Türkiye de ve Dünyada Hazır Beton Sektöründeki Son Gelişmeler

Türkiye de ve Dünyada Hazır Beton Sektöründeki Son Gelişmeler Aslı ÖZBORA TARHAN Yüksek İnşaat Mühendisi Türkiye Hazır Beton Birliği Genel Sekreteri İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi 19.12.2018 20.12.2018 1

Sunum Özeti Türkiye Hazır Beton Birliğinin Tarihçesi ve Faaliyetleri İnşaat ve Hazır Beton Sektörlerinin Türkiye Ekonomisindeki Yeri ve Önemi Türkiye de ve Avrupa da Beton Üretiminin Durumu Türkiye de Kullanılan Beton Dayanım Sınıfları Sektörde Yaşanabilecek Gelişmeler Sektörün Sorunları ve Alınabilecek Önlemler 20.12.2018 2

THBB Tarihçesi ve Faaliyetleri Kuruluş Yılı: 1988 Üye Şirketlerin Toplam Üretimdeki Oranı: %65 ERMCO Üyeliği (1991), ERMCO Başkanlık Komitesi Üyeliği (2014), ERMCO Başkanlığı (2016) 20.12.2018 3

THBB Misyonu Güvenli ve dayanıklı yapıların inşası için standartlara uygun ve kaliteli beton üretilmesi, Standartlara uygun beton uygulamalarının gerçekleşmesi, Kullanılan betonların çevre şartlarına dayanıklı, uzun ömürlü olması. 20.12.2018 4

THBB Faaliyetleri Meslek içi eğitimler, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri, İnşaat Mühendisleri Odası, Mimarlar Odası ve Belediyelerle birlikte mühendis, mimar, müteahhit ve inşaat ustaları için ortak seminerler, Kongre, seminer ve fuar organizasyonları, Teknik araştırmalar ve teknik yayınlar, Sektörel ekonomik değerlendirmeleri içeren raporlar, Komite toplantıları ve çalışmaları, Yarışma organizasyonları, THBB Kalite Güvence Sistemi İktisadi İşletmesi THBB İktisadi İşletmesi Mesleki Yeterlilik ve Belgelendirme Merkezi THBB İktisadi İşletmesi Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarı 5

THBB İktisadi İşletmesi Mesleki Yeterlilik ve Belgelendirme Merkezi Betoncu (12UY0049-3) Betonarme demircisi (11UY0012-3) 6

Türkiye Hazır Beton Birliği Yapı Malzemeleri Laboratuvarı Kuruluş Yılı: 2006 Belgeler: TÜRKAK Akreditasyonu Agrega deneyleri - TS EN 12620 Çimento TS EN 197-1 Uçucu kül TS EN 450-1 Yüksek fırın cürufu TS EN 15167-1 Kimyasal katkılar TS EN 934-2 Beton karma suyu - TS EN 1008 Taze ve sertleşmiş beton deneyleri Dürabilite deneyleri Kalibrasyon faaliyetleri 7

İstanbul Kalkınma Ajansı Proje Desteği Türkiye Hazır Beton Birliği Beton Araştırma Geliştirme ve Teknoloji Danışma Merkezi Projesi

İstanbul Kalkınma Ajansı Proje Desteği KATMA DEĞERLER 1. İnşaat ve beton sektörünün Ar-Ge yapabilirliğinin sağlanması 2. İnşaat ve beton sektöründe teknolojik gelişimin ve ileri teknolojilere ulaşımın sağlanması 3. Kalitenin ve servis ömrünün artırılması 4. Atıkların değerlendirilmesi ve çevreye duyarlı yapıların oluşturulması 5. Sürdürülebilirliğin sağlanması 6. Maliyetlerin azaltılması

Türkiye Hazır Beton Birliği Kalite Güvence Sistemi İktisadi İşletmesi Kuruluş Yılı: 1996 Belgeler: TÜRKAK Akreditasyon Onaylanmış Kuruluş Beton: KGS Belgesi, G Agregalar: CE Çimentolar: CE Bitüm ve bitümlü karışımlar: CE Beton kimyasal katkıları: CE Beton mineral katkıları: CE Betonda kullanılan lifler: CE Yapı kireci: CE Yönetim sistemleri: ISO 9001, OHSAS 18001 10

