01/2012 1 / 6 Fransa da sığır eti sanayii Fransa da sığır eti sanayi içinde mezbaha, kesim ile dana ve sığır etlerinin dönüşümünü de içerir. Bu sanayinin özelliği yüksek yoğunluk halinde olmasındadır: ilk 4 mezbaha 2007 yılında büyük baş hayvanların kesiminin neredeyse yarısından fazlasını gerçekleştirmiştir. Giderekte bu oran artmaktadır. Lider firma Bigart 2009 da Socopa kooperatif firmasını satın alarak durumunu güçlendirmiş. Rekabert koşullarından dolayı da 4 sınai işyerini, rakibi Terrena ya, Valtero markasını ise Montfort Viandes firmasına devretmiştir. Bigard ve Terrena yanında Lactalis ve VanDrie Group gibi sığır etinde uzmanlaşmış firmalar bulunmaktadır. E.Leclerc ve ITM Entreprises grupları dağıtımda kendi et mağazalarını beslemektedirler. Ve nihayet McKey Food Service fransız McDonald s hızlı yemek restoran zincirinin tek et tedarikçisidir. 2012 öngörüleri: Ton olarak büyük baş hayvan kesimi : - %2,0 Ailelerin et tüketimi (Hacim olarak) : -%2,5 2011 öngörüleri: Ton olarak büyük baş hayvan kesimi : +%2,5 Ailelerin et tüketimi (Hacim olarak) : -%3 2010 un anahtar rakamları : Ton olarak büyük baş hayvan kesimi : +%3,4 Ailelerin et tüketimi (Milyon avro) : 10,2 Büyüme (değer olarak) : -%0,4 Ailelerin et tüketimi (Hacim olarak) : -%2,1 Sığır etinin sinai fiyatı: +%1,0 Dana etinin sinai fiyatı: +%0,3 Büyük baş hayvan etinde ticari bakiye (tec* olarak binlik) : -117,1 (*) tec : gövdeye eşit ton Lider kuruluşlar (alfabetik sırada): BIGARD, CENTRES E. LECLERC, ITM ENTREPRISES, LUR BERRI, TERRENA Büyük baş hayvan kesimi Birim : yıllık değişim oranı (tec verileri ile : gövdeye eşit ton) Xerfi öngörüleri (tarihi kaynak : Agreste)
01/2012 2 / 6 2012 de et kesiminde düşüş bekleniyor... 2012 de büyük baş et üretiminde, 2011 de ki arz fazlasından kaynaklanan artıştan sonra düşüş bekleniyor. Hayvanlarını beslemekte büyük zorluklarla karşılaşan bazı hayvan yetiştiricileri sürülerini küçülttüler. 2011 baharının özellikle sıcak ve kuru olan iklim şartları yem besi ürünleri üretimini son derece azalttı ve hayvan gıdaları maliyetlerine ilave edildiği için, ham madde fiyatlarında büyük gerginlik yarattı (tahıllar, küspeler). Haziran da çok geç olarak gelen yağmurlar yeterli olmayacağı gibi yaz ayında gerçekleşecek üründeki azalmayada mani olamayacaktır (Örneğin Fransa da ki yumuşak buğday ürününde bu yıl yaklaşık % 10 gerileme bekleniyor ki bu da hayvan gıdalarında ki fiyatların yüksek kalmasını sağlayacak. Kırılgan bir dönemde bu kara öngörüler büyük baş hayvan kesimlerinde 2011 nin ilk çeyreğinde, hayvan fiyatlarındaki yükseklikten ve de artan ihracattan da güç alarak büyük artışlara neden oldu. Buna karşılık iç piyasa da sanayicilerin önemli müşterilerinin talepleri (cirolarının % 90 ının gerçekleştiren) 2011-2012 de zayıflamış olacak. Büyük baş hayvanlar pahalı olmalarından ve de fiyatlarının sürekli yükselmesinden dolayı problem yaşayacaklar. Alım güçlerinde oluşan baskıyı fazlasıyla hisseden tüketiciler karkas etten vazgeçip daha ucuz ürünlere (kıyma, tavuk ve cinsleri, şarkütöri, v.s ) yöneleceklerdir Bu olumsuz ve kara bulutlar büyük baş hayvanların kesimini azaltacak ve kesimler 2012 de azalmaya devam edecektir. ki bunlar alt yapı zorluklarını