkezli kaygı alt boyutunda olduğu görülmektedir. En az kaygı duyulan alt boyutların ise birinci ve ikinci sınıflarda meslektaş ve veli merkezli kaygı alt boyutu, üçüncü sınıflarda öğrenciiletişim merkezli kaygı alt boyutu, dördüncü sınıflarda uyum merkezli kaygı alt boyutu olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının mesleğe yönelik kaygı düzeylerinin sınıf değişkeni açısından farklılık gösterip göstermediği tek yönlü varyans analizi yapılarak belirlenmiş ve bulgular tablo 5 te verilmiştir. Tablo 5: Öğretmen Adaylarının Mesleğe Yönelik Kaygı Düzeylerinin Sınıf Değişkeni Açısından Karşılaştırılması Görev Merkezli Kaygı Kareler Toplamı sd Kareler Ortalaması F p Fark Çıkan Sınıflar G.A. 5,3 3 1,781 3,9,010* 1-3 G.İ., , Toplam 54, Ekonomik-Sosyal G.A. 3, ,189 1,677,176 G.İ. 76, ,9 Toplam 80, Öğrenci-İletişim G.A. 3, ,266 1,719,167 G.İ. 79, ,736 Toplam 83, Meslektaş ve Veli G.A., ,239 8,583,000* 1-3 G.İ. 53, , Toplam 66, Kişisel Gelişim G.A. 3, ,285 2,103,104 G.İ. 66, ,611 Toplam 69, Atanma Merkezli Kaygı G.A. 1,316 3,439,387,762 G.İ. 2, ,133 Toplam 3, Uyum Merkezli Kaygı G.A. 5, ,697 2,679,051 G.İ. 68,8 108,634

8 Aylin Çelen - Devrim Bulut 254 Toplam 73,0 111 Okul Yönetimi G.A. 6, ,047 2,110,103 G.İ. 104, ,9 Toplam 110, Toplam Mesleki Kaygı G.A. 4,0 3 1,357 3,839,0* 1-3 G.İ. 38, , Toplam, *p<0.05 Tablo 5 incelendiğinde, öğretmen adaylarının sınıf değişkeni açısından mesleğe yönelik kaygı düzeyleri karşılaştırıldığında, sekiz alt boyut içerisinden sadece görev merkezli kaygı ve meslektaş-veli merkezli kaygı alt boyutunda ve ölçeğin toplamında istatistiksel olarak anlamlı bir farka rastlanmıştır (p<0,05). Ortaya çıkan anlamlı farkların hangi sınıflar arasında olduğunu belirlemek için Tukey analizi yapılmıştır. Görev merkezli kaygı, meslektaş-veli merkezli kaygı ve ölçeğin toplamında ortaya çıkan bu farkın birinci sınıflar ile üçüncü sınıflar ve ikinci sınıflar ile üçüncü sınıflar arasında olduğu belirlenmiştir. Her iki alt boyut ve ölçeğin tamamında üçüncü sınıfta öğrenim gören öğretmen adayları, birinci ve ikinci sınıfta öğrenim gören öğretmen adaylarına göre daha fazla kaygılı bulunmuştur. Farklı yaş gruplarında yer alan öğretmen adaylarının mesleğe yönelik kaygı düzeyleri incelenmiş, her alt boyut ve ölçeğin toplamından elde ettikleri puanların ortalamaları ve standart sapmaları tablo 6 da sunulmuştur. Tablo 6: Öğretmen Adaylarının Yaş Düzeyine Göre Mesleki Kaygı Ölçeğinden Aldıkları Puanlara Ait Betimsel İstatistik Tablosu Alt Boyutlar Yaş yaş yaş 24 yaş ve üzeri N X ± ss N X ± ss N X ± ss Görev Merkezli 4,26±0,56 4,01±0,80 4,01±0,67 Ekonomik-Sosyal Merkezli 3,81±0,84 3,86±0,90 3,64±0,71 Öğrenci-İletişim Merkezli 4,16±0,75 3,96±0,92 3,99±1,07 Meslektaş ve Veli Merkezli 4,38±0,66 3,97±0,86 4,05±0,56 Kişisel Gelişim Merkezli 4,19±0,73 4,08±0,83 4,00±0,91 Atanma 3,46±1,00 3,26±1,07 3,19±1,27 Uyum 3,94±0,88 4,08±0,77 4,06±0,79 Okul Yönetimi Merkezli 3,79±0,98 3,78±1,02 3,64±1,09 Toplam Mesleki Kaygı 4,08±0, 3,92±0,72 3,88±0,49 Tablo 6 incelendiğinde çalışmaya katılan 18-20, ve 24 yaş ve üzeri öğretmen adaylarının en fazla kaygı duydukları durumun, atanma merkezli kaygı alt boyutunda olduğu

