Kognitif bozukluk ve davranışsal sorunlar İki Olgu

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Kognitif bozukluk ve davranışsal sorunlar İki Olgu"

Hande Başaran
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Kognitif bozukluk ve davranışsal sorunlar İki Olgu Dr. Sibel Çakır İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi, Psikiyatri A.D Duygudurum Bozuklukları ve Geriopsikiyatri Birimi

2 Olgu 1 KİMLİK BİLGİLERİ 79 yaşında K hasta, ilkokul mezunu, dul, kızı ile İstanbul da yaşıyor Nisan 2015 te İstanbul Üniv. İstanbul Tıp Fak. Geropsikiyatri polikliniğine unutkanlık, uykusuzluk, huzursuzluk yakınmaları ile kızı ile birlikte başvurdu

3 Başvuru Yakınması İlk yakınma Kasım 2014 te eşinin ölümüyle başlamış, sıkıntı, unutkanlık, dikkatsizlik, uyku bozukluğu giderek artmış Başvuruda eşlik eden öfke krizleri, bunaltı, sinirlilik yakınmaları da bulunmaktaydı 3 ay önce, özel bir hastaneye unutkanlık nedeniyle başvurmuşlar, paroksetin 20 mg, ketiapin 50 mg önerilmiş. 2 hafta sonra aşırı sedasyon nedeniyle ilacı kesmiş Bir süredir isimleri unutuyor, 4 ay önce oturdukları sokağı bulamamış, akşama kadar dışarıda kalmış, sonunda genç bir öğreci karakola götürmüş, eve polislerin yardımıyla ulaşabilmiş, bu olaydan sonra hiç dışarı çıkmamış

4 Günlük Yaşam Aktiviteleri (ADL) Temel GYA (tuvalet, giyinme, yemeğini yeme ) yapıyor fakat banyoda şofbeni, su sıcaklığını ayarlayamıyor Yemek yaparken eskisi gibi istekli ve başarılı değil Pazara 1 yıldır yalnız gitmiyor Sokağa 4 aydır çıkmıyor 2 yıl önce cep telefonu alınmış ama arama yapamıyor, gelen telefonları açıyor

5 Özgeçmiş: Tıbbi sorun yok Soygeçmiş: Baba erken ölmüş, anne 76 yaşında kanserden ölmüş, unutkanlığı varmış ailede başka demans öyküsü yok, kardeşleri kendisinden küçük Başvuru sırasında kullandığı ilaçlar Antihipertansif ramipril 5 mg Matofin, 2x1000 mg Coraspirin

6 Labratuvar incelemeleri AKŞ; 186, HemoglobinA1c; 6.9 Tiroid fonksiyonları: NSİ T.Kolesterol: 273, TG, LDL,HDL,VLDL ; NSİ B12, Folik Asit; NSİ Karaciğer, böbrek fonksiyonları NSİ

7 Ruhsal Durum Muayenesi Özbakımı azalmış kadın hasta Görüşmeye pek istekli değil, kısa cümleler kuruyor Konuşma hızı miktarı azalmış Duygudurum: depresif Psikomotor aktivitesi azalmış Afekt: stabil düşünce içeriği ile uygun Algı patolojisi saptanmadı İçgörü, kısmen korunmuş

8 NPT MMSE: 19/30 ilk başvuru Dikkat, konsantrasyon: belirgin bozuk (2/5) Orientasyon: bozuk Bellek: 3 kelimeyi de hatırlamadı, ipucu-, seçenekle +1 Şekil kopyalayamadı

9 Saat Çizme GDS : 15/30 puan

10 MR Temporoparietal atrofi Temporal ve parietal loblarda sulkus genişliklerinde artış, lateral ventrikül genişliğinde artış Hipokampal ve perisilvien atrofi

11 AD demans-hafif evre Ön Tanı

12 Klinik Seyir Hastaya rivastigmin patch 5 cm başlandı Essitolapram 5 mg başlandı, 2 hafta sonra 10 mg a çıkılması önerildi 4. haftada hasta görüldü, rivastigmin patch 10 cm çıkarıldı, essitolapram 10 mg alıyordu, depresif belirtiler azalsa da sürüyordu, daha sakin olduğu öğrenildi, uyku bozukluğu şiddetli idi, mirtazapin 15 mg önerildi