göstermektedir. Aslında bu zorluklar yalnız alt yapı sorunlarından kaynaklanmamaktadır. Tüketicilerin büyük baş hayvan tüketimleri, 2010 daki promosyonlar sayesinde sığır tüketiminde ki ufak bir sıçrama dışında 2002-2012 arasında sürekli düşüş göstermiştir. Eğer sığır eti, Avrupa da ilk sıradaki tüketici ülke olarak Fransa da tercih ediliyorsa da, karşısında bir çok handikap çıkıyor : bu çeşitlere talep azalıyorsa da, kümes hayvanları ve şarküteri reyonları sürekli yenilendiği gibi zor hazırlanan yemekler yanında kırmızı etin beslenmeye olumsuz etkileri ve çevre sorunları etkiliyor. Tüketimi frenleyen şeylerle mücadele etmek ve kırmızı eti yine öne çıkarmak için Interbev olgusuyla meslek içi kuruluş 2011 Haziran ında TV da bir kampanya başlattı. Yatırım programlarının devam ettirilmesi Sanayiciler de bu girişimlere destek ve ayak uydurmaya başladılar, inovasyon ve iletişim stratejilerini güçlendirdiler. Çok güçlü hedefler koyan Charal, (cirosunu 2020 de iki misline çıkarmak gibi) hedefleri için medya da (sinemalarda, sosyal paylaşım ağlarında ) daha çok gözükür olmayı planlıyor v.s.) ve kendi özel ürünü ile geliştirilmiş ve işlenmiş etlerde yeni girişimlere başlamak istiyor. Sanayi olarak verimliliği arttırmayı ve geliştirmeyi öncelikleri arasına almak istediklerinden fabrikalarında ki yatırımlarına 2011 ve 2012 de de devam ettiler. Sobeval, Kermené, la SVA Jean Rozé veya Bigard gibi şirketler modernizasyonları ve büyümeleri, hatta yeni fabrikalar kurmak için milyonlarca avro ayırdılar. Alt yapılarını ve organizasyonlarını düzeltme zamanı gelmişti. Bu aslında Socopa nın 2009 yılında Bigard tarafından alınmasıyla başladı. Rekabetten dolayı bu Brötanyalı grup 4 mezbaha ve kesimhanesini en büyük rakibi Terrena ya ve Valtero markasını Montfort Viandes şirketine vermek durumunda kaldı. Koopetatif grubu Lur Berri ise, Arcadie Sud-Ouest şubesini (mezbaha ve kesimhane), Spanghero yu da işlenmiş etler olarak uzmanlaştırarak elden geçirdi. Şubeler içinde ciddi bir iletişim artışı Sektörler arası rekabet artsa da, büyük baş hayvan etlerini işleyenler, fiyatlarla fazla oynamamaları için çeşitli sinai gıda şubeleriyle iyi geçinmelerinde kamu yetkililerinin desteklerine ihtiyaç duyuyorlar. Üreticiler ile birinci derecede ki alıcılar arasındaki ilişkileri düzenleyen sözleşme bazı pazarlarda uygulanmaya başlandı (etler, sebze ve meyveler, v.s..), ancak bu sözleşme büyük baş hayvan eti için henüz gerçekleşmedi. Bu arada 2011 Mayıs ayında yetiştiriciler, sanayiciler ve dağıtımcılar arasında et fiyatları konusunda müşterek ve alt seviyesinde anlaşılmış bir uygulama yapmak üzere bir anlaşma olmuş ve Temmuz 2011 de kesinleşmişti. Ancak en büyük sorun değer fazlası katan şubeler arasında ki sorundu. Gıda fiyatlarında kar marjları ve fiyatların oluşumu gözlem evinin üstünde çalıştığı ve hazırladığı son rapor aslında büyük dağıtım organizasyonlarının brüt karlarına verilen aşırı önemden dolayı büyük tepkiler aldı. Bazı markalar ise özellikle net kar üzerinde yoğunlaşılmasını istediler (maaşlar, nakliye maliyetleri ve vergiler v.s dahil edilmeliydi): Bir sonra ki rapor için daha kesin bilgiler bekleniyor. Xerfi Group tarafından 2011 Temmuz ayında yapılan araştırmanın sentezi.
