TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD BETON BASINÇ DENEY NUMUNELERİNİN HAZIRLANMASI, HIZLANDIRILMIŞ KÜRÜ VE BASINÇ DAYANIM DENEYİ



Benzer belgeler
ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Nisan 2002

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD ŞANTİYEDE BETON DENEY NUMUNELERİNİN HAZIRLANMASI VE BAKIMI. Making and Curing Concrete Test Specimens In the Field

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Nisan 2002

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Nisan 2002

ICS / TÜRK STANDARDI TS 2361/Nisan 1976 İÇİNDEKİLER

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Nisan 2002

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

ASFALT ÇİMENTOLARINDA BEKLEME SÜRESİ VE ORTAM SICAKLIĞININ DUKTULİTEYE ETKİSİ

ICS TÜRK STANDARDI TS 1511 ISO 2171/Ekim 2000

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Nisan 2002

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Nisan 2001

ICS TÜRK STANDARDI TS EN 10221/Nisan

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Mart 2002

ICS , TÜRK STANDARDI TS 8481/Ekim 1990 İÇİNDEKİLER

UDK TÜRK STANDARDI TS 6164/Aralõk 1988 İÇİNDEKİLER

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Nisan 2002

ICS TÜRK STANDARDI TS 3816/Nisan 1983 İÇİNDEKİLER

DENEY ADI: KÜKÜRT + (GRAFİT, FİLLER YA DA ATEŞ KİLİ) İLE YAPILAN BAŞLIKLAMA

UDK 693.1/2 TÜRK STANDARDI TS 2510/Nisan İÇİNDEKİLER

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Nisan 1999

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Nisan 2001

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Nisan Ön söz

ICS TÜRK STANDARDI TS 6793/Nisan İÇİNDEKİLER

Montaj, Bakõm ve Kullanma

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

/2001 TR Kullanõcõ için. Kullanma Kõlavuzu. Logano GE515. Kullanmadan önce dikkatle okuyunuz

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Nisan 2001

44 Bu dokümanõn hiçbir kõsmõ yazarlarõn yazõlõ izni olmadan herhangi bir biçimde kopyalanamaz, çoğaltõlamaz.

Montaj, Bakõm ve Kullanma

R10.06 TÜRK AKREDİTASYON KURUMU TÜRKAK AKREDİTASYON MARKASI NIN TÜRKAK TARAFINDAN AKREDİTE EDİLMİŞ KURULUŞLARCA KULLANILMASINA İLİŞKİN ŞARTLAR

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Mart 2001

ICS TÜRK STANDARDI TS 12820/Mart 2002

ISC TÜRK STANDARDI TS 4943/Kasõm 1986

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Nisan Ön söz

/2002 TR Kullanõcõ için. Kullanma Kõlavuzu. Logamatic 4311/4312 Kumanda Panelleri. Kullanmadan önce dikkatle okuyunuz

DENEYİN YAPILIŞI: cm lik küp kalıbın ölçüleri mm doğrulukta alınır. Etiket yazılarak içine konulur.

35 Bu dokümanõn hiçbir kõsmõ yazarlarõn yazõlõ izni olmadan herhangi bir biçimde kopyalanamaz, çoğaltõlamaz.

T A S A R I M A G i R i Ş

DE Montage- und Gebrauchsanweisung EN Instruction on mounting and use FR Prescriptions de montage et mode d emploi NL Montagevoorschriften en

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Kasõm 2001

İşletme Kõlavuzu. Tiyatro Uygulamalarõ İçin Çift Diskli Fren BMG..T. Baskõ 06/2004 A6.C / TR

ICS TÜRK STANDARDI TS EN /Nisan 2002

Sıcak Havada Beton Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi. Kasım, 2015

UDK 693.2: TÜRK STANDARDI TS 2515/Nisan 1985 İÇİNDEKİLER

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

DEN 318. Dalga Mekaniği. Ders Notlarõ. Dalga Mekaniğine Giriş. Gemi İnşaatõ ve Deniz Bilimleri Fakültesi. Hazõrlayan. Yrd. Doç. Dr.

POMPALARDA ENERJİ TASARRUFU

SUPERCOMFORT- ABK27AE/HE

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

HANGİ SERAMİK NEREYE DÖŞENİR?

