REDOKS TİTRASYONLARI (REDOKS POTANSİYELİ VE PİLLER)
|
|
|
- Emine Durmaz
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 RDOKS TİTRASYONLARI (RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR) Prof. Dr. Mustafa DMİR M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 1
2 lektriğin katılarda taşınması olayına metalik iletkenlik denir. lektriği ileten sıvılara elektrolitler denir. Bir sıvı yardımıyla elektriğin iletilmesi olayına elektrolitik iletkenlik denir M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 2
3 Bir çok yükseltgenme/ indirgenme olayı fiziksel olarak tamamen farklı iki yolla gerçekleşebilir. Bunlardan ilki uygun bir kap içerisinde yükseltgen ve indirgen arasında doğrudan bir temas ile tepkimenin gerçekleşmesidir. İkincisinde ise tepkime, tepkimeye giren maddelerin birbiri ile doğrudan temas etmediği bir elektrokimyasal hücrede olur. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 3
4 Ag e Ag( k ) Cu( k ) Cu 2e veya 2 Ag Cu( k ) 2 Ag( k ) Cu M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 4
5 Buradaki tepkimelerin her biri ayrı ayrı hücrelerde gerçekleşir. Hücreler bir tel ile birbirine bağlıdır. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 5
6 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 6
7 Zamanla, elektron akış eğilimi ve dolayısıyla potansiyel devamlı olarak azalır. Toplam tepkime dengeye ulaştığında sıfıra yaklaşır. Sıfır potansiyele ulaşıldığında Cu ve Ag iyonlarının derişimi [ Cu ] 2 Ag K 4.1x10 15 değerini veren derişimler olacaktır. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 7
![Sıfır potansiyele ulaşıldığında Cu ve Ag iyonlarının derişimi [ Cu ] 2 Ag K](/docs-images/42/8193025/images/page_7.jpg "4.1x10 15 değerini veren derişimler olacaktır. M.")
8 lektrot: lektrokimyasal hücreye daldırılan ve elektrik iletimini sağlayan iletken Katot : indirgenme tepkimesinin oluştuğu elektrot Anot: yükseltgenme tepkimesinin oluştuğu elektrot M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 8
9 Katot tepkimesi Fe 3 e Fe NO H 8e NH 3H 2 O Anot tepkimesi 2Cl Cl ( g) 2e 2 Fe Fe 3 e M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 9
10 LKTROKİMYASAL HÜCR TİPLRİ lektrokimyasal hücreler galvanik veya elektrolitik olabilir. Galvanik hücreler bir kimyasal olay yardımıyla elektrik akımının elde edilebildiği hücrelerdir. Bu gücrelerde iki elektrottaki tepkimeler kendiliğinden oluşma eğilimindedir ve anottan katota bir dış iletken yardımıyla elektron akışı olur. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 10
11 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 11
12 elektrolitik hücreler, elektrik enerjisi yardımıyla kimyasal olayın gerçekleştiği hücrelerdir. Bu hücrelerin çalışması için bir elektrik enerjisi kaynağına gerek vardır. Örneğin yukarıda incelenen tepkimesinin gerçekleştiği hücrede, volttan daha büyük potansiyele sahip bir pilin pozitif ucu gümüş elektroda, negatif ucu ise bakır elektroda bağlanacak olursa akımın yönünün değiştiği yani gümüş anotta yükseltgenmenin olduğu, bakır katotta ise indirgenmenin olduğu görülür lektrolitik hücreler elektroliz olayının gerçekleştiği hücrelerdir M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 12
13 2Ag Cu( k) 2Ag( k) Cu Tepkimesinin yönü değişir 2 Ag ( k) Cu 2Ag Cu( k) M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 13
14 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 14
15 Daniel Hücresi(Daniel Pili) Katot olarak doygun bakır sülfat çözeltisine daldırılmış bakır çubuk, anot olarak ise seyreltik çinko sülfat çözeltisine daldırılmış çinko çubuk görev yapar. Daniel hücresinde 1.18 V luk bir başlangıç potansiyeli oluşur M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 15
16 Zn(k) Zn 2e Anot Cu 2e - Cu(k) Katot (k) Zn Cu Zn Cu (k) M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 16
17 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 17
18 HÜCRLRİN GÖSTRİMİ Zn Zn Cu Cu Zn Zn 2 (0.1M ) Cu (0.1M ) Cu veya Zn Zn 2 ( ZnSO4 (0.1M ) Cu ( CuSO4 2 (0.1M ) Cu M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 18
19 Galvanik piller ilke olarak herhangi bir yükseltgenme-indirgenme tepkimesinin iki yarı tepkimeye parçalanmasıyla yapılabilir ve elektrik akımı kaynağı olarak kullanılabilir. Kurşun aküler, kuru piller veya nikel-kadmiyum piller bu tür pillerdir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 19
20 lektrod Gerilimi Bir galvanik pilin iki elektrodu arasına bir akım ölçer bağlanırsa, akım ölçerin ibresinde belli bir sapma görülür. Sapmanın derecesi, yarı pil tepkimesine katılan maddenin türüne ve bu maddenin derişimine bağlı olarak değişir. Örneğin yukarıda incelenen Cu-Zn pilinde, elektrolitlerin deişimi birer molar olduğunda, akım ölçerken alınan değer 1.10 volttur. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 20
21 Zn(k) Cu Zn Cu(k) M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 21
22 lektrotlar arasındaki gerilimin sayısal değerinin pil tepkimesinin eğiliminin bir ölçüsüdür. ğilim bir kıyaslama olduğuna göre bir başlangıcı olması gerekir. Bu amaçlarla hidrojenin yarı pil gerilimi sıfır kabul edilmiş ve bütün öteki yarı pil tepkimeleri buna göre sıralanmıştır. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 22
23 Bu amaçla kullanılan elektrot, standart hidrojen elektrodudur. Bu elektrot 1M H içeren çözeltisiye daldırılmış bir plâtin levha ve bu levhanın temasta olduğu 1 atmosfer basınçtaki H 2 gazından meydana gelmiştir M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 23
24 Zn Zn H H2 Pt hücresi Anot Zn Zn 2e - Katot 2H 2e - H 2 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 24
25 hidrojen elektrot Zn /Zn elektroduna bağlı ise çinko elektrot anot olarak, hidrojen elektrot ise katot olarak görev yapar. Anot Zn Zn 2e 0 a 0.76 V Katot 2H 2e - H 2 0 k 0.00 V Toplam Zn 2H Zn H V Hidrojen elektrodunun standart yarı pil gerilimi sıfır kabul edildiğine göre, okunan pil gerilimi doğrudan Zn Zn 2 2e yarı pilinin standart elektrot gerilimi olmak durumundadır. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 25
26 Hidrojen elektrodu, eğer Cu /Cu elektroduna bağlı ise bu kez anot olarak görev yapar. Anot H 2 2H 2e - 0 A 0.00 V Katot Cu 2e - Cu 0 K 0.34 V Toplam Cu H 2 Cu 2H 0.34 V Burada da okunan gerilimi doğrudan Cu 2 2e Cu yarı pilinin standart elektrot gerilimini verir M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 26
27 Derişimin Pil Gerilimine tkisi NRST Denklemi Bir tepkimede, derişim değişiminin pil gerilimine etkisini nicel olarak inceleyen Alman termodinamikçi Walter Nerst'tir. Nerts, bu ilişkiyi kendi adıyla bilinen n logk denklemiyle ifade etmiştir. Burada standart elektrot gerilimini, n tepkime sırasında alınan veya verilen elektronların sayısını, K ise tepkimedeki kütleler bağıntısını vermektedir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 27
28 Örnek : Zn / Zn elektrodunun 0.5 M Zn derişimindeki elektrot gerilimi nedir? Zn / Zn için v M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 28
29 Zn 2e Zn log 1 Zn log V M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 29
30 Sn Sn (0.1M) Pb (0.01M) Pb pilinin gerilimi nedir? Sn / Sn için v Pb / Pb için v M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 30
31 anot Sn/Sn elektrodu, katot ise Pb / Pb elektrodudur Pb pil tepkimesi Sn Sn veya Sn Pb 2e - 2e - Pb Pb Sn şeklinde yazılabilir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 31
32 Sn Pb log n 2 şitliğindeki 0, tepkimenin standart elektrot gerilimidir, hesaplanması gerekir k v (Pb / Pb) için k v (Sn /Sn ) için olduğuna göre 0 pil k0 A0 0 pil ( v) 0 pil 0.01 v M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 32
33 Bu ve öteki değerleri Nerst eşitliğinde yerine koyar ve değerini yaklaşık olarak alırsak v log (0.1) (0.01) V olarak hesaplanır. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 33
34 RDOKS TİTRASYONLARI M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 34
35 Yükseltgenme-indirgenme tepkimeleri, tepkenlerin yükseltgenme basamaklarının değiştiği, yani değerliğinin değiştiği, tepkimelerdir. Bu değişiklik şüphesiz tepkenler arasındaki elektron alışverişi nedeniyledir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 35