01/2012 3 / 6 Derneğimiz (CCFT)2009 yılı Eylül ayında Fransa nın sektör ve şirket araştırmaları yapan lider firması XERFI Group ile bir işbirliği protokolü imzalamıştır ("Fransa" ve "uluslararası araştırmalar "). Bu işbirliği sayesinde Aylık mektubumuz «Les Nouvelles de la Chambre» ın okuyucuları ve de WEB sitemizin ziyaretçileri her ay Xerfi Group tarafından yapılmış ve pazarlanan sektörel sentezlere ulaşabileceklerdir. Okuyucularımıza Xerfi Group web sitesini incelemelerini, gerekirse de Bayan Anne-Lore VINALS ile irtibata geçmelerini öneriyoruz. Mme Anne-Lore VINALS E-mail : alvinals@xerfi.fr 13-15 rue de Calais, 75009 Paris, France Tel: +33 (0)1 53 21 85 60 - Fax: +33 (0)1 42 81 42 14 Websites : www.xerfi.fr www.precepta.fr
01/2012 4 / 6 L industrie française de la viande bovine L industrie de la viande bovine rassemble les activités d abattage, de découpe et de transformation de la viande de boeuf et de veau. Elle se distingue par un degré de concentration élevé : les 4 premiers abattoirs réalisaient plus de la moitié des abattages de gros bovins en 2007. Cette part s est accrue depuis, le leader Bigard ayant fortement renforcé ses positions en 2009 en reprenant le groupe coopératif Socopa. Pour des raisons de concurrence, il a toutefois dû céder 4 sites industriels à son principal concurrent, Terrena, et la marque Valtero à la société Montfort Viandes. Aux côtés de Bigard et Terrena interviennent d autres acteurs qui se sont spécialisés sur certaines activités, à l image de Lactalis et VanDrie Group qui sont présents dans la filière veau. Les groupes de distribution E.Leclerc et ITM Entreprises se sont, quant à eux, dotés d un pôle industriel pour approvisionner leurs magasins en viandes. Enfin, McKey Food Service est le fournisseur exclusif en viande bovine des restaurants français de McDonald s. Prévision 2012 : Abattages de bovins (tonnage) : -2,0% Consommation des ménages en viande de boeuf (volume) -2,5% Prévision 2011 : Abattages de bovins (tonnage) : +2,5% Consommation des ménages en viande de boeuf (volume) : -3,0% Chiffres clés 2010 : Abattages de bovins (tonnage) : +3,4% Consommation des ménages en viandes bovines (MdE) : 10,2 Croissance (valeur) : -0,4% Consommation des ménages en viande de boeuf (volume) : -2,1% Prix de vente industriels de la viande de bœuf : +1,0% Prix de vente industriels de la viande de veau : +0,3% Solde commercial en viandes bovines (millier de tec*) : -117,1 (*) tec : tonne équivalent carcassse Les leaders (par ordre alphabétique) : BIGARD, CENTRES E. LECLERC, ITM ENTREPRISES, LUR BERRI, TERRENA Abattages de bovins unité : % des variations annuelles (sur données en tec : tonne équivalent carcasse) Prévisions Xerfi (source historique : Agreste)
01/2012 5 / 6 Une rechute des abattages de bovins en 2012 La production française de viandes bovines diminuera en 2012, après un rebond en 2011 lié à un surplus d offre. Certains éleveurs, confrontés à d importantes difficultés pour nourrir leurs animaux, ont en effet réduit leurs troupeaux. Les conditions climatiques du printemps 2011, particulièrement chaud et sec, ont entrainé une forte baisse de la production de fourrage et ont alimenté les tensions sur les cours des matières premières (céréales, tourteaux), qui se sont répercutées sur le coût des aliments du bétail. Les pluies survenues en juin, trop tardives, seront par ailleurs insuffisantes pour empêcher une diminution des récoltes à l été (la production française de blé tendre est par exemple attendue en recul d environ 10% cette année), ce qui contribuera à maintenir les prix de l alimentation animale à un niveau élevé. Ces perspectives sombres, dans une filière déjà fragilisée, ont conduit à une nette hausse des abattages de bovins au premier semestre 2011, également encouragée par le niveau élevé des prix des animaux et la croissance des exportations de viandes. En revanche, sur le marché intérieur, le principal débouché des industriels (qui y réalisent environ 90% de leur chiffre d affaires), la demande restera déprimée en 2011-2012. Les viandes bovines seront pénalisées par leur image de cherté, d autant que leurs prix sont amenés à augmenter. Ressentant de fortes tensions sur leur pouvoir d achat, les consommateurs délaisseront les viandes brutes au profit de produits moins onéreux (viande hachée, volaille, charcuterie, etc.). Ce contexte assombri pèsera sur les abattages de bovins, qui se replieront en 2012. qui témoigne de difficultés structurelles Néanmoins, ces difficultés ne sont pas uniquement conjoncturelles. La