ICS ; ; TÜRK STANDARDI TS EN 10087/Nisan 2002

POMPALARDA TAHRİK ÜNİTELERİ

ICS TÜRK STANDARDI TS 1445/Aralõk 1997

5-AGREGA BİRİM AĞIRLIĞI TAYİNİ (TS 3529)

Taze beton karışımının yapısına ve ıslaklık derecesine/su miktarına bağlı olarak betonun göstereceği farklı çökme şekilleri:

AKM 202. Akõşkanlar Mekaniği. Ders Notları. 7.Bölüm. Boyut Analizi ve Benzerlik. Gemi İnşaatõ ve Deniz Bilimleri Fakültesi.

ICS TÜRK STANDARDI TS EN 538/Ocak 2000

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

Elastisite modülü çerçevesi ve deneyi: σmaks

Türk Akreditasyon Kurumu. LABORATUVARLARARASI KARŞILAŞTIRMA PROGRAMLARI PROSEDÜRÜ Doküman No.: P704 Revizyon No: 03. Hazõrlayan Kontrol Onay

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

ÇOCUK HAKLARININ KULLANILMASINA İLİŞKİN AVRUPA SÖZLEŞMESİ

Montaj Talimatõ ve Kullanma Kõlavuzu

GPS DESTEKLİ DETAY ALIMINDA ALTERNATİF İKİ YENİ

ÖZELLEŞTİRME MEVZUATININ TAŞINMAZ MÜLKİYETİ AÇISINDAN İRDELENMESİ

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

SERTLEŞMİŞ BETON ÖZGÜL AĞIRLIK TAYİNİ (TS EN 2941, ASTM C138)

ICS TÜRK STANDARDI TS EN 206-1/Nisan 2002

ICS TÜRK STANDARDI TS 5536/Mart 1988 İÇİNDEKİLER

Montaj ve Bakõm Kõlavuzu

EDM/st Ekim Minea Kombi

Taze beton karışımının yapısına ve ıslaklık derecesine bağlı olarak betonun göstereceği farklı çökme şekilleri:

TÜNEL KALIP YAPIDA KULLANICI GEREKSİNİMLERİ

ICS TÜRK STANDARDI TS 1446/Mayõs 1998


Çelik kapõ almanõn altõnda yatan sebep insanlarõn güvenlik ihtiyacõdõr.

ICS ; TÜRK STANDARDI TS 9967/Mart 1992 İÇİNDEKİLER

AKIM ŞEMALARI Dr.Hasip Yeniova

Basınç deneyi sonrası numunelerdeki uygun kırılma şekilleri:

İLAN VE REKLAM GELİRLERİNDE VERİMİN ARTIRILMASI

Maksimum Agrega Tane Boyutu, Karot Narinliği ve Karot Çapının Beton Basınç Dayanımına Etkisi GİRİŞ

Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni

Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ LABORATUVARI

Kurum :Ceza İnfaz kurum ve tutukevlerini, İdare :Ceza İnfaz kurum ve tutukevleri müdürlüklerini, ifade eder. Esaslar

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

EMNİYETLEME KİTİ İŞ PLANI

Şenol Gürvit 11/27

NEDEN AKRİLİK? AKRİLİK KULLANIMININ NEDENLERİ

Kabul Tarihi :

Akreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/4) Akreditasyon Kapsamı

Türk Akreditasyon Kurumu. Doküman No.: P509 Revizyon No: 01. Kontrol Onay. İmza. İsim

Nitelikli Elektronik Sertifikanõn İptal Edilmesi EİK m.9 f.1 e göre,

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

Hazine Müsteşarlõğõndan:

Transkript:

https://www.tse.org.tr/turkish/abone/kapak.asp?stdno=7620 Page 1 of 1 19.04.2004 TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD TS 3323 Mart 1979 ICS 91.100.30 BETON BASINÇ DENEY NUMUNELERİNİN HAZIRLANMASI, HIZLANDIRILMIŞ KÜRÜ VE BASINÇ DAYANIM DENEYİ The method of Making Accelerated Curing and Testing of Concrete Compression Test Specimens TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

İÇİNDEKİLER 0 - KONU, TANIM, KAPSAM... 1 0.1 - KONU... 1 0.2 - TANIMLAR... 1 0.3 - KAPSAM... 1 1 - GENEL... 1 2 - HIZLI KÜR METOTLARI... 2 2.1 - HIZLI KÜR METOTLARINDAN YARARLANMADA GÖZÖNÜNDE BULUNDURULACAK ÖNEMLİ NOKTALAR... 2 2.2 - A METODU (SICAK SU METODU)... 2 2.3 - B METODU (KAYNAR SU METODU)... 4 2.4 - C METODU (KENDİ KENDİNE KÜR VEYA HİDRATASYON ISISI KÜRÜ METODU)... 4 3 - SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ... 6 4 - DENEY RAPORU... 6

BETON BASINÇ DENEY NUMUNELERİNİN HAZIRLANMASI, HIZLANDIRILMIŞ KÜRÜ VE BASINÇ DAYANIM DENEYİ 0 - KONU, TANIM, KAPSAM 0.1 - KONU Bu standard, dayanõm, gelişmesini hõzlandõrõcõ koşullarda sağlayan silindir yaya küp beton deney numunelerinin hazõrlanmasõna, kür metotlarõna ve basõnç dayanõmõ deneyine dairdir. 0.2 - TANIMLAR 0.2.1 - Silindir Deney Numuneleri Silindir deney numuneleri, aşağõda belirtilen boyutlardaki 'silindir şekilli beton h/d 200/100 900/150 400/200 500/250 600/300 Burada; h = Silindir yüksekliği (mm) d = Silindir çapõ (mm) dir. 0.2.2 - Küp Deney Numuneleri Küp deney numuneleri aşağõda belirtilen boyutlardaki küp şekilli numunelerdir. a 100 150 200 250 300 Burada; a = Küp kenar uzunluğu (mm) dir. kür beton deney numunelerinin TS S068 1) de belirtilen normal kür koşullarõna oranla hõzlandõrõlmõş dayanõm gelişmesi için uygulanan özel kür koşullandõr. 0.3 - KAPSAM Bu standard, taze betondan küp veya silindir şekilli deney numunelerinin hõzlandõrõlmõş küre hazõrlanmasõ, hõzlandõrõlmõş kürü İle basõnç dayanõm deneyi esaslarõnõ kapsar. 1 - GENEL Hõzlandõrõlmõş kürün esasõ, beton deney numunelerinin seçilen metoda bağlõ olarak 28-48 saat arasõnda son dayanõmlarõnõn önemli bir kõsmõnõ kazanmasõnõ sağlamaya yeterli yüksek sõcaklõk ve nem koşullarõnda tutulmasõna dayanõr.hõzlandõrõlmõş kür, A,B ve C metodu olmak üzere üç metotla yapõlõr. A ve B metotlarõnda önceden nem kaybõ Önlenmiş beton deney numuneleri sõcak veya kaynarsa içinde tutularak yüksek kür sõcaklõğõ sağlanõr. Metot A da 35 C ye kadar õsõtõlan suyun fonksiyonu hidratasyonda yayõlan õsõyõ muhafaza edecek bir yalõtõm ortamõ yaratmasõdõr. Metot B de yararlanõlan 100 C ilk sõcaklõk termal bir hõzlandõrma sağlar. Metot C ise beton deney numunelerinin neme ve sõcaklõğa karşõ yalõtõlmõş kür kaplarõnda muhafazasõnõ gerektirir. Yüksek kür sõcaklõğõ çimento hidratasyon õsõsõndan elde edilir. Hõzlandõrõlmõş kür metotlarõnda kullanõlacak beton deney numunelerinin, numune alma ve basõnç dayanõm deney metotlarõ normal kür numunelerinin metotlarõ ile aynõdõr. A, B, C hõzlandõrõlmõş kür metotlarõnõn Önemli karakteristikleri Çizelge - l de topluca verilmiştir 1) Atõf yapõlan Türk Standardlannõn numaralan ve yayõm tarihleri bu metnin sonunda belirtilmiştir 1

Hõzlandõrõlmõş kür metotlarõndan birinin seçimi eldeki olanaklara, yerel koşullara ve uygulayõcõnõn bu konudaki tecrübesine göre yapõlmalõdõr. 2 - HIZLI KÜR METOTLARI 2.1 - HIZLI KÜR METOTLARINDAN YARARLANMADA GÖZÖNÜNDE BULUNDURULACAK ÖNEMLİ NOKTALAR 2.1.1 - Hõzlandõrõlmõş -kür metotlarõ, belirli bileşimdeki bir betonun. 28 günde kazanabileceği dayanõmõn belirli bir oranõnõn pratik olarak mümkün olan en kõsa zamanda deneysel olarak bilinmesini ve beton üretim sisteminde iyi bir denetim yapõlabilmesini sağlar. 2.1.2 - Metotlardan yararlanabilmek için beton deney numunelerinin hõzlandõrõlmõş kür sonucu dayanõmõ ile normal kür sonucu dayanõmõ arasõnda bir bağõntõ bulunmasõ gerekir. Bu bağõntõ, kullanõlan hõzlandõrõlmõş ve normal kür metotlarõndan başka betonu göre de değişiklik gösterir. Seçilen kür metodu ne olursa olsun, deney numunelerinin basõnç dayanõmõ ve yerine dökülmüş betonun gerçek dayanõmõ arasõndaki bağõntõ belirli bir yaklaşõmdan ileri gidemez. Ancak betonda istenen taşõma kapasitesinin sağlanõp sağlanamayacağõndan belirlenmesinde ve istatistiki metotlara göre değerlendirilmesinde yardõmcõ olur. Hõzlandõrõlmõş kür metotlarõndan birinin uygulanmasõndan sonra yapõlacak basõnç dayanõm deneyi sonuçlan ile elverişli çevirim formüllerinden yararlanarak 28 günlük basõnç dayanõm değerlerine geçilebilir. Çevirim formüllerinin çõkarõlmasõnda, seçilen kür metotlarõ kadar betonu oluşturan malzeme ve karõşõm oranlan da etkilidir. Bu bakõmdan genel çevirim, formülleri: yerine -kür, malzeme ve karõşõm oranõ etkilerini içeren ve üzerinde çalõşõlan beton tipine özgü çevirim formüllerinden yararlanõlõr ÇİZELGE 1 Hõzlandõrõlmõş kür metotlarõ karakteristikleri Metot Hõzlandõrõlmõş kür Hõzlandõrõlmõş küre hõzlandõrõlmõş basõnç dayanõm Ortamõ sõcaklõğõ C başlama yaşõ kür süresi deneyi yaşõ A Metodu (sõcak su Numunenin dökümünden 23,5 saat ± 30 da. 24saat±15da. su kürü) (35 ± 3) hemen sonra B Metodu su (kaynama sõcak Numunenin 3,5saat±5 da. 28,5 saat±15da. (kaynar su kürü) lõğõ) dökümünden 23 saat sonra C Metodu Hidaratasyon õsõsõndan Numunenin dökümünden 48saat±15da. 49saat±15da. (hidratasyon ileri gelen beton sõcaklõğõ hemen sonra Isõsõ kürü) (çimento cinsine ve karõşõm oranlarõna göre değişir.) Hõzlandõrõlmõş kür sonundaki basõnç dayanõmõnõn, 28 günlük normal kür sonucu basõnç dayanõmõna oranõnõn, beton karõşõmõnõn çimento dozajõ ve taze beton sõcaklõğõ ile arttõğõ görülmektedir. 2.2 - A METODU (SICAK SU METODU) 2.2.1 Deney Aletleri 2.2.1.1 - Deney numunelerinin hazõrlanmasõ ölçülmesi ve hava yüzdesi tayini için kullanõlacak aletler TS 3068, TS 2871 ve TS 2901'e uygun olmalõdõr. 2.2.1.2 - Deney Numunesi Kalõplan Deney numunesi kalõplan su geçirmez, kapaklõ ve TS 3114 te belirtilenlere uygun olmalõdõr. Altõ üstü açõk kalõplar kullanõlacağõ zaman kolayca sõzdõrmazlõk sağlanabilen kalõplar tercih edilmeli, alt ve üst yüzü iyi tesviye edilmiş olmalõdõr. Kalõplarõn alt ve üstleri düzlem plakalarla aralõksõz kapatõlabilmeli ve Bu plakalar da düzlemden sapma 0.05 mm den ve numune eksenine göre dik açõdan sapma 0,5 dereceden fazla olmamalõdõr. 2

Deney numunesi kalõbõ, düşey döküm durumundan yatay kür durumuna çevrilmesinde sõzma olmayacak ve bozulmayacak şekilde özenle monte edilmiş olmalõ.gereğinde uygun sõzdõrmazlõk macunu kullanõlarak kesinlikle geçirimsizlik sağlanmalõdõr. 2.2.1.3. Kür Kabõ Kür kabõ bir defada küre girecek beton deney numunelerinin sayõsõna elverişli büyüklükte olmalõdõr. Ancak iki deney numunesi futun en az (Sekil - 1) 100 mm ve deney numunesi ile kap cidarõ arasõnda en az 50 mm boşluk bulunmalõdõr. NOT - Hõzlandõrõlmõş kür kabõna ait boyutlu bir örnek Sekil - 1 de verilmiştir. Değişik sekil ve boyutlu hõzlandõrõlmõş kür kaplarõ ayni şekilde başarõyla kullanõlabilmektedir. Kür kabõ, seçilen metodda istenen su sõcaklõğõnõ sağlayabilmeli ve değişmez sõcaklõkta tutulabilmelidir. Su içinde herhangi bir noktadaki sõcaklõk istenen sõcaklõğa göre ± 3 C dan çok farketmemelidir. Kür kabõnda, istenen sõcaklõğõn elde edilmesi ve aynõ sõcaklõkta tutulabilmesi İçin õsõtõcõlara yalõtana ve mekanik karõştõrõcõya gerek vardõr. Bir termostat tarafõndan kontrol edilen kap içine yerleştirilmiş elektrikli õsõtõcõlar õsõtma elemanlarõnõn eh elverişli.olanõdõr. Su sõcaklõğõnõ kontrol etmek için termostattan ayrõ olarak kaydedici sõcaklõk ölçerler ye normal termometreler de Su seviyesi deney numunelerinin üzerinden 100 mm yukarõda olmalõ ve düzenli aralõklarla kontrol edilmelidir. 2.2.2 - Metodun Uygulanmasõ 2.2.2.1 - Deney Numunelerinin Hazõrlanmasõ TS 2940 a göre istenen deney numunesi için yetecek miktarda numune alõnõr. Şantiye şartlan ve numune alman betonun kullanõldõğõ yapõ özelikleri belirtilir. Taze beton numunesi üzerinde çökme miktarõ TS 2871 e göre ye hava yüzdesi TS 2901 e göre ölçülür ve TS 3068 e göre numune kalõplarõna yerleştirilir. 2.2.2.2 - Kür Esaslarõ Su içine konulduğunda deney numunelerinde harç kaybõ olmamasõ için kalõbõn kapağõ kapatõlõr, kapaksõz kalõplarõn üzerleri ise madeni bir plaka ile örtülür. Deney numuneleri içinde 35 C ± 3 C da su bulunan hõzlandõrõlmõş kür kabõna konur. Bu sõcaklõk kür süresince muhafaza edilir. Su sõcaklõğõ deney numunelerinin kür kabõna konmasõ sõrasõn-da yukarõda verilen sõnõr değerlerinin dõşõna çõkarsa, en geç 15 dakika içinde şuur değerlerin içine getirilmelidir. Kür süresince, kür suyu sõcaklõk kaydedici bir cihazla veya belirli aralõklarla termometrelerle ölçülerek kaydedilmelidir. Deney numuneleri, kür kabõnda 23,5 saat ± 30 dakika tutulduktan sonra sudan çõkarõlõr ve sonra da kalõplarõ sökülür. NOT - Deney numuneleri her iki tarafõ Madde 2.1.2.3 e göre plâkalõ kalõplara döküldüğünde harç kaybõ önlenir. Bu durumda silindir deney numuneleri kür kabõna yatay olarak konulabilir. Aksi takdirde boyuna aksõ düşey olan 2.2.2.3 - Baslõklama ve Basõnç Dayanõmõ Deneyi Kürü tanõmlanan ve kalõbõ sökülen deney numunelerinin alt ve üst yüzleri 0,05 mm ilk toleransõn üstünde düzlemden ayrõlõyorsa veya orta aksta aralarõndaki açõ 0,5 C dan fazla farkediliyorsa, TS 304'e göre baslõk yapõlmalõdõr. Başlõklama malzemesi otuz dakikada belirtilen yaştaki deney numunesi dayanõmõna eşit veya daha büyük bir dayanõm kazanmalõdõr. Başlõklamadan en az 30 dakika geçmeden deney numuneleri üzerinde basõnç dayanõmõ yapõlmamalõdõr. Deney numuneleri 24 saat ± 15 dakikalõk yaşõnõ tamamlandõktan sonra TS 3114 e göre basõnç dayanõm deneyi yapõlõr 3

2.3 - B METODU (KAYNAR SU METODU) 2.3.1 - Deney Aletleri Âlet ve kalõplar Madde 2.2.1.1 de belirtilenler gibidir. Kür kabõ Madde 2.2.1.3 ve Madde 2.2.1.2 de belirtilenler gibidir. 2.3.2 - Metodun Uygulanmasõ 2.3.2.1 - Deney Numunelerinin Hazõrlanmasõ Deney numuneleri Madde 2.2.2.1 e göre hazõrlanmalõdõr. 2.3.2.2 - Hõzlandõrõlmõş Küre Başlayõncaya Kadar Deney Numunelerinin Bakõmõ Hõzlandõrõlmõş kür süresinin kõsa oluşu nedeniyle deneyden anlamlõ sonuçlar elde edebilmek için deney numunelerinin, başlangõçtaki bakõmõna dikkat ve özen gösterilmesi gerekir. Bu nedenle deney numunelerinin nem kaybõna uğramamasõ için üstleri kapatõlmalõ; zarar görmeyecek, titreşim ve sarsõntõya uğramayacak bir yerde muhafaza edilmelidir. Depolamada deney numunesi çevresindeki sõcaklõk 21 C ± 6 C da tutulmalõdõr. Koruma ve depolama TS 3068*e uygun olmalõdõr. 2.3.2.3 - Hõzlandõrõlmõş Kür Deney numunelerinin üstleri kapatõlõr ve 23 saat ± 15 dakika sonra hõzlandõrõlmõş kür kabõna konulur. Kür kabõndaki su sõcaklõğõ deney numunesinin konulmasõ ve kür süresi boyunca kay. noktasõnda olmalõdõr. Deney numunelerinin daldõnlmasõyla ortaya çõkan sõcaklõk düşmesi 15 dakika içinde giderilerek kaynama sõcaklõğõna erişilmesi sağlanõr.. Aşõrõ buharlaşmayõ önlemek için kapalõ yerlerde su sõ Suyun kaynama sõcaklõğõ deniz seviyesine göre değişeceğinden kaynama sõcaklõğõnõn farklõlõğõndan ileri gelen hõzlandõrõlmõş kür sonundaki dayanõm farklarõ bölgesel sõcaklõk değişimleriyle birlikte dikkate alõnmalõ ve çevirim katsayõlarõ ve gerçek değerlere yaklaşõlmalõdõr. Kür suyu sõcaklõğõ, kür süresince sõcaklõk kaydedici bir cihazla veya belirli aralõklarla termometrelerle ölçülerek kaydedilmelidir. 3 1/2 saat ± 5 dakika süreyle kür yapõldõktan sonra deney numunesi kaynar sudan çõkarõlarak kalõbõ sökülür. Başlõklamadan önce 1 saatten az olmamak üzere oda sõcaklõğõnda soğumaya bõrakõlõr. UYARI - Kür kabõ, kapağõnõn açõlmasõ ve deney numunesinin kaynar su içine konmasõyla ani buhar çõkmasõ sonucu göz ve deri yanmasõnõ önlemek için gerekli güvenlik önlemleri 2.3.2.4 - Başlõklama Kürden çõkarõlan ve sõcaklõklarõ ortam sõcaklõğõna indirilmiş deney numunelerinden başlõklanmasõ zorunlu görülenler Madde 2.2.2.2 e göre başlõlanõr. 2.3.2.5 - Basõnç Dayanõm Deneyi Başlõklanan deney numunelerinde, başlõk malzemesinin dayanõm kazanmasõ için gereken en az süre geçtikten sonra ve deney numunesi yaşõ 28 1/2 saat ± 15 dakika olduğunda TS 3114'e göre basõnç dayanõm deneyi yapõlõr. 2.4 - C METODU (KENDİ KENDİNE KÜR VEYA HİDRATASYON ISISI KÜRÜ METODU) 2.4.1 - Deney Aletleri 2.4.1.1 Hõzlandõrõlmõş Kür kabõ Alet ve kalõplar Madde 2.1.1 de belirtilenler gibidir. Hõzlandõrõlmõş kür kabõ Madde 2.4.1.2.1 de belirtilen õsõ tutma gereğini karşõlayacak derecede m yalõtõmlõ ve beton deney numunesini yakõndan saran bir kaptõr. Uygun bir kür kabõ yapõlmasõ için uygun şekil ve boyutlar Şekil - 2 de verilmiştir. Madde 2.41 de belirtilen yapõm şartlan yerine getirilmek koşuluyla şekil değişikliği yapõlabilir. 4

Hõzlandõrõlmõş kür kabõ, deney numunelerinin yerleştirilebilmesi ve dõşarõ çõkarõlabilmesi için serbestçe açõlabilmeli, yalõtanõnõn hasardan korunmasõ için iç ve dõşõ muhafazalõ olmalõdõr. Kür kabõ alõcõ uçlarõ deney numunesine tesbit edilmiş kaydedici veya max-minlu bir termometre ile donatõlmalõdõr. Ayrõca en az altõ saatte bir sõcaklõklar tesbit edilerek kaydedilmelidir. Belirtilen kür süresi sõrasõnda kür kabõ iyice kapatõlmalõdõr. Kür kabõ bir veya iki silindiri içine alabilecek büyüklükte olmalõdõr (Sekil - 2). 2.4.1.2 - Hõzlandõrõlmõş Kür Kabõnõn Kontrolü 2.4.1.2.1 - Isõ Tutma Yeteneği Kür kabõnõn içine h = 300 mm d= 150 mm lik silindir şeklinde su geçirmez bir kap yerleştirilir ve 82 C ± 1 C suyla 6 mm boşluk kalõncaya kadar doldurulur. Suya bir termokupl sokulur, başlangõçtaki su sõcaklõğõ ölçülür ve üstü kapatõlõr. Kür kabõ rüzgarsõz bir yerde ve 21 C ± 1*C da tutulduğu zaman sõcaklõk değişimi aşağõdaki gibi olmalõdõr: Zaman C sõcaklõk Başlangõçta 82 ± 1 12 saat sonra 67 ± 3 24»» 58 ± 3 48»» 45 ± 3 72»» 38 ± 3 2.4.1.2.2 - Kapak Contasõ Geçirmezliği Kür kabõ, kapanma yeri 150 mm su altõnda üzere suya daldõrõldõğõnda, 5 dakika süreyle gözlem yapõldõğõnda su yüzeyinde hava kabarcõklarõ görülmemelidir 2.4.1.2.3 - Kür Kabõ Bozulmazlõğõ Kür kabõ veya herhangibir parçasõ 72 saat - 29 C da veya 72 saat 60 C da tutulduğunda bozulma ve çarpõlma göstermemelidir. 2.4.2 - Deney Metodu 2.4.2.1. Deney Numuneleri Deney numuneleri Madde 2.2.2.1'e göre hazõrlanõr. 2.4.2.2 - Kür Koşullarõ Taze beton numune kalõbõna yerleştirildikten sonra deney, numunelerinin üstü sõkõca kapatõlarak kalõnca bir plastik torba içine konur. Bu torbanõn boyun kõsmõ bağlanmadan önce içine hava kalmamalõdõr. Kullanõlan plastik torba, deney numunesinin kür kabõndan çõkarõlmasõ sõrasõnda boyun kõsmõndan tutulduğunda yõrtõlamayacak derecede dayanõklõ ve yeterli kalõnlõkta olmalõdõr. Kullanõlacak termometreler küre başlamadan önce başlangõç şartlarõna getirilir, deney numunesi yerine yerleştirilir ve kür kabõ kapağõ sõkõca kapatõlõr. Deney numuneleri için hasõrlanan taze betonun döküm sõcaklõğõ ve 15 dakikaya yuvarlatõlarak döküm zamanõ açõklõkla. kaydedilir. Bu şekilde hazõrlanan deney numuneleri bekletilmeden plastik torbalan içinde kür kabõna yerleştirilir. Kür kabõ deney numunesinin dökümünü izleyen en az 12 saatlik süre içinde, yerinden oynatõlmamasõ, sarsõntõya veya darbeye maruz kalmamalõ ve tercihan 21 C ± 6 C sõcaklõkta güneşsiz ve rüzgarsõz bir yerde tutulmalõdõr. Deney numunesi, taze beton deney kalõbõna, doldurulduktan 48 saat ± 15 dakika sonra kür kabõndan çõkarõlõr, kalõplan sökülür ve 30 dakika ortam sõcaklõğõnda bõrakõlõr. Kür kabõ içinde termometrenin gösterdiği max-min sõcaklõklar kaydedilir 5

Kür sõrasõnda çizilen sõcaklõk eğrisi veya max-min sõcaklõklarla önceden saptanan taze beton sõcaklõğõnõn karşõlaştõrõlmasõ ve, yüksek veya düşük dayanõm sonuçlarõna yol açan anormal veya kesintili kür koşullan hakkõnda bilgi edinilir 2.4.2.3 - Başlõklama Kürden çõkarõlan ve 30 dakika. ortam sõcaklõğõnda bekletilen ve başlõklaşmasõ zorunlu görülen deney numuneleri Madde 2.2.2.3'e göre başaklanõr 2.4.3 - Basõnç Dayanõm Deneyi Başlõklanan deney numuneleri üzerinde, baslõk malzemesinin dayanõm kazanmasõ için gereken en az süre geçtikten ve deney numunesi yasõ 49 saat ± 15 dakika olduğunda TS 3114'e göre basõnç dayanõm deneyi yapõlõr. Deney numunelerinin başlõklanmasõ ve basõnç dayanõm deneyi Madde 2.4.23 ve yukarõdaki paragrafta belirtilenlerden farklõ yaslarda da yapõlabilir. Bunun için normal kürle elde edilen 38 günlük deney sonuçlarõyla, kendi kendine kürle elde edilen 24, 48, 72 ve 96 saatlik deney sonuçlan arasõnda en yakõn uygun bağlantõlarõn bulunmasõna çalõşõlõr. Ancak 24 saatlik kürün geçiş katsayõlarõnõn 48, 72 ve 96 saatlik kürün geçiş katsayõlarõ kadar tatmin edici olmadõğõ görülmektedir. Kendi kendine kür süresi Madde 2.42.3ten farklõ olduğun* da basõnç dayanõm deneyi kür süresinden ±1 saat fazla olarak saptanmalõdõr. Kabul edilen 15 dakikalõk tolerans burada da geçerlidir. 3 - SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ Uygulanan standartlardaki dayanõm değerleri hõzlandõrõlmõş kür metotlarõna göre 28 günlük standard küre göre elde edilebilecek dayanõm değerlerinin tahmininde hõzlandõrõlmõş kür sonunda bulunan dayanõm sonuçlarõnõn dikkat ve titizlik gerektirir. Hõzlandrõlmõş kür metottan ile bulunan sonuçlarõn değişkenliği normal metotlannkine göre genellikle daha küçük veya aynõ orandadõr. Bu bakõmdan hõzlandõrõlmõş küre alt dayanõm sonuçlan karõşõm oranlarõnõn belirlenmesinde ve karõşõmlarõn ayarlanmasõnda kullanõlabilir. Değerlendirmede, betonu oluşturan malzemelerin fiziksel ve kimyasal özeliklerinin de etkili olduğu gözönünde bulundurulmalõdõr. Normal kür sonucu 28 günlük dayanõmlar yerine hõzlandõrõlmõş kür sonucu dayanõmlarõn kullanõlmasõ halinde bölgesel koşullara ve malzeme özeliklerine bağlõ olarak geliştirilen çevirim formüllerinden yararlanõlõr. Hõzlandõrõlmõş kür sonucu deney numunelerinde ölçülen beton dayanõmõ ile yerindeki betonun dayanõmõ arasõndaki bağõntõyõ etkileyen faktörler, normal kür sonucu dayanõm deneyleri ile yerindeki betonun dayanõmõ arasõndaki bağõntõyõ etkileyen faktörlerden farklõ değildir. 4 - DENEY RAPORU Deney raporunda en az aşağõdaki bilgiler bulunmalõdõr: Deneyin yapõldõğõ yerin ve laboratuvarõn, deneyi yapanõn ve/veya raporu imzalayan yetkililerin adlan, görev ve meslekleri, Numunenin döküm tarihi ve yaşõ (saat ve olarak) Deney numunelerinin laboratuvara gönderilmesinde taşõmanõn ne şekilde yapõldõğõ Deney tarihi, Numunenin tanõtõlmasõ, Deneyde uygulanan standardlarõn numaralan, Kullanõlan hõzlandõrõlmõş kür metodu ve taze beton Kendi kendine kür metodu (Metot C) uygulanmõşsa maksimum ve minimum sõcaklõklar B Metodu ve C metodunda deney numunesi ve kür kabõ çevresindeki sõcaklõk Deney numunelerinin loruma şekli ve betonun görünüşü Sonuçlarõn gösterilmesi Deney sonuçlarõnõ değiştirebilecek etkenlerin sakõncalarõnõ önlemek üzere alman önlemler, Uygulanan deney metotlarõnda belirtilmeyen veya zorunlu görülmeyen fakat deneyde yer almõş olan işlemler. Rapor tarih ve numarasõ. 6

ŞEKİL 1 İki deney numunesine göre sõcak su veya kaynar su kür kabõ için örnek şekil 7

ŞEKİL 2 Bir ve iki silindir için kendi kendine kür kabõ 8

ATIF YAPILAN TÜRK STANDARDLARI Numarasõ Tarihi TS2871 Aralõk 1977 TS2901 Aralõk 1977 TS 3068 Mart 1978 TS 3114 Nisan 1978 9