BETONARME KALIPLARI TANIM



Benzer belgeler
İNŞAAT TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARI I BETONARME KALIPLARI

BETONARME KALIPLARININ SINIFLANDIRILMASI. 3. Bölüm. Öğr. Gör. Mustafa KAVAL Afyon Meslek Yüksekokulu İnşaat Programı

KALIP VE İSKELE. Yrd. Doç. Dr. Alper CUMHUR

İNŞAAT TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARI I AHŞAP KALIPLARI

KALIPLARIN SINIFLANDIRILMASI

GROBETON - LENTO VE TEMEL KALIBI

GEBZE TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MİMARLIK FAKÜLTESİ MİMARLIK BÖLÜMÜ

YAPI TEKNOLOJİLERİ-I. Konu-6 Beton ve Betonarme Kalıpları. Öğr. Gör. Cahit GÜRER. Afyonkarahisar 8 Kasım Özet

KOLON VE KİRİŞ KALIBI

ITP13103 Yapı Malzemeleri

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

ÇELİK YAPILAR 7 ÇELİK İSKELETTE DÖŞEMELER DÖŞEMELER DÖŞEMELER DÖŞEMELER. DÖŞEMELER Yerinde Dökme Betonarme Döşemeler

İSKELELER. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi

Tünel kalıplar yardımıyla, yapının taşıyıcı elemanları bitirme işlemlerinin çoğunluğu geleneksel tekniklerle gerçekleştirilmektedir.

ÇELİK YAPILAR. Çelik Yapıda Cephe. Çelik Yapıda Cephe. Çelik Yapıda Cephe. Çelik Yapıda Cephe. Çelik Yapıda Cephe. Çelik Yapıda Cephe

ÜRÜNLERİMİZ.

FLANŞLI KAMALI İSKELE EL KİTABI

TEKNİK RESİM 6. HAFTA

DÜŞEY SİRKÜLASYON ARAÇLARI

İNŞAAT TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARI I MERDİVEN

MULTİ PANEL SİSTEM Perde ve kolon kalıbı teknolojisinde hız, sağlamlık ve uzun ömür

AHŞAP KAPLAMALAR DERSİ ÇALIŞMA SORULARI. 5. Aşağıdakilerden hangisi ayak ve başlık birleştirme yöntemlerindendir? a. Yabancı çıtalı. b.

teknik uygulama detayları

GEBZE TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MİMARLIK FAKÜLTESİ MİMARLIK BÖLÜMÜ

ÖN ÜRETİMLİ ÇİFT DUVAR SİSTEMİ İLE BETONARME YAPI UYGULAMASI

BETONARME. Çözüm 1.Adım

İTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Yapı ve Deprem Mühendisliği Çalışma Grubu BETONARME YAPILAR MIM 232. Döşemeler

KALIP ÇÖKMESİ. İskele sistemleri; Cephe İskelesi Kalıp Altı İskelesi, Kolon ve Perde İskelesi,

TEMELLER. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi

ÇELİK PREFABRİK YAPILAR

DÖŞEME KALIBI. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi

ZEMİN BETONU ÇATLAKLARI VE ÖZEL KONULAR

Stadyumlarda Prekast Beton Elemanların Kullanımı

MERDİVEN ÇEŞİTLERİ. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi

İNŞAAT TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARI I ÇATI TEKNİKLERİ

ÇELĐK PREFABRĐK YAPILAR

Yapıblok İle Akustik Duvar Uygulamaları: Digiturk & TV8

DONATILI GAZBETON YAPI ELEMANLARI İLE İNȘA EDİLEN YIĞMA BİNA SİSTEMİ İLE İLGİLİ TEKNİK ȘARTNAME

ALÇI DUVAR. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi

DÖŞEMELER (Plaklar) Döşeme tipleri: Kirişli döşeme Kirişsiz (mantar) döşeme Dişli (nervürlü) döşeme Asmolen döşeme Kaset (ızgara)-kiriş döşeme

HASAR TÜRLERİ, MÜDAHALEDE GÜVENLİK VE ÖNCELİKLER

KALIP İŞLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVELİĞİ. Kalıp İşlerininim İnşatta Yeri ve Önemi: Kalıp

BACALAR. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi


Korkmaz İskele, 2005 yılında iskele-kalıp sektöründe ticari faaliyetine başlayarak, üretimini yaptığı

Zenon Panel Montaj Kılavuzu - Sayfa 1

AHŞAP KALIPÇI Uygulama Sınavı Sorularının Kapsadığı Konular

Güvenli bir hayatın yapı taşı. /akggazbeton

DUVARLAR duvar Yapıdaki Fonksiyonuna Göre Duvar Çeşitleri 1-Taşıyıcı duvarlar; 2-Bölme duvarlar; 3-İç duvarlar; 4-Dış duvarlar;

ALÜMİNYUM KOMPOZİT PANELLER

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ İnşaat Mühendisliği Bölümü DÖŞEMELER 1

