ÇEVRESEL ÜRÜN BEYANI Yer Karoları için ISO14025 ve EN15804 uyumlu ECO PLATFORM EN 15804 VERIFIED THE INTERNATIONAL EPD SYSTEM Ürünün çevre performansı yaşam döngüsünü değerlendirmesi standartları çerçevesinde hesaplanmıştır. Çevresel Ürün Beyanı bağımsız kurumca onaylanmıştır. CPC Kodu ECO EPD Kayıt No Beyan Numarası Yayım Tarihi Geçerlilik Tarihi Pazar Kapsamı 373 Ateşe Dayanıklı Ürünler ve Ateşe Dayanıklı Olmayan Yapısal Kil Ürünleri 00000131 S-P-00632 07.01.2015 06.01.2020 Uluslararası
PROGRAM BİLGİSİ EPD Program Sahibi Ürün Kategori Kuralları (Product Category Rules, PCR) Kapsamlı PCR Değerlendirmesi Yapan Bağımsız Doğrulama Onaylayan EPD Hazırlayan Hesaplama Prosedürü Sistem Sınırları Uyarı Doğrulama ve Tescil The International EPD System www.environdec.com Valhallavägen 81, 114 27 Stockholm, Sweden 2012:01 Baskı 1.2 (2013-03-15) Yapı Ürünleri ve CPC 54 Yapı Servisleri EN 15804:2012 + A1:2012 Yapı İşleri Sürdürebilirliği The International EPD System Teknik komitesi Dahili Marcus Wendin www.lcastudio.cz þ Harici Metsims Sustainability Consulting www.metsims.com SimaPro 8.0.3 Yazılım Programı (Metsims Sustainability Consulting) EPD Süreç Belgelendirmesi Söz konusu EPD belgesinde belirtilen veriler, SimaPro yazılım programında belirtilen tanımlama faktörleri ve hesaplama kurallarının uygulanması sonucunda elde edilmiştir. Bu hesaplamalar için kullanılan çevresel göstergeler CML Baseline V4.2 Nisan 2013 çevresel etki metodolojisini referans almaktadır. Söz konusu EPD nin içeriği ile ilgili daha fazla bilgi almak için süreç sahibi Berrin Gökçek ile berringokcek@ ngkutahyaseramik.com.tr e-posta adresinden iletişime geçiniz. Beşikten Beşikten kapıya kapıya þ (opsiyonlu) Beşikten mezara Kapsamlı PCR Değerlendirmesi Yapan; Uluslararası EPD Sistemi Teknik komitesi Valhallavägen 81, 114 27 Stockholm, Sweden www.environdec.com info@environdec.com ISO 14025;2006 uyarınca, Bağımsız Doğrulama ve Veri Dahili Dış Kaynaklı Üçüncü Şahıs Doğrulayıcı: Marcus W endin Sodra Larmgatan 6, 411 16 Goteborg Sweden Temel PCR: CEN Standardı EN 15804:2012 + A1:2013 Yapı İşleri Sürdürebilirliği Özel PCR: Yapı Ürünleri ve CPC 54 Yapı Servisleri (2012:01 Baskı 1.2, 2013-03-15) EN ISO 14025;2010 a göre Bağımsız Doğrulama ve Veri Dahili Dış Kaynaklı Üçüncü Şahıs Doğrulayıcı: Marcus W endin Sodra Larmgatan 6, 411 16 Goteborg Sweden
KURUMSAL NG Kütahya Seramik Porselen Turizm A.Ş., Türkiye seramik sektöründe NG Kütahya Seramik markası adı altında yer-duvar karoları, porselen karolar ve cam mozaik üretimi ve satışı konularında hizmet vermektedir. Faaliyet gösterdiği tüm alanlarda yenilikçi bir yaklaşımı benimseyerek ilgili sektörlerde trendleri belirleyen, öncülük eden, Türkiye nin ilerlediği yolda gerçek anlamda katkı yapan bir kurum olma vizyonunu benimseyen ve adını bulunduğu şehir Kütahya dan alan NG Kütahya Seramik, yarattığı değer ile tüm Türkiye yi sarmakta ve ülke sınırlarını aşarak bugün dünyanın en saygın markaları arasında yer almaktadır. Seramik alanında vizyonunu kalite, hizmet ve yenilikte sektör lideri olarak belirleyen