KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ 12 13 Nisan 2014 TG 4 ÖABT TÜRKÇE Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının İhtiyaç Yayıncılık ın yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
AÇIKLAMA DİKKAT! ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ AŞAĞIDA VERİLEN UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ. 1. Sınavınız bittiğinde her sorunun çözümünü tek tek okuyunuz. 2. Kendi cevaplarınız ile doğru cevapları karşılaştırınız. 3. Yanlış cevapladığınız soruların çözümlerini dikkatle okuyunuz.
2014 ÖABT / TÜR TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ TG 4 1. İyi bir konuşma sesinin özellikleri arasında göz iletişimi bulunamaz. Göz iletişimi iyi bir konuşma sesinin değil iyi bir konuşmanın özelliğidir. Bükümlülük, akıcılık, hoşa giderlik, anlamlılık ise iyi konuşma sesinin özellikleri arasındadır. 6. Not almak, eleştirel dinleme, amaçlı dinlemenin yalnızca ilköğretimde olması ve göz iletişimi dinleme ilkelerinin içindedir. Fakat etkili dinleme yalnızca ilköğretimde olmaz. Amaçlı dinleme yalnızca ilköğretimde gerçekleşir ki bu cevap C seçeneğinde de belirtilmiştir. 11. Kavramların yanlış değerlendirilmesi, geliştirme ve düzeltme aşamasındaki hatalı yaklaşımlar, test tipi sınavın hâkimiyeti, takdir edecek uygun toplumsal çevrenin olmayışı yazma öğretiminde karşılaşılan sorunlardan bazılarıdır. Öğretmenin yetersiz okuma alışkanlığı ise okuma öğretiminde karşılaşılan sorunlardan biridir. 2. Sınıfa cep telefonuyla giren öğretmenin amacı dikkat çekerek çocukların ilgisini cep telefonuna ve bu yol sayesinde iletişim konusuna çekmektir. Ara özet, gelişme, motivasyon ve sonuç belirlemeleri bu durumu karşılayamaz. 7. Görsel okuma ve zihinsel hazırlık serbest okuma-yazma sürecinin hazırlık aşamasında; dinleme ve okuma ise anlama sürecinin içindedir. Sorun çözme etkinliği ise serbest okuma-yazma sürecinin içinde yer almaz. 12. Eda öğretmenin öğrencilere kısaltmaları öğretmesi, konuların ana noktalarını belirlemesi ve kitapta bulunmayan unsurları belirlemelerini istemesi yapılan etkinliğin not alma etkinliği olduğunun ispatıdır. 3. Bireyin yaşına ve çevresine göre uygunsuz konuşması bir konuşma bozukluğu değildir. Aksine, sadece iyi bir konuşma olmadığının kanıtıdır çünkü bu durum tamamen öğrenmeden kaynaklıdır. Basit bir yöntemle konuşma düzeltilebilir ve bireye uygunsuz konuşmaması gerektiği duygusu aşılanabilir. 8. Bebek sözcüğünün ilk sesi B, kelebek sözcüğünün içinde yer almaktadır. Sesleri ayırt edemeyen birey bu sesin nerede olduğunu kavramayacaktır. 13. Soru kökünde süreksiz sert sessiz harfler anlatılmıştır. Bunlar: p, ç, t, k harfleridir. 4. Türkçe öğretim programı sonunda kazanılması beklenen temel beceriler şunlardır: Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanma, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, iletişim kurma, problem çözme, araştırma, karar verme, bilgi teknolojilerini kullanma. Bu beceriler arasında iş birliği yoktur. 9. Dinlenecek konuları önceden okuma ve sorulabilecek soruları önceden düşünmek öğrencinin konuşma becerisine doğrudan katkı sağlar. Anlatılanlardan yola çıkarak sonraki aşamayı düşünmek ise konuşma becerisine dolaylı yoldan katkı sağlar. 14. İlgeçler edatların diğer adıdır. Zarflın diğer adı ise belirteçtir. 5. Fikirleri organize etmek, bilgileri daha sonra kullanacağını düşünmek ve genellemeler yapmak, transfer edici dinlemenin en önemli özellikleridir. 10. Yazma sürecinin aşamaları şunlardır: planlama, taslak oluşturma, içerik düzeltme, dil bilgisel düzeltme, paylaşma ve yayınlama. 3
2014 ÖABT / TÜR TG 4 15. I. cümlede Babadan kalma eski evlerinde teyzesi ile dayısı yaşıyordu. ve IV. cümlede Söylediklerimi yazabilirsiniz ancak bu konudaki sözlerimi çarpıtmadan yazmalısınız. kullanılan ile ve ancak sözcükleri bağlaçtır. II. cümlede Şenlikte dağıtılan çiçeklerden ancak iki tane alabildi. Bulunan ancak sözcüğü sadece anlamında kullanıldığı için edattır. III. cümlede Babasının onu görünce ona kızacağını düşündüğünden korkuyla saklanıyordu. kullanılan ona sözcüğü ise zamirdir. 18. Şubat geceleri belirtisiz bir isim tamlamasıdır. Bu tamlanın bir benzeri A seçeneğindeki cümlede bulunan Macera romanı da bir belirtisiz isim tamlamasıdır. 19. Başlıca temsilcileri Nikolay Trubetskoy ve Roman Jakobson Prag dil okulunda Bir dilin seslerinin karşılıklı bağıntıları açısından incelenmesi olayı incelenmiştir. 24. Az gittik uz gittik, dere tepe düz gittik, altı ay bir güz gittik... cümlesinde abartılı ögeler, O kedideki göz, o kedideki kaş, o kedideki burun, o kedideki ağız, o kedideki kulak, o kedideki yüz, o kedideki kuyruk... cümlesinde yinelemeler, Bir de arkamıza baktık ki bir arpa boyu yol gitmişiz. cümlesinde arpa ile yol karşılaştırılmış, Değirmencinin biri değirmen çevirir. cümlesinde ise olağanüstülük belirten ögeler kullanılmıştır. 16. Bu dörtlükler kısmında kullanılan bu sözcüğü işaret sıfatıdır. Ey okur kısmında kullanılan Ey sözcüğü ünlemdir. Bir bütüne tamladı ve bir musluktan damladı kısımlarında kullanılan tamladı ve damladı sözcüğü çekimli fiillerdir. Ey okur kısmında kullanılan okur sözcüğü ise sıfat-fiildir. Bu dizelerde soru zamiri bulunmamaktadır. 20. Böyle bir sonuç öncül gönderim ögelerinden işaret sıfatlarındandır. Diğer öncül gönderim ögeleri; dönüşlülük zamiri, işaret zamiri ve kişi zamirleridir. 21. Türk edebiyatının ilk çocuk gazetesi Mümeyyiz dir. 25. Bu dizeler 11 li hece ölçüsüyle yazılmıştır. Gül, sil, öl sözcüklerinde yarım uyak kullanılmıştır. -mez dediler kısmında redif vardır. Konusu aşk olduğu için koşmadan alınmış olabilir. Kafiye örgüsü düz kafiyedir, çapraz kafiye değildir. 26. İslamiyet Öncesi sözlü ürünlerinden olan koşuk sığır ve şölen denilen törenlerde söylenir. Dörtlüklerle, hece ölçüsüyle yazılmıştır. Yiğitlik, aşk, tabiat, hasret, doğa güzelliği, savaş gibi konular işler ve koşuklarda genellikle yarım uyak kullanılır. Koşuğun halk edebiyatındaki karşılığı koşma - dır. Ağıt, sagu nun halk edebiyatındaki karşılığıdır. 17. I. cümlenin öznesi insanoğlu birleşik yapılı isimdir. II. cümlede kanıt sözcüğü isimdir ve ek fiilin -dir ekiyle çekimlendiği için geniş zamanlıdır. III. cümlede izleyip zarf-fiil, görmek isim-fiil ve yaşatacak sıfat-fiildir. IV. cümlede görülürse sözcüğü ek fiilin geniş zamanıyla çekimlenmiştir. V. cümlede atanlar sözcüğü sıfat-fiil olduğu için yapısı birleşiktir, hazırlar sözcüğü ise fiilin geniş zamanla çekimlenmesiyle oluşmuştur. 22. Eğitim süreci dışında tutulan metinlerden hareketle çocuğa anlam ve anlatım becerilerini kazandırabilmeyi sağlama çocuk edebiyatı öğretim amaçlarından değildir. 23. Çocuk kitaplarından bulunması istenen durumlar çocuğa doğrudan verilmemeli, onun bulacağı şekilde verilmelidir. 27. Halk edebiyatında dinî açıdan önem arz eden zaman dilimlerini tasvir eden türler ramazaniye ve mevlittir. Şitaiye, divan edebiyatında kış mevsimini konu alan şiirlerdir. 28. Celveti tarikatının kurucularından olan ve soruda bahsi geçen şair Üftade dir. 4
2014 ÖABT / TÜR TG 4 29. Tanzimat I. Topluluğu sanatçılarından ve Batılı anlamdaki edebiyat dönemimizin kurucusu olan Şinasi, şiir türünde Müntehabat-ı Eş ar, tiyatro türünde Şair Evlenmesi, çeviri alanında Tercüme-i Manzume adlı eserlerinin sahibidir. Ayrıca Agâh Efendiyle birlikte ilk özel gazete olan Tasvir-i Efkâr adlı gazeteyi çıkarmışlardır. 33. Şeyh Gelip 18. yüzyıl, Fuzuli ve Baki 16. yüzyıl divan edebiyatı şairlerindendir. Dolayısıyla A, B, C seçenekleri doğru cevap olamaz. Nef i ve Nabi 17. yüzyıl şairlerindendir. Ancak Nabi şiirlerinde sade bir dil kullanırken Nef i sağlam bir teknik, sanatlı bir dil kullanmıştır.. 37. Hârdur tahrîk-i bâd ile libâsın çâk eden Yoktur ey hâce güle hergiz ziyânı bülbülün Ey sahip (hoca), bülbülün güle asla zararı yoktur, (gülün) elbisesini yırtan rüzgârın kışkırtmasıyla dikendir. şeklinde nesre çevrilen beyitte rüzgârın dikeni kışkırttığı, bundan dolayı da dikenin gülün elbisesini yırttığı belirtilmektedir. Kışkırtma insana özgü bir özelliktir. Bu özellik rüzgâra aktarılarak teşhis sanatı yapılmıştır. 30. Sodom ve Gomore, Ankara, Yaban Yakup Kadri Karaosmanoğlu na ait eserlerdir. Vatan Tutkusu ve Hükûmet Meydanı adlı eserler İlhan Tarus a aittir. 31. Hisarcılar, şiirde sadece aruz, hece ölçüsü ya da serbest ölçü kullanılmalıdır. dayatmalarına karşıdır. Şiir şiir olarak kalabildiği sürece her türlü ölçünün kullanılabileceğini savunurlar. Dergâhçılar memleket edebiyatına karşı çıkmamış, onu desteklemişlerdir. Hatta mütareke yıllarının en önemli dergilerinden biri olmuşlardır. Garipçiler hece vezninin kullanmış fakat canlı bir edebiyat zevki arzulamamışlardır. Beş hececiler şiirde sade ve özentisiz olmayı ve süsten uzak olmayı tercih ettikleri ve bir dönem aruz veznini kullanmışlardır. Verilen özelliklerin tamamı Yedi meşalecilere aittir. 34. Yine bir âfitâba düştü gönül Şeh-i âlî cenâba düştü gönül Yukarıdaki beytin vezni fe ilâtün / mefâîlün / fe ilün şeklindedir. İlk dizede âfitâba ile ikinci dizedeki cenâba sözcüklerinin son hecelerindeki açık heceler imale ile kapalı hece şekline getirilir. İkinci mısrada şeh-i âlî nin ikinci hecesinde ulama yapılarak kapalı hece açılır. 35. Soruda verilen dörtlük Azmizade Haletî ye ait bir rubaidir. Kafiye düzeni zaman, nihân, olan, zebân sözcüklerinde son ses benzerliğinden dolayı aaxa dır. Rubai nazım şeklinde mahlasa yer verilmez. Rubailerde düşünce yoğun bir şekilde anlatılmaya çalışılır bundan dolayı az sözle çok şey ifade edilmek amaçlanır. Rubailer kendilerine özgün 24 farklı aruz kalıbıyla kullanılır. Ancak birden fazla değil rubailer dört mısralık tek bentten oluşan nazım şekilleridir. 38. Divan nesrinde Arapça ve Farsça tamlamalar, sanatlar sıklıkla görülür. Noktalama işaretlerinin kullanılmadığı nesirlerde cümleler oldukça uzundur. Ancak divan nesri neyi söylediğinden çok nasıl söylediğine önem verir. 39. A seçeneğinde kaside, gazel, rubai biçimine, mersiye konusuna göre; B seçeneğinde terkibibent, kaside biçimine, naat ve güzelleme konusuna göre; C seçeneğinde müstezat, mesnevi biçimine, ağıt ve hicviye konusuna göre; D seçeneğinde şarkı, tercibent biçimine, nefes, taşlama konusuna göre adlandırılırken E seçeneğinde tüm şiirler konularına göre adlandırılmıştır. 40. Bilinçaltının egemenliğini savunmak bilinç ve bilinç dışını birleştirme, içinden geldiği gibi yazma ve akılcılığa, gelenekselliğe karşı olma özellikleri sürrealizme aittir. 32. Şule Yüksek Şenler ve Ahmet Günbay Yıldız geleneksel ve de siyasal İslam düşüncesi çizgisinde eser vermişlerdir. 36. Fuzuli, mesnevi türünde eser sahibiyken Nedim in sadece Divan ı vardır, mesnevisi yoktur. 41. Kelimelerle oynayarak, yazarak, okuyarak, konuşarak, mizahı kullanarak, ikna ederek öğrenme sözel zekânın, Akıl yürüterek, soyut melodileri tasarlayarak, sayılarla düşünerek, ilişkileri ve bağlantıları kurgulatarak öğrenme mantıksal zekânın, Sinerji oluşturarak, empati kurarak, iş birliği yaparak, kaynaşarak, iletişim kurarak öğrenme sosyal zekânın göstergesidir. 5
2014 ÖABT / TÜR TG 4 42. Görüş geliştirme tekniğinde konu geçerli bir çelişki içermeli, estetik duyguların gelişimine katkı sağlamalı, öğrenciler kendini rahat ifade edebilmeli, öğrencilerin bireylere değil fikre karşı çıkmaları sağlanmalı ve slogan kullanmaları gerekmektedir. 46. Ali Öğretmen yalnızca Türkçe sözlük kullandırarak öğrencilerin diğer diller ilişki kurması ve karşılaştırma yapılmasını engellemiştir. Öğrencilerin tek boyutlu düşünmelerine neden olarak öğrenme/öğretme sürecinde diller arası ilişki kurma kavramıyla çelişmiştir. 50. Kesinliği tartışılan puanlamalar yaparak, öğrenciler tarafından belirlenen ölçütlerden faydalanarak, sunum yapan öğrencinin kişisel görüşlerine danışarak, öğrencilerin diğer uygulamalardaki çalışmalarını göz önünde bulundurarak yapılan gözlem formları kesinlik belirten kurallar içermediği için öğrencilerinin ne kadar kurallara uyduğu konusunda bilgi vermez. Fakat hiç, her zaman, bazen gibi ölçütler kullanarak yapılan gözlem formları nesnel ve belirleyici olduğu için daha kesin ve net bilgiler elde etmemizi sağlar. 43. Türkçe dersi için yöntem seçimini etkileyen faktörler B, C, D ve E seçeneklerinde verilmiştir. Aynı zamanda dersin konusu öğrenci ve öğretmen özellikleri, ders araç gereçlerinin durumu da yöntem seçimini etkiler. Öğretmenler kurulunun belirlediği yöntemler listesi ise bu konunun içinde yer almaz. 47. Soruda anlatılan metinde açık şekilde betimleme yapılmıştır. Likya Federe Birliğinin altı büyük kentinden biri insanların akıllarında fotoğraflanacak şekilde anlatılmıştır. Özellikle şehrin geçmişi ve ev tipi konusunda verilen bilgilerle birlikte bu metinle ilgili görselleştirme çalışması rahatlıkla yapılabilir. 44. Ben olsaydım, sıra sende, duyguyu tahmin et ve bir de bana sor etkinlikleri dinleme/izleme alanıyla ilgilidir. Çizgiler ne söyler? etkinliği ise anlama alanıyla ilgili bir etkinliktir. 48. Kendi başlarına bir edebî tür olmasalar bile özellikle söyleyişi kuvvetlendirme, fikirlerimize kuvvetli birer kanıt oluşturma ve az sayıda cümle ile öz ifadeler kurabilme sözleriyle anlatılan daha basit bir tabirle söyleyeni belli olmayan, amacı öğüt vermek veya toplumdaki aksaklıkları önlemek amacıyla söylenen ve kullanılan okuma, yazma, konuşma ve dinleme eğitimlerine katkı sağlayan tür atasözleridir. 45. Yapılandırmacı eğitim yaklaşımında dil bilgisi öğretimi şu şekilde yapılmaktadır: Öğrencilere önce açıklama yapılmakta, ardından dil olayı gözlenmekte, gözlemlerden kural veya hipotezler oluşturulmakta, sınıflama yapılmakta, öğrenilenler çeşitli alıştırmalarla geliştirilmekte, zihinde yapılandırılarak uygulamaya aktarılmaktadır. Somuttan soyuta, özelden genele, değişimden kurala doğru ilerlenen bu yöntemde çeşitli etkinliklerle dil bilgisi öğretilmektedir. Burada da anlatıldığı gibi yapılandırmacı eğitim anlayışında öncelik dilin kuralları öğretmek değil bu kuralların sezdirilmesidir. 49. Serbest yazma, kontrollü yazma, grup hâlinde yazma ve duyumlardan yola çıkarak yazma etkinliklerinde öğrencilerin kendilerini bahsedilen konunun içinde düşünüp hayal gücüyle yazma olasılıkları yoktur. Bu durumu sağlayan yazma türü yaratıcı yazmadır. 6