Yüksek Riskli Yenidoğanların Uzun Dönem Sonuçları. Doç. Dr. Ş. Suna OĞUZ Zekai Tahir Burak Kadın Sağ. EAH Yenidoğan Kliniği

Transkript

1 Yüksek Riskli Yenidoğanların Uzun Dönem Sonuçları Doç. Dr. Ş. Suna OĞUZ Zekai Tahir Burak Kadın Sağ. EAH Yenidoğan Kliniği

2 Sunum planı Yüksek riskli yenidoğan bebeklerin Prematüre bebekler Hipoksik iskemik ensefalopati Çoğul gebelikler Koriyoamniyonit Diabetik anne bebeği Fetal büyüme kısıtlılığı Anomalili bebek.. Yaşam oranları Gelişimsel sonuçları

3 Gelişimsel Sorunlar Çocukların % 16 ında GELİŞİMSEL/DAVRANIŞ Sorunları %30 u okul öncesi dönemde tanı AAP i önerisi: tüm çocuklar gelişimsel açıdan taranmalı! Identifying infants and young children with developmental disorders in the medical home: an algorithm for developmental surveillance and screening. Pediatrics ,18.,24. ve 30. aylar da 3 yaş ve sonrasında yıllık

4 Gelişimsel sorunlar Majör nörolojik sorunlar Serebral palsi Bilişsel alanda geçikme Duysal sorunlar İşitsel Görsel Minör nöropsikolo jik sorunlar Konuşma ve motor beceriler Dikkat eksikliği / hiperaktivite Davranış bozuklukları

5 Gelişimsel sonuçlar Yayınlarda CİDDİ ENGELLİLİK Mental Gerilik Serebral Palsi Epilepsi Bilateral Körlük Orta-ağır İşitme Kaybı

6 Gelişimsel izlem polikliniği Ortopedi uzmanı Emme/yutma terapisti Fizik tedavi uzmanı ve fizyoterapist Ped. Nörolog Gelişimsel pediatri uzmanı Neonatolog Oftalmolog Odyolog Konuşma terapisti Beyin cerrahi uzmanı Çocuk cerrahi Sosyal hizmetler

7 Prematürite SIKLIK VE MORTALİTE ORANLARI Tüm dünyada preterm doğum sıklığı % 11 ( % 5-18) Yaklaşık 15 milyon (11-18 milyon) 2010 yılında preterm doğum prematürite ilişkili ölüm hafta arası % <32 hafta arası % 10 < 28 hafta % 5 WHO, Born too soon: the global action report on preterm birth May hafta arası % 67,6 28- <32 hafta arası % 23,9 < 28 hafta %8,5 YDYBU yatan bebeklerin % 60 preterm

8 Prematürite Türkiye 2010 yılı 1, canlı doğum preterm bebek % 11,9

9 Preterm bebekler Zekai Tahir Burak Kadın Sağ. EAH

10 Preterm bebekler Aşırı DDA Çok DDA

11 Preterm bebekler Aşırı DDA Doğan bebek sayısı 650 Ölen bebek sayısı 320 Mortalite %50 GPÜ takip edilen bebek sayısı 208 /330 (%63) Çok DDA Doğan bebek sayısı 1056 Ölen bebek sayısı 91 Mortalite % 8.6 GPÜ takip edilen bebek sayısı 800/955 (%83.7)

12 Preterm bebekler EPICure çalışması 1995 yılında doğan ve yaşayan 308 bebek ADDA yada < 25 hafta 30 aylık 283 bebek % 30 NG sorunlar (2/3 ü ciddi) 6 yaş 241 bebek % 22 ciddi engellilik % 24 orta engellilik % 34 hafif engellilik 11 yaş 219 hasta % 45 ciddi engellilik % 15 i özel eğitim alabilecekleri okullar % 60 kaynaştırma eğitimi

13 Preterm bebekler NICHD Neonatal Research Network / üç dönem 3785 / 18 ile 22 ay Yaşam oranı artmış ciddi engellilik gestasyon haftası % gestasyon haftası %45-50 NICHDNeonatal Research Network / 18 ile 22 ay %40 ı ölmüş %16 ında sorun yok DA 500 g %1 altında DA g % 24