9 255 Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarinin Mesleğe Yönelik Kaygilarinin Belirlenmesi (Aibü Örneği) görülmektedir. Ayrıca, yaş grubu öğretmen adaylarının en az kaygı duydukları durumun meslektaş ve veli merkezli kaygı alt boyutunda, yaş grubu öğretmen adaylarının en az kaygı duydukları durumun kişisel gelişim ve uyum merkezli kaygı alt boyutlarında, 24 ve üzeri yaş grubu öğretmen adaylarının en az kaygı duydukları durumun ise uyum merkezli kaygı alt boyutunda olduğu görülmektedir. Öğretmen adaylarının mesleğe yönelik kaygı düzeylerinin yaş değişkeni açısından ele alındığında farklılık gösterip göstermediği tek yönlü varyans analizi yapılarak belirlenmiş ve bulgular tablo 7 de verilmiştir. Tablo 7: Öğretmen Adaylarının Mesleğe Yönelik Kaygı Düzeylerinin Yaş Değişkeni Açısından Karşılaştırılması Görev Merkezli Kaygı Kareler Toplamı sd Kareler Ortalaması G.A. 1,751 2,875 1,826,166 G.İ., ,479 F p Fark Çıkan Gruplar Toplam 54, Ekonomik-Sosyal G.A.,475 2,237,325,723 G.İ. 79, ,731 Toplam 80, Öğrenci-İletişim G.A. 1,041 2,1,690,504 G.İ. 82, ,755 Toplam 83, Meslektaş ve Veli G.A. 4, ,133 3,762, G.İ. 61, , Toplam 66, Kişisel Gelişim G.A.,4 2,2,380,685 G.İ. 69, ,637 Toplam 69, Atanma Merkezli Kaygı G.A. 1,288 2,644,574,565 G.İ. 2, ,3 Toplam 3, Uyum Merkezli Kaygı G.A.,550 2,275,411,664 G.İ. 72,9 109,669 Toplam 73,0 111 Okul Yönetimi G.A.,236 2,118,116,890

10 Aylin Çelen - Devrim Bulut 256 G.İ. 110, ,015 Toplam 110, TOPLAM G.A.,764 2,382 1,004,3 *p<0.05 G.İ. 41, ,380 Toplam, Tablo 7 incelendiğinde öğretmen adaylarının yaş değişkeni açısından mesleğe yönelik kaygı düzeyleri karşılaştırıldığında sekiz alt boyut içerisinden sadece meslektaş ve veli merkezli kaygı alt boyutunda istatistiksel olarak anlamlı bir farka rastlanmıştır (p<0,05). Ortaya çıkan anlamlı farkın hangi yaş grupları arasında olduğunu belirlemek için Tukey analizi yapılmıştır. Meslektaş ve veli merkezli kaygı alt boyutunda ortaya çıkan farkın yaş ile yaş aralığı arasında olduğu belirlenmiştir yaş ( X = 4,38+0,67) ve yaş aralığı ( X =3,97+0,86) arasında belirlenen bu farka göre, yaş aralığında yer alan öğretmen adaylarının meslektaş ve veli merkezli kaygıları, yaş aralığında yer alan öğretmen adaylarına göre daha fazladır. Diğer alt boyutlar ve ölçeğin toplamında yaş değişkeni açısından anlamlı bir farka rastlanmamıştır. Tartışma ve Sonuç Beden eğitimi öğretmen adaylarının mesleğe yönelik kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelendiği bu araştırmada, öğretmen adaylarının mesleğe yönelik kaygılarının genel olarak az düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ancak, atanma merkezli kaygı alt boyutunda öğretmen adayları ölçekte yer alan kısmen kaygılanıyorum seçeneğini daha fazla