DUVARLARIN İÇ YÜZÜNDEN ISI YALITIMI

THERMOMASS YAPI SİSTEMİ

ÇELİK PREFABRİK YAPILAR

DÖŞEMELERDE ISI YALITIMI

TAŞIYICI SİSTEM TASARIMI 1 Prof. Dr. Görün Arun

C38SS ÇELİK ÇELİK YÜKSELTİLMİŞ DÖŞEME SİSTEMİ TEKNİK ŞARTNAMESİ

Betonarme Çatı Çerçeve ve Kemerler

ÇATILAR. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi

ÇATI KONSTRÜKSİYONLARINDA GAZBETON UYGULAMALARI Doç.Dr.Oğuz Cem Çelik İTÜ Mimarlık Fakültesi Yapı Statiği ve Betonarme Birimi

Yrd. Doç. Dr. Selim BARADAN Yrd. Doç. Dr. Hüseyin YİĞİTER

Kirişsiz Döşemelerin Uygulamada Tasarım ve Detaylandırılması

DÖŞEMELER. Döşeme tipleri: Kirişsiz döşeme. Dişli (nervürlü) döşeme Asmolen döşeme Kaset (ızgara)-kiriş döşeme

Your Partner in Safety

İNCE YAPI DERS 7 MERDİVENLER 2

Yrd. Doç. Dr. Selim BARADAN Yrd. Doç. Dr. Hüseyin YİĞİTER

KATI YALITIM MALZEMELERİ EXPANDE POLİSTREN LEVHA

CEPHE KAPLAMA KILAVUZU

YAPI ELEMANLARI DERS SUNUMLARI 4. HAFTA

GEYİK İSKELE den Beri Güçlü ve Profesyonel Kadro ile Hep Daha İyiye...

ÇATILARDA ISI YALITIMI

BRİKET DUVAR. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi

iskele ,67 1,5 pratik iskele 320 0,61 1,92 iskele sistemleri 320 0,77 1,75 satılık iskele 210 0,96 1,5 demir

) = 2.5 ve R a (T ,

Peyzaj Yapıları I ÇATI ELEMANLARI. Çatı elemanlarının tasarımında görsel karakteri etkileyen özellikler Sığınma ve Korunma

Temel sistemi seçimi;

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ TEKNİK RESİM DERSİ ÖĞR. GÖR. BERIVAN POLAT

Çift Plaka Taşıyıcı Duvar Panelleri

Taşıyıcı Sistem İlkeleri. Dr. Haluk Sesigür İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Yapı ve Deprem Mühendisliği Çalışma Grubu

CE498 PROJE DERS NOTU

İŞ GRUPLARININ MALİYETTEKİ ORANLARI

TS 500 (2000): Betonarme yapıların hesap ve yapım kuralları TS 498: Yapı elemanlarının boyutlandırılmasında alınacak yüklerin hesap değerleri

Diyarbakır Beton Kesme Firmaları. Derz kesme:

Zenon Panel Duvar Uygulama Kılavuzu

ProfilEx ısı yalıtımı (mantolama) ve sıva uygulamalarında yapıların; pencere, kenar, köşe, yatay veya düşey düzgün boşluklar (fuga) gerektiğinde

YAPI MALZEMESİ Anabilim Dalı

ŞANTİYE TEKNİĞİ Dr. A. Erkan KARAMAN

TESİSAT BİLGİSİ DERSİ DERS NOTLARI

KATI YALITIM MALZEMELERİ EKSTRÜDE POLİSTREN LEVHA

KABA YAPI ELEMANLARI METRAJ VE KEŞFİ

TEKNİK ŞARTNAME ÇOCUK OYUN GRUBU

ALÇI İȘLERİ İÇİN DEKORASYON PROFİLLERİ


ZENON PANEL YAPI TEKNOLOJİSİ ZENON PANEL MALZEME VE BİLEŞENLERİ

Prefabrik yapıların tasarımı, temelde geleneksel betonarme yapıların tasarımı ile benzerdir.

Mühendislik.

İNŞAAT PROJELERİNİN YAPIM SÜRECİNDE KEŞİF VE METRAJ

ÇATI KAPLAMASI. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi

Transkript:

İNŞAAT TEKNOLOJİSİ UYGULAMALAR BETONARME KALPLAR TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR TANM Betonun mimari ve statik açıdan gerekli formu almasını sağlayan ve beton yeterli dayanım kazanıncaya kadar onu taşıyan yardımcı yapı elemanlarına kalıp yada kalıp iskelesi denir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 1

KALPLARN BAŞLCA GÖREVLERİ Betonarme elemanlara gerekli boyut ve şekli vermek, Taze beton ağırlıklarını, taze beton basınçlarını ve beton dökümü sırasında ortaya çıkan ilave yükleri taşımak, Beton dökümü sırasında ortaya çıkabilecek darbe ve titreşim etkilerine dayanmak. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR KALPTAN BEKLENEN GENEL ÖZELLİKLER Kalıp temiz, ölçülere uygun ve sızdırmaz olmalıdır, Az parça ile kurulabilmelidir, Kalıp elemanlarını birleştiren bağlantı elemanlarının kullanılışı kolay olmalıdır, Beton ağırlığından ve beton dökümünden dolayı ortaya çıkan yükleri şartnamelerin öngördüğü güvenlikle taşımalıdır, Büyük yüzeyli kalıp elemanlarının ağırlıkları vinç kapasitesini aşmamalıdır, Basit detaylarla çözülebilmelidir, Ekonomik olmalıdır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 2