İnşaat ve Hazır Beton Sektörlerinin GSYH deki Yeri Cari Fiyatlarla Türk İnşaat Sektörü Yıllar (Milyar TL) Çeyrek I II III IV Yıllık 2015 39 46 50 54 190 2016 44 59 55 64 223 2017 50 66 73 76 265 2018 61 73 66 İnşaat Sektörünün GSYH İçindeki Payı (Cari Değerler ile) (%) Yıllar Çeyrek I II III IV Yıllık 2015 7,8 8,3 8,0 8,4 8,1 2016 7,9 9,3 8,3 8,6 8,6 2017 7,7 9,1 8,8 8,5 8,6 2018 7,9 8,3 6,6 20.12.2018 12

İnşaat Sektörü İnşaat sektörü, küresel iş gücünün yaklaşık %7'sini istihdam ediyor ve 2020 yılına kadar küresel GSYİH'nın yaklaşık %13'ünü oluşturması bekleniyor. Global Construction Perspectives ve Oxford Economics in raporu, Global Construction 2030, 2030 yılına kadar inşaat üretim hacminin %85 oranında artarak 15,5 trilyon dolara ulaşacağını tahmin ediyor. Çin, ABD ve Hindistan ın, bu küresel büyümenin %57'sini oluşturacağı ön görülüyor. 20.12.2018 13

Hazır Beton Sektörünün Durumu 1. Mevsimsel dalgalanmalar yoğundur. 2. İnşaat sektöründeki beklentiler doğrudan ve birebir hazır beton sektörünü etkilemektedir. 3. Sektörde artan girişimci sayısına bağlı yaşanan rekabet, beton kalitesi üzerinde olumsuz etki yaratmaktadır. 20.12.2018 14

Tesis Saysı Üretim (milyon m3) Türkiye de Hazır Beton Üretiminin Gelişimi Yıllar Tesis Sayısı Üretim (Milyon m 3 ) 1988 30 1.5 1993 110 10 1998 341 26.5 2003 439 25.8 2004 482 31.6 2005 568 46.3 2006 718 70.73 2007 845 74.3 2008 825 69.6 2009 845 66.4 2010 900 79.7 2011 945 90.5 2012 980 93 2013 1010 102 2014 1040 107 2015 1098 107 2016 1120 109 2017 1184 115 140 120 100 80 60 40 20 0 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 Yıllar Yıllar 16

Üretim (milyon m 3 ) Türkiye deki ve Avrupa daki Beton Üretimi 120 100 80 60 40 20 0 2013 2014 2015 2016 2017 20.12.2018 17

Türkiye deki ve Avrupa daki Beton Üretimi Türkiye 20.12.2018 18

Türkiye deki ve Avrupa daki Beton Üretimi Dayanım Sınıflarına Göre Üretim Oranları 19

Dünya Çimento Üretimi Ülke Milyon Ton Çin 2410 Hindistan 290 AB 169.1 ABD 85.9 Brezilya 60 Türkiye 75.4 Rusya 56 Japonya 56 Güney Kore 55 Suudi Arabistan 61 Endonezya 63 Meksika 40.8 Almanya 32.7 İtalya 19.3 Fransa 15.9 Kanada 11.9 Arjantin 10.9 Güney Afrika 13.6 Avustralya 9.4 Birleşik Krallık 9.4 Avrupa; 8,20% Asya (Çin, Japonya, Hindistan hariç); 21,10% Hindistan; 6,20% Dünya Çimento Üretimi 2016 Amerika; 6,50% Afrika; 4,60% Okyanusya; 0,30% Çin; 51,90% Toplam 4,65 Milyar Ton *Türkiye %1,6 20.12.2018 20