işaretleyerek, atanma konusunda kısmen de olsa kaygı duyduklarını belirtmişlerdir. Eğitimini tamamlamış ve iş yaşamına adım atacak olan üniversite gençliğinin önemli bölümünü oluşturan öğretmen adayları mezun olduktan sonra girecekleri KPSS nedeniyle psikolojik sorunlar yaşamakta ve zorlanmaktadırlar. Bu zorlanmalar kaygı düzeyini büyük oranda arttırmaktadır. Başka bir deyişle, öğretmen adayları için mezuniyet sonrası girmek zorunda oldukları KPSS de başarılı olamama kaygısı büyük bir problem olarak karşılarına çıkmaktadır (Tümkaya, Aybek ve Çelik, 2007). Ölçeğin diğer alt boyutlarında (Görev Merkezli, Ekonomik-Sosyal Merkezli, Öğrenci-İletişim Merkezli, Meslektaş ve Veli Merkezli, Kişisel Gelişim Merkezli, Uyum, Okul Yönetimi Merkezli) ve ölçeğin toplamındaki puanlar göz önünde bulundurulduğunda ise, öğretmen adaylarının çok az kaygı duydukları belirlenmiştir. Araştırmanın bu bulgusu Dilmaç (2010), Köse (2006), Temiz (2011), Yıldırım (2011), Özen vd. (2013), Varol vd. (2014) nün yapmış oldukları çalışma bulguları ile paralellik göstermektedir. Ancak Mergen vd. (2013) eğitim fakültesi öğrencileri üzerinde yapmış oldukları çalışmalarında kaygılı öğrenci oranını çok yüksek düzeyde bulmuşlardır. Taşdemir (2015) matematik öğretmeni adayları üzerinde yaptığı çalışmada öğrencilerin orta düzeyde mesleki kaygıya sahip olduklarını belirlemiştir. Akgün ve Özgür (2014) bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeylerini orta seviyenin biraz altında olduğunu tespit etmişlerdir. Bozdam ve Taşğın (2011) ise öğretmen adaylarının kaygı düzeylerini genel olarak orta seviyede bulmuşlardır.

11 257 Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarinin Mesleğe Yönelik Kaygilarinin Belirlenmesi (Aibü Örneği) Araştırma bulgularında, öğretmen adaylarının mesleğe yönelik kaygı düzeyleri cinsiyet değişkeni açısından karşılaştırıldığında, bayan ve erkek adayların kaygı düzeylerinin birbirine benzer seviyede olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma bulguları Taşğın (2006), Ünaldı ve Alaz (2008), Saracaloğlu vd. (2009), Dilmaç (2010), Kafkas vd. (2010), Bozdam ve Taşğın (2011), Temiz (2011), Dursun ve Karagün (20), Kaya ve Çetin (20), Atmaca (2013), Yalçın (2014) ve Taşdemir (2015) in yapmış oldukları araştırma bulguları ile benzerlik göstermektedir. Diğer taraftan Singh (2011) ve Özen vd. (2013), erkek öğretmen adaylarının kaygı seviyelerinin bayan öğretmen adaylarına oranla daha yüksek olduğunu ifade ederken, Çubukçu ve Dönmez (2011), Akgün ve Özgür (2014) ve Mergen vd. (2014) ise çalışmalarında, bayan öğretmen adaylarının erkek öğretmen adaylarına göre mesleki kaygı seviyelerinin daha yüksek olduğu sonucuna ulaşmıştır. Ayrıca Yaylı ve Hasırcı (2009) araştırmalarında; ben merkezli, görev merkezli ve öğrenciye etki merkezli endişelerin, bayan öğrencilerde erkek öğrencilere göre daha fazla olduğunu bulmuşlardır. Taşğın (2006), görev merkezli ve ben merkezli kaygılarda bayanların erkeklere