KALP VE İSKELE YÜKLERİ Kalıp ve iskelelerin boyutlandırılması için düşey yük olarak kalıp ve iskelenin kendi ağırlığı, dökülen ve bazı yerlerde yığın durumunda olabilecek taze betonun ağırlığı, beton taşıma araçlarının ağırlığı, beton dökülürken meydana gelen çarpma etkisi ve işçilerin ağırlıkları göz önüne alınmalıdır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR KALP VE İSKELE YÜKLERİ Özellikle plastik ve akıcı kıvamdaki betonlarda sıkıştırma vibratörle yapıldığı zaman her kıvamdaki taze betonun yan kalıplara aktaracağı hidrostatik yanal basınç etkisi göz önünde tutulmalıdır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 3

KALP VE İSKELE DESTEKLERİ Kalıp ve iskeleler yatay kuvvetleri güvenli olarak zemine aktarabilecek şekilde enine ve boyuna desteklenmelidir. İskele destekleri genel olarak üçgen oluşturacak biçimde düzenlenmelidir. Kalıp dikmeleri ilgili standartlara uygun yapılmalı veya ahşap kullanılıyorsa ikinci ve üçüncü sınıf keresteden seçilmelidir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR KALP SİSTEMİNİN FONKSİYONLAR Bir kalıp sistemini meydana getiren kısımlar fonksiyonlarına göre, 1. Kaplama ve 2.İskele olmak üzere iki kısma ayrılır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 4

KALP KAPLAMAS Beton veya betonarme yapı elemanına istenilen şeklin verilmesini sağlayan, doğal veya yapay ahşap, metal veya plastik levhalarla yapılan kalıp yüzeyidir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR KALP İSKELESİ Yeni dökülen betonun kalıp kaplamasına yaptığı basınç ve yükleri taşıyan kısımdır. Kalıp iskelesi ahşap kama, dikme, kiriş, çapraz kuşaklardan ve ayarlı boru dikmelerle yapılır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 5

KALP İSKELESİ Sertleşmemiş beton hareketinde ani yüklenmeler olabileceği, tamamlanan kısımların kendilerini taşır hale gelinceye kadar kalıp ve iskelesine taşıtılması diğer taraftan güvenli ve kolay bir sökme sağlanması düşünülmelidir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR KALP İSKELESİ Değişik yapı elemanlarının kolay teşkili, kalıpların mümkün olduğunca çok kullanılabilmesi, beton dış ve iç yükünün düzgün olması gibi şartlarda göz önüne alınmalıdır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 6

KALP SÜRELERİ VE KALP ALMA Betonun yeterli dayanım kazandığından emin olmadan yapının hiçbir bölümünde kalıp veya dikme yerinden oynatılmamalıdır. Beton dökümü işinin bitimi ile kalıp sökme arasında geçecek süre, kullanılacak çimentonun cinsine, betonun dayanım kazanma hızına, su/çimento oranına, yapı yükünün cinsine, etkilerin büyüklüğüne ve hava koşullarına bağlıdır. Don olayı sonrasında, özellikle kalıp almaya devam etmeden betonun prizini yaparak yeter derecede sertleşip setleşmediği veya sert görünüp soğuk etkisi ile donmuş olup olmadığı araştırılmalıdır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR KALP SÜRELERİ VE KALP ALMA Elverişsiz ve özellikle donma olan havalarda kalıp alma süresi hakkındaki karar, yapının betonu ile aynı koşullar altında sertleşmiş numuneler üzerinde yapılacak basınç deneyi sonuçlarına göre verilmelidir. Yedek dikmeler kalıp söküldükten sonra çimento türü de göz önünde bulundurularak yeterli bir süre daha yerlerinde bırakılmalıdır. Bu sürelerde sıcaklığın +5 o C den aşağı düştüğü günler hesaba katılmamalıdır. Kagir yığma veya betonarme karkas yapılarda lento, kiriş, döşeme ve merdivenlerin betonları döküldüğünde, beton prizini tam olarak yapıncaya kadar ağırlığını kalıplar taşır. Betonarme temel, kolon, duvar ve hatıllarda yan basınçları karşılar. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 7

KALPLARN SNFLANDRMAS Çeşitli bakımlardan sınıflandırarak kalıpları incelemek mümkündür. Mesela kullanma tarzı ve hareket şekline göre, dört grupta toplamak mümkündür: 1.Sabit kalıplar, 2.Düşey hareketli kalıplar; tırmanan, kayan kalıplar, 3.Hazır kalıplar, prefabrikasyon işlerindeki kalıplar, 4.Yatay hareketli kalıplar. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR MALZEME TÜRLERİNE GÖRE KALP ÇEŞİTLERİ Kalıplar malzemelerine göre üç gruba ayrılır: Ahşap Plastik Metal TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 8

MALZEME TÜRLERİNE GÖRE KALP ÇEŞİTLERİ Malzeme olarak en çok Ahşap, daha sonra Metal kullanılır. Her iki malzeme ile yeni kalıp elemanları ve sistemleri ile sürülerek mümkün olan ekonomi ve kolaylıklar sağlanmaya çalışılmaktadır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR AHŞAP KALPLAR Ahşap Kalıplar Günümüz inşaat sektöründe; İlk yatırım maliyetinin düşük olması, Büyük, küçük her inşatta kullanılabilmesi, Her yerde kolaylıkla bulunabilmesi, İnşaat sektöründe çalışan herkes tarafından bilinmesi ve Şantiyede kolaylıkla el aletleri yardımıyla yapılabilmesi nedeniyle en yaygın kullanılan kalıp sistemidir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 9

