Kamu İhale Kanununun Temel İlkeler Başlıklı 5. Maddesinin Kapsamı KAMU İHALE KURUL KARARI Toplantı No: 2015/025 Gündem No: 48 Karar Tarihi: 15.04.2015 Karar No: 2015/UM.III-1096 Şikayetçi: Toshıba Turkey Tıbbi Sistemler Anonim Şirketi İhaleyi Yapan Daire: İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Uyg. Ve Araştırma Hastanesi Başvuru Tarih ve Sayısı: 26.03.2015 / 28245 Başvuruya Konu İhale: 2015/21239 İhale Kayıt Numaralı "Karaciğer Nakil Hastanesi İhtiyacı (Tomografi Cihazı) 1 Kalem Tıbbi Demirbaş Malzeme" İhalesi Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Karar: TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER: Başkan: Mahmut GÜRSES Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ BAŞVURU SAHİBİ: Toshiba Turkey Tıbbi Sistemler Anonim Şirketi, Kısıklı Mah. Alemdağ Cad. No:60E Masaldan İş Merkezi E Blok D:10 Çamlıca Üsküdar/İSTANBUL
İHALEYİ YAPAN İDARE: İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Uygulama ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği, Elâzığ Yolu 10. Km. No:1 44315 MALATYA BAŞVURUYA KONU İHALE: 2015/21239İhale Kayıt Numaralı Karaciğer Nakil Hastanesi İhtiyacı (Tomografi Cihazı) 1 Kalem Tıbbi Demirbaş Malzeme İhalesi KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME: İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Uygulama ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği tarafından 26.03.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen Karaciğer Nakil Hastanesi İhtiyacı (Tomografi Cihazı) 1 Kalem Tıbbi Demirbaş Malzeme ihalesine ilişkin olarak Toshiba Turkey Tıbbi Sistemler Anonim Şirketi nin 20.03.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 20.03.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 26.03.2015 tarih ve 28245 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.03.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Başvuruya ilişkin olarak 2015/809 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir. KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi. İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 1) 24.03.2015 tarihinde taraflarına tebliğ edilen 17.03.2015 tarihli zeyilname ile Teknik Şartname'nin 2.3'üncü maddesi değiştirilmiş olup, daha önce teknik şartnameyi karşılayan firmalarının ürün portföyündeki Alexion Advance model cihazın teknik şartnameyi karşılayamaz hale geldiği ve firmalarının ihale dışı bırakıldığı, idare tarafından üretici firmaları tarafından pazara sunulan Aqulion Lighting veya Aqulion RX model cihaz ile ihaleye iştirak etmemiz talep edilmekte ise de, Aqulion Lighting marka cihazın declaration of conformity (DOC) belgelerinin mevcut olmadığı, Aqulion RX model cihazın üretiminin durdurulduğu ve Türkiye pazarına sunulmadığı, teklif etmeyi düşündükleri Alexion Advance marka cihazın çok güçlü referanslara sahip olduğu, buna rağmen idarece hiç bir talebimizin kabul edilmeyerek rekabetin engellendiği ve bu durumun temel ilkelere aykırı olduğu, 2) İhale tarihine 9 gün kala zeyilnamenin yayımlandığı ve buna ilişkin tebligatın 24.03.2015 tarihinde kendilerine yapıldığı, bu durumun Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 24'üncü maddesine aykırı olduğu ve 04.02.2015 tarihli ve 2015/UM.II-447 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı doğrultusunda söz konusu ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir. 1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak: Başvuruya konu Karaciğer Nakil Hastanesi İhtiyacı (Tomografi Cihazı) 1 Kalem Tıbbi Demirbaş Malzeme alımı ihalesine ilişkin Teknik Şartname'nin 2.3 üncü maddesinde yer alan Röntgen tüpü anod ısı kapasitesi en az 3,5 MHU olmalıdır. Equivalent (eşdeğer) gibi ifadeler kabul edilmeyecektir. şeklindeki düzenlenme, başvuru sahibinin 10.03.2015 tarihli dilekçe ile başvurusu üzerine, 13.03.2015 tarihli zeyilname ile, Röntgen tüpü anod ısı kapasitesi en az 4 MHU olmalıdır. Equivalent (eşdeğer) gibi ifadeler kabul edilmeyecektir. şeklinde; ardından 17.03.2015 tarihli zeyilname ile, Röntgen tüpü anod ısı kapasitesi en az 5 MHU olmalıdır. Equivalent (eşdeğer) gibi ifadeler kabul edilmeyecektir. şeklinde değiştirilmiş olup, başvuru sahibince 17.03.2015 tarihli zeyilname ile yapılan değişikliğe itirazda bulunulduğu anlaşılmıştır. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu nun Temel İlkeler başlıklı 5 inci maddesinde; İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur hükmü yer almaktadır. Aynı Kanun un Şartnameler başlıklı 12 nci maddesinde ise, teknik şartnamelerde yer verilen ihale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin teknik kriterlerin; verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacağı, rekabeti engelleyici hususlar içermeyeceği ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacağı hüküm altına alınmıştır. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında çıkılan ihalelerde yukarıda bahsi geçen ilkelerin tamamı gözetilmek ve esas alınmak durumundadır. Diğer taraftan, bu ilkelerin işaret ettiği durum ve sonuçların mutlak anlamlarıyla aynı anda ve mükemmel bir şekilde sağlanmasının her zaman mümkün olmayacağı açıktır. Örneğin, fonksiyonelliği ve verimliliği sağlamak adına yapılan düzenlemeler kimi zaman katılımı ve/veya rekabeti daraltabilecektir. Bunun gibi, bazı durumlarda, tüm istekliler için fırsat eşitliğinin sağlanmasını gözetmek, ihtiyaçların uygun şartlarda ve zamanında karşılanması amacından taviz verilmesini gerekli kılabilecektir. Diğer bir anlatımla, bazı hallerde, temel ilkeler birbirileri için kısıt oluşturmakta, yani bütün ilkelerin aynı anda, tüm boyutlarıyla ve kusursuz biçimde kendilerini gerçekleştirme imkânı bulunmamaktadır. Şu hâlde, bahse konu ilkeler birbirilerini zorunlu olarak karşılıklı-dışlamadıkça, bunların en iyi bileşimi tercih edilmeli, örneğin fonksiyonellik ve verimliliği sağlamaya dönük kararlar alınırken, fırsat eşitliği ilkesi olabildiğince gözetilmeli ya da fırsat eşitliğini sağlamaya dönük kararlar alınırken,
fonksiyonellik ve verimlilikten en az tavizler verilmeli, diğer bir ifadeyle, ne katılımı arttırmak adına idareler ihtiyacı karşılamayan tercihlere zorlanmalı ne de icap etmedikçe katı teknik yeterlik kriterleriyle alternatif çözümler dışlanmalıdır. Somut olayda, başvuru sahibi tarafından, teklif edilmesi düşünülen cihazın özelliklerini kapsayacak şekilde teknik şartnamenin ilgili maddesinin yeniden değiştirilmesinin talep edildiği, ancak 17.03.2015 tarihinde Teknik Şartname'nin 2.3 üncü maddesine ilişkin zeyilname ile yapılan değişikliğin, belli markayı işaret ettiğine veya söz konusu değişikliğin somut bir biçimde verimlilik veya fonksiyonelliğe yönelik olmadığına ilişkin herhangi bir iddianın bulunmadığı gibi, söz konusu değişikliğin objektif olarak alınacak cihazda bir artı değer yaratmadığına yönelik herhangi bir somut verinin/bilginin sunulmadığı anlaşılmaktadır. Bu çerçevede, ilgili mevzuatı uyarınca bütün kararları kamu yararına yönelik olan ve bu yönde her türlü sorumluluğu bulunan idarenin, kamu hizmeti sunarken duyduğu bir ihtiyacının tayin ve tespiti hususunda, mevzuata aykırılığı objektif olarak somut veriler ile ileri sürülmedikçe, belli sınırlar dâhilinde takdir yetkisinin bulunduğunun kabulü gerekmektedir. Bu bağlamda, zeyilname ile yapılan değişiklik ile, salt başvuru sahibinin elinde mevcut olduğu ve teklif etmeyi düşündüğü cihazın Teknik Şartname'yi karşılamaz hale gelmesinin, bu ihalede tek başına rekabetin engellendiği ya da söz konusu değişikliğin verimlilik veya fonksiyonelliğe mugayir olduğu anlamına gelmediği, ayrıca fırsat eşitliği kavramının da, idarenin ihtiyacını karşılamayan bir ürünün/cihazın idare tarafından alımı sonucunu doğuracak şekilde yorumlanmasının -bu yorumun idarenin yerine geçip idarenin ihtiyacının tespiti anlamına geleceğinden- mümkün olmadığı sonucuna varıldığından, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır. 2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak: Yapılan incelemede, başvuru sahibi tarafından 19.03.2015 tarihli dilekçe ile idareye şikayet başvurusunda bulunulduğu, ancak söz konusu iddianın şikayet dilekçesine konu edilmediği tespit edilmiştir. 4734 sayılı Kanun un 56 ncı maddesinde, idareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabileceklerin itirazen şikayet başvurusunda bulunabileceği hükme bağlanmış, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik'in Başvuruların şekil unsurları başlıklı 8 inci maddesinin onuncu fıkrasında, İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez. hükmüne, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ'in Kurum tarafından yapılacak işlemler başlıklı 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında, (2) İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz. açıklamalarına yer verilerek, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikayet başvurusuna konu edilemeyeceği, idareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma
başvurulması halinde, itirazen şikayet başvurusunun incelenmesinde idareye başvuru konusu edilmeyen hususların dikkate alınmayacağı belirtilmiştir. Somut olayda, başvuru sahibi tarafından söz konusu iddianın idareye başvuru dilekçesine konu edilmediği, ancak Kuruma başvuru dilekçesine konu edildiği anlaşılmakta olup, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri doğrultusunda söz konusu iddianın reddi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere, Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine, Oybirliği ile karar verildi.