BURSA İLİ BÜTÜNLEŞİK KIYI ALANLARI PLANI

EK-2 BURSA İLİ BÜTÜNLEŞİK KIYI ALANLARI PLANI

1- AMAÇ Bursa İli Bütünleşik Kıyı Alanları Planının amacı; - Bursa İli kıyılarının bölgedeki yeri ve potansiyeline dayalı ve ülkenin sürdürülebilir gelişme politikalarına uygun olarak, - Coğrafi ve beşeri kaynak potansiyelinden optimum yararlanmaya ve bu kaynakların kullanımına imkan verecek biçimde, sosyo-ekonomik ve kültürel gelişmeye, sektörler arası uyumu sağlamaya, koruma ve kullanma dengesini kurmaya yönelik olarak, - Doğal, kültürel ve çevresel değerlerin, kıyıların ve su kaynaklarının korunmasını amaçlayarak, - Afet risklerinin azaltılmasını, afete karşı önlem alınmasını sağlayıcı biçimde, - Kıyıya bağımlı kullanımların, öncelik ilkesi ve kıyının taşıma kapasitesi göz önünde bulundurularak, Kıyı ve deniz kullanımı amaçlı, enerji, sanayi, deniz ulaşımı, balıkçılık ve su ürünleri, turizm, rekreasyon faaliyetleri ve bunlara ilişkin yapılaşma ve altyapı tesislerinin planlanması, uygulanması ve izlenmesine yönelik ilke ve stratejileri ortaya koymaktır. 2- KAPSAM Plan, 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili yönetmelikleri kapsamında tanımı yapılan Bütünleşik Kıyı Alanları Planları ile sınırları belirlenen alanda kıyı ve etkileşim alanları ile ilgili strateji ve kararları içermektedir. Planlama alanı Bursa il sınırı boyunca uzanan kıyı bölgesi ve etkileşim alanının tamamını kapsamakta olup; doğal yapıları, ekolojik özellikleri, kıyı yapılarının niteliği ve kullanım potansiyeli gibi ölçütlere göre planlama açısından 3 bölge ve 7 alt bölgeye ayrılmıştır. Bunlar; Gemlik Bölgesi 1) Narlı-Küçükkumla Alt Bölgesi 2) Gemlik Merkez Alt Bölgesi 3) Kumsaz-Kurşunlu Alt Bölgesi Mudanya Bölgesi 4) Mudanya Merkez Alt Bölgesi 5) Trilye-Mesudiye Alt Bölgesi Karacabey Bölgesi 6) Kocaçay Deltası Alt Bölgesi 7) Bayramdere-Kurşunlu Alt Bölgesidir. Bölgeler, doğal yapıları, ekolojik özellikleri, kıyı yapılarının niteliği ve kullanım potansiyeli gibi ölçütlere göre kendi sınırları içerisinde alt bölgelere ayrılmıştır.

3- İLKELER Planlama alanı kapsamında; aşağıdaki temel ilkelere uyulacaktır; 3.1. Plan bütününde kıyı kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı için kullanımlar ve sektörler arası uyum ilkesi esas alınacaktır. 3.2. Kıyı kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı için her ölçekteki planlama sürecinde ilgili idareler, uzmanlar ve sektör temsilcilerinin katılımı sağlanacaktır. 3.3. Kıyı alanlarının sürdürülebilir kullanımı ilkesi doğrultusunda planlama bölgesinde yer alan doğal ve kültürel değerler korunacaktır. 3.4. Bu plan kıyı alanlarına ilişkin her tür ve ölçekteki mekânsal planların kıyı kullanım kararlarını stratejik olarak yönlendiren bir plandır. İlgili idarelerin yapacağı mekânsal planların bu plana uyumunun sağlanması esastır. 4- TANIMLAR Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yetkili İdare: Kıyı yapılarına ilişkin İmar Planı onaylamaya yetkili idareler İlgili İdare: Kıyı yapılarına ilişkin projelendirme, uygulama, denetleme, ruhsatlandırma yetkisine sahip idareler. Bütünleşik Kıyı Alanları Planı: Kıyıları, etkileşim alanı ile birlikte tüm sektörel faaliyet ve planları, sosyal ve ekonomik konuları da içerecek şekilde bütünleşik bir yaklaşımla ele alan; kıyı alanlarındaki fonksiyon ve faaliyetler ile kıyı alanlarına yönelik hedefler arasındaki uyumu sağlayan; sürdürülebilir gelişme ilkesi doğrultusunda kıyı ekosisteminin korunmasını ve doğal kaynakların kullanımını gözeten; ulaşım türleri ile ilgili kıyıda yapılması gerekli altyapı tesislerini içeren; koruma ve kullanma dengesini sağlayacak biçimde mekânsal hedef, strateji ve eylem önerilerini ve yönetim planını kapsayan, 1/25.000 veya 1/50.000 ölçekte şematik ve grafik planlama diline uygun, plan paftası ve planlama raporu ile bütün olarak stratejik planlama yaklaşımı çerçevesinde ilgili kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içinde hazırlanan plandır. Kıyı Yapıları: 3621 sayılı Kıyı Kanunu ve ilgili tebliğlerinde tanımlanan tesislerdir. Rekreatif Amaçlı Kıyı Tesisleri : Günübirlik kullanımlara izin veren, doğa ile uyumlu, kalıcı olmayan türde ve kara alanındaki sosyal ve doğal doku ile uyumlu rekreatif amaçla kullanılabilecek, bazı bölgelerde plaj, su sporları gibi faaliyetlere hizmet sağlayan tesisler ve kıyı yapılarıdır. Kıyı Alanı Taşıma Kapasitesi: Bursa İli Bütünleşik Kıyı Alanları Planı çerçevesinde alt bölgede belirlenen Öncelikli Tesisler kararları esas alınarak kıyının fiziksel, ekolojik, 2

