1)PERSPEKTİF (İZDÜŞÜM) : Cisimlerin yükseklik, genişlik ve derinlik boyutları ile ön, üst ve yan görünüşleri aynı anda birlikte görünecek şekilde çizilmesine PERSPEKTİF denir. (Geometrik cisimlerin görünümlerinin 3 boyutlu olarak çizilmesine perspektif denir) 2)PERSPEKTİF (İZDÜŞÜM) ÇEŞİTLERİ: A) BİR NOKTA PERSPEKTİFİ: Prizma modelinin ön yüzü, resmin (çizimin) düzlemine paralel olarak yapılıyorsa bu perspektif çizim tipine bir nokta perspektifi denir. Bir nokta perspektifinde bir tane YOK OLMA NOKTASI vardır. Bir nokta perspektifinde cismin yüzü kullanılır.yok olma noktasına kaçma noktası da (KN noktası) denir. C) ÜÇ NOKTA PERSPEKTİFİ :( Bu konu 8.sınıfta anlatılmayacak) 3) UFUK ÇİZGİSİ (UFUK HATTI): Ufuk çizgisi ise Yok Olma Noktası içeren yatay çizgidir. Zeminin bittiği yerde, gökyüzüyle birleşen çizgiye ufuk çizgisi veya zemin çizgisi denir. Gökyüzü ile yeryüzünün birleşmiş gibi göründüğü çizgiye ufuk çizgisi veya ufuk hattı denir. B) İKİ NOKTA PERSPEKTİFİ: Prizma modelinin ön yüzü resmin düzlemine dik olarak yapılıyorsa iki nokta perspektifi kullanılır. Prizma modelinin ön yüzü (sağ veya sol yüzlerin kesiştiği dikey ayrıt),resmin (çizimin) düzlemine paralel değilse bu perspektif çiziminde iki kaybolunan nokta yani yok olma noktası vardır. Bu tekniğe İKİ NOKTA PERSPEKTİFİ denir. 4) KAYBOLUNAN DOĞRULAR: Gözümüzden uzaklaştıkça birleşiyormuş gibi görünen paralel çizgilere KAYBOLUNAN DOĞRULAR denir. omeraskerden@hotmail.com.tr 1
belirtilmediği için (sağda veya solda) ufuk çizgisinin tam ortasından alınır.) Yok olma çizgisi geometrik cismin ortasına denk gelir. 5)KAYBOLUNAN NOKTA (YOKOLMA NOKTASI): Gözümüzden uzaklaştıkça kaybolunan doğruların birleşiyormuş gibi göründüğü noktaya KAYBO- LUNAN NOKTA veya YOK OLMA NOKTASI denir. 6) PERSPEKTİF ÇEŞİTLERİ: 6-A)BİR NOKTA PERSPEKTİFİ: AÇIKLAMA -1) Geometrik cisimlerin görünümlerinin BİR NOKTA PERSPEKTİFİ çizimlerinde; a)üstten denildiğinde ufuk çizgisi üsttedir. b)alttan denildiğinde ufuk çizgisi alttadır. c)sağdan denildiğinde yok olma noktası veya kaybolunan nokta sağdadır. d)soldan denildiğinde yok olma noktası veya kaybolunan nokta soldadır. E)Sağ ve sol kelimeleri geçmiyorsa yok olma noktası veya kaybolunan nokta ortadadır. A 1) ÖNYÜZÜ VE ÜST YÜZÜ GÖRÜNEN BİR GEOMET- RİK CİSMİN GÖRÜNÜMÜNÜN BİR NOKTA PERSPEKTİ- Fİ ÇİZİMİ (ÖNDEN VE ÜSTTEN GÖRÜNÜM): 1)Geometrik cismin ön yüzü ve üst yüzü görünür. 2)Üstten dediği için ufuk çizgisi Geometrik cismin üstündedir. 3)Yok olma noktası veya kaybolunan nokta, sağda veya solda demediği içi, geometrik cismin ön yüzünün üst kenarının tam ortasına denk gelecek şekilde alınır. (Yok, olma noktası yani kaybolunan nokta yön omeraskerden@hotmail.com.tr 2
