YEKDEM BAġLIKLARI YENĠLENEBĠLĠR ENERJĠ KAYNAKLARI YEK DESTEKLEME MEKANĠZMASI I ve II SAYILI CETVEL YEK BELGESĠ YEKDEM ESASLARI YEKDEM den YARARLANMA ESASLARI YEKDEM BAġVURUSU GÜNLÜK ve AYLIK YEKDEM ĠġLEMLERĠ UZLAġTIRMA ÖRNEĞĠ
YENĠLENEBĠLĠR ENERJĠ KAYNAKLARI Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik te yenilenebilir enerji kaynaklarını Rüzgâr, Güneş Jeotermal Biyokütle, Dalga Biyokütleden elde edilen gaz (çöp gazı dâhil), Akıntı enerjisi ve gel-git Kanal veya nehir tipi Rezervuar alanı onbeş kilometrekarenin altında olan hidroelektrik üretim tesisi Pompaj depolamalı hidroelektrik üretim tesisi kurulmasına uygun elektrik enerjisi üretim kaynakları olarak tanımlamıştır.
YEK DESTEKLEME MEKANĠZMASI YEKDEM de yenilenebilir enerjinin teşvik yöntemlerinden USD bazında sabit fiyat garantisi (feed in tarif) yöntemini kullanmakta olup; Kaynak bazında farklı destek fiyatları (I sayılı Cetvel) YEK e dayalı üretim tesislerinde kullanılacak yerli aksam için destekleme fiyatı (II sayılı Cetvel) olmak üzere iki ana unsuru destek yöntemi olarak öngörmüştür.
I Sayılı Cetvel (29/12/2010 tarihli ve 6094 sayılı Kanunun hükmüdür.) Yenilenebilir Enerji Kaynağına Dayalı Üretim Tesis Tipi Uygulanacak Fiyatlar (ABD Doları cent/kwh) Hidroelektrik üretim tesisi 7,3 Rüzgar enerjisine dayalı üretim tesisi 7,3 Jeotermal enerjisine dayalı üretim tesisi 10,5 Biyokütleye dayalı üretim tesisi (çöp gazı dahil) 13,3 Güneş enerjisine dayalı üretim tesisi 13,3
Tesis Tipi II Sayılı Cetvel (29/12/2010 tarihli ve 6094 sayılı Kanunun hükmüdür.) Yurt İçinde Gerçekleşen İmalat Yerli Katkı İlavesi (ABD Doları cent/kwh) A- Hidrolelektrik üretim tesisi 1- Türbin 1,3 2- Jeneratör ve güç elektroniği 1,0 1- Kanat 0,8 2- Jeneratör ve güç elektroniği 1,0 B- Rüzgar enerjisine dayalı üretim tesisi 3- Türbin kulesi 0,6 4- Rotor ve nasel gruplarındaki mekanik aksamın tamamı (Kanat grubu ile jeneratör ve güç elektroniği için yapılan ödemeler hariç.) 1,3 1- PV panel entegrasyonu ve güneş yapısal mekaniği imalatı 0,8 C- Fotovoltaik güneş enerjisine dayalı üretim tesisi 2- PV modülleri 1,3 3- PV modülünü oluşturan hücreler 3,5 4- İnvertör 0,6 5- PV modülü üzerine güneş ışınını odaklayan malzeme 0,5
Tesis Tipi II Sayılı Cetvel (29/12/2010 tarihli ve 6094 sayılı Kanunun hükmüdür.) Yurt İçinde Gerçekleşen İmalat Yerli Katkı İlavesi (ABD Doları cent/kwh) 1- Radyasyon toplama tüpü 2,4 2- Yansıtıcı yüzey levhası 0,6 D- Yoğunlaştırılmış güneş enerjisine dayalı üretim tesisi E- Biyokütle enerjisine dayalı üretim tesisi 3- Güneş takip sistemi 0,6 4- Isı enerjisi depolama sisteminin mekanik aksamı 5- Kulede güneş ışınını toplayarak buhar üretim sisteminin mekanik aksamı 1,3 2,4 6- Stirling motoru 1,3 7- Panel entegrasyonu ve güneş paneli yapısal mekaniği 0,6 1- Akışkan yataklı buhar kazanı 0,8 2- Sıvı veya gaz yakıtlı buhar kazanı 3- Gazlaştırma ve gaz temizleme grubu 0,4 0,6 4- Buhar veya gaz türbini 2,0 5- İçten yanmalı motor veya stirling motoru 0,9 6- Jeneratör ve güç elektroniği 0,5 7- Kojenerasyon sistemi 0,4 F- Jeotermal enerjisine dayalı üretim tesisi 1- Buhar veya gaz türbini 1,3 2- Jeneratör ve güç elektroniği 0,7 3- Buhar enjektörü veya vakum kompresörü 0,7
