İşletmelerin Kamu İlişkileri Yönetimi Sunanlar: Doğan Aydemir, Ebu Bekir Çelik, Mustafa Beyaztaş, Hüdaverdi Akça Sunum Tarihi: 17/04/2014
Kamu ilişkileri ( Halkla ilişkiler) nedir? Halkla ilişkiler kavramı üzerinde temel oluşturacak ve temel amaçları belirtilen bir tanım yapılamamıştır. Bunun sebebi tarih içinde geçirdiği değişim,iletişim ve insan ilişkileri gibi komşu dallarla olan ilişkisi ve daha da önemlisi bir çok farklı alanda uygulanabilir olması tek bir tanım yapılmasına engel olmuştur. Halkla ilişkiler konusunda ortak bir tanıma varılamamasından dolayı, çevresel faktörleri de dikkate alan geniş bir çalışma yapılmıştır. 1900-1976 yılları dikkate alınarak 65 uzmanın yapmış olduğu çalışma sonucu 472 farklı halkla ilişkiler tanımı ortaya çıkmıştır.
Halkla ilişkiler Tanımı: Halkla ilişkiler bir işletmenin,kurumun ya da örgütün bağlantı kurduğu ya da kurabileceği kimselerin anlayış, sempati ve desteğini elde etmek ve bunu devam ettirmek için yaptığı sürekli ve örgütlenmiş bir yönetim fonksiyonudur.
Maddeler ile Tanım: Halkla ilişkiler, yönetimin bir işlevidir Halkla ilişkilerde amaç iç ve dış kitleyi etkilemek, inandırmak ve bir eyleme yönlendirmektedir. Halkla ilişkiler karşılıklı iletişim yani etkileşme dayanan bir iletişim sürecini içerir. Bilgi ve haberler halka sunulduktan sonra bunların geri bildirimi alınarak kuruluşa yöne verilmektedir. Halkla ilişkiler, örgütün kâr amacı yanında sosyal sorumluluğunun da olduğunu kanıtlayacak biçimde davranmasına yardımcı olur. Halkla ilişkiler faaliyetleri hem özel hem de kamu alanında Uygulama bulmaktadır. Halkla ilişkiler faaliyetleri bir kereye mahsus düzenlen faaliyetlerden ziyade, sürekli olarak ve bir plan çerçevesinde gerçekleştirilen eylemlerdir.
Halkla ilişkilerin amaçları : Gelecekteki eğilimleri çözümlemek ve sonuçları tahmin etmek Eksiksiz ve doğru bilgilere dayanan çift yönlü iletişim akışını oluşturmak ve devamlılığını sağlamak Kamuoyunun tutum ve beklentileri hakkında araştırma yapmak ve eylemsel öneriler hazırlamak. Anlaşmazlıkları ve yanlış anlaşılmaları engellemek İşçi işveren ilişkilerini geliştirmek Kurum kimliğini oluşturmak ve yansıtmak
HALKLA İLİŞKİLERİN TARİHSEL GELİŞİMİNE ÖRNEKLER Halkla ilişkiler tarihi, insanların topluluk hâlinde yaşamasıyla başlar. Sümerlerin M.Ö 1800 yıllarında çivi yazısını bularak çiftçiler için bülten yayınlamaya başlamaları, yeryüzündeki ilk halkla ilişkiler olayı olarak kabul edilir. Eski Yunan ve Roma da düzenlenen forumlar da, halkla ilişkilerin ilk örneklerindendir. Forumlar sayesinde, bilginler ve filozoflar halkın önünde tartışıyor, böylece halk ile etkileşim ortamı oluşuyordu. Fatih Sultan Mehmet in Cuma günleri halkla görüşmesi, sadrazamlar tarafından şikâyetlerin dinlenmesi de bizim tarihimizin halkla ilişkiler çabaları arasında yer alan örneklerden sayılabilir.
ABD de Halkla İlişkiler Çalışmaları ABD de kamu yönetiminin ilk halkla ilişkiler birimi 1917 yılında kurulan Halkı Aydınlatma Komitesi dir. Bu komitenin amacı, ABD nin savaşa giriş nedenlerini halka anlatmaktı. Modern anlamda halkla ilişkiler kavramı ise yine ilk olarak ABD de kullanılmıştır.1919 yılında kurulan John Price Jones Organizasyon ve Basın Danışmanlık şirketi, dünyanın ilk resmî halkla ilişkiler şirketidir. 1923 yılında ise New York Üniversitesi nde Edward L. Bernays tarafından ilk halkla ilişkiler dersleri verilmeye başlanmıştır.
Halkla ilişkiler tarihine geçen ilk planlı etkinlik ise 1929 yılında Bernays tarafından organize edilmiştir. Bu etkinlik kapsamında New Yorklu genç kızlar sigara içerek 5. Cadde de yürüyüş yapmış ve kadınların sigara içme konusundaki önyargılarını ortadan kaldırmak istemişlerdir. Bernays ın yürüyüşü organize etmek için Amerikan Tütün Şirketi Başkanı George Washington Hill den para aldığı sonradan ortaya çıkana kadar, yürüyüş amacına ulaşmıştı.
Türkiye de Halkla İlişkiler Çalışmaları Ülkemizde çağdaş anlamda ilk halkla ilişkiler uygulamasını başlatan birim, 1961 yılında Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) nın bünyesinde kurulan Yayın ve Temsil Şubesi dir DPT nin yürüttüğü ilk halkla ilişkiler görevi, planlı kalkınma konusunda kamuoyunu aydınlatmaktı. Bu proje kapsamında kamuoyuna çeşitli mesajlar verilmiş, bilimsel toplantı ve tartışmalar düzenlenmiştir. Konunun gazetelerde geniş yer alması da bu çalışmanın etkisini arttırmıştır.
Kronolojik sıradan devam edecek olursak: 1969 yılında özel bir holdingde halkla ilişkiler birimi kurulmuştur. Daha sonra birtakım holdingler, gazeteler, çeşitli banka ve şirketler halkla ilişkiler birimlerini kurdular. ( Koç Holding) 1972 yılında ülkedeki bir kaç halkla ilişkiler çalışanı bira araya gelerek Halkla İlişkiler Derneği ni kurdular. 1974 yılında ilk özel halkla ilişkiler şirketi A&B Halkla İlişkiler, Alaeddin Asna tarafından kuruldu.
Günümüzde halkla ilişkilerin yükümlülükleri: Kurumsal iletişim: Yönetim kademesiyle görüş birliği içinde hedef kitleyi saptar. Kuruluşla hedef kitlesi arasında sağlıklı bağlar kurup geliştirecek, kuruluşun toplum içindeki prestijini artıracak projeler üretir. Müşterisinin kurumsal hedeflerini destekleyecek özel etkinlikler planlar ve uygular Entegre pazarlama iletişimi: Pazarlama faaliyetlerini iletişim olgusu içinde değerlendirir. Kurumsal duruş ve pazarlama hedefleriyle eşgüdümlü, kısa ve uzun vadeli iletişim programları hazırlar. Hedef kitlenin ihtiyaçlarını ve ilgisini belirleyerek, satış ve pazarlamayı destekleyecek projeler geliştirir.
Kriz yönetimi: Kriz dönemlerinde üst yönetime stratejik danışmanlık yaparak iç ve dış iletişim ağını oluşturur, yönetmek, olası krizleri öngörmek, proaktif tedbirler geliştirmek, doğru bilgiyi, doğru kitleye, doğru zamanda ulaştırmak, kamuoyunun algılamasını değiştirecek, krizi avantaja dönüştürecek yöntemleri planlamak ve uygulamak. Basınla ilişkiler: Müşterilerinin basınla ilişkilerini disipline etmek, basın bülteni hazırlamak, basın toplantısı ve gezisi düzenlemek, özel haber ve röportaj fırsatı yaratmak medyada müşterisi, rakipleri ve sektörüyle ilgili çıkan haberleri izleyerek, sonuçları kendi tasarladığı tekniklerle analiz etmek.
Lider yönetimi: Hizmet verdiği kuruluşun üst yönetimini, sektöründe saygın, güvenilen, danışılan ve referans kabul edilen kişiler olarak konumlandırmak. Kurum içi iletişim: Yönetim kademesiyle görüş birliği içinde iç iletişim programını hazırlamak ve uygulamaya destek vermek, çalışanların iletişime açık olmasını, kuruluşun misyon ve hedeflerine sahip çıkmasını sağlayan etkinlikler planlamak ve uygulanmasına destek vermek, iç iletişimi artıracak projeler geliştirmek, kriz durumlarında ve şirket birleşmelerinde iç iletişim kanallarını yönetmek.
Halkla İlişkilerde Dikkate Alınacak İlkeler Dürüstlük, halkla ilişkilerin anlamını etkileyecek kadar önem taşır. Halkla ilişkiler çabasının her adımında dürüst davranmak, araştırma, planlama, uygulama ve değerlendirmede dürüstlükten ayrılmamak, başarı oranını arttırır.
Güven sağlanmasında en önemli etkenlerden biri, mesajların sunulmasında inandırıcı olunmasıdır. Karşımızdakini söylediklerimize inandırabilmek için de önce kendimiz konuya inanmalıyız. Daha sonra hedef kitleyi tanıyıp özelliklerini doğru saptamalıyız. Böylece doğru hedef kitleye doğru mesajlar vererek inandırıcı olabiliriz.
Halkla ilişkilerde etkili ilkelerden biri, önemli mesajların birçok kez yinelenmesidir. Mesajların yinelenmesi hedef kitleyi bunaltır gibi gözükse de bu yolla hedef kitlenin mesajla daha çok karşılaşacağı ve mesajı unutma olasılığının azalacağı unutulmamalıdır.
Halkla İlişkiler Çalışanlarının Sorumluluk Alanları Müşteri ve İşverene Karşı Sorumluluk: Halkla ilişkiler danışmanı veya görevlisi, mevcut veya geçmişteki müşterilerinin veya işverenlerin mesleki sırlarını, genel ahlaka ve yasalara aykırı olmamak koşulu ile korumak zorundadır. ü Yasal olmayan bir eylemi gizlememelidir. ü Müşteri hakkındaki bilgileri, müşteri istemedikçe açıklamamalıdır ü Müşteriyle yapılan anlaşmaya sadık kalmalıdır.
Medyaya Karşı Sorumluluk: Halkla ilişkiler faaliyetlerinde, medya ile olan ilişkiler çok önemli bir yer tutar. Medya ile ilişkileri yürütmek, bir halkla ilişkiler çalışanının en önemli görevlerinden biridir. Zaman zaman çeşitli etik problemler yaşansa da halkla ilişkiler görevlisi medyayla ilişkilerini geliştirmek zorundadır. Bunun için yapması gerekenler şunlardır: ü Medyayla ilişkilerde yer ve zamanı doğru seçmek ü Taklitten kaçınmak (Reklam vb.) ü Yerine getirilme olanağı olmayan duyurular, reklamlar vb. uygulamalarda bulunmamak
Topluma Karşı Sorumluluk: Halkla ilişkiler görevlisi, gerek hizmet verdiği müşteri açısından, gerekse kurumu açısından sürdürdüğü çalışmalarda, toplum çıkarlarına ters düşmemeye özen göstermeli,yanlış ve yanıltıcı bilgi iletmemeli ve iletilmesine göz yummamalıdır. Bir halkla ilişkiler görevlisinin topluma karşı sorumlulukları şunlardır: ü Haberleşmede açıklık: Halkla ilişkiler görevlisi, kamuoyuna vereceği mesajda beklediği sonuçlarısaklamamalıdır. Kampanya süresince amaçlanan hedefler, her aşamada kamuoyuna anlatılmalıdır. ü Haberde Doğruluk: Halkla ilişkiler görevlisi, bilerek veya bilmeyerek yanlış ve yanıltıcı bilgileri yaymamalı, yayılmasına göz yummamalıdır.
Halkla İlişkiler Sürecinin Evreleri ü Planlama a) İşletme üzerinde hazırlanan planın ilişki kurulacak kitlenin tümüne uygulanmadan önce, gruplar üzerinde denenmesi ve bu ön denemeden alınan sonuçlara göre planda gerekli düzeltmelerin yapılması gerekli görülmektedir. b) Halkla ilişkiler alanında düzenlenen stratejik planların işletmenin diğer planlarıyla çatışmaması ve bir bütünlük anlayışı içinde hazırlanması gerekir c) Başarılı bir halkla ilişkiler uygulaması ve etkinlikleri ancak diğer bölümlerle işbirliği ve dayanışma içinde hazırlanan planlarla güç kazanır.
ü Yürütme a) Yürütme Halkla İlişkilerin en zor aşamasıdır. Yapılan araştırma ve toplanan bilgilere dayanarak planlar hazırlandıktan sonra bu planlar alınan kararlar doğrultusunda Halkla İlişkiler yetkilileri tarafından uygulamaya geçilir. b) Bir İşletmede Halkla İlişkiler fonksiyonunun yürütülmesi genellikle yoğun bir iletişim kampanyasının uygulanması demektir c) Kampanya boyunca hedef kitle olarak belirlenen kişi ve kuruluşlara çeşitli İletişim araçlarıyla önceden hazırlanan mesajlar iletilmeye başlanır: Örneğin; Ø Basın duyuruları Ø Web sayfaları Ø Sergiler Ø Fuarlarda stantlar Ø Tanıtıcı CD ler Ø İşletme gezileri Ø Aylık bültenler
ü Denetim Deneti işlevi önceden alınan kararlar doğrultusunda yapılan uygulamaların amaç ve planlara uygunluğunu araştırma mekanizmasıdır. Denetim işlevinde izlenmesi gereken aşamalar; Standartların saptanması(plan) Uygulama sonuçlarının saptanması(yürütme) Karşılaştırma Yapılması(denetim) Önlemlerin alınması(değerleme
Hüdaverdi----------Ebu Bekir -------------------Doğan---------------- Mustafa------- Teşekkürler