36 Yükseltgenme indirgenme yükseltgenen indirgeyen indirgenen yükseltgeyen redoks tepkimesi Sn 2Fe 3 Sn 4 2Fe M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 36
37 Bir yükseltgenme - indirgenme tepkimesi aşağıdaki koşulları sağlaması hâlinde volumetrik analizler için kullanılabilir. 1. Verilen şartlarda yalnız bir tepkimenin olması gerekir. 2. Tepkimenin, eşdeğerlik noktasında tamamlanmış olması gerekir. 3. şdeğerlik noktasını belirleyebilecek uygun bir indikatörün bulunabilmesi gerekir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 37
38 Redoks titrasyonları kullanılan ayıraç ve bunların özellikleri bakımından üç grupta incelenebilir. 1. Kolaylıkla yükseltgenen bir maddenin çözeltisi kuvvetli bir ayarlı yükseltgen çözeltisi ile titre edilebilir (asitli ortamda MnO 4- çözeltisi, asitli ortamda Cr 2 O çözeltisi, asitli ortamda Ce 4 çözeltisi, iyodürlü ortamda I 2 çözeltisi ve bazik ortamda MnO 4- çözeltisi). 2. Kuvvetli bir yükseltgen çözeltisi bir indirgen çözeltisi ile titre edilerek analiz edilebilir (demir(ii) iyonu ve arsenöz (H 3 AsO 3 ) asittir) 3. KI ün ayıraç olarak kullanıldığı dolaylı yöntem kullanılabilir. I S2O3 2I S4O6 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 38
39 Bu üç tür yöntem bütün analizler için geçerlidir. Bu nedenle, bir analitik kimya lâboratuvarında kuvvetli yükseltgen olarak KMnO 4, kuvvetli indirgen olarak H 3 AsO 3 dolaylı analizler için Na 2 S 2 O 3 ayarlı çözeltilerinin hazır bulundurulması gerekir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 39
40 Bir redoks tepkimesi, elektron veren ve elektron alan olmak üzere iki ayrı tepkimeye ayrılabilir. Cu 2Ag Cu 2Ag Cu Cu 2 2e Ag e Ag Yarı tepkimelerin birinde verilen elektronlar diğeri tarafından alınır. 2Ag 2e 2Ag M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 40
41 Benzer şekilde MnO4 5Fe 8H Mn 5Fe 4H2O 3 MnO4 5e 8H Mn 4H2O Fe Fe 3 e Yarı tepkimelerin birinde verilen elektronlar diğeri tarafından alınır. 5Fe 5Fe 3 5e M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 41
42 Derişim ve İndirgenme Potansiyeli İndirgenme potansiyeli ile derişim arasındaki ilişki Nernst eşitliği ile ifade edilir. Nernst eşitliği genel olarak aa bb LL ne cc dd o RT nf ln c d C D [ A] a [ B] b M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 42
43 o RT nf ln c d C D [ A] a [ B] b Burada Volt cinsinden potansiyeli, o Her bir yarı tepkime için karakteristik olan standart elektrot potansiyelini yani hidrojen elektrodu esas alındığındaki potansiyeli, R Gaz sabitini (8.314 J/ ok - mol), T Kelvin cinsinden sıcaklığı (273 o C), n lektrot yarı tepkimesinde yer alan elektronların mol sayısı yani alınan veya verilen elektron sayısını, F Faraday sabitini (96485 coulomb veya kısaca coulomb) ln Doğal logaritma. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 43
44 Doğal logoritma ile 10 tabanına göre olan logoritma arasındaki ln 2.303log şeklindeki ilişki de dikkate alınır ve yukarıdaki sabitler yerine konursa Nerst eşitliği, o n log c d [ C] [ D] [ A] a [ B] b Buradaki o elementlerin çoğu için deneylerle belirlenmiştir. Bu değerlerden bir kısmı aşağıda çizelge hâlinde verilmiştir. Yarı tepkimenin indirgenme yönünde yazılması esas M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 44
45 Yarı tepkime ınd (volt) Li e Li Cs e Cs Rb e Rb K e K Ba 2e Ba Sr 2e Sr Ca 2e Ca Na e Na La3 3e Na Mg 2e Mg U3 3e U Ti 2e Ti Be 2e Be Al 3 3e Al -l. 67 NnS 2e Zn S 2- -l. 44 MnCO 2e Mn CO l. 35 Cr(OH)3 3e Cr -l. 3 3OH - Zn(CN)4 2- Zn -l. 26 4CN - CdS 2e Cd -l. 23 SNis 2-2e Ni S 2- -l. 07 Mn 2e Mn -l. 05 FeS 2e Fe S-2 -l. 00 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 45
46 2H2O 2e H2 2OH Zn 2e Zn Cr3 3e Cr l U4 e U3-0. 6l Fe 2e Fe Cr3 e Cr -0. 4l Cd 2e Cd Ti e Ti Co 2e Co V3 e V Ni 2e Ni Sn 2e Sn Pb 2e Pb Fe3 3e Fe H 2e H S 2H 2e H2S Sn4 2e Sn Cu e Cu AgCl e AgCl Cu 2e Cu Cu e Cu M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 46
47 I2 2e 2I O2 2H 2e H2O Fe3 e Fe Hg 2e 2Hg Ag e Ag Hg 2e Hg HNO2 2H 2e NO H2O l. 00 Pt 2e Pt l. 2 Tl 3 2e Tl l. 21 O2 4H 4e 2H2O l. 23 Au3 3e Au l. 42 Ce4 e Ce3 l. 61 Au e Au l. 68 Pb 2e Pb l. 69 H2O2 2H 2e 2H2O l. 77 CO3 e CO l. 82 S2O82-2e 2SO F2 2e 2F F2 2H 2e 2HF M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 47
48 Bu çizelgedeki değerlerde eksi işaretli olanlar indirgen, artı işaretli olanlar ise yükseltgendirler. ksi işaretli olanlar yazıldıkları yönde meydana gelmedikleri hâlde artı işaretli olanlar yazıldıkları yönde kendiliklerinden meydana gelirler. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 48
49 Yukarıdaki eşitliğe göre aşağıdaki tepkimeler için Nerst şitliği MnO Zn Fe 3 2H CrO 2 4 e 2e 2 7 8H 2e 6e 5e Fe 2 14H Mn Zn(k) H (g) H2O 1.51 log 5 o 2Cr şeklinde yazılabilir. o o log log log 2 2 Zn Fe 3 Fe [ H ] [ Mn ] [ MnO ][ H ] 8 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 49 p 1 H2 2 7H O o log Cr [ 2 CrO ][ H ]
50 Standart elektrot potansiyeli bir yarı tepkime için yürütücü kuvvet hakkında nicel bilgi veren önemli bir fiziksel sabittir. Bu sabitle ilgili olarak şu özelliklerin bilinmesi gerekir. 1. Standart elektrot potansiyeli, keyfi olarak 0 V kabul edilen standart hidrojen elektrotunun anot olduğu bir elektrokimyasal hücrenin potansiyeli olduğundan, bağıl bir büyüklüktür. 2. Bir yarı tepkime için verilen standart elektrot potansiyeli kesinlikle indirgenme M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 50
51 3. Standart elektrot potansiyeli, eşitlenmiş yarı tepkimede yer alan bileşenlerin mol sayılarından bağımsızdır. Bir başka deyişle Fe 3 e Fe o V ise, yarı tepkimenin 5Fe 3 5e 5Fe o V şeklinde yazılması standart elektrot potansiyeli değerini değiştirmez. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 51
52 Nerst eşitliği ifadesinde durum farklıdır. Örneğin; birinci tepkime için Nerst eşitliği Fe Fe log 3 1 şeklinde ifade edilirken ikinci tepkime için Nerst eşitliği log 5 Fe 3 Fe 5 şeklinde ifade edilir M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 52
53 Bu iki logaritmik terim aynı değere sahiptir x log log 5 Fe 3 5 Fe Fe 3 Fe log log Fe 3 Fe Fe 3 Fe 5 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 53
54 4. Pozitif standart elektrot potansiyeli, söz konusu yarı tepkimenin kendiliğinden cereyan ettiğini gösterir. Yani yarı tepkimedeki yükseltgen, hidrojen iyonundan daha kuvvetli bir yükseltgendir. Negatif işaret ise bunun tam tersidir. 5. Yarı tepkimenin standart elektrot potansiyeli sıcaklığa bağımlıdır. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 54
55 şdeğerlik Noktası Potansiyeli Redoks titrasyonlarında eşdeğerlik noktasındaki potansiyel, özellikle indikatör seçimi için önemlidir. Örneğin; seryum(iv) ve demir(ii) arasındaki titrasyonda Ce 4 Fe Fe 3 Ce 3 şdeğerlik noktasındaki toplam potansiyel Fe 3 e Fe ve Ce 4 e - Ce 3 yarı tepkimelerinin toplamına eşittir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 55
56 eş o Ce log 3 Ce 4 Ce eş o Fe log Fe 3 Fe Bu iki tepkime potansiyelleri toplanırsa 4 o o Ce Fe 3 2 eş 0.059log 3 Ce Fe 4 3 Ce Fe elde edilir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 56
57 ve şdeğerlik noktasında 3 3 Fe Ce 4 Fe Ce olduğuna göre,yukarıdaki eşitlik kısaltılır ve log 1 0 olduğu düşünülürse eş o Ce 4 2 o Fe 3 eşitliği bulunur. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 57
58 Redoks Titrasyonlarında Denge Sabiti a (Yükseltgen) b(indirgen) a(indirgen) A B A b(yükseltgen) B Veya a Yük bindr aindr A B A byük B İndr İndr A B Yük Yük A B n n A A e e M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 58
59 A B o A o B n A n B log log [ İndr ] [ Yük ] [ İndr ] [ Yük ] Alınan ve verilen elektron sayıları eşit yani a nab nb olduğundan A B o A o B n a A n b B log log M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 59 A B A B [ İndr ] A [ Yük ] [ İndr ] B A a b a [ Yük ] b B
60 Dengede yarı tepkime potansiyelleri eşit olduğuna göre A B dir o A n a A log [ İndr ] A [ Yük ] A a a o B n b B log [ İndr ] B [ Yük ] b B b log a Yük A İndrB [ Yük ] b [ İndr ] B A b a n ( o o ) B A M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 60
61 a Yük [ İndr ] A B [ Yük ] b [ İndr ] B A b a K log K n o A o B M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 61