NG Kütahya Seramik, bu hedefini sürekli yukarı taşımayı hedeflemektedir. NG Kütahya Seramik, son teknolojinin kullanıldığı üretim tesislerinde binlerce farklı desen ve renk seçeneğiyle, 10cm x 20cm den 120cm x 240cm ölçülerine uzanan ebat alternatifleriyle, yer-duvar karosu, porselen karo, granit ve cam mozaik üretimi yapmaktadır. Bugüne dek hayata geçirdiği tüm çalışmalara ilk ve en büyük olma arzusuyla başlayan NG Kütahya Seramik, Haziran 2014 te üretime geçen yeni Granit-Teknik Porselen ve Sırlı porselen üretiminin yapıldığı, Türkiye nin en büyük ebatlı seramik üretimi gerçekleştiren fabrikasıyla geleceğe yönelik adımlar atmaya devam etmektedir. NG Kütahya Seramik Porselen Turizm A.Ş. nin tüm faaliyetleri, çevre politikalarına uygun olarak gerçekleştirilmektedir. Yürürlükteki çevre ile ilgili tüm yasal şartlara uyarak enerji tasarrufu, kaynak verimliliği, etkin atık yönetimi ve ambalaj geri dönüşümü sağlayan NG Kütahya Seramik, Çevre Yönetim Süreci kapsamında çevreye etkili olan her durum için önlemler alıp çevrenin korunmasına katkı sağlamaktadır. NG Kütahya Seramik hizmet, çalışan ve çevresine gösterdiği ilgi ve hassasiyeti TS EN ISO 9001:2008, EN 14411:2012 ve TSE K 149:2012 gibi ulusal ve uluslararası standartlar ile kanıtlamıştır. Firma, Reddot Tasarım Ödülü Best of the Best 2011, Elle Decoration Uluslararası Tasarım Ödülü Product Design Award 2011, If Product Design Award Winner 2011, Good Design Award Winner 2012, Reddot Design Award Product Design Winner 2013 ve ayrıca Granit-Teknik Porselen ve Sırlı Porselen üretimlerini gerçekleştirdiği yeni fabrikası ile de Sign of the City Awards da En İyi Endüstriyel Yapı gibi birçok pretstijli ödüle layık görülmüştür. Seramik ve turizm sektöründe Türkiye nin ve dünyanın önde gelen firmalarından biri olan NG Kütahya Seramik ayrıca Türk Milli Futbol Takımının ana sponsoru olmanın da gururunu yaşamaktadır. Günümüzde bu EPD belgelerini almayı amaçlayan NG Kütahya Seramik, ürünlerinin çevresel etkilerini beyan ederek hem sahip olduğu çevresel farkındalığı artırmayı hem de pazar gerekliliklerini karşılamayı amaçlamaktadır. 3
AÇIKLAMA Söz konusu EPD belgesi için yapılan Yaşam Dönüsü Değerlendirmesi(LCA) ISO 14040-44 kılavuzuna uygun olarak, Ürün Kategori Kuralları(PCR) nın Yapı Ürünleri ve CPC 54 Yapı Servisleri (PCR 2012:01 Baskı 1.2, 201303-15) sınıflarında belirtilen kurallar, EN EN 15804:2012 + A1:2012 Yapı İşleri Sürdürebilirliği: Çevresel Ürün Beyanları ve ISO 14025 Standardı uyumlu Uluslararası EPD sistemi genel program prensipleri çerçevesinde hazırlanmıştır. LCA modellemesi, Yer Karosu ürünü için Kütahya da faaliyet gösteren NG Kütahya Seramik Porselen Turizm A.Ş. ana üretim tesisi 2013-2014 yılı üretim rakamları temel alınarak; Ecoinvent Ver. 3.0 veritabanı, CML Ver. 4.2 çevresel etki metodolojisi ve SimaPro LCA yazılımı kullanılarak oluşturulmuştur. Yapı Ürünleri EPD belgelerinin karşılaştırması, ürünün EN 15804 standardı uyumlu olmaması durumda gerçekleştirilemez. 4 Söz konusu EPD beşikten kapıya ve bertaraf süreçlerini temsil etmektedir.
