DERS İÇERİĞİ Ders Adı Ders Türü Bankacılık İşlemleri ve Teknikleri Zorunlu DERS HEDEFİ Bankacılık İşlemleri ve Teknikleri dersini alan öğrenciler aşağıdaki becerileri kazanacaktır: Bankacılık Sektörü hakkında temel bilgilere sahibi olacaklar. Banka mevduatını kavrayarak, mevduat hesaplarının açılması ve kapanması ile ilgili esasları öğrenecekler. Havale işlemlerini tanıyacak ve genel ilkeleri hakkında bilgi sahibi olacaklar. Kiralık kasa kullanımı hakkında bilgi sahibi olacaklar. Çeki tanıyacak ve uygulamalarını öğrenecekler. Bankaların senet tahsil işlemleri ile ilgili esasları kavrayacaklar. Temel kredi bilgisine sahip olacaklar ve kredi türlerini tanıyacaklar. Kredi kartlarını yakından tanıyarak, risklerini ve bu risklere karşı alınabilecek önlemleri öğrenecekler. Elektronik bankacılık hizmetlerini tanıyacaklar. Bankaların dış ticarette oynadıkları rolleri kavrayacaklar. Uluslararası bankacılık uygulamalarını öğrenecekler. DERS İŞLEYİŞ Dersin anlatımı, belirlenen haftalık programdaki saatte, ilgili öğretim üyesi tarafından canlı (senkron) olarak yapılacaktır. Ayrıca ders anlatımı kaydedilerek daha sonra izleme imkanı sunulmaktadır. Dersle ilgili hazırlanmış ders içeriğine, ders sunumlarına ve ders notlarına öğrenci sistemi üzerinden ulaşılabilecektir. 1
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ Öğrencinin başarı durumu yapılacak vize ve final sınavları ile ölçülecektir. Vize sınavı elektronik ortamda, final sınavı ise sınıf ortamında yapılacaktır. Değerlendirme % 50 vize ve % 50 final notları üzerinden yapılacaktır. DERS PLANI Bölüm Ders İçeriği İşleneceği Hafta Birinci Bölüm Banka ve Bankacılık 1. Hafta İkinci Bölüm Mevduatlar 2. Hafta Üçüncü Bölüm Havale ve Kiralık Kasalar 3. Hafta Dördüncü Bölüm Çek ve Senet İşlemleri 4. ve 5. Hafta Beşinci Bölüm Temel Kredi Bilgisi 6. ve 7. Hafta Altıncı Bölüm Kredi Kartları 8. ve 9. Hafta Yedinci Bölüm Elektronik Bankacılık Hizmetleri 10. ve 11. Hafta Sekizinci Bölüm Yabancı Para İşlemleri 12. Hafta Dokuzuncu Bölüm Uluslararası Bankacılık 13. ve 14. Hafta DERS İÇERİĞİ 1. BANKA VE BANKACILIK 1.1. Banka Kavramı 1.2. Bankaların Ekonomik İşlevleri 1.2.1. Kredi Alışverişinde Güveni Sağlama 1.2.2. Fon Birikimini Sağlama 1.2.3. Vade Uyumlaştırma 1.2.4. Kredilere Aracılık 2
1.2.5. Tasarrufları Saklama 1.2.6. Ulusal ve Uluslararası Ticareti Geliştirme 1.2.7. Kaydi Para Yaratma 1.2.8. Para Politikalarının Etkinliğini Geliştirme 1.3. Banka Türleri 1.3.1. Faaliyet Konularına Göre Bankalar 1.3.2. Örgütlenme Alanlarına Göre Bankalar 1.3.3. Mülkiyet Yapılarına Göre Bankalar 1.3.4. Ekonomik Faaliyetlerine Göre Bankalar 1.4. Bankacılıkta Temel Kavramlar 2. MEVDUATLAR 2.1. Mevduatın Tanımı ve Niteliği 2.2. Mevduatın Önemi 2.3. Mevduatın Sınıflandırılması 2.3.1. Vadelere Göre Sınıflandırma 2.3.2. Tasarruf Sahibine Göre Sınıflandırma 2.4. Mevduatla İlgili Hukuki Esaslar, Çeşitli Kavramlar ve Kurallar 2.4.1. Gerçek Kişi-Tüzel Kişi Ayrımı 2.4.2. Mevduatta Gizlilik ve Banka Sırrı 2.4.3. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu 2.4.4. Mevduatta Zaman Aşımı 2.5. Mevduat Hesaplarının Açılması 2.5.1. Genel Esaslar 2.5.2. Küçükler Adına Hesap Açılması 2.5.3. Görme Özürlüler Adına Hesap Açılması 3
2.5.4. Okuma Yazma Bilmeyenler Adına Hesap Açılması 2.5.5. Müşterek Mevduat Hesapları 2.6. Hesabın Kapanışı 2.6.1. Hesap Sahibinin İsteği ile Mevduat Hesabının Kapatılması 2.6.2. Hesap Sahibinin Ölümü ile Mevduat Hesabının Kapatılması 2.6.3. Zamanaşımı ile Hesabın Kapatılması 2.6.4. Hesap Sahibinin Haciz veya İflası ile Mevduat Hesabının Kapatılması 2.7. Mevduat Hesaplarında Faiz 2.7.1. Genel İlkeler 2.7.2. Valör 2.7.3. Vadesiz Mevduatta Faiz Hesaplaması 2.7.4. Vadeli Mevduatta Faiz Hesaplaması 3. HAVALE VE KİRALIK KASALAR 3.1. Havale 3.1.1. Tanım 3.1.2. Genel İlkeler 3.1.3. Bankaca Havale Emrinin Alınması 3.1.4. Havalenin Gönderildiği Şubece Lehdara Ödenmesi 3.1.5. Havalenin İptali (Havaleden Rücu) 3.1.6. Havalede Ölüm 3.1.7. Havalede Zamanaşımı 3.2. Elektronik Fon Transferi (EFT) 3.3. Kiralık Kasalar 3.3.1. Genel Esaslar 3.3.2. Kiralık Kasa Sözleşmesi 4
3.3.3. Kiralık Kasanın Kullanımı 3.3.4. Kiralık Kasalardan Alınan Ücretler 3.3.5. Kiralık Kasa Sahibinin Ölümü 3.3.6. Kiralık Kasaya İflas veya Haciz Tebliği 3.3.7. Kiralık Kasalarda Zamanaşımı 4. ÇEK VE SENET İŞLEMLERİ 4.1. Çek İşlemleri 4.1.1. Tanım 4.1.2. Çekin Hukuki Niteliği 4.1.3. Çekin Ekonomik Önemi 4.1.4. Çekte Taraflar 4.1.5. Çekin Unsurları 4.1.6. Çeklerin Düzenlenme (Keşide) Şekilleri 4.1.16.1. Çek Ödenirken Dikkat Edilecek Hususlar 4.1.16.2. Hamiline Çeklerin Ödenmesi 4.1.16.3. Emre Yazılı Çeklerin Ödenmesi 4.1.16.4. Nama Yazılı Çeklerin Ödenmesi 4.1.17. Karşılıksız Çekler 4.1.17.1. Süresi İçinde İbraz Edilen Çekin Karşılıksız Olması 4.1.17.2. Karşılıksız Çeklerde Muhatap Bankanın Yükümlülükleri 4.1.7. Çek Çeşitleri 4.1.8. Ciro 4.1.9. Çeklerde İbraz Süreleri 4.1.10. Çek Hamilinin Müracaat Hakları 4.1.11. Çekin İbraz Süresinin Geçmesi 5
4.1.12. Çekte Cayma Hakkı 4.1.13. Ödemeden Men 4.1.14. Çekte Zamanaşımı 4.1.15. Çek Hesabının Açılması 4.1.16. Çekin Ödenmesi 4.1.17. Karşılıksız Çekler 4.2. Senet Tahsil İşlemleri 4.2.1. Genel Esaslar 4.2.2. Senedin Unsurları 4.2.3. Bankaların Tahsil Edilmek Üzere Senet Kabul Etmesi 4.2.4. Vadesinde Ödenmeyen Senetlerin Banka Tarafından Protesto Edilmesi 4.2.5. Müşterinin Senedin İadesini İstemesi 5. TEMEL KREDİ BİLGİSİ 5.1. Kredi İşlemlerinde Temel Bilgiler 5.2. Kredi Politikasının Belirlenmesi 5.3. Kredi Kullandırma İlkeleri 5.4. Kredi Yönetiminde Temel Prensipler 5.5. Kredilendirme Süreci 5.5.1. Kredi Başvurusu 5.5.2. Kredi İsteğinin İncelenmesi 5.5.3. Kredibilite Değerlendirmesi 5.5.4. Kredilerin İzlenmesi ve Kredi Kayıplarının Önlenmesi 5.5.5. Kredinin Reddi 5.6. Kredilerin Sınıflandırılması 6
5.6.1. Niteliklerine Göre Sınıflandırma 5.6.2. Vadelerine Göre Sınıflandırma 5.6.3. Teminatlarına Göre Sınıflandırma 5.6.4. Kaynaklarına Göre Sınıflandırma 5.6.5. Kullanım Amacına Göre Sınıflandırma 5.6.6. Kullanan Sektörler Açısından Sınıflandırma 5.6.7. İzin Açısından Sınıflandırma 5.7. Nakdi Krediler 5.7.1. Borçlu Cari Hesap Kredisi 5.7.2. İskonto ve İştira Kredileri 5.7.3. Senet Karşılığı Avans Kredisi 5.7.4. Spot Krediler 5.7.5. Dövize Endeksli Kerdiler 5.7.6. Taksitli Ticari Kredi 5.7.7. Gün İçi Kredi 5.8. Gayrinakdi Krediler 5.8.1. Teminat Mektupları 5.8.2. Diğer Gayrinakdi Krediler 5.9. Dış Krediler 5.9.1. İhracat Kredileri 5.9.2. Döviz Kredileri 5.9.3. Prefinansman Kredileri 5.9.4. İthalat Kredileri 5.10. Bireysel Krediler 5.10.1. Genel Bilgiler 7
5.10.2. Bireysel Kredi Türleri 6. KREDİ KARTLARI 6.1. Kredi Kartının Tanımı 6.2. Kredi Kartlarının Ortaya Çıkışı ve Tarihsel Gelişimi 6.3. Kartlı Ödeme Sistemleri 6.3.1. Genişletilmiş Üç Taraflı Kredi Kartı Sistemi 6.3.2. POS (Point of Sale) Makineleri 6.3.3. Kredi Kartlarında Chip&PIN Uygulaması 6.4. Kredi Kartlarının Sınıflandırılması 6.4.1. Bireysel Müşteri Kartı 6.4.2. Şirket Kartları 6.4.3. Klasik Kart ve Premium Kartlar 6.4.4. Ortak Kartlar 6.4.5. Sanal Kart 6.5. Kredi Kartlarının Yararları 6.6. Kredi Kartı Taraflarının Dikkat Etmesi Gereken Hususlar 6.6.1. Kredi Kartı Kullanımında Güvenlik Tedbirleri 6.6.2. Olta (Phishing) Saldırılarına Karşı Tedbirler 7. ELEKTRONİK BANKACILIK HİZMETLERİ 7.1. Elektronik Para 7.1.1. Elektronik Para Kavramı 7.1.2. Elektronik Para Kullanımının Sağlayacağı Yararlar 7.1.3. Elektronik Para Kullanımının Neden Olacağı Sorunlar 7.1.4. Dünyada ve Türkiye'de Elektronik Para Uygulamaları 7.2. Elektronik Ticaret 8
7.2.1. Elektronik Ticaret Kavramı 7.2.2. Elektronik Ticaretin Hacmi 7.3. Elektronik Bankacılık 7.3.1. Elektronik Bankacılığın Tarihsel Gelişimi 7.3.2. Elektronik Banakcılıkta Ödeme Araçları 7.3.3. Elektronik Bankacılık ve Elektronik Para Faaliyetlerinde Riskler 7.4. Elektronik Bankacılığın Temel Bileşenleri 7.4.1. Teknoloji 7.4.2. İşgücü 7.4.3. Banka Çevresi 7.5. Elektronik Bankacılığın Kanalları 7.5.1. ATM 7.5.2. Telefon Bankacılığı 7.5.3. İnternet Bankacılığı 7.6. Elektronik Bankacılıkta Risk Önleme Yöntemleri 8. YABANCI PARA İŞLEMLERİ 8.1. Dış Ticaret İşlemleri 8.1.1. Uluslararası Ticarette Teslim Şekilleri 8.1.2. Dış Ticaret İşlemlerinde Kullanılan Belgeler 8.1.3. Dış Ticarette Ödeme Şekilleri 8.2. İhracat 8.3. İthalat 8.4. Görünmeyen İşlemler 9. ULUSLARARASI BANKACILIK 9.1. Uluslararası Bankacılık Hizmetleri 9
9.1.1. Uluslararası Geleneksel Bankacılık Hizmetleri 9.1.2. Bilgi Aktiflerini Kullanmaya Dayalı Hizmetler 9.2. Uluslararası Bankacılığın Gelişmesi 9.3. Uluslararası Bankacılığın Örgütlenmesi 9.4. Kıyı Ötesi (Off-Shore) Bankacılık 9.5. Uluslararası Bankacılıkta Krizler 10