AHŞAP KALPLAR Ahşap, genellikle su emmeye ve bozulmaya yatkın bir malzemedir. Ahşabın su emmesini önlemek için kalıp yüzeyinin yağlanması veya üzeri özel film ile kaplı malzemelerin kullanılması gerekir. Piyasada ahşap esaslı, işlenmiş, suya ve dış tesirlere karşı güçlendirilmiş ahşap kirişler ve kalıp kaplama malzemesi olarak kullanılabilen beton kontrplağı diye (Plywood) adlandırılan malzemeler bulunmaktadır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR METAL KALPLAR Sabit ve hareketli kalıp üretim yöntemlerine uygun olan metal kalıplar, çelik ve alüminyumdan yapılır. Bu kalıplar ile kolon, kiriş, duvar, döşeme ve çatı elemanları ile tüm yüzeysel taşıyıcılar yapılabilir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 10

METAL KALPLAR Çelik kalıplar sıva gerektirmeyen, düzgün, pürüzsüz beton yüzeyler elde etmek için idealdir. Montajı ve sökülmesi son derece kolaydır. Yaklaşık 600 800 kez kullanılabilir. Kalıplarda kullanılan sacların kalınlığı 3 mm kadardır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR PLASTİK ESASL KALPLAR Tekrar kullanılabilme özelliği olan plastik kalıp sistemi düzgün yüzeylerde kullanılan yeni bir üründür. Söz konusu plastik kalıplar, yüksek yoğunluklu polietilen kalıplardan, kalıpları birbirine bağlayan kalıp elemanlarından ve kilitleme kelepçelerinden oluşur. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 11

PLASTİK ESASL KALPLAR Plastik kalıplara beton yapışmaz, yağlanmasına gerek yoktur. Kimyasallara dayanıklı olması, kalıp üzerindeki beton artıklarının suyla kolaylıkla temizlenebilmesi, metal ve ahşap kalıplara göre avantaj olarak görülebilir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR PLASTİK ESASL KALPLAR Bu tür kalıplara istenilen şekiller verilebilir. Polietilen içersine yerleştirilen hasır çeliklerle oluşturulan kalıplarla çok değişik formların yüzeyleri oluşturulabilmektedir. Kaset döşemelerde fiber takviyeli plastiklerden üretilen, kolayca şekil verilebilen, kullanımı pratik, hafif ve kullanışlı kalıp elamanları kullanılmaktadır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 12

YAPM YÖNTEM VE TEKNİKLERİNE GÖRE KALP ÇEŞİTLERİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR KLASİK AHŞAP KALP Ana malzemesi tamamen ahşap olan bu sistemde, malzeme zayiatı ve işçiliği fazladır. Kereste tüketimine yönelik olması nedeniyle de doğal çevrenin korunması için pek tavsiye edilmeyen bir sistemdir. Ayrıca, kalıpların tekrar kullanım sayısı azdır. Bu sistem, betona istenen formu verecek olan kalıp parçaları, projenin öngördüğü ölçülere uygun olarak, yerinde tek tek kesilerek ve çivilenerek kurulur. Kalıp yapma zamanı uzundur. Kalıp yapımlarında, ahşap dikmeler kullanılabileceği gibi teleskobik metal dikmeler de kullanılabilir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 13

KLASİK AHŞAP KALP TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR KLASİK AHŞAP KALP TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 14

AHŞAP KALP UYGULAMALAR TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR KLASİK AHŞAP KALP Kalıp elemanlarının kalıp üzerinde görünüşü TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 15

AHŞAP KALP ELEMANLAR zgaralar Döşeme betonunun dökülmesi için hazırlanan taban tahtalarının altına yerleştirilen 5*10 cm kesitindeki kadronlardır. Genellikle 4 6 m uzunluğundaki ızgaralar 40 60 cm aralıklarla tanzim edilirler. Üzerlerine gelen yüklerden dolayı sehim yapmaması için kılıçlamasına monte edilirler TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 16

Dikmeler: Başlıklardan aldıkları yükleri tabana ileten ve düşey olarak monte edilen 10*10,12*12 ebatlarında hazırlanmış taşıyıcı elemanlardır. Tüm kalıpların (kiriş, lento, döşeme vb.) hazırlanmasında kullanılır. Kiriş dikmesi Kiriş dikmesi Döşeme dikmelerinin görünüşü TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR Klapalar 2,5 / 5-8-10 cm kesitinde olan klapalar kanatların oluşturulmasında daha fazla yüze elde edilmesi için tahtaların yan yana getirilerek birleştirilmesinde kullanılır. Uzunluklar ıkanat genişliği kadar olur. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 17

Kiriş dış kanadı, klapa, payanda gibi elemanların görünüşü TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR Kulak: 2,5x8-10 cm ölçüsündeki kulaklar başlık ile dikmeye birbirine tutturmak için yapılır. Gergi çıtası: 2,5*5 cm kesitindeki gergiler karşılıklı kanatların beton basıncı sonucu ayrılmasını engellemek için kanatların üstüne çakılır. Payandalar: Kiriş veya lento kanatların yanlardan gelen basıncın etkisiyle açılmasını engellemek için her iki taraftan 45º veya 60º açı ile çakılan 2,5*5 cm kesitindeki latalardır. Gergi teli: Kesiti büyük olan kalıplarda kanatların açılmasını engellemek maksadıyla, orta yerlerinden çelik tel ile birbirine bağlanır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 18