ÜRÜN ÖZELLİKLERİ Seramik ürünleri genellikle kil veya kil karışımından meydana gelen ve içerisinde kuvars ve feldspat gibi mineral düzenleyiciler içeren kil bazlı ürünlerdir. Seramik üretiminde kullanılan ticari killerin başlıcalarını kaolin ve bağlama kili oluşturmaktadır. Yer karoları sırlı vitrifiye seramik ürünleri olarak tanımlanmakta ve üstün teknik özellikleri sebebiyle tercih edilmektedir. Yer karoları hacimce düşük su emme özelliğine sahiptir. Hem yer hem de duvar karosu olarak kullanılabilen sırlı yer karolarının iç mekan uygulamaları tavsiye edilmektedir. Yer karosu üretiminde kullanılan hammaddeler aşağıdaki tabloda verilmiştir. İçerik, kg Çamur Sır Toplam Kil 50-60% - 50-60% Silis kumu 4-8% - 4-8% Alümina - 5-10% 0-1% Kaolin - 8-12% 0-1% Potasyum nitrat - 0-2% 0-1% Dolomite - 10-15% 0-1% Feldspat 30-40% 20-30% 35-45% Volastonit - 0-3% 0-1% Kuvars - 10-20% 0-1% Zirkon - 5-10% 0-1% Borik asit - 0-3% 0-1% Çinko - 0-3% 0-1% Kalsit - 5-10% 0-1% Baryum - 0-2% 0-1% Toplam 100% 100% 100% TEKNİK ÖZELLİKLER TÜRK VE AVRUPA STANDARTLARI STANDART NUMARASI EN 14411 EK-H Grup BIb % 0,5 < Eb 3 TEST METHODU Uzunluk ve genişlik 7 cm N < 15 cm ± 0,9 mm N 15 cm ± % 0,6 ± 2,0 mm EN ISO 10545-2 Kalınlık 7 cm N < 15 cm ± 0,5 mm N 15 cm ± % 5 ± 0,5 mm EN ISO 10545-2 Kenar düzgünlüğü 7 cm N < 15 cm ± 0,75 mm N 15 cm ± % 0,5 ± 1,5 mm EN ISO 10545-2 Gönyeden sapma 7 cm N < 15 cm ± 0,75 mm N 15 cm ± % 0,5 ± 2,0 mm EN ISO 10545-2 Yüzey düzgünlüğü 7 cm N < 15 cm ± 0,75 mm N 15 cm ± % 0,5 ± 2,0 mm EN ISO 10545-2 Su emme % 0,5 < Eb 3 EN ISO 10545-3 Kırılma dayanımı Kalınlık 7,5 mm min: 1100 N Kalınlık < 7,5 mm min: 700 N EN ISO 10545-4 Eğilmede çekme mukavemeti Min. 30 N/mm 2 EN ISO 10545-4 Sırlı karolarda derin aşınma mukavemeti Aşınma sınıfı (I-V) EN ISO 10545-7 Lineer ısıl genleşme katsayısı İmalatçı tarafından beyan edilir EN ISO 10545-8 Isı şokuna dayanıklılık Uygundur EN ISO 10545-9 Çatlama mukavemeti Uygundur EN ISO 10545-11 Dona dayanıklılık Uygundur EN ISO 10545-12 Kayganlık İmalatçı tarafından beyan edilir CEN/TS 16165 Bağ mukavemeti (çimentolu yapıştırıcı) İmalatçı tarafından beyan edilir EN 12004:2007+A1 Rutubet genleşmesi İmalatçı tarafından beyan edilir EN ISO 10545-10 Küçük renk farklılıkları (düz renk karolar için) Sırlı karolar E cmc < 0,75 EN ISO 10545-16 Darbe mukavemeti İmalatçı tarafından beyan edilir EN ISO 10545-5 Yanmaya tepki Sınıf A1 - Lekelenmeye karşı direnç Sırlı karolar: min. Sınıf 3 Sırsız karolar için imalatçı tarafından beyan edilir EN ISO 10545-14 Kimyasallara karşı dayanım Düşük ve yüksek asi ve alkali konsantrasyonlarına dayanım: İmalatçı tarafından beyan edilir. EN ISO 10545-13 Evsel kimyasalları ve yüzme havuzu tuzlarına dayanım: min. B Sınıfı Tehlikeli madde salımı İmalatçı tarafından beyan edilir EN ISO 10545-15 5
ÜRETİM PROSESİ Yer karosu üretim prosesi temel olarak hammadde temini, çamur hazırlama, sprey kurutma, baskılama/press, kurutma, sırlama, fırınlama ve paketleme süreçlerinden meydana gelmektedir. Üretim süreci hammadde hazırlama ve ardından sprey kurutma ile granül oluşturma süreçleri ile başlar. Sprey kurutma sonucu çamur (bisküvi) elde edilir. Çamur içindeki fazla nem kurutma işlemi ile uzaklaştırılır. Ardından pişmemiş karolar, gerekirse sırlama işleminden geçerek yaklaşık 1185 C sıcaklıkta fırınlanır. Kalite kontrol işlemlerinin ardından nihai ürünler paketlenerek dağıtıma gönderilir. Yer karosu LCA çalışmasında kullanılan, nihai ürün paketleme ve dağıtım süreçlerini de kapsayan sistem sınırı ve akış şeması aşağıda gösterilmektedir. Seramik Yer karosu LCA çalışması sistem sınırları 6
