Dok.Kodu ENF-T-19 ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ BİRİMİ Revizyon No 01 CERRAHİDE PROFİLAKTİK ANTİBİYOTİK Rev.Tarihi 27.06.2013 Sayfa No 1/8 1. AMAÇ Cerrahi girişimlerde, cerrahi insizyon öncesinde uygun antibiyotiğin, uygun zamanda, yeterli dozda ve sürede başlanmasının sağlanmasıdır. 2.KAPSAM Hastanedeki tüm cerrahi kliniklerin öğretim üyesi ve araştırma görevlilerini kapsar. 3. TALİMATIN DETAYLARI: 3.1. Antimikrobiyal profilaksi ile tedavi karıştırılmamalıdır. Antimikrobiyal profilaksi temizkontamine ve bazı özel durumlarda (protez ve/veya immunsupresyon) uygulanmalıdır. 3.2.Kontamine ve kirli cerrahi girişimlerde antimikrobiyal kullanımı tedavi amaçlıdır. 3.3.Antimikrobiyal profilaksi uygulaması cerrahi insizyonun yapıldığı anda, yeterli doku düzeyine ulaşacak zamanlama ile ( ameliyattan önceki 30 dakika içinde veya anestezi indüksiyonu ile aynı zamanda) yapılmalıdır. 3.4.Operasyonların çoğunda tek doz uygulaması yeterlidir. 3.5.Dört saatten uzun sürecek operasyonlarda ikinci saatten sonra ek doz verilir. 3.6.Operasyon sırasında aşırı kan kaybı olduğunda (Erişkinde > 1500ml) ek doz uygulanır. 3.7.Dren konulan operasyonlarda kanıtlanmış veri olmamakla birlikte, genel eğilim profilaksinin en çok 72 saate kadar devam edilmesi şeklindedir.
Dok.Kodu ENF-T-19 ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ BİRİMİ Revizyon No 01 CERRAHİDE PROFİLAKTİK ANTİBİYOTİK Rev.Tarihi 27.06.2013 Sayfa No 2/8 Tablo-1 Kontaminasyon Derecesine Göre Cerrahi Yara Sınıflaması ve Cerrahi Alan Enfeksiyon Riski (Antimikrobiyal Kullanılmadığında) Yara tipi Tanımlama CAE Riski Temiz Enfeksiyon bulgusu yok Akut inflamasyon bulgusu yok Primer kapama <%2 Solunum, gastrointestinal, safra ve üriner sisteme girilmemiş Aseptik teknikte aksama yok Temizkontamine Kontamine Kirli ve Enfekte Yara Mekanik drenaj uygulanmamış Solunum, gastrointestinal, safra ve üriner sisteme kontrollü girilmiş, ancak önemli bir bulaş söz konusu değil, Enfeksiyon bulgusu yok, aseptik teknikte aksama düşük düzeyde Mekanik drenaj uygulanmış Örnek: Apandektomi, orofarinks ve vajen operasyonları Pürülan olmayan akut inflamasyon bulguları mevcut Açık ve yeni travmatik yaralar (<4 saat) Gastrointestinal sistemden majör kaçak var Safra ve idrarın enfekte olduğu durumlarda, safra ve üriner sitemine veya kontrolsüz olarak solunum sistemine girilmiş Aseptik teknikte majör aksama Ölü doku veya yabancı cisim bulunması Fekal kontaminasyon Tedavinin geciktiği veya dışarıdan kirlenmiş travmatik yaralar Organ perforasyonlarının olması Operasyon sırasında akut bakteriyel inflamasyon veya pü ile karşılaşılmış olması <%10 %20 %40
