İNŞAAT SEKTÖRÜNDE YENİ DENGE ARAYIŞI VE ÖZEL PROGRAM İHTİYACI 26 NİSAN 29
İNŞAAT SEKTÖRÜNDE YENİ DENGE ARAYIŞI 1 ARZ VE TALEPTE 2 MÜTEAHHİTLİK ŞİRKETLERİ MALİ YAPILARINDA 3 YENİ FİNANSMAN TEMİNİNDE 4 FİYATLARDA/GETİRİLERDE 5 OYUNCULARDA (MÜTEAHHİTLER VE DİĞERLERİ) 2
29 YILI BEKLENTİLERİ (KASIM 28) 28 29 İYİMSER SENARYO EKONOMİK BÜYÜME % 2,6-1,0/1,0 İNŞAAT SEKTÖRÜ BÜYÜME % -1,9-2,5/-3,0 İNŞAAT MALZEMELERİ İHRACAT MİLYAR DOLAR 21,5 22,0/23,00 TÜFE YIL SONU % 20,3 18/20 DOLAR/TL KURU ORTALAMA 4,90 6,00 MUHTEMEL TL KREDİ FAİZ ORANLARI YILSONU % 27 20/22 3
-1,9 5,0 3,2 4,9 4,9 7,4 8,6 8,5 5,4,1 8,4 5,2 6,1 9,0 2,6 14,0 17,1 24,7 İNŞAAT SEKTÖRÜ İLE EKONOMİK BÜYÜME AYRIŞTI 30 25 20 15 5 0 20 21 22 23 24 25 26 27 28-5 İNŞAAT SEKTÖRÜ BÜYÜME YÜZDE EKONOMİ BÜYÜME YÜZDE 4
6,1 7,2 7,2 7,8 8,1 8,1 8,2 8,6 8,6 9 ; GSYİH İÇİNDE İNŞAAT PAYI % İNŞAAT SEKTÖRÜ BÜYÜK KAYIBA UĞRADI 8,5 8 7,5 7 6,5 6 5,5 5 20 21 22 23 24 25 26 27 28 5
04 05 06 07 08 09 21 12 04 05 06 07 08 09 22 12 04 05 06 07 08 09 23 12 04 05 06 07 08 09 24 12 04 05 06 07 08 09 25 12 04 05 06 07 08 09 26 12 04 05 06 07 08 09 27 12 04 05 06 07 08 09 28 12 SEKTÖRDE GÜVEN EN DÜŞÜK SEVİYESİNDE 1,0 TÜİK İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSI 20=0 0,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 6
KONUT SEKTÖRÜNDE YENİ BAŞLANGIÇ İŞTAHI KALMADI ALINAN KONUT YAPI RUHSATLARI Yıllar Bina sayısı Konut Birim Sayısı (Daire) Yüzölçümü (m²) 20 121.8 906.527 140.738.525 21 87.246 647.693 93.459.859 22 89.271 746.586 3.047.329 23 2.251 836.138 129.797.0 24 7.166 1.6.238 163.605.930 25 6.734 897.230 140.335.751 26 3.8 1.0.725 159.071.137 27 138.246 1.369.560 222.308.636 28 81.6 640.0 1.562.534 7
20 21 22 23 24 25 26 27 28 178,5 183,8 198,8 250,1 FİYAT MALİYET DENGESİ BOZULDU 270 250 230 2 190 170 150 130 1 90 YENİ KONUT FİYAT ENDEKSİ 20=0 KONUT İNŞAAT MALİYETLERİ 20=0 8
1,6 3,5 8,8 16,0 24,2 38,6 45,8 51,5 61,2 65,4 86,0 1,1 125,4 143,7 159,2 191,1 188,0 KONUT KREDİLERİ STOKU İLK KEZ GERİLEDİ 250,0 KONUT KREDİLERİ STOKU MİLYAR TL 200,0 150,0 0,0 50,0 0,0 20 20 2004 2005 2006 2007 2008 2009 20 21 22 23 24 25 26 27 28 9
22 Q1 22 Q2 22 Q3 22 Q4 23 Q1 23 Q2 23 Q3 23 Q4 24 Q1 24 Q2 24 Q3 24 Q4 25 Q1 25 Q2 25 Q3 25 Q4 26 Q1 26 Q2 26 Q3 26 Q4 27 Q1 27 Q2 27 Q3 27 Q4 28 Q1 28 Q2 28 Q3 28 Q4 29 Q1 0,82 0,88 0,94 0,94 0,91 0,90 0,98 0,98 0,97 0,95 0,95 1,00 0,98 1,05 1, 1, 1,07 1,25 1,21 1,21 1,18 1,20 1,16 1,13 1,20 1,18 2,28 2,39 2,45 KONUT KREDİ FAİZ ORANLARI ÇOK YÜKSEK 2,60 2,40 2,20 2,00 1,80 1,60 1,40 1,20 1,00 0,80 0,60
529.129 541.554 598.667 631.686 659.698 651.572 616.150 YENİ KONUT SATIŞLARI GERİLİYOR 700.000 YILLIK YENİ KONUT SATIŞLARI 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 0.000 0 23 24 25 26 27 28 29/3
GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ ULUSLARARASI CAZİBESİNİ YİTİRDİ 2.500 YABANCILARIN TÜRKİYE DE TİCARİ GAYRİMENKUL SATIN ALMALARI 2.000 1.909 1.500 1.440 1.000 787 500 206 264 0 23 24 25 26 27 28 15 KAYNAK: CUSHMAN WAKEFIELD, WORLD INVESTMENT ATLAS 29 12
İNŞAAT SEKÖTRÜNDE GELİŞMELER İNŞAAT VE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜNÜN DÖVİZ CİNSİ KREDİ STOKU YURTİÇİ DÖVİZ KREDİLERİ MİLYAR DOLAR YURTDIŞI DÖVİZ KREDİLERİ MİLYAR DOLAR TOPLAM DÖVİZ KREDİLERİ MİLYAR DOLAR SEKTÖRLER ENERJİ 26,85 12,94 39,79 İNŞAAT (ARALIK 28) 22,52 20,64 43,16 ULAŞTIRMA DEPOLAMA LOJİSTİK,95 18,74 30,69 TOPTAN VE PERAKENDE TİCARET 18,76 5, 23,79 İLETİŞİM VE HABERLEŞME 4,41 9,72 14,13 TEKSTİL VE HAZIR GİYİM,04 2,93 13,97 TURİZM,22 2,08 13,30 GAYRİMENKUL GELİŞTİRME (ARALIK 28) 7,80 6,05 13,85 METAL SANAYİ 9,75 2,57 12,32 HOLDİNGLER 6,99 4,57,56 GIDA SANAYİ 4,23 5,23 9,46 MADENCİLİK 4,23 3,82 8,05 PETROL RAFİNELERİ 3,12 4,13 7,25 ULAŞTIRMA ARAÇLARI 3,31 2,93 6,24 KİMYA SANAYİ 3,12 2,65 5,77 SAĞLIK 2,29 3,31 5,60 MİNERAL ÜRÜNLER SANAYİ 4,12 1,35 5,47 MAKİNE İMALAT SANAYİ 4,41 0,40 4,81 DİĞER 16,05,34 27,39 TOPLAM 175,09 6,39 291,48 13
AĞUSTOS 28 SONRASI NELER YAPILDI 1 KDV VERGİ HARÇ İNDİRİMLERİ 2 GAYRİMENKUL GİRİŞİM FONU KURULACAĞI AÇIKLANDI 3 KİLER GYO BANKA BORÇLARI YENİDEN YAPILANDI 4 EMLAK KATILIM BANKASI FAALİYETE GEÇTİ 14
İNŞAAT SEKTÖRÜNDE ÖZEL YENİ PROGRAM İHTİYACI 3 YILLIK ALANLAR ARZ TALEP FİYATLAR/ MALİYETLER KREDİ BORÇLARI KONUT KREDİLERİ YABANCI YATIRIMLAR ÖNERİLER SIKINTILI MÜTEAHHİTLER VE PROJELERİN KAMU TARAFINDAN ZORUNLU KONSOLİDASYONU (BİRLEŞTİRME VE SATIN ALMA), KAMU KATILIM SAĞLAMALI HIZLANDIRILMIŞ AMORTİSMAN (TİCARİ GAYRİMENKULLER) KONUT KREDİ FAİZ ÖDEMELERİNİN GELİR VERGİSİ MATRAHINDAN İNDİRİLMESİ VERGİ İNDİRİMLERİNDE DEVAM KAMUNUN ARSA ÜRETMESİ VE 50 YIL İÇİN KİRALAMASI GAYRİMENKUL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN YAYGINLAŞTIRILMASI İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİNDE ENERJİ GİRDİLERİNDE İYİLEŞME YENİDEN YAPILANDIRMA PROGRAMI UYGULANMASI EMLAK KATILIM BANKASININ ARACI OLMASI KAMUNUN KATILIM SAĞLAMASI İPOTEK FİNANSMAN ŞİRKETİ KURULMASI BANKALARIN KONUT KREDİ STOKUNA DAYALI MENKUL KIYMET İHRAÇLARININ SATIN ALINMASI TİCARİ GAYRİMENKUL SATIŞLARINDA VERGİ MUAFİYETLERİ 15
SERGÜL SOKAK SARAL SİTESİ C.BLOK D. GAYRETTEPE-BEŞİKTAŞ İSTANBUL TEL 12 352 87 95 www. e s d h. com. tr