62 Yukarıdaki tepkimenin aind byük ayük A B A bind B şeklinde ifade edilmesi hâlinde denge sabiti log K n ( o o ) B A olarak bulunur. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 62
63 Örnek 1 Bir gümüş elektrot ve bir hidrojen elektrot içinde Ag iyonu bulunan çözeltiye daldırılmış ve potansiyel volt olarak okunmuştur. Buna göre çözeltideki gümüş iyonu derişimi nedir? (Bilgi :Ag e - Ag (k) için o 0.80 volt ) M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 63
64 o log Ag 1.0 x10 M 1 Ag ( log 1 log Ag ) log [ Ag ] M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 64
65 Örnek 2 Demir tozları, içinde 0.1 M Fe ve 0.1 M Cd bulunan bir çözeltiye katılmıştır. Bu çözeltide demirin Cd iyonunu indirgeyip indirgemeyeceğini bulunuz. (Bilgi : Fe 2e - Fe o volt Cd 2e - Cd o volt) M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 65
66 Fe o Cd o o Fe volt Fe 2 o Cd log log log 1 Cd 2 Fe 2 Cd ( ) 2 x volt Potansiyelin pozitif çıkması tepkimesinin sağ yönde olduğunu gösterir, yani Cd iyonunu indirger. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 66
67 Örnek M H 2 SO 4 li ortamda 0.1 N Fe ile 0.1 N Ce 4 iyonlarının titrasyonunda her bir bileşenin eşdeğerlik noktasındaki derişimlerini hesaplayınız. (Bilgi : 0.1 M H 2 SO 4 li ortamda o Fe volt ve o Ce volttur ) M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 67
68 eş o Ce 4 2 o Fe volt Bu, eşdeğerlik noktasındaki potansiyeli verir. Bu değerden yararlanarak her bir bileşenin derişimi ayrı ayrı hesaplanır. Yukarıdaki Fe Fe o 3 eş Fe log 3 eşitliğinde veriler yerine konursa; M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 68
69 Fe log Fe 3 log Fe Fe 3 ( ) Fe Fe x10 7 M M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 69
70 Bu oranda da anlaşıldığı gibi Fe nin büyük bir kısmı Fe 3 e dönüşmüştür. Ayrıca Fe ve Ce 4 derişimleri aynı olduğundan ve titrasyonda 1 eşdeğer gram Ce 4 iyonu ile 1 eşdeğer gram Fe iyonu tepkimeye girdiğinden, Fe 3 derişimi seyreltme nedeniyle Fe ilk derişiminin yaklaşık yarısı olur. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 70
71 ( ) Fe Fe 0.050M Fe 3.98x10 7 veya Fe 1.99x10 8 M M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 71
72 şdeğerlik noktasında [Ce 4 ] [Fe ] ve [Fe 3 ] [Ce ] olduğundan 4 Ce 1.99x [ Ce ] M 10 8 M bulunur. Aynı sonuca 3 Ce Ce o 4 eş Ce log 4 eşitliğini yukarıda olduğu gibi kullanılarak da varılabilir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 72
73 Örnek 4: tepkimesi için eşdeğerlik noktası potansiyelini hesaplayınız. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 73
74 Bu tepkimedeki yarı tepkimeler MnO 4 5e Mn 4H 2O 5Fe 3 5e 5Fe ve şeklinde yazılabilir. Bu yarı tepkimenin potansiyelleri ise, eş veya eş o Fe 3 o MnO log log Fe 3 Fe Mn MnO [ H ] 8 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 74 4 şeklindedir.
75 Bu eşitlikteki logaritmalı terimlerin kat sayılarının aynı olabilmesi için ikinci eşitliğin her iki tarafının 5 ile çarpılır o 5 eş 5 MnO log Mn MnO [ H ] 8 4 Bu iki eşitlik taraf tarafa toplanırsa o o 3 5 eş Fe 5 MnO log Fe Mn 3 Fe MnO H 8 4 elde edilir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 75
76 şdeğerlik noktasında 3 Fe 5 Mn Fe 5 MnO 4 olacağına göre, bu değer yukarıda yerine konur ve gerekli sadeleştirmeler yapılırsa eş o Fe 3 5 o MnO log 1 8 H elde edilir. Görüldüğü gibi yukarıdaki titrasyon için eşdeğerlik noktası potansiyeli ortamının ph ına bağlıdır. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 76
77 Örnek 5 Cu(k) 2Ag Cu 2Ag(k) tepkimesi için denge sabitini hesaplayınız. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 77
78 Hücre katot anot hücre Ag Cu olduğundan ve denge durumunda hücre 0 olduğundan, Hücre katot 0 anot katot Ag anot Cu Ag Cu yazılabilir. Buna göre iki yarı tepkime için Nerst eşitliği yazılıp yukarıdaki eşitlikte yerine konacak olursa log o 2 o 2 Ag elde edilir Cu 2 Ag Cu M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 78 log 1
79 şitlik yeniden düzenlenecek olursa o Ag o 2 Cu log log 2 Ag Cu 1 yazılabilir. İkinci oranın ters çevrilmesi ve log işaretinin değiştirilmesiyle aşağıdaki eşitlik bulunur o Ag o Cu log 1 [ Ag ] log [ Cu ] 1 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 79
80 Log terimleri birleştirilir ve yeniden düzenlenirse 2( o Ag o Cu ) log Cu 2 Ag log K LogK 2( o Ag o Cu ) elde edilir. Buradaki derişimler denge derişimleridir. Yukarıdaki tepkime için sayısal değerler tablodan bulunup yerine konacak olursa denge sabiti 2( ) log K K anti log15.91 K 3.92x10 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR olarak bulunur.
81 Örnek 6: 0.1 M NiSO 4 çözeltisine yeterli miktarda alüminyum eklenmiştir. Çözeltideki her bir bileşenin derişimleri nedir? M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 81
82 Buradaki redoks tepkimesi 2Al 3Ni 2Al 3 3Ni şeklinde, yarı tepkimeler ise, Al 3 3e Al o volt Ni 2e - Ni o 0.25 volt veya alınan ve verilen elektronlar eşit olduğundan 2Al 3 6e - 2Al o volt 3Ni 6e 3Ni o 0.25 volt şeklinde yazılır. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 82
83 Dengede yarı tepkime potansiyelleri eşit olduğundan log log 3 2 Al Ni 3 1 eşitliği elde edilir. Yukarıdaki redoks tepkimesinin denge sabiti K 3 2 Al 3 Ni olduğuna göre, yukarıdaki eşitlik bu oranı sağlayacak şekilde düzenlenebilir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 83
84 0.059 Al log Ni 3 Al 3 2 6x1.41 log Ni log K veya K 2.39x bulunur. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 84
85 K denge sabiti oldukça büyük bir değer olduğuna göre, Ni derişimi çok az demektir. Yani Ni nin tamamının nikel metali meydana getirmek üzere tepkimeye girdiği düşünülebilir. Tepkime sırasında 3 mol Ni 2mol Al 3 meydana getirdiğine göre, meydana gelen Al 3 derişimi 0.1 (2/3) M dir. Bu değer denge eşitliğinde yerine konursa M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 85
86 K Ni 3 Al Ni [ ] Ni Ni 2.64x10 M x x x x x x bulunur. 2.64x10-49 M değeri 0.1 M derişimine göre oldukça küçük olduğundan dengedeki bütün nikelin tepkimeye girdiği kabul edilebilir M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 86
87 Redoks Titrasyonlarında Titrasyon ğrisi Örnek 7: 100 ml 0.1 M Fe çözeltisinin 0.1 M Ce 4 ile titrasyonunu inceleyiniz ve titrasyon eğrisini çiziniz. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 87
88 Bu titrasyon Fe Ce 4 Ce 3 Fe tepkimesiyle ifade edilir ve buradaki yarı tepkimeler Fe Ce 3 4 e e Fe Ce 3 o o volt 1.61 volt Şeklindedir. Tepkimeye başlamadan önce ortamda hiç Fe 3 iyonu bulunmadığı için Fe 3 Fe dönüşümü için bir potansiyel gözlenmez. Çözeltiye yükseltgen eklenmesiyle derişimde bir değişiklik hemen görülür. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 88
89 10 ml Ce 4 eklendiğinde: Tepkimeye başlamadan önce ortamda 100x0.1x x10-2 mol Fe iyonu bulunurken 10 ml Ce 4 eklenmesiyle bunun 10x0.1x x10-3 molü tepkimeye girmiş ve 1.0x x x10-3 molü çözeltide kalmıştır, bu sırada 1.0x10-3 mol Fe 3 iyonu meydana gelmiştir. Buna göre ortamdaki bileşenlerin derişimleri hesaplanabilir. 10.0x Ce Ce 9.09x10 M M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 89
90 Burada [Ce 4 ], eklenen 10 ml çözeltiden denge nedeniyle tepkimeye girmeyen kısımdır. Ancak K denge sabiti oldukça büyük olduğundan Ce 4 iyonunun tamamının tepkimeye girdiği kabul edilebilir. 10.0x x0.110x [ Fe ] [ Ce ] x Fe Ce 8.18x10 M 3 M M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 90
91 Buradaki potansiyel yarı tepkimelerden herhangi birinin kullanılmasıyla hesaplanabilir. eş o Ce log Ce 3 Ce 4 eş o Fe log Fe Fe 3 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 91
92 Bunlardan ikincisinin kullanılması, Fe ve Fe 3 derişimlerinin hesaplanmış olması bakımından uygundur. eş eş eş log volt 0.059log M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 92
93 20 ml Ce 4 eklendiğinde: 20x0.1 Fe 3 Ce 4 100x0.1 20x0.1 Fe Ce log volt M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 93
94 40 ml Ce 4 eklendiğinde: 40x x0.1 40x [ Fe ] [ Ce ] [ Fe ] [ Ce ] log volt M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 94
95 60 ml Ce 4 eklendiğinde: 60x0.1 Fe 3 Ce 4 100x0.1 60x0.1 Fe Ce log volt M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 95