14 Preterm bebekler MOTOR FONKSİYONLAR Fonksiyonel sonuçlar, hafif kas gücü veya kas tonusu anormallikleri Engellik (yürümeme/beslenememe) Preterm bebekler SPASTİK DİPLEJİ (%40-50)

15 Preterm bebekler MOTOR FONKSİYONLAR Avrupa da < 28 hafta 1000 canlı doğumda 77 (İsveç) <32 hafta veya < 1000 g 1000 canlı doğumda 40 Kanada da Himmelman K. Acta Paediatr 2005 Platt MJ. Lancet hafta veya <1250 g 1000 calı doğumda 19 Robertson CMT. JAMA 2007

16 Preterm bebek The French EPIPAGE 1997, gh 2901 pm bebek/667 kontrol SP % 9 Mental skor (Kaufman) Bilateral körlük %1- %10 Engelli infant sayısı yüksek!!! Özel bakım hizmetleri %40- %30 Lancet 2008 Taburculukta nörolojik iyilik hali?? 2 yaş?? 5 yaş?? gelişimsel gecikme ve akademik beceriler Nörolojik gecikme Bilişsel ve davranış sorunları %11-20

17 Preterm bebekler BİLİŞSEL FONKSİYONLAR Özel eğitim ÇDDA bebeklerin % 25 i ADDA bebeklerin %62 i %15-34 oranında sınıf tekrarı Stephens BE. Pediatr Clin N Am 2009;56:

18 Preterm bebekler BİLİŞSEL FONKSİYONLAR aylarda en sık rastlanılan sorun Bayley Gelişimsel Değerlendirme Ölçeği Kriterler?? Ciddi bozukluk skor <70 Anderson P. J Am Med Assoc 2003

19 Preterm bebekler BİLİŞSEL SORUNLAR < 26 hafta, 6 yaşta %21 CİDDİ zeka geriliği % 25 ORTA zeka geriliği Marlow N. N Engl J Med 2005 Gelişimsel sorun 20.ay %39 8.yaş %16 20.ayda elde edilen bilişsel gelişim puanları 8 yaşındaki bilişsel fonksiyonlar için öngörü oluşturmuyor Hack M. Pediatrics 2005;116

20 Preterm bebekler BİLİŞSEL FONKSİYONLAR Skorlar gebelik yaşı ve DA ile korele Uygunsuz çevre koşulları düzeltilse bile term / preterm arasında fark var!! Stephens BE. Pediatr Clin N Am 2009; Gelişimsel sorunu olmayan ADDA yada ÇDDA görevleri yerine getirme hafıza, akademik beceriler (özellikle okuma ve matematik) uyum becerilerinde bozukluk VAR Aarnoudse-Moens CSH. Pediatrics 2009

21 Preterm bebekler Bilişsel sorunlar ergenlik ve genç erişkin dönemde Akademik başarıları olumsuz etkilenir Davranış (özgüven eksikliği, kendine zarar verici davranışlar) ve duygusal (anksiyete, depresyon) alanda problemler ortaya çıkması kolaylaşır Aarnoudse-Moens CSH. Pediatrics 2009

22 Preterm bebekler DUYSAL SORUNLAR YYBÜ nden taburcu olan bebeklerde işitme kaybı prevelansı %1-3 Cristobal R. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2008 Çoğu vakada işitme kaybı 2-4 yaşına kadar gelişmemekte 28 gestasyon haftasından önce doğanların yaklaşık %3 ünde işitme cihazı Hearing Jcol. Pediatrics 2007

23 Preterm bebekler DUYSAL SORUNLAR ADDA bebeklerde körlük %1-10 diğer görme bozuklukları % 9-25 ROP, görme kaybının en önemli nedeni ÇDDA bebeklerde %7.8 ciddi ROP Stephens BE, Vohr BR. Clin N Am 2005 Karna P. BMC Pediatrics 2005 Erken tanı ve tedaviye rağmen % 2 inde ROP ilişkili körlük

24 Preterm bebekler 700 bebek ROP oranı %32.7, Ciddi ROP oranı %3.1 Laser fotokoagulasyon %9.6

25 Preterm bebekler DUYSAL BOZUKLUKLAR Cihaz takılmasını gerektiren işitme kaybı %1-9 Stephens BE. Pediatr Clin N Am 2009