Sayfa No 3/8 Tablo 2. Cerrahi antimikrobiyal profilaksisi CERRAHİ TİPİ ÖNERİLEN PROFİLAKSİ AÇIKLAMALAR BAŞ-BOYUN CERRAHİSİ MİDE VE BİLİYER SİSTEM CERRAHİSİ (Perkütan gastroskopik gastrostomi ve laporoskopik kolesistektomi dahil) Yalnız yüksek riskte yapılır. ERCP KOLOREKTAL CERRAHİ (APPENDEKTOMİ DAHİL) Oral, faringeal mukozaları kapsayan ameliyatlarda profilaksi önerilir. Kontamine olmayan baş ve boyun cerahisinde gerekmez. Sefazolin 2 g İV (tek doz) veya Klindamisin 600-900 mg, İV, tek doz + Gentamisin 1.5 mg/kg, İV, tek doz Sefazolin 1-2 g İV (tek doz) veya Klindamisin 600-900 mg, İV, tek doz Sefazolin 1-2 gr IV veya Sefoksitin 2 gr IV veya Klindamisin 600-900 mg, İV, tek doz + Gentamisin 1.5 mg/kg, İV (Bazı merkezler 12 saatte bir 2-3 ilave doz kullanılmasını önermektedir). Obstrüksiyon yoksa profilaksi gereksiz. Obstrüksiyon varsa Siprofloksasin 500-750 mg PO operasyondan 2 saat önce veya Piperasilin 4g, İV 1saat önce. Gastroduodenal risk:obesite, gastrik asit, motilite, GI obstrüksiyon, GI kanama. Biliyer risk: > 70 yaş, akut kolesistit, non-fonksiyone safra kesesi, obstrüktif sarılık, kanal taşları. Yeterli drenaj kolanjit ve sepsisi önleyebilir. Yetersiz ise profilaksi gerekir. Elektif cerrahi Acil cerrahi Metronidazol+Eritromisin PO veya Sefazolin 1-2 g, İV + Metronidazol 0.5 g, İV tek doz Sefazolin 1-2 g, İV + Metronidazol 0.5 g, İV tek doz
Sayfa No 4/8 Perfore olmayan veya Sefoksitin 1-2 g, İV Sefazolin 1-2 g, İV + Metronidazol 0.5 g, İV tek doz veya Sefoksitin 1-2 g, İV veya Sefazolin 2 g İV (tek doz) veya Klindamisin 600-900 mg, İV, tek doz + Gentamisin 1.5 mg/kg, İV Perfore organ Sefoksitin 2 gr IV, idame 3x1 gr, İV 5 gün veya veya Klindamisin 600-900 mg, İV, tek doz + Gentamisin 1.5 mg/kg, İV veya Seftriakson 2x1 gr IV + Metronidazol 3x0.5 gr İV 5 gün Peritonit gelişmişse; Gram (-) aerop ve anaeropları içeren antibakteriyel tedavi başlanır. Örn.: Kinolon veya seftriakson + Metronidazol KARDİYOVASKÜLER CERRAHİ Sadece aşağıdaki durumlarda kullanılır: - Abdominal aorta rekonstrüksiyonu - Kasık insizyonu içeren bacak operasyonları - Prostetik yabancı cisim konulan vasküler girişimler - İskemi nedeniyle alt ekstremite amputasyonu - Kardiyak cerrahi - Kalıcı pacemaker takılması Sefazolin 1 g, İV, tek doz (veya 3x1 g 1-2 gün) veya Sefalotin 2 g tek doz (veya 4-6 saatte bir 2 g, 1-2 gün) veya Sefuroksim 1.5 g, İV tek doz (veya 3x1.5 gm, 1-2 gün) veya Vankomisin 1 g İV, başlangıç dozu ve 12 saatte bir 1 g veya 4x500 mg/gün, 2 gün. Kardiyak kateterizasyon için profilaksi önerilmez. Prostetik kalp kapağı ameliyatı sonrası retrosternal drenaj kateterinin çıkarılması ile profilaksi bitirilir. Bypass biterken 2. doz antibiyotik uygulanır. MRSA sıklığı ise Vankomisin önerilir. Kasık insizyonlarında vankomisine Sefazolin eklenir.
TORAKS CERRAHİSİ -Lobektomi,pnömonektomi, -Wedge rezeksiyonu, -Toraks travması, göğüs tüpü takılması, -Özefagus cerrahisi, -Mediastinoskopi, -Torasik outlet sendromu, -Median sternotomi yapılan tüm diğer girişimler OBSTETRİK/JİNEKOLOJİ Vaginal veya abdominal histerektomi Sayfa No 5/8 Sefazolin 1-2 g, İV, veya Sefuroksim 1.5 g, İV Sefazolin 1-2 g, İV, tek doz veya Sefoksitin 1-2 g, İV, tek doz veya Sefuroksim 1.5 g, İV, tek doz NOT: Ameliyattan 30 dakika önce uygulanır. Erken membran rüptürü veya Sefazolin 1 g, İV, umblikal kord klampe edilir edilmez. 6-12 saat sonra komplike sezaryende tekrar. Abortus 1.trimestirde ise Kristalize Penisillin-G 2 MÜ, İV veya Doksisiklin 300 mg PO; 2. trimestirde ise Sefazolin 1 g, İV ÜROLOJİK GİRİŞİMLER Preoperatif bakteriüri saptananlarda İdrarı steril hastalarda antimikrobiyal profilaksi tavsiye edilmez. Preop. Bakteriüri saptananlar ise önce tedavi edilmelidir. Perioperatif Sefazolin 1 g, İV, 3x1, 1-3 doz verilir, sonra katater çıkarılana kadar veya 10 gün süre ile (oral Nitrofurantoin veya TMP/SMX) verilir. Profilaksi 24-48 saatte sonlandırılır. Uzayan operasyonlarda dozlar her 3 saatte bir tekrarlanabilir. Gelişebilecek sepsisi önlemenin en önemli şartı, cerrahi girişim sırasında idrarın steril olmasıdır. İdrarda bakteri üremişse, kültür ve antibiyogram sonucuna göre uygun antibiyotik tedavisi
Transrektal prostat biyopsisi Sayfa No 6/8 12 saat önce ve 12 saat sonra birer doz Siprofloksasin 500 mg veya Norfloksasin 400 mg PO. Sefazolin 1 gr İV tek doz veya Siprofloksasin 400 mg İV tek doz verilip, kültür negatif olduktan sonra cerrahi girişim uygulanır. Üst üriner sistem enstrümentasyonu, üriner sistemin endoskopik incelemeleri, üretra dilatasyonu enfeksiyon bulgusu yoksa profilaksi gerektirmez. Transuretral veya transvezikal prostatektomi Nefrektomi, nefrolitiyazis Sefazolin 1 gr İV tek doz Ameliyat öncesi uzun süre kateter takılmış hastalarda etken mikroorganizmalar büyük olasılıkla dirençli nozokomiyal patojenler olacaktır. Profilakside bu durum dikkate alınmalıdır. İdrar steril ise tek doz antibiyotik profilakside yeterlidir. Aksi halde kültür sonucuna göre tedavi verilir. İmplante Protez Sefuroksim 1,5 gr /IV İnfeksiyon riski düşük olmakla birlikte, sonuçları açısından profilaksi önerilir. ORTOPEDİK CERRAHİ El cerrahisinde, Artroskopik girişimlerde, Protez konulmayan spinal cerrahide profilaksi önerilmez.
Kalça artroplastisi, spinal füzyon Total eklem replasmanı Kapalı kırıkta Açık redüksiyon + internal fiksasyon. Açık kırıklar BEYİN ve SİNİR CERRAHİSİ Temiz, implant yok (Ör: Kraniotomi) Temiz, kontamine (sinüslerden geçiliyorsa, transsfenoidal/ transorofaringeal gibi) BOS şant cerrahisi MEME CERRAHİSİ, Sayfa No 7/8 Sefazolin 1 g, IV, tek doz (veya 3x1 g 1-2 gün) veya ünitede MRSA sıklığı ise Vankomisin 1 g, IV, tek başlangıç dozu ve 12 saatte bir 1g veya 4x500 mg/gün, 2 gün. Sefazolin 1-2 gr IV veya Sefuroksim 1.5 gr IV Sefazolin (2 gr iv 8 saat ara ile) + Gentamisin 1.5 mg/kg IV veya Klindamisin (600 mg, iv 8 saat ara ile) + Gentamisin 1.5 mg/kg IV Sefazolin 1g, İV, tek doz. veya Vankomisin* 1g, İV, tek doz Sefazolin 1g, İV, tek doz. + Klindamisin 900 mg, İV, tek doz veya Metranidazol 500 mg IV tek Vankomisin 10 mg + Gentamisin 3 mg intraventriküler veya TMP/SMX 960mg (2 ampül) İV preop ve 3 kez 12 saatte bir tekrarlanır. Parenteral 1., 2. Kuşak Sefalosporinler. Antibiyotik profilaksisine hastanın durumuna göre postop. 24-48 saat devam edilebilir. Protez revizyonunda çimentoya antibiyotik konulması tartışmalıdır. (Acrylic kemik çimentosuna 12,5 mg /gr Gentamisin yada 1 gr vankomisin konulması ) Profilaksi 48 saate tamamlanır. 5-10 gün süre ile tedavi önerilir. *MRSA oranı yüksek değilse rutin olarak Vankomisin kullanımı önerilmez. Ampisilin-sulbaktam 1.5gr İVveya (sefuroksim 1.5 gr İV + metranidazol 0.5 gr IV tek doz kullanılabilir).
Sayfa No 8/8 HERNİ TAMİR OP. PERİTON DİALİZ KATETERİ TAKILMASI Sefazolin 1-2 g, İV, tek doz veya Sefoksitin 1-2 g, İV, tek doz veya Sefuroksim 1.5 g, İV, tek doz Vankomisin 1g, İV, tek doz, işlemden 12 saat önce