SERBEST ELEKTRİK PİYASASINDA SON GELİŞMELER VE OSB LERİN DURUMU ALİ ERMAN AYTAC 23 KASIM 2012 VI. OSB ENERJİ ZİRVESİ / KAYSERİ 1
OSB ler için SERBEST TÜKETİCİLİK Elektrik Piyasası Kanunu 2. Madde «g» Fıkrası uyarınca; Organize sanayi bölgeleri tüzel kişilikleri, katılımcılarının elektrik ihtiyacını karşılamak amacıyla tüketim miktarına bakılmaksızın serbest tüketici sayılır. Organize sanayi bölgesi katılımcılarından serbest tüketici limitini aşan tüketiciler, organize sanayi bölgesine dağıtım bedeli ödemek kaydıyla tedarikçisini seçme hakkına sahiptir. 2
SERBEST TÜKETİCİ LİMİTLERİ YIL LİMİT 2002 9 milyon kwh 2003 9 milyon kwh 2004 7,8 milyon kwh 2005 7,7 milyon kwh 2006 6 milyon kwh 2007 3 milyon kwh 2008 1,2 milyon kwh 2009 480 bin kwh 2010 100 bin kwh 2011 30 bin kwh milyon kwh 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2012 25 bin kwh 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 3
TEDARİKÇİ SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR FİYAT İNDİRİM ORANI PSH BEDELİ TEDARİK KAYNAĞI KENDİ ÜRETİMİ İKİLİ ANLAŞMA PMUM? 4
TEDARİKÇİ SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR ÜRETİM KAYNAĞI YENİLENEBİLİR TERMİK ÇEŞİTLENDİRİLMİŞ FİNANSAL GÜÇ EKİP - TECRÜBE 5
GWh 200.000 180.000 160.000 140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 OSB LERİN TÜRKİYE ELEKTRİK TÜKETİMİNDEKİ PAYI 186.100 172.051 161.948 155.135 156.894 11,7% 12,0% 150.240 11,0% 10,3% 10,3% 7,7% Pay 14% 12% 10% 8% 6% 4% 40.000 20.000 11.894 16.644 16.091 20.138 22.337 16.601 2% 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 (9 Ay) 0% Türkiye Toplam Tüketimi OSB'ler Toplam Tüketimi 6
OSB LERİN AYLAR BAZINDA TÜKETİM DAĞILIMI GWh 2.500 2.000 2012 2011 1.500 2010 2009 1.000 2008 2007 500 0 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK 7
BAĞLANTI DURUMLARINA GÖRE OSB TARİFELERİ 1 nolu Bağlantı : İletim Sistemi Kullanıcıları Fonsuz Tarife = Çıplak Bedel + PSH Bedeli 2 nolu Tarife (323 A) : İletim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kullanımındaki OG baralarına özel hattı ile bağlı Kullanıcılar Fonsuz Tarife = Çıplak Bedel + PSH Bedeli + K/K Bedeli + İletim Bedeli 3 nolu Tarife (323 B) : İletim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kullanımındaki OG baralarına dağıtım şirketi hattı ile bağlı Kullanıcılar Fonsuz Tarife = Çıplak Bedel + PSH Bedeli + K/K Bedeli + İletim Bedeli + Dağıtım Bedeli 8
OSB TARİFELERİ DEĞİŞİMİ (Tek Terimli - Tek Zamanlı) TL/MWh 230 210 190 170 150 130 110 227,3 208,6 181,6 177,7 3 Nolu (Şeb. Bed.) 2 Nolu (Şeb. Bed.) 1 Nolu (Şeb. Bed.) 3 Nolu (Çıplak) 2 Nolu (Çıplak) 1 Nolu (Çıplak) 90 Oca.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Eki.09 2010 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 9
KURULU GÜCÜN KAYNAKLAR BAZINDA YILLAR İTİBARİYLE GELİŞİMİ 10
ELEKTRİK ÜRETİMİNİN KAYNAKLAR BAZINDA YILLAR İTİBARİYLE GELİŞİMİ 11
PERAKENDE TARİFE, SİSTEM FİYATI VE MALİYET GELİŞİMLERİ TL/MWh Sistem Günöncesi Fiyatı Santral Doğalgaz Maliyeti Perakende Satış Tarifesi 200 195,8 188,5 180 177,7 160 140 130,1 143,7 154,2 120 100 105,1 93,9 80 85,6 12
TEDARİKÇİLERİN EK MALİYETLERİ Tüketim Tahmini Sapmaları (Dengesizlikler) Sıfır Bakiye Düzeltme Tutarı Piyasa İşletim Ücreti Süresinde Ödenmeyen Alacaklar Payı YEKDEM Kapsamında Yansıtılan Net Bedel PMUM üzerinden alınan enerji için yapılan günlük ödemeler Teminat Masrafları ve diğer Vergi, Harçlar 13