26 Preterm bebekler DAVRANIŞSAL SORUNLAR Aşırı preterm bebeklerde görsel dikkat azalmış Okul çağı değerlendirmesinde Dikkat eksikliği-hiperaktivite 2.65 kat fazla Daha fazla agresif ve yıkıcı-bozucu davranışlar Marlow N. Pediatrics 2007 Bhutta AT. JAMA 2002

27 Preterm bebekler DAVRANIŞSAL SORUNLAR Adolesan dönemde depresyon riski 11 kat fazla Patton GC. Br J Psychiatry 2004 içine kapanma sosyal ilişki kuramama kendine güven sorunları gelişme sıklığında artış Hack M. Pediatrics 2003

28 Preterm bebekler Kötü prognoz Maternal obesite Fetal damar trombozu Irksal Cinsiyet/Erkek Düşük eğitim düzeyi İyi prognoz Yüksek eğitim düzeyi Özel sigorta Evli olmak Bebeğin DA ın yüksek olması Cinsiyet/Kız Tekiz Antenatal kortikosteroid Sezaryan doğum Helderman JB. Pediatrics 2012 Gargus RA. Pediatrics 2009

29 Preterm Bebekte Prognoz Perinatal sorunlar Respiratuvar Distres Sendromu İNTRAKRANİYAL KANAMA Patent Duktus Arteriozus Elektrolit Dengesizliği SEPSİS NEKROTİZAN ENTEROKOLİT BÜYÜME GERİLİĞİ BRONKOPULMONER DİSPLAZİ PERİVENTRİKÜLER LÖKOMALAZİ PREMATÜRE RETİNOPATİSİ İŞİTME KAYBI

30 Nörogelişimsel sonuçlarımız ay

31 Nörogelişimsel sonuçlarımız 2 yaş 32 hafta ve/veya 1500 g Bayley Gelişimsel Değerlendirme Ölçeği II 160/210 (%78) bebek SP sıklığı % 10.6 Bilişsel veya hareket ölçek puanı<70

32 Hipoksik iskemik ensefalopati SIKLIK VE MORTALİTE ORANLARI 130 milyon bebek doğuyor 4 milyon neonatal ölüm ¼ ü asfiksi ve ensefalopati % 15 i hastanede ölüyor % 15 inde SP % 40 ında gelişimsel boz.

33 HIE sonrası SP gelişimi kötü prognoz İlk 5 yıl mortalite 3 kat fazla Engellilik 2 kat fazla Badawi N. Dev. Med. Child. Neurol 2005

34 Hipoksik iskemik ensefalopati Bayley Gelişimsel Değerlendirme Ölçeği II Grup II > I Bilişsel ölçek Puanı Grup II > I Hareket Ölçek Puanı

35 Hipoksik iskemik ensefalopati ENGELLİLİK ORANLARI Japonya %13-24 (ağır asfiksi) ABD %64 (ağır ensefalopati) İspanya %16-22 (HIE nin derecesi, ve APGAR skoru önemli) İsveç ağır HIE de hepsi kaybediliyor/sekel oluyor.

36 Hipoksik iskemik ensefalopati Sıklık %0.26 Mortalite oranı % 22.6 ZTB tecrübelerimiz Haziran 2008-Şubat 2009 HIE tanısı alan bebek 75 Sarnat III %65.4 Mortalite %14,6

37 12th LIPNIC symposium L.Wu, Indian J Pediatr, Published online

38 Çoğul gebelikler Avustralya da yapılan çalışmada ikizlerin 7 ve 9 yaşlarında IQ sonuçları tekiz kardeşlerinden 5.3 ile 9.6 puan düşük Ronalds GA. BMJ 2005 Danimarka da yapılan çalışmada fark yok Fark gösterilen çalışmalarda farkın nedeni?? Tek başına çoğul olmak mı? Çoğul olmaya bağlı düşük DA yada GH mı? Lorenz JM. 2012

39 Çoğul gebelikler yıllarında Hastanemizde doğan ve YDYBÜ yatırılan 32 hafta tekiz ve çoğul gebelikler Düzetilmiş yaş ay Nörogelişimsel

40 Çoğul gebelikler

41 Teşekkür ederim