LCA SONUÇLARI Sistem sınırları tanımı (X=LCA kapsamında, MND=Modül deklare edilmemiş-module Not Declared) ÜRETİM HAMMADDE KULLANIM YAŞAM SONU SÜREÇLERİ SİSTEM SINIRLARI DIŞINDA KALAN YARAR VE YÜKLER Hammadde temini Nakliye Üretim Kapıdan tesise nakliye Kurulum Kullanım Bakım Tamir Yenileme 1) Yenileştirme 1) Operasyon enerji tüketimi Operasyon su tüketimi De-konstrüksiyon/ Yıkım Nakliye Atık prosesi Bertaraf Tekrar kullanım -geri dönüşüm geri kazanma potansiyeli A1 A2 A3 A4 A5 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C2 C3 C4 D X X X MND MND MND MND MND MND MND MND MND MND MND MND X MND Ön Prosesler (A1: Hammadde Temini) Söz konusu çalışmada, her ürün grubu için üretim süreci çoğunlukla yerel kaynaklı fakat gerekli durumlarda dışarıdan temin edilen hammadde temini ile başlar. Hammadde temini süreci hammadde çıkarımı ve ön işlem proseslerini de kapsar. Ana Prosesler (A2: Nakliye and A3: Üretim) Nakliye süreci hammaddelerin tesise nakliyesi ve tesis içi forklift kullanım süreçlerini kapsar. Üretim süreci çamur hazırlama, sprey kurutma, baskılama/press, kurutma, sırlama, fırınlama ve paketleme süreçlerinden meydana gelmektedir. Yer karosu üretim işleminde elektrik ve doğalgaz olmak üzere iki çeşit enerji tüketimi yapılmaktadır. Sonraki İşlemler (C4:Bertaraf) LCA çalışmasında da modellendiği üzere tüm seramik ürünleri yaşam süreleri sonunda katı atık sahalarına bertaraf edilirler. Üretim sırasında fabrika dışından gelen atık malzeme geri dönüşümü bulunmamaktadır. Ambalaj atıkları Ambalaj Yönetmeliğine uygun olarak modellenmiştir (C4). Sistem sınırları dışında kalan yarar ve yükler, Module D LCA çalışmasında geri dönüşüm ve geri kazanım yararları dikkate alınmamıştır. Yer karoları yaşam süreçleri sonunda diğer inşaat atıkları (moloz) ile birlikte ilgili yasa çerçevesinde katı atık sahalarında bertaraf edilir. 7
LCA HESAPLAMA KURALLARI Fonksiyonel Ünite / Beyan Birimi Amaç ve Kapsam Sistem Sınırları Tahmin ve Varsayımlar Sınırlamalar Arkaplan (İkincil) Veriler Beyan birimi 1 m 2 Yer Karosu (yaklaşık olarak 19kg) üretimidir. Söz konusu EPD 1 m 2 Yer Karosu ürününün beşikten kapıya, bertaraf opsiyonlu çevresel etkilerini incelemektedir. Sistem sınırları Hammadde Temini, Nakliye ve Üretim olarak geçen A1- A3 üretim süreçlerini ve C4 Bertaraf sürecini kapsamaktadır. Söz konusu çalışma için ek ürün senaryosu geliştirilmemiştir. Ancak ambalaj atık senaryosu Türkiye Ambalaj Yönetmeliğine uygun olarak %44 geri toplama oranına göre modellenmiştir. Ecoinvent Türkiye enerji verisi, Metsims Sustainability Consulting tarafından modellenerek ilgili alanlarda kullanılmıştır. Yer karosu ürün içeriğinde renklendirici maddeler gibi toplam içeriğin %1 inden düşük oranda bulunan hammaddeler çalışmada dikkate alınmamıştır. Ecoinvent ver.3.0 veri tabanı ikincil veri kaynağı olarak çalışmada kullanılmıştır. Veri Kalitesi İncelenmekte olan ürünlerin hammadde, elektrik, su tüketimi ve bertaraf verileri NG Kütahya Seramik 2013-2014 üretim rakamlarına göre dikkate alınmıştır. Ecoinvent veri tabanını temel alan yerel veriler Metsims Sustainability Consulting tarafından geliştirilmiş ve ilgili alanlarda kullanılmıştır. Çalışma Dönemi Çalışmada kullanılan veriler 2013-2014 Yer Karosu üretim rakamlarıdır. Paylaştırma Yer karosu üretiminde yan ürün üretimi gerçekleşmemektedir. Bu nedenle yan ürün paylaştırma işlemi yapılmamıştır. 2013 yılı toplam 19 milyon m 2 lik karo üretimin %39 unu Yer Karosu üretimi oluşturmaktadır. Karşılaştırma EPD veri karşılaştırması veya değerlendirmesi ancak EN 15804 standartları rehberliğinde, aynı yapı içeriği ve ürüne özgü performans özellikleri dikkate alındığı takdirde ve sistemde belirtilen sınırların aynı süreçleri kapsaması durumunda mümkün olmaktadır. EN 15804 uyarınca, bu standarda uymayan yapı ürünlerin karşılaştırması yapılamamaktadır. Ana üretim hattı ve ilgili proseslerde ortaya çıkan tüm atıklar NG Kütahya Seramik tarafından yasal hükümler uyarınca işlem görmektedir. 8
9