consommation des ménages en viandes bovines aura ainsi constamment diminué en volume sur la période 2002-2012 (hormis un redressement, en 2010, pour la viande de veau, soutenue par différentes actions promotionnelles). Si la viande de boeuf reste appréciée des Français, qui en sont les premiers consommateurs européens, elle fait aussi face à plusieurs handicaps : une offre relativement peu connue des consommateurs et qui reste traditionnelle, alors que celle des rayons concurrents (volaille, charcuterie, traiteur) ne cesse de se renouveler, des produits perçus comme longs et difficiles à préparer, l image nutritionnelle défavorable des viandes rouges, les discours pointant l impact de l élevage sur l environnement, etc. Pour lutter contre ces freins à la consommation et redorer l image de la viande bovine, l interprofession, via la structure Interbev, a lancé en juin 2011 une campagne de communication télévisuelle mettant en avant des valeurs positives (plaisir, partage, etc.). Maintien des programmes d investissement Ces efforts sont relayés par les initiatives des industriels, qui renforcent leurs stratégies d innovation et de communication. Charal, qui affiche des objectifs ambitieux (doublement des ventes à l horizon 2020), mise notamment sur une plus grande présence dans les médias (campagne publicitaire au cinéma, développement sur les réseaux sociaux, etc.) et une multiplication des lancements sur son marché phare, les viandes élaborées. L amélioration de la productivité de l outil industriel constituant une autre priorité, les fabricants ont poursuivi les investissements dans leurs usines en 2010-2011. Sobeval, Kermené, la SVA Jean Rozé ou encore Bigard ont ainsi consacré plusieurs millions d euros à la modernisation ou l agrandissement de certains sites, voire à la construction de nouvelles usines. L heure est également à la réorganisation des structures, conséquence notamment de la reprise de Socopa par Bigard en 2009. Pour des raisons de concurrence, le groupe breton a dû céder quatre abattoirs à son principal concurrent, Terrena, et la marque Valtero à la société Montfort Viandes. Le groupe coopératif Lur Berri a, quant à lui, rationalisé son outil productif en spécialisant l activité de ses filiales Arcadie Sud- Ouest (abattage, découpe) et Spanghero (viandes élaborées). Vers un encadrement croissant des relations au sein de la filière Outre un renforcement de la concurrence intra-sectorielle, les transformateurs de viandes bovines sont confrontés à la volonté des pouvoirs publics de mieux encadrer les relations au sein de différentes filières agroalimentaires, en vue d essayer de limiter la volatilité des prix. Alors que la contractualisation des relations entre producteurs et premiers acheteurs est entrée en vigueur sur certains marchés (viande ovine, fruits et légumes, etc.), elle n est pas encore finalisée dans le secteur bovin. En revanche, un accord a été conclu en mai 2011 entre éleveurs, industriels et distributeurs, visant à rouvrir les négociations sur les prix de la viande si certains seuils de prix dans l alimentation animale sont franchis, ce qui a été le cas début juillet. Mais les débats portent plutôt sur la répartition de la valeur ajoutée au sein des filières. Un récent rapport de l Observatoire de la formation des prix et
01/2012 6 / 6 des marges des produits alimentaires, chargé de travailler sur cette question, a suscité de vives réactions car il a mis en avant l importance des marges brutes de la grande distribution. Les enseignes ont précisé qu il fallait étudier les marges nettes (pour intégrer les salaires, les coûts de transport, les impôts, etc.) : des données plus précises sont attendues pour la prochaine publication du rapport. Synthèse de l étude réalisée par Xerfi Group en juillet 2011 La Chambre de Commerce Française en Turquie (CCFT) a signé en septembre 2009 une convention de partenariat avec XERFI Group, leader en France des études sectorielles et entreprises (études "France" et "international"). Grâce à ce partenariat, les lecteurs de «Les Nouvelles de la Chambre» et les visiteurs du site web de la CCFT, pourront découvrir, tous les mois, des synthèses d études sectorielles réalisées et commercialisées par Xerfi Group. Nous invitons nos fidèles lecteurs à visiter le site internet de Xerfi Group et à contacter si besoin : Mme Anne-Lore VINALS E-mail : alvinals@xerfi.fr 13-15 rue de Calais, 75009 Paris, France Tel: +33 (0)1 53 21 85 60 - Fax: +33 (0)1 42 81 42 14 Websites : www.xerfi.fr www.precepta.fr