96 80 ml Ce 4 eklendiğinde: 80x0.1 Fe 3 Ce 4 100x0.1 80x0.1 Fe Ce log volt M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 96
97 99 ml Ce 4 eklendiğinde: 99x0.1 Fe 3 Ce 4 100x0.1 99x0.1 Fe Ce log volt M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 97
98 şdeğerlik noktasında yani 100 ml Ce 3 eklendiğindeki yarı tepkime potansiyelleri ve bu sıradaki derişimler de hesaplanabilir. klenen Ce 4 iyonu, derişimi ortamdaki ilk Fe iyonu derişimine eşit olduğundan 100 ml Ce 4 ile eşdeğerlik noktasına varılmış olur. Bu noktada Fe Ce 4 Fe 3 Ce 3 eşitliğine göre [Fe ve [Fe 3 ] [Ce ] [Ce 4 3 ] ] yazılabilir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 98
99 Buradaki her bir yarı tepkime için Nernst eşitliği, eş eş log log 3 Ce 4 Ce Fe 3 Fe şeklinde yazılır. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 99
100 şdeğerlik noktasında (dengede) her iki yarı tepkimenin potansiyelleri eşit olduğundan her iki eşitlik alt alta toplanabilir. Bu işlem sonunda 2 eş 3 Fe Ce 3 Fe Ce log 4 elde edilir. Burada [Fe 3 ] [Ce 3 ] ve [Fe ] [Ce 4 ] olduğundan logaritmalı terim sıfır olur ve 2 eş 2.38 volt veya eş 1.19volt bulunur. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 100
101 Yukarıda hesaplanan eşdeğerlik noktası potansiyeli, n 1 o 1 n 1 n n 2 2 o 2 genel formülü ile de hesaplanabilir. Burada 1o ve o 2 standart yarı tepkime potansiyellerini, n 1 ve n 2 ise bu yarı tepkimelerde verilen veya alınan elektronları belirler. Redoks tepkimelerinde, H ve OH - da bulunuyorsa yukarıdaki genel formülün geçerli olabilmesi için derişimlerinin birer molar olması gerekir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 101
102 şdeğerlik noktasından sonra potansiyelin birden yükseldiği görülür. şdeğerlik noktasından sonraki potansiyel hesaplamalarında demir iyonlarının derişimleri yerine seryum iyonlarının esas alınması hesaplamalarda kolaylık sağlar. Çünkü Fe iyonları seryum iyonlarına oranla oldukça azalmıştır. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 102
103 101 ml Ce 4 eklendiğinde: [ Ce ] [ Fe ] 3 [ Ce ] [ Fe ] x x log volt M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 103
104 110 ml Ce 4 eklendiğinde: [ Ce ] [ Fe ] 3 [ Ce ] [ Fe ] x x log volt M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 104
105 150 ml Ce 4 eklendiğinde: 100x x log volt [ Ce ] [ Fe ] 3 [ Ce ] [ Fe ] 4 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 105
106 200 ml Ce 4 eklendiğinde: 100x0.1 Ce 3 Fe x0.1 Ce 4 Fe log 1.61 volt M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 106
107 Çizelge :Fe çözeltisinin Ce 4 ile titrasyonu klenen Ce 4 (ml) Fe (M) Fe (M) Ce 4 (M) Ce 3 (M) (volt) 1.0 x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 107
108 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 108
109 Redoks Titrasyonlarında Kullanılan İndikatörler Redoks titrasyonlarında eşdeğerlik noktasını belirlemek için birkaç yöntem uygulanır. Bunlar, başlıca iki grupta incelenebilir. Bunlardan ilki kullanılan ayıraçların titrasyon ortamındaki derişimleri ile doğrudan ilgilidir. Permanganat titrasyonunda, permanganatın bir damla fazlasının ortamı mor renge boyaması, demir titrasyonunda demir(iii) iyonunun bir damla fazlasının ortamdaki tiyosiyanür ile kırmızı renk vermesi, iyot titrasyonunda iyodun nişasta ile meydana getirdiği mavi rengin tiyosülfatın bir damla fazlası ile kaybolması, bu türe birer örnektir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 109
110 İkinci tür indikatörler ise titrasyon ayıraçlarının birinin derişiminin azalması, artması veya yeni bir ürünün meydana gelmesine bağlı olmaksızın yalnız sistemdeki potansiyel değişimine bağlı olan indikatörlerdir. Bu indikatörler organik boyalar olup asit-baz indikatörlerinin belli ph aralığında renk değiştirmesi gibi belli potansiyel aralıklarında renk değiştirirler. Bu İndikatörler belli potansiyellerde İnd ne İnd şeklinde indirgenir veya yükseltgenir. İndikatörün yükseltgenmiş ve indirgenmiş şekilleri farklı renktedirler. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 110
111 Çizelge Redoks titrasyonlarında kullanılan önemli indikatörler İndikatörler 5- Nitro-1,10 fenantrolin demir(ii) Sülfat (Nitro ferroin) 2,3- difenilamin dikarboksilik asit 1,10- fenantrolin demir(ii) sülfat (ferroin) Rengi İndirgen Yükseltgen Değişim Potansiyeli (V) Koşullar Açık mavi Mor-kırmızı M H 2 SO 4 Mavi-mor Renksiz M H 2 SO 4 Açık Mavi Kırmızı M H 2 SO 4 2,2 - bipiridin demir(ii) sülfat Açık mavi Kırmızı 0.97 Difenilamin sülfonik Asit Kırmızı-mor Renksiz 0.85 Seyreltik asit Difenilamin Mor Renksiz 0.76 Seyreltik asit p-etoksicersodin Sarı Kırmızı 0.76 Seyreltik asit Metilen mavisi Mavi Renksiz M asit İndigotetrasülfonat Mavi Renksiz M asit Fenosafranin Kırmızı Renksiz M asit 1,10- fenantralin va-nadyum(ii) iyonu Açık yeşil Mavi 0.15 M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 111
112 Redoks Titrasyonlarında Yardımcı Ayıraçlar Redoks titrasyonları, analiz çözeltisinin ayarlı bir yükseltgen veya ayarlı bir indirgen ile tepkimeye sokulması temeline dayanır. Analizin doğru bir şekilde yapılabilmesi için çözeltideki analiz edilen maddenin tek bir değerlikte olması ve başka bir yükseltgen veya indirgenin ortamda bulunmaması gerekir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 112
113 Birden fazla yükseltgenme basamağına sahip maddelerde bir ön işlemle o maddenin ya en yüksek değerliği (ki bu durumda bir indirgenle titre etmek gerekir) ya da en düşük değerliği (ki bu durumda da bir yükseltgenle titre etmek gerekir) elde edilir. Redoks titrasyonunda kullanılan bu tür ayıraçlara yardımcı ayıraçlar denir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 113
114 Yükseltgen yardımcı ayıraçlar Bunların en önemlileri sodyum peroksit veya hidrojen peroksit, amonyum persülfat ve sodyum bizmutat dır. Sodyum bizmutat NaBiO 3, oldukça kuvvetli bir yükseltgendir. Örneğin; mangan(ii) yi permanganata yükseltgemede başarıyla kullanılabilir. Tepkime sırasında Bi 5 indirgenerek Bi 3 e dönüşür. Fazlası süzülerek ortamdan uzaklaştırılabilir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 114
115 Amonyumun persülfat (NH 4 ) 2 S 2 O 8, asitli ortamda krom(iii) ü dikromata, seryum(iii) ü seryum(iv) e ve mangan(ii) yi permanganata dönüştürmede başarıyla kullanılan bir yükseltgendir. Tepkime sırasında S 2 O 8 2- indirgenerek SO 4 2- e dönüşür. Fazlası kaynatılarak ortamdan uzaklaştırılabilir. 2 2 S2O 8 2H 2O 2SO 4 O 2 4H Sodyum peroksit veya hidrojen peroksit en çok kullanılan yükseltgenlerdendir. Fazlası kaynatılarak ortamdan uzaklaştırılabilir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 115
116 Çizelge Yardımcı ayıraç olarak kullanılan bazı yükseltgenler Yükseltgen Fazlasının ortamdan uzaklaştırılma şekli KMnO 4 MnSO 4 ile kaynatılıp MnO 2 e dönüştürülerek (NH 4 ) 2 S 2 O 2 Kaynatılarak O 3 Kaynatılarak H 2 O 2 Kaynatılarak KIO 4 Hg 5 (IO 6 ) 2 hâlinde çöktürülerek PbO 2 Süzülerek NaBiO 3 Süzülerek KClO 3 Asit çözeltisinde kaynatılarak HClO 4 Seyreltilip soğutularak M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 116
117 İndirgen yardımcı ayıraçlar İndergeme amacıyla kullanılan yardımcı ayıraçların başında saf metaller gelir. Bu metallerin en önemlileri çinko, kadmiyum, alüminyum, kurşun, bakır, civa ve gümüştür. Bunlar parça veya toz hâlinde kullanabilirler. Fazlası süzülerek çözeltiden uzaklaştırılabilir. Kullanılan diğer indirgenler arasında H 2 S, SO 2 ve SnCl 2 gelir. Hidrojen sülfür ve kükürt dioksitin fazlası kaynatılarak, kalay(ii) klorürün fazlası ise civa(ii) klorür ile giderilebilir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 117
118 Redoks titrasyonlarında kullanılan MnO 4-,Cr 2 O 7 2-, I -, Ce 4 ve BrO 3 - yardımcı yükseltgen madde olarak değil, daha çok ayarlı yükseltgen maddeler olarak kullanıldığından kendi adlarıyla anılan titrasyon yöntemi olarak bilinir. M.DMİR(ADU) RDOKS POTANSİYLİ V PİLLR 118
Üçüncü Tek Saatlik Sınav 5.111
Sayfa 1 /10 Üçüncü Tek Saatlik Sınav 5.111 İsminizi aşağıya yazınız. Sınavda kitaplarınız kapalı olacaktır. 6 problemi de çözmelisiniz. Bir problemin bütün şıklarını baştan sona dikkatli bir şekilde okuyunuz.
