MONDOR HASTALIGI Op. Dr. E. Özgüç (*), Prof. Dr. A. H. Taşpınar (*") Mondor Hastalığı klinikte seyrek görü vakalarda bulgu ve lokalizasyon lür. Bazı ÖZET bakımından diferensiyel diagnozda yanılgılar olabilir. Bildiride 5 olgudaki özellikler ve ilgili literatür sunulmuştur. ZUSAMMENFASSUNG Die mondor' sche Krank.he it trifft man in der Klinik sehr selten. In manchen Fiillen ist die Differentialdiganose wagen der klinischen Befunden und der Lokalisationen problematisch. Bei der Studie werden die Besonderheiten bei 5 Fiillen und die Literaturberichte über die Krankheit angegeber:.. GİRİŞ Ilk defa 1939' da Fransız Cerrah Hen- ri Mondor ( 1885-1962) tarafından tanımlanan yüzeyel toraks ven~erinin superfisiel tromboflebiti olan Mondor Hastalığı sık görülmemesi dolayısıyla diferensiyel diagnoz açısından klinik zorluklara yol açabilir. Bu bakımdan klinik olarak 4 ve histopatoloj ik olarak 1 hastada saptanan 4'ü kadın, 1 'i erkek 5 Mondor Hastalık'lı olgunun bildirilmesinin faydalı olacağı kanısındayız. En genci 28 ve en yaşlısı 59 yaşında olan 4'ü kadın, 1 'i erkek 5 olguda yaş ortalaması 37,6'dır. Başvuru nedenleri tüm olgularda bant şeklinde hissedilen ve hafif ağrılı sertlik ile sadece 2 olguda bantm yerinde görülen çöküklüktür. Anamnez olarak 2 olgu hadisenin bir~ den oluştuğunu, 1 olgu direkt travma, diğer 1 olgu jimnastik esnasında zorlama sonrası farkettiklerirıi belirtmişler ve 1 olgu- ("') Tv.rk Kanser Derneği Cerrahi Uzmanı (" *) Türk Kanser Derneği Tıbbi Komite Başkanı 427
ZEYNEP KAMİL TIP BÜLTENi Resim 1: Resim 2: 428
Resim 4: 429
Resim 5: Resim 6: 430
431
~ ZEYNEP KAMiL TIP IOLTENI. Resim 9: OLGULARIN SUNUMU Cins Kadın Kadın Kadın Kadın Erkek Yaş Meslek 33 28 Sekreter Ev Han. 37 Öğr. 58 Ev Han. 32 Mühendis Şikayet Ağrı Sertlik Çöküklük - ' - ' - ' - ' ' Anamnez Travma Operasyon Bilinmiyor Lokalizason Meme Toraks Aksilla 432
En genci 28 ve en yaşlısı 59 yaşında olan 4'ü kadın, 1 'i erkek 5 olguda yaş ortalaması 37, 6 'dır. da da radikal mastektomiden 6 ay sonra hadisenin axillada çıktığı ifade edilmiştir. Muayene bulgularında; memede saptanan 2 olguda da hadise sol - sağ meme lateral kısımlarında, hastalığın tipik tarifine uyar şekilde bulunmaktaydı (Resim 1-2). Bu olgularda memedeki çöküntü ve sertliğin hastalarda uyandırdığı malignite korkusu dolayısıyla yapılan mamografilerde bir özellik saptanmamıştır. Toraks ön duvarında saptanan 2 olguda ise kadın olgumuzda (Resim 3) sol ve erkek olgumuzda (Resim 4) sağ hemitoraksda cilt altında palpe edilebilen 10-12 cm'lik bant şeklinde rezistens bulunmaktaydı. Axillada lokalize olan olguda ise (Resim 5) lenf bezi büyümesi ve anamnezde mastektomi olduğu için kesin tanı biopsi ile kondu. Histopatolojik rapor: - 1 x 0,8' x O, 7 cm boyutlarında, etrafı yağ ve bağ dokusu ile çevrili lenf bezinde reaksiyonel hiperplazi bulguları mevcuttur. Axiller regiodan alındığı belirtilen 4 x 0,3 x 0,5 cn1 boyutlarındaki doku ven yapısında olup superfisiel tromboflebit yanında ven duvar ve yapısında hyalinize dokular mevcuttur. skleroze, Olguların tedavi olarak oral ve lokal antiflojistik uygulandı. Hiçbir sekel kalmadan tam şifa toraksdaki olgularda 8-1 O gün, memedeki olgularda 17-21 gün ve akxiladaki olguda (biopsi