A 2) ÖNYÜZÜ, ÜST YÜZÜ VE SAĞ YÜZÜ GÖRÜNEN BİR GEOMETRİK CİSMİN GÖRÜNÜMÜNÜN BİR NOKTA PERSPEKTİFİ ÇİZİMİ (ÜSTTEN VE SAĞDAN GÖRÜ- NÜM): 1)Geometrik cismin ön yüzü, üst yüzü ve sağ yan yüzü görünür. 2)Üstten dediği için ufuk çizgisi Geometrik cismin üstündedir. 3)Sağdan dediği için, Yok olma noktası veya kaybolunan nokta, geometrik cismin sağ üst tarafındadır. Geometrik cisim yok olma noktasının solundadır. A 3) ÖNYÜZÜ, ÜST YÜZÜ VE SOL YÜZÜ GÖRÜNEN BİR GEOMETRİK CİSMİN GÖRÜNÜMÜNÜN BİR NOKTA PERSPEKTİFİ ÇİZİMİ (ÜSTTEN VE SOLDAN GÖRÜ- NÜM): 1)Geometrik cismin ön yüzü, üst yüzü ve sol yan yüzü görünür. 2)Üstten dediği için ufuk çizgisi Geometrik cismin üstündedir. 3)Soldan dediği için, Yok olma noktası veya kaybolunan nokta, geometrik cismin sol üst tarafındadır. omeraskerden@hotmail.com.tr 3
A 4) ÖNYÜZÜ, ALT YÜZÜ VE SAĞ YÜZÜ GÖRÜNEN BİR GEOMETRİK CİSMİN GÖRÜNÜMÜNÜN BİR NOKTA PERSPEKTİFİ ÇİZİMİ (ALTTAN VE SAĞDAN GÖRÜ- NÜM): 1)Geometrik cismin ön yüzü, alt yüzü ve sağ yan yüzü görünür. 2)Alttan dediği için ufuk çizgisi Geometrik cismin altındadır. 3)Sağdan dediği için, Yok olma noktası veya kaybolunan nokta, geometrik cismin sağ alt tarafındadır. Geometrik cisim soldadır. omeraskerden@hotmail.com.tr 4
A 5) ÖNYÜZÜ, ALT YÜZÜ VE SOL YÜZÜ GÖRÜNEN BİR GEOMETRİK CİSMİN GÖRÜNÜMÜNÜN BİR NOKTA PERSPEKTİFİ ÇİZİMİ (ALTTAN VE SOLDAN GÖRÜ- NÜM): 1)Geometrik cismin ön yüzü, alt yüzü ve sol yan yüzü görünür. 2)Alttan dediği için ufuk çizgisi Geometrik cismin altındadır. 3)Soldan dediği için, Yok olma noktası veya kaybolunan nokta, geometrik cismin sol alt tarafındadır. Geometrik cisim yok olma noktasının sağındadır. A 6)ÖNYÜZÜ VE ALT YÜZÜ GÖRÜNEN BİR GEOMET- RİK CİSMİN BİR NOKTA PERSPEKTİFİ ÇİZİMİ: 1)Geometrik cismin Ön yüzü ve alt yüzü görünür. 2)Alttan dediği için ufuk hattı geometrik cismin altından geçer. 3)Sağdan ve soldan demediği ve yön belirtmediği için yok olma noktası ufuk çizgisinin tam ortasındadır. Geometrik cisim yok olma noktasını tam olarak ortalar. omeraskerden@hotmail.com.tr 5
6-B) İKİ NOKTA PERSPEKTİFİ: AÇIKLAMA -1) Geometrik cisimlerin görünümlerinin İKİ NOKTA PERSPEKTİFİ çizimlerinde; a)üstten denildiğinde ufuk çizgisi üsttedir. b)alttan denildiğinde ufuk çizgisi alttadır. c)her iki durumda da yok olma noktası veya kaybolunan nokta geometrik cismin iki tarafında yer alır. Geometrik cisim yok olma noktalarının tam ortasındadır. B 1) YAN YÜZÜ VE ÜST YÜZÜ GÖRÜNEN GEOMETRİK CİSİMLERİN GÖRÜNÜMÜNÜN İKİ NOKTA PERSPEKTİF ÇİZİMİ (YANDAN VE ÜSTTEN GÖRÜNÜM): 1)Geometrik cismin yan yüzleri (Sağ yan yüz ve sol yan yüz) ve üst yüzü görünür. 2)Üstten dediği için ufuk çizgisi Geometrik cismin üstünden geçer. 3)Kaybolunan nokta veya yok olma noktası geometrik cismin üstünde sağında ve solunda olmak üzere iki tanedir. Geometrik cisim yok olma noktalarının tam ortasındadır. omeraskerden@hotmail.com.tr 6
B 2)YAN YÜZÜ VE ALT YÜZÜ GÖRÜNEN GEOMETRİK CİSİMLERİN GÖRÜNÜMÜNÜN İKİ NOKTA PERSPEKTİF ÇİZİMİ (YANDAN VE ALTTAN GÖRÜNÜM): 1)Geometrik cismin yan yüzleri (Sağ yan yüz ve sol yan yüz) ve alt yüzü görünür. 2)Alttan dediği için ufuk çizgisi Geometrik cismin altından geçer. 3)Kaybolunan nokta veya yok olma noktası geometrik cismin altında sağında ve solunda olmak üzere iki tanedir. Geometrik cisim yok olma noktalarının tam ortasındadır. omeraskerden@hotmail.com.tr 7