ekonomik ve sosyo-kültürel yapısında bozulmalara yol açmadan kıyı kullanıcısı memnuniyet kalitesini arttıracak şekilde belirlenen ve kıyı yapıları şeması için esas alınacak olan kıyı yapılarının konum, sayı ve tiplerinin açıklama raporunda belirtildiği şekliyle hesaplandığı kapasitedir. Hedeflenen Yük Elleçleme Miktarı: Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca ilgili master planları çerçevesinde yapılan çalışmalar neticesinde İl veya bölgesel olarak belirlenen/belirlenecek olan hedef yük elleçleme kapasitedir. Kıyı Yapıları Yük Kapasitesi: İl veya Bölge düzeyinde, limanların kurulu kapasitelerinin toplamıdır. Faal Yük Elleçleme Miktarı: İl veya bölge düzeyinde faaliyet gösteren kurulu limanların yıllık toplam yük elleçleme miktarıdır. Kıyı Danışma Birimi: Kıyı yapıları şemasının hazırlanması, uygulama sürecinin kolaylaştırılarak, yönlendirilmesi ve kıyı yapıları yatırım talepleri ile ilgili görüş verilmesi amacıyla Valilik (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) ve Bursa Büyükşehir Belediyesi eşgüdümünde, Gemlik Belediyesi, Mudanya Belediyesi, Karacabey Belediyesi, Defterdarlık, Üniversite ve Bilimsel Araştırma Kurumlarının Davetli Temsilcileri, İlgili Merkezi Kurumların Taşra Teşkilatları, Deniz Ticaret Odası, ve Valilikçe uygun görülen sivil toplum ve meslek odaları temsilcilerinden oluşan birimdir. Kıyı Yapıları Şeması: Bu plan ile sınırları belirlenmiş olan alanlarda, Kıyı Danışma Birimi tarafından hazırlanıp, Bakanlık uygunluk görüşüne sunularak kesinleşecek olan, mevcut ve bu plan ile yapılması Öncelikli Tesisler olarak belirtilen kıyı yapılarının, Kıyı Alanı Taşıma Kapasitesi hesapları yapılmak suretiyle konumlarını, ulaşım bağlantılarını, tiplerini ve büyüklüklerini gösteren, alt bölge bütününde, denizel ve karasal alanlara dair tanımlanmış stratejiler ve baskın kıyı arkası kullanımları dikkate alınarak kirlilik faktörlerini irdeleyen; talebin civardaki mevcut yapılaşmalar, tesisler ve plan kararlarıyla mekânsal ve fonksiyonel ilişkilerini gösteren, uygulamayı yönlendirici, ölçeği ve gösterimi; alanın bütününün algılanmasını sağlayacak biçimde Kıyı Danışma Birimi tarafından belirlenecek olan şemadır. Şema; ihtiyaç duyulması halinde yapı tipi, kesit, malzeme vb. özelliklere yönelik asgari şartları tanımlayıcı ve uygulamayı yönlendirici nitelikte gerekli bilgileri içeren açıklama raporunu da kapsar. 3

5-5.1. GENEL HÜKÜMLER 5.1.1. Bursa Bütünleşik Kıyı Alanları Planı (Bursa BKAP); plan paftaları, plan araştırma raporu ve plan hükümleri ile bütündür. Mekânsal planlar yapılırken bu belgelerin bütünü göz önünde bulundurulacaktır. 5.1.2. Bu plandan ölçü alınamaz, plan üzerinden doğrudan uygulama yapılamaz. 5.1.3. Bu planın onayından sonra ilgili idarelerce yapılacak tüm mekânsal planlarda bu planın stratejileri, kararları ve hükümleri geçerlidir. Bu plan kapsamındaki kıyı alanlarının tamamında yapılacak her tür ve ölçekteki planlarda yetkili ve ilgili idareler bu plana göre gerekli olan düzenlemeleri yapacaktır. 5.1.4. Bu plan kapsamda hazırlanacak mekânsal planlarda kıyı yapılarına ilişkin teknik altyapı ihtiyacı ve ulaşım bağlantıları gibi geri alandaki kullanım ihtiyaçları dikkate alınacaktır. 5.1.5. Bu plan ile etkileşim içerisinde bulunan yürürlükteki mekânsal planlara ilişkin değişiklik teklifleri ilgili idarece, bu planın ilke, öncelikli tesis kararları ve stratejileri doğrultusunda değerlendirilecektir. 