3) Oksijenin pek çok bileşiğindeki yükseltgenme sayısı -2 dir. Ancak, H 2. gibi peroksit bileşiklerinde oksijenin yükseltgenme sayısı -1 dir.
5.111 Ders Özeti #25 Yükseltgenme/İndirgenme Ders 2 Konular: Elektrokimyasal Piller, Faraday Yasaları, Gibbs Serbest Enerjisi ile Pil-Potansiyelleri Arasındaki İlişkiler Bölüm 12 YÜKSELTGENME/İNDİRGENME
KİMYA II DERS NOTLARI
KİMYA II DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Genel anlamda elektrokimya elektrik enerjisi üreten veya harcayan redoks reaksiyonlarını inceler. Elektrokimya pratikte büyük öneme sahip bir konudur. Piller,
Elektrokimya. KIM254 Analitik Kimya 2 - Dr.Erol ŞENER
Elektrokimya Maddenin elektrik enerjisi ile etkileşimi sonucu ortaya çıkan kimyasal dönüşümler ile fiziksel değişiklikleri ve kimyasal enerjinin elektrik enerjisine çevrilmesini inceleyen bilimdalı elektrokimyadır.
Elektrot Potansiyeli. (k) (k) (k) Tepkime vermez
Elektrot Potansiyeli Uzun metal parçası, M, elektrokimyasal çalışmalarda kullanıldığında elektrot adını alır. M n+ metal iyonları içeren bir çözeltiye daldırılan bir elektrot bir yarı-hücre oluşturur.
KİMYA II DERS NOTLARI
KİMYA II DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Sulu Çözeltilerin Doğası Elektrolitler Metallerde elektronların hareketiyle elektrik yükü taşınır. Saf su Suda çözünmüş Oksijen gazı Çözeltideki moleküllerin
HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ
HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ KĐMYA ÖĞRETMENLĐĞĐ ORTAÖĞRETĐM KĐMYA DENEYLERĐ PROJE HEDEF SORUSU: BASĐT PĐL NASIL YAPILIR? Projeyi hazırlayan: Özkan Cengiz Alessandro Volta PROJE KONUSU: ELEKTROKĐMYA PROJENĐN
a. Yükseltgenme potansiyeli büyük olanlar daha aktifdir.
ELEKTROKİMYA A. AKTİFLİK B. PİLLER C. ELEKTROLİZ A. AKTİFLİK Metallerin elektron verme, ametallerin elektron alma yatkınlıklarına aktiflik denir. Yani bir metal ne kadar kolay elektron veriyorsa bir ametal
Yükseltgenme-indirgenme tepkimelerinin genel ilkelerinin öğrenilmesi
DENEY 6 KMNO4 İLE Fe 2+ MİKTAR TAYİNİ 6.1. AMAÇ 6.2. TEORİ Yükseltgenme-indirgenme tepkimelerinin genel ilkelerinin öğrenilmesi Yükseltgenme bir atomun yükseltgenme sayısının cebirsel olarak arttığı bir
ELEKTROKİMYA II. www.kimyahocam.com
ELEKTROKİMYA II ELEKTROKİMYASAL PİLLER Kendiliğinden gerçekleşen redoks tepkimelerinde elektron alışverişinden yararlanılarak, kimyasal bağ enerjisi elektrik enerjisine dönüştürülebilir. Kimyasal enerjiyi,
BÖLÜM. Elektrotlar ve Elektrokimyasal Hücreler 1. ÜNİTE İÇERİK Elektrot ve Elektrolit Yarı Hücre ve Hücre
1. 2 1. İÇERİK 1.2.1 Elektrot ve Elektrolit 1.2.2 Yarı Hücre ve Hücre Elektrotlar ve Elektrokimyasal Hücreler Bitkilerin fotosentez yapması, metallerin arıtılması, yakıt hücrelerinin görev yapması gibi
KİMYA ÖZEL VİDEO FASİKÜLLERİ KİMYA VE
KİMYA VE ELEKTRİK 1. REDOKS TEPKIMELERI İndirme ve yükseltgenmenin bir arada gerçekleştiği tepkimelere redoks tepkimeleri denir. 3 PO ve HPO m 4 4 iyonlarında fosforun yükseltgenme basamağı aynı olduğuna
İYON TEPKİMELERİ. Prof. Dr. Mustafa DEMİR. (Kimyasal tepkimelerin eşitlenmesi) 03-İYON TEPKİMELERİ-KİMYASAL TEPKİMELERİN EŞİTLENMESİ 1 M.
İYN TEPKİMELERİ (Kimyasal tepkimelerin eşitlenmesi) Prof. Dr. Mustafa DEMİR 0İYN TEPKİMELERİKİMYASAL TEPKİMELERİN EŞİTLENMESİ 1 Bir kimyasal madde ısı, elektrik veya çözücü gibi çeşitli fiziksel veya kimyasal
BÖLÜM. Ne Neyi Yükseltger/İndirger? 1. ÜNİTE 3 BÖLÜM İÇERİK
1. ÜNİT Ne Neyi Yükseltger/İndirger? 3. BÖLÜM 3 BÖLÜM İÇRİK 1.3.1 Standart lektrot Potansiyeli 1.3.2 Redoks Reaksiyonlarının İstemliliği ve lektrot Potansiyelleri 1.3.3 lektrot Potansiyelini tkileyen Faktörler
HAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 5 DENEYİN ADI: SUYUN ELEKTRİK ENERJİSİ İLE AYRIŞMASI
HAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 5 DENEYİN ADI: SUYUN ELEKTRİK ENERJİSİ İLE AYRIŞMASI DENEYİN AMACI: ELEKTRİK ENERJİSİNİ KULLANARAK SUYU KENDİSİNİ OLUŞTURAN SAF MADDELERİNE
Üçüncü Tek Saatlik Sınav 5.111
Sayfa 1 /10 Üçüncü Tek Saatlik Sınav 5.111 İsminizi aşağıya yazınız. Sınavda kitaplarınız kapalı olacaktır. 6 problemi de çözmelisiniz. Bir problemin bütün şıklarını baştan sona dikkatli bir şekilde okuyunuz.
Hidroklorik asit ve sodyum hidroksitin reaksiyonundan yemek tuzu ve su meydana gelir. Bu kimyasal olayın denklemi
KİMYASAL DENKLEMLER İki ya da daha fazla maddenin birbirleri ile etkileşerek kendi özelliklerini kaybedip yeni özelliklerde bir takım ürünler meydana getirmesine kimyasal olay, bunların formüllerle gösterilmesine
4. KCIO 3 + SO 2 + H 2 O KCI + H 2 SO 4. A) KCIO 3 'teki CI'nin yükseltgenme basamağı +7'dir.
KClO 3 + 3SO + 3H O KCl + 3H SO 4 Kimya ve Elektrik / Redoks Tepkimeleri BÖLÜM 07 Test 0. Aşağıdaki tepkimelerden hangisi elektron alış-verişi yoluyla gerçekleşen bir tepkime değildir? A) Zn + KOH K ZnO
Bir redoks reaksiyonunun hücre diyagramıyla tanımlanması. Aluminyum metali, sulu çözeltide çinko (2) iyonlarıyla yer değiştirir.
1 ÖRNEKLER Ref: Enstrümantal Analiz ÖRNEK: 1 Bir redoks reaksiyonunun hücre diyagramıyla tanımlanması Aluminyum metali, sulu çözeltide çinko (2) iyonlarıyla yer değiştirir. a. Yükseltgenme, indirgenme
ve DEĞERLEND ERLENDĐRMERME
ÖĞRETĐMDE PLANLAMA ve DEĞERLEND ERLENDĐRMERME Dersin Sorumlusu:Prof.Dr Prof.Dr.Đnci Morgil Hazırlayan: rlayan:g.pınar Arslan Bisikletim neden paslandı? Günlük k yaşam am ile ilişkisi: Günlük k hayatta
BÖLÜM. Kimyasallardan Elektrik Üretimi 1. ÜNİTE 4 BÖLÜM. İÇERİK Galvanik Piller Bataryalar: Kimyasal Tepkimelerden Elektrik Üretimi
1. ÜNİTE Kimyasallardan Elektrik Üretimi 4. BÖLÜM 4 BÖLÜM İÇERİK 1.4.1 Galvanik Piller 1.4.2 Bataryalar: Kimyasal Tepkimelerden Elektrik Üretimi Kimyasallardan Elektrik Üretimi Kalp rahatsızlığı olan kişilerde
ürünler ve reaktiflerin standart hallerinde olduğu pil potansiyeli (pil voltajı). E nin birimi volttur.
26.1 5.111 Ders Özeti #26 Yükseltgenme/Ġndirgenme Ders 3 Konular: Yarı Hücre Tepkimelerini Toplama ve Çıkarma, ve Nernst EĢitliği Bölüm 12 Cuma Günü materyallerinden Standart Haller ve Pil Potansiyelleri
Doğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87
Doğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87 Rb izotoplarından oluşmuştur. İzotopların doğada bulunma yüzdelerini hesaplayınız. Bir bileşik
Yükseltgenme-İndirgenme Reaksiyonlar ve Elektrokimya
ÜNİTE 12 Yükseltgenme-İndirgenme Reaksiyonlar ve Elektrokimya Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Bir bileşik veya iyondaki elementlerin yükseltgenme sayısını belirleyebilecek, Yükseltgenme sayılarındaki
HAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği. DENEY NO: 6 DENEYİN ADI: DOYMUŞ NaCl ÇÖZELTİSİNİN ELEKTROLİZİ
HAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 6 DENEYİN ADI: DOYMUŞ NaCl ÇÖZELTİSİNİN ELEKTROLİZİ DENEYİN AMACI: Doymuş NaCl çözeltisinin elektroliz sonucu elementlerine ayrışmasının
AKTİVİTE KATSAYILARI Enstrümantal Analiz
1 AKTİVİTE KATSAYILARI Enstrümantal Analiz Bir taneciğin, aktivitesi, a M ile molar konsantrasyonu [M] arasındaki bağıntı, a M = f M [M] (1) ifadesiyle verilir. f M aktivite katsayısıdır ve birimsizdir.
ve denge sabitleri gibi bilgilere ulaşı şılabilir.