Türkiye de Kullanılan Beton Dayanım Sınıfları YILLAR/KULLANIM YÜZDESİ C 14 C 18 C 20 C 25 C 30+ 1996 37,5 52,3 6,4 3,4 0,6 1997 27,0 51,1 12,0 7,6 2,3 1998 24,4 45,4 18,0 8,1 4,1 1999 22,7 35,9 27,6 10,3 3,3 2000 11,5 25,1 41,3 13,2 4,9 2001 7,0 21,3 47,9 18,0 5,8 2002 5,9 21,1 46,9 19,2 6,9 2003 4,6 14,7 39,6 25,4 15,7 2004 3,3 10,3 40,6 30,7 15,1 2005 3,2 8,4 31,2 42,1 15,1 2006 2,9 7,7 35,1 36,6 17,8 2007 2,9 5,6 27,0 35,3 29,4 2008 2,8 5,5 22,1 38,8 30,8 2009 2,4 3,4 23,9 36,1 34,1 2010 2,0 2,4 14,6 38,5 39,3 2011 2,2 2,0 14,6 43,7 37,1 2012 1,6 2,2 14,2 43,1 38,4 2013 1,3 1,7 10,3 44,2 42,5 2014 1,0 1,3 8,7 43,9 45,1 2015 1,0 1,4 8,6 43,8 45,2 21

Türkiye de Beton Dayanımlarının Gelişimi 100,0 90,0 C20 ve altı % C25 ve üstü % 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 Yıllar 20.12.2018 22

Beton Sektöründe Yaşanabilecek Gelişmeler Betonda dürabilitenin, çevresel etki sınıflarının daha fazla dikkate alınması, Korozyona karşı önlemler ve dayanıklılık ile ilgili araştırmaların artması, İç yapı ile ilgili çalışmalara daha fazla yer verilmesi, Kullanılan dayanım sınıflarında artış, Mineral katkılı betonların kullanımında artış, Direnç sınıflarına göre tasarım, Hazır beton tesislerinde geri dönüşüm ünitelerinin yaygınlaşması, Agregaların geri kazanımı ve geri dönüşümü yönünde çalışmaların artması, Özel betonlarla ilgili talebin artışı; kendiliğinden yerleşen betonlar, lifli betonlar, hafif betonlar, radyasyona, yangına, patlamaya karşı dayanıklı betonlar vb. Betonda yerinde dayanımın hasarsız olarak belirlenmesi 20.12.2018 metotlarının kullanımı, 24

Yük (kn) Beton Sektöründe Yaşanabilecek Gelişmeler Beton üreticisinden farklı beton özelliklerinin talebi: Elastisite modülü, çekme mukavemeti, kırılma enerjisi, kullanılabilirlik ve taşıma gücü sınır durumlara göre kritik gerilmeler, vb., Beton yol ve beton bariyerlerin yaygınlaşması, Geçirimli beton uygulamalarının yaygınlaşması, 3D yazıcı teknolojisine uygun sürdürülebilir ve yenilikçi betonlar, Dijitalleşme, 60 50 40 A 30 20 10 B 0 O C 0 5 10 15 20 25 Sehim (mm) D eğri altındaki alan = tokluk (kırılma enerjisi) (joule) 500 mm 600 mm 600 mm 25

Beton Sektöründe Yaşanabilecek Gelişmeler Firmaların iş güvenliği konusunda daha çok yatırım yapması ve iş saati başına kaza oranlarının azaltılmaya çalışılması, Çevre dostu yeşil bina sertifikalı yapıların kullanımı, Sürdürülebilirlik kavramına dayalı sertifikalandırma sistemisorumlu kaynak kullanımı belgelendirme sistemi. 26

Betonun ve Sürdürülebilirlik Beton, dünyada kullanılan en yaygın yapı malzemesi betonun sürdürülebilirliği Atıkların çevre dostu bir şekilde bertarafı, Doğal kaynakların korunması, İyileştirilmiş tasarım ve servis ömrü, Düşürülmüş bakım ve onarım maliyetleri. 20.12.2018 27

Beton Sektöründe Yaşanabilecek Gelişmeler Sorumlu Kaynak Kullanımı Belgelendirme Sistemi Amaçlar: Sürdürülebilirlik girişimlerinin daha görünür kılınması, Beton sektörü ve beton konusunda kamuoyunun bilinç düzeyinin arttırılması, Betonun, yeşil bina derecelendirme sistemleri ve kamunun çevreci politikalarında da göz önüne alınması, Beton sektöründe şeffaflığın sağlanması. 20.12.2018 28

Beton Sektöründe Yaşanabilecek Gelişmeler THBB - KGS & Beton Sürdürülebilirlik Konseyi Türkiye Hazır Beton Birliği de 2017 yılında Bölgesel Sistem Operatörü olarak atanmıştır. Kalite Güvence Sistemi (KGS) 2017 yılında Beton Sürdürebilirlik Konseyinin belgelendirme kuruluşu olarak atanmıştır. KGS, Beton Sürdürebilirlik Konseyinin belirlediği kurallara göre bağımsız bir şekilde beton üreticilerini denetleyecek ve başarılı olan üretim tesislerini belgelendirecektir. Bu sertifika sayesinde, üreticiler sorumlu kaynak kullanımı konusunda uluslararası normlara uygunluklarını kanıtlamış olacaktır. 20.12.2018 29

Beton Sürdürülebilirlik Konseyi- Denetlenen Bölümler Yönetimsel M1 Sürdürülebilir Satın Alma Planı M2 Çevre Yönetimi M3 Kalite Yönetimi M4 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetimi M5 Gözetim Zinciri M6 Kıyaslama Çevresel E1 Çevresel Ürün Bilgisi E2 Arazi Kullanımı E3 Enerji Kullanımı E4 Hava Kalitesi E5 Su Kullanımı E6 Biyoçeşitlilik E7 İkincil Malzemeler E8 Taşıma E9 İkincil Yakıtlar BRONZE Sosyal S1 Ürün Bilgisi S2 Bölge Halkı S3 İş Sağlığı ve Güvenliği S4 İşgücü Uygulamaları Ekonomik P1 Yerel Ekonomi P2 Etik İş P3 İnovasyon P4 Geri Bildirim Prosedürü 30

Beton Sürdürülebilirlik Konseyi- Ağırlıklandırma ve Sertifikasyon CSC sertifikasyonu sürdürülebilirlik konuları: agregalar çimento beton yönetim 11% 10% 11% çevre 52% 60% 24% sosyal 19% 17% 14% ekonomik 18% 13% 11% çimento tedarik zinciri 25% agrega tedarik zinciri 15% BRONZE CSC sertifikasyon sisteminin tedarik zincirinde üç bölümü bulunmaktadır: Agrega bölümü (ağırlığı, toplam beton puanın% 15'i) Çimento bölümü (ağırlığı, toplam beton puanın% 25'idir) Beton üretim bölümü (ağırlığı, toplam beton puanın% 60'ıdır) 31

eton Sektöründeki Sorunlar Kalite denetiminin tam olarak sağlanamaması, Beton müşterilerinin beton seçiminde kalitenin yerine ilk unsur olarak fiyatı tercih etmeleri, Başta akaryakıt olmak üzere hazır beton girdi fiyatlarındaki artış, İnşaat yapımcılarının ve inşaat kalfalarının yanlış uygulamaları (ilave su isteği, hatalı beton siparişi, düzgün olmayan kalıp kullanımı, beton yerleştirilirken vibratör kullanılmaması, betonun bakımının ihmal edilmesi vb.), yapı denetim firmalarının ve laboratuvarlarının yanlış talepleri ve uygulamaları, Özellikle büyükşehirlerde beton üreticilerine karşı uygulanan trafiğe çıkış saatlerinde uygulanan kısıtlamalar, Yetişmiş eleman sıkıntısı. 33

Alınabilecek Önlemler Depreme dayanıklı binaların tasarım, malzeme ve standartlarını içeren çalışmalar desteklenmeli ve yapı malzemelerinin denetimi sağlanmalı, İnşaat sektöründe çalışan personelin hizmet içi eğitimi sağlanmalı ve beton uygulamaları konusunda daha fazla bilgi verilmeli, Hazır beton üreticilerinin KGS işareti alması sağlanmalı, Üniversitelerde hazır beton teknolojisi bölümü desteklenmeli, Yönetmeliklerde veya şartnamelerde özellikle dürabilite kavramı daha çok göz önüne alınmalı. Onaylanmış Kuruluş No:2055 G Uygunluk Değerlendirme Kuruluşu No:001 20.12.2018 34

TEŞEKKÜRLER 20.12.2018 35