5.1.6. Planlama alanında yapılacak uygulama ve yatırımlara ilişkin bu plana uygun hazırlanacak imar planları onaylanmadan uygulamaya geçilemez. 5.1.7. Planlama alanında konumu ve ilgisine göre 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve Yönetmelikleri, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ve Yönetmelikleri, 3194 sayılı İmar Kanunu ve Yönetmelikleri, 3621 sayılı Kıyı Kanunu ve Yönetmelikleri, 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu ve Yönetmelikleri, 2872 sayılı Çevre Kanunu ve Yönetmelikleri, 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, 3213 sayılı Maden Kanunu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 5393 sayılı Belediye Kanunu, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu, 4915 Sayılı Kara Avcılığı Kanunu ve Yönetmelikleri, Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği, Çevresel Etki ve Değerlendirme Yönetmeliği, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı, 3573 sayılı Zeytincilik Koruma Kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümlerine uyulacaktır. 5.1.8. Bu planda gösterilen sınırlarda farklılıklar olsa dahi, özel kanunlara tabi alanlarla ilgili olarak, yetkili kurumlarca belirlenmiş olan sınırlar geçerlidir. Bu sınırlarda değişiklik olması durumunda, kabul edilen yeni sınırlar plan değişikliğine gerek olmaksızın geçerli olacaktır. Ayrıca ulusal ve uluslararası mevzuat çerçevesinde belirlenen/belirlenecek olan milli parklar, tabiat parkları, sulak alanlar, vb. gibi koruma alanları için onaylanmış/onaylanacak olan her tür ve ölçekteki planlar geçerlidir. 4

5.1.9. Bu plan, 5 yılda bir yapılacak değerlendirmeler doğrultusunda Bakanlıkça revize edilebilir. Bununla birlikte, değişen veriler veya uluslararası anlaşmalar, ulusal ve bölgesel düzeydeki strateji belgeleri, master planlar gibi bu plana dayanak oluşturan belge ve üst ölçekli planlarda değişiklik olması durumunda veya ulusal güvenliği tehdit eden unsurların ortaya çıkması veya afet olaylarının meydana gelmesi veya ekosistemde meydana gelebilecek bozulmalar gibi öngörülmeyen durumların oluşması halinde 5 yıl gözetilmeksizin planda güncelleme yapılabilir. 5.1.10. Bu plan sınırları içerisinde, Bakanlar Kurulu kararlarıyla çeşitli tarihlerde ilgili kuruluşlara tahsisi yapılmış ve devri tamamlanmış olan alanlar; Bakanlıklarca veya ilgili idarelerce yapılıp onaylanacak imar planlarında tahsis amacına uygun olarak korunacaktır. 5.1.11. Plan alanı içerisinde mevcutta faaliyet gösteren, ancak 3621 sayılı Kıyı Kanunu nca onaylı planı olmayan ve ruhsatsız faaliyet gösteren tesislere ilişkin gerekli cezai ve yıkım işlemlerinin ilgili kanun hükümleri uyarınca yapılır. 5.1.12. Plan kapsamında yer alan ve bu planın onay tarihinden önce yargı kararı veya bu planla aykırı bir karar getirilmemiş olan dolgu ve kıyı yapılarına ait onaylı imar planları geçerlidir. 5.1.13. Yapılacak her türlü imar planı, ilave, revizyon ve değişiklikler bu planın stratejilerine uygun olarak yapılır. Planlama alanı kapsamında gelen teklifler bu planın amaç, ilke ve plan stratejileri, Öncelikli Tesisleri, Kıyı Yapı ve Tesislerinde Planlama ve Uygulama Sürecine İlişkin Tebliğ ile meri mevzuata uygun olarak Yetkili İdarece değerlendirilir. Plan teklifine konu kıyı yapısının; üst ölçekli mekânsal planlarda yer alan arazi kullanım türü, ulaşım ve teknik altyapı vb. mekânsal kullanımlar ile ilişkisinin sağlanacağına dair İlgili İdarenin olumlu görüşünün teklifle beraber sunulması zorunludur. 5.2. KIYI DANIŞMA BİRİMİ 5.2.1. Bu planın sağlıklı, etkin ve katılımcı şekilde uygulanması ve izlenmesini sağlamak, plan kapsamında yapılması öngörülen bilimsel ve teknik araştırma, inceleme, raporlama faaliyetleri ile plan kararlarının yürütülmesi ve izlenmesi amacıyla Bursa Kıyı Danışma Birimi kurulabilir ve Kıyı Yapıları Şeması hazırlanabilir. 5.2.2. Bu planda gösterilen 1 nolu (Narlı-Küçükkumla), 2 nolu (Gemlik Merkez), 3 nolu (Kumsaz-Kurşunlu) ve 4 nolu (Mudanya Merkez) alt bölgelerde, Kıyı Danışma Birimi tarafından Kıyı Yapıları Şeması hazırlanarak Bakanlığa sunulur. 5.2.3. Kıyı Danışma Birimi Kıyı Yapıları Şeması nı hazırlarken Öncelikli Tesisler i de göz önünde bulundurarak bu planda bölge veya İl düzeyinde belirlenen Kıyı Yapıları Taşıma Kapasitesi Analizi (fiziksel, gerçek ve etkin 5