ELEKTROANALİTİK K KİMYAK Elektrokimya: Maddenin elektrik enerjisi ile etkileşmesi sonucu ortaya çıkan fiziksel ve kimyasal enerjinin elektrik enerjisine çevrilmesini inceleyen bilim dalı. Elektroanalitik
KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü
KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler ve örnek çözümleri derste verilecektir. BÖLÜM 2 KİMYASAL HESAPLAMALAR
Kuvvetli Asit ve Kuvvetli Baz Titrasyonları
Kuvvetli Asit ve Kuvvetli Baz Titrasyonları Prof. Dr. Mustafa DEMİR http://web.adu.edu.tr/akademik/mdemir/ M.DEMİR(ADU) 2009-06-KUVVETLİ ASİT VE BAZ TİTRASYONLARI 1 Sulu çözeltilerde [H 3 O ] kaynağı 1)
Ch 20 ELEKTROKİMYA: cell
Ch 20 ELEKTROKİMYA: Elektrik ve kimyasal reaksiyonlar arasındaki bağlantı araştırması Elektrokimyasal reaksiyonlarda elektronlar bir türden diğerine aktarılırlar. Öğrenme amaçları ve temel beceriler: oksidasyon,indirgeme,
BÖLÜM. Elektroliz 1. ÜNİTE 5 BÖLÜM İÇERİK
1. ÜNİTE Elektroliz 5. BÖLÜM 5 BÖLÜM Elektroliz İÇERİK 1.5.1 Elektrik Akımı ve Maddesel Değişim 1.5.2 Faraday ın Elektroliz Kanunları 1.5.3 Endüstriyel Elektroliz İşlemleri Alüminyum fabrikalarında elde
REDOKS TİTRASYONLARI (çözümlü problemler)
REDKS TİTRASYNLARI (çözümlü problemler) Prof. Dr. Mustafa DEMİR http://web.adu.edu.tr/akademik/mdemir/ 009-19-REDKS Örnek 1 İyodu ayarlamak için 0.10 g As tartılmış ve gerekli işlemlerden sonra 18.67 ml
ASİTLER- BAZLAR. Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur.
ASİTLER- BAZLAR SUYUN OTONİZASYONU: Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur. H 2 O (S) H + (suda) + OH - (Suda) H 2 O (S) + H +
KİMYA VE ELEKTRİK
KİMYA VE ELEKTRİK Yükseltgenme Basamaklarının Hesaplanması: 1.kural:Atomik veya moleküler yapıdaki bütün elementlerin yükseltgenme basamakları sıfırdır 2.kural:Moleküller veya iyonik bütün bileşiklerdeki
REDOKS TİTRASYONLARI (PERMANGANOMETRİ)
REDKS TİTRASYNLARI (PERMANGANMETRİ) Prof. Dr. Mustafa DEMİR http://web.adu.edu.tr/akademik/mdemir/ 00918PERMANGANATIYT TİTRASYNLARI 1 Permanganat iyonunun kuvvetli bir yükseltgen olması (zayıf indirgenleri
HAZIRLAYAN Mutlu ġahġn. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEYĠN AMACI: ELEKTROLĠZ OLAYININ ÖĞRENĠLMESĠ VE BĠR METAL PARÇASININ BAKIR ĠLE KAPLANMASI
HAZIRLAYAN Mutlu ġahġn Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 7 DENEYĠN ADI: ELEKTROLĠZ ĠLE BAKIR KAPLAMA DENEYĠN AMACI: ELEKTROLĠZ OLAYININ ÖĞRENĠLMESĠ VE BĠR METAL PARÇASININ BAKIR ĠLE KAPLANMASI
YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ KİMYA
YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ KİMYA SORU 1: 32 16X element atomundan oluşan 2 X iyonunun; 1.1: Proton sayısını açıklayarak yazınız. (1 PUAN) 1.2: Nötron sayısını açıklayarak yazınız. (1 PUAN) 1.3: Elektron
ASİT-BAZ DENGESİ ÖSS DE ÇIKMIŞ SORULAR
1. Amonyağın, NH 3, baz özelliği gösterdiğini açıklayan denklem aşağıdakilerden hangisidir? A) NH 3(gaz) NH 3(sıvı) B) N 2(gaz) + 3H 2(gaz) 2NH 3(gaz) C) 2NH 3(gaz) +5/2O 2(gaz) 2NO (gaz) + 3H 2 O (gaz)
İÇERİK. Suyun Doğası Sulu Çözeltilerin Doğası
İÇERİK Suyun Doğası Sulu Çözeltilerin Doğası Su içinde İyonik Bileşikler Su içinde Kovalent Bileşikler Çökelme Tepkimesi Asit-Baz Tepkimeleri (Nötürleşme) Yükseltgenme-İndirgenme Tepkimeleri Önemli Tip
Bileşikteki atomların cinsini ve oranını belirten formüldür. Kaba formül ile bileşiğin molekül ağırlığı hesaplanamaz.
BİLEŞİKLER Birden fazla elementin belirli oranlarda kimyasal yollarla bir araya gelerek, kendi özelligini kaybedip oluşturdukları yeni saf maddeye bileşik denir. Bileşikteki atomların cins ve sayısını
4. ELEKTROLİZ. Elektroliz kabı (beher), bakır elektrotlar, bakır sülfat çözeltisi, ampermetre, akım kaynağı, terazi (miligram duyarlıklı), kronometre.
4. ELEKTROLİZ AMAÇLAR 1. Sıvı içinde elektrik akımının iletilmesini öğrenmek. 2. Bir elektroliz hücresi kullanarak bakırın elektro kimyasal eşdeğerinin bulunmasını öğrenmek. 3. Faraday kanunlarını öğrenerek
ÇOKLU DENGELER -1. Prof.Dr.Mustafa DEMİR ÇOKLU DENGE PROBLEMİ ÇÖZÜMÜNDE SİSTEMATİK YAKLAŞIM M.DEMİR 08-ÇOKLU DENGELER-1 1
ÇOKLU DENGELER -1 ÇOKLU DENGE PROBLEMİ ÇÖZÜMÜNDE SİSTEMATİK YAKLAŞIM Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR 08-ÇOKLU DENGELER-1 1 Kimyasal tepkimelerin bir çoğu, ortamda birden fazla tür olduğu ve bu türler arasında
Burada a, b, c ve d katsayılar olup genelde birer tamsayıdır. Benzer şekilde 25 o C de hidrojen ve oksijen gazlarından suyun oluşumu; H 2 O (s)
1 Kimyasal Tepkimeler Kimyasal olaylar elementlerin birbirleriyle etkileşip elektron alışverişi yapmaları sonucu oluşan olaylardır. Bu olaylar neticesinde bir bileşikteki atomların sayısı, dizilişi, bağ
ASİT VE BAZ TEPKİMELERİ
ASİT VE BAZ TEPKİMELERİ METAL AKTİF METAL YARISOY METAL SOY METAL AMFOTER METAL 1A (Li, Na, K) Cu (Bakır) Au (Altın) Zn Cr 2A (Mg, Ca) Hg (Civa) Pt (Platin) Al Pb Ag (Gümüş) Sn 1- ASİT + AKTİF METAL TUZ
Elektrokimya ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Yrd.Doç.Dr. Hayrettin TÜRK
Elektrokimya Yazar Yrd.Doç.Dr. Hayrettin TÜRK ÜNİTE 14 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; elektrokimya hakkında bilgi edinecek, elektrokimyasal hücrenin kısımlarını ve yazım şeklini öğrenecek, bir elektrokimyasal
ELEKTRO METALÜRJ BAHAR
ELEKTRO METALÜRJ 2016-2017 BAHAR ANOT KATOT HÜCRE - ELEKTROL T Anot ve Katodun Enine Kesitleri Kenar Büyümesi Anod Anod Katod Katod Anod M + M + M + M + M + M + Hücrede Ak m Da Molarite = M = Çözünen
KOROZYONUN ELEKTROKİMYASAL PRENSİPLERİ
KOROZYONUN ELEKTROKİMYASAL PRENSİPLERİ Bir malzemenin kimyasal bileşimi ve fiziksel bütünlüğü korozif bir ortam içerisinde değişir. Malzemeler; Korozif bir sıvı ile çözünebilir, Yüksek sıcaklıklarda bozunabilir,
Kimya Mühendisliği Bölümü, 2014/2015 Öğretim Yılı, Bahar Yarıyılı 0102-Genel Kimya-II Dersi, Dönem Sonu Sınavı
Kimya Mühendisliği Bölümü, 2014/2015 Öğretim Yılı, Bahar Yarıyılı 0102-Genel Kimya-II Dersi, Dönem Sonu Sınavı 20.05.2015 Soru (puan) 1 (20 ) 2 (20 ) 3 (20 ) 4 (25) 5 (20 ) 6 (20 ) Toplam Alınan Puan Not:
1. ÜNİTE: MODERN ATOM TEORİSİ İyon Yükleri ve Yükseltgenme Basamakları
1. ÜNİTE: MODERN ATOM TEORİSİ 1.7. İyon Yükleri ve Yükseltgenme Basamakları Yüksüz bir atomun yapısındaki pozitif (+) yüklü protonlarla negatif () yüklü elektronların sayıları birbirine eşittir. Yüksüz
5.111 Ders Özeti #23 23.1
5.111 Ders Özeti #23 23.1 Asit/Baz Dengeleri (Devam) Konu: Titrasyon Cuma günü ders notlarından Asidik tampon etkisi: Zayıf asit, HA, protonlarını ortamdaki kuvvetli bazın OH iyonlarına aktarır. Zayıf