YEK BELGESĠ Ulusal ve/veya uluslararası piyasalarda satışında kaynak türünün belirlenmesi ve takibi, YEKDEM kapsamındaki uygulamalardan yararlanılması Emisyon ticareti kapsamındaki piyasalarda satışında kaynak türünün belirlenmesi ve takibi için EPDK tarafından "Yenilenebilir Enerji Kaynak Belgesi (YEK Belgesi) verilmektedir. Üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin faydalanabileceği I ve II sayılı Cetveller uyarınca belirlenecek fiyatları ve süreleri LÜY kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi yapan kişilerin faydalanacakları I ve II sayılı Cetveller uyarınca belirlenecek fiyatları ve süreleri belirlenmektedir.
YEKDEM ESASLARI YEKDEM, PMUM tarafından takvim yılı bazında işletilir. YEKDEM e bir takvim yılı için tabi olan üretim lisansı sahipleri, uygulamaya dahil oldukları takvim yılı içerisinde YEKDEM den çıkamaz. LÜY kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapan kişiler uygulama dışına çıkamaz. YEKDEM de başvurusu yapılan üretim ikili anlaşma veya piyasaya satış şeklinde kullanılamaz. Bu üretimler ile dengeden sorumlu gruba dahil olamaz YEK üretimleri nedeniyle dengesizliğe düşmezler YEK üretimleri nedeniyle PMUM a PİU ödemezler YEK üreticileri için teminat gereksinimi bulunmamaktadır
YEKDEM den YARARLANMA ESASLARI Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı ürerim lisansı sahibi olanlardan 18/5/2005 tarihinden 31/12/2015 tarihine kadar işletmeye girmiş veya girecek olan üretim lisansı sahibi tüzel kişiler Üretim tesisleri, başvuru tarihi itibariyle işletmeye girmiş ise YEKDEM e kayıt amacıyla Kuruma yapacakları başvurunun kabul edilmesi halinde Tesislerinin işletmeye giriş tarihinden itibaren Kaynak bazındaki destek fiyatlarından on yıl süreyle Yerli ürün destek bedellerinden ise beş yıl süreyle yararlanabilir.
YEKDEM den YARARLANMA ESASLARI LÜY kapsamında ki yenilenebilir enerji tesisleri İşletmeye girdiği tarihten itibaren Kaynak bazındaki destek fiyatlarından on yıl süreyle Yerli ürün destek bedellerinden ise beş yıl süreyle bölgesinde bulundukları perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketleri aracılığıyla YEKDEM den yararlanır.
YEKDEM BAġVURUSU Üretim lisansı sahipleri her bir lisanslı tesis için ayrı ayrı, Dağıtım şirketleri desteklenen kaynak bazında ayrı ayrı olmak üzere Sonraki takvim yılı için 31 Ekim tarihine kadar başvuru yapar. Üretim lisansı kapsamındaki üretim miktarının tamamını Hibrit tesisler yenilenebilir enerji kaynağından üretilen miktarını LÜY kapsamındakiler için ihtiyaç fazlası enerji miktarının tamamını kapsar.
* İletim kaybı %3 uygulanmıştır
* İletim kaybı uygulanmamıştır
* İletim kaybı uygulanmamıştır
TEġEKKÜRLER