ÇEVRESEL ETKİLER EN15804 Uyarınca Yaşam Döngüsü Envanter Analizi EPD uyarınca yapılan LCA sonuçları ve göstergeleri aşağıdaki Tabloda üretim (A1 - A3) ve bertaraf(c4) başlıkları altında verilmiştir. Tüm modüller için geçerli olan sistem sınırları ve kaynakların Yaşam Döngüsü Envanter Analizi (Life Cycle Inventory Analysis, LCIA) göstergeleri aşağıda belirtilmiştir. Parametre Birim Hammadde Temini Nakliye Üretim Bertaraf Enerji A1 - A3 C4 Hammadde kaynağı olarak kullanılmayan yenilenebilir birincil enerji kaynağı tüketimi MJ 0,049 0 Hammadde kaynağı olarak kullanılan yenilenebilir birincil enerji kaynağı tüketimi MJ 0 0 Toplam yenilenebilir birincil enerji kaynağı tüketimi MJ 0,049 0 Hammadde kaynağı olarak kullanılmayan yenilenemeyen birincil enerji tüketimi MJ 158 3 Hammadde kaynağı olarak kullanılan yenilenemeyen birincil enerji tüketimi MJ 0 0 Toplam yenilenemeyen birincil enerji kaynağı tüketimi MJ 158 3 A1 - A3 İkincil malzeme tüketimi kg 0 0 İkincil yenilenebilir yakıt tüketimi MJ 0 0 İkincil yenilenemeyen yakıt tüketimi MJ 0 0 C4 Su A1 - A3 C4 Net tatlı su tüketimi m³ 0,167 0,002 LCA Sonuçları - 1 m 2 Yer Karosu üretimi için kaynak tüketimi 10
Aşağıda verilmiş olan Tablo, 1 m 2 seramik Yer Karosu üretiminin belirtilen etki faktörlerine olan ve CML-IA Baseline (v4.2) metodu ile hesaplanan katkılarını tanımlamaktadır.bu etki faktörleri: Küresel ısınma potansiyeli, ozon incelmesi potansiyeli (ozone depletion potential, ODP), fotokimyasal oksidasyon oluşma potansiyeli (formation potential of tropospheric ozone photochemical oxidants), asidifikasyon potansiyeli (acidification potential), ötrofikasyon potansiyeli (eutrophication potential) ve kaynak tüketim oluşumu potansiyeli-fosil olmayan (abiotic depletion potential for non-fossil resources) ve kaynak tüketimi oluşumu potansiyeli-fosil (abiotic depletion potential for fossil resources). Parametre Birim Hammadde+Temini+++++++++Nakliye+++++++++++++++++++Üretim Bertaraf A1+6+A3 +C4 Küresel'Isınma'Potansiyeli [kg+co2+eq.] 9,98 0,189 Ozon'İncelmesi'Potansiyeli [kg+cfc11+eq.] 6,10E607 1,40E608 Fotokimyasal'Oksidasyon'Oluşma'Potansiyeli [kg+ethene+eq.] 1,64E603 5,93E605 Asidifikasyon'Potansiyeli [kg+so2+eq.] 3,13E602 8,34E604 Ötrofikasyon'Potansiyali [kg+po436+eq.] 1,07E602 9,92E604 Kaynak'Tüketim'Oluşumu'Potansiyeli'(fosil'olmayan'kaynaklardan) [kg+sb+eq.] 4,94E606 1,45E607 Kaynak'Tüketim'Oluşumu'Potansiyeli'(fosil'kaynaklardan) [MJ+eq.] 1,53E+02 3,22E+00 LCA Sonuçları - 1 m 2 Yer Karosu üretiminin çevresel Aşağıdaki Tablo, 1 m 2 seramik Yer Karosu üretimi çevresel etkilerini şu kategorilere göre göstermektedir: Tehlikeli Atık Bertarafı (Hazardous waste disposed, HWD), Tehlikesiz Atık Bertarafı (Non-hazardous waste disposed, NHWD), Radyoaktif Atık Bertarafı (Radioactive waste disposed, RWD), Tekrar Kullanılan Komponentler (Components for re-use, CRU), Geri Dönüşüm Malzemeleri (Materials for recycling, MFR), Enerji İçeriği İçin Kullanılan Malzemeler (Materials for energy recovery, MER), Enerji taşıyıcısı başına ihraç edilen enerji miktarı (Exported energy per energy carrier, EE). Parametre Birim Hammadde+Temini+++++++Nakliye+++++++++++++++++++Üretim Bertaraf A1+6+A3 +C4 Tehlikeli+Atık+Bertarafı+(HWD) [kg] 9,25E+00 0 Tehlikesiz+Atık+Bertarafı+(NHWD) [kg] 2,25E604 19 Radyoaktif+Atık+Bertarafı+(RWD) [kg] 0 0 Tekrar+Kullanılan+Komponentler+(CRU) [kg] 0,198 0,198 Geri+Dönüşüm+Malzemeleri+(MFR) [kg] 0,0392 0,0499 Enerji+İçeriği+İçin+Kullanılan+Malzemeler+ (MER) Enerji+taşıyıcısı+başına+ihraç+edilen+enerji+ miktarı+(ee+[typ]) [kg] 0 0 [MJ] 0 0 1 m 2 Yer Karosu üretimi çıkış akışları ve atık kategorileri 11
ÇEVRESEL YORUMLAMA 100% 90% 2% 2% 3% 3% 8% 3% 2,06% 16% 80% 70% 60% 50% 82% 82% 72% 72% 67% 35% 82,3% 40% 30% 20% 10% 0% 9% 8% 7% 8% Küresel Isınma Potansiyeli Ozon İncelmesi Potansiyeli 9% 13% 13% 15% 13% 11% Fotokimyasal Oksidasyon Oluşma Potansiyeli Asidifikasyon Potansiyeli A1 A2 A3 C4 Ötrofikasyon Potansiyali 46% 8,77% 6,9% Kaynak Tüketim Kaynak Tüketim Oluşumu Potansiyeli Oluşumu Potansiyeli (fosil olmayan (fosil kaynaklardan) kaynaklardan) Yer Karosu üretiminin EPD göstergelerine göre LCA süreçleri üzerindeki etkileri Yer Karosu üretiminin Küresel Isınma Potansiyeli (IPCC GWP100a) kg CO 2 eq. 12