1) Aşağıda verilen tanımlardan kaç tanesi doğrudur? I.Perspektif çizimi yapılan cismin ön yüzü, çizimin yapıldığı düzleme paralel ise bu perspektif çizim tipine bir nokta perspektifi denir. II. Perspektif çizimi yapılan cismin ön yüzü, çizimin yapıldığı düzleme paralel değilse, bu perspektif çizim tipine iki nokta perspektifi denir. IV. Bir geometrik cismin önden, üstten ve soldan görünümü için ufuk çizgisi Alttadır. Yok olma noktası, geometrik cismin sol üst tarafındadır. a)i. b)ii. c)iii. d)iv. 5) Önyüzü, Üst Yüzü ve sol Yüzü Görünen Bir Geometrik Cismin Görünümünün Bir Nokta Perspektifinin çizimi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? III. Bir geometrik cismin önden, üstten ve sağdan görünümü için ufuk çizgisi üsttedir. Kaybolunan nokta, geometrik cismin sağ üst tarafındadır. IV. Bir geometrik cismin önden, üstten ve soldan görünümü için ufuk çizgisi Alttadır.. Yok olma noktası, geometrik cismin sol üst tarafındadır. a)1 b)2 c)3 d)4 2) Önyüzü Ve Üst Yüzü Görünen Bir Geometrik Cismin Görünümünün Bir Nokta Perspektifinin çizimi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? 6) Önyüzü, alt yüzü ve sağ Yüzü Görünen Bir Geometrik Cismin Görünümünün Bir Nokta Perspektifinin çizimi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? 3) Önyüzü, Üst Yüzü ve sağ Yüzü Görünen Bir Geometrik Cismin Görünümünün Bir Nokta Perspektifinin çizimi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? 7) Önyüzü, alt yüzü ve sol Yüzü Görünen Bir Geometrik Cismin Görünümünün Bir Nokta Perspektifinin çizimi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? 4) Aşağıda verilen tanımlardan hangisi yanlıştır? I.Perspektif çizimi yapılan cismin ön yüzü, çizimin yapıldığı düzleme paralel ise bu perspektif çizim tipine bir nokta perspektifi denir. II. Perspektif çizimi yapılan cismin ön yüzü, çizimin yapıldığı düzleme paralel değilse, bu perspektif çizim tipine iki nokta perspektifi denir. III. Bir geometrik cismin önden, üstten ve sağdan görünümü için ufuk çizgisi üsttedir. Kaybolunan nokta, geometrik cismin sağ üst tarafındadır. 8) Yan yüzü, üst yüzü Görünen Bir Geometrik Cismin Görünümünün iki Nokta Perspektifinin çizimi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? omeraskerden@hotmail.com.tr 8
