ÜRETİM MALİYETLERİ Muhasebe Maliyeti İktisadi Maliyet Ayrımı iktisadi maliyet açık maliyet

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÜRETİM MALİYETLERİ Muhasebe Maliyeti İktisadi Maliyet Ayrımı iktisadi maliyet açık maliyet"

Yağmur Onarıcı
6 yıl önce
İzleme sayısı:

İktisadi analizde üretim maliyeti, fırsat maliyeti anlamında tanımlanır.

maliyeti, A girdisinin en iyi alternatif üretim alanında elde edeceği

İktisatçılar, fırsat maliyeti anlamında tanımlanan üretim maliyetini

İktisadi maliyet, açık maliyet ile örtük maliyet toplamına eşittir.

katkıları karşılığında fiilen yapılan ödemelere açık maliyet (explicit

1 İktisadi analizde üretim maliyeti, fırsat maliyeti anlamında tanımlanır. Bu bağlamda X malı üretiminde kullanılan bir A girdisinin fırsat maliyeti, A girdisinin en iyi alternatif üretim alanında elde edeceği gelire eşittir. İktisatçılar, fırsat maliyeti anlamında tanımlanan üretim maliyetini iktisadi maliyet (economic cost) olarak nitelendirirler. İktisadi maliyet, açık maliyet ile örtük maliyet toplamına eşittir. Firma tarafından o firmanın sahibi olmayanlara üretime yaptıkları katkıları karşılığında fiilen yapılan ödemelere açık maliyet (explicit cost) denir. Muhasebe sisteminde üretim maliyetleri açık maliyet anlamında tanımlandığından, açık maliyet muhasebe maliyeti (accounting costs) diye de nitelendirilir.

2 Örtük maliyet (implicit cost), firma tarafından firmanın sahibi olanlara üretime katkıları karşılığında yapılması gereken ödemelerdir. Örtük maliyet, firmanın sahip olduğu girdilerin en iyi alternatif üretim alanlarında elde edecekleri gelirlerin toplamını temsil eder. İktisadi anlamda maliyet kavramının muhasebe anlamında maliyet kavramından farklı olmasının çok önemli sonucu, iktisadi anlamda kar kavramının da muhasebe anlamında kar kavramından farklı olmasıdır. Muhasebe Karı = Satış Hasılatı Açık Maliyet İktisadi Kar = Satış Hasılatı Tüm Girdilerin Fırsat Maliyetleri İktisadi Kar = Satış Hasılatı İktisadi Maliyet İktisadi Kar = Satış Hasılatı (Açık Maliyet + Örtük Maliyet) İktisadi Kar = Muhasebe Karı Örtük Maliyet

3 İktisadi kar pozitif olunca (muhasebe karı > örtük maliyet), firma kendi sahip olduğu girdilerin en iyi alternatif üretim alanlarında elde edecekleri gelirlerin toplamından daha fazla bir net gelir elde eder. Bu durum kısaca aşırı kar durumu olarak nitelendirilir: Aşırı Kar = Pozitif İktisadi Kar. İktisadi kar sıfır olunca (muhasebe karı = örtük maliyet), firma kendi sahip olduğu girdilerin en iyi alternatif üretim alanlarında elde edecekleri gelirlerin toplamı kadar bir net gelir elde eder. Bu durum kısaca normal kar durumudur: Normal Kar = Sıfır İktisadi Kar. İktisadi kar sıfır olunca (muhasebe karı < örtük maliyet), firma kendi sahip olduğu girdilerin en iyi alternatif üretim alanlarında elde edecekleri gelirler toplamından daha az bir net gelir elde eder. Bu durum zarar durumu olarak nitelendirilir: Zarar = Negatif İktisadi Kar.

4 Bir firmanın aşırı kar veya normal kar durumuyla karşı karşıya olması, muhasebe karının pozitif olduğunu ve iktisadi karın muhasebe karından küçük olduğunu içerir. İktisatçının Kar Kavramına Bakışı Muhasebecinin Kar Kavramına Bakışı İktisadi Kar Örtük Maliyetler Açık Maliyetler Toplam Fırsat Maliyeti Muhasebe Karı Açık Maliyetler Satış Hasılatı

5 Kısa Dönem Maliyetler: Toplam Maliyetler Kısa dönemde firma dört tür maliyete maruz kalır: Toplam sabit maliyet, toplam değişken maliyet, kısa dönem toplam maliyet ve kısa dönem marjinal maliyet. Üretim düzeyinden bağımsız olan maliyete toplam sabit maliyet (total fixed cost, TFC) denir. Firmanın değişken girdilerden dolayı uğradığı maliyete toplam değişken maliyet (total variable cost, TVC) denir. Üretim düzeyinden bağımsız olan, toplam sabit maliyet ile değişken girdilerden kaynaklanan toplam değişken maliyet toplamına, kısa dönem toplam maliyet (short run total cost, SRTC) denir. SRTC = TFC + TVC

6 Kısa Dönem Maliyetler: Ortalama Maliyetler Toplam sabit maliyetin çıktı miktarına oranına ortalama sabit maliyet (average fixed cost, AFC) denir. AFC = TFC / Q Ortalama sabit maliyet bir birim çıktı başına düşen toplam sabit maliyeti gösterir. Çıktı miktarı arttıkça ortalama sabit maliyet giderek azalır. Değişken maliyetin çıktı miktarına oranına ortalama değişken maliyet (average variable cost, AVC) denir. AVC = TVC / Q Ortalama değişken maliyet bir birim çıktı başına düşen değişken maliyeti gösterir. Çıktı miktarı arttıkça ortalama sabit maliyet giderek azalır. Ortalama değişken maliyet önce düşer ve minimum olur, sonra da yükselir.

Benzer belgeler

ÜRETİM ve MALİYETLER. Üretim Fonksiyonu 14.12.2011. Kısa Dönemde Üretim Fonksiyonu. Doç.Dr. Erdal Gümüş

ÜRETİM ve MALİYETLER. Üretim Fonksiyonu 14.12.2011. Kısa Dönemde Üretim Fonksiyonu. Doç.Dr. Erdal Gümüş .. Üretim Fonksiyonu ÜRETİM ve MALİYETLER Doç.Dr. Erdal Gümüş Üretim fonksiyonu: Üretim girdileri ile çıktı ilişkisini ifade eden bir fonksiyondur. Başka bir tanım: teknoloji veri iken belirli miktarlardaki