uyglanmıştı) 30 günde elde edildi (Resim 6, 7,8, 9). İRDELEME Mondor hastalığı meme ve torasikoabdominal duvarı tutan özel bir tromboflebittir. Genellikle genç kadın ve nadiren de erkeklerde görülür. Seyrek görülmekle beraber diferensiyel diagnozda yanılgı olmaması açısından tanınması önemlidir. Şikayetler; busjektiv olarak ekseri az olup gerginlik hissi ve hareket esnasında ön aksiller hat ve toraksda hassasiyet belirtileridir ( 4 ). Objektiv olarak ince, düz şekilde göğüs duvarına vertikal uzanan, oldukça sert bir hat (Mondor' a göre cilt altına itilmiş üreter sondası gibi) mevcut olup bu hat genellikle kolların yukarı kaldırılması esnasında meme dış bölümünde, hemitoraksda v. toracalis lateralis yani toracoepigastrica veya dalları boyunca veya da axiller regioda çökükj ük şeklinde ola bilir ( 1, 2, 4, 5). Nadiren hat üzerinde ekimoz görülebilir ve hastalığın seyri akut flebitten tromboflebite kadar değişen formlardadır (5). Çok nadiren axille-r lenf bezi şişmesi ile maligniteyi taklit eden hastalık sıklıkla ani başlangıca sahiptir. Histolojik olarak; yüzeye! venlerin belirgin proliferatif fibroblastik reaksiyonu ile trc:mb~flebitidir (7). Skleroze endoflebit ile komplet veya kısmi olarak damar lumeninin trombus dolayısıyla obliterasyonu görülür (2,4). Kronik vakalarda rekanalizasyon olabilir. 433
ZEYNEP KAMiL TIP BÜLTENİ Etyoloji; sebebi kesin belli olmamakla beraber direkt travma, operativ travma, infeksiyon ve sugillasyon kanamasına bağlı olarak ortaya çıkabileceği belirtilmiş olup (1,2,3,4,5,6) epidemik olasılıklar yanında Tbc allerjisininde etyolojide rolünün olup olmayacağı araştırılmıştır. Hermann tarafından yayımlanan 15 vakadan S'inde hastalık radikal mastektomiden birkaç ay sonra görülmüştür (5). Teşhis; genellikle hastalığı tanımak sonucu klinik bulgularla tanıya ulaşılır. Fakat bazen mernede ağrı, kitle veya abnormal mamografide, lenf bezlerinde büyüme yapan durumlarda biopsi ile tanı konabilir. Diferensiyel diagnoz; - Traks duvarı neoplazması - Hodgkin Lenfangitis Karsinomatoza - Omuzbağı Sendromu - Omuz-El Sendromu - Dupley Sendromu (Periartritis H umeroskapularis) - Meme Kanseri ( 4) Tedavi; özel bir tedavi gerektirmediği hafta veya aylar içinde zira değişikliklerin rezidiv eğilimi göstermeden spontan olarak gerilediği bildirilmiştir (1,2),4,6). KAYNAKLAR 1- Alican, F.: Morıdor Sendromu, Meme Kanseri, 147, 1981. 2- Gropp, H.: Mondrosche Krankheit, Brustwand, Lehrbuch der Clirurgie, F.K. Schattauer Vcrlag. Stutgart - New York, 366, 1978. 3 Halkıer, E., Bodker, A.: Mondor's disease: A review of fi ve cases, Acta Chir, Scand., 143/3, 333<334, 1983. 4- Leiber, B., Olbrich, c;.: Mondor Syndrom, Die klinische Syndrorne, 1- Band, 5. Auflage, Urban und Schwarz.enberg, München-Berling-Wien, 607, 1972_ 3- Rosai, J.: Ackermann's Surgical Patholoyg, Volurn 2, The C.V. Mosby Company, St. Louis - Toronto - London, 1132, 198L 6- Roscher, A.A.. Weinstein, E.: The clinicopathologirnl specrrum of Mondor's disease: An İmportant Surgical entiry, Ca Usa, lnt. Surg., 65/4, 325-329, 1980. 7- Someran, A., Karcıoğlu, Z.: Breast, Practical Surgical Pathology, The Collamore Press, D.C. Heath and Company, Lexingron - Massachusens - Toronto,.565, 1985. 434