Kamalar: Dikmelerin boylarının ayarlanabilmesi için 2,5 cm kalınlığında ki kamalar karşılıklı olarak sıkıştırılmak suretiyle dikme altlarına yerleştirilir. Takozlar: Kirişli betonarme döşemelerde veya dişli lentolarda ızgaraların uçlarının oturmasını sağlamak için takozlar kullanılır. Çaprazlama: Özellikle kiriş taban dikmelerinde, dikmelerin dik durmasını ve sağa sola hareketini engellemek için 5x10 kesitinde hazırlanan latalardır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 19

Lento kalıbı kanatları Kapı ve pencere kenarları düz veya dişli olabilir. Dişli duvarların lentoları da dişli olur. Kapılar veya pencereler inşaatta yerine monte edilirken dişli duvarlarda bırakılan diş kısmına dayandırılırsa, o kapı veya pencerenin yerinden çıkarak dışarı doğru çıkma olasılığı hiç kalmaz. Lento kalıbı kesiti Lento kalıbı görünüşü TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR Lento ve döşeme kalıbında kullanılan kalıp elemanları TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 20

Kolon ve perde kalıbı kanatları TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR Kolon kalıbı kanatları: Kare ve dikdörtgen kesitli kolonlarda kanat için bir tahta yeterli değilse iki veya daha fazla tahta yan yana getirilerek üzerine 40-60 cm aralıklarla klapalar çakılır. Kanatlar dışardan 50 cm aralıklarla kuşaklarla desteklenir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 21

TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR Perde duvarı kalıpları: Perde ve duvar kalıbı, bina temel duvarlarında ve istinat duvarlarında yapılır. Yüksekliği fazla olan bu gibi duvarların kalıplarında tahtalar yatay veya dikey konulabilir. Beton yüzeyinin çok düzgün olması istenen yerlerde kalıp tahtaları lamba veya kiniş geçmeli olarak birleştirilir Kolon kanadı Perde beton kalıp kanadı TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 22

Döşeme kalıbı kanatları: Betonarme tabliyelerin kirişsiz döşeme kısımlarda ve balkon çıkmalarının alınlarında kullanılan kanatlardır. Kalıp yüksekliği döşem yüksekliği kadardır Normal döşemelerde döşeme yüksekliği 15 cm yi geçmediğinden tek bir tahta kanat olarak kullanılabilir. Asmolen döşemelerde 2 veya daha fazla tahta klapalarla birleştirilerek kanat oluşturulabildiği gibi polywood ile de kanat yapılabilir TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR Döşeme kanatlarının görünüşü Döşeme kanadının kesiti TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 23

Merdiven kalıbı kanatları Betonarme merdivenler şekil ve taşıma sistemleri bakımından birbirinden farklıdır. Bu nedenle kalıpları da çeşitlilik arz eder. Merdiven basamakları, eğimli döşeme ile birlikte veya ayrı ayrı yapılır. Şekil olarak merdivenler, tek kollu, çok kollu, çeyrek, yarım ve tam döner olarak çeşitlere sahiptir Eğimli düz bir merdiven kalıbında, yatay ve düşey kalıp yüzeyleri, basamaklar için rıhtların alın kalıpları, ayrıca bu rıht alın kalıpları için kılavuz tahtaları ve mastarları düzenlenir. Eğimli kısım ile sahanlık kalıpları yükseklikleri birbirine tam uyacak şekilde kurulmalıdır. Alt yüzey kalıpları, enlemeler veya boylamalara, boylamalar ve enlemeler de dikmelere oturur. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR Merdiven kanatları Merdiven Kalıbı TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 24

PANEL KALPLAR Panel kalıplar, tek tek pano halinde ve insan gücüyle kullanılabildiği gibi birkaç tane panonun bir araya getirilmesi sonucu bir kaldırma elemanıyla (vinçle vb.) blok halinde de kullanılabilir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR AHŞAP PANEL KALPLAR Su emme oranı düşük ahşap malzemenin rabıta makinelerinde yaklaşık 5 cm eninde lamba zıvanalı olarak üretilmesinden elde edilen tahtalar, sızdırmazlık temin edecek şekilde ahşap veya çelik bir kontrüksiyon yardımıyla birleştirilip panolar oluşturulur. Panoların oluşturulması sırasında sıkı geçme veya çivi kullanılır. Buradaki çivi görünmemelidir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 25

AHŞAP PANEL KALPLARN DİĞER PANEL KALPLARA GÖRE OLUMSUZ YÖNLERİ; 1. Panel kalıplar içinde ömrü en az olanıdır. 2. Su emmesi en fazla olandır. 3. Tamiratı zor ve pahalıdır. 4. Çok fazla kullanılacaksa tercih edilmemelidir. 5. Panoları oluşturan tahtaların birbirleri ile birleşim yerleri çizgiler oluşacaktır. Çoğu zaman bu çizgiler dekoratif bir görüntü arz eder. 6. Kalıp kullanılırken, az da olsa su emeceğinden, müteakip kullanımlarda ağırlıkları artar. 7. Darbelere, sıkışmalara, düşmelere karşı dayanıksızdır. 8. Soğuk havalarda kür yapma imkânı kısıtlı ve tehlikelidir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR AHŞAP PANEL KALPLARN DİĞER PANEL KALPLARA GÖRE OLUMLU YÖNLERİ; 1. İstenilen yerde, istenilen şekilde kolay ve yaygın olarak imal edilip kullanılabilir. 2. Kullanıcılar özel bir eğitime tabi tutmadan fazla miktarda bulunabilir. 3.İlk yatırım maliyeti diğerlerine göre düşüktür. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 26