ÇÖZÜNÜRLÜK (ORTAK İYON ETKİSİ ) (Çöktürme ile Ayırma)
ÇÖZÜNÜRLÜ (ORTA İYON ETİSİ ) (Çöktürme ile Ayırma) Prof. Dr. ustafa DEİR 08ORTA İYON ETİSİ07B ÇÖZÜNÜRLÜ ÇÖTÜRE İLE AYIRA 1 ORTA İYON ETİSİ 08ORTA İYON ETİSİ07B ÇÖZÜNÜRLÜ ÇÖTÜRE İLE AYIRA ORTA İYON ETİSİ
BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI II DERSİ AKIMLI VE AKIMSIZ KAPLAMALAR DENEY FÖYÜ
BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI II DERSİ AKIMLI VE AKIMSIZ KAPLAMALAR DENEY FÖYÜ Gelişen teknoloji ile beraber birçok endüstri alanında kullanılabilecek
SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE
İMYASAL DENGE SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE Prof. Dr. Mustafa DEMİR M.DEMİR 06-İMYASAL DENGE 1 SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE Bileşikler suda, özelliklerine göre az veya çok oranda ayrışarak iyonlaşırlar. İyon içeren
Çözünürlük kuralları
Çözünürlük kuralları Bütün amonyum, bileşikleri suda çok çözünürler. Alkali metal (Grup IA) bileşikleri suda çok çözünürler. Klorür (Cl ), bromür (Br ) ve iyodür (I ) bileşikleri suda çok çözünürler, ancak
ASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI M.DEMİR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI 1
ASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI M.DEMİR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI 1 Asit ve baz, değişik zamanlarda değişik şekillerde tanımlanmıştır. Bugün bu tanımların hepsi de kullanılmaktadır. Hangi tanımın
Bölüm 5: Sulu Çözelti Tepkimelerine Giriş
Genel Kimya İlkeler ve Modern Uygulamalar Petrucci Harwood Herring 8. Baskıdan Çeviri Bölüm 5: Sulu Çözelti Tepkimelerine Giriş Çeviri Editörleri Tahsin Uyar Serpil Aksoy Slide 1 of 43 İçerik 1. Sulu Çözeltilerin
Örnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri :
Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani
ALDEHİT VE KETONLAR(II) ELDE EDİLME YÖNTEMLERİ KİMYASAL ÖZELLİKLERİ
ALDEHİT VE KETONLAR(II) ELDE EDİLME YÖNTEMLERİ KİMYASAL ÖZELLİKLERİ ALDEHİT ELDE EDİLME TEPKİMELERİ 1-Primer Alkollerin bir basamak yükseltgenmesiyle: Örnek: 2-Karboksilli Asitlerin Bir Basamak İndirgenmesiyle:
5.111 Ders Özeti #21 21.1
5.111 Ders Özeti #21 21.1 AsitBaz Dengesi Bölüm 10 Okunsun Konular: Asit ve Bazların Sınıflandırılması, Suyun Öziyonlaşması, ph Fonksiyonları, Asit ve Baz Kuvvetleri, Zayıf Asit İçeren Dengeler. Asit ve
İletkenlik, maddenin elektrik akımını iletebilmesinin ölçüsüdür.
İletkenlik, maddenin elektrik akımını iletebilmesinin ölçüsüdür. C= 1/R dir. Yani direncin tersidir. Birimi S.m -1 dir. (Siemens birimi Alman bilim insanı ve mucit Werner von Siemens e ithafen verilmiştir)
BÖLÜM. Korozyon 1. ÜNİTE İÇERİK Metallerde Korozyon Endüstriyel Korozyonu Önleme Teknikleri
6 6. 1. ÜNİTE Korozyon BÖLÜM BÖLÜM İÇERİK 1.6.1 Metallerde Korozyon 1.6.2 Endüstriyel Korozyonu Önleme Teknikleri Korozyon Son yıllarda inşaat sektöründe kullanımının artması ile metallerin uzun yıllar
GENEL KİMYA. Yrd.Doç.Dr. Tuba YETİM
GENEL KİMYA KİMYASAL REAKSİYONLAR Kimyasal Tepkime Kimyasal tepkime, Bir ya da birkaç maddenin (tepkenler) yeni bir bileşik grubuna (ürünler) dönüştürülmesi işlemidir. Tepkenler Ürünler NO + 1/2 O 2 NO
Genel Kimya Prensipleri ve Modern Uygulamaları Petrucci Harwood Herring 8. Baskı. Bölüm 4: Kimyasal Tepkimeler
Genel Kimya Prensipleri ve Modern Uygulamaları Petrucci Harwood Herring 8. Baskı Bölüm 4: Kimyasal Tepkimeler İçindekiler 4-1 Kimyasal Tepkimeler ve Kimyasal Eşitlikler 4-2 Kimyasal Eşitlik ve Stokiyometri
Katoda varan pozitif iyonlar buradan kendilerini nötrleyecek kadar elektron alırlar.
ELEKTROLİZ Şekilde verilen kapta saf su var iken, anahtar kapatıldığında lamba yanmaz. Saf suyun içine H 2 SO 4, NaCI, NaOH gibi suda iyonlarına ayrışan maddelerden herhangi biri katıldığında lamba ışık
ÇÖZELTİLERDE DENGE (Asit-Baz)
ÇÖZELTİLERDE DENGE (AsitBaz) SUYUN OTOİYONİZASYONU Saf suyun elektrik akımını iletmediği bilinir, ancak çok hassas ölçü aletleriyle yapılan deneyler sonucunda suyun çok zayıf da olsa iletken olduğu tespit
ÖĞRENME ALANI : MADDE VE DEĞĐŞĐM ÜNĐTE 3 : MADDENĐN YAPISI VE ÖZELLĐKLERĐ
ÖĞRENME ALANI : MADDE VE DEĞĐŞĐM ÜNĐTE 3 : MADDENĐN YAPISI VE ÖZELLĐKLERĐ C- BĐLEŞĐKLER VE BĐLEŞĐK FORMÜLLERĐ (4 SAAT) 1- Bileşikler 2- Đyonik Yapılı Bileşik Formüllerinin Yazılması 3- Đyonlar ve Değerlikleri
Redoks Kimyasını Gözden Geçirme
Redoks Kimyasını Gözden Geçirme I. Yükseltgenme Durumu ya da Sayısı Bir bileşiğin yükseltgenme durumu ya da sayısı, ne derece yükseltgenmiş (elektronca fakir) ya da indirgenmiş (elektronca zengin) bir
ÇÖZELTILERDE DENGE. Asitler ve Bazlar
ÇÖZELTILERDE DENGE Asitler ve Bazlar Zayıf Asit ve Bazlar Değişik asitler için verilen ph değerlerinin farklılık gösterdiğini görürüz. Bir önceki konuda ph değerinin [H₃O + ] ile ilgili olduğunu gördük.
TAMPON ÇÖZELTİLER. Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR 09-TAMPON ÇÖZELTİLER 1
TAMPON ÇÖZELTİLER Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR 09-TAMPON ÇÖZELTİLER 1 Tampon çözeltiler Kimyada belli ph larda çözelti hazırlamak ve bunu uzun süre kullanmak çok önemlidir. Ancak bu çözeltilerin saklanması
İÇİNDEKİLER KİMYASAL DENKLEMLER
KİMYASAL DENKLEMLER İÇİNDEKİLER BASİT DENKLEM DENKLEŞTİRME DENKLEM KATSAYILARININ YORUMU ve ANLAMI REAKSİYON TİPLERİ REDOKS REAKSİYONLARI YÜKSELTGENME (ELEKTRON VERME) İNDİRGENME (ELEKTRON ALMA) REDOKS
ÇÖKTÜRME TİTRASYONLARI (Çöktürmeye Dayanan Volumetrik Analizler)
ÇÖKTÜRME TİTRASYONLARI (Çöktürmeye Dayanan Volumetrik Analizler) Prof. Dr. Mustafa DEMİR http://web.adu.edu.tr/akademik/mdemir/ M.DEMİR(ADU) 2009-15-ÇÖKTÜRME TİTRASYONLARI 1 Çöktürme ile, gravimetrik analizlerin
BÖLÜM III METAL KAPLAMACILIĞINDA KULLANILAN ÖRNEK PROBLEM ÇÖZÜMLERİ
BÖLÜM III METAL KAPLAMACILIĞINDA KULLANILAN ÖRNEK PROBLEM ÇÖZÜMLERİ Faraday Kanunları Elektroliz olayı ile ilgili Michael Faraday iki kanun ortaya konulmuştur. Birinci Faraday kanunu, elektroliz sırasında
ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot Adı Metot Numarası ph Elektrometrik metot TS EN ISO 10523
Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/8 ph Elektrometrik metot TS EN ISO 10523 SU, ATIK SU 1,2 İletkenlik Elektrot Metodu TS 9748 EN 27888 Sıcaklık Laboratuvar ve Saha Metodu SM
6. Aşağıdaki tablodan yararlanarak X maddesinin ne olduğunu (A, B,C? ) ön görünüz.
1. Lavosier yasası nedir, açıklayınız. 2. C 2 H 4 + 3O 2 2CO 2 + 2 H 2 O tepkimesine göre 2,0 g etilenin yeterli miktarda oksijenle yanması sonucu oluşan ürünlerin toplam kütlesi nedir, hesaplayınız. 3.