göre daha fazla kaygılı olduğu, ancak öğrenci merkezli kaygı alt boyutunda ise bayanerkek öğrenciler arasında fark olmadığı sonucuna ulaşmıştır. Varol vd. (2014) ise öğrenciiletişim merkezli kaygı, kişisel gelişim merkezli kaygı, uyum ve atanma merkezli kaygı alt boyutlarında bayanların daha fazla kaygılı oldukları sonucuna ulaşırken, genel olarak ölçeğin tamamından alınan puanlar arasında bayan ve erkek öğrenciler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulmamışlardır. Mergen vd. (2014) eğitim fakültesinin çeşitli bölüm ve anabilim dallarında öğrenim gören birinci ve dördüncü sınıf öğrencileri üzerinde yaptıkları araştırmalarında, kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha fazla kaygılı olduğunu bulmuşlardır. Kaya ve Büyükkasap (2005), fizik dersi öğretmen adaylarının endişelerini belirlediği çalışmasında, kız öğrencilerin erkeklere göre daha fazla endişe taşıdıklarını belirlemişlerdir. Cinsiyet değişkeni açısından araştırmalar arasındaki bu farklılık; farklı kaygı ölçeklerinin kullanılması, örneklem gruplarının farklı ekonomik ve kültürel koşullarda yetişmiş olmaları ve çalışmaların farklı bölümlerde yapılmış olmasından kaynaklanıyor olabilir. Öğretmen adaylarının sınıf değişkeni açısından mesleğe yönelik kaygı düzeyleri karşılaştırıldığında, görev merkezli kaygı ve meslektaş-veli merkezli kaygı alt boyutunda ve ölçeğin toplamında istatistiksel olarak anlamlı bir farka rastlanmıştır (p<0,05). Diğer alt boyutlarda sınıf seviyesi açısından anlamlı bir fark bulunmamıştır. Görev merkezli kaygı, meslektaş-veli merkezli kaygı ve ölçeğin toplamında ortaya çıkan farkın birinci sınıflar ile üçüncü sınıflar ve ikinci sınıflar ile üçüncü sınıflar arasında olduğu belirlenmiştir. Her iki alt boyut ve ölçeğin tamamında, üçüncü sınıfta öğrenim gören öğretmen adayları birinci ve ikinci sınıfta öğrenim gören öğretmen adaylarına göre daha fazla kaygılı bulunmuştur. Öğretmen adaylarının 3. sınıfta özel öğretim yöntemleri ve okul deneyimi vb. dersleri almalarıyla birlikte öğretmenlik mesleğine yönelik uygulama yapma ve gerçek okul yaşantısını ile tanışma fırsatlarına sahip olmaları, onların öğretmenlik mesleği ile ilgili daha fazla farkındalık sahibi olmalarını sağlamış ve mesleğe yönelik kaygıları artmış olabilir. Çünkü özel öğretim yöntemleri I ve II derslerinde öğrenciler mesleki anlamda becerilerini ortaya koyma durumunda kalıp, örnek ders uygulamaları yapmaktadırlar. Yine aynı şekilde okul deneyimi dersinde de öğrenciler şimdiye kadar öğrendikleri bilgileri gerçek okul ortamında deneyimleme fırsatına sahiptirler. Bu iki durum, üçüncü sınıfta öğrenim gören öğretmen adaylarının mesleği daha iyi tanımalarına yardımcı olmuş, öğretmenlik mesleğinin kolay bir meslek olmadığını anlamalarını sağlamış ve genel olarak mesleki anlamda kaygılanmalarına neden olmuş olabilir. Araştırmanın bu bulgusu, Yaylı ve Hasırcı (2009) nın yapmış oldukları çalışma bulguları ile benzerlik göstermektedir.