PLYWOOD PANEL KALP Pano yüzeyi plywood (su kontrplağı) çelik profillerden imal edilen projeye uygun veya standart boyutlarda kesilerek profil konstrüksiyon vida ile bağlanan panolardan oluşur. Kalıbın beton gören yüzeylerinde kullanılır. Plywood malzemesinin su emme oranı son derece düşük olduğundan yüzeyi çok düzgün beton elemanları dökmek mümkündür. Birleştirme elemanı olarak çivi haricinde tij, kama, kilit, vs. kullanılır. Ahşap kalıba göre ömürleri uzun olmakla beraber, tamiratları ahşap kalıptan daha pahalıdır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR PLYWOOD TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 27

PLYWOOD PANEL KALP TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR ÇELİK PANEL KALPLAR Bu sistemin esası, standart ölçülerde çelikten hazırlanan panellerin kalıp olarak uygun şekillerde yan yana getirilmesidir. Geleneksel kalıp sistemlerine göre daha kısa zamanda kurulması, zayiatsız olması, yaklaşık 500 kez kullanılabilmesi avantajlarıdır. Bu sistem sayesinde ülkenin ormanları korunmuş olur. Bir inşaatı zamanında bitirmenin veya daha ucuza mal etmenin yolu; malzemenin, fiyat yönünden ekonomik olanı, çok sayıda kullanılabileni, montajı ve sökülmesi kolay olanları kullanmaktır. Modüler kalıp sistemi bu bakımlardan büyük avantajlar sağlar. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 28

ÇELİK PANEL KALPLAR TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR ÇELİK PANEL KALPLAR Modüler sistemde, proje ölçülerine göre dizayn edilen kalıpların montajı, yan yana ve üst üste getirilmek suretiyle kama, kilit birleşimleri, tij, vs. ile yapılır. Sac beton kalıplar parça parça alınabileceği gibi vinç ile tırmanan kalıp sistemi ile de yapılabilir. Beton gören yüzeyleri sac, konstrüksiyonu profil olan çelik panel kalıplar boyut ve ağırlıklarına göre dizayn edilmiştir. En ideal yüksek verimli, sağlam, sızdırmaz kalıplardır. Özel yapılarda panel kalıbın yüzeyine monte edilen sac, yüzeyin özel sertleştirilmiş sacıdır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 29

ÇELİK PANEL KALPLAR Çelik panel kalıplardaki panolar kaynaklı birleşimlerle imal edilir. Panoların oluşturulmasında gazaltı kaynağı yapılarak çeliğin bünyesinde kaynak sırasında oluşan gerilmelerin pano yüzeyinde kaynak çarpılmaları oluşturmaması sağlanmalıdır. Çeliğin korozyona karşı hassas olması bu kalıbın beton gören yüzeylerine kalıp yağı ile beton görmeyen yüzeylerinde antipas veya yağlı boya ile boyanması zorunluluğunu ortaya çıkarır. Çelik panel kalıplar tek tek parçalar halinde ve insan gücü ile kullanılabildiği gibi, parçalar gruplandırılarak bir kaldırma makinesi yardımıyla kullanılıp montaj süresi azaltılabilir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR ÇELİK PANEL KALPLAR TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 30

POLYESTER PANEL KALP Polyester panel kalıpların beton gören yüzeyleri fiberglas, konstrüksiyonu çeşitli delik lamalardan oluşmuş panolardır. Polyester serme ve sıvama yöntemiyle delikli lamalar üzerindeki ızgaralara yapıştırılarak yüzey oluşturulur. Bu yüzey çeşitli düzeltme işlemlerinden geçirilerek düzgün yüzeyli bir pano haline getirilir. Bu pano diğer panel panolarına göre %50 daha hafiftir. Bu tip kalıplar son derece basit fabrikalarda hatta oluşturulan atölyelerde üretilir. Su emmezler ve hafif olduklarından diğerlerine göre 2 kat daha büyük üretilebilir. Noktasal darbeler dâhilindeki tüm darbelere dayanıklıdır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR KAYAR PANEL KALPLAR Kalıp sisteminin (yapı taşıyıcı sistemine tutturulup) zemine mesnet ettirilmeden, bir hidrolik kaldırma ünitesine oturtularak yapı yüksekliği boyunca yürütüldüğü kalıp sistemlerine kayar kalıp denir. Aşağıdaki şekilde kayar kalıp sisteminin işleyiş şeması görülmektedir. Mimari şekil gereği yüksekliği fazla olan yapıların düşeyde düzgünlüğü sağlayabilmek için temelde dış yüzeye sabitlenen panel kalıpların yapı yüksekliğince sökülmeden mekanik veya hidrolik düzenlerle yukarı doğru kaydırılmasıyla kullanılan kalıplardır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 31