Korozyon tanımını hatırlayalım
8..20 Korozyonun kimyasal ve elektrokimyasal oluşum mekanizması Korozyon tanımını hatırlayalım Korozyon tepkimeleri, çoğu metallerin termodinamik kararsızlığı sonucu (Au, Pt, Ir ve Pd gibi soy metaller
ASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI
ASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI Prof. Dr. Mustafa DEMİR M.DEMİR 0ASİT VE BAZ KAVRAMLARI Asit ve baz, değişik zamanlarda değişik şekillerde tanımlanmıştır. Bugün bu tanımların hepsi de kullanılmaktadır.
REDOKS REAKSİYONLARI UYGULAMALARI
1 REDOKS REAKSİYONLARI UYGULAMALARI Ref: Enstrümantal Analiz 1. BATARYALAR Bataryalar, galvanik (veya voltaik) hücrelerin çok önemli bir uygulanma alanıdır. Elektrik, bir galvanik hücrenin çeşitli kısımlarında
Fiziksel özellikleri her yerde aynı olan (homojen) karışımlara çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan her bir maddeye çözeltinin bileşenleri denir.
GENEL KİMYA 1 LABORATUARI ÇALIŞMA NOTLARI DENEY: 8 ÇÖZELTİLER Dr. Bahadır KESKİN, 2011 @ YTÜ Fiziksel özellikleri her yerde aynı olan (homojen) karışımlara çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan her bir
Yrd. Doç. Dr. H. Hasan YOLCU. hasanyolcu.wordpress.com
Yrd. Doç. Dr. H. Hasan YOLCU hasanyolcu.wordpress.com En az iki atomun belli bir düzenlemeyle kimyasal bağ oluşturmak suretiyle bir araya gelmesidir. Aynı atomda olabilir farklı atomlarda olabilir. H 2,
KİMYA VE ELEKTRİK KONU ANLATIMI
1 Madde - Elektrik İlişkisi Tüm maddeler elektriksel yapıya sahip taneciklerden oluşmuştur. Bu yapıdan dolayı elektrik enerjisi yardımıyla maddenin yapısında değişiklik yapılabildiği gibi, kimyasal değişimler
Genel Kimya. Bölüm 7: ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK. Yrd. Doç. Dr. Mustafa SERTÇELİK Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü
Genel Kimya Bölüm 7: ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK Yrd. Doç. Dr. Mustafa SERTÇELİK Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü ÇÖZELTİ VE TÜRLERİ Eğer bir madde diğer bir madde içinde molekül, atom veya iyonları
KİMYASAL VE BİYOLOJİK YÜKSELTGENME / İNDİRGENME REAKSİYONLARI
KİMYASAL VE BİYOLOJİK YÜKSELTGENME / İNDİRGENME REAKSİYONLARI Bugün yükseltgenme ve indirgenme reaksiyonlarını bitirmeye çalışacağız. Sıradaki konumuz geçiş metalleri olacak. Geçen ders pillerin ΔE 0 ından
6.4. Çözünürlük üzerine kompleks oluşumunun etkisi ------------ 6.5. Çözünürlük üzerine hidrolizin etkisi ---------------------------- 6.6.
iii İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ ------------------------------------------------------------------- 2. TANIMLAR ------------------------------------------------------------ 2.1. Atom-gram -------------------------------------------------------
BİLEŞİKLER İki ya da daha fazla maddenin belli oranda kimyasal olarak birleşmeleri sonucu oluşturdukları yeni, saf maddeye bileşik denir.
BİLEŞİKLER İki ya da daha fazla maddenin belli oranda kimyasal olarak birleşmeleri sonucu oluşturdukları yeni, saf maddeye bileşik denir. ÖZELLĠKLERĠ: 1. Yapılarında iki ya da daha fazla madde bulundururlar.
MOL KAVRAMI I. ÖRNEK 2
MOL KAVRAMI I Maddelerin taneciklerden oluştuğunu biliyoruz. Bu taneciklere atom, molekül ya da iyon denir. Atom : Kimyasal yöntemlerle daha basit taneciklere ayrılmayan ve elementlerin yapıtaşı olan taneciklere
K213 ANALİTİK KİMYA I
K213 ANALİTİK KİMYA I Prof. Dr. Mustafa DEMİR 2008-2009 Eğitim Öğretim yılı Yaz OKULU M.DEMİR(ADU-AYDIN) 01-TEMEL KAVRAMLAR 1 Ders Programı Perşembe : 08.15-12.00 Cuma : 08.15-12.00 M.DEMİR(ADU-AYDIN)
HAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği
HAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 8 DENEYİN ADI: PİL VE AKÜ DENEYİN AMACI: PİL VE AKÜLERİN ÇALIŞMA SİSTEMİNİN VE KİMYASAL ENERJİNİN ELEKTRİK ENERJİSİNE DÖNÜŞÜMÜNÜN ANLAŞILMASI
Bir molekülün rengi yükseltgenmiş haline veya bağlanmış haline bağlı olabilir. Örnek: salınan saat. Genel tepkimeyi düşünelim: IO 3 + 2 O 2
30.1 5.111 Ders Özeti #30 Geçiş Metalleri Konu: Kristal Alan Terisi ve Spektrokimyasal Seriler Bölüm 16 Bir molekülün rengi yükseltgenmiş haline veya bağlanmış haline bağlı olabilir. Örnek: salınan saat.
DENEY 6. CH 3 COO - + Na + + H 2 O ve
DENEY 6 İLETKENLİK TİTRASYONU İLE KUVVETLİ VE ZAYIF ASİTLERİN ANALİZİ Deneyin Yapılışı: Deney için sırasıyla,5 N HCl;,1 N Asetik asit ve ikisinin de bilinmeyen miktarlarda bulunduğu karışımı,1 N NaOH ile
MEMM4043 metallerin yeniden kazanımı
metallerin yeniden kazanımı 2016-2017 güz yy. Prof. Dr. Gökhan Orhan MF212 katot - + Cu + H 2+ SO 2-4 OH- Anot Reaksiyonu Cu - 2e - Cu 2+ E 0 = + 0,334 Anot Reaksiyonu 2H 2 O O 2 + 4H + + 4e - E 0 = 1,229-0,0591pH
Bu tepkimelerde, iki ya da daha fazla element birleşmesi ile yeni bir bileşik oluşur. A + B AB CO2 + H2O H2CO3
DENEY 2 BİLEŞİKLERİN TEPKİMELERİ İLE TANINMASI 2.1. AMAÇ Bileşiklerin verdiği tepkimelerin incelenmesi ve bileşiklerin tanınmasında kullanılması 2.2. TEORİ Kimyasal tepkime bir ya da daha fazla saf maddenin
ATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla
ATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla kendinden farklı atomlara dönüşemezler. Atomda (+) yüklü
STOKİYOMETRİ. Kimyasal Tepkimelerde Kütle İlişkisi
STOKİYOMETRİ Kimyasal Tepkimelerde Kütle İlişkisi Sülfür oksijen içerisinde yanarak kükürt dioksit oluşturur. Modeller elementel sülfürü (S8), oksijeni ve kükürt dioksit moleküllerini göstermektedir. Her
3.BÖLÜM: TERMODİNAMİĞİN I. YASASI
3.BÖLÜM: TERMODİNAMİĞİN I. YASASI S (k) + O SO + ısı Reaksiyon sonucunda sistemden ortama verilen ısı, sistemin iç enerjisinin bir kısmının ısı enerjisine dönüşmesi sonucunda ortaya çıkmıştır. Enerji sistemden
00213 ANALİTİK KİMYA-I SINAV VE ÇALIŞMA SORULARI
00213 ANALİTİK KİMYA-I SINAV VE ÇALIŞMA SORULARI A) TANIMLAR, KAVRAMLAR ve TEMEL HESAPLAMALAR: 1. Aşağıdaki kavramları birer cümle ile tanımlayınız. Analitik kimya, Sistematik analiz, ph, Tesir değerliği,
6. I. Sirke ruhu (CH 3 COOH)
ph ve poh Kavramları - Asit Baz İndikatörleri BÖLÜM 08 Test 04 1. Aşağıdaki maddelerin standart koşullarda ph değerleri ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? 4. mavi turnusol kağıdı kırmızı
ENCON LABORATUVARI MADEN VE AKD ANALİZLER VE FİYAT LİSTESİ (2019) ENCON ÇEVRE DANIŞMANLIK LTD.ŞTİ.
ENCON LABORATUVARI MADEN VE ENCON ÇEVRE DANIŞMANLIK LTD.ŞTİ. AKD ANALİZLER VE FİYAT LİSTESİ (2019) JEOKİMYA NUMUNE HAZIRLAMA Kod Parametre Ücret ENC-01 Kırma 20 ENC-02 Öğütme 30 ENC-03 Kurutma 25 ENC-04
5. ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ
5. ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ Birçok tuz suda çok az çözünür. Tuzların sudaki çözünürlüğünden faydalanarak çökelek oluşumu kontrol edilebilir ve çökme olayı karışımları ayırmak için kullanılabilir. Çözünürlük
Şekilde görüldüğü gibi Gerilim/akım yoğunluğu karakteristik eğrisi dört nedenden dolayi meydana gelir.
Bir fuel cell in teorik açık devre gerilimi: Formülüne göre 100 oc altinda yaklaşık 1.2 V dur. Fakat gerçekte bu değere hiçbir zaman ulaşılamaz. Şekil 3.1 de normal hava basıncında ve yaklaşık 70 oc da
Kimya Bilimi ve Elektrik
Bu notlara Youtube dan Kimya Elbistan kanalında ilgili videolarının açıklamalar kısmında ki linkten ücretsiz bir şekilde ulaşabilirsiniz. I. Aktiflik Bir maddenin elektron almasına indirgenme (redüksiyon)