Tüm etki kategorileri içinde ötrofikasyon etki potansiyeli dışındaki etki kategorilerinde üretim(a3) süreci ürünün yaşam döngüsü üzerinde en yüksek etkili süreci temsil etmektedir. Üretim sürecinin küresel ısınma potansiyeli %82 olurken, nakliye sürecinin toplam karbon salınımının yaklaşık %9 unu, hammadde temini sürecinin ise etkinin %7 sini oluşturduğu görülmektedir. NG Kütahya Seramik tarafından üretilen 1 m 2 Yer Karosu ürününün karbon etkisi 10 kg CO 2 eq dir. Ozon incelmesi potansiyeli etkisinin %82si üretim süreci kaynaklı olurken, nakliye ve hammadde temini süreçlerinin etkinin %8 erlik payını oluşturduğu görülmektedir. NG Kütahya Seramik tarafından üretilen 1 m 2 Yer Karosu ürününün ozon incelmesi potansiyeli 6,24E-07 kg CFC11 eq. dir. Üretim süreci, fotokimyasal oksidasyon oluşma potansiyelinin %72 sini oluşturmaktadır. Hammadde temin ve nakliye süreçleri ise etkinin sırasıyla %15 ve %9 unu oluşturmaktadır. NG Kütahya Seramik tarafından üretilen 1 m 2 Yer Karosu ürününün fotokimyasal oksidasyon oluşturma etkisi 0,0017 kg C 2 H 4 eq. dir. Üretim sürecinin asidifikasyon etkisi yaklaşık olarak %72 dir. Hammadde temini ve nakliye süreçlerinin etkide %13 erlik bir alan kapladığı görülmektedir. NG Kütahya Seramik tarafından üretilen 1 m 2 Yer Karosu ürününün asidifikasyon etkisi 0,0322 kg SO 2 eq. dir. Ötrofikasyon etkisinin %67 lik payı üretim süreci kaynaklıdır. Etkinin geri kalan %11 lik ve %13 lük paylarını sırasıyla hammadde temin ve nakliye süreçleri oluşturmaktadır. NG Kütahya Seramik tarafından üretilen 1 m 2 Yer Karosu ürününün ötrofikasyon etkisi 0,0117 kg PO 4 eq. dir. Hammadde temin süreci kaynak tüketim oluşumu etkisinin %46 sını oluştururken, etkinin %35 i nakliye süreci kaynaklıdır. Üretim ve yaşam sonu süreçleri ise etkinin sırasıyla %16 lık ve %3 lük payını oluşturmaktadır. NG Kütahya Seramik tarafından üretilen 1 m 2 Yer Karosu ürününün kaynak tüketim etkisi 5,08E- 06 kg Sb eq. dir. Yenilenemeyen fosil yakıt tüketimi en çok üretim(%82.3) ve ardından da nakliye süreci (%8.7) kaynaklıdır. Hammadde temini ve yaşam sonu süreçleri etkinin sırasıyla %7 ve %2 lik paylarını oluşturmaktadır. NG Kütahya Seramik tarafından üretilen 1 m 2 Yer Karosu ürününün yenilenemeyen fosil yakıt tüketim etkisi 157 MJ eq. dir eq. Yer Karosu üretimi için toplam enerjinin (MJ) yaşam süreçlerine katkısı 13
REFERANSLAR /ISO 9001/ DIN EN ISO 9001:2008, Quality Management System - Requirements /EN 14411/ Ceramic tiles - Definitions, classification, characteristics and marking /TSE K 149/ Glass mosaics: Definitions, requirements, sampling, inspection and test methods and supplying to the market of glass mosaics. /EN 15804/ EN 15804:2012+A1:2013, Sustainability of construction works - Environmental Product Declarations Core rules for the product category of construction products /EN ISO 10545-2/ Technical Standard for Ceramic Tiles - Part 2: Determination of dimensions and surface quality /EN ISO 10545-3/ Technical Standard for Ceramic Tiles - Part 3. Determination of water absorption apparent porosity, apparent relative density and bulk density /EN ISO 10545-4/ Technical Standard for Ceramic Tiles - Part 4: Determination of modulus of rupture and breaking strength /EN ISO 10545-7/ Technical Standard for Ceramic Tiles - Part 7: Determination of resistance to surface abrasion for glazed tiles /EN ISO 10545-8/ Technical Standard for Ceramic Tiles - Part 8: Determination of linear thermal expansion /EN ISO 10545-9/ Technical Standard for Ceramic Tiles - Part 9: Determination of resistance to thermal shock /EN ISO 10545-11/ Technical Standard for Ceramic Tiles - Part 11: Determination of crazing resistance for glazed tiles /EN ISO 10545-13/ Technical Standard for Ceramic Tiles - Part 13: Determination of chemical resistance /EN ISO 10545-14/ Technical Standard for Ceramic