13 Klinik Seyir Essitolapram, Mirtazapin 6 ay kullanıp kesildi 1.5 yıl sonra unutkanlığının arttığı işlevselliğinin belirgin bozulduğu, telefonu cevaplayamadığı, ocağı açamadığı, evde yalnız kalamadığı anlaşıldı, MMSE 14 puan alıyordu. Davranışsal belirtilerde sorun yoktu Rivastigmin 15 cm tedavisine Memantin 5 mg eklenmesi uygun bulundu; 5, 10, 15, 20 mg şeklinde titre edildi

14 Olgu 2 83 yaşında K hasta, işitme güçlüğü var Kastamonu/Tosya da oğlu ve geliniyle yaşıyor, okur yazar değil Gece uyumuyor, dışarı çıkıyor, evin içinde paralarının çalındığını söylüyor, geliniyle kavga ediyor, yemek yemiyor, unutkan, oğlunu ölmüş eşi zannediyor İstanbul da kızının yanına gelmiş

15 3-4 yıldır unutkan olduğu farkedilmiş Davranışsal problemler, ajitasyon yakınmaları 3 ay önce başlamış, gece sabaha kadar uyumuyor, konuşuyor Yemek yerken kaşık çatal kullanırken zorlanıyor, yalnız banyo yapamıyor, evde yalnız bırakamıyorlar, TV daki kişileri gerçek sanıyor, sürekli kendikendine konuşuyor

16 Soygeçmiş: bilinmiyor Özgeçmiş: belirgin hastalık- ameliyat öyküsü yok, 15 yıl önce trafik kazası, sol kolu kırılmış İlaç: Coraspirin ve antihipertansif (losartan 50 mg) alıyor Kan basıncı izlenmiyor

17 NM İşitme problemi var, muayeneye koopere olamıyor, düşme, SVO öyküsü yok Küçük adımlarla yürüyor, bradimimi yok Tremor hafif, her iki elde istirahat tremoru, başka istemsiz hareket yok, ataksi yok EPS, rigidite yok LAB: Tiroid fonksiyonları,b12, Folik A., hemogram, biyokimya

18 RDM Bilinci açık, koopere değil, anlamakta zorlanıyor MMSE: 14 puan aldı Yönelimi bozuk Dikkati bozuk 3 kelimeyi hatırlamadı Saat ismini söyleyemedi

19 Kranyal BT: Serebral atrofi; Frontal, temporal, parietal bölgede belirgin, ventrikül genişlemesi Hipokampus iyi görüntülenemiyor

20 Tanı vetedavi Planı Orta-İleri evre AD Tedavi: Ketiapin 25 mg, donepezil 5 mg ve memantin 5 mg başlandı, Donepezil ve memantin yavaş titre edilerek arttırıldı, 2. ayda donepezil 10 mg, memantin20 mg a ulaşıldı

21 Klinik İzlem Uyku Bozukluğu 50 mg ketiapinle düzelmemiş Biraz daha sakin, fakat gün içinde sedasyon belirgin, ajitasyon ve gece konuşmalar devam ediyor Ketiapini daha fazla arttıramadığımız için ketiapin kesilerek olanzapin 2.5 mg başlandı, ajitasyonu azaldı, 2 ayda 1.25 mg a inildi, 2 hafta sonra kesildi

22 Nasıl seçelim? Donepezil en iyi tolere edilen oral ajan Exelon patch ; oral toleransta sorun varsa faydalı Galantamin en ekonomik İlaç etkileşimi en az Rivastigmin Böbrek fonksiyonları bozuksa Galantamin dozunu düşür Parkinson demansı, Donepezil İleri evre donepezil

Benzer belgeler

Şizofreni tanılı hastada antipsikotiklerletetiklenen nonkonvulsif statusepileptikus olgusu

Şizofreni tanılı hastada antipsikotiklerletetiklenen nonkonvulsif statusepileptikus olgusu Ass. Dr. Toygun Tok İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Kliniği