HAFTA BITERKEN PANORAMA 13.11.2015 Hazırlayan/Derleyen: Veysel KAYA, veyselkaya@sunseedman.com HAFTANIN SÖZÜ : Oturan bir kartal olmaktansa uçan bir boğa olmayı tercih ederim Kızılderili Atasözü YAĞLIK AYÇİÇEĞİ & HAM AYÇİÇEĞİ YAĞI: 1- YURTİÇİ YAĞLIK AYÇİÇEĞİ: Haftanın Özeti: % 40 Ayçiçeği Trakya da borsalarda 1.640 1.660 TL/mt EXW seviyesinden işlem görmektedir. Buna karşın, Kırıcı alımları ise, 1.670 1.680 hatta biraz vadeli 1.690 1.700 TL/mt seviyelerine hatta vade uzayınca biraz üzerine bile çıkmaktadır. Fiyat-Yapıcı Faktörler: Yurtdışında Yağlık Ayçiçeği altın değerindedir. Yurtiçinde de, depoya mal atan tüccar ve çiftçinin gözü çok yükseklerdedir. Bu sezonki Türkiye üretimi ( 1.170 Bin Ton & 14/15, 1.200 ) ve Trakya üretimi ( 675 Bin Ton & 14/15, 700 Bin Ton ) yüksek ekim alanına rağmen hafiften gerilemiştir. Fiyat-Düşürücü Faktörler: Düşük kırma marjları, rafta tağşiş vardır. Küspe ve Yağ hiç mi hiç istekli değildir. USD/TL paritesi seçim sonrası ciddi anlamda gerilemiştir ve daha da gerileyebilir. İleriki süreçte referans fiyatta kesintiye gidilebilir!!! Bizim Beklentimiz:, Mevcut şartlarda Trakya da 1.650 1.700 TL/mt EXW/CPT bandında hareket edecektir. İleriki süreçte ithal maliyetleri, Hamyağ/Küspe fiyatları ve çiftçilerin/tüccarların satış ilgisi fiyat belirleyici faktörler olacaktır. 2- İTHAL YAĞLIK AYÇİÇEĞİ: Haftanın Özeti: Karadeniz Yağlık Ayçiçeği ticaretinin kalbi Varna/Köstence de, Kasım ikinci yarı/aralık 2015 teslimi 450-455 ( alıcı ) vs 465-470 $/mt ( satıcı ) seviyelerindedir. Türklerin daha aktif olduğu Tuna Limanları nda ( Braila, Galati, Reni vb ) ise, Kasım ikinci yarı/aralık 2015 teslimi fiyatlar için ise 435-445 ( alıcı ) vs 455-465 $/mt ( satıcı ) seviyeleri telaffuz edilmektedir. CIF Marmara fiyatı için ise tek tük teklifler için 480-485 $/mt seviyeleri konuşuluyor!!! Fiyat-Yapıcı Faktörler: Balkanlar da kurak ve aşırıcı sıcak yaz hava şartları ile yeni-mahsul miktarı ciddi anlamda gerilemiştir ( Balkanlar da 1 Milyon Ton civarı kayıp!!! Buna Batı-Avrupa yı da katarsak 1.5 Milyon Ton!!! ). Artık her ülke kendi kırmasını artırarak katma değer oluşturma derdindedir. Bu da ithal edilebilir Yağlık Ayçiçeği mevcutlarını azaltmaktadır. Karadeniz de Kanola üretimi de çok düşük gerçekleşmiştir. Fiyat-Düşürücü Faktörler: Ukrayna ve Rusya da verimler ve yeni-mahsul büyüklükleri neredeyse rekor seviyededir ve ileride daha ucuza yağ ve küspe teklif edebilirler. Bu da kırma marjlarını eksiye çevirecektir. Petrol ve Soya zayıftır. Küresel finans piyasalarında belirsizlik vardır.
3- YURTİÇİ HAM AYÇİÇEĞİ YAĞI: Haftanın Özeti: 3.700 3.725 TL/mt EXW Trakya bandından en az 1.000 1.500 mt işlem olmuştur. USD/TL paritesinde ve CIF fiyatlarındaki zayıflık kafaları karıştırmaktadır ve genel itibarla herkes bekle-görü tercih etmektedir. Küspede ve Rafta sıkıntı devam etmektedir. Fiyat-Yapıcı Faktörler: Rus düzgün Aralık 2015 teslimi Ham Ayçiçeği Yağı nın ithal maliyeti en az 3.900 TL/mt dur ( Ukrayna, 3.945 ). Küspenin hiç istekli olmaması ile yük kademeli olarak Ayçiçeği Yağı na binmektedir. Karadeniz de çok kıt Yağlık Ayçiçeği ihraç edilebilir yeni-mahsul mevcutları da ithal çekirdekten yağ maliyetlerini tırmandırmaktadır ki şu an 480 $/mt CIF maliyeti 3.990 TL/mt dur. Fiyat-Düşürücü Faktörler: Gerek Ayçiçeği Yağı ile diğer bitkisel yağlar arasındaki yüksek marj ( tağşiş devam edecek!!! ) ve gerekse diğer illegâl ve gayri-etik yollarla piyasaya ithal Ayçiçeği Yağı arzı, piyasanın reel faktörlerle çalışmasını engelleyecektir!!! Zayıf Petrol, ithal Ayçiçeği Yağı maliyetlerini geriletebilecektir. Ukrayna ve Rusya da mal çok boldur. Eğer fiyatlar çok yukarı çıkarsa özellikle yağ referans fiyatı geri çekilebilir. Kırıcılar, finansman anlamında zayıf kaldığından daha düşük fiyatlardan Ham Ayçiçeği Yağı/Küspe satmak zorunda kalabilir. Bizim Beklentimiz:, Mevcut konjonktür ile Ham Ayçiçeği Yağı için 3.700 3.750 TL/mt EXW bandı rasyonel durmaktadır. Rafta Private Label fiyatları düzelir, USD/TL paritesi ve CIF de destek verirse yukarı, USD/TL paritesi ve CIF de gerilerse çok az aşağı gelebiliriz. Halen 540-560 TL/mt bandında seyreden 26/28 protein Ayçiçeği Küspesinde ise, zayıf talep, USD/TL paritesindeki gevşeklik, DDGS söylentileri ve yüksek kırma neticesinde bir miktar gerilemeyi de göz ardı etmeyiz!!! 4- İTHAL HAM AYÇİÇEĞİ YAĞI: Haftanın Özeti: Karadeniz FOB fiyatları hafif-düşüşlü ( 10 $/mt ) bir seyir izlemiştir. Aralık 2015 tesliminde, en büyük Ayçiçeği Yağı ihracatçısı Ukrayna da alıcılar 780-785 ve satıcılar ise 805-815 $/mt FOB bandındadır ( Rus, 765-775 vs 785 795 ) Şu an, biraz zorlama ile Aralık 2015 teslimi düzgün Ukrayna malını 825 $/mt ve Rus malını 810 $/mt CIF Marmara fiyatı ile belki alabilirsin. Fiyat-Yapıcı Faktörler: Balkanlar da ve Batı-Avrupa da sıcak ve kurak hava şartları yeni-mahsul büyüklüklerini ciddi anlamda düşürmüştür. Arjantin, bu saatten sonra rekabet oluşturmaktan uzaktır. Asya da ve dünyada El-Nino/diğer hava şartları riski Ayçiçeği Yağı na da fayda sağlayabilir. En büyük destinasyon Hindistan alımlara devam etmektedir. Ayçiçeği Yağı nın ekürisi Kanola Yağı üretiminde düşüş vardır!!! Çiftçi satış yapmamaktadır. Kırma maliyetleri yüksektir. Fiyat-Düşürücü Faktörler: Ayçiçeği Yağı ile Soya Yağı arasında 135-140 $/mt ve Palm Yağı ile de 255-260 $/mt fiyat farkı vardır ( haliyle fiyat-elastikiyetli Hindistan, Mısır, İran ve Çin vb gibi ülkelerin taleplerini düşürecek!!! ). Ukrayna ve Rusya da üretim neredeyse rekor seviyelerdedir. Petrol deki zayıflık ve küresel ekonomik riskler piyasaları baskı altında tutacak ve talebi zayıflatacaktır. Bizim Beklentimiz:, Ayçiçeği Yağı diğer bitkisel yağlar karşısındaki primli kalmaya devam edecektir, ama bu prim UA/RU da sistemin tamamen oturması ile birlikte özellikle Aralık/Şubat hatta Mart 2016 döneminde biraz daralabilir. Yani, düzgün Ukrayna CIF Marmara fiyatı için 800 $/mt +/- 25 $/mt makuldür. Özellikle Petrol fiyatları ve hava şartları ( Asya da El Nino vb ) dikkatle takip edilmelidir.
SOYA KOMPLEKSİ: Haftanın Özeti: Soya Kompleksi, FOB fiyatlarda Soya Fasulyesi/Soya Küspesi 5 $/mt ve Soya Yağı ise 15 $/mt performans çizmiştir. Fiyat-Yapıcı Faktörler: 2015/16 sezonu başlangıç stokları düşüktür. Şu an ekimlerine aktif olarak devam eden Güney Amerika da ekim ( ileriki günlerde Brezilya da nispeten kurak hava şartları tahminleri var!!! ), yetişme ve hasat boyunca hava riskleri vardır. El-Nino Endonezya/Malezya Palm Yağı üretimini geriletebilir. Güney Amerika da diğer sıkıntılar ( grev, lojistik, finans vb ) her an karşımıza çıkabilir ( ki zaten son günlerde Brezilya da kamyoncu grevi vardı ). Çin bir şekilde alımlarını sürdürmektedir ( son günlerde ufaktan ufaktan iyi alım yapıyorlar!!! ). Diğer destinasyonlardan da talep yüksektir ki mevcut fiyat seviyeleri talepleri daha artırabilir. Çiftçi satışlarda biraz isteksiz davranmaktadır. Fiyat-Düşürücü Faktörler: Küresel bolluk vardır ( ki bu sezon da Güney Amerika da ekimler artacaktır, ayrıca 2016 baharı ABD ekimleri de artacak!!! ). En büyük alıcı Çin deki, Avrupa daki ve dünyanın diğer köşelerindeki ekonomik sıkıntılar talepleri azaltabilir. ABD de hasat müspet hava şartları ile neredeyse bitmiştir ( şu an % 97 civarı ) ve USDA rekor verimler ile yeni-mahsulü rekor seviyeye yükseltmiştir. Arjantin de yeni Başkan ihraç vergilerini düşürebilir. Petrol genel itibariyle zayıftır ve bu da haliyle Soya Yağı nı baskılayacaktır. Güney Amerika da rekor hareket Soya Fasulyesine ve kırımlar da Soya Yağı ve Soya Küspesine baskı yapmaktadır. Ayrıca ABD de de yeni-mahsul ile birlikte kırımlar daha da hızlanacaktır!!! Bizim Beklentimiz:, Küresel anlamdaki bolluk, ABD de rekor yeni-mahsul, zayıf Petrol ve küresel talep endişeleri, en azından kısa-vadede küresel yeni-mahsul belirsizliğine, hava risklerine ve zayıf çiftçi satışlarına galip gelecek gibidir. Güney Amerika da ve Asya da hava şartları bundan sonra ürün fiyatlarında ciddi belirleyici olacaktır. Ayrıca, Fed in faiz artırım politikası ve buna bağlı olarak Dolar Endeksi de büyük önem arz etmektedir. Soya Yağı, El- Nino desteğine rağmen güçlü kırma ve zayıf Petrol ile biraz baskı yiyebilir. Soya Küspesi de güçlü talebe rağmen Güney Amerika da ( ve bundan sonra ABD de ) rekor kırım ile baskı altında kalmaya devam edebilir. KOLZA/KANOLA KOMPLEKSİ: Haftanın Özeti: Fransa MATIF Borsası nda Kolza fiyatları hafif-düşüşlü bir seyir izlemiştir. Rotterdam da Kolza Yağı değişmemiştir. Yurtiçinde ise, Kolza/Kanola yeni-mahsul CIF fiyatı 465-470 $/mt, Kanola Yağı ve Kanola Küspesi fiyatları ise 975 1.000 $/mt ve 290-310 $/mt seviyelerindedir. Fiyat-Yapıcı Faktörler: Avrupa da ( Almanya vb ) ve Karadeniz deki ( Ukrayna vb ) Kolza yeni-mahsulü gerilemiştir ( ki, dünya üretiminde de en az 5-6 Milyon Ton düşüş tahmin edilmektedir!!! ). Karadeniz de ihraç edilebilir mallar neredeyse bitmiştir. Fiyat-Düşürücü Faktörler: Zayıf Petrol fiyatları ve küresel ekonomik riskler Kolza ve Kolza Yağı na baskı yapmaktadır. Yurtiçinde de özellikle Kolza Yağı satışında ciddi sıkıntılar mevcuttur. Bizim Beklentimiz:, Fiyatlar, küresel anlamda ciddi azalma gösteren üretime rağmen, küresel ekonomik riskler ve Petrol deki zayıflık ile dengelenecek gibidir.
PALM YAĞI : Haftanın Özeti: Malezya Palm Yağı FOB fiyatları, hafta boyunca hafif düşüşlü bir seyir izlemiştir ve Kasım 2015 teslimi RBD Palm Yağı fiyatları, halen 545 $/mt FOB seviyelerindedir. Fiyat-Yapıcı Faktörler: El Nino nun 2016 baharına kadar ortalamanın altında yağışa sebebiyet vererek verimleri düşürebileceği tahminleri bulunmaktadır ( ki etkisi sözde özellikle Endonezya da ve kısmen Malezya da başlamıştır. ). Zayıf Ringgit ( 1998 den beri en düşük seviyede!!! ) ihracatı teşvik etmektedir. Bölgedeki duman ( Endonezyalılar ormanları ve tarlalardaki otları yakıyor ) üretimi düşürmüştür. Malezya/Endonezya daki biyodizel destekleri ile bir miktar ürün bu sektöre kaymaktadır. Fiyat-Düşürücü Faktörler: Özellikle Çin bağlamında ileriki süreçte talep endişeleri vardır. Ekim 2015 sonu stokları 2.63 Milyon Ton dan rekor 2.83 Milyon Ton a yükselmiştir. 1 10 Kasım 2015 ihracatları geçen ayın aynı dönemine göre % 3-5 aşağıdadır. Zayıf Petrol fiyatları baskı altında tutabilir. Bizim Beklentimiz: El Nino risklerine rağmen, rekor stoklar, zayıf talep ve Petrol en azından yakın-vadede baskı oluşturmaktadır. RBD Palm Yağı FOB fiyatları, 525-575 $/mt seviyelerinde seyredebilir. Yalnız Petrol tekrar geriler ve El-Nino da tam olarak gerçekleşmez ise, 525 $/mt altına da çekilebiliriz!!! Ama Petrol yürür ve El-Nino da şiddetlenirse bu sefer tamamen 575 hatta 600 $/mt üzerine yerleşiriz!!! PETROL: Haftanın Özeti: Brent Petrol, yeni-haftaya 48.25 $/Varil seviyelerinden giriş yaptıktan ve hafta boyunca 45.00 49.25 $/Varil bandında hareket etmiştir ve halen 45.25 $/Varil civarındadır ( bugün Asya da neredeyse yatayda!!! ). Fiyat-Yapıcı Faktörler: Özellikle Suriye de, Rusya nın da bölgede aktif hale gelmesi ile ciddi jeopolitik riskler mevcuttur. OPEC ve Rusya rekor-üretim politikasını gözden geçirebilir ( her ne kadar özellikle Suudi Arabistan buna pek yanaşmasa da!!! ). ABD de düşük fiyatlar üretimi geriletmektedir. Küresel yatırımlar düşmektedir. Avrupa Birliği nin yeni teşvik paketi daha fazla talep oluşturabilir. Fiyat-Düşürücü Faktörler: ABD de stoklar halâ rekor seviyededir ve mevsimsel olarak daha da artabilir. Son görüşme ve politika değişiklikleri söylentilerine rağmen, En büyük üretici Suudi Arabistan ve diğer OPEC üreticileri, pazar kayıplarının önüne geçmek için üretim kesintisine gitmeye halâ pek yanaşmamaktadır. Nükleer program anlaşması çerçevesinde İran a uygulanan yaptırımlar sözde yılsonuna kadar kaldırılacak ve İran hızla dünya pazarına Petrol arz edecektir ( ilave 500 Bin Varil/Gün ). En büyük 2. tüketici Çin ve 3. Büyük tüketici Japonya ekonomik sıkıntıdadır. Ciddi anlamda küresel arz fazlası vardır. Bizim Beklentimiz:, Brent Petrol de 50 $/Varil seviyesinin altında kaldığı sürece yön aşağıdır ve ilk hedef 24 Ağustos 2015 te test edilen 42.25 $/Varil ve altıdır.
USD/TL : Haftanın Özeti: Haftaya, 2.92 seviyesinden başlayan parite, hafta boyunca 2.86 2.93 bandında hareket etmiştir ve halen 2.8675 civarındadır. Fiyat-Yapıcı Faktörler: Ülkede terör olaylarının henüz bir türlü önüne geçilememiştir. Özellikle en uzun sınır komşumuz Suriye bağlamında jeopolitik riskler devam etmektedir ve G-20 toplantısı sonrası bölgedeki illegâl örgütlenmelere karşı uluslararası bir kara harekatı bile gündeme gelebilir. Fed in gelecek 15-16 Aralık 2015 tarihli toplantısında faiz artışı artık çantada keklik görülmektedir ( sadece 10 baz mı yoksa daha fazla mı konuşulmaktadır!!! ). Küresel Dolar Endeksi son 12 yılın zirvesindedir ve haliyle USD, TL dâhil tüm para birimleri karşısında gücünü korumaktadır. Kredi kuruluşlarından ülkemize ciddi uyarılar gelmektedir ( ki S&P geçenlerde not kırımı not artışına göre daha olası dedi!!! ). Hükümette çatlaklar oluşabilir ( özellikle Başkanlık Sistemi bağlamında ). Fiyat-Düşürücü Faktörler: 1 Kasım daki seçimlerde AK PARTİ ülke oylarının yarısını alarak tek başına iktidar olmuştur ve bu en azından 4 sene siyasi belirsizliği ortadan kaldırmıştır. Fed, artık az bir ihtimal olsa da, faiz artışını en azından 2016 ya öteleyebilir. En büyük ihracat destinasyonumuz Avrupa yeni finansal teşvikleri devreye sokacaktır. TCMB, Fed sonrası faizleri tekrar artırabilir. Sözde, bölgeden halâ ciddi anlamda sıcak para girişi mevcuttur ( 9 ayda 13 Milyar Dolar kaynağı belirsiz para ). Petrol fiyatları düşüktür ve bu da cari açığımıza nispeten olumlu etki yapmaktadır ( ki, Eylül 2015 te son 6 yıldır ilk kez Cari Fazla verdik!!! )., Bizim Beklentimiz:, 3.00 kritik ve psikolojik seviyenin altında kaldığı sürece yön aşağıdır ve 2.80 e kadar da gevşeyebiliriz. Fed ten gelecek açıklamalar ve özellikle yurtiçinde terör ve yeni Hükümet ( özellikle ekonomi ekibi ) bağlamındaki gelişmeler ciddi belirleyici olacaktır!!! EUR/USD : Haftanın Özeti: Haftaya, 1.0725 seviyesinden başlayan parite, hafta boyunca 1.0675 ( Nisan 2015 den beri en düşük seviye ) 1.0825 bandında hareket etmiştir ve şu an 1.08 seviyesinde seyretmektedir. Fiyat-Yapıcı Faktörler: Artık bu saatten sonra biraz zor olsa da, Fed faiz artışını en azından 2015 yılı için pas geçebilir. Parite şu an 2003 ten beri en düşük seviyededir ve ileriki süreçte biraz daha düzeltme hareketi gelebilir. Fiyat-Düşürücü Faktörler: Avrupa Merkez Bankası/ECB nin toplamda 1.14 Trilyon EUR tahvil alımı ( 9 Mart 2015 te başladı ve Eylül 2016 ya kadar devam edecek, yani 60 Milyar EUR/ay ) programı daha da uzatılabilir, yeni teşvikler açıklanabilir hatta faizde indirim bile gelebilir ( ki DRAGHI ve ekibi son günlerde gelecek 3 Aralık 2015 teki toplantı için bunun sinyallerini verdi!!! ). Avrupa da, son günlerde özellikle lokomotif Almanya dan menfi veriler gelmektedir. Ki, son Volswagen emisyon skandalı sonrası MADE IN GERMANY mallara olan güven azalarak Alman ihracatı sekteye uğrayabilir. İspanya da Katalanların bağımsızlık çabaları kafaları karıştırmaktadır. Portekiz de de siyaset karışıktır. Yunanistan ile kreditörler arasında da tekrar uyumsuzluklar başlamıştır. Bizim Beklentimiz:, Paritede kritik 1.10 seviyesinin altında kalındığı sürece yön TAMAMEN AŞAĞIDIR!!! Artık 1/1 efsanesi tekrar potaya girmiştir ve ilk hedef daha önce denenen ve başarılı olunamayan 1.05 ve altıdır!!!
HAVA DURUMU : AVRUPA & ABD & GÜNEY AMERİKA 2-HAFTA YAĞIŞ HARİTASI ( KAYNAK : WXMAPS ) - Karadeniz de yazın olduğu gibi Ukrayna ve Rusya son günlerde ve ileriki günlerde iyi yağış alırken ( alacakken ), Balkanlar en azından 1 hafta daha beklemek zorundadır. Yazlık ürün hasadını ve kışlık ürün ekimlerini neredeyse bitiren çiftçi artık bereketli yağmur/kar için dua etmektedir. - Trakya da da, son günlerde kurak ve bahardan kalma günler yaşanmaktadır ve mevcut durum maalesef en az 1 hafta daha devam edecektir. Buğday ekimini tamamlayan çiftçi artık bereketli yağmurların/karın gelmesini beklemektedir. - ABD de ileriki günlerde aralıklarla düşecek yağışlar Soya ve Ayçiçeği hasadının tamamen bitmesini geciktirecek olsa da kışlık ürünler için ciddi fayda sağlayacaktır. ABD de Soya hasadı % 97 ve Ayçiçeği hasadı % 90 oranında bittiğinden, bundan sora ABD yi 2016 baharına kadar listeden çıkaracağız. - Güney Amerika da Soya/Ayçiçeği ekimleri devam etmektedir ( Arjantin Ayçiçeği % 60, Arjantin Soya % 20, Brezilya Soya % 55 ). İleriki günlerde Arjantin bereketli yağışlar almaya devam edecekken, Brezilya nispeten kurak kalacak gibidir!!! SUNSEEDMAN PAZARTESİ GÜNÜ TÜRKİYE YAĞLIK AYÇİÇEĞİ ARZ/TALEP DENGEMİZİ GÜNCELLEYELİM HAYIRLISIYLA!!! SUNSEEDMAN tarafından hazırlanan bu raporda yer alan fiyat, bilgi, yorum ve tavsiyeler sadece genel anlamda bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır ve sadece editörün kişisel görüş ve tecrübelerine dayanmaktadır ve güvenilir olduğu düşünülmektedir. Bu rapora dayanılarak yapılan işlemlerden doğacak her türlü maddi/manevi zararlardan ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü zararlardan dolayı SUNSEEDMAN sorumlu tutulamaz. SUNSEEDMAN in izni alınmadan bu bilgilerin bir kısmı ya da tamamının kopyası çıkarılamaz, bilgisayar sistemlerine aktarılamaz.