Tiles - Part 14: Determination of resistance to stains /EN 101/ Ceramic Tiles - Determination of Scratch Hardness of Surface According to Mohs /ISO 14025/ DIN EN ISO 14025:2009-11: Environmental labels and declarations - Type III environmental declarations Principles and procedures /ISO 14040-44/ DIN EN ISO 14040:2006-10, Environmental management - Life cycle assessment - Principles and framework (ISO 14040:2006) and Requirements and guidelines (ISO 14044:2006) /PCR for Construction Products and CPC 54 Construction Services/ Prepared by IVL Swedish Environmental Research Institute, Swedish Environmental Protection Agency, SP Trä, Swedish Wood Preservation Institute, Swedisol, SCDA, Svenskt Limträ AB, SSAB, The International EPD System, 2012:01 Version 1.2, DATE 2013-03-15 /PCR for Glass and glass products and other nonmetallic products n.e.c. and CPC 373 Refractory products and structural non-refractory clay products/ Prepared by IVL Swedish Environmental Research Institute, Swedish Environmental Protection Agency, SP Trä, Swedish Wood Preservation Institute, Swedisol, SCDA, Svenskt Limträ AB, SSAB, The International EPD System, 2012:01 Version 2, /The International EPD System/ The International EPD System is a programme for type III environmental declarations, maintaining a system to verify and register EPD s as well as keeping a library of EPD s and PCRs in accordance with ISO 14025. www.environdec.com /Ecoinvent / Ecoinvent Centre, www.eco-invent.org 14
Terimler Sözlüğü Asidifikasyon, asitleştirici maddelerin toprak, yeraltı suyu, yüzey suyu, organizmalar, ekosistemler ve malzemeler üzerinde yarattığı toksik etkiyi ifade eden etki kategorisidir. Asidifikasyon (Acidification) Asidik gazların atmosferdeki su ile reaksiyona girmeleri sonucunda asit yağmuru denilen olay gerçekleşmektedir. Asit yağmurlarının oluşumu da ekosistem içerisindeki çeşitliliğin azalmasına sebepolmaktadır. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında asidifikasyon kg SO 2 eşdeğeri cinsinden ifade edilmektedir. CPC Kodu, Birleşmiş Milletler tarafından kullanılan Merkezi Ürün Sınıflaması (Central Product Classification, CPC) sistemidir. BM İstatistik Komisyonu tarafından 1989 yılında faaliyetler, ürünler ve hizmetleri sınıflandırmak için geliştirilen ve dünya düzeyindeki farklı ekonomik istatistiklerde kullanılabilecek bir sınıflama sisteminin bir parçası olan CPC kodu, mal ve hizmetleri sınıflamak için merkezi bir araçtır. CPC Kodu (CPC Code) 15
Çevresel Ürün Beyanı, EPD (Environmental Product Declaration) EPD ler, ISO 14025 e göre tanımlanan, bir ürünün veya servisin çevre performansını ISO 14040 serisi çerçevesinde belirtilmiş parametreler bazında önceden belirlenmiş kategorilere göre (hammadde eldesi, enerji kullanımı ve verimliliği; malzeme ve kimyasal madde içeriği; hava, su ve toprağa verilen emisyonlar; atık oluşumu) nicel olarak değerlendiren ve beyan eden deklarasyonlardır. Ticaret odaklı olup, Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (YDD) kapsamında ekonomik faaliyetlerin ekolojik ayak izini ve üretim sürecinde meydana gelen çeşitli emisyon değerlerini dikkate alır. Bağımsız şekilde, üreticinin sağladığı bilgilerle hazırlanan EPD ler, ürünün teknik tanımı, üretici firma Ekolojik Ayak İzi (Ecological Footprint) Ekolojik ayak izi, tüketilen doğal kaynakların yeniden üretimi, oluşan atıkların geri kazanımı için ne kadar kara ve su sahasına ihtiyaç duyulduğunu ortaya koyan bilimsel bir ölçüdür. Doğal kaynaklar ve eko sistem üzerinde insanların tüketimi sonucu oluşan etkiyi ölçmeye yarayan bir araçtır. Doğal kaynakların tüketim hızı ile dünyanın kendi kendini yenileme kapasitesini karşılaştırarak, var olan tüketimin sürdürülebilir olup olmadığını gösterir. Bir nüfusun ekolojik ayak izin içerisinde; solunum için gerekli olan hava, temiz su, gıda, ısınma soğutma, hareket edebilmek için ihtiyaç duyulan enerji, tüketilen ağaç ürünleri, yaşam alanlarının kurulması için tüketilen kaynaklar, tüketim sonucunda oluşan atıklar (sera gazları, organik atıklar, katı atıklar vb) yer almaktadır. 16