12 Aylin Çelen - Devrim Bulut 258 Yaylı ve Hasırcı (2009), görev merkezli kaygı boyutunda 3. sınıf öğrencilerinin 1. sınıf öğrencilerine göre daha fazla kaygılı olduklarını tespit etmişlerdir. Ancak araştırmanın bu bulgusu Akgün ve Özgür (2014), Çubukçu ve Dönmez (2011), Kurtuldu ve Ayaydın (2010), Mergen vd. (2013), Doğan ve Üstün (2015) ve Taşdemir (2015) in yapmış oldukları çalışma bulguları ile farklılık göstermektedir. Akgün ve Özgür (2014) sınıf seviyesinin mesleki kaygılar üzerinde belirleyici bir değişken olmadığını, Çubukçu ve Dönmez (2011) birinci sınıf öğrencilerinin ikinci sınıflara göre daha fazla kaygılı olduğunu ve diğer sınıflar arasında anlamlı fark olmadığını belirlemişlerdir. Kurtuldu ve Ayaydın (2010), güzel sanatlar eğitimi bölümü öğrencilerinin sınıf seviyesi arttıkça mesleki kaygı düzeylerinin yükseldiğini ancak anlamlı farkın 4. sınıflar ile diğer sınıflar arasında oluştuğunu tespit etmişlerdir. Mergen vd. (2013) eğitim fakültesi öğrencilerinin benlik ve görev merkezli kaygılarının birinci sınıflarda dördüncü sınıflara göre daha yüksek olduğunu bulmuşlardır. Ayrıca Doğan ve Üstün (2015) birinci ve dördüncü sınıf öğrencilerinin benzer kaygılar taşıdıkları sonucuna ulaşmışlardır. Taşdemir (2015) sınıf seviyesinin mesleki kaygılar üzerinde anlamlı bir değişken olmadığını tespit etmiştir. Araştırma bulguları arasındaki bu farklılık, çalışmaların yapıldığı bölüm farklılıklarından veya kullanılan ölçeklerin farklı olmasından kaynaklanıyor olabilir. Öğretmen adaylarının yaş değişkeni açısından mesleğe yönelik kaygı düzeyleri karşılaştırıldığında, sadece meslektaş ve veli merkezli kaygı alt boyutunda istatistiksel olarak anlamlı bir farka rastlanmıştır (p<0,05). Diğer alt boyut ve ölçeğin tamamında ise, yaş değişkeni açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farka rastlanmamıştır. Meslektaş ve veli merkezli kaygı alt boyutunda ortaya çıkan bu fark, ( X = 4,38+0,67) ve yaşları ( X =3,97+0,86) arasında bulunmuştur yaş aralığında bulunan öğretmen adaylarının, yaş aralığında bulunan adaylara göre meslektaş ve veli merkezli kaygıları daha çok yaşadıkları tespit edilmiştir. Ölçekte yer alan meslektaş ve veli merkezli kaygı alt boyutu ifadelerinde genel olarak, meslektaş ve velilerin öğretmenlerin alan bilgilerini yetersiz bulmaları, ders anlatırken kontrol amaçlı izleniyor olma (okul müdürü, müfettiş vb.) ve iletişim ile ilgili ifadeler yer almaktadır. Araştırmada yer alan öğretmen adaylarının yaklaşık olarak yarısı yaş aralığında yer almaktadır yaş aralığında yer alan öğretmen adaylarının okul deneyimi ya da öğretmenlik uygulaması gibi dersleri almaları ve milli eğitime bağlı okullarda uygulama yapmaları, ileride kendi meslektaşları olacak öğretmenlerle, idarecilerle ve ayrıca öğrenci velileri ile birlikte çalışma imkânı bulmalarını ve iletişime geçmelerini sağlamıştır. Öğretmen adaylarının bu durumlarla ilgili uygulama okullarında yaşadıkları aksaklıklar ve problemler, onların bu alt boyutla ilgili daha fazla kaygılanmalarına neden olmuş olabilir. Çalışma bulguları Atmaca (2013), Bozdam ve Taşğın (2011), Dursun ve Karagün (20) ve Yalçın (2014) ın yaptıkları çalışma bulguları ile farklılık göstermektedir. Atmaca (2013) yaş değişkeninin mesleki kaygıda anlamlı bir fark oluşturmadığını, Bozdam ve Taşğın (2011) yaş aralığındaki öğrencilerin yaş aralığındaki öğrencilere oranla ben merkezli ve öğrenci merkezli kaygıları, ve yaş aralığındaki öğrencilerin yaş aralığındaki öğrencilere oranla görev merkezli kaygıları daha fazla yaşadıklarını belirlemişlerdir. Dursun ve Karagün (20), yaş aralığındaki öğrencilerin, yaş aralığındaki öğrencilere oranla daha fazla ben merkezli kaygılar yaşadıklarını bulmuşlardır. Yalçın (2014) yaş seviyesinin mesleki kaygılar üzerinde etkili olmadığı sonucuna ulaşmıştır. Çalışma bulguları arasındaki bu farklılık örneklem gruplarının farklı olmasından veya araştırmalarda farklı mesleki kaygı ölçeğinin kullanılmasından kaynaklanıyor olabilir.