KAYAR PANEL KALPLAR Düşey elemanların monoblok olarak yerinde betonlaşmasını sağladığından soğuk derz oluşmaz. Beton içinde bırakılan özel tırmanma çubuklarıyla kalıp, 24 saatte 2,6 m yükselme hızına kadar çıkabilmektedir. Kalıp, yapının yükselmesine paralel olarak yürüdüğünden, ilk kuruluş giderleri dışında masraf gerektirmez. Silo, kule vb. gibi uzunluğu genişliğinden çok fazla olan yapılarda çoğunlukla kullanılması zorunlu bir kalıp türüdür. Ayrıca taşıyıcı bir kalıp iskelesi gerektirmez. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR KAYAR PANEL KALPLAR Parça parça çalıştığından, kalıbı bir üste çıkarmada alt kısım betonunun prizini almasının beklenmesi gerekmez. Kalıp çok yavaş bir hızla yukarı doğru çekildiğinden, iç ve dış yüz çok düzgün olarak çıkar. Kalıp olarak ahşap yüzeyli, çelik yüzeyli ve plywood yüzeyli imal edilebilir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 32

KAYAR KALPLA YAPLABİLEN BİNALAR 1. Yüksek binalar (konut, işyeri), 2. Silolar ve Tanklar, 3. Cami minareleri, 4. Su ve Soğutma kuleleri, 5. Yüksek bacalar, denge bacaları, 6. Yüksek bakır tesis ayakları, 7. Hava meydanı kontrol kuleleri. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR TRMANR KALP Yapıya gereken kısımda ankre edilen düşey elemanların kanallarında ilerleyerek aşağıdan yukarıya kesintisiz bir devamlılık sağlayan kalıplardır. Kalıbın yükseltilmesinde bir önceki evredeki düşey elemanlar yerlerinden sökülmeden, onların ucuna eklenerek, yeni aşamada bu düşeylikten sapılmadığı için kesintisiz bir beton yüzeyi sağlar. Kayar kalıpta beton yüzeyine sürtünerek hidrolik sistemle ilerleme, beton yüzeyinde izler bırakabilmesine karşın, tırmanır kalıpta bu sürtünme olmadan yeniden kurulma olduğundan, bu sakıncalar olmaz. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 33

TRMANR KALP TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR TRMANR KALP Tırmanır kalıplar; Modüler elemanların birleştirilmesiyle özellikle perde türü düşey elemanlarda çok iyi sonuçlar verir. Tırmanır kalıplar yapıya monte edilerek çalıştıkları için, yapının istenilen yerinde ve zeminden yukarıda kalıp iskelesi gerekmeden uygulanabilir. Tekrarlı elemanları fazla olan binalarda ekonomiklik ve hız sağlarlar. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 34

KAYAR VE TRMANR KALBN KARŞLAŞTRLMAS Kaldırma işlemi tırmanır kalıplarda vinç kullanılarak yapılmakta ve bir üst kademeye çıkarılmaktadır. Kayar kalıplarda ise kaldırma, çelik çubuk ve yardımcı elemanlar ile yapılmaktadır. Kaldırma sırasında temel veya sertleşmiş bir beton yüzey, mesnet görevi görmektedir. Kayar kalıp sistemleri sanayi tesislerinde, özellikle yüksek betonarme silolar, soğutma kuleleri, ambar, tank vb. yapıların yapımında kullanılmaktadırlar. Enerji santralleri, çimento fabrikaları vb. sanayi tesislerinde sıkça kullanılmaktadırlar. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR KAYAR VE TRMANR KALBN KARŞLAŞTRLMAS Tırmanır kalıpta ilerleme hızı, kayar kalıba göre daha düşüktür. Genel olarak tırmanır kalıpta, kayar kalıba göre daha kontrollü ve sonuçta da daha kaliteli bir imalat yapmak mümkün olmaktadır. Tırmanır kalıbın diğer bir üstünlüğü, sistemin kayar kalıp kadar karmaşık olmamasıdır. Daha kısa zamanda eleman yetiştirilebilmektedir. Kayar kalıpta yatay derz görünmezken tırmanır kalıpta yatay derz izleri görülmektedir. Bu bakımdan derz yerlerinde özel itina gösterilmelidir. Kayar kalıp ve tırmanır kalıp arasında seçim teknik, ekonomik ve eleman kalitesine göre yapılır. Tırmanır kalıp iki günde bir ano kadar yükselebilir. (Yaklaşık 3m.) TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 35

PREFABRİK ELEMANLARN KALB Prefabrik elemanlar, genellikle bu iş için prefabrik yapı elemanları fabrikalarında imal edilir. Çok özel durumlarda şantiyelerde mini prefabrik atölye kurularak merdiven, cephe elemanı, balkon parapeti gibi yapı elemanları üretilebilmektedir. Ayrıca altyapı inşaatlarında kullanılmak üzere beton boru, muayene bacası elemanları, sulama inşaatlarında kullanılmak üzere kanalet ve aksesuarları, yol inşaatlarında kullanılmak üzere bordür elemanları fabrikalarında üretilmektedir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR TÜNEL KALP SİSTEMLERİ Tünel kalıp sistemi, binaların döşeme ve duvarlarının büyük kalıp elemanlar ile birden döküldüğü, yerinde dökme bir yapım sistemidir. Hazır kalıplar ile binanın taşıyıcı elemanları betonarme olarak üretilmekte, temeller, çatı ve bitirme işlerinin çoğunluğu geleneksel teknikler ile gerçekleştirilmektedir. İç ve dış bölme duvarları ise çoğunlukla hazır panellerden oluşturulmaktadır. Tünel kalıplar ile bir hacmin en çok üç duvarı dökülebilmektedir. Açık kalan kısımdan çıkarılan kalıplar, vinç yardımıyla başka bir noktada tekrar kurulmaktadır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 36