d)soldan ve üstten-iki nokta 12)Aşağıdaki hangisi dikdörtgenler prizmasına sağ üstten bakıldığındaki perspektif çizimidir? 9) Yan yüzü, alt yüzü Görünen Bir Geometrik Cismin Görünümünün iki Nokta Perspektifinin çizimi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? 13)Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? a)cisme sol alttan bakıldığında ufuk çizgisi çizimin altında olur. b)cisme sağ alttan bakıldığında ufuk çizgisi çizimin altında olur. c) Cisme sol üstten bakıldığında ufuk çizgisi çizimin üstünde olur. d)cisme önden bakıldığında ufuk çizgisi çizimin altında olur. 14)Aşağıdaki şekillerin hangisinin çiziminde tek nokta perspektifi kullanılır? 10) Önyüzü, alt yüzü ve sol Yüzü Görünen Bir Geometrik Cismin Görünümünün Bir Nokta Perspektifinin çizimi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? 15)Prizma modelinin ön yüzü çizimin yapılacağı düzleme paralel ise, bu perspektif çizim tipine ne ad verilir? a)bir nokta perspektifi b)iki nokta perspektifi c)üç nokta perspektifi d)yokolma noktası perspektifi 16)Aşağıdaki şekillerin hangisinde iki nokta perspektifi kullanılır? 11)Aşağıdaki şekilde bir küpe bakılarak. Perspektif çizimi yapılmıştır. Cümlede boş bırakılan yerlere yazılması gereken doğru tanımlamalar aşağıdaki hangi seçenekte verilmiştir? a)önden ve alttan-bir nokta b)önden ve üstten-bir nokta c)önden ve üstten-iki nokta omeraskerden@hotmail.com.tr 9
21)Aşağıda perspektif çizimi verilen prizmanın kaybolunan nokta veya noktaları aşağıdakilerden hangisidir? 17)Aşağıdaki dikdörtgenler prizmalarının hangisinde sol alttan bakıldığındaki perspektif çizimidir? a)k b)l c)k ve L d)k ve M 22)Ufuk çizgisinin çizimin altında kaybolunan noktanın solunda olduğu dikdörtgenler prizmansın perspektif çizimi aşağıdakilerden hangisidir? 18)Zeminin bittiği yerde, gökyüzü ile birleşen çizgiye ne ad verilir) a)ufuk çizgisi (Hattı) b)kaybolunan doğrular çizgisi c)yok olma noktası d)simetri çizgisi 19)Aşağıda perspektif çizimi verilen prizmanın kaybolunan nokta veya noktaları aşağıdakilerden hangisidir? 23) Bir nokta perspektifi tekniği ile çizim aşağıdaki durumlardan hangisinde yapılır? a)prizma modelinin ön yüzü, resmin düzlemine paralel ise, b) Prizma modelinin ön yüzü, resmin düzlemine paralel değilse, c) Prizma modelinin sadece ön yüzü görülecekse, d) Prizma modelinin sadece bir ayrıtı görülecekse, 24)Aşağıdaki perspektif çizimi hangi teknik kullanılarak çizilmiştir? a)yalnız K b)yalnız O c)k ve O d)l ve N 20)Aşağıdaki şekillerin hangisinde kaybolunan doğrulara model olabilecek görüntü vardır? a)kare prizmaya üstten bakıldığı durumdaki iki nokta perspektifi, b) Kare prizmaya alttan bakıldığı durumdaki iki nokta perspektifi, c) Kare prizmaya üstten bakıldığı durumdaki bir nokta perspektifi, d) Kare prizmaya alttan bakıldığı durumdaki bir nokta perspektifi, 25)Aşağıdaki resimde verilen otobüs görüntüsünün perspektif görünümü aşağıdakilerden hangisidir? a)1 nokta perspektifi soldan ve üstten görünüm b)1 nokta perspektifi sağdan ve üstten görünüm omeraskerden@hotmail.com.tr 10
