Zehra Taşkın - @zehrataskin ztaskin@hacettepe.edu.tr Araştırma Veri Yönetimi ve Türkiye
Plan Türkiye de durum Örnek çalışma Farkındalık düzeyleri ve kısıtlar Kurumların durumu Neler yapılıyor? Neler yapılabilir?
Türkiye de Durum Aydınoğlu, A.U., Doğan, G. & Taşkın, Z. (2017). Research data management in Turkey: Perceptions and practices. Library Hi-Tech, 32(2), 271-289.
Türkiye Çalışması Akademisyen başına düşen yayın sayısına göre ilk 25 üniversite 19.631 kişi / 532 yanıt Anket ek olarak makale sonunda
Türkiye de Durum Strateji veya politika yok Veri tanımı muğlak Kurumsal destek yok Bilgi ve teknik beceri sınırlı Heves ve farkındalık var
Türkiye de Durum: Tercihler Veri tipi n % χ2 p Deneysel 278 52,3 22.749 0.000 Metin 250 47,0 13.941 0.016 Anket 216 40,6 12.405 0.030 Grafik 139 26,1 8.025 0.155 Veri modelleri 134 25,2 13.455 0.019 Lab defteri 121 22,7 3.425 0.635 Ses 118 22,2 23.583 0.000 Video 102 19,2 5.464 0.362 Uzaktan algılama 28 5,3 - - Diğer 23 4,3 - - Kullanmıyor 15 2,8 - -
Türkiye de Durum: Tercihler Diğer lbl fmt readme' unstructured readme' structured MATLAB csv xml sav Free text txt Spreadsheet 0 10 20 30 40 50 60 %
Veri Saklama Tercihleri n % Bilgisayar 381 71.6 Bulut 244 45.9 Açık erişim veri bankası 44 8.3 Kurumsal veri bankası 17 3.2 Ticarî veri bankası 2 0.4 Dünyada da durum farklı değil!
İdeal Piramit Veri içeren yayınlar Makaleye ek dosya Metin ile verilerin daha fazla etkileşimi Yalnızca metin ile veri etkileşimli değilse Daha fazla veri seti, yönetim planı ve veri yöntemlerini tanımlayan veri dergisi Veri arşivleri Yayınlar ve veriler arasında iki yönlü görünmez bağlantılar Kurum çekmecelerindeki veriler (LIBER Europe, 2012)
Mevcut Durum Yayın Yayın eki Veri arşivleri Küçük bir pay ancak ideale yakın Risk! Anlamsız veri çöplüğü Veri arşivi yok denecek kadar az! Çekmecelerdeki veriler Araştırma verilerinin %75 i erişilemez durumda (LIBER Europe, 2012)
Farkındalık Veri paylaşımı disiplinlerarası çalışmaları teşvik eder İkincil analiz çalışmaları yeni öğrencilerin yetiştirilmesine yardımcı olur Verilerin erişilebilir olması veri manipülasyonlarını önler Veri paylaşımı takım çalışmasını teşvik eder Veri paylaşımı gereksiz yere veri toplanmasına engel olur İyi muhafaza edilmiş veriler veri bütünlüğünün korunmasına yardımcı olur Verilerin yeniden analiz edilmesi sonuçların doğrulanmasına yardımcı olur 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Hiç katılmıyorum + Katılmıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Tamamen katılıyorum + Katılıyorum
Veri Paylaşma Bilimsel camia ile Araştırma grubundaki diğer kişilerle 100 80 60 40 20 0 Çalıştığım kurumdaki diğer araştırmacılarla Kendi disiplinimdeki diğer araştırmacılarla Hiç katılmıyorum + Katılmıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılıyorum + Tamamen katılıyorum
Veri Paylaşmama Sebepleri Verilerin kullanıma hazır olmaması Verilerin açıklama olmadan anlaşılır durumda olmaması Verileri kamuya açacak teknik bilgi yetersizliği Verileri kamuya açma hakkının olmaması Fon veren kuruluşun bu konuda bir yaptırımının olmaması Verilere başkasının erişmesini istememe Verileri koyacak yer olmaması Zaman yetersizliği İnsanların bu verilere ihtiyaç duymaması Metadata standardı yetersizliği Fon yetersizliği 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Hiç katılmıyorum + Katılmıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Tamamen katılıyorum + Katılıyorum
Kurumsal Destek Çalıştığım kurum çalışmalarımda veri yönetimi planı sunmamı zorunlu tutmaktadır Çalıştığım kurum veri yönetimi için maddi destek sağlamaktadır Çalıştığım kurum veri yönetimi konusundaki iyi uygulamalar hakkında eğitimler vermektedir Çalıştığım kurum veri yönetimi için gerekli araçları ve teknik desteği sağlamaktadır Çalıştığım kurum veri yönetimi konusunda onaylı bir politika/yönergeye sahiptir Çalıştığım kurum veri yönetimi konusunda bir prosedüre sahiptir 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Hiç katılmıyorum + Katılmıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Tamamen katılıyorum + Katılıyorum
Neler Yapılıyor? TÜBİTAK ULAKBİM in çalışmaları Politika Eğitim Teknik altyapı Farkındalık ANKOS Açık Erişim Açık Erişim Konferansları Projelerde partnerlikler (OpenAIRE, MedOANet, Pasteur4OA)
Neler Yapılmalı? Politika Paydaşlarla işbirliği Farkındalık Eğitim
Zehra Taşkın - @zehrataskin ztaskin@hacettepe.edu.tr Araştırma Veri Yönetimi ve Türkiye