TÜNEL KALP SİSTEMLERİ Tünel Kalıp, hızı ve tekrar kullanılabilirliği ile çok avantajlıdır; ancak dezavantajları da çoktur. Bulundurduğunuz ekiplerin Tünel Kalıp deneyimleri çok önemlidir. Mekanik, elektrik, kalıp ve demircilerin rolleri çok önemlidir. Tünel kalıplarda özellikle kış aylarında 2 takım numune alınmalı numunelerden bir takım sahada, diger takım ise tünelin içinde olmalıdır ve ertesi gün tekrar kırım yapılarak (sahada) kalıbın alınıp alınmayacağına karar verilmelidir. Genelde hava şartlarına göre tahmini olarak alınır ve altlarına muhakkak teleskop destekler konulur. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR TÜNEL KALP SİSTEMLERİ Kot farkı olan yerlerde, tünelin kule vinç yardımı ile çıkması için hafriyatı önceden yaptırmalıdır. Tünel üzerindeki perdeler ocaklar açıldıktan sonra ısı kaybını engellemek amaçlıdır. Tünelde beton pompası çok yüksekten atmamalıdır. Her ne kadar Tünel Kalıp, konikler ile sabitlense de pas payları, elektrik boruları ve rezervuar boşluklarına zarar verebilir yada yerlerini değiştirebilir. Bu da ileride hilti ile çok haşır neşir olmamıza sebep olur. Ayrıca betonda ayrışmalara neden olur. Beton dökümünden önce son kez (aslında bunu demir bağlanmadan kontrol etmeniz gerekir.) kalıbın temizliğine özen göstermelisiniz. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 37

TÜNEL KALP SİSTEMLERİ Tünel Kalıp yerleştirilmeden yaklaşık 10 cm. aks dökülür, bu döküm sırasında dikkat etmeniz gereken husus aksın terazide olup olmadığı, ve alt kattan gelen filizlerin düzgünlüğüdür. Bu aks Kalıbın çıkarılması için gereklidir. Kalıp yerleştirildikten sonra muhakkak kot kontrolü (harita teknikeri) yapılmalıdır. Borulama yapılırken projeye harfiyen uyulmalıdır. Ve boruların çok sıkı olduğu yerlerde vibrasyona dikkat edilmelidir. Tünel Kalıp içi, teleskoplar indirilerek kalıp düşürülür ve tekerlekleri yardımı ile çıkarılır. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR TÜNEL KALP SİSTEMLERİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 38

SİSTEMİN AVANTAJLAR HZ EKONOMİKLİK ÜSTÜN NİTELİKLERİ UYGULAMA KOLAYLĞ DEPREME DAYANKLLK TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR HZ İnşaat süresini diğer sistemlerle mukayese edilmeyecek kadar kısaltır. Başka hiçbir sistemde yapılamayacak bir hızda üretim yapmanızı sağlar. Örneğin şartlar yerine getirilirse her gün bir kat üretebilme imkanını size sağlar yani 10 katlı bir bina 10 günde bu sistemle üretilebilirsiniz. İşte bu sebeple is gücü ve anapara kaybını önler, yatırımın en kısa zamanda amortismanını sağlar... TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 39

EKONOMİKLİK Kalıbın yüzlerce kere aynı kalitede kullanılması yapım maliyetini çok azaltır. Yapılarda ahşap kullanılmaması, sınırlı ahşap kaynaklarına sahip ülkemiz için çok önemlidir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR ÜSTÜN NİTELİKLERİ Sıva gerektirmeyen düzgün yüzeyler elde edilir. Ölçülerin kesin olusu hem prekast elemanların standartlaşmasını hem de konut yan sanayinin fabrikasyonlaşmasını sağlar, bu da yapı üretiminde kalite ve ekonomiklik demektir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 40

UYGULAMA KOLAYLĞ Her yerde kullanılabilir. 8 kisilik bir ekip bir kalıbı bir günde rahatlıkla tamamlayabilir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR DEPREME DAYANKLLK Sistemin özelliğinden dolayı sonuçta monolitik bir yapı elde edilir. Bu ise ülkemiz gibi deprem kuşağında olan bölgeler için en uygun sistemdir. TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 41

TÜNEL KALP UYGULAMALAR TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR TÜNEL KALP UYGULAMALAR TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 42

TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR Bazı tünel kalıp fotoğrafları TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 86 43

TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 87 TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 88 44

TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 89 TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof. Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK İNŞAAT TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 90 45

02.11.2015 91 TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof.Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK SARBYK İNŞAAT İNŞAATTEKNOLOJİSİUYGULAMALAR TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Yrd. Prof.Doç. Dr. Mehmet Dr. Ali SARBYK SARBYK İNŞAAT İNŞAATTEKNOLOJİSİUYGULAMALAR TEKNOLOJİSİUYGULAMALAR 92 46