ÇİFT FİYAT MEKANİZMASI VE TÜKETİM TAHMİNİ SAPMALARININ SONUÇLARI GÜN ÖNCESİ FİYATI PTF GERÇEK ZAMAN FİYATI SMF ÖRNEK BİR GÜNE AİT PTF SMF OLUŞUMU TÜKETİM TAHMİNİ PTF < SMF PTF > SMF DÜŞÜK ZARAR - YÜKSEK - ZARAR 14
Ara.09 Oca.10 Şub.10 Mar.10 Nis.10 May.10 Haz.10 Tem.10 Ağu.10 Eyl.10 Eki.10 Kas.10 Ara.10 Oca.11 Şub.11 Mar.11 Nis.11 May.11 Haz.11 Tem.11 Ağu.11 Eyl.11 Eki.11 Kas.11 Ara.11 Oca.12 Şub.12 Mar.12 Nis.12 May.12 Haz.12 Tem.12 Ağu.12 Eyl.12 Eki.12 Adet 60.000 50.000 40.000 SERBEST TÜKETİCİLİKTE MEVSİMSEL DEĞİŞİMLER 5.222 47.473 42.509 3.799 GWh 6.000 5.000 4.000 30.000 3.000 20.000 2.000 10.000 1.000 0 0 Serbest Tüketici Tüketim Miktarı Serbest Tüketici Sayısı 15
Ara.09 Oca.10 Şub.10 Mar.10 Nis.10 May.10 Haz.10 Tem.10 Ağu.10 Eyl.10 Eki.10 Kas.10 Ara.10 Oca.11 Şub.11 Mar.11 Nis.11 May.11 Haz.11 Tem.11 Ağu.11 Eyl.11 Eki.11 Kas.11 Ara.11 Oca.12 Şub.12 Mar.12 Nis.12 May.12 Haz.12 Tem.12 Ağu.12 Eyl.12 Eki.12 SERBEST TÜKETİCİ OLARAK ELEKTRİK TEDARİK EDEN OSB SAYISI VE TÜKETİMLERİ Adet 100 90 80 90 1.296 GWh 1.400 1.200 70 60 50 51 60 1.000 800 40 30 20 10 0 419 519 600 400 200 0 ST OSB Tüketim Miktarı ST OSB Sayısı 16
Ara.09 Oca.10 Şub.10 Mar.10 Nis.10 May.10 Haz.10 Tem.10 Ağu.10 Eyl.10 Eki.10 Kas.10 Ara.10 Oca.11 Şub.11 Mar.11 Nis.11 May.11 Haz.11 Tem.11 Ağu.11 Eyl.11 Eki.11 Kas.11 Ara.11 Oca.12 Şub.12 Mar.12 Nis.12 May.12 Haz.12 Tem.12 Ağu.12 Eyl.12 Eki.12 GWh 6.000.000 SERBEST TÜKETİCİ ler içerisinde OSB lerin PAYI 38% Pay 40% 5.000.000 4.000.000 34% 28% 29% 35% 30% 25% 3.000.000 20% 2.000.000 1.000.000 11% 15% 10% 5% 0 0% Serbest Tüketici Tüketim Miktarı ST OSB Tüketim Miktarı 17
5 Kasım tarihli EPDK Kurul Kararı Madde 1 - Diğer tedarikçilerden ikili anlaşmalarla elektrik enerjisi tedarik etmekte olan tüketiciler ile tedarikçileri arasındaki enerji satış sözleşmesinin sonlandırılıp bu tüketicilerin perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketlerinden (veya perakende satış şirketlerinden) perakende satış sözleşmesi ile elektrik enerjisi satın alması halinde; bu tüketicilere uygulanacak perakende satış fiyatı, faturaya esas aydaki her bir uzlaştırma dönemi için ilgili uzlaştırma dönemindeki Gün Öncesi Fiyatına BKMT (%3,49) eklenerek hesaplanan fiyattır. 18
5 Kasım tarihli EPDK Kurul Kararı Madde 2 - Perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketine (veya perakende satış şirketine) fatura edilen Sıfır Bakiye Düzeltme Tutarı, geçmişe dönük düzeltme kalemi, piyasa işletim ücreti, iletim ek ücreti, süresinde ödenmeyen alacaklar payı ve YEKDEM kapsamında yansıtılan net bedel tutarlarından tüketimleri oranında ilgili tüketicilere düşen pay da bu tüketicilerin faturalarına yansıtılır. 19
5 Kasım tarihli EPDK Kurul Kararı Madde 4 - Bu Kurul Kararının 1 inci ve 2 nci maddeleri kapsamındaki uygulama bir sonraki perakende satış tarife döneminin sonuna kadar devam eder. Madde 6- Bu Karar 01/01/2013 tarihinde yürürlüğe girer. 20
GÜNLÜK FİYAT DEĞİŞİMLERİ TL/MWh SGÖF (PTF) - SMF 21
AYLAR BAZINDA ORTALAMA SİSTEM FİYATLARI 200 180 160 140 120 100 80 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 22
TEŞEKKÜRLER e-posta : eaytac@endaenerji.com.tr telefon : 0 532 581 44 51 23