Fotokimyasal Oksidasyon olarak ifade edilen foto oksidan oluşumu, tarımsal ürünlere, insan sağlığına ve ekosisteme zarar veren reaktif maddelerin oluşumunu açıklayan etki kategorilerinden biridir. Fotokimyasal Oksidasyon (Photochemical Oxidation) Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında fotokimyasal oksidasyon kg C 2 H 4 eşdeğeri cinsinden ifade edilmektedir. Kaynak Tüketimi, Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında doğal kaynakların (petrol, demir cevheri vb.) tüketimini ifade eden etki kategorilerinden biridir. Küresel, bölgesel ve yerel etki boyutuna sahiptir ve kullanılan mineral miktarını ve kullanılan fosil yakıt miktarını ifade eder. Kaynak tüketimi (Abiotic Depletion) Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında kaynak tüketimi kg Sb (Antimon) cinsinden ifade edilmektedir. Küresel Isınma, iklim değişikliği sebebiyle atmosferin ısınmasını ifade eden bir kavramdır. Küresel ısınmaya en fazla neden olan insan faaliyetlerinden biri de petrol, kömür ve doğal gaz gibi fosil kaynakların yakılmasıdır. Küresel Isınma (Global Warming) Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında küresel ısınma kg CO 2 eşdeğeri cinsinden ifade edilmektedir. 17
Ötrofikasyon / Nütrifikasyon (Eutrophication) Ötrofikasyon, havaya, suya ve toprağa besi maddelerinin (nutrients) aşırı salınımı nedeniyle oluşan makro besi maddelerinin artışının sebep olduğu etkileri ifade eden etki kategorisidir. Nitrat ve fosfat gibi besi maddelerinin var olması ekosistem içerisindeki yaşamın devamlılığı için büyük önem taşıyor olsa da yüksek konsantrasyonlarda bulunmaları sonucu sulak alanlarda alg patlamalarına neden olmaktadır ve bu da su içerisindeki oksijen miktarının azalmasına sebep olur. Bu durum ekosistemin zarar görmesine neden olur. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında nütrifikasyon kg PO 4 3- eşdeğeri cinsinden ifade edilmektedir. Ürün Kategori Kuralları, PCR (Product Category Rules) Ürün Kategori Kuralları, PCR belli bir ürün kategorisine ait EPD belgesi için başlıca kural ve gereklilikleri tanımlayan belgelerdir. Bu kurallar şeffaflık olma özelliği ve aynı kural temelli EPD lere karşılaştırma olanağı sağladıkları için ISO14025 uyumlu çevresel beyanlar için büyük önem teşkil ederler. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi, LCA (Life Cyle Assessment) LCA, bir ürün ya da hizmetin üretiminden tüketimine kadar (beşikten mezara) tüm süreçleri kapsayacak şekilde değerlendirilmesidir. LCA bir ürün, proses ya da hizmet için kullanılan enerji, hammadde ve bundan dolayı oluşan atık ve emisyonların çevresel etkilerini ve bu süreçte doğal kaynakların tüketimini ve çevresel iyileştirme fırsatlarını değerlendiren bir araç ve yöntemdir. ISO 14040/44 serisi standartları ile nasıl yapılacağı ve çerçevesi belirlenir. 18
DOĞRULAMA İLETİŞİM BİLGİLERİ & TESCİL Program Sahibi THE INTERNATIONAL EPD SYSTEM The International EPD System PCR Review Conducted by:technical Committee of EPD International AB. Valhallavägen 81, 114 27 Stockholm, İsveç www.environdec.com Program Sahibi TURKEY THE INTERNATIONAL EPD SYSTEM EPD Türkiye Based on The International EPD System Veko Giz Plaza, Meydan Sok. No 3 Kat 13 Maslak, İstanbul Türkiye www.epdturkey.org Bağımsız Doğrulayıcı Miljogiraff Third Party Verifier of this EPD Declaration Mr Marcus Wendin Sodra Larmgatan 6, 411 16 Goteborg İsveç www.miljogiraff.se Bildiri Sahibi NG Kütahya Seramik Porselen Turizm A.Ş. Çalca Mahallesi, 43001, Kütahya Türkiye www.ngkutahyaseramik.com.tr LCA Çalışması ve Görsel Tasarım Sahibi Metsims Sustainability Consulting Elmas Studio Levent Sanayi Mah. Sultan Selim Cad. Lalegul Sok. No:7 D:18 34415 4. Levent Istanbul, Türkiye www.metsims.com 19
ngkutahyaseramik.com.tr