13 259 Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarinin Mesleğe Yönelik Kaygilarinin Belirlenmesi (Aibü Örneği) Sonuç olarak; beden eğitimi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik kaygılarını belirlemek amacıyla yapılan bu çalışmada, öğretmen adaylarının mesleğe yönelik kaygılarının az düzeyde olduğu belirlenmiş ve mesleğe yönelik kaygı düzeyleri cinsiyet değişkenine göre farklılaşmamış ancak sınıf ve yaş değişkenine göre farklılık göstermiştir. Öneriler - Öğretmen adaylarının mesleki kaygı durumları, adayların akademik ortalamalarına göre karşılaştırılabilir. - Diğer öğretmenlik bölümlerinde öğrenim gören öğretmen adaylarının mesleki kaygıları ile beden eğitimi öğretmen adaylarının mesleki kaygıları karşılaştırılabilir. - Öğretmenlik mesleğine yeni başlayan öğretmenlerin mesleğe yönelik kaygıları belirlenebilir. - Öğretmen adaylarının mesleki kaygılarını belirlemeye yönelik nitel çalışmalar yapılabilir. KAYNAKLAR AKGÜN, F. ve ÖZGÜR, H. (2014). Bilişim Teknolojileri Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları İle Mesleki Kaygılarının İncelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(5), ATMACA, H. (2013). Almanca, Fransızca ve İngilizce Öğretmenliği Bölümlerinde Okuyan Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygıları. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish or Turkic, 8(10), BOZDAM, A. ve TAŞĞIN, Ö. (2011). Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 13(1), CABI, E. ve YALÇINALP, S. (2009). Öğretmen Adaylarının Mesleki ve Eğitim Teknolojilerini Kullanma Kaygı Düzeylerine Yönelik Görüşleri. 9 th International Educational Technology Conference, Hacettepe Üniversitesi, CABI, E. ve YALÇINALP, S. (2013). Öğretmen Adaylarına Yönelik Mesleki Kaygı Ölçeği (MKÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, ÇETİN, Ş. (2013). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Kamu Personeli Seçme Sınavına (KPSS) Yönelik Kaygılarının İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, (197), ÇUBUKÇU, Z. ve DÖNMEZ, A. (2011). Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 7(1), DİLMAÇ, O. (2010). Görsel Sanatlar Öğretmenliği Adaylarının Kaygı Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 34(24), DOĞAN, A. ve ÜSTÜN, K. (2015). Hacettepe Üniversitesi Türk Dili Ve Edebiyatı Bölümü 1.ve 4. Sınıf Öğrencilerinin Meslek Edinme Kaygısı Üzerine Nitel Bir

14 Aylin Çelen - Devrim Bulut 260 Çalışma. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(4), 1-4. doi: DURSUN, S. ve KARAGÜN, E. (20). Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi: Kocaeli Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Yüksekokulu Son Sınıf Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 93-. KAFKAS, M. E., AÇAK, M., ÇOBAN, B. ve KARADEMİR, T. (2010). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlik Algıları İle Mesleki Kaygıları Arasındaki İlişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), KARASAR, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler. 15. Baskı, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. KAYA, A. ve BÜYÜKKASAP, E. (2005). Fizik Öğretmenliği Programı Öğrencilerinin Profilleri, Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum ve Endişeleri: Erzurum Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), KAYA, E. ve ÇETİN, P. S. (20). Investigation of Pre-Service Chemistry Teachers Chemistry Laboratory Anxiety Levels. International Journal On New Trends in Education and Their Implications, 3(3), KÖSE, H. S. (2006). Müzik Öğretmeni Adaylarının Mesleki Kaygıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(), KURTULDU, M. K. ve AYAYDIN, A. (2010). Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Öğrencilerinin Mesleki Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28, KUTUCU, E. S. ve EKİZ, B. (2011). Kimya Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları ve Kaygıları. E-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 6(1), MERGEN, H., ARSLAN, H., MERGEN, B. E. ve ARSLAN, E. (2014). Öğretmen Adaylarının Mesleklerine Yönelik Tutum ve Kaygıları. E-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 9(2), ÖZEN, R., YILDIZ, S. ve YILDIZ, K. (2015). Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeyleri. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 3(6), SABAN, A., KORKMAZ, İ. ve AKBAŞLI, S. (2004). Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygıları. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 17, SARACALOĞLU, A. S., KUMRAL, O. ve KANMAZ, A. (2009). Ortaöğretim Sosyal Alanlar Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Yeterlikleri, Kaygıları ve Akademik Güdülenme Düzeyleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, VI(II),

15 261 Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarinin Mesleğe Yönelik Kaygilarinin Belirlenmesi (Aibü Örneği) SAZAK, N. ve ECE, A.S. (2004). Özel Yetenek Sınavına Giren Lise Öğrencilerinin Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(8), SINGH, S. (2011). Level of Anxiety Among Prospective Teachers. SPIJE (Shaikshik Parisamuad International Journal of Education), 1(1), SÜNBÜL, A. M. (2003). Bir Meslek Olarak Öğretmenlik, Öğretmenlik Mesleğine Giriş (Edt. Özcan Demirel ve Zeki Kaya), 3. Baskı, Ankara:Pegem A Yayıncılık, TAŞDEMİR, C. (2015). Examining Occupational Anxiety Level of Mathematics Teachers for Some Variables. Educational Research and Reviews, 10(), doi: /ERR TAŞĞIN, Ö. (2006). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda Okuyan Öğretmen Adaylarının Meslekî Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), TEMİZ, E. (2011). Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin Cinsiyet ve Alan Değişkenleri Açısından İncelenmesi. E-Journal Of New World Sciences Academy, 6(2), TÜMKAYA, S., AYBEK, B. ve ÇELİK, M. (2007). Kpss'ye Girecek Öğretmen Adaylarındaki Umutsuzluk ve Durumluk-Sürekli Kaygı Düzeylerini Yordayıcı Değişkenlerin İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(2), ÜNALDI, Ü. E. ve ALAZ, A. (2008). Coğrafya Öğretmenliğinde Okuyan Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, ÜSTÜN, K. ve DOĞAN, A. (2015). Hacettepe Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü 1. ve 4. Sınıf Öğrencilerinin Meslek Edinme Kaygısı Üzerine Nitel Bir Çalışma. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish or Turkic, 10(4), 1-4. doi: VAROL, Y. K., ERBAŞ, M. K. ve ÜNLÜ, H. (2014). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutularını Yordama Gücü. Ankara Üniversitesi Spor Bil Fak, (2), YALÇIN, P. (2014). İngilizce, Fransızca ve Almanca Öğretmenliği Bölümlerinde Kayıtlı Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygıları, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(4), YAYLI, D. ve HASIRCI, S. (2009). Hizmet Öncesi Türkçe Öğretmenlerinin Öğretmeye Yönelik Endişeleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9), 0-5. YILDIRIM, A. (2011). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Mesleki Öz-Yeterlik Algıları ile Mesleki Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.