c) 2 nokta perspektifi alttan görünüm d) 2 nokta perspektifi üstten görünüm 26)Aşağıdaki şekilde verilen 1 nokta perspektifinde kaybolunan nokta aşağıdakilerden hangisidir? a)a b)b c)c d)d 27)Aşağıdaki bir nokta perspektiflerinin hangisinde bir dikdörtgenler prizmasının sağdan ve alttan görünümü verilmiştir? 30)Aşağıdaki resimde verilen sandık görüntüsünün perspektif görünümü aşağıdakilerden hangisidir? 28) Aşağıdaki bir nokta perspektiflerinin hangisinde bir dikdörtgenler prizmasının soldan ve üstten görünümü verilmiştir? a)iki nokta perspektifi yandan ve alttan görünüm, b)bir nokta perspektifi önden, soldan ve üstten görünüm, c) Bir nokta perspektifi önden, soldan ve alttan görünüm, d)iki nokta perspektifi yandan ve üstten görünüm, 31)Aşağıdaki şekilde verilen perspektif çizimindeki kaybolunan nokta veya noktalar aşağıdakilerden hangisidir? a)c ve D b) D c) A ve F d) B ve E 32)Aşağıda iki nokta perspektiflerinin hangisinde bir dikdörtgenler prizmasının alttan görünümü verilmemiştir? 29) Aşağıdaki bir nokta perspektiflerinin hangisinde bir dikdörtgenler prizmasının sağdan ve üstten görünümü verilmiştir? omeraskerden@hotmail.com.tr 11
c)bir cisme sağ alttan veya sağ üstten bakılması kaybolunan noktanın ufuk çizgisi üzerindeki konumunu değiştirmez. d)kaybolunan doğruların birleşiyormuş gibi göründüğü noktaya kaybolunan nokta denir. 36)Aşağıda perspektif görünümleri verilen cisimlerin kaç tanesinde iki nokta perspektifi vardır? 33)Aşağıda verilen iki nokta perspektiflerinin hangisi diğerlerinden farklıdır? I. II. III. IV. a)1 b)2 c)3 d)4 34)Aşağıda verilen şekillerden hangisinin perspektifi diğerlerinden farklıdır? 37)Düz bir yolun sağlı sollu kaldırımları gözümüzden uzaklaştıkça birleşiyormuş gibi görünmesine.. Denir. Noktalı yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? a)kaybolunan nokta, b)kaybolunan doğrular, c)perspektif, d)ufuk çizgisi, 38)Abisi ile oldukça uzun ve düz bir yolda yolculuk eden AHMET birden bire Ağabey arabayı durdur, ilerde uçurum var. diye bağırmıştır. AHMET İN yolun sonunu gökyüzüyle birleşen bir çizgi olarak görmesine neden olan çizgiye ne ad verilir? a)kaybolunan nokta b)kaybolunan doğrular c)perspektif d)ufuk hattı 39)Perspektif çizimi için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a)bir perspektifte kaybolunan nokta iki adet ise buna iki nokta perspektifi denir. b)perspektif çizimde kaybolunan nokta cisme sağdan bakıldığında sağda, soldan bakıldığında ise soldadır. c)düz bir yolda giderken yolun çok ileride daralarak bir nokta gibi görünmesi kaybolunan nokta ve doğruya örnek verilebilir. d)bir küpün yâda bir prizmanın farklı mesafelerde görünümlerinin perspektif çizimleri aynıdır. 40)Aşağıda perspektif çizimi verilen prizmaya hangi açıdan bakılmaktadır? 35)Nokta perspektifi için aşağıda verilen yargılardan hangisi yanlıştır? a) Perspektif çizimi yapılan cismin yan yüzleri, çizimin yapıldığı ufuk düzlemine paralel ise, cismin perspektif çiziminde iki kaybolunan nokta vardır. b)bir cisme sağdan bakıldığında kaybolunan nokta ufuk çizgisinin sağında yer alır. a)sol alttan b)sağ üstten c)sağ alttan d)sol üstten omeraskerden@hotmail.com.tr 12