bkz: Araştırma Raporu) yapar/yaptırır. Bu doğrultuda hazırlanan Kıyı Yapıları Şeması Bakanlığa sunulur. 5.2.4. Kıyı Yapıları Şemasının Bakanlıkça uygun görülmesi halinde, Kıyı Danışma Biriminde görevli Kurumlarca ve Bakanlık tarafından kamuoyuna duyurulması ve kıyı kullanımlarının bu şemalara ve bu plan kararlarına uygun olarak yapılmasını sağlayacak şekilde yerel ve merkezi idarelerce gerekli tedbirlerin alınması zorunludur. Kıyı Danışma Birimi Kıyı Yapıları Şeması doğrultusunda değerlendirilen tüm taleplere ilişkin Bakanlığı düzenli olarak bilgilendirir. 5.2.5. Kıyı Danışma Birimi; planın periyodik izleme ve değerlendirme raporunu hazırlar, önerilen yatırım teklif dosyalarını plan kararlarına göre inceler ve oluşturulan görüş raporunu Bakanlığa ve ilgili kuruluşlara sunar. 5.2.6. Bu planda belirlenen Öncelikli Tesisler, Kıyı Danışma Birimince hazırlanan Kıyı Yapıları Şeması ile yapılacak detaylı analizler, ilgili master planlar ve üst ölçekli mekânsal plan kararları çerçevesinde, Bakanlığın uygun görmesi halinde güncellenebilir. 5.2.7. Bursa Büyükşehir Belediyesi, Bursa ili kıyılarında jeolojik, meteorolojik, hidrolojik, oşinografik, biyolojik ve ekolojik araştırmalar yapar. Bu amaçla gerekli ölçüm istasyonlarını kurar. Elde edilen verileri ilgili birimlerle paylaşır. 5.2.8. Bursa Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyeleri mekânsal planlarda, bu planın ilke, strateji ve kararları doğrultusunda gerekli iyileştirme ve düzenlemeleri yapar. 5.2.9. Bursa Büyükşehir Belediyesi kıyı alanlarındaki mevcut doğal koridorların araştırılması ve bu koridorların kent içi hava sirkülasyonunu sağlama işlevini sürdürebilecek şekilde ekolojik koridor oluşturma yaklaşımı ile ormanlar ve diğer doğal sistemlerle entegrasyonlarını sağlar. 5.3. KIYI ALANI VE SAHİL ŞERİDİNİN KULLANIMINA DAİR HÜKÜMLER 5.3.1. Kıyı alanlarında doğal varlıkların ve ekosistemlerin sürdürülebilir kullanımı esastır. 5.3.2. Kıyı alanlarının kamusal kullanımı artırılacaktır. Bu amaçla, günübirlik kullanım alanları, rekreatif alan düzenlemeleri, açık ve yeşil alanlar, dinlenme-eğlenme alanları, yaya ve bisiklet yolları ile su sporlarına ilişkin tesisler ve kıyı tahkimatı esaslı altyapılar (mahmuz vb.) alt ölçekli planlar ile oluşturulacaktır. 5.3.3. Plan alanı içerisinde, plaj alanlarının kamu yararı amacıyla ve herkesin eşit ve serbest kullanımına olanak verecek şekilde kullanımının sağlanması esastır. Kumsal alanların plaj olabilecek bölümleri, plaj olarak düzenlenebilir. 6

5.3.4. Belirli dönemlerde ve belirli hassas alanlarda kamusal erişim kısıtlanabilir ya da yasaklanabilir. Ziyaretçi sayısı, çevrenin taşıma kapasitesi ile uyumlu olan miktardan daha fazla olmayacaktır. 5.3.5. Yerel birimlere ya da özel işletmecilere kıyının kullanımı için sağlanan özel imtiyazlar ve tahsisler herkesin kesintisiz bir biçimde deniz kenarından ve kıyılardan yararlanma hakkını engellemeyecek, kıyı alanının kesintisiz bir biçimde kullanımı sağlanacaktır. 5.3.6. Kıyılardan kum, çakıl alınması veya çekilmesine yönelik faliyetler Kum Çakıl ve Benzeri Maddelerin Alınması, İşletilmesi ve Kontrolü Yönetmeliği çerçevesinde yürütülür. 5.3.7. Kıyı alanlarında yer alacak faaliyetlerle ilgili olarak ÇED Yönetmeliğinde tanımlı süreçler, çevrenin daha etkin bir biçimde göz önüne alınması yaklaşımı çerçevesinde uygulanacaktır. 5.3.8. Kentsel ön vitrin düzenlemelerinde, kıyının düzenlenmesi, açık ve yeşil sahaların ve gezinti akslarının yapılması, kentsel mobilyanın doğal yapıya uygun olarak tasarlanması, yol kaplaması ve aydınlatma elemanlarının aynı kurgu ve anlayış içinde tasarlanması esastır. Ayrıca kıyı alanlarında siluet çalışmalarına ilişkin projeler Bursa Büyükşehir Belediyesi nce yapılır veya yaptırılır, sonuçları mekânsal planlara yansıtılır. 5.3.9. Bursa Büyükşehir Belediyesi; bursa kıyılarının rekreasyon amaçlı kullanımını arttıracak çalışmaları yapacaktır. 5.3.10. Deniz araçları; balıkçı barınağı, yat limanı ve liman gibi bağlama ve muhafaza amaçlı yapılar dışında kalan alanlarda bırakılamaz, bağlanamaz. Tekneler plajlarda karaya çekilmek suretiyle yanaşma yapamaz. 5.3.11. Bu planın onay tarihinden itibaren en geç bir (1) yıl içerisinde kıyıdaki tüm mevcut dolgu alanlarının tespiti Büyükşehir Belediyesince yapılır. İmar planına konu edilmesi gereken dolgu alanlarının bu planın onay tarihinden itibaren iki (2) yıl içerisinde yapılacak faaliyetlere ilişkin imar planları ilgili idaresince hazırlanarak bakanlığa sunulur. 5.3.12. İmar planı bulunmayan mevcut balıkçı barınakları, barınma yerleri ve iskelelerin imar planları ilgili kurumlar ile koordinasyon sağlanarak Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından bu planın onay tarihinden itibaren azami üç (3) yıl içerisinde hazırlatılarak Bakanlığa sunulur. 5.3.13. Mevcut balıkçı barınakları öncelikle balıkçılar tarafından kullanılacaktır. Balıkçıların ihtiyaçları karşılandıktan sonra geriye kalan alanların farklı amaçla kullanılmasına yönelik Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Turizm ve Kültür Bakanlığı görüşü alınarak ve gerekli koordinasyon sağlanarak, herhangi bir fonksiyon değişikliğine gidilmeden ilgili mevzuat çerçevesinde uygulama yapılır. 5.3.14. Bu plan kapsamında öncelikli tesisler dışındaki alt bölgelerde yeni bir balıkçı barınağı talep edilmesi halinde mevcut balıkçı barınaklarının 7

balıkçılık amaçlı kullanımının %80 doluluğa ulaşması durumunda yer seçimi yapılabilecektir. 5.4. MİLLİ GÜVENLİK SAĞLAMA AMACI İLE ASKERİ ÖNLEMLER ALINMASI GEREKEN ALANLARA DAİR HÜKÜMLER 5.4.1. Askerî Alan, Askerî Güvenlik Bölgesi, Askerî Eğitim ve Atış Alanı, Deniz Trafiği Yoğun, Seyir Güvenliği Riskli Bölge konumundaki bölgelerde 2565 sayılı Askerî Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu ve ilgili mevzuata uyulacaktır. 5.4.2. Milli güvenliğe ilişkin kıyı yapılarında, gerektiğinde, bu planla belirlenen yatırım süreçlerine ilişkin hükümler uygulanmaz. 5.4.3. Başbakanlık Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği nce yayınlanan Kamu ve Özel Sektör Tarafından Yapılacak Stratejik Önemi Haiz Tesislerin Belirlenmesinde Uyulacak Esas ve Kriterler de belirtilen hükümlere uyulması zorunludur. 5.5. EKOLOJİK AÇIDAN ÖNEM ARZ EDEN ALANLARA DAİR HÜKÜMLER 5.5.1. Kıyı alanlarındaki ve yakın çevresindeki sulak alanlar, nehirler, deltalar, lagünler ve benzeri su kaynakları korunacak, zarar görmüş olanlar onarılacaktır. 5.5.2. Sanayi kuruluşlarınca yeraltı suyunun yoğun olarak kullanılması ve aşırı çekim sonucu kirlenmesinin önlenmesi için sahilde 100-400 metrelik şeritte kuyu açılmayacaktır. 5.5.3. Kıyılardaki başta orman alanları olmak üzere toprağı tutma işlevi gören ağaçlık araziler ile bitki örtüsü etkin bir şekilde korunacaktır. 5.5.4. Kıyı alanlarında; kıyı alanının uzun süre korunmasında, biyolojik ve doğal çeşitliliğin muhafaza edilmesinde ve deniz ve kara canlıları ile bunların yaşam çevrelerinin üretkenliğinin sürdürülmesi ve koruma-kullanma dengesinin sağlanması için gerekli çalışmalar yapılacaktır. 5.5.5. Kıyıdaki ya da denizdeki canlı türlerini, yaşam çevrelerini ve ekosistemi tehdit eden yabancı bazı canlı türlerinin ortaya çıkmasını engellemek, bunları kontrol altına almak ya da yok etmek için önlemler geliştirilecek ve titizlikle uygulanacaktır. 5.5.6. Tehdit altındaki deniz ve kıyı canlı türleri korunacak ve sürekliliği sağlanacaktır. 5.5.7. Sulak alanlar, yaban hayatı koruma ve geliştirme alanlarının bulunduğu bölgelerde ve söz konusu alanlara ilişkin onaylanmış veya bu planın yürürlüğü sonrası onaylanacak Yönetim/Uzun Devreli Gelişme Planı ilke ve stratejilerine uyulacaktır. 8

5.5.8. Sulak alan niteliğindeki, ancak henüz sulak alan statüsü kazanmamış alanlar, ilgili kurum ve kuruluşlarca, ilgili mevzuat çerçevesinde korunacaktır. Sulak alan ilan edilen alanlarda, sulak alan yönetim planları oluşturuluncaya kadar sulak alanların korunması yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Ulusal Sulak Alan Komisyonu (USAK) tarafından yönetim planı oluşturulması durumunda, yönetim planı hükümleri geçerli olacaktır. 5.5.9. Yer seçimi kesinleşen tesislerin Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecine tabi olması halinde, ÇED Yönetmeliği hükümleri uygulanacaktır. 5.5.10. Planlama alanında yer alan limanlarla yükleme-boşaltma işlevleri gören iskelelerin ÇED sürecinde denizel ekosistem üzerinde oluşturabileceği riskler açısından değerlendirilmesi esastır. 5.5.11. Planlama alanında su ve deniz kirliliğine neden olan temel etken olan evsel atık suların arıtılmadan ve uygun olmayan biçimlerde alıcı ortamlara deşarj edilmesinin önüne geçilmesi amacıyla planlama alanındaki yerleşimlere ait atık su arıtma tesislerinin ilgili idarelerince Çevre Kanununun Geçici 4. Maddesinde tanımlanan sürelerde inşa edilmesi gerekmektedir. 5.5.12. Özel Kanunlarla planlama yetkisi verilen alanlarda, bu planın ilke, strateji ve öncelikli tesisler doğrultusunda, yetkili kurumlarca planlama ve koruma çalışmalarının yapılması esastır. 5.5.13. Yetkili Bakanlık ya da kurum ve kuruluşlarca yapılacak veya yaptırılacak planlarda, bu alanlar içerisinde bulunan hassas alanlar, orman alanları, tarım alanları, sulak alanlar, kumullar vb. gibi alanları tehdit edici yönde ve tahribata yol açacak kullanım kararı getirilemez. Kumullar hassas bölgeler ve doğal rezerv alanlarıdır. Kumulları koruma amaçlı toprak sabitleme yöntemleri kullanılabilir. 5.5.14. Hassas alanlar, orman alanları, tarım alanları, sulak alanlar, kumullar vb. gibi alanlarda çevre kirliliğini önlemek için her tür önlemin alınması gereklidir. Bu alanlarda her türlü katı ve sıvı atık bertarafı için gerekli önlemler alınacak ve hiçbir atık önlem alınmadan alıcı ortama verilmeyecektir. 5.5.15. Yeterli düzeyde arıtılmamış evsel ve endüstriyel atıkların denize salıverilmesi yasaktır. 5.5.16. Kıyı alanlarında bulunan ve deniz çevresini olumsuz etkileme riski taşıyan alanlarda yetkili yerel ve merkezi idarelerin desteği ile kanalizasyon ve arıtma tesisleri yapılacaktır. 5.5.17. Katı atıkların yakılması ve denize boşaltılması yasaktır. 5.5.18. Kıyı alanlarındaki önemli kirleticilerden olan kaza ve beklenmedik olaylar ile mücadele için kentsel risk yönetimi oluşturulacaktır. Kriz yönetiminin her alanında kıyı alanlarının ekolojik dengesinin korunması esastır. 5.5.19. Bursa Büyükşehir Belediyesi, kıyı ve deniz alanlarında su kirliliği, çevre kirliliği ve hava kirliliğine ilişkin ölçüm, etüt, proje, denetim ve izleme işlemlerini ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde gerçekleştirebilir. 9

5.5.20. Kıyı alanlarındaki turizm faaliyetlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacı ile eko-turizm ve doğa dostu turizm çeşitleri özendirilecek, turizmin yıl boyu sürekliliğini sağlamak üzere tedbirler alınacaktır. 5.5.21. Nilüfer Çayı üzerinde bulunan sanayilerin atık su deşarjlarının kontrol altına alınması ve daha ileri arıtım teknikleri ile atık suların arıtımı veya kapalı sistem ile arıtılan suların işletme içerisinde tekrar kullanımına ilişkin önlemler alınacaktır. 5.5.22. Kocaçay ın denize döküldüğü noktadaki sulak alanlar ve Karacabey Longozu doğal haliyle korunacaktır. 5.5.23. Bursa Büyükşehir Belediyesi; sulak alanların ve Karacabey Longozu nun tanıtımına, bölgeye yönelik bilimsel ve turistik ziyaretlerin arttırılmasına yönelik çalışmalar yapacaktır. 5.5.24. Bursa Büyükşehir Belediyesi; sulak alanlarda, Karacabey Longozu nda ve Yaban Hayatı Geliştirme Sahası nda ilgili mevzuat uyarınca Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile koordineli olarak projeler ve uygulamalar yapabilir. 5.6. DOĞAL TEHLİKE VE RİSK ALANLARINA DAİR HÜKÜMLER 5.6.1. Mevcut kıyı yapıları afet riskleri açısından incelenecek ve gerekli önlemler alınacaktır. 5.6.2. Planlama alanının; deprem, zemin riskleri, rüzgâr, tsunami, kıyı aşınımı gibi muhtemel afet ve riskler barındırması ve seyir güvenliği yönünden hassas bölge olması nedeniyle; planlama alanı kapsamında hazırlanacak mekânsal planlar, ilgili mevzuat ve taraf olunan uluslararası anlaşmalar/sözleşmeler doğrultusunda oluşturulacak ve uygulamaların plan kararlarına uygun olarak gerçekleşmesinin sağlanmasında ilgili idarelerce gerekli tedbirler alınacaktır. 5.6.3. Doğal afet riski taşıyan alanlarda ağaçlandırma yapılacak ve bu alanlara yerleşme izni verilmeyecektir. Kıyı alanları zemin yapısı dolayısıyla depremin verdiği zararlardan daha çok etkilenen alanlar olduğundan, kıyı alanlarında arazi kullanım kararlarının, yer seçimi ve yapılaşma esaslarının belirlenmesinde diğer doğal afet önlemlerinin yanı sıra deprem riskini azaltıcı önlemler alınacaktır. 5.6.4. Kıyı ve Liman Yapılan, Demiryolları, Hava Meydanları İnşaatlarına ilişkin Deprem Teknik Yönetmeliği'ne göre belirlenen deprem düzeylerinde Güvenle Hizmet veremeyeceği tespit edilen kıyı yapıları ilgili mevzuata uygun olarak ilgili Deprem Sınıfına Göre Dayanıklılığının Sağlanması için Etüt ve Proje Hazırlanacaktır. Bu çalışmalar tamamlanmadan söz konusu kıyı yapıları ile ilgili imar planları onaylanmaz. 5.6.5. Planlama alanı 1. derece deprem bölgesinde kaldığından bu alanda Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik ile Deprem Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulması zorunludur. 10

5.6.6. Planlama alanındaki liman, iskele, deniz içi boru hattı ve deniz terminallerinde atıkların kontrolü, kazalara müdahale edilmesi/önlenmesi, seyir güvenliğinin sağlanması amacıyla Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, yerel yönetimler, yatırımcılar, işletmeler ve ilgili kuruluşlarca ortak bir yönetim/denetim mekanizmasının oluşturulması ve yönetilmesi sağlanacaktır. 5.7. TEKNİK ALTYAPIYA DAİR HÜKÜMLER 5.7.1. Bu planın onay tarihinden itibaren en geç bir (1) yıl içerisinde Bursa Büyükşehir Belediyesi nin teknik desteği ile Bursa Valiliği Kıyı Kenar Çizgisi Tespit Komisyonunca tespitli kıyı kenar çizgisinin ITRF 96 Datumuna aktarım çalışmaları tamamlanır ve uygun görüş alınmak üzere Bakanlığa sunulur. 5.7.2. Tespitli kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında kalan mülkiyetler ve yapılar bu planın onay tarihinden itibaren beş (5) yıl içerisinde ilgili idare tarafından tespit edilir. 5.8. ÖNCELİKLİ TESİSLERE DAİR HÜKÜMLER 5.8.1. Plan paftası üzerinde gösterilen öncelikli tesisler bu planın, söz konusu alt bölgede öncelikli olarak yapılmasını öngördüğü kıyı yapıları ve tesislerini belirtir. Öncelikli tesisler kapsamındaki kıyı yapılarına ilişkin, planda belirtilmeyen kriterler ve hesaplamalara dair gerektiğinde İlgili Bakanlığa görüş sorulabilir. 5.8.2. Liman, yat limanı, barınak, iskele, gemi inşa, bakım ve onarım tesisleri vb. deniz yapılarına ilişkin yapı ve tesisler ile kıyı ve deniz alanındaki dolgu düzenlemelerine ilişkin teklifler, bu planda öncelikli olarak belirlenen alt bölgelerinde kurum görüşleri alındıktan sonra ilgili mevzuatı uyarınca yapılabilir. Kapasite artışı oluşturmayan ancak yatırımın idamesi için şart olduğu kabulu yapılan konularda İlgili Bakanlığından alınacak görüş kapsamında Yetkili idarece uygulamalara izin verilir. 5.8.3. Bu planda belirlenen öncelikli tesisler kapsamında gelen liman ve iskelelere ilişkin kapasite artışı ve yeni tesis yapılmasına dair talepler; varsa bu plana dayanak oluşturan ulusal ve bölgesel düzeydeki strateji belgeleri, master planlar gibi temel dokümanlara (Ulaştırma Kıyı Yapıları Master Planı, Turizm Kıyı Yapıları Master Planı, Yat Limanları Master Planı, Balıkçılık Kıyı Yapıları Durum ve İhtiyaç Analizi Raporu gibi), İlgili Bakanlığın mevcut verilerine ve tesisin niteliğine göre ilgili diğer kurumların ulusal ölçekteki sektörel raporlarına, stratejilerine ve master planlarına, planın onayından sonra yürürlüğe girecek olan bu tür ve nitelikteki strateji belgelerine veya master planlara uygun olmaları kaydıyla Yetkili İdarece değerlendirmeye alınır. Söz konusu tekliflerden; ilgisine 11

göre Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ile talebin yer aldığı arazi kullanım türüne göre Yetkili İdarece belirlenecek diğer kurum ve kuruluşlardan uygun görüşü olmayanlar değerlendirmeye alınmaz. 5.8.4. Bu planda belirlenen Öncelikli Tesisler içerisinde yer almamasına rağmen faaliyet gösteren kıyı yapıları müktesep haklarının korunması açısından kirletici özelliği olmaması kaydıyla ilgili kurumca verilen işletme izni bitene kadar faaliyetini sürdürebilir. Ancak bu alanlarda herhangi bir yoğunluk/kapasite artışı ve bu planın önceliklerine aykırı işlev değişikliği yapılamaz. Bu kullanımlar için herhangi bir kapasite artışına izin verilmez. Bu yapılar işletme izin/ömürlerini doldurduklarında planda belirlenen öncelikli kullanımlara uyularak yeni izinler düzenlenir. 5.8.5. Bu planda alt bölge düzeyinde belirlenen Öncelikli Tesisler dışında gelen kıyı yapısı teklifleri (liman ve iskele) ise ancak; Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından hazırlanan Master Planlar çerçevesinde öngörülen Hedeflenen Yük Elleçleme Miktarını aşmamak kaydıyla, Bursa ili limanlarının ilgili yük türünde Faal Yük Elleçleme Miktarı toplamının talep edilen kıyı yapısının işletmeye alınacağı tarih itibariyle hesaplanarak, (Konteynır, Genel Kargo, Araç, Sıvı) Kıyı Yapıları Yük Kapasitesine oranının % 60 ın üstünde olduğunun Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından Yetkili İdareye talebe ilişkin uygun görüşle bildirilmesi; yapılması talep edilen kıyı yapısı veya düzenlemesine ilişkin kıyı geri sahasında gerekli arazi kullanım düzenlemeleri ve ulaşım bağlantılarının üst ölçekli mekânsal planlara uygun olduğu; varsa bu plana dayanak oluşturan ulusal ve bölgesel düzeydeki strateji belgeleri, master planlar gibi temel dokümanlara, (Ulaştırma Kıyı Yapıları Master Planı, Turizm Kıyı Yapıları Master Planı, Yat Limanları Master Planı, Balıkçılık Kıyı Yapıları Durum ve İhtiyaç Analizi Raporu gibi), ilgili Bakanlığın mevcut verilerine ve tesisin niteliğine göre ilgili diğer kurumların ulusal ölçekteki sektörel raporlarına, stratejilerine ve master planlarına, planın onayından sonra yürürlüğe girecek olan bu tür nitelikteki strateji belgelerine veya master planlara uygun olması; Genelkurmay Başkanlığı ile talebin yer aldığı arazi kullanım türüne göre Yetkili İdarece belirlenecek diğer kurum ve kuruluşlardan uygun görüş alınması halinde yetkili idarece değerlendirmeye alınabilir. Bu şartları sağlayan tekliflere ilişkin; yetkili idarece teklif sahibinden istenmesi halinde, bulunduğu bölge veya alt bölge bütününde Kıyı Yapı ve Tesislerinde Planlama Ve Uygulama Sürecine İlişkin Tebliğinde belirlenen araştırma ve analizlere ek olarak ilgili kıyı yapısı özelinde ÇED olumlu kararı aranır. Ancak; Öncelikli Tesisler kapsamı dışında gelen ve söz konusu şartları sağlayan kıyı yapısı tekliflerinden konusuna göre Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği (76/464/ AB), Tehlikeli Atıkların Kontrolü 12

Yönetmeliği, Yüzme Suyu Kalitesi Yönetmeliğine aykırılık tespit edilmesi halinde veya kıyı yapısının gerçekleştirilmesi durumunda Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği Hassas ve Az Hassas Su Alanları Tebliğinde belirlenen hassas ve az hassas alanlardaki deniz suyu ötrofikasyon kriterlerinde verilen sınır değerlerinin aşılmasına neden olunacağının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından tespit edilenlerine ilişkin mekânsal plan yapımına veya uygulanmasına izin verilmez. 5.9. LİMANCILIK FAALİYETLERİ 5.9.1. Gemlik limanlar bölgesinde mevcut limanların yetersiz kalması durumunda öncelikli tesislere dair hükümlerde belirlenen koşullara uyulmak kaydı ile ihtiyaca göre limanların rıhtımları uzatılabilir veya yeni liman yapılabilir. Antrepo alanı ihtiyacı oluşması durumunda mevcut limanların geri bölgesi depo ve antrepo amacıyla kullanılabilir. 5.9.2. Mudanya Limanında yer alan yük taşıma faaliyetleri 5.8.4. hükmü çerçevesinde yürütülür. 13