TEST 1 ÇÖZÜE EETİ II 1. Şe kl de k d rençler br br ler ne pa ra lel olaca ğın dan ara sın da k eşde ğer d renç, 6 X 4. na kol akı mı dır. ve d renç le r pa ra lel oldu ğun dan po tan s yel le r eşt tr. u du rum da,.. bu lu nur. + olduğundan, + & ve bu lu nur. I. ve II. yargılar yanlıştır.. III. yargı doğrudur. anahtarı açık ken; 1 + mpermetrenn gösterdğ değer, 1 anahtarı kapalı ken; ESEN YYINI 4. 1 4 1 kımların oranı 1 9 9 7 7 4 4 7 9 6 1 CEP + na kol dan ge çen akım,. olur kım kye ayrıldığından, ampermetrenn gösterdğ değer,. olur ve akımları tara taraa oranlanırsa, 1 5. 1 4 anah ta rı ka pa tıl dı ğın da 1 d ren c kı sa dev re olur ve akı mı de ğ şr. ka pa tı lır sa kı sa dev re ol du ğun dan hç br şey de ğş mez. ka patı lır sa 4 d ren c dev re ye g rer. Dev re nn eş de ğer d ren c de ğş t ğn den akı mı da de ğ şr. CEP EETİ E NYETİZ 195
6. 8. 1 ve N d renç le r öz deş olduğundan, den akımı ge çer se N den de akı mı ge çe r. ve P lt kolun drenc, + dr. lt kol dan akı mı ge çer se, d ren c üze rn den akı mı ge çer. üze rn de k akım se, + P + 5 > > bulunur. CEP 4 Drençlern oranından t. t. 4 / ve noktaları arasındak gerlmlern oranı. 1. ESEN YYINI 9. X X Z T Y Y 7. kısa devre 1 Z ve T d renç le r kı sa dev re olacağından, üzer lern den akım geç mez. X ve Y d renç le r de pa ra lel ol du ğun dan üzer le rn den ge çen akım lar eşt I., II. ve III. yargılar doğrudur. CEP E 1 1 8X 10. 9 6 6 8 9 1 8X 6 4 6 - uçları arasındak eşdeğer drenç, 41. 48 eş X 4 + 1 16 CEP E Şeklde görüldüğü gb ana koldan geçen akım 9 dr. 196 EETİ E NYETİZ
11. N Drençlerden eşt akım geç me s çn se r bağ lanma la rı ge re kr. u du rum da ve N anah tar la rı ka pa tıl ma lı dır. 1. Tüm d renç le rn üze rn den akım geç me s çn,, N ve ya, N, anah tar la rı ka pa tıl ma lı dır. Tüm anah tar la r ka pa tı lır sa hç br d renç üze rn den akım geç mez. N ESEN YYINI EETİ E NYETİZ 197
TEST ÇÖZÜE EETİ II 1. 4. 1 X X 1 9X 18X 1 8X 1 X 1 1 1 X + 5 W CEP 8 8X 9X. 6 4 6 6 O 6 le drençler br b r ne pa ra lel dr. u d rençler üze rn de k ge r lm ler eşt u du rum da 6 drencnden akı mı ge çer se den 4 akı mı ge çer. O nok ta sı na gren akım lar çıkan akım la ra eşt tr. u du rum da, ESEN YYINI 9 8X lt koldan 9 geçerse üst koldan 8 geçer. u durumda, + 8 4 8 &. 6 1 6 9 CEP + 4 + 6 & ara sın da k tüm kol lar da eş de ğer d renç ol duğun da akım lar da eşt u du rum da 6 u durumda, > >. + X Y anahtarı ka pa tıl dı ğın da tüm d renç ler kı sa devre olur ve hç b r üze rn den akım geç mez. ka pa tılır sa d renç ler se r olur ve üzer le rn den eşt büyüklükte akım ge çer. ve ka pa tı lır sa Y d ren c kı sa dev re olur üze rn den akım geç mez. I., II. ve III. yargılar doğrudur. CEP E Z 5. X anahtarı kapalı ken eşdeğer drenç; 1 tür. anahtarı açık ken eşdeğer drenç; dr. D 1 D kadar artar. Y 198 EETİ E NYETİZ
6. reosta 1 1 8. 1 X 9 6 4 1 6 1 9 eostan n sürgüsü ok yönünde çeklrse: de er artar. de er de lmez. Üretecn ç drenc sıır olduğundan, olacağından, de er de lmez. 1 am per met re s 9 gös ter d ğ ne gö re, d renç lern üze rn den ge çen akım lar şe kl de k g b u du rum da, am per met re s 4 gös te rr. CEP ESEN YYINI 9. 7. X 1 anahtar aç k ken: anahtar kapal ken: olur. - uçları arasındak eşdeğer drenç, 6 X CEP kım artar. Gerlm artar. CEP EETİ E NYETİZ 199
10. 1 4 X 5 1 5 5 1 Üretecn gerlm, e. 1. 1 4 11. 6 4 X 6 ı 4 W luk drencn üzernde geçen akım, 8 4 u du rum da alt ve üst kol da k akım la rı eşt Öy ley se alt ko lun top lam d ren c de 6 W 6 + & 4 W ESEN YYINI 1. r let ke nn d ren c, t., se X, Y ve Z nn drençler,, X t. Y Z, t., t. 6 X n uç la rı na 0 uy gu lan dı ğın da akım 5 oldu ğu na gö re d ren c, 0 X ohm 5 4 Y. 4 8 W Z 6 6. 4 4 W ola rak bu lu nur. CEP E 00 EETİ E NYETİZ
TEST ÇÖZÜE EETİ II 1. 4. 4 X 6 X X 6 X X. 8X arasındak eşdeğer drenç, 6 + 4 10 W 1 N 4 6 5 CEP Tüm anah tar lar ka pa lı ken 1,, ve 6 drenç le r kısa devre olduklarından üzerlernden akım geç mez. anah ta rı açı lır sa, 1,, d reç le rn den akım ge çer. anah ta rı açı lır sa 6 dan akım ge çer. N açı lır sa 1 den akım geç mez.. D renç ler paralel se (amper) eşdeğer, paralel 0 0 4 1 X 15 15 Ser se eşdeğer, 10 0 6 X 5 ser 5 (volt) u du rum, 10 0 0 X. Y 4 X. Y 4 ( + 6 X Y X + Y 6 X. Y 8 4 4 ve olablr. 6 & X + X Y X X Y X W veya Y 4W olablr. CEP E ESEN YYINI 5. 6 6 4 X X X X 6 (. ) + (6. ) 6 +18 4 1 / CEP olt met re ler üze rn den akım geç me d ğn den voltmet re le re ser bağlı drençler dkkate alınmaz. 1 volt met re s, 1. volt met re s,. voltmetres.( + ) okur. u du rum da, > 1 CEP E 6. ara sı na d renc pa ra lel bağ la nır sa, X den X akı mı ge çer se den akı mı ge çer. Y den geçen akım 4 N ara sı na; d ren c üre tece Y pa ra lel bağ la nır sa X ve 4 Y üze rn de k ge r lm değş mez do la yı sı le X ve Y üzernden geçen akım lar N da de ğş mez. N ara sına; d renç sz br tel bağ la nır sa X d ren c kı sa dev re Y nn üze rn de k akım ar tar. II. yargı doğrudur. I. ve III. yargılar yanlıştır. CEP / EETİ E NYETİZ 01
7. 6 N 10. 1 / 4 1. ] 4+ g 6. ] + 6g 8 4. + / 5 5 / 8. letken tel 11. Dev re den ge çen yük mk ta rı, q (elek tron sa yı sı).(elek tron yü kü) 5. 10 19. 1,6. 10 19 8C kı mın yö nü elek tron ha re ke t nn yö nü nün ter s dr. kım yö nün de dr. Te ln d ren c çn ke sn br şey söy le ne mez. 1 CEP ESEN YYINI I. Durumda: II. Durumda: 6. 1 + + 6 10 W + + d n 6+ 1 6 W 10 6 1 10 6 10 5 6 CEP X 9. (mper) (ohm) (ohm) (volt) (mper) (volt) Şekl-I Şekl-II Şekl-III r let ke nn d ren c gerlmle de ğş mez. u du rum da Şe kl - III te k gra k yan lış ç zl mş tr. 1. I. Durumda. 6 1 + d n + 6 + 6 4 1 4 II. Durumda drenc kısa devre olacağından, ve akımları tara taraa oranlanacak olursa, 1 4 4 0 EETİ E NYETİZ
TEST 4 ÇÖZÜE EETİ II 1.. 1 1 1 Eşdeğer drenç, 1. 4 X 1 + 4 CEP E o 5 4 drenc 4 ve drençlerne paraleldr. u durumda den akımı geçse 4 ve ser olduğu den akımı geçer. den se akımı geçer. oltmetrelern okuduğu değerler: 1. 6 se.. 6 u durumda 1 > CEP E ESEN YYINI 4. 5 10Ω 0 10Ω 10Ω 15Ω 5. 5 Devre parçasından geçen akımlar şekldek gbdr. una göre, drenc; 10 5 0X 0 10 X CEP 5X X 0 10 mpermetre 6 amper gösterr. 5 5 0 10 10 0X 1 4 5X 6 CEP E 5. 1X X 4 6 + 1 W 1 18 6 eş 18 m per met re üze rn den 1 am per akım ge çer. CEP EETİ E NYETİZ 0
6. 40 8. 1,5 1 5/ 4Ω 1Ω,/4,/4 1, r letken teln drenc t dr. Yan teln boyu le do ru orant l d r. Tüm teln boyundak drenç 80 X se,, 4 parças n n drenc 1 0 Ω ve, 4 parças n n drenc, 60 Ω 40 1 Devreden geçen ak m 80 oltmetrenn gösterd de er,. 60. 1 0 volt 1,5 4Ω Ω 4 4 6 6Ω e kl de gö rül dü ğü g b am per met re üze rn den 5 5 ge çen ak m am per dr. mper met re am pe r gös te rr. ESEN YYINI 9. (ohm) 7. X su o o 0 t 1 t t(s) Şekl-Ι Şekl-ΙΙ 1 0 - t 1 ara lı ğın da art tı ğın da su yun sı cak lı ğı artmış tır. X 1 41. 48 X 4 + 1 16 CEP o (1 + a T) dr. t 1 - t ara lı ğın da d renç sa bt kal dı ğın dan su yun sı cak lı ğı sa bt tr. Dev re den akım geç t ğ ne gö re su yun sı cak lı ğı nın sa bt ka la bl me s çn kay nı yor ol ma sı ge re kr. ap ta k su yun küt le s le l g l br şey söy le ne mez. I. ve II. yargılar kesnlkle doğrudur. III. yargı çn kesn brşey söylenemez. 04 EETİ E NYETİZ
10. 1 1. (olt) reosta 40 10Ω 0 t 1 t(s) Şekl-Ι Şekl-ΙΙ ollardak drençler eşt olduğundan üst koldan akımı geçerse alt koldan da akımı geçer. 5 1 1 kımların oranı, 1 5 5 CEP e os ta nın sür gü sü nok ta sın da ken reosta kı sa dev re olt met re nn gös ter d ğ de ğer p ln emk sı na eşt tr. P ln emk sı 40 volt Sür gü nok ta sın da ken re os tanın tamamı dev re de dr. 10 W d renç üze rn de k ge r lm 0, akım 0 10 e os ta nın d ren c, reosta I (40 0). reosta & reosta 10 W kı mın mak s mum de ğe r; m 40 m 4 10 mn I. ve III. yargılar doğrudur. ESEN YYINI II. yargı yanlıştır. 11. Ω 4 Ω 8 Ω 8 8 4 Ω Devre parças ndan geçen ak mlar lekldek gbdr. una göre, ampermetre 8 amper gösterr. CEP EETİ E NYETİZ 05
TEST 5 ÇÖZÜE EETİ II 1. 1 6 6. 1 15X 10X 1 6 6 6 1 (15 + ). 40 (15 + ). (10 + ). 0 (10 + ). 40 ( 15 + ). 0 ( 10 + ). 40 + 4 45+ 5 X I. yargı doğrudur. 40 (15 + 5). 1 uçları arasındak eş değer drenç, 61. 6+ 1 CEP ESEN YYINI II. yargı doğrudur. (15 + 5 + 10). 0. 60 III. yargı doğrudur. CEP E 4.. Şe kl de k dev re de volt met re nn bağlı olduğu sürgü ok yö nün de ha reket et t rl d ğn de, ve akım la rı de ğş mez. Çünkü ve akım la rı nın geç t ğ kol lar da k d renç de ğş mez.. re os ta a de sn de gö rül dü ğü g b, sa bt a kat volt met re nn bağ lı ol du ğu d ren cn de ğe r arttı ğın dan ar tar. 1 8X 4. 8 4. 8 4 + 8 06 EETİ E NYETİZ
5. 8. I. ara lık ta o sa bt ar tı yor. ol du ğu (mper) 6. + 1 anah ta rı ka pa tı lır sa d ren c kı sa dev re olur ve üze rn den akım geç mez. Eş de ğer d renç azala ca ğın dan ana kol akı mı do la yı sı le üze rn de k akı mı ar tar. Üre te cn ç d ren c ol ma dı ğın dan ve 1 d ren c üre te ce pa ra lel bağ lan dı ğın dan üze rn de k akım de ğş mez. I. ve III. yargılar doğrudur. II. yargı yanlıştır. P N e kl de gö rül dü ğü g b ve anah tar la r ka pa tı l r sa tüm d renç ler br b r ne se r Hep s üze rn den elt ak m ge çer. ESEN YYINI na gö re ar tar. II. ara lık ta - gra ğnn eğ m d ren c ve rece ğn den d renç sa bttr. Drenç gerlm grağ şekldek gb 10. 9. bağıntısı na göre; böl ge sn de 1 sa bt ol du Eğm ğun dan, d renç sabt kal mak ta dır. 0 o akım (amper) I II o 1 (ohm) o 1 (olt) (olt) CEP 1 gerlm (volt) böl ge sn de akım sa bt ken ge r lm art tı ğın dan, d renç art mak ta dır. böl ge sn de akım aza lır ken ge r lm art tı ğın dan, d renç art mak ta dır. 1 CEP E 7. reosta sürgü 1 d ren cn den ak m geç me s çn anah ta r kapa t l ma lı d r. ve anah tar la r ka pa tı l r sa d rençler kı sa dev re Üzer le rn den ak m geç mez. CEP 11. 1 Sür gü ok yö nün de çe k lr se volt met re nn oku du ğu ge r lm ar tar. olt met re nn d ren c son suz ol du ğundan üze rn den akım geç mez ve dev re nn eş de ğer d ren c de ğş mez. u du rum da akım da de ğş mez. I. yargı doğrudur. II. ve III. yargılar yanlıştır. CEP 1 Öl çü alet le r de al ol du ğun dan volt met re nn göster d ğ d renç çok bü yük (son suz), am per met re nn d ren c sı r d r. am per met re s kı sa dev re yaptı ğın dan volt met re s nn oku du ğu de ğer sı r d r. 1 volt met re s üre te cn emk sı n okur. CEP EETİ E NYETİZ 07
TEST 6 ÇÖZÜE EETİ II 1. 6. 1 nahtar açık ken ve 6 drençler paralel bağlıdır. 1 6 W dur. nahtar kapatıldığında;, ve 6 drençler paralel bağlı 6 + nah tar ka pa tıl dı ğın da 1 d ren c kı sa dev re Do la yı sı le eş de ğer d renç aza lır. Eş de ğer d renç azalınca akım ar tar. m per met re nn gös ter d ğ de ğer ar tar. olt met re üre te ce pa ra lel bağ lan dığın dan ve üre te cn ç d ren c ol ma dı ğın dan de ğe r de ğş mez. CEP 1 1 1 + + 18 1 1 6 6 1 6 CEP ESEN YYINI 4. 6 1 1. I. ara lık ta, ve (mper) ar tı ğın dan sabt tr, II. ara lık ta akım sa bt, ar tıyor. Öy ley se ar 1 tı yor. II I. ara lık ta sa bt, art tı ğından aza lı yor demek tr. I. ve II. yargılar doğrudur. III. yargılar yanlıştır. Ι ΙΙΙ ΙΙ 1 (olt) 6 6 Eşdeğer drenç 4 4 + d n 6 X nakoldan geçen akım, ana 6 ana 6 6 mpermetre 4 amper gösterr. 4 08 EETİ E NYETİZ
5. elektrk yük mktarı 7. q q 1 1 t t r dev re den ge çen akım, Dq dır. Dt t zaman(s) 0 - t ara lı ğın da yük (q) düz gün art mış, akım sabttr. t - t ara lı ğın da yük art mış akım azal mış ama bu aza lış düz gün de ğldr. t - t ara lı ğın da yük sa bt akım sı ır dır. I. yargı doğrudur. II. ve III. yargılar yanlıştır. CEP X 1 1. 4 48 X 1 + 4 16 CEP 6.,, X X Y Y ESEN YYINI X ve Y se r bağ lı ol du ğun dan üzer le rn den ay nı akım ge çer. u du rum da X n d ren c X. & X se, Y nn d ren c, Y. & Y D renç le rn ke st ala nı na bağlı adesnden, X tx., Y ty.. olur 8. Drençler oranlanırsa, t X 4 t Y I. ve II. yargılar yanlıştır. Pln emk sı III. yargı doğrudur. e X + Y + I. Durumda: II. Durumda: 1 9 CEP E EETİ E NYETİZ 09
9. 11. X 4 Şekl-Ι Şekl-ΙΙ 6 4 6 Şekl-ΙΙΙ Üretecn emk sı 4. +. 4 0 Şe kl - I de k akı mı, 1 se Şe kl - II de k akı mı, + Şe kl - III te k akı mı, olur u du rum da, > CEP E ESEN YYINI 1. 6 10. 4 9 mpermetre amper gösterr. 1 1 1 X 6 4 1 anahtar kapat l rsa devrenn elde er drenc azal r. öylece anakol ak m artar. nn gösterd de er artar. voltmetres ple paralel ba l ve pln ç drenc s r oldu undan de er de lmez. 1 + dr. gerlm sabt olduğundan, artarsa 1 azal r. 10 EETİ E NYETİZ
TEST 7 ÇÖZÜE EETİ II 1. 1 10 10 1 4 4 6 6 1 1 6. 4 / / ampermetres 6 amper gösterr. CE P C N D renç ler öz deş ol du ğun dan üs te k kol da k eş değer d renç alt ta k kol da k eş değer d ren ce eşttr. u du rum da den akı mı ge çer se den de akı mı ge çer. N den, den 4 akı mı ge çer. Ι., ΙΙ. ve ΙΙΙ. yargılar doğrudur. CEP E. X X X ESEN YYINI 4. drenc W dur. na koldan geçen akım dr. 8 4 1 1 CEP E 5. 4 5X 6 6 6 1 X 4 + + 8 W 8 4 4Ω luk drençten geçen akım 4 6 4 4.5 0 drencnn değer, 0. 10 Ω CEP E EETİ E NYETİZ 11
6. potansyel ark () 9. o 5 N N o III II N N 7. I akım () Po tan s yel ark akım gra ğ nn eğ m b ze d ren c ve rr. u du rum da I. ara lık ta d renç sa bt II. ara lık ta aza lan, III. ara lık ta se ar tan şek ln de dr. CEP N, r let ke nn d ren c, t. uzun lu ğu le oran tı lıdır. u du rum da, N se, N N kım d renç le ters oran tı lı dır. N üze rn den 5 akımı geçer se N üze rn den akı mı ge çer. u du rum da, N 5. 50 volt &. 10 1 N.. 10 0 kısa devre N (1) ve () yön le r n ce len d ğn de, ve d rençle r nn üze rn den akım ge çer. () yo lu n ce len d ğnde bu yol da top lam ge r lm sı ır ol du ğun dan N ve P den akım geç mez. ynı zamanda N drenc kısa devredr. P ESEN YYINI. 10 N + N 10 + 0 0 I. yargı doğrudur. II. ve III. yargılar yanlıştır. CEP 8. 9 6 6 1 9 9 10. nakoldan geçen akım 1 4 4 6 4 X 1 4 1 X CEP 1 EETİ E NYETİZ
11. X 1 X X X 4 W ol du ğu na gö re - nok ta la rı ara sında k eş de ğer d renç W x. 6 + 6 x x X 1. ESEN YYINI 1 anahtarı açık ken: 1 1 5 1 > > I. yargı doğrudur. anahtarı kapalı ken: 1 5 1 8 4 8 1 : rtar : zalır : zalır II. yargı doğrudur. III. yargı yanlıştır. CEP EETİ E NYETİZ 1
ESEN YYINI 14 EETİ E NYETİZ