KALP DAMAR SA LI I KILAVUZU Yazar: Prof. Dr. Rasim ENAR Kardiyoloji ABD 2007 Servier laç n Türk Hekimlerine Arma an d r
2007 NOBEL TIP K TABEVLER KALP DAMAR SA LI I KILAVUZU Editör: Prof. Dr. Rasim ENAR Editörün di er eserleri: 1. Trombolitik Tedavi, 1997; 2. AM El Kitab, 1998; 3. AM Komplikasyonlar, 1998; 4. AM Trombokardiyoloji, 2004; 5. Kan ta Dayal Akut Miyokard nfarktüsü Kitab, 2005; 6. Akut Miyokard nfarktüsü Teflhis ve Tedavi K lavuzu, 2006; 7. Temel Kardiyoloji, 2007. ISBN: 978-975-420-589-3 NOBEL TIP K TABEVLER LTD. fit. Merkez: Millet Cad. No:111 Çapa- stanbul Tel: (0212) 632 83 33 Fax: (0212) 587 02 17 fiube: Karfl s Cerrahpafla- stanbul Tel: (0212) 586 17 58 fiube: Kad köy R ht m Cad. Derya fl Merkezi No: 7 Kad köy- stanbul Tel: (0216) 336 60 08 Fax: (0216) 345 58 25 Ankara: MN Medikal & Nobel T p Kitabevi Halk Sok. No: 5 S hhiye-ankara Tel: (0312) 431 16 33 Fax: (0312) 432 21 85 zmir: Güven & Nobel T p Kitabevi 168. Sok. No: 10/1 Bornova- zmir Tel: (0232) 339 16 96 Fax: (0232) 339 17 54 zmir: Güven & Nobel T p Kitabevi SSK fl Han P/36 Konak- zmir Tel: (0232) 425 27 58 Fax: (0232) 483 57 02 Adana: Nobel T p Kitabevi Adnan Kahveci Bulvar 31/C Adana Tel: (0322) 233 00 29 Fax: (0322) 234 99 56 Samsun: Nobel T p Kitabevi Ulugazi Mah. 19 May s Bulvar 16/6 Samsun Tel: (0362) 435 08 03 Fax: (0362) 435 04 90 Bursa: Günefl & Nobel T p Kitabevi Alt parmak Cad. Burç Pasaj, Bursa Tel/Fax: (0224) 224 60 21 Bu kitab n, 5846 ve 2936 say l Fikir ve Sanat Eserleri Yasas Hükümleri gere ince yazar n yaz l izni olmadan kitab n bir bölümünden al nt yap lamaz; fotokopi yöntemiyle ço alt lamaz; resim, flekil, flema, grafik, vb. ler kopya edilemez. Her hakk Nobel T p Kitabevleri Ltd fiti ne aittir. Sayfa Düzeni: Nobel T p Kitabevleri Hande Dalsald Çaçur Bask / Cilt: Nobel Matbaac l k
İthaf Halkıma... Daha sağlıklı, güvenli ve mutlu bir gelecek sunması dileğiyle...
HAZIRLAYANLAR YAZAR Prof. Dr. Rasim Enar Kardiyoloji ABD YAZAR YARDIMCISI Diyetisyen Özlem Persil Korkmaz Özkan Diyet Hizmetleri Md. ED TÖRLER Prof. Dr. Levent Salt k Çocuk Sa l ve Hastal klar ABD Çocuk Kardiyolojisi Uzm. Hem. Sevim Bayram Kardiyoloji ABD, Baflhemflire Uzm. Hem. Yasemin Güçlüel Kardiyoloji ABD, Sorumlu Hemflire Diyetisyen Özlem Persil Özkan Diyet Hizmetleri Md. Dr. Ayça Üçgül ç Hastal klar ABD Prof. Dr. Rasim Enar Kardiyoloji ABD
YAZARIN ÖNSÖZÜ Doktorlar hastalar na sadece ilaç vermemeli, onlar ve di er insanlar sa l k ve hastal klar konusunda ayd nlatmal ve bilgilendirmelidirde. Ancak bu bilgiler bilmin kan tlanm fl do rular olmal d r... Yukar daki bu görüfl kitab m z n yaz l fl ve haz rlan fl na fl k olmufltur. Dolay s ile kitab n önemli iki özelli i: (1) oldukça genifl bir halk kitlesine hitap edebilmesi için yaz l m nda elden geldi ince basit ve kolay anlafl l r bir üslup kullan lm flt r. (2) Kitaptaki sunulan tüm bilgiler bilimsel kaynakl olup, kesinlikle gelifligüzel ve bilimsel olmayan, bilimsel kalitesi düflük bilgilere yer verilmemifltir. Kitab m zdaki bilgiler dünya kardiyoloji bilminin çekirde i ve yönlendiricisi olan AHA (Amerikan Kalp Cemiyeti), ESC (Avrupa Kardiyoloji Cemiyeti) ve ACC (Amerikan Kardiyoloji Koleji) derneklerinin haz rlad k lavuzlar dan al nm flt r. Dolay s ile bu bilgilerin do rulu u günümüzde tart fl lmazd r. Ancak unutulmamas gereken: T p bilimi kesinlikle pozitif bir bilim de ildir; k - sacas bugün (2 + 2 = 4) ederken yar n bu 4 etmeyebilir... Bu de iflkenlik bilimin dram, bilim adam n n ise heyecan d r. Bunu aflman n tek yolu ise akl n yoludur. Kitab m z, ça m zda insanl n belal s kalp-damar sertli i ve onun öldürücü sonuçlar Kalp Krizi ve Felce karfl etkili korunmay ö retmekte olup, ilgilileri bilgilendirmektedir. Kitab m z bilimsel bir eserdir. Buradaki bilgilerden maksimum fayda sa laman n tek yolu; hastalar ve ilgililerin bu bilgileri doktorlar zaman zaman karfl l kl konuflup tart flmaktan geçmektedir. Unutmay n doktorunuzun yerini hiçbir fley alamaz. Kitab n doktorluk mesle ini ö retme gibi bir amac yoktur, bu maksatla okunmamal d r. Doktorlar ve di er sa l kç lara; bu kitap hasta ile ilgili birçok pratik bilgiyi bilimsel çerçevenin d fl na ç kmadan çok kolay anlafl l r bir dille basitçe sunmaktad r.
AMACIMIZ: Tedavi edilebilir bir hastal k olan damarsertli inin bilimsel do ru korunma ve tedavi yollar n herkese anlat p, toplumu bu konuda bilinçlendirmektir. Doktorlara: T ptaki basit hatalar ve yanl fllar n bedeli ço u zaman çok dramatiktir! Bu kitaptaki basit ancak bilimsel bilgiler tüm sa l kç larada (bütün doktorlar; uzman ve pratisyen doktorlar, aile hekimleri ve hemflirelerde, fizyoterapistler ve diyetisyenlerde, t p ö rencilerinde gibi...) önemli pratik faydalar sa l yacakt r Çocuklar ve gençler (Bölüm 4) için haz rlanan bölüm özellikle ailesinde ve kendisinde kalp ve damar hastal bulunan duyarl ebeveynlere hitap etmektedir. Ansiklopedi (Bölüm 5) ise basitce damarsertli i ve sebep oldu u olaylar n daha iyi anlafl lmas için haz rlanm flt r. Son bölümde (Bölüm 6) uzman diyetisyenimiz taraf ndan haz rlanan özel diyet listeleri ve bilgileri bulunmaktad r. Sonuç olarak kitab m z kesinlikle benzerlerinden farkl, gazete okuyabilen her vatandafl n aya na kalp ve damar sa l ile ilgili do ru bilgileri getiren bir bilgilendirme kitab d r. Ne kadar yaflad n z önemli de ildir, önemli olan nas l yaflad n zd r. Kitab m z, Bilimsel do rular...doktorlar...beflikten-mezara daha iyi kalp ve damar sa l aras ndaki bofllu a köprü olmas dile iyle haz rlanm flt r. Prof. Dr. Rasim Enar 04.08.2007 Bahçeflehir, stanbul, Kardiyoloji ABD Ö retim üyesi Bilimadam vi