Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

Benzer belgeler
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

28 Kasım 2016 Fırat Üniversitesi 26 Akademik Personel Alacak 11 Ocak Aralık 2016 Abant İzzet Baysal Üniversitesi 23 Akademik Personel Alacak

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

FIRAT ÜNİVERSİTESİ HARPUT ARAŞTIRMALARI DERGİSİ

FIRAT ÜNİVERSİTESİ HARPUT ARAŞTIRMALARI DERGİSİ

FIRAT ÜNİVERSİTESİ HARPUT ARAŞTIRMALARI DERGİSİ

T.C. MERSİN ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ Genel Sekreterlik Yazı İşleri Şube Müdürlüğü DAĞITIM

BATMAN MÜZESİ NDE BULUNAN BİR GRUP YÜZÜK A SET OF RINGS IN BATMAN MUSEUM

FIRAT ÜNİVERSİTESİ HARPUT ARAŞTIRMALARI DERGİSİ

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

T.C. ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ Genel Sekreterlik. Sayı : E /08/2018 Konu : Sempozyum Duyurusu DAĞITIM YERLERİNE

FIRAT ÜNİVERSİTESİ HARPUT ARAŞTIRMALARI DERGİSİ

FIRAT ÜNİVERSİTESİ HARPUT ARAŞTIRMALARI DERGİSİ

FIRAT ÜNİVERSİTESİ HARPUT ARAŞTIRMALARI DERGİSİ

genctercih.com tarafından 2017 ÖSYS tercihleri için hazırlanmıştır.

YATIRIMLARI VİZE TABLOSU KURULUŞ: ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ (BİN TL)

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

DEVLET ÜNİVERSİTELERİ Öğretim Üyesi Sayıları

YATIRIMLARI VİZE TABLOSU KURULUŞ: ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ (BİN TL)

TÜRK DİLİ EDEBİYATI ve ÖĞRETMENLİĞİ BAŞARI SIRALARI genctercih.com tarafından 2017 ÖSYS tercihleri için hazırlanmıştır.

FIRAT ÜNİVERSİTESİ HARPUT ARAŞTIRMALARI DERGİSİ

BAŞVURU BASLANGIÇ BAŞVURU BİTİŞ ÜNİVERSİTE

YL 17% DR 83% Dokuz Eylül Üniversitesi 33% Diğer Üniversiteler 67%

T.C. KAFKAS ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ Kafkas University Faculty of Divinity Review ISSN: DOI:

ÜNİVERSİTELER YÜKSEKÖĞRETİM VE SAĞLIK SEKTÖRÜ TAŞIT TAHSİS TABLOSU

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği UŞAK ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNE

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

5 ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ 6 ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ

YAYIN KURULU / EDITORIAL BOARD. Sahibi / Owner

T.C. FIRAT ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ Genel Sekreterlik

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği KİLİS 7 ARALIK ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNE

Tercih yaparken mutlaka ÖSYM Kılavuzunu esas alınız.

Tercih yaparken mutlaka ÖSYM Kılavuzunu esas alınız.

FIRAT ÜNİVERSİTESİ HARPUT ARAŞTIRMALARI DERGİSİ

T.C. FIRAT ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ Genel Sekreterlik

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

T.C. DİCLE ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı DAĞITIM

TABLO-1 Tercih Edilebilecek Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programları

Tercih yaparken mutlaka ÖSYM Kılavuzunu esas alınız.

2012 ÖSYS TAVAN VE TABAN PUANLARI

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

2012 ÖSYS TAVAN VE TABAN PUANLARI

DANIŞMA KURULU. 2. Prof. Dr. Kılıçbay Bisenov Kızılorda Korkut Ata Devlet Üniversitesi. 3. Prof. Dr. Kemal Polat Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ Genel Sekreterlik KİLİS 7 ARALIK ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNE

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği ANKARA ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNE

1.7 BÜTÇE GİDERLERİNİN FONKSİYONEL SINIFLANDIRILMASI TABLOSU

Pa Sa Ça Pe Cu. Öğle Arası. Seminer ve Danışmanlık

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

2014 ÖSYS TAVAN VE TABAN PUANLARI

ISSN: YIL: 4 / SAYI: 16

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ. Yıl: 5 Sayı: 10 Aralık 2015

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

Sıra No. Yükseköğretim Kurumu Adı

KÖYÜMÜZ AİLE LİSTESİ AKGÜL A Y K A N A T KAMİL AYKANAT A S M A G Ü L A Y C I L KENAN ATLAS CEMAL ATLAS ALİ AKTEN MEHMET AKTEN

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ. Yıl: 5 Sayı: 9 Haziran 2015

RumeliDE. Uluslararası Hakemli. rumelide.com. ISSN: (page) / (online) Yıl 2015, sayı 3 (Ekim) / Year 2015, issue 3 (October)

1. Oturum (10:00-11:30) Oturum Başkanı Prof. Dr. Emin ERTÜRK. Tebliğ: Prof. Dr. Abdullah Mesud KÜÇÜKKALAY Osmangazi Üniversitesi İkt. ve İd. Bil.

ĐLÂHĐYAT FAKÜLTESĐ DERGĐSĐ

RumeliDE. Uluslararası Hakemli. rumelide.com. ISSN: (page) / (online) Yıl 2015, sayı 2 (Nisan) / Year 2015, issue 2 (April)

YGS SINAV SONUCUNA GÖRE ÖĞRENCİ ALAN 4 YILLIK ÜNİVERSİTELER

Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi


1.7 BÜTÇE GİDERLERİNİN FONKSİYONEL SINIFLANDIRILMASI TABLOSU

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ (İZMİR) Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği 21 TS-2 418,

DERECE ÜNİVERSİTE BÖLÜM YIL. Dalı

YATIRIMLARI VİZE TABLOSU KURULUŞ: ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ (BİN TL.)

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute

ATATÜRK DERGİSİ (Journal of Atatürk)

ÖZEL BÜTÇELİ İDARELERİN FİNANSAL SINIFLANDIRMAYA GÖRE ERTESİ YILA DEVREDİLEN ÖDENEKLER CETVELİ

2012 ÖSYS TAVAN VE TABAN PUANLARI

T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ Personel Daire Başkanlığı. Üniversite Rektörlüklerine

Tercih yaparken mutlaka ÖSYM Kılavuzunu esas alınız.

En Küçük Puanı. Puan Türü. Kont. YGS- 2. Fatih Üniversitesi Hemşirelik (Tam Burslu) 5 422, , Hacettepe

2015BAŞARISIRALARIDEĞİŞİMİTAHMİNLERİ

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ YAYINLARI

İSTANBUL DA, XIX. YÜZYIL OSMANLI MİMARLIĞINDA GÖRÜLEN AMPİR ÜSLUPTAKİ MADENİ ŞEBEKELER

FARABİ KURUM KODLARI

ÜNİVERSİTE ADI 2012 BAŞARI SIRASI (0,12) 2011-ÖSYS 0,15BAŞA RI SIRASI (9) OKUL BİRİNCİSİ KONT (6) 2012-ÖSYS EN KÜÇÜK PUAN (11) PROGRAM KODU

Devlet Üniversiteleri

ISSN: YIL: 2 / SAYI: 4

Cilt:7 Sayı: 1 Volume:7 Issue:1 ISSN: ISPARTA

T.C. DİCLE ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı DAĞITIM

T.C. FIRAT ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ Genel Sekreterlik

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ YILLARI BAŞARI SIRASI VE TABAN PUAN KARŞILAŞTIRMASI.

Hemşirelik (MF-3) ÜNİVERSİTE

ISSN: ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ

4 DİL , Burslu) 2014-ÖSYS EK PUANLI BAŞARI SIRASI 2014-ÖSYS EN KÜÇÜK PUAN 2014-ÖSYS BAŞARI SIRASI GENEL KONT.

DEVLET ÜNİVERSİTELERİ ve fakülteleri SIRALAMASI

Transkript:

Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERGİSİ THE JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES INSTITUTE ISSN: 1302-6879 DERGİMİZ DergiPark AKADEMİK Tübitak DergiPark akademik TARAFINDAN TARANMAKTADIR ULUSLARARASI HAKEMLİ DERGİDİR YIL/YEAR: 2017 SAYI/NUMBER: 36

Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Journal Of Social Sciences Institute Hakemli Dergi, Yıl 2017 Sayı:36 Peer-Reviewed Journal, Year:2017 Issue: 36 VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERGİSİ THE JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES INSTITUTE Sahibi/Owner Sosyal Bilimler Enstitüsü Adına Doç. Dr. Bekir KOÇLAR Editörler/Editors Doç. Dr. Bekir KOÇLAR Öğr. Gör. Kemal TEMİZER Tercüme ve Dil Editörleri/Translation and Language Editors Prof. Dr. M. Şirin ÇIKAR (Arapça) Doç. Dr. Cavid QASIMOV (Rusça) Yrd. Doç. Dr. Aydın GÖRMEZ (İngilizce) Yrd. Doç. Dr. Süleyman ERATALAY (Almanca) Yrd. Doç. Dr. Mustafa SOLMAZ (Fransızca) Yayın Kurulu/Editorial Board Prof. Dr. Abed Elrahim Azzam Mohammad MARASHDEH, Jadara Üniversitesi, Ürdün Prof. Dr. Ali J. Al-ALLAQ, el-ain Üniversitesi, Birleşik Arap Emirlikleri Prof. Dr. Alfina SİBGATULLİNA- Russian Academy of Sciences- Rusya Prof. Dr. Azmi SÜSLÜ-Ankara Üniversitesi Prof. Dr. Bayram KODAMAN-Süleyman Demirel Üniversitesi Prof. Dr. Faruq MAWASİ, Al Qasimi Academy, Filistin. Prof. Dr. Ivan BALTA-University of Osije- Hırvatistan Prof. Dr. Hasan ÇİÇEK- Prof. Dr. Medhat Saad Mohamed ELGAYAAR, Zagazig Üniversitesi, Mısır Prof. Dr. M. Şirin ÇIKAR- Prof. Dr. Munjid Mustafa BAHJAT, International Islamic University, Malaysia. Prof. Dr. Necmettin ALKAN-Karadeniz Teknik Üniversitesi Prof. Dr. Nimetullah HAFIZ-Balkan Tarihi Araştırmaları Merkezi-Kosova Prof. Dr. Öztürk EMİROĞLU-Varşova Yunus Emre Enstitüsü-Polonya Prof. Dr. Recai KARAHAN, Prof. Dr. Salim CÖHCE İnönü Üniversitesi Prof. Dr. Samı Alı JABBAR, Basra Üniversitesi-Irak Prof. Dr. Serbo RASTODER-University of Montenegro-Karadağ Prof. Dr. Süleyman Turduyeviç KAYIPOV-Sincan Pedagoji Üniversitesi-Çin Doç. Dr. Bekir KOÇLAR- Doç. Dr. Tamer BALCI - The University of Texas-ABD Doç. Dr. Vitaliy POZNAHİREV, Russian Academy of Sciences- Rusya Yrd. Doç. Dr. Abdulaziz KARDAŞ Yrd. Doç. Dr. Ertuğrul ÇAVDAR, Dr. Salih Ahmad ABDULVEHHAB-Ezher Üniversitesi-Mısır

Danışma Kurulu/Advisory Board Prof. Dr. Alfina SİBGATULLİNA Prof. Dr. Ali Fuat DOĞU Prof. Dr. Azmi SÜSLÜ Prof. Dr. Bayram KODAMAN Prof. Dr. S. Cem ŞAKTANLI Prof. Dr. Cesur PEVLEVAN Prof. Dr. Hasan BABACAN Prof. Dr. Ivan BALTA Prof. Dr. Metin AYIŞIĞI Prof. Dr. Mehmet AYGÜN Prof. Dr. Necdet HAYTA Prof. Dr. Nimetullah HAFIZ Prof. Dr. Rafet ÇAVUŞOĞLU Prof. Dr. Reha SAYDAN Prof. Dr. Salim CÖHCE Prof. Dr. Serbo RASTODER Prof. Dr. Süleyman Turduyeviç KAYIPOV Prof. Dr. Zeki TAŞTAN Doç. Dr. A. Menaf TURAN Doç. Dr. B. Cercis TANRITANIR Doç. Dr. Ferit İZCİ Doç. Dr. M. Akif ARVAS Doç. Dr. Suvat PARİN Doç. Dr. Tamer BALCI Doç. Dr. Tuncay ÖĞÜN Doç. Dr. Zafer KANBEROĞLU Sekreterya/Secretary Ahmet KÖKLÜ Murat ÇABAZ Dizgi-Baskı/Print-Compasition Baranoğlu Ofset Matbaacılık: (0432)215 94 06 VAN Yazışma Adresi/Correspondence Address Yrd. Doç. Dr. Abdulaziz KARDAŞ Sosyal Bilimler Enstitüsü/VAN Tel: 0432 225 11 17-0432 225 10 24 /2002- Fax:0432 225 10 52 İleti Adresi: http://www.yyusbedergisi.com/ Baskı Yılı/Date of Publication 2017

İÇİNDEKİLER / CONTENTS ARKEOLOJİ/ARCHAEOLOGY Arş. Gör. Dr. Sabahattin ERDOĞAN Minua (Şamram) Kanalı ve Tariria Bahçesi İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme An Evaluation on the Relationship Between Minua (şamram) Canal and Tariria Garden 11 DİL VE EDEBİYAT/LANGUAGE AND LITERATURE Yrd. Doç. Dr. Fırat YILDIZ Iris Murdoch'ın Kesik Bir Baş'ında ve Oğuz Atay'ın Tutunamayanlar'ında Yanılsama Illusion in Iris Murdoch's a Severed Head and Oguz Atay's Tutunamayanlar 25 Yrd. Doç. Dr. Metin EREN Van Gölü Havzası Masallarının Estetik Biçimlenmesinde Kalıp, Tekrar ve Anlatıcı Formula, Repetition and Narrator In Aesthetics Forming of Van Lake Basin Folk Tales 33 Yrd. Doç. Dr. Soner İŞİMTEKİN Furûğ Ferruhzâd ve Sylvia Plath'ın Şiirlerinde Kullanılan Esenliksiz Kelimeler Üzerine On Dysphoric Words Used by Forugh Farrokhzad and Sylvia Plath in Their Poems 55 FELSEFE/ PHILOSOPHY Prof. Dr. Hasan ÇİÇEK Milliyetçilik Karşıtı Söylem: Mevlana ve Habermas Discourse Against Nationalism: Rumi and Habermas 77 İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER/ ECONOMIC AND ADMINISTRATIVE SCIENCES Doç. Dr. M. Akif ARVAS Arş. Gör. Mustafa TORUSDAĞ Causality Relationship Between Imports, Exports and Economic Growth: An Evaluation in Terms of Turkey and Five European Countries 89 Öğr. Üyesi Serpil SEVİMLİ DENİZ Doç. Dr. H. Eray ÇELİK Trb2 Bölgesinde Kümelenme Potansiyeli Olan Sektörlerin Belirlenmesi Determination of Sectors Which Clustered Potential in Trb2 Region 109 Öğr. Gör. Ayhan CESUR Öğr. Gör. Mehmet Sadık ÇOBAN Gerilla Pazarlama Guerrilla Marketing 119 İLAHİYAT / TEOLOGIE Prof. Dr. M. Şirin ÇIKAR Modern Arap Romanında Türkiye İmajı: Subhi Fehmavi Örneği The Image of Turkey in Modern Arab Novel: Suphi Fehmavi Example 133

Yrd. Doç. Dr. Mahmut DÜNDAR Eyyubi Dönemi Mısır Medreseleri Egyptian Madrasas in Ayyubid Era Egyptian Madrasas in Ayyubid Era 145 SANAT TARİH/ HISTORY ART Yrd. Doç. Dr. Ercan ÇALIŞ Alanya Atatürk Evi ve Müzesi'nde Sergilenen Bir Grup Madeni Takı A Group of Metal Jewellery Displayed in Alanya Atatürk House and Museum 177 Yrd. Doç. Dr. Oktay BAŞAK Öğr. Gör. Ahmet BODAKÇİ Mardin Mezar Taşlarından Lahit Formunda İki Örnek Two Samples in Sarcophagus Form from Mardin Gravestones 195 SOSYOLOJİ/ SOCIOLOGY Yrd. Doç. Dr. Mustafa GÜNERİGÖK Geç Modern Çağda Dinsel Bireycilik ve Kimlik Religious Individualism and Identity in the Late Modern Age 225 TARİH/ HISTORY Prof. Dr. Serpil SÜRMELİ Lozan Konferansı Sırasında Türk Gazeteciler ve İzlenimleri Turkish Journalists and Their Impressions During the Lausanne Conference 249 Yrd. Doç. Dr. Abdulaziz KARDAŞ Cumhuriyet'in İlk Yıllarında Bitlis'teki Eğitim Durumuna Bir Bakış In the Early Years of the Republic a Look at the Educational Situation in Bitlis 279 Yrd. Doç. Dr. Rahmi TEKİN XVII. Yüzyıldamüslim-Gayrimüslim İlişkileri (İstanbul Örneği) XVII. Müslim-gayrimüslim Relations in the Century (İstanbul Sample) 299 Yrd. Doç. Dr. Ömer OBUZ Fikrin Mürekkeple Sınavı: Mahmut Soydan'ın Kaleminden Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ile Serbest Cumhuriyet Fırkası Examination With Inkof Idea: From Mahmut Soydan's Pen Progressive Republic Party and Free Republican Party 313 Yrd. Doç. Dr. Pelin İSKENDER KILIÇ Schneider Efendi: Osmanlı Hizmetinde Bir Levanten Schneider Efendi: A Levantine in Ottoman Service 329 Arş. Gör. Vural ÖNTÜRK Gaznelilerde Bir Şehzade Düşmanı: Hâcibü'l-Hüccâb Tuğrul Bozan An Princes Enemy of the Ghaznavids: Hâjibu'l-hujjâb Toghril Bozan 345 Yrd. Doç. Dr. Güneş ŞAHİN Dr. Öğrencisi Rıdvan SÜSLÜ Ferit Melen'in Maliye Bakanlığı Günlerine Bir Bakış An Overview of the Office Days of Former Minister Ferit Melen in the Ministry of Finance 361 Yayın İlkeleri ve Yazım Kuralları 393

36. SAYI HAKEMLERİ / REVIEWERS OF THE 36 TH ISSUE Prof. Dr. Metin AYIŞIĞI Prof. Dr. Mehmet AYGÜN Prof. Dr. Mehmet Şirin ÇIKAR Prof. Dr. Zeki TAŞTAN Doç. Dr. Abdullah DUMAN Doç. Dr. Bekir KOÇLAR Doç. Dr. Hatice KALKAN Doç. Dr. M. Akif ARVAS Doç. Dr. Cengiz ATLI Doç. Dr. Gülsen BAŞ Doç. Dr. Selma BAŞ Doç. Dr. Zafer KANBEROĞLU Yrd. Doç. Dr. Abdulaziz KARDAŞ Yrd. Doç. Dr. Abdulhadi TİMURTAŞ Yrd. Doç. Dr. Abdulkadir GÜMÜŞ Yrd. Doç. Dr. Abdullah OĞRAK Yrd. Doç. Dr. Aydın GÖRMEZ Yrd. Doç. Dr. Ayşe ERTUŞ Yrd. Doç. Dr. Ahmet OĞUZ Yrd. Doç. Dr. Ahmet GÖKÇEN Yrd. Doç. Dr. Bedrettin BASUĞUY Yrd. Doç. Dr. Bilcan GÖKÇE Yrd. Doç. Dr. Bora YILMAZ Yrd. Doç. Dr. Emine CİHANGİR Yrd. Doç. Dr. Fırat YILDIZ Yrd. Doç. Dr. Gülşen TORUSDAĞ Yrd. Doç. Dr. Güneş ŞAHİN Yrd. Doç. Dr. Haktan SEVİNÇ Yrd. Doç. Dr. Haluk YERGİN Yrd. Doç. Dr. Hamit AKTÜRK Yrd. Doç. Dr. Mahmut DÜNDAR Yrd. Doç. Dr. Mehmet KULAZ Yrd. Doç. Dr. Metin EREN Yrd. Doç. Dr. Nevzat KELEŞ Yrd. Doç. Dr. Ömer TOKUŞ Yrd. Doç. Dr. Ömer OBUZ Yrd. Doç. Dr. Recep DEMİR Yrd. Doç. Dr. Raşit KOÇ Yrd. Doç. Dr. Tahir ZORKUL Yrd. Doç. Dr. Tahsin KORKUT Yrd. Doç. Dr. Veysi SEVİNÇLİ Yrd. Doç. Dr. Yunus KAPLAN Namık Kemal Üniversitesi Iğdır Üniversitesi Hakkâri Üniversitesi Karabük Üniversitesi Muş Alparslan Üniversitesi Bingöl Üniversitesi Iğdır Üniversitesi Namık Kemal Üniversitesi Bingöl Üniversitesi Bingöl Üniversitesi

HAKEMLERİMİZ / REFEREES Prof. Dr. Ahmet BURAN Fırat Üniversitesi Prof. Dr. Abed Elrahim Azzam Mohammad MARASHDEH, Jadara Üniversitesi, Ürdün Prof. Dr. Ali J. Al-ALLAQ, el-ain Üniversitesi, Birleşik Arap Emirlikleri Prof. Dr. Azmi SÜSLÜ Ankara Üniversitesi Prof. Dr. Ali Fuat DOĞU Prof. Dr. Alfina SİBGATULLİNA Russian Academy of Sciences-Rusya Prof. Dr. Bayram KODAMAN Süleyman Demirel Üniversitesi Prof. Dr. Bedri SARICA Pamukkale Üniversitesi Prof. Dr. B. Kemal YEŞİLBURSA Uludağ Üniversitesi Prof. Dr. Cesur PEHLEVAN Prof. Dr. Erdal AYDOĞAN Atatürk Üniversitesi Prof. Dr. Faruk ALAEDDİNOĞLU Prof. Dr. Faruq MAWASİ, Al Qasimi Academy, Filistin. Prof. Dr. Ivan BALTA University of Osije- Hırvatistan Prof. Dr. Medhat Saad Mohamed ELGAYAAR, Zagazig Üniversitesi, Mısır Prof. Dr. Munjid Mustafa BAHJAT, International Islamic University, Malaysia. Prof. Dr. Nimetullah HAFIZ Balkan Tarihi Araştırmaları Merkezi-Kosova Prof. Dr. Salim CÖHCE İnönü Üniversitesi Prof. Dr. S. Esin DAYI Atatürk Üniversitesi Prof. Dr. Gülay ÖĞÜN BEZER Marmara Üniversitesi Prof. Dr. Hasan BABACAN M. Akif Ersoy Üniversitesi Prof. Dr. İbrahim ÖZCOŞAR Mardin Artuklu Üniversitesi Prof. Dr. İsa YÜCEER Bitlis Eren Üniversitesi Prof. Dr. M. Salih ARI Prof. Dr. M. Şirin ÇIKAR Prof. Dr. Mehmet AYGÜN Prof. Dr. Mehmet KUBAT İnönü Üniversitesi Prof. Dr. Metin AYIŞIĞI Prof. Dr. Necdet HAYTA Gazi Üniversitesi Prof. Dr. Necmettin ALKAN Karadeniz Teknik Üniversitesi Prof. Dr. Nevzat TARTI Akdeniz Üniversitesi Prof. Dr. Öztürk EMİROĞLU Varşova Yunus Emre Enstitüsü-Polonya Prof. Dr. Rafet ÇAVUŞOĞLU Prof. Dr. Recai KARAHAN Prof. Dr. Reha SAYDAN Prof. Dr. Resul ÖZTÜRK Atatürk Üniversitesi Prof. Dr. Samı Alı JABBAR, Basra Üniversitesi-Irak Prof. Dr. Serbo RASTODER University of Montenegro-Karadağ Prof. Dr. Serpil SÜRMELİ On Dokuz Mayıs Üniversitesi Prof. Dr. Selahattin SÖNMEZSOY Prof. Dr. Süleyman Turduyeviç KAYIPOV Sincan Pedagoji Üniversitesi-Çin Prof. Dr. Şakir GÖZÜTOK Prof. Dr. Şenol ÇELİK Balıkesir Üniversitesi Prof. Dr. Yakup CİVELEK Bartın Üniversitesi Prof. Dr. Zeki TAŞTAN Doç. Dr. Abdullah DUMAN Doç. Dr. Abdulmecit CANATAK Doç. Dr. Adnan ÇEVİK Sıtkı Koçman Üniversitesi Doç. Dr. Bekir KOÇLAR

HAKEMLERİMİZ / REFEREES Doç. Dr. Cem KAHYA Doç. Dr. Cengiz ATLI Doç. Dr. Gülsen BAŞ Doç. Dr. İsmail EYYUPOĞLU Doç. Dr. Menaf TURAN Doç. Dr. Mehmet DEMİRTAŞ Doç. Dr. Mehmet PINAR Doç. Dr. Melih ERZEN Doç. Dr. M. Salih MERCAN Doç. Dr. M. Akif ARVAS Doç. Dr. Murat ÖZTÜRK Doç. Dr. Mustafa SARICA Doç. Dr. Nihat ŞİMŞEK Doç. Dr. Özer KÜPELİ Doç. Dr. Sabri AZGÜN Doç. Dr. Selma BAŞ Doç. Dr. Tamer BALCI Doç. Dr. Tuncay ÖĞÜN Doç. Dr. Vecihi SÖNMEZ Doç. Dr. Zafer KANBEROĞLU Doç. Dr. Zekeriya NAS Yrd. Doç. Dr. Abdulaziz KARDAŞ Yrd. Doç. Dr. Abdullah OĞRAK Yrd. Doç. Dr. Abdulhadi TİMURTAŞ Yrd. Doç. Dr. Abdurrahim TUFANTOZ Yrd. Doç. Dr. Ahmet EYİM Yrd. Doç. Dr. Aysun YARALI AKKAYA Yrd. Doç. Dr. Arif GEZER Yrd. Doç. Dr. Aydın GÖRMEZ Yrd. Doç. Dr. Bülent ALAN Yrd. Doç. Dr. E. Yaşar DEMİRCİ Yrd. Doç. Dr. Ercan ÇAĞLAYAN Yrd. Doç. Dr. Ercan ÇALIŞ Yrd. Doç. Dr. Ertuğrul ÇAVDAR Yrd. Doç. Dr. Erkan AFŞAR Yrd. Doç. Dr. Fatih GENCER Yrd. Doç. Dr. Ferit İZCİ Yrd. Doç. Dr. Fırat YILDIZ Yrd. Doç. Dr. Güneş ŞAHİN Yrd. Doç. Dr. Mehmet KULAZ Yrd. Doç. Dr. Mehmet TOP Yrd. Doç. Dr. Metin YILDIZ Yrd. Doç. Dr. M. Halil ERZEN Yrd. Doç. Dr. M. Nuri KARDAŞ Yrd. Doç. Dr. Nevzat KELEŞ Yrd. Doç. Dr. Nilgün BİLİCİ Yrd. Doç. Dr. Oktay BAŞAK Yrd. Doç. Dr. Osman AYTEKİN Yrd. Doç. Dr. Ömer DEMİRBAĞ Bayburt Üniversitesi Iğdır Üniversitesi Atatürk Üniversitesi Bitlis Eren Üniversitesi Bitlis Eren Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Gaziantep Üniversitesi Kâtip Çelebi Üniversitesi Atatürk Üniversitesi The University of Texas-ABD Sıtkı Koçman Üniversitesi Mardin Artuklu Üniversitesi Muş Alparslan Üniversitesi Bitlis Eren Üniversitesi Atatürk Üniversitesi

HAKEMLERİMİZ / REFEREES Yrd. Doç. Dr. Ramazan ÖZMEN Yrd. Doç. Dr. Rahmi TEKİN Yrd. Doç. Dr. Raşit KOÇ Yrd. Doç. Dr. Recep DEMİR Yrd. Doç. Dr. Sait EBİNÇ Yrd. Doç. Dr. Sevda ERATALAY Yrd. Doç. Dr. Veysi SEVİNÇLİ Yrd. Doç. Dr. Yalçın KARACA Yrd. Doç. Dr. Yasin DOĞAN Dr. Salih Ahmad ABDULVEHHAB Kafkas Üniversitesi Ezher Üniversitesi-Mısır

The Journal of Social Sciences Institute 177 Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, The Journal of Social Sciences Institute Sayı/Issue:36 Sayfa / Page: ISSN: 1302-6879 VAN/TURKEY Makale Bilgisi / Article Info Geliş/Received: 11.08.2017 Kabul/Accepted: 25.09.2017 ALANYA ATATÜRK EVİ VE MÜZESİ NDE SERGİLENEN BİR GRUP MADENİ TAKI A GROUP OF METAL JEWELLERY DISPLAYED IN ALANYA ATATURK HOUSE AND MUSEUM Yrd. Doç. Dr. Ercan ÇALIŞ Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü ercancalis@yyu.edu.tr Öz Alanya Akdeniz in kıyısında kurulmuş, stratejik ve jeopolitik açıdan önemli bir yerleşim yeri olarak antik çağlardan beri pek çok medeniyetin gözdesi olmuştur. Tarih boyunca Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı gibi tarihe damgasını vurmuş imparatorluklara ev sahipliği yapmış olan bölge, Akdeniz in kıyı kesimlerinde önemli bir yarımada konumundadır. Anadolu Selçukluları döneminden beri Türk hâkimiyetine dâhil olan kent, Türk kültür ve sanatıyla birlikte yeni bir kimlik kazanmaya başlamıştır. Bulunduğu coğrafya itibarıyla eski zamanlardan beri önemli derecede göçe sahne olmuş Alanya, pek çok farklı kültür ve halkın içinde yoğrulduğu bir bölge olmuştur. Bu durum bölge için bazı olumsuzlukları beraberinde getirse de bölgenin medeni gelişimine büyük katkı sağlamıştır. Dolayısıyla bölge pek çok alanda olduğu gibi el sanatları ve diğer sanatlarda da önemli kültürel bir zenginlik kaynağıdır. Gerek mimaride gerekse de el sanatları ürünlerinde bölgede sayısız eserlere rastlamak mümkündür. Bunlar arasında 1935 yılında Atatürk ün bir Akdeniz gezintisi sırasında birkaç saat dinlenmek için kullandığı ve daha sonra Atatürk Evi ve Müzesi olarak hizmet vermeye başlayan Alanya nın geleneksel bir evi bulunmaktadır. Müze olarak hizmet veren bu evde Atatürk ün kişisel eşyalarının yanı sıra, etnografik döneme ait eserler de sergilenmektedir. Bu eserlerin önemli bir grubunu madeni takılar oluşturmaktadır. Kültürel ve sanatsal iletişimi sağlamada önemli bir yere sahip olan takılarla ilgili bu çalışma, çeşitli araştırmalara hem kavramsal hem de bilimsel bir bilgi olarak hizmet edeceği öngörülmektedir.

178 Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Aynı zamanda çalışmanın bir turizm bölgesi olan Alanya nın kültürel ve sanat çeşitliliğine bir katkı sağlaması da arzumuzdur. Anahtar Kelimeler: Anadolu, Alanya, Sanat, El Sanatları, Takılar. Abstract Alanya has been founded on the shores of the Mediterranean Sea and has been a favorite place for many civilizations since ancient times as an important settlement in strategic and geopolitical terms. It is an important peninsula in the coastal areas of the Mediterranean and throughout history it hosted empires which left their marks in history such as Rome, Byzantine, Seljuk and Ottoman. The city, which has been under Turkish rule since Anatolian Seljuks, has begun to gain a new identity together with Turkish culture and art. Due to its geography, Alanya has become a region where many different cultures and people are mingled. Although this has brought some negative aspects for the region it has contributed greatly to the civil development of the region. Thus, the region is an important cultural resource in handcrafts and other arts as well as in many other areas. It is possible to find innumerable works in the region in a wide range covering architecture to handicrafts. Among them is a traditional house of Alanya that Ataturk used to rest for a few hours during a Mediterranean cruise in 1935 and later started to serve as Ataturk House and Museum. In this house serving as a museum, the works belonging to the ethnographic period are exhibited besides the personal items of Atatürk. Metal ornaments form an important part of these works. It is anticipated that this study of jewellery, which has an important place in providing cultural and artistic communication, will serve as both conceptual and scientific knowledge in various researches. Besides, we want this study to make a contribution to the cultural and artistic diversity of Alanya which is a tourism destination. Keywords: Anatolia, Alanya, Arts, Handicrafts, Jewellery. Giriş Tarih süreci içinde bilinen ilk insanların doğada belirmesiyle beraber gereksinim alanları da buna paralel olarak doğmuştur. Aslında ortaya çıkan ilk ihtiyaçlar aynı zamanda ilk sanatsal faaliyetlerin de bir anlamda yeşermesini sağlamıştır. Erken paleolitik dönemdeki ilk taş aletler buna bir örnek olarak gösterilebilir. Bunun yanı sıra, araştırmacılar üst paleolitik döneme ait delinmiş hayvan dişlerinden kolyeler yapıldığını göstermiştir (Türe, 2011: 19-21). Takı genel anlamda kişinin kılık kıyafetiyle beraber insan vücudunun dışa yansıyan boyun, kulak, parmak ve kafa gibi belli yerlerinde sergilediği süs objeleridir. Burada takılar, kişide özgün bir model oluşturmanın yanı sıra, hoşluk hissi duymasını ve hissettirmesini de sağlamaktadır (Bilgin, 2006: 1).

The Journal of Social Sciences Institute 179 Takıların yapımında kullanılan malzemeye bakıldığında organik ve inorganik malzemeler olmak üzere iki kategoride toplanabilir. Organik malzemelerden kemik, abanoz, fildişi, mercan ve deniz kabukları, bilinen en eski süs ve takı malzemelerinin başında gelmektedir (Rigault, 2010: 10). Organik malzemeden yapılmış takıların günümüze ulaştırılmasında ham maddesinden kaynaklı bazı sıkıntılar olsa da ulaşabilenler tarih boyunca takı sanatının daha iyi kavranmasında önemli bir katkı sağlamıştır. Takıların yapımında kullanılan bir diğer malzeme grubu inorganik gereçlerdir. Takı malzemesi olarak en büyük grubu oluşturan bu grupta madenler önemli bir kısmını oluştururken, değerli ve yarı değerli taşlar ise geriye kalan diğer kısmı oluşturmaktadır. İnorganik malzemelerden madenler, hem takı yapımında hem de farklı araç ve gereçlerin üretilmesinde antik çağlardan beri insanoğlunun vazgeçmediği bir gereç olmuştur. Neolitik döneme ait doğal bakırdan dövülerek işlenmiş yüzük ve boncuk gibi süs eşyalarına Çayönü, Çatalhöyük ve Suberde kazılarında ele geçirildiği bilinmektedir (Köroğlu, 2004: 4). Bunun yanında Tilmen Höyük teki kazılarda bulunan demirden burma bilezik MÖ. 3. binyılın başlarına tarihlenmektedir (Türe, 2011: 104)). Bakır ve demir dışında çinko, alaşımlardan tunç ve pirinç de tercih edilenler arasındadır. Altın ve gümüş madeni takı yapımında iki değerli metal olarak ayrı bir öneme sahiptir. Altının ufak süs eşyasında kullanımı MÖ. 5-6. yüzyıllara kadar gitmektedir (Erginsoy, 1978: 8). Ancak modern olarak kabul edilebilecek tekniklerle üretilen ve belli siparişleri karşılayabilen ilk altından takılar ise MÖ. 3. bin yıllarda rastlanılmaktadır. MÖ. 2600-2000 yılları arasında Anadolu nun önemli yerleşim yerlerinden Troya, Alacahöyük ve Eskiyapardaki kazılarla ortaya çıkan altın takılar, çok ileri bir tasarım ve tekniğe sahiptir (Akay Meriçboyu, 2000: 16). Altından sonra en çok tercih edilen gümüş madeni ise tıpkı altın gibi kolay işlenebilme özelliğiyle tanınır. Doğal gümüşün takı üretime alınması MÖ. 4000 yıllarının ilk çeyreğine kadar gitmektedir (Erginsoy, 1978: 10). Eldeki bu verilerden yola çıkarak takıların üretiminde madenlerin büyük bir paya sahip olduğu görülür. Günümüzde de özellikle altın ve gümüş alternatifsiz olarak tercih edilmeye devam edilmektedir. Bu madenler tek tek de kullanılabildikleri gibi değerli taş ve benzeri malzemelerle birlikte değerlendirilebilmektedir. Türk dünyası açısından Anadolu ya bakıldığında Selçuklular döneminde Konya, Mardin ve Diyarbakır, maden yapımında önemli merkezler olarak karşımıza çıkar. Çeşitli yollarla müzelere kazandırılmış Selçuklulara ait madeni takılara bakıldığında daha çok

180 Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi altın, gümüş ve bronzun kullanıldığı görülmektedir. Bu dönemde üretilmiş takılardan yüzük, küpe, gerdanlık ve kemer tokası gibi bir kısım süs öğeleri günümüzde New York Metropolitan, Atina Benaki ve Berlin Devlet Müzesi nde bulunmaktadır (Erginsoy, 1978: 122-143). Selçuklulardan sonra Anadolu ya hâkim olan Osmanlılar sanatın her alanında olduğu gibi, takı ve kuyumculuk tasarımı ve üretiminde de önemli bir noktadaydı. Selçukluların daha önce takıda kullandığı pek çok teknik ve tasarımı devralan Osmanlılar, Türk maden sanatını çok ileri bir seviyeye ulaştırmıştır. Osmanlılarda saray ve çevresi şüphesiz ki mücevherat tasarımında belirleyici bir konumdaydı. Nitekim Osmanlılarda sanat anlayışının Ehli Hiref teşkilatı tarafından koordine edildiği bilinmektedir. Bu teşkilatta çinici, ağaç ve fildişi, oymacı, mimar, hattat, kumaş ve deri üreticileri ile kuyumcu ustaları olarak her birisi ayrı bir grubu oluşturmaktaydı. Takıların üretiminde yer alan kuyumculardan, 1526 tarihli Kanuni Sultan Süleyman zamanındaki bir Ehli Hiref defterinde, 22 zernişan (altın kakmacılığı yapan), 58 zerger (altını işleyen), 9 hakkâk (işlemeci ve taş yontucu) ile 1 adet foyager (taşa foya yapan) ustanın çalıştığından bahsedilmektedir (İrepoğlu, 2000: 102-104). Takıların üretiminde yer alan bu kalabalık grup, Osmanlıların takı ve kuyumculuğa göstermiş olduğu değeri göstermesi açısından önemlidir. Günümüzde pek çok müzede Osmanlılara ait etnografik madeni takılara rastlamak olasıdır. İlk dönemlere ait takılarda çok sayıda kültürlere ait izler ağırlıktayken, daha sonrasında klasik Osmanlı motiflerinin hâkimiyeti görülür. Öte yandan 17. yüzyılla birlikte yavaş yavaş Osmanlı kuyumculuğunda Avrupa etkisi hissedilmeye başlar (Köroğlu, 2004: 53). Kullanım alanlarına göre takıları baş, boyun, bilek, kol ve parmak ile bel takıları şeklinde bir kategoriye ayırmak mümkündür. Bunlar da kendi aralarında bir sınıflamaya gitmektedir. Baş takıları alınlık, tepelik, taç, zülüflük, saç tokası ve küpeden oluşmaktadır. Boyun takıları gerdanlık, kolye, pandantif, broş, hamaylı (hamail) den oluşurken; bilek, kol ve parmak takıları bilezik, yüzük, pazıbent ve halhaldan oluşmaktadır. Geriye kalan bel takıları ise kemer ve kemer tokasıdır. Öte yandan bu takıların üretiminde çeşitli teknikler kullanılmaktadır. Başlık olarak yapım ve süsleme teknikleri şeklinde ikiye ayırmak mümkündür. Dövme ve döküm gibi teknikler yapım tekniği olarak adlandırılırken; kabartma (repousse), telkâri (fligre), damlatma (granülasyon), mine (emaye), kaplama ve yaldız, savat (niello), kakma, çalma ve kazıma, delik işi (ajur) ve mıhlama gibi teknikler de süsleme teknikleri olarak bilinmektedir. Nihayetinde

The Journal of Social Sciences Institute 181 takılar birer süs öğesi olduklarından süsleme tekniklerinin daha çok ön plana çıktığı görülmektedir. Örnekler: Resim 1: Örnek no : 1 Envanter no : 846 Ürünün adı : Tepelik Kullanılan malzeme : Gümüş Ait olduğu dönem : Osmanlı (19. yy) Ölçüleri : Çapı :15 cm Kullanılan teknik : Telkari ve güverse Kompozisyon :Tepelik hafif bombeli olup dairesel formludur. Tek levhadan meydana gelen eser merkezi bir kompozisyon göstermektedir. Eserin yüzeyi girift bir bezemeye sahiptir. İç içe geçmiş silindirik ve dişli plakaların etrafında kıvrık dallardan oluşan bitkisel bir süsleme hakimdir. Eserin tam merkezindeki rozet güverse süslüdür. Süsleme içten bir, dıştan da iki bordürle çerçeve içine alınmıştır. Dıştaki bordürlerden ince olanı geometrik ve telkâri bir bezemeye sahipken, en dışta yer alan bordür ise bitkisel bezemelidir.

182 Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Resim 2: Örnek no : 2 Envanter no : 843 Ürünün adı : Tepelik Kullanılan malzeme : Gümüş Ait olduğu dönem : Osmanlı (19. yy) Ölçüleri : Çapı :15.7 cm Kullanılan teknik : Mıhlama, güverse ve telkari Kompozisyon : Dairevi formlu eser, birkaç süsleme tekniği kullanılarak oluşturulmuştur. Merkezde yer alan rozetin ortasında çıkıntı yapan bir boncuk mıhlama yöntemiyle tutturulmuştur. Yüzeyde telkâri ve güverse tekniklerinde helezonvari sekiz dilimli bir süsleme bulunur. Süsleme içten güverseli bir konturla çerçeve içine alınmış, dıştan da geometrik bir süslemeden oluşan iki bordür ile sınırlandırılmıştır.

The Journal of Social Sciences Institute 183 Resim 3: Resim 3a: Örnek no : 3 Envanter no : 21.15.75 Ürünün adı : Bilezik Kullanılan malzeme : Gümüş Ait olduğu dönem : Osmanlı (19. yy. sonu, 20. yy başı) Ölçüleri : Çapı :7.3 cm Kullanılan teknik : Mıhlama, kabartma ve güverse Kompozisyon : İki gümüş yarım halkadan meydana gelen bilezik silindirik formludur. Halkaların yüzeyinde kabartma tekniğiyle meydana getirilmiş bitkisel süslemeler ve bunların arasında mıhlama usulüyle yerleştirilmiş etrafı granül bezeli birer akik taşı mevcuttur. Halkaların bir tarafı pim yardımıyla sabitlenmişken, diğer tarafı başka bir pimle açılıp kapanabilmektedir. Eserde bir adet sallama mevcut olup, sallamanın halkalarına ikisi yaprak, biri yuvarlak formdan oluşan üç plaka sarkıtılmıştır.

184 Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Resim 4: Resim 4a: Örnek no : 4 Envanter no : 2002/1-E Ürünün adı : Bilezik Kullanılan malzeme : Gümüş. Ölçüleri : Çapı :6.4 cm Ait olduğu dönem : Osmanlı (19. yy. sonu, 20. yy başı) Kullanılan teknik : Kazıma Kompozisyon : İki levhadan meydana gelen bileziğin ayrık uçlarından biri çatal, diğeri ise yılanbaşı formludur. Uç kısımdaki çatal, üç taraklı olup uç kısımları ovalleştirilmiştir. Eser üzerinde balıksırtı görünümü sağlayan çizgilerden oluşan kazıma tekniğinde bir süsleme mevcuttur. Yine aynı teknikle yüzeyinde bitkisel süslemeler oluşturulmuştur. Esasında eserin gerçekte bir çatal olarak tasarlandığı ve daha sonra büküler bilezik olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Resim 5: Örnek no : 5 Envanter no : 17.15.75

The Journal of Social Sciences Institute 185 Ürünün adı : Bilezik Kullanılan malzeme : Gümüş Ait olduğu dönem : Osmanlı (19. yy. sonu, 20. yy başı) Ölçüleri : Çapı :7.3 cm Kullanılan teknik : Mıhlama Kompozisyon : Bilezik merkezden uç kısımlara doğru genişleyip ovalleşen bir şekle sahiptir. Tek levhadan oluşan eserin kilit yerindeki pimi eksiktir. Merkez ve yanlarda birer bordür içinde mıhlanmış akik taşı bulunmaktadır. Bordürlerin kontürleri tel sarma usulüyle çekilmiştir. Eserin yüzeyinde bulunan simetrik ikişer sabit halkaya takılan sallamalar eksiktir. Resim :6 Örnek no : 6 Envanter no : 4.12.1975 Ürünün adı : Bilezik Kullanılan malzeme : Gümüş Ait olduğu dönem : Osmanlı (19. yy. sonu, 20. yy başı) Ölçüleri : Çapı :6.2 cm Kullanılan teknik : Savat ve kabartma Kompozisyon : Tek bir levhadan oluşan eser oval formludur. Merkezi bir kompozisyon özelliği gösteren eserde savatlı bezemeler mevcuttur. Halka merkeze doğru bir daire formuna dönüşerek, kabartılıp bombeli bir şekle dönüşmüştür. Eserin bu kısmında, önceden kazınarak hazırlanmış oluklara savat uygulanarak, çiçek motifi elde edilmiştir. Merkezdeki bitkisel süsleme, kanatlara doğru çizgilerden oluşan geometrik bir süslemeyle son bulmuştur.

186 Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Resim 7: Resim 7a: Örnek no : 7 Envanter no : 546 Ürünün adı : Bilezik Kullanılan malzeme : Gümüş Ait olduğu dönem : Osmanlı (19. yy. sonu, 20. yy başı) Ölçüleri : Çapı :16.2 cm Kullanılan teknik : Kabartma Kompozisyon : Eser boyuna dikdörtgen formludur. Uçlarda yer alan iki ana parça ile beş sıra halinde halkalardan oluşan halat zincirinden meydana gelmektedir. Zincirlerin üzerinde kabartmalı, içi boş kubbecik şekilli plakalar bulunmaktadır. Ana levhalar bir pimin yardımıyla birbirine bağlanabilmektedir. Oksitlenmelerin yanı sıra, eserin halkalarında kopukluklar olmuştur. Resim 8: Örnek no : 8 Envanter no : 282 Ürünün adı : Gerdanlık Kullanılan malzeme : Gümüş

The Journal of Social Sciences Institute 187 Ait olduğu dönem : Osmanlı (19. yy. sonu, 20. yy başı) Ölçüleri : Boy :27 cm Kullanılan teknik : Mıhlama ve güverse Kompozisyon : Merkezde damla şeklinde oval ve kancalı bir levha ile uç kısımlarda kancalı iki yaprak formlu levhadan meydana gelmektedir. Merkezdeki levhanın üzerinde nokta ve damlama şeklindeki granüllü bir süsleme ile mıhlama usulüyle tutturulmuş bir boncuk yer almaktadır. Bu levhada görülen bezeme, uç kısımlardaki levhalara taşınmıştır. Levhalar birbirine halkalardan oluşan halat zincirlerle bağlanmaktadır. Bu zincirlerin üzerinde lehimlenmiş yuvarlak küçük plakalar yer almaktadır. Ayrıca eser, en alt zincire takılmış damla ve yaprak formlu plakalardan oluşan sarkıklara sahiptir. Resim 9: Örnek no : 9 Envanter no : 284 Ürünün adı : Kolye Kullanılan malzeme : Gümüş Ait olduğu dönem : Osmanlı (19. yy. sonu, 20. yy başı) Ölçüleri : Boy :43 cm Kullanılan teknik : Kabartma ve ajur Kompozisyon : Kolye, bir halat zincire takılmış yaprak formunda yirmi adet plakadan oluşmaktadır. Halat zinciri çok uzun olmayıp halkalardan meydana getirilmiştir. Sarkıkta yer alan yaprak formlu plakalardan biri kabarma tekniğinde dilimlere ayrılmışken, diğer plaka

188 Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi ise yaprak formlu ajur tekniğinde oluşturulmuştur. Farklı teknik ve süslemeye sahip plakalar simetrik bir şekilde üst üste tutturularak bir halka ile birbirilerine bağlanmıştır. Resim 10: Resim10a: Resim 10b: Örnek no : 10 Envanter no : 698 Ürünün adı : Kadın kemeri Kullanılan malzeme : Gümüş Ait olduğu dönem : Erken Cumhuriyet Ölçüleri : Boy :100 cm Kullanılan teknik : Telkari ve güverse Kompozisyon : Kadın kemeri, tel sarmayla oluşturulmuş bir adet kuşak ile kemer tokasından meydana gelmektedir. Fiyonk formlu kemer tokası oldukça girift bir süslemeye sahiptir. Tokanın üzeri telkâri tekniğinde bitkisel süslemelidir. Tokanın merkezinde yer alan çiçek telkâri ile birlikte küçük topçuklardan oluşan güverseli bir bezemeye sahiptir. Tokaya halkayla sarkıtılmış telkâri bezeli iki adet de plaka bulunmaktadır. Kemerin diğer uç kısmına ise ajur tekniğinde anahtar geçecek yerler bırakılmıştır. Resim 11: Resim 11a: Örnek no : 11 Envanter no : 286

The Journal of Social Sciences Institute 189 Ürünün adı : Kadın kemeri Kullanılan malzeme : Gümüş Ait olduğu dönem : Erken Cumhuriyet Ölçüleri : Boy :87 cm Kullanılan teknik : Telkari ve kakma Kompozisyon : Eser telkari tekniğinde fiyonk formlu iki levhadan oluşan bir toka ile tel sarmayla oluşturulmuş geometrik süslemeli bir kuşaktan meydana gelmektedir. Toka merkezi bir kompozisyona sahip olup merkezindeki plakaya bir akik taşı kakılmıştır. Benzer bir süsleme düzeni tokanın alt kısmını oluşturulan levhada da kendini göstermektedir. Tokadaki bu süsleme düzeninin bir benzeri, kemer kuşağında da yer almaktadır. Resim 12: Örnek no : 12 Envanter no : 272 Ürünün adı : Kemer Tokası Kullanılan malzeme : Gümüş Ait olduğu dönem : Osmanlı (19. yy. sonu, 20. yy başı) Ölçüleri : Boy :22.5 cm. Kullanılan teknik : Kabartma ve kakma Kompozisyon : Kemer tokası, uç kısımları kıvrık ve yaprak formlu iki levhadan meydana gelmiştir. Tokada yoğun olarak ince bir işçilik görülür. İki levhada da görülen süsleme simetrik bir görüntü verir. Levhaların tam merkezinde, yaprak formlu bir motif içinde kabartma tekniğinde bir çiçeğin merkezine mıhlanmış birer kırmızı akik taşı yer almaktadır. Levhaların birinde bu taş eksiktir. Levhaların kilit kısmına doğru köşelerde de aynı teknikte birer yeşil taş bırakılmıştır. Eseri oluşturan levhalardan birinde tutturma kancası bulunurken, diğerinde

190 Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi kilidi örten bezeli bir plaka yer almaktadır. Her iki levhada da çeşitli formlarda oluşturulan kabarcıklar şeklinde granüllü bir süsleme mevcuttur. Bunun yanı sıra, esere zincirlerle sarkıtılmış bezeli yuvarlak plakalar süsleme düzenini tamamlamıştır. Değerlendirme Ve Sonuç Çalışmaya dâhil edilen eserlerin müzeye çoğunlukla satın alma yoluyla kazandırıldığı envanter kayıtlarından anlaşılmıştır. Form ve süsleme programı ile yapımında kullanılan malzeme dikkate alınarak müzede sergilenen 30 civarı etnografik madeni eserden 12 tanesi değerlendirilmeye alınmıştır. Tamamı Osmanlı dönemine ait olan bu takılar kullanım alanlarına göre baş, boyun, bilek, kol ve parmak takıları olarak farklılık göstermektedir. Malzeme açısından gümüş ve bakırın kullanıldığı takılarda yapım tekniği olarak döküm ve dövme teknikleri kullanılırken, süslemelerde telkâri ve mıhlama başta olmak üzere güverse, kakma ve kabartma bezeme teknikleri tercih edilmiştir. İncelenen eserler arasında yer alan iki adet tepelik (Resim 1-2), hafif şekilde bombeli ve dairesel formludur. Her iki tepelik, ağırlıklı olarak güverse ve telkâri teknikleriyle süslenmiştir. Bu eserlerle form açısından kısmen farklılık gösterse de yapım ve bezeme teknikleri ile üslup açısından benzerlik gösteren Doğu Anadolu yöresine ait bir tepelik, Prof. Dr. M. Zeki KUŞOĞLU ya ait koleksiyonda görülür (Bk. Resim 13) (Kuşoğlu, 1999: 43). Resim 13: (M.Z. Kuşuoğlu dan)

The Journal of Social Sciences Institute 191 Antik çağlardan beri Anadolu kadını tarafından kullanılan bilezikler, diğer türler gibi önemli bir süs öğesidir. Bu çalışmada bilezikler 5 adet örnekle en kalabalık grubu oluşturmaktadır. Örnek 3 teki bilezik silindirik, 4 teki oval şekilli çatal, 5 ve 6 daki oval ve 7 deki eser ise boyuna dikdörtgen formludur. Örnek 3 te tanıtılan bilezikle (Res. 3) form ve üslup açısından benzerlik gösteren bir örnek, Van yöresine ait bir bilezikte görülmektedir (Bk. Res. 14) (Er, 2012: 200). Resim 14: Osmanlı Dönemi (19. yy). (B. ER den) Tanıtılan eserler arasında bir adet kolye ve gerdanlık yer almaktadır. Kolye esas itibarıyla halk arasında boyun takılarına verilen genel bir ad olarak tanımlanmaktadır. Ancak kolye detaylı bir şekilde ele alındığında, sadece boyun takılarından birini oluşturduğu görülür. Kolye genellikle tek öğeli olarak tasarlanırken, gerdanlık ise çok öğeli olarak karşımıza çıkmaktadır. Örnek 8 de ele alınan gerdanlık, merkezinde damla motifli oval bir levha ile uç kısımlarda yer alan iki yaprak formlu levhadan meydana gelmektedir. Form ve bezeme teknikleri açısından anılan esere benzer bir örnek Aydın Müzesi nde bulunmaktadır (Bk. Res. 15) (Özkan 2010: 128). İki eserde de güverse ve mıhlama teknikleri ortak bir payda oluştururken, süsleme düzenleriyle nispeten birbirinden ayrılmaktadır.

192 Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Resim 15: Osmanlı Dönemi (19. yy). (Y. ÖZKAN dan) Araştırmaya dâhil edilen bir diğer grup ise iki adet kemer (Bk. Res. 10-11) ile bir adet kemer tokasıdır (Bk. Res. 12). Kemerlerde ön plana çıkan toka kısmıdır. Tokalar kemerin kuşağından farklı olarak değerlendirilerek, farklı şekilde üretildiği görülür. Bu örnekler gösteriyor ki Anadolu halkı kemerin kuşak kısmından ziyade kemerin tokasına daha çok özen göstermiştir. İki kemerde de yer alan tokalar fiyonk formluyken, kuşaksız olan tokanın formu ise kıvrık ve yaprak formludur. Tokalarda çeşitli süsleme teknikleri ile yapılmış yoğun bir işçilik göze çarpmaktadır. Sonuç olarak araştırmamızın esasını oluşturan Alanya Atatürk Evi ve Müzesi nde sergilenen etnografik madeni takılar, Anadolu el sanatları tarihi ile Alanya yöresinin kültürel kimliği açısından ciddi bir kaynak oluşturmuştur. Medeniyetlere ait kültürel ve sanatsal kimliklerin yansıtılmasında, diğer pek çok el sanatları ürünlerinde olduğu gibi, geçmişten günümüze erişmiş takıların da bu anlamda önemli bir bulgu çeşidi olduğu görülmektedir. Bu müzedeki eserlerin sanatsal değerleri gün ışığına çıkartılmakla birlikte, kültürel kimliğimizin tanınmasına önemli bir katkı sağlayacaktır. Unutulmamalıdır ki uluslara ait kültür, sanat eserinde bulur kendini. Dolayısıyla sanat eserleri ulusların gelecekteki rotası olmasının yanı sıra, varlığının da kanıtıdır. Kaynakça AKYAY MERİÇBOYU, Yıldız, Anadolu Eski Çağında Takıların Dili P, Sanat Kültür Antika, Çağlar Boyunca Takı ve Mücevher, Sayı 17, İstanbul, 2000.

The Journal of Social Sciences Institute 193 BİLGİN, Mualla, Takı Sektör Profili, İstanbul Ticaret Odası Dış Ticaret Şubesi Uygulama Servisi, Aralık 2006,İstanbul, 2006. BİNGÖL, F. R. Işık, Anadolu medeniyetleri Müzesi, Antik Takılar, Ankara, 1999. BODUR, Fulya, Türk Maden Sanatı, Türk Kültürüne Hizmet Vakfı Sanat Yayınları, İstanbul,1987. ER, Birnaz; Van İlinde Üretilen Takıların Bazı Özellikleri, (Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara, 2012. ERGİNSOY, Ülker, İslam Maden Sanatının Gelişmesi, İstanbul, 1978. İREPOĞLU, Gül, Bir İmparatorluğun Görkemi Osmanlı Mücevheri P, Sanat Kültür Antika, Çağlar Boyunca Takı ve Mücevher, Sayı 17, İstanbul, 2000. KÖROĞLU, Gülgün, Anadolu Uygarlıklarında Takı, İstanbul, 2004. KUŞOĞLU, Mehmet Zeki, Tılsımdan Takıya, İstanbul, 1999. ÖZKAN, Yeşim, Aydın Müzesi'nde Bulunan Etnografik Takılar, (Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara, 2010. RİGAULT, Patricia, Louvre Müzesi Koleksiyonundan Eski Mısır Mücevherleri P, Sanat Kültür Antika, Çağlar Boyunca Takı ve Mücevher, Sayı 17, İstanbul, 2000. TÜRE, Altan, Dünya Kuyumculuk Tarihi I, Eski Çağlardan Orta Çağa, İstanbul, 2011. TÜRKOĞLU, Sabahattin, Tarih Boyunca Anadolu'da Takı ve Kuyumculuk Kültürü, İstanbul Kuyumcular Odası